I
BURGERLIJKE STAND.
MAANDAG 21 NOVEMBER 1938
H A A R T! E M'S D 'K 'GBC 'A D
9
UIT DE OMSTREKEN
HEEMSTEDE
De restauratie der Ned. Herv.
Kerk.
Bijdrage der Provincie.
In de op f 12.000.— te stellen kosten van de
restauratie van het kerkgebouw der Neder-
duitsche Hervormde Gemeente te Heemstede
stellen Ged. Staten van Noord-Holland voor
aan die gemeente een subsidie toe te kennen
van 15 pCt. dier kosten, tot een maximum van
f 1.800.onder voorwaarde, dat het Rijk en
de gemeente Heemstede, ten behoeve van die
restauratie, bijdragen zullen verleenen tot een
maximum van f 4.800.en van f 3.000.en
het verder benoodigde door de Nederduitsche
Hervormde Gemeente te Heemstede zal wor
den bijeengebracht.
VASTSTELLING HERZIENING UITBREI
DINGSPLANNEN.
B. en W. stellen den Raad voor over te
gaan tot de vaststelling van de herzieningen
XLVI b (gronden bij de Heemsteedsche
Dreef, noorleenk van de Lanckhorstlaan),
XXIV a (gronden ten westen van de Caspar
Fagellaan.)
REGELING ARMENZORG.
Meerderheid, van B. en W. stelt
voor tivee amendementen
v, d. Erf te verwerpen
GEEN BEZWAAR TEGEN WEKELIJKSCHE
SAMENROEPING COMMISSIE VAN ADVIES.
In de Raadsvergadering van 27 October
werd aangehouden de behandeling van het
voorstel van B. en W. to besluiten hun op
te dragen maatregelen te treffen verband
houdende met de onderbrenging van de
armenzorg onder rechtstreeksche verant
woordelijkheid van B. en W.
(Het was de bedoeling van B. en W. een
dienst van sociale zaken, als onderdeel van
de secretarie, met de verschillende werk
zaamheden voor armenzorg te belasten. De
kosten zouden dan f 600 meer bedragen dan
de uitvoering van de werkzaamheden door
Maatschappelijk Hulpbetoon en de secretarie
tezamen vordert. De nieuwe dienst zou worden
ondergebracht in „de Meerlhorst". De tegen
woordige bestuursleden van M. H. zouden een
commissie van advies vormen).
Op dit voorstel heeft de heer v. d. Erf mede
namens eenige leden der R.K. fractie, drie
amendementen ingediend, beocigende:
le. samenvoeging van armenzorg en werk-
loozenzorg tot een afzonderlijken Dienst met
een directeur aan het hoofd.
2e. geheel vrije benoeming van den direc
teur door den Gemeenteraad.
3e samenroeping iedere week van de Com
missie van advies (bestaande uit de huidige
leden van M. H.) opdat die commissie zich
met elk geval van steunverleening afzonder-
lijk zal hebben bezig te houden.
B. en W. hebben nu aan den Raad o.a. ge
schreven, na hun waardeering te hebben ge
uit voor het werk, dat de leden van het be
stuur van M. H. al zooveel jaren geheel belan
geloos verrichten.
Allereerst merken wij op, dat de motieven
welke blijkens de toelichting, tot het in
dienen der amendementen 1 en 2 hebben
geleid, ons minder aangenaam hebben ge
troffen.
Dit gevoelen spruit voort uit het feit, dat
wij hierin een gebrek aan vertrouwen kunnen
bespeuren in het beleid van ons college,
waarvoor geen aanleiding bestaat. Wij meenen
er toch hier nog eens uitdrukkelijk op te
mogen wijzen dat het college verantwoor
delijk is voor de ambtelijke daden van het
personeel en bij de keuze van personeel wordt
steeds met deze omstandigheid zoo nauw
keurig mogelijk rekening gehouden.
Ook in dit geval moeten Burgemeester en
Wethouders de verantwoordelijkheid voor de
werkzaamheden van den benoemde dragen.
Hot volle oordeel over de vraag of die ambte
naar bekwaam en geschikt is voor dat werk.
wenscht men echter aan Burgemeester en
Wethouders te onttrekken. Aangevoerd wordt
dat bij benoeming door den Raad minder van
het interpellatierecht gebruik zal behoeven
te worden gemaakt. Dit is ons niet duidelijk.
