m
DIÏJSDAG 22 NOVEMBER 1938
H XX REE M'S D'A G B E A D'
4
De
Jodenvervolging
Duitschland.
Protestvergadering in het Concertgebouw.
In het Concertgebouw werd gisteravond
door den Plaatselijken Raad uit de S. O. A.
P. en H. B- B. een protestvergadering gehou
den in verband met de Jodenvervolging in
Duitschland.
De heer A. Mars, voorzitter van den H,
B. opende den avond met een korte uiteen
zetting van het doel der bijeenkomst.
Vervolgens nam de heer H. van Dugteren,
hoofdbestuurder van het N. V. V. het woord.
Een vertwijfelde, en om het leed zijn ouders
aangedaan, wanhopige Joodsche jongen heeft
een der ambtenaren van de Duïtsche ambas
sade neergeschoten. Naar aanleiding van dit
feit, aldus spreker, werd in Duitschland dooi
de politieke machthebbers het masker afge
worpen en werden overal heftige Jodenpo-
groms ontketend.
Men beweert, dat deze vervolgingen door
uitbarstingen van volkswoede veroorzaakt
zijn.
Overal werden de winkels en synagogen
echter op dezelfde wijze vernield. Politie en
brandweer grepen niet in. Van spontanieteit
was, aldus spreker alzoo geen sprake. Men
zegt ook, dat de Joden zelf hun winkels en
synagogen in brand hebben gestoken. Ook
dit is echter volkomen met de waarheid in
strijd.
De door de pogroms aangerichte schade
moet door de Joden zelf betaald worden,
terwijl hun een boete van 1 milliard mark
werd opgelegd. Ook mogen de Joden geen
functie meer in het economische leven be-
kleeden. De leveranciers mogen zelfs geen
levensmiddelen meer aan hen leveren.
Zelfs de kleinste bestaansmogelijkheid
wordt hen ontnomen. Het rooven van het bezit
van 'n bevolkingsgroep, zooals dat in Duitsch
land is geschied, is erger dan ooit in de ge
schiedenis is voorgekomen. Met de vernieti
ging van de Joodsche volksgroep wil men
tevens de geheele internationale arbeiders
beweging treffen.
Ook voor de Katholieken wordt het in
Duitschland bijna onmogelijk hun godsdienst
naar behoox-en uit te oefenen. Waarom pro
testeeren de Katholieken niet openlijk tegen
de pogroms, in Duitschland? zoo vx-oeg spreker.
De regeering heeft de plicht de grenzen
voor de Joodsche vluchtelingen open te stel
len. Laat de regeering haar bureaucratische
bezwaren op zij zetten en deze ongelukkige
vluchtelingen rust en voedsel geven. De
heerschers van Duitschland hebben de
menschheid uitgedaagd door deze pogroms.
Het is noodzakelijk, dat alle democratische
landen zich bewust worden van het ontzag
lijke gevaar, dat hen bedreigt.
Wij moeten bereid zijn te. strijden voor den
vrede, de beschaving en de menschelijkheid.
zoo besloot spreker.
Vervolgens sprak de heer A. B. M. de Zeeuw,
wethouder van Rotterdam.
Wij zijn bij elkaar gekomen, aldus spr., om
van onzen afschuw te getuigen over hetgeen
op het oogenblik in Duitschland gebeurt.
Georganiseerd is in Duitschland een pogrom
tegen de Joden op touw gezet.
Grooten invloed hebben verschillende Duit-
schers o.a. Luther en Frederik de Groote ver
worven door hun strijd voor den vrijheid van
godsdienst en geweten. Ook groote Duitsche
geleerden en schrijvers zooals Goethe, Schil
ler en Lessing hebben zich door hun werk
onsterfelijk gemaakt.
In het democratische Duitschland van nog
geen vijftien jaar geleden waren vervolgin
gen van een bepaalden volksgroep, zooals die
thans voorkomen, niet mogelijk geweest.
De pogroms zijn niets anders dan uitingen
van angst en vrees.
