Het Duitsche Volksvermogen
Parlementair beroep op Daladier
DINSDAG 29 NOVEMBER 1938
HAAELE M'S D A G B E A D
De aangekondigde staking in Frankrijk.
Premier stelt opheffing van den
stakingsorder als voorwaarde
voor bespreking.
Naar Havas uit Parijs meldt heeft de
fractie van de Union Socialiste Répu-
blicaine den ministerraad voorge
steld het parlement bijeen te roepen, ten
einde te spreken over de decreten en
zoo een algemeene staking te voorko
men. Aan den minister van Openbare
Werken is voorgesteld de zaak van de
veertig-urige werkweek nogmaals in
overweging te nemen.
Minister de Monzie heeft zich daarop
telefonisch in verbinding gesteld met
minister-president Daladier, die als
voorwaarde tot onderhandelen met de
C. G. T. het intrekken van de stakings
order heeft gesteld.
Daladier zelf heeft Maandag een telegram ge
zonden aan de prefecten en alle chefs van
dienst waarin hij er aan herinnert, dat de neer
legging van het werk een ernstige fout zou be-
teekenen, welke den ambtenaar, die er zich aan
schuldig maakt, voor ontslag in aanmerking zou
doen komen.
De opgave van geconstateerde afwezigheid
zal door iederen chef van dienst moeten wor
den opgesteld, met het oog op de toepassing van
sancties. Zij zal per telegram worden toegezon
den aan den minister-president.
Daladier verzoekt tenslotte in het bijzonder
melding te maken van „iedere propaganda,
welke beoogt de stopzetting van het werk uit te
lokken".
Verantwoordelijke autoriteiten heb
ben naar Retuer meldt uitdrukking ge
geven aan het vertrouwen, dat de re
geering in staat zal zijn een verlamming
van het nationale leven door de alge
meene staking, die voor Woensdag a.s.
ontworpen is, te voorkomen. De voor
naamste krachtproef zal te Parijs gele
verd worden en een psychologisch be
slissende factor zal zijn of de regeering
al dan niet instaat zal zijn de transport
diensten gaande te houden.
Sommige ambtenaren verwachtten, dat de
helft der autobusarbeiders zich zullen aanmel
den en dat zelfs meer dan de helft der arbeiders
bij den Metro zal opkomen.
Er zullen geen troepen gebruikt worden om
de staking te breken, doch de autobusremises
zullen zwaar bewaakt worden en op eenigen
afstand zullen cordons worden gevormd ter be
scherming van de werkwilligen. Tevens zullen
sterke afdeelingen mobiele garde patrouilleeren
langs alle belangrijke autobusroutes. De sleutel
stations van den Métro zullen eveneens zwaar
bewaakt worden. Mogelijk zullen eenige kleine
stations worden gesloten.
Van betrouwbare zijde wordt geraamd, dat
thans 12.000 man beschikbaar zijn te Parijs en
in de onmiddellijke omgeving voor de handha
ving van de orde. Deze manschappen behooren.
tot de mobiele garde, terwijl voorts politie in"
burger aanwezig is, republikeinsche gardëtroe-
pen en gewone troepen.
In het na afloop van de gisteren gehouden
vergadering van het bestuur der C.G.T. uitge
geven communiqué wordt gezegd, dat het be
stuur kennis heeft genomen van de verschillen
de voorbereidende maatregelen der vakvereeni-
gingen voor de toepassing der genomen be-
suiten.
Het bestuur heeft met algemeene stemmen
den tekst van een open brief aan Daladier
goedgekeurd.