De ambtenaar toch is ondergeschikt aan ons
college en die ambtenaar zal zich, even als
alle andere ambtenaren, hebben te houden
aan onze beslissingen. De verantwoordelijk
heid berust uitsluitend bij ons en alleen wij
zijn verantwoording schuldig aan den Raad.
De regeling van de benoeming op de wijze
als in de toelichting van een der amende
menten wordt voorgestaan, kunnen wij niet
als juist aannemen.
Uit het vorenstaande blijkt dat ons college
zich met de amendementen 1 en 2 in geen
enkel opzicht kan vereenigen en mitsdien ad-
viseeren wij u tot verwerping te besluiten.
Wij vestigen er in het bijzonder de aan
dacht op dat hetgeen hiervoor is vermeld de
meening weergeeft van de merederheid van
het college; de minderheid van ons college
heeft te kennen gegeven tegen de aanvaarding
der amendementen geen bezwaar te hebben,
ofschoon zij de in de toelichting op het
amendement gegeven motiveering niet kan
deelen.
Omtrent het laatste amendement merken
wij het volgende op.
Amendenment 3 is eigenlijk geen amende
ment maar de uiting van een verlangen om
in de later te maken verordeningen de be
paling op te nemen, dat de Commissie van
Advies voor de armenzorg ten minste eens
in de week zal vergaderen.
Hoewel dit punt later ter sprake zou kun
nen worden gebracht, zijn wij niettemin be
reid reeds nu de toezegging te doen dat een
dergelijke bepaling door ons in het voorstel
zal worden opgenomen.
Het bovenstaande samenvattende komt het
neer c<p het volgende:
le de minderheid van het college stelt voor
de amendenten 1 en 2 aan te nemen;
2e. de meerderheid van het college stelt
voor die amendementen te verwerpen en het
ontwerpbesluit, gevoegd bij raadsstuk no. 88
ongewijzigd vast te stellen.
3e. het geheele college zegt toe dat een
bepaling als bedoeld in amenmedent 3 zal
worden voorgesteld.
Crediet voor Luchtbescherming.
B. en W. vragen 1500.
B. en W. schrijven o.a. aan den Raad:
De kritieke toestand in Europa in de laatste
dagen van September jl. maakte het noodzake
lijk dat werd overgegaan tot het onverwijld
aankoopen van gasmaskers zuurstof koffer, zand,
zakken enz., terwijl later voor de verduisterings
proef verschillende uitgaven noodig waren.
De kosten van al deze maatregelen worden,
met inbegrip van die voor voorbereiding, ge
raamd op f 1500. Onder deze kosten zijn begre
pen die van het volgen van een cursus voorop
leiding tot gasspecialist, reiskosten, aandeel in
de kosten voor controle tijdens de verduiste
ringsproef, alsmede een toelage van f 250 voor
het hoofd van den luchtbeschermingsdienst.
Voor een en ander vragen B. en W. den Raad
een crediet van f 1500.
TOONEELUITVOERING „ADOLF KOLPING"
De Gezellenvereeniging „Adolf Kolping II"
heeft ook een tooneelclub opgericht en gaf
Zondagavond haar eerste uitvoering in de
gymnastiekzaal van de St. Aloysiusschool, die
door de leden zelf in een tooneelzaaltje was
herschapen.
De senior der afdeeling, de heer G. Willem-
se, opende met den Kolpinggroet en dankte
voor de groote belangstelling. Door de stich
ting dezer tooneelclub. aldus de heer Willem-
se, willen wij trachten een klein aandeel te
nemen aan de cultureele verheffing, een der
eerste eischen van Kolping.
Vervolgens werd een begin gemaakt met de
opvoering van „Zijn millioentje", blijspel in 4
bedrijven van Jan Grosveld.
Jaap van Pellenburg is een begaafd kunst
schilder, maar heeft meer schulden dan geld.
Dit is een der oorzaken dat hij onbekend is,
tot een bericht komt dat hij plotseling mil-
lionnair is geworden. Nu is hij plotseling be
roemd, zijn stukken gaan grif weg, waaruit
de schilder kan concludeeren dat het geld
wel vermag, wat de kunst niet kan. Dit
kwetst den schelder zóó, dat hij het schil
deren er aan geeft en aan het „fuiven"
slaat.