Het Verdrag van Versailles heeft tengevolge
gehad, dat het Duitsche volk open kwam te
staan voor de tegenstanders van de demo-
cx-atie. In tertij d hadden Engeland en Frank
rijk de gerechtvaardigde Duitsche eischen
van Rathenau, Ebert en Stresemann moeten
inwilligen.
Dat op het oogenblik de Duitschers gere
geerd worden door hen, die deze pogroms
hebben ontketend, is voor een groot deel te
wijten aan de houding van Frankrijk en
Engeland.
Nu het echter eenmaal zoo ver gekomen is,
wil het Nederlandsche volk zijn grenzen
open stellen.
Frankrijk, Engeland en Amei-ika hebben
echter de taak boete te doen aan de Duit
sche Joden, die thans zoo vervolgd worden.
Als Nederland duizend Joden binnenlaat
hebben die landen de plicht er tienduizend
binnen te laten.
De Nederlaxxdsche regeering heeft echter
ook de plicht de Nederlandsche Joden te be
schermen.
Wij moeten ons thans stellen op het stand
punt der menschelijkheid en democratie. De
vrijheid, die in Nederland verworven is. moet
blijven bestaan.
Door de vergadering werd vérvolgens de
volgende motie aangenomen
De groote volksvergadering, op Maandag
21 November bijeen in de Gemeentelijke Con
certzaal te Haarlem, protesteert met klem
tegen de mexischonteerende behandeling van
de Joden in Duitschland, betuigt haar deel
neming met het lot der slachtoffers en dringt
er bij de Nederlandsche regeering op aan, het
asylrecht zoo ruim mogelijk toe te passen.
De collecte, die na afloop der vergadering
gehouden werd, heeft f 129.30 opgebracht.
PROGRAMMA VA I DE HAARLEMSCHE
RADIO-CENTRALE OP
WOENSDAG 23 NOVEMBER 1938.
Programma III: 8.00 Keulen. 9.20 Pauze
of diversen. 10.00 Parijs Radio. 10.40 Radio
P.T.T.-Nord. 11.20 Parijs Radio. 12.10 London
Regional 1.05 Ned. Brussel. 2.20 Danmark
Radio of diversen; 3.20 London Regional.
5.20 Fransch Brussel. 6.35 Keulen. 7.30 Bero-
munster. 8.05 London Regional. 8.20 Fransch
Brussel. 8.35 Leipzig. 9.20 London Regional.
10.20 Ned. Brussel. 10.30 Keulen. 11,20 Dan-
marks Radio of Diversen.
Programma IV: 8.00 Ned. Brussel. 9.20
Diversen of Gramofoonmuziek G.R.D. 10.35
Lenden Regional. 12.10 Droitwich. 2.00 Lon
don Regional. 3.20 Droitwich. 6.40 London
Regional. 6.55 Droitwich.
7.00 Eigen gramofoonplatenconcert.
1. Sweet as a Song. Phil. Green.
2. Three is a ci-owd. Syd. Lipton.
3. ParisParis. Orquesta Pësenti.
4. Someday Sweetheart, Joe Venuti.
5. Ballerina. Billy Reid.
6. My dog loves your dog, Eliott Everett.
7. I can't dance. Nat Gonella.
8. If dream- come true, Benny Goodman.
9. I gotta see a man about a girl,
The Masqueraders
10. Arroyito Argentine. Orquesta Pésenti.
11. The girl in the alice blue gown.
Billy Cotton.
12. Sweethearts for ever, Syd. Lipton.
13. How dja' like to love me, Phil Green.
14. So Nice. Eliot Everett.
15. The boulevard of broken dreams,
Billy Reid.
16. Carolina, Nat Gonella.
17. Farewell Blues Joe Venuti.
18 Life goes to a party, Benny Goodman.
19. Jump on the wagon, The Masqueraders.
PER LITERKRUIK
3 75
(Adv. Ingez. Med.)
Feestavond Bo—Bar—Kei.
De stx-aatvereeniging van Botermarkt, Bar-
revoetestraat en Keizerstraat iBo-Bar-Kei)
hield Maandagavond ter gelegenheid van
haar tienjarig bestaan een feestavond in
het gebouw van den Haarl. Kegelbond.