„Onze beweging", aldus het schrijven, „is niet
politiek. Zij is niet tegen uw buitenlandsche po
litiek, doch tegen uw wetsdecreten, die de ar
beiders wreed treffen. Daar gij de sociale wetten
hebt willen weigeren zonder ons te hebben ge
raadpleegd, in feite zonder voorafgaande bespre
kingen de 40 uren week hebt willen afschaffen,
hebt gij zelf den arbeiders tot het eenige doel
matige protestgebaar, dat hun overbleef, ge
dwongen: de staking. Kunt gij zeggen, dat deze
tot 24 uur beperkte staking, daar alle veilig
heidsmaatregelen genomen zijn, een revolution-
naire daad is? Het is niet voldoende de waar
heid te verdraaien om gelijk te krijgen. Gij
schept er behagen in met een politiek doel te
probeeren de openbare meening op te zweepen.
Wij, de C.G.T., stellen haar gerust: geen be
zetting van fabrieken, geen betoogingen, geen
vergaderingen, alles in orde en kalmte. Tot onze
kameraden zeggen wij: Minacht allen, die u
zouden raden tot daden, welke in strijd zijn met
de beslissing der C. G. T. als onnoozelen of pro
vocateurs.
Het werk zal Donderdagochtend overal wor
den hervat. Uw „algemeene mobilisatie" zal er
niet anders over beslissen".
In den brief doet de C. G. T. vervolgens uit
komen, dat de werkelijke beteekenis der bewe
ging zuiver economisch is. Na betoogd te heb
ben, dat de C. G. T. niet gehoorzaamt aan bui
tenlandsche invloeden, noch aan druk, ver
klaart de brief tenslotte, dat de staking op eco
nomisch terrein zal blijven en niet op dat der
politiek.
Wie wel en wie niet zullen staken.
In een oproep aan de leden deelt het bestuur
van den Nationalen Bond van Post-, Telefoon-
en Telegraafpersoneel mede, dat Woensdag de
diensten niet zullen functionneeren, wat de mi
nister van P.T.T. ook mag denken en zeggen.
In een vergadering der gedelegeerden van
typografen bij de Parijsche bladen is eenstemmig
besloten, dat van Dinsdagavond tot Woensdag
avond gestaakt zal worden en dat de bladen
Woensdag niet zullen verschijnen.
De bond van Christelijke werklieden deelt me
de, dat hij zijn standpunt ten aanzien der de
creten handhaaft en wettige actie zal blijven
voeren tot de door hem gelaakte maatregelen
geheel of gedeeltelijk worden ingetrokken.
Intusschen herhaalt de bond, dat hij de wet
ten wil eerbiedigen en zich tegen een alge
meene staking verzet.
De bond van musici en artisten te Parijs heeft
verklaard deel te zullen nemen aan de algemee-
In het transportbedrijf is den arbeiders ge
vraagd melk en andere aan bederf onderhevige
stoffen te vervoeren.
Ook in het apothekersbedrijf zal het personeel
op zijn post blijven, eveneens in den genees
kundigen- en gezondheidsdienst en de brand
weer, terwijl de openbare bewakings- en vei
ligheidsdienst, waterleiding en begrafenisdienst
beperkt zal worden gewerkt.
De bond van spoorwegpersoneel heeft aange
kondigd, dat de spoorwegarbeiders de veiligheid
en de orde zullen handhaven, de spoorwegover
gangen zullen bewaakt worden. De „Intransi-
geant" bericht, dat slechts 35 procent van de
spoorwegarbeiders het stakingsparool zullen na
komen en dat dft treinenloop vrijwel normaal zal
zijn.
De gemeenteraad van Parijs heeft een dagor
der aangenomen, waarin het vertrouwen in de
regeering wordt uitgesproken dat zij noodzake
lijke maatregelen zal nemen om Woensdag, de
normale ravitailleering van de bevolking en de
vrijheid van arbeid te handhaven. Verder werd
de sympathie uitgesproken met het personeel in
gemeentedienst, dat zijn particuliere belangen
achter stelt bij de belangen der stad. Deze mo
tie werd met 47 tegen 0 stemmen aangenomen,
aangezien de linksche partijen uit protest niet
ter vergadering waren gekomen.
Minister De Monzie.
De Middenstandsbond heeft zich uitgesproken
tegen de staking, evenals de Conféderation Syn-
dicats Professionnels Frangais.