Het milloentje komt echter, wegens naams
verwisseling in het eerste bericht aan een
arm dagloonertje, die den kunstschilder de
helpende hand toesteekt en hem zoo weer tot
zijn arbeid terugbrengt.*
Van de medespelenden mag als bijzonder
goed genoemd worden R. Peperkoorn, als de
schilder, terwijl ook de overigen, gezien het
feit dat de meesten nieuwelingen waren op
de planken, werkelijk aardig spel gaven. Uit
alles bleek dat de regisseur, de heer G. Wil-
lemse, een goed leider is.
Rest ons nog te melden dat The Happy
Band voor prettige muziek zorgde tusschen de
bedrijven en tijdens de pauze. Het was een
goedgeslaagde avond.
KASGELDLEENING 1939.
B. en W. stellen den Raad voor, ten laste der
gemeente tegen den parikoers en tegen een ren
te, welke niet meer zal mogen bedragen dan 1
procent boven het promessen-disconto der Ne
derlandsche Bank, in den loop van het jaar 1939
promessen of andere schuldbrieven uit te ge
ven ten bate van den dienst 1939, ter voorzie
ning in de behoefte aan kasgeld tot ten hoogste
een millioen gulden.
VOOR- EN NAZORG VAN GEESTESZIEKEN.
en W. stellen den Raad voor, hen te mach
tigen, de gemeente gebruik te doen maken van
den door de gemeente Haarlem op te richten
Psychiatrischen Dienst, tegen een jaarlijksche
vergoeding van 4 cent per inwoner.
WIJZIGING VERORDENING HEFFING
STRAATBELASTING.
B. en W. stellen den Raad voor, over te gaan
tot een verduidelijking van de redactie van en
kele artikelen in de verordening op de heffing
van de Straatbelasting.
Over de belangrijker wijziging van art. 4
schrijven B. en W. aan den Raad:
In de Personeele Belasting komt de bepaling
voor dat de perceelsgedeelten in gebruik als
winkel slechts voor 1/3 en die, bestemd om ge
meubileerd te worden verhuurd, slechts voor
2/3 van de normale huurwaarde worden belast.
Deze bepaling is ook overgenomen in onze ver
ordening voor de Straatbelasting. Voor zoover
nu de winkels en de gemeubileerde kamers wor
den geëxploiteerd door de eigenaren zelve, is er
veel voor te zeggen, de toegestane reductie te
behouden. Het is echter onze bedoeling niet ge
weest, de eigenaren die zoodanige perceelen ver
huren; en dus geen risico dragen voor de in het
perceel gevestigde bedrijven, te bevoorrechten
boven andere eigenaren van gebouwde eigen
dommen.
Daarvoor bestaat geen enkele grond; de eige
naar ontvangt de volle huur. Volgens de tegen
woordige redactie van de verordening op de
Straatbelasting, betaalt hij nu slechts naar 1/3
of 2/3 van de ontvangen huur.
B. en W. stellen voor art. 4 in dezen geest te
wijzigen.
HALFWEG
„IIET WITTE KRUIS".
De afdeeling Halfweg en omstreken van de
Noord-Hollandsche vereeniging „Het Witte
Kruis" hield een ledenvergadering in de bo
venzaal van den heer Kroon te Halfweg. Tot
eereleden van „Het Witte Kruis" werden be
noemd: Zr. A. M. Netelenbos en de heeren: W.
van der Bijl Sr., J. van der Fange, M. Kion,
W. Kuiper, J. Schrijvers, L. H. Simons, U. Ver
hoog Sr. en P. de Zeeuw.
Bovendien werden in deze vergadering de
begrootingen van „Het Witte Kruis" en „De
Wijkverpleging" voor het jaar 1939 vastge
steld: voor „Het Witte Kruis" werden de ont
vangsten en uitgaven geraamd op f 1445.— en
voor „De Wijkverpleging" op f3780.60. In de
kascommissie werden de heeren Hageman,
Ebbinckhuyzen en G. Luyt gekozen.
BRIDGE CLUB „HALFWEG".
Op Vrijdag 25 November organiseert de
bridge-club ..Halfweg" des avonds 8 uur een
groote bridge-drive, welke gespeeld zal wor
den volgens het Scheveningsche selectie-sy
steem. De wedstrijd heeft plaats in de zaal van
den heer Cornelissen.
FILMVOORSTELLING.