Nadat de vlotte melodieën van de band „The
Margians" al geruimen tijd in de ï-eeds bij
kans geheel volle zaal van den H.K.B. had
den weerklonken en de talrijke aanwezigen
hadden bezig gehouden in afwachting van
de komende dingen, opende de voorzitter, de
heer Jac. van Maris, den avond met een korte
herdenkingsrede waai-in hij de leden en hen
die aan de door de winkeliers uitgeschreven
prijsvraag hadden deelgenomen vei*welkomde.
Spr. herdacht de reeds overleden oprich
ters der jubileerende vereeniging, herinnerde
aan de eerste onderneming der vereeniging.
een etalagewedstrijd en complimenteerde
tenslotte den heer W. Brakel, die van de op
richting af bestuurslid is geweest en dus
thans in deze hoedanigheid ook een tienjarig
jubileum vierde. Na het beëindigen van z'n
x-ede werd de voorzitter op zijn beurt toege-
spraken door deix heer D. Fleury, commissaiüs
der vereeniging, want ook de heer Van Ma-
ris had op dezen dag zijn tweede lustrum als
bestuurslid afgesloten. De heer Fleury over
handigde hem onder langdurig applaus een
groote bloemenmand.
Nadat dit meer officieele deel van den
avond was geëindigd, gingen de gordijnen ten
tweeden male van een en trad de bekende ra
dio-zanger en componist van vele populaire
liedjes Louis Noiret voor het voetlicht. Louis
Noiret oogstte met zijn vroolijke, goed-voor-
;edragen liedjes en met zijn geestige confé
rences veel succes.
Na het optreden van dezen componist-pia
nist-zanger in z'n repertoire volgde een amu
sante sketch ten tooneele gebracht door
Polly en Louis Noiret.
In het programmadeel na de pauze had,
behalve het wederoptreden van het duo-Noi-
ret de vooi-lezing plaats van een gedicht
dat door een der prijsvraag-deelnemei-s was
geschreven.
Tot slot werd de ti-ekking van de loterij ge
houden. Na afloop was er bal. De dansmuziek
werd hiei'bij weer door de band „The Mar-
giahs" vei-zorgd.
De Herijk.
In Haarlem en Omgeving.
De herijk van maten en gewichten zal het
volgend jaar plaats hebben op:
Haarlem: eiken Maandag, Dinsdag, Woens
dag, Donderdag en Vrijdag van 17 Januari
tot en met 3 Maart, met uitzondering van 1
Februari.
Voor de wijk:
Spaarndam: 18 April.
Bloemendaal: 19 April.
Overveen: 20 April.
Heemstede: 6, 7 en 8 Maart.
Bennebroek: 9 Maart.
Vogelenzang: 9 Maart.
Hoofddorp: 13, 14, 15 en 16 Maart.
Nieuw Vennep: 20 en 21 Maart.
Halfweg: 12 en 13 April.
Zandvoort: 24, 25 en 26 April.
Santpoort: 27 en 23 April.
IJmuiden-Oost: 2, 3 en 4 Mei.
IJmuiden: 5. 8, 9. 10. 11 en 12 Mei.
Velsen-Noord: 15, 16 en 17 Mei.
Beverwijk: 19, 22, 23, 24, 25 en 26 Mei.
REDDEN VAN DRENKELINGEN
Woensdag 23 November hoopt de heer A. J.
Meijerink op verzoek van de Oudercommissie
van school 14, Haarlemmerliedestraat 29, een
voordracht te houden over: De hygiënische be-
teekenis van het zwemmen en het nut van het
zwemmend redden. De voordracht wordt met
lichtbeelden verduidelijkt.
Donderdag 24 dezer wordt op verzoek van
het Hoogovenbedrijf te Velsen door denzelfden
spreker een voordracht gehouden over het red
den van drenkelingen uit auto's. Behandeld
zal worden: „Wat gebeurt er en hoe moet men
handelen als men met een auto in het water
i'ijdt."