De nationale vereeniging van onderwijzers
heeft besloten het parool der algemeene sta
king op te volgen
Het ministerie van onderwijs verklaart even
wel, dat „alle inrichtingen van onderwijs
zonder uitzondering Woensdagochtend open
zullen gaan". Het heeft een circulaire gezon
den aan de rectoren en de inspecteurs der
academie.
Volgens een bericht uit Duinkerken zijn
aldaar 5000 metaalbewerkers in staking ge
gaan toen de arbeidersafgevaardigden daartoe
het parool gaven, nadat het werk aanvan
kelijk normaal was hervat.
De minister van Arbeid heeft be
kend gemaakt, dat uit verklaringen,
die tot hem gericht zijn door leiders
van groepeeringen, blijkt, dat de
groote magazijnen, de banken, crediet-
instellingen en verzekeringsmaatschap
pijen Woensdag den geheelen dag in
geheel Frankrijk geopend zullen zijn.
Hun normale werkzaamheden zullen
verzekerd worden.
De nationale federatie waarin de hoogere
bestuursambtenaren vereenigd zijn, heeft
haar bureau afgevaardigd naar Reynaud.
wien het de verzekering gaf, dat de federatie
volledig zal medewerken voor een reorgani
satie der openbare diensten.
De Union fédérale du Sudest, waarbij 45
vakvereenigingen aangesloten zijn, publiceert
een communiqué, waarin zij „krachtig pro
testeert tegen de door de C. G. T. opgelegde
richtlijnen en alle kameraden uitnoodigt, zich
Woensdag op hun werk te melden en niet deel
te nemen aan een drijverij, die vooral onder
de huidige omstandigheden misplaatst is".
De nationale bond van tabaksverkoopers,
welke meer dan 15000 leden telt en de radicale
bond van ambtenaren en gepensioneerden
hebben zich tegen staking uitgesproken.
Personeel der Renaultfabrieken ont
slagen, maar kan weer solliciteeren.
De directie der Renault-fabrieken heeft een
schrijven gezonden aan elk der 28.000 arbei
ders der fabrieken, waarin met name wordt
verklaard:
„Door op Donderdag 24 November het
werk neer te leggen, hebt gij de overeenkomst
verbroken, welke u met onze maatschappij
verbindt. Wij kunnen van deze daad slechts
acte nemen, zooals wij u op 24 November
door aanplakbrieven in en bij de fabriek
hebben medegedeeld.
Indien gij wenscht te solliciteeren naar een
betrekking bij onze maatschappij, zoudt gij
er wel aan doen in den ingesloten omslag het
hierbij gevoegde verzoek in te zenden.
Dit zal ons in staat stellen de mogelijkheid
te overwegen u een nieuwen werkkring aan
te bieden".
Vliegboot van de Imperial Airways
verongelukt.
Vier der inzittenden gedood.
Een vliegboot van de British Im
perial Airways, de „Calipurnia". is
tusschen Alexandrië en Bagdad ver
ongelukt. Het toestel is terechtgeko
men op het Ramadimeer. naar het
schijnt bij een landingspoging tij
dens een zandstorm.
Men vreest, dat drie personen zijn
verdronken en onder het wrak in de
modder liggen. Van de rest van de
bemanning, welke uit zes personen be
stond, is een gedood en twee gewond.
Verscheidene mailzakken zijn gescheurd en
honderden brieven liggen over het meer ver
spreid. Men hoopt het grootste deel van de
mail te kunnen verzamelen.
Het ongeluk wordt toegeschreven aan het
slechte zicht.
Ook een ernstig vliegongeluk in
Australië.
Uit Brisbane verneemt Reuter, dat een mi
litair amphibievliegtuig dat nasporingen deed
naar een vermiste vrouw, op 50 mijl van
Brisbane verongelukt is. Vier inzittenden
kwamen op het leven.
Roemeenscli hoogleeraar neer
geschoten.
Leden der ontbonden IJzeren Garde de daders.