De afdeeling „IJpolders" van de land-,
tuin-, veen- en zuivelarbeiders houdt op Vrij
dag 25 November in de zaal van den heer
Verton aan de Lindenlaan te Zwanenburg een
filmvoorstelling, waarbij als hoofdfilm zal
worden vertoond: „De drie Heilige bronnen".
VERGADERING VOOR ..STEUN AAN KLEINE
BOEREN."
Op Maandag 5 December houdt de commis
sie voor „Steun aan kleine boeren" een ver
gadering ter behandeling van eventueele aan
vragen van nieuwe gegadigden, die zich vóór
steun mochten aanmelden.
In verband hiermede wordt er de aandacht
op gevestigd, dat zij, die meenen recht op de
zen steun te kunnen doen gelden, zich ten
Raadhuize te Halfweg kunnen aanmelden voor
het opmaken van de daarvoor vereischte for
mulieren
GEVONDEN VOORWERPEN.
Te bevragen bij: J. J. Pronk, Plein 1, een
paar handschoenen; B. Stol, Amsterdamsche
straatweg 54, een port. met inhoud: T. van
Lieshout, Polanenkade 22. een rijwielbelasting-
merk en een gouden broche; Portier N.Z.H.T.M.
Haarlem, een compleet autowiel; Gemeente
politie, een ledige actetasch, een vioolhoes, een
kinderwantje.
Omtrent vei-loren voorwerpen inlichtingen
te bekomen, betreffende: een dames portem.
met inhoud, een blauw kinderregenjasje, een
gouden broche, een gladden gouden ring, een
doos heerendassen, een rieten koffer inhou
dende kleedingstukken
ROODVONK.
Bij de fam. G. te Zwanenburg werd door
Dr. Sepers een geval van roodvonk gecon
stateerd.
BLOEMENDAAL
DE BREDERODELAAN.
Ged. Staten van Noord-Holland hebben besloten
tot het afsluiten van het voor het algemeene
rij verkeer bestemde gedeelte van de Brederode-
laan in de gemeente Bloemendaal, tusschen den
Bei'gweg en de Krullenlaan aldaar, voor het
verkeer met rijwielen in beide richtingen.
Ged. Staten zijn nl. van oordeel dat ter weers
zijden van den rijweg van het hierboven be
doelde gedeelte van de Brederodelaan een rij
wielpad van voldoende breedte aanwezig is.
ZANDVOORT
ZWEMCLUB ZANDVOORT.
Zaterdagavond organiseerde de Zwemclub
Zandvoort een gezelligen avond in Muluru aan
den Strandweg. Het eerste deel van den avond
van 7 tot 9 uur was bestemd voor de jongens
en meisjes tot 13 jaar. Er werden allerlei leuke
spelletjes gedaan en dansjes uitgevoerd, waar
bij zij zich kostelijk amuseerden.
Tegen negen uur begon het feest voor de
grooten. Gok voor deze ouderen was voor ver
schillende attracties gezorgd.
Ter afwisseling werd menig dansje gemaakt.
Het was een goedgeslaagde avond.
NAT. CHR. GEH. ONTH. VEREENIGING.
De N. C. G. O. V., afdeeling Zandvoort houdt
op Woensdag 23 November een openbare ver
gadering in Ons Huis, waar de heer Semijn uit
Amsterdam zal spreken over het onderwerp:
Is drankbestrijding nog noodig?
De vergadering begint om 8 uur.
25STE JAARVERGADERING VAN DE S.D.A.P.
De afdeeling Zandvoort van de S.D.A.P. kan
met voldoening terugzien op haar 25ste jaar
vergadering, die onder leiding stond van den
voorzitter, den heer A. J .v. d. Moolen.
Na voorlezing der notulen en behandeling
der ingekomen stukken, kwam het jaarverslag
van den secretaris, den heer B. Waas aan de
beurt. Het jaarverslag eindigde fiiet den
wensch, dat de democratie versterkt uit den
a.s. verkiezingstrijd zou mogen komen.
Het verslag van den penningmeester werd
goedgekeurd, evenals dat van de Vrouwen-
Club, de A.J.C. en de Openbare Leeszaal. Het
verslag van de Raadsfractie gaf nog aanlei-
ling tot enkele opmerkingen en vragen, die
tot ieders voldoening werden beantwoord.