VEILIG VERKEER.
Door de afdeeling Haarlem en Omstreken
van de Vereeniging voor Veilig Verkeer
wordt a.s. Donderdag' een groote vergadering
belegd in de groote zaal van het Concertge
bouw. De heer G. A. Draijer zal op deze ver
gadering spreken over „Kennis en juiste toe
passing der Verkeersregels". Verder zal de
verkeersfilm vertoond worden en worden de
prijzen uitgeloot voor de winnaars van de
verkeerspuzzle bij Vroom en Dreesmann.
Bridgedrive voor liet Joodsclie
Vluchtelingen-Comité.
Woensdag een herhaling.
Zaterdagavond werd in de zalen van de
Sociëteit „Vereeniging" aan den Zijlweg een
bridgedrive gehouden ten bate van het Jood
sche Vluchtelingen Comité. Aan de uïtnoodi-
ging van de dames Bouman en Cats was door
veleix gevolg gegeven. Verschillende winkeliers
van Haarlem en omstreken en particulieren
hadden welwillend fraaie prijzen beschikbaar
gesteld, zoodat aan een groot aantal deel
nemers een prijs kon worden uitgei'eikt. De
drive, die onder de belangelooze leiding stond
van den heer heer L. Germeraad had een vlot
verloop. Nadat de heer Germeraad hiertoe had
opgewekt toonden vele zich bereid een belang
rijk hooger bedrag als entrée te betalen dan
het minimum.
De heer I. Koster dankte ten slotte namens
de aanwezigen. Spreker wees erop dat het
eenerzijds te betreuren is, dat het in de twin
tigste eeuw nog noodig is bijeen te komen voor
een doel, als waarvoor de drive was georga
niseerd; anderzijds was hij verheugd, dat in
ons vrij Nederland in gevallen als dit steeds
zooveel medeleven en vrijgevigheid worden
getoond.
Voor hetzelfde doel zal Woensdag a.s. des
namiddags te 8 uur in de zalen van de Socië
teit Vereeniging wederom een bridgedrive
worden gehouden onder de belangelooze lei
ding van mevr. Bouman. Aanmeldingen voor
deze drive kunnen geschieden bij mevr. Bou
man (tel. 17914) en mevr. Cats (tel. 13096j te
Haarlem.
brengt hulp In gezinnen, waar
door geboorte, onvolwaardig
heid of ziekte van kinderen bij
zondere p.ooden zijn ontstaan.
Zendt Uw bijdrage op Postgiro
75000 Den Haag.
(Adv. Ingez. Med.)
Duimelijntje was erg droef gestemd. Ze kreeg niet eens toe
stemming om zich in den warmen zonneschijn te gaan koesteren.
Het graan, gezaaid op het veld, waaronder zich de woning van de
veldmuis bevond, was reeds hoog opgegroeid. Voor het arme, kleine
meisje, dat net zoo groot was als de duim van een hand, waren
de graanstengels hooge boomen, die het zonlicht tegen hielden
,,'t Wordt langzamerhand Ljd, dat je eens aan je uitzet begint!"
zeide de veldmuis. Ja, Duimelijntje was ten huwelijk gevraagd
door den leelijken mol, die in z'n deftigste pak de hand van het
meisje was komen vragen. De veldmuis had direct toestemming
tot het huwelyk gegeven, zonder Duimelijntje's meening te vragen.
Zij voelde zich hoog vereerd. „En", zoo vervolgde ze tegen het
meisje, „nu je de echtgenoote van den mol zult worden, moet je
wol en linnen hebben om je deftig te kunnen kleeden".
Of zij wilde of niet, Duimelijntje werd aan het spinnen gezet. II op zag schieten, huurde een viertal spinnen, die dag en nacht voor
Dagen en dagen achtereen. En de veldmuis, die haar niet bijster het meisje spinlen en weefden, zoodat er al heel gauw een flinke
voorraad aanwezig was.
t
(Wordt vervolgd).
H.B.-Vertelliimj
De Zakelijke Dichter.
door
BAS VAN DEILEN.