Havas meldt uit Boekarest, dat twee
studenten, leden der ontbonden IJze
ren Garde, gistel-middag een aanslag
hebben gepleegd op den rector van de
universiteit te Cluj (Klausenburg),
prof. Stefanescu Goanga. De rector,
die op weg was naar de universiteit,
werd door revolverschoten ernstig ge
wond. Een politiebeambte, die probeer
de de beide daders te arresteeren, werd
door verscheidene schoten gedood.
De twee aanvallers wisten te ontkomen. De
professor, die nog even bij kennis kwam, heeft
verklaard in de daders gewezen studenten te
hebben herkend.
In de regeering van Tatarescu was Goanga
onderstaatssecretaris van openbaar onderwijs.
Hij had maatregelen doen nemen tegen stu
denten en zelfs professoren, die actief aan de
politiek deelnamen. Hij verbood politieke be
sprekingen en het dragen van insignes in de
universiteitsgebouwen.
De IJzeren Garde werd naar men weet in
Februari ontbonden. De leider Codreanu werd
indertijd veroordeeld.
Na dezen aanslag acht men het te
Boekarest thans duidelijk, dat de
IJzeren Garde, welke „van elders"
steun ontvangt, een geregelde terroris
tische campagne op touw heeft ge
zet, aldus meldt Reuter. Een der leden
is gisteravond gearresteerd toen hij
uit de provincie te Boekarest aan
kwam.
Men beweert, dat hij in het bezit was van
instructies voor de leiders om een anti-
semietische campagne te beginnen, ook in
het oude koninkrijk. Een andere gearresteer
de koerier bleek in het bezit van springstof
fen te zijn.
De politie heeft strenge maatregelen
genomen en verklaard, dat zij degenen
die trachten een anti-semietische cam
pagne in het oude koninkrijk te ont
ketenen, niet zal sparen.
Te Cluj zijn vele arrestaties verricht. Alle
studententehuizen worden afgezocht op zoek
naar verdachte elementen.
Anthony Eden naar Amerika.
Gast van den Amerikaanschen Bond van
Industriëelen.
De vroegere Engelsche minister van buiten
landsche zaken Anthony Eden heeft erin toe
gestemd naar de Vereenigde Staten te komen
om een toespraak te houden op de j aarlijk-
sche vergadering van de „National Association
of Manufacturers", welke op 12 December
a.s. zal worden gehouden. De vergadering is
bekend onder den naam „Congres van den
nationalen bond van industrieelen".
Eden zal spreken over „democratie en de
moderne wereld".
De rede zal per radio worden uitgezonden.
De voorzitter van den bond heeft verklaard,
dat Eden vermoedelijk de volgende week
Engeland zal verlaten en omstreeks veertien
dagen weg zal blijven. Hij voegde hieraan
toe, dat geen politieke bedoeling heeft voor
gezeten en dat men met belangstelling zal
luisteren naar wat Eden te zeggen zal heb
ben
Chamberlain in de eerste helft van
Januari naar Rome.
Lord Halifax zal den premier vergezellen.
Officieel wordt te Londen mede
gedeeld, dat de Engelsche minister
president Chamberlain en de minister
van buitenlandsche zaken, Halifax, in
de eerste helft van Januari een be
zoek aan Mussolini zullen brengen.
In een mededeeling van het ministerie van
buitenlandsche zaken wordt gezegd:
„Op de bijeenkomst te München heeft
Mussolini den Britschen minister-president
voorgesteld een bezoek aan Rome te komen
brengen.
Daar de gelegenheid voor dat bezoek zich
gedurende het komende parlementsreces zou
kunnen voordoen, is-geïnformeerd, of een
datum in de eerste helft van Januari zou
schikken. Zijne Excellentie heeft geantwoord
dat het hem in beginsel aangenaam zou zijn
in dien tijd bezoek van den minister-president
en den minister van buitenlandsche zaken te
ontvangen".