Bij de bestuursverkiezing werd het geheele
bestuur zonder tegencandidaten herkozen.
Het dagelij ksch bestuur blijft als volgt samen
gesteld: voorzitter A. J. v. d. Moolen. secre
taris B. Waas, penningmeester J. Visser.
Nog werden behandeld het jaarverslag van
het Gewest, waaruit bleek, dat de heer Mieras
als no. 8 voorkomt op de lijst van den Kies
kring Haarlem voor de verkiezing van Ged.
Staten.
Uit het jaarverslag betreffende het ontwik
kelingswerk bleek o.a. dat de heer A. J. v. d.
Moolen een der candidaten is voor het gewest
Noord-Holland.
ARTISFILM.
Om teleurstellingen te voorkomen vestigen
wij er nogmaals nadrukkelijk de aandacht op,
dat de Artisfilm Woensdagmiddag uitsluitend
voor kinderen wordt gedraaid.
De avondvoorstelling is bestemd voor de oude
ren. 's Avonds zal de heer Posthumus uit Haar
lem een korte rede houden over een onderwerp
net openbaar onderwijs betreffende.
Bij beide voorstellingen zal de vervaardiger
van de film. de heer Verkruysen uit Haarlem
aanwezig zijn, om de film toe te lichten.
ORANJE HEIN.
Zaterdagavond gaf het ensemble Bouber in de
tooneelzaal van Groot-Badhuis een voorstelling
van Oranje Hein, spel van lief en leed in 3 be
drijven met zang en dans door H. Bouber.
Het talrijke publiek heeft zich bij dit aardige
stuk, vooral ook door het geestige spel van Piet
Kohier, kostelijk geamuseerd. De spelers wer
den dan ook na ieder bedrijf met een daverend
applaus beloond. De dames kregen bovendien
bloemen.
Een gezellig bal besloot dezen avond.
BAZAR VAN DEN KRING.
Zaterdagavond werd in de groote zaal van
Ons Huis uitverkoop gehouden van alles wat op
den bazar van den Kring geen kooper had kun
nen vinden.
De groote zaal was geheel gevuld en de lootjes
of beter gezegd, de nummers voor het rad van
avontuur gingen dan ook vlot van de hand.
(Is reeds in een deel eener vorige oplaag
opgenomen.)
Haarl. Weer- en Sterrenkundige
Kring.
Inleiding van dr. J. v. d. Bilt over „Nevels".
In het gebouw Ged. Oude Gracht 104 sprak
Vrijdagavond dr. J. v. d. Bilt van de Utrecht-
sche Sterrewacht voor de leden van den
Haarl. Weer- en Sterrenkundigen kring over
„Nevels".
Onze kennis betreffende het rijk der nevels
dateert eerst van de laatste 15, hoogstens 20
jaar en is wel hoofdzakelijk te danken aan de
moderne reuzentelescopen uitgerust met foto
grafische platen, aldus spr. Hoewel slechts een
2000-tal der gecatalagiseerde nevels nauw
keurig zijn onderzocht is dit toch voldoende
geweest om een juist begrip te geven van de
natuur dezer nevelwereld. Een 25 jaar geleden
was wel bekend dat deze nevels gelegen waren
ln een vlak loodrecht op het vlak van ons
melkwegstelsel, naar dit vlak toe werd het
aantal minder Daarom behooren ze tot ons
stelsel, zeide men. Ons melkwegstelsel bleek
echter te zijn gewikkeld in een floers van
donkere nevels; mede hierdoor en het feit dat
ons sterrenstelsel een langen discusachtigen
vorm heeft, is het moeilijker de nevels in het
melkwegvlak zelf te ontdekken.
Tegenwoordig weten we echter dat de nevels
gelijkelijk over den geheelen hemel zijn ver
deeld. Spr. besprak, vervolgens de afstands
bepaling in de ruimte, allereerst de trigono
metrische parallax-bepaling. berustende op de
beweging der aarde om de zon, die natuurlijk
maar voor heel weinig sterren resultaat geeft,
hoogstens tot een afstand van 200 lichtjaren.
Verder komen we met de methode waarbij we
de beweging van de zon in de ruimte als uit
gangspunt nemen. Als 3e methode hebben we
dan de schijnbare helderheid van een hemel
licht. Het is de groote verdienste geweest van
Miss Leavitt van de Harvard Sterrewacht deze
methode nog meer dienstbaar te maken.