OOIT had meneer Jansen, de graanko-
ïxing, kunnen vermoeden, dat de stille,
in zichzelf gekeerde jongeman, die als
code-telegrafist bij hem werkzaam
was, zooveel pijlen op z'n boog had. Maar door
'n uur toeval in den vorm van een paar druk
proeven, die de jonge Ramers op zijn lessenaar
had laten slingeren had hij gemerkt, dat zijn
employé onder pseudoniem de redactie voerde
van een bekend literair avant-garde tijdschrift.
„Zoo'n binnenvetter!", was de conclusie waar
toe meneer Jansen bij zichzelf kwam, en al zou
hij liever gezien hebben, dat Ramers z'n belang
stelling op iets anders en beters richtte, de ge
dachte, dat hij een beroemdheid, of tenminste
'n beroemdheid-in-wording onder z'n medewer
kers telde, deed hem prettig aan. Bovendien kon
hij niet ontkennen, dat Ramers goed voor zijn
werk was, al was het duidelijk, dat het jong-
mensch graag zijn baantje in den steek zou la
ten voor iets waarin hij zich meer kon uitleven.
De groote graanmagnaat bewaarde z'n ont
dekking van Ramers' dubbelleven om er z'n
vrouw bij het diner een interessant relaas over
te vertellen. Mevrouw Jansen was een tikje
snobistisch aangelegd en trachtte het geestelijk
tekort van haar huwelijk aan te vullen met ar
tistieke soirées, die haar man een beproeving
vond, omdat hij op dergeijlke avonden z'n smo
king aantrekken cn z'n wijnkelder plunderen
moest. Begrijpelijkerwijs was mevrouw opgeto
gen: natuurlijk kende ze het pseudoniem van
den jongen Ramers heel goed, maar ze vroeg zich
alleen verontwaardigd af waarom haar man nu
pas die ontdekking had gedaan. Dat er een kun
stenaar in dien jongeman stak, had hij op het
eerste gezicht moeten kunnen weten; de vonk
der genialiteit verraadt zich altijd, maar een
dikhuidig mensch als meneer Jansen had daar
natuurlijk geen kijk op! Beduusd zweeg de
graankoning, en om z'n fout goed te maken, be
loofde hij trouwhartig den jongen Ramers te zul
len uitnoodigen als pièce de résistance van de
eerstvolgende soirée.
Den volgenden morgen, toen hij de invitatie
aan z'n telegrafist had overgebracht, kwam me
neer Jansen tot de ontdekking, dat niet alleen
graanspeculanten, maar ook dichters er grillen
op nahouden: Ramers nam de uitnoodiging zon
der veel enthousiasme aan, en stelde bovendien
de conditie, dat er geen ruchtbaarheid zou wor
den gegeven aan zijn zakelijke verhouding met
meneer Jansen, terwille van zijn artistieke re
putatie. De beurskoning vond dat standpunt
heel begrijpelijk, en met een triomfantelijk ge
zicht vertelde hij aan de koffietafel, dat de zaak
in orde kwam, waarbij hij ten overvloede zijn
vrouw nog op het hart drukte Ramers vooral te
ontvangen als de redacteur van „De Vulkaan"
cn niet als de werknemer van haar echtgenoot.
De kennissenkring van mevrouw Jansen werd
nu stelselmatig murw gemaakt met veelbeloven
de aankondigingen van het intellectueel festijn,
dat op til was, en de plaatselijke boekhandel
vroeg zich vol verbijstering af waaraan de
hausse in Ramers' „Explosies" en „Zonsverduis
teringen" toch wel te danken zou zijn
Op den dag van de soirée bracht meneer Jan
sen z'n genialen employé 's middags mee naar
huis; mevrouw had er op gestaan, dat Ramers
dien avond eerst met hen zou dineeren, en met
veel tact slaagde zij er in elke poging van haar
man om een zakengesprek met den jongeman
te beginnen genadeloos te torpedeei'en.De
graankoning begon zich eenigszins onbehagelijk
te voelen, maar de dichter toonde zich erkente
lijk voor mevrouw's hulp en slaagde er in het
echtpaar er van te overtuigen, dat hij een mach
tig talent was.