De diplomatieke redacteur van Reuter meldt
dat het bezcek van Chamberlain aan Mus
solini een nieuwe stap is in het kader van
Chamberlain's politiek van het tot stand
brengen van persoonlijk contact in het be
lang van den Europeeschen vrede en de goede
betrekkingen. Het bezoek is een onmiddellijk
uitvloeisel van de conferentie te München.
Het is bovendien een toepassing van Cham
berlain's stelling, dat men den vrede niet
kan verwerven door te blijven zitten en er c-p
te wachten.
Officieel is nog niet bekend, welke onder
werpen besproken zullen worden, doch men
is van meening. dat het bezoek zal leiden tot
een nieuwe versterking der wederzijdsche be
trekkingen
De Spaansche puzzle
Volgens Havas is het duidelijk, dat een
der doeleinden van Chamberlain's reis naar
Rome een regeling van het Spaansche pro
bleem is. De stappen van Hemming te Bur
gos schijnen namelijk tot dusver deze kwestie
niets verder te hebben gebracht. Daar de op
lossing van het vrijwilligersvraagstuk meer
in Rome dan in Burgos en Berlijn moet wor
den gezocht, kan de Brltsche regeering hopen
daar betere resultaten te bereiken. Bovendien
gelooft men volgens Havas te Londen, dat
Chamberlain zich bij zijn bezoek aan Parijs
bereid heeft verklaard alles te doen om een
toenadering tusschen Frankrük en Italië te
bevorderen. Ten slotte schrijft men aan
Itaalië de bedoeling toe om bepaalde eischen
ten aanzien van het Suez-kanaal ter sprake
te brengen.
Een betoog van burgemeester
Krogmann en de schuchtere critiek daarop
BERLIJN, 22 November 1938. den voortgebracht voor onze kinderen en
(Van onzen correspondent. - kindskinderen!"
ONDER den verschen indruk van het
verwijt uit eigen boezem, dat wij met
ons niet te onderschatten nationaal
vermogen boven onzen stand leven, is het wel
interessant min of meer officieele Duitsche
beschouwingen te volgen over het huishouden
van een volk zonder goud-reserve, dat op
waarlijk grooten voet leeft in zijn openbaar
leven en in zijn particulier leven zich niet
over materieel gebrek kan beklagen.
Burgemeester Krogmann beweert, dat „een
volk door bezwaring met binnenlandsche
schulden geen duit armer wordt". Hij wil
vooreerst den buitenlandschen criticus be
wijzen, dat de wereld in een revolutie van
economisch denken leeft en voor een omwen
teling van alle economische waarden staat
Overtuigd van de voortreffelijkheid der Duit
sche methoden op economisch gebied verlangt
hij van het buitenland, het eigen economi
sche leven aan een grondige critiek te onder
werpen, in plaats van zich tegen Duitschland
te keeren. Hij beklaagt er zich over, dat het
buitenland zich voor alles bezig houdt met
Duitsehland's financieelen toestand en vol
verwachting den financieelen ondergang van
Duitschland tegemoet ziet.
Hij meent daartegenover te kunnen vast
stellen, dat Duitsehland's openbare schuld
veel minder is dan die van andere landen. Zij
zou bedragen per hoofd in Duitschland 470
R.M., in Amerika 741 R.M., in Frankrijk 760
R.M. en in Engeland 2015 R.M. De hoogte der
binnenlandsche schuld heeft naar zijn mee
ning op het geheel van het volksvermogen
volstrekt geen invloed. Door binnenlandsche
schuld wordt het vermogen van een volk niet
grooter of kleiner. Beslissend is, of in over
eenstemming met de binnenlandsche schuld,
waarden geproduceerd werden, die het volks
vermogen vergrooten, of dat slechts het ver
bruik gestegen is, dus waarden werden ver
nietigd. Duitschland ging den eersten weg.
Het volk acht hij rijker geworden, omdat het
door zijn arbeid nieuwe blijvende waarden
deed ontstaan.