Met buitengewone scherr'innigheld ont
dekte ze bij het onderzoek van fotografische
platen, waarop eenige veranderlijke sterren
van het type D (delta> Cepheus voorkwamen,
dat de duur van de lichtwisseling dezer ver
anderlijken afhankelijk is van de gemiddelde
schijnbare helderheid van deze sterren.
Het leek ongeloofelijk, doch het betroffen
alle sterren van de Kaapsche Wolk, dus kon
worden aangenomen dat ze op gelijken af
stand stonden. Prof. Hertzsprung en Shapley
werkten de ontdekking verder uit. Begrijpelijk
bracht deze ontdekking de kennis der afstan
den veel verder. Een volgende stap was de
studie der novae of nieuwe sterren, welke ster
ren alle tot ongeveer de zelfde helderheid blij
ken op te vlammen. Vervolgens werd de maxi
mum-helderheid der sterren in de nevels als
maat aangenomen, welke ook aan een grens
gebonden blijkt te zijn. Natuurlijk betreft het
hier echter veel statistisch werk, hetwelk nog
wel eenige leemten vertoont.
Niettemin uit alles is gebleken dat er een
uniforme verdeeling der nevels in de ruimte
heerscht. Vervolgens werden de verschillende
typen van nevels besproken. Er blijken naast
sterrenhoopen in de ruimte ook nevelhoopen
aanwezig te zijn. In Coma Berenice b.v. vindt
men er op een oppervlakte van 1/3 of 1/4 van
de maansmiddellijn een 1000-tal! Natuurlijk
is dat een ontdekking alleen mogelijk geweest
met behulp van den grooten Mount-Wilson-
kijker.
Spoorwegen een unieke positie in. Deze laat
ste verplichting alleen zal over 1938 uitgaven
tot een bedrag van ca. f 1.800.000 vorderen.
De door den minister van Waterstaat goed
gekeurde tarieven hebben gelijke prijzen per
K.M. voor alle lijnen tegen redelijke prij
zen mogelijk. Het is duidelijk, dat op deze
iijnen de kosten per reizigerskilometer hooger
zijn dan op de drukke. Evenzeer zal het op
geen tegenspraak stuiten, dat de Spoorwegen
op de lijnen met druk verkeer (door de wilde
bussen met voorliefde als arbeidsveld uitge
kozen) gemakkelijk him prijzen zouden kun
nen verlagen, indien alleen deze lijnen door
hen geëxploiteerd werden.
De wilde bus daarentegen heeft noch ver-
voerplicht, noch aan de goedkeuring van den
minister van Waterstaat onderworpen arbeids
voorwaarden, noch heeft zij magere trajecten
te bedienen. Is de bus vol, dan kan men het
publiek rustig op de volgende laten wachten.
In verband met de heerschende werkloosheid
wordt in vele gevallen personeel tegen abnor
maal lage bezoldiging aangenomen.
De wilde bussen oefenen hun bedrijf dus
uit met aanmerkelijk minder kosten dan
voor de spoorwegen mogelijk Is.
Hetgeen hierboven is uiteengezet voor de
spoorwegen, geldt, zij het niet in dezelfde
mate. ook voor de tramwegen en de gecon-
cessioneerde bussen. Men doet dus verkeerd,
den strijd tegen de wilde bussen als een strijd
van de spoorwegen tegen de auto, resp. als een
van de rail tegen den weg te zien. Het is de
strijd van het geconcessioneerde vervoer tegen
het vervoer, dat door de mazen van de wet
kruipt en het mag gezien het bovenstaande
toch wel als natuurlijk worden beschouwd,
dat de geconcessioneerde ondernemingen de
geschetste concurrentie als oneerlijk be
schouwen en met de hun ten dienste staande
wettelijke middelen trachten te bestrijden.
Ir. Mussert over (le gebeurtenissen
in Duitschland.
Ir. Mussert heeft in het Concertgebouw te
Amsterdam een rede gehouden over de ge
beurtenissen in Duitschland.
„Wanneer wij afgaan op de stemmen die
:nen hoort" aldus zeide de leider der Natio-
oaal-Socialistische Beweging, „dan vraagt
men zich af, of het lot der Joden in Duitsch
land zooveel belangrijker is dan het feit, dat
er 500.000 werkloozen in ons land zijn. Niet
temin, het Joodsche vraagstuk is van belang.