De eerste genoodigden kwamen nu spoedig op
dagen, en tegen achten waren de getrouwe be
zoekers van mevrouw Jansen's salon bijna allen
aanwezig. De gastvrouw straalde van glorie en
wist zich hevig benijd door haar vriendinnen,
maar haar man zocht zijn heil bij een paar
beursvrienden, evenals bij slachtoffers van de
artistieke allures hunner echtgenooten. Met een
van opwinding trillende stem verzocht mevrouw
Jansen tenslotte de aandacht voor „meneer
Vincent Lomans, redacteur van „De Vulkaan",
de beroemde dichter van „Explosies" en „Zons
verduisteringen". Daarop stapte meneer Lomans
alias Ramers, met onbewogen gezicht naar vo
ren, en liet het huis daveren van het machtig
geluid waarmee hij zijn „Explosies" declameer
de. De dames waren hevig geïmponeerd door
Ramers' athletische gestalte en zijn bronzen
stem, maar de heeren vonden hem over 't alge
meen een pedanten aansteller, al wachtten ze
zich wel daarvan blijk te geven.
Na de „Explosies" declameerde Ramers uit
zijn bundel „Zonsverduisteringen", maar juist
toen hij onder ademlooze stilte er bijna fluiste
rend uitbracht: „De groene weedom van dat
wonder oogenblik is doodtoen ging met
een nijdig getjingel de telefoonbei in de zaal
over. Geërgerd keek Ramers op, en mevrouw zei
verwijtend: „Hè Leonard, waarom laat je je toch
ook altijd 's avonds storen!"
Timide antwoordde meneer: „Ja maar kind ik
kan ook niet weten wie daar isJullie excu
seert me wel één oogenblik?", en meteen greep
hij naar de telefoon Mevrouw Jansen's beste
vriendin, nog vól van Lomans' daverende zin
nen, sprak zuchtend: „Jouw man is al net zoo
prozaïsch als de mijne; voor hun zaken hebben
ze alles overde mooiste oogenblikken be
derven ze met hun gesjacher! En wat ellendig
is zoo iets voor meneer Lomans, zoo op en top
een dichter.... Bah, wat moet hij wel van on
zen kring denken, nu je man hem voor één of
ander beurstelegram zoo maar durft storen!"
Mevrouw Jansen zei niets, maar nam zich
voor de telefoon tijdens haar soirées uit te scha
kelen: nu was er immers toch niets meer aan te
doen. Want inmiddels schalde de luide grove
stem van haar man door het vertrek, zoodat
iedereen wel gedwongen werd mee te luisteren.
..Wat zegt u, juffrouw.. ik versta er niks
van.Hoe zei u?.Nee, wacht nou es even:
Richard Anna Hendrik Izak Willem Otto
ia. en dan verder9Richard Utrecht Theo
Anna?nee dat kan nooit, dat bestaat een
voudig niet.... Bent u er heel zeker van dat
't Richard Utrecht is? Wat zegt u?Nico
Utrecht? Gelooft u dat.zoo, dus zeker weet
u 't ook niet.vervelend is dat nou!"
Op dit moment verhief zich de stem van Ra
mers weer, maar ditmaal koel en zakelijk: „Nee
meneer Jansen, 't moet natuurlijk Victor
Utrecht zijn: dat zal die stomme Annie wel weer
zijn, die kan haar eigen schrift nooit uit elkaar
houden! Victor Utrecht, dan wordt de vertaling:
Januari 15 punten hooger, market firm
Vijftien punten hooger, en we zijn voor drie
ton in den wind", steunde meneer Jansen, met
een hulpeloozen blik naar Ramers.
De ware stemming wilde dien avond niet goed
meer terug komen. Ramers ging er om half tien
stilletjes van door.
WEEK-ABONNEMENTEN
dienen uiterlijk Woensdags avonds
betaald te zijn, daar de bezorgers op
Donderdag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE.