Het is niet te ontkennen, dat er onrecht is
gepleegd jegens menschen van een ander ras.
Dat onrecht staat voor mij vast.
Spr. gaat na hoeveel Joden er op de 10.000
inwoners van elk land zijn. In Spanje zijn
het er 2, in Duitschland 90, in Nederland
170 en na de invasie van den laatsten tijd ze
ker 250. Mr. Van Vessem heeft reeds gezegd,
dat onze voorouders de Joden niet onbeperkt
toelieten. Onzen vooi-ouders is niets te verwij
ten.
Er zijn in Duitschland synagogen afge
brand en winkels geplunderd. Er is niets ge
stolen, wel vernield. Hoe ik er over denk? Als
elke Nederlander. Nationaal socialisme be-
teekent opbouw, rechtvaardigheid, discipline
en het is niet in te zien, hoe dat te vereeni
gen is met wat in Duitschland gebeurt.
Ik heb op 22 October in het R.A.I.-gebouw
mijn standpunt t.a.v. het Joodsche vraagstuk
uiteengezet. Gij zult begrijpen, dat de Joden,
die thans hier komen, ons volk vervullen
met een haat tegen Duitschland, waarmee ons
volk niets te maken heeft.
De Albarda's willen hier de 600.000 Duit-
sche Joden binnenlaten. Als dat zou ge
beuren voorspel ik u dat er binnen een paar
jaar progroms in Nederland zullen zijn. Wij
zijn niet bang voor zoo'n invasie, maar ons
volk moet er voor bewaard blijven, evenals de
van oudsher hier wonende Joden.
Internationaal probleem.
Is de regeering bereid het initiatief te ne
men tot een internationale conferentie in
het Vredespaleis? Dezen weg moet het op. De
Joden moeten geholpen worden. Er moet voor
hen een goed, groot en vruchtbaar tehuis ko
men. Dat is de eenige weg om hen te helpen.
De spoor en de wilde bus.
Uiteenzetting der Nederlandsche Spoorwegen.
Aan een uiteenzetting van de directie der
Nederlandsche Spoorwegen over het vraag
stuk der „wilde bussen" ontleenen wij het vol
gende
Het is de bedoeling van den Nederland-
schen wetgever, dat het uitoefenen van auto
busdiensten slechts krachtens een vergun
ning zal geschieden. (Wet op de openbare ver
voermiddelen art. 1, reglement autovervoei
personen (R.A.P.) art. 2. Ook de Nederland
sche Spoorwegen kunnen hun bedrijf slechts
uitoefenen op grond van een door den mi
nister van Waterstaat verleende concessie.
Aan het verlangen van een concessie wor
den door de Overheid verplichtingen voor de
concessiehouders verbonden, welke verplich
tingen veelal, en voor de NB. in het bijzon
der, belangrijke verheogingen der exploitatie'
kosten met zich brengen.
De spoorwegen zijn onderworpen aan een
uitgebreid samenstel van voorschriften, welke
beoogen het reizende publiek onder alle om
standigheden ook bij mist en bij ijzel
de meest doelmatige en veilige vervoersge-
legenheid te verschaffen en een redelijke
positie van de werknemers te waarborgen.
De vervoerplicht maakt het noodzakelijk
veelal met een belangrijke reserve aan zit
plaatsen te rijden, teneinde onverwachte
stooten in het zich aanbiedende vervoer te
kunnen opvangen. Voorts noodzaakt zij de
spoorwegen, een regelmatigen dienst te on
derhouden, zoowel op minder drukke lijnen
als op tijden van gering vervoer op de overige
lijnen. Voor het hoogste te verwachten top-
vervoer moet materieel beschikbaar zijn.
Het aanhouden van deze groote materieei-
reserve is echter zeer kostbaar.
De dienstvoorwaarden voor het personeel
omvatten behoorlijke dienst- en rusttijden
bezoldigingen, verlofregelingen, alsmede de
verplichting, door midael van een wacntgelo
regeling voor het overtollige personeel te zor
gen. Als bedrijf, dat verplicht Is zijn eigen
werkloosheidslasten te dragen, nemen de
Eenheid door Democratie.
Groote demonstratie in de Apollohal.
Duizenden bezochten de groote demonstra
tie van „Eenheid door Democratie" die Don
derdagavond in de Apollohal te Amsterdam
werd gehouden.
Eerste woordvoerder was prof. ir. W. Scher-
merhorn, voorzitter van E. d. D„ die den
wensch uitsprak dat de regeering spoedig
zoodanige maatregelen zal nemen, dat zij,
die zich bereid hebben verklaard kinderen
van vluchtelingen in huis te nemen, dat ook
kunnen doen.
Hierna sprak prof. P. Geyl, die o.a. zeide,
dat wij nu in erger nood leven dan in 1914,
niet door oorlog, maar door een misdaad te
gen de Europeesche beschaving. Het Neder
landsche volk verwacht nu een daad van de
Nederlandsche regeering. Spr. deed een be
roep op die regeering. Het komt er thans op
aan dat tegenover de kinderen der vluchte
lingen alles wordt gedaan, wat ons volk altijd
heeft gedaan. Onderhandelen met andere re
geeringen is goed maar leiding geven zou
nog beter zijn.
De derde spreker, de heer K. Vorrink. wees
ook op het noodzakelijke van snelle hulpver
leening aan de vluchtelingen en noemde het
verjagen en kwellen der Joden een schaam-
telooze en menschonteerende daad. De demo
cratische landen moeten kiemen van gevaar
uit hun midden doen verdwijnen.
De vergadering was in geestdriftige stem
ming. Na elke rede klonk lang en luid
applaus.
Voor den intioua dezer ruöne/t stelt de
liedactie zich. niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst oj met
•plaatst, wordt de kopi) den inzender met
•eruggegeven.
Geeft Nederlandsche St. Nicolaas-
en Kerstgeschenken.
De Vereeniging' ,Nederlandsch Fabrikaat"
schrijft ons:
De tijd van de vele aankoopen staat weer
voor de deur. Voor duizenden en duizenden
guldens zal in de komende maand weer aan
geschenken worden uitgegeven.
Een groot gedeelte van deze uitgaven zal
besteed worden aan Nederlandsche voort
brengselen. Een gedeelte aan artikelen, welke
hier in Nederland niet gefabriceerd worden.
Ook zal echter weer onnoodig veel worden
uitgegeven aan producten van buitenalnd-
schen herkomst, weike hier in Nederland
even goed worden vervaardigd.
Helaas zal dit geschieden, de ervaring wijst
dat uit. Velen, heel veien in ons land zijn
nog onachtzaam in dit opzicht. Zij koopen
maar zonder het belang van ons land, dat
toch ook hun eigen belang is, voor oogen te
houden. Ten tweede kenmerkt een groqte
groep in ons land zich door een maar te vaak
ongegronde, dikwijls bijna ziekelijke voorkeur
voor alles, wat buitenlandsch is. Dit alles be
rokkent onze industrie onnoemelijk veel
schade.
Gaf men zich toch maar eens rekenschap
van de geweldige beteekenis, welke onze in
dustrie heeft voor de werkgelegenheid en voor
de welvaart van ons land! De afzet naar het
buitenland wordt steeds moeilijker gemakt.
Het is daarom niet alleen een naticaialen
plicht, doch ook het welbegrepen eigen be
lang van elk onzer, thans onze bestellingen
zooveel mogelijk aan onzen eigen industrie
te gunnen
Een krachtige en veelzijdige industrie is
trouwens ook van het allergrootste belang
voor de economische onafhankelijkheid en weer
baarheid van ons land. De beteekenis van
deze zijde van het vraagstuk behoeft, na al
hetgeen de laatste maanden om ons heen is
voorgevallen, wel niet toegelicht te wor
den.
Gaarne doet de Vereeniging „Nederlandsch
Fabrikaat" dan ook een dringend beroep op
ieder, die voor de komende feestdagen in-
koopen gaat doen, om een gezonde voorkeur
te geven aan het Nederlandsch product.
„Koopt toch uit den vreemde niet,
Wat het eigen land u biedt".
HAARLEM, 19 November.
Bevallen: 16 Nov.: P. G. v. HagenJanssen, z.;
17 November: W. van Doom—Willems, z.; J.
v. d. Pol—v. Dijk. z.; 18 November: E. H J
Voss—Ooms. a.; D. Blümers—Dijkstra, d J.
J. MastenbroekKroon, z.
Overleden: 18 November: W. Bijleveld, 42 1„
Kloppersingel.