Als waarden, waaruit een volksvermogen
zich samenstelt, noemt hij den grond met zijn
natuurlijke schatten, huizen werkplaatsen
verkeersmiddelen, fabrieken, voorraden ver-
bruiksartikelen. Zijn deze vermogenswaarden
in Duitschland grooter geworden? Om deze
vraag met een volmondig ja te kunnen beant
woorden, meent hij, dat het voldoende is de
Duitsche landen te doorkruisen.
Wij hebben een tocht gemaakt door ver
schillende Duitsche gouwen en kunnen slechts
bevestigen, wat hij zegt van de tallooze mo
derne huizen en nieuwe fabrieken, die in de
laatste vier jaren zijn gebouwd, van woeste
gronden, die vruchtbaar zijn gemaakt, van ge
draineerde weidegronden en gewonnen polder
land en van de vele tuindorpen, die als 't ware
uit den grond zijn verrezen. De akkers bren
gen meer voort. De spoorwegen zijn gemoder
niseerd en uitgebreid. Nieuwe schepen zijn ge
bouwd. Het aantal auto's is geweldig gestegen.
De dankbare en zeer optimistische burge
meester idealiseert dan de werken der weer
macht, die naar zijn meening het Duitsche
volk „getrost" gerust bij zijn waardebe-
zit kan meerekenen. Hij zegt: als de koop
man of de fabrikant een brandladder, een
vuurvaste zoldering en een brandkast als ac
tieve posten in zijn balans opneemt, hoeveel
temeer heeft dan een volk het recht de schut
van zijn land, zijn woningen en werkplaatsen
te rekenen tot zijn waardevol bezit.
Herr Krogmann is burgemeester, maar stel
lig geen vakman in geldzaken. Daarvoor is
zijn betoog, in tegenspraak met de zware taal
der beursberichten, te helder en ook te naief.
Hij zegt o.a. ook, dat 't er heelemaal niet op
aan komt, of de menschen een groot of klein
tegoed hebben bij de banken of spaarpennin
gen bij de spaarbanken, het volk in zijn geheel
is er geen cent rijker door. Het komt er maar
op aan, meer te produceeren dan te verbrui
ken. Binnenlandsche schulden kunnen dan
nooit gevaarlijk worden, wel schuiden aan het
buitenland. Hij beweert, dat schuld aan het
buitenland het volksvermogen evenzeer ver
mindert als verkoop van Duitsche vermogens
waarden aan den buitenlander.
Daarentegen wordt het volksvermogen
grooter door terugbetaling van buitenlandsche
schulden en het scheppen van waarden in het
buitenland en van een tegoed bij buitenland
sche banken.
Als hij heeft vastgesteld, dat het Duitsche
volksvermogen in de laatste jaren gegroeid is,
dat sedert 1933 de buitenlandsche schuld „met
milliarden" verminderd is en de balans in alle
deelen „erheblich" kolossaal passief is.
zegt hij:
„Und nun meine lieben Auslandskritiker,
eine Gewissensfrage". Is de constructie van
een volkseconomie, die op zulke prestaties kan
wijzen, verkeerd? Zeker! ze heeft 't menigen
volksgenoot lastig gemaakt. Een oude water
molen is gemakkelijker te bedienen dan een
moderne machine, maar deze machine wordt
steeds verbeterd. Beslissend is de prestatie,
het succes. Dan gaat hij voort: „Jullie zouden
ons zoo graag weer laten deelnemen aan de«
zegeningen van je oude watermolen. Waar zijn
je prestaties en je succes? Wij hebben waar-
De „Edda" kous uit de gratie.
„Misbruik der historische symbolen".
Op officieel verzoek zoo meldt het A.N.P.
uit Berlijn zal men naar een anderen naam
moeten omzien voor de „Edda" kousen, ge
noemd naar het dochtertje van generaal-
veldmaarschalk Goering. Bij de geboorte van
Edda adverteerden twee zaken, een te Berlijn
en een te Hagen in Westfalen. onmiddellijk
den verkoop van „Edda" kousen. Laatstge
noemde zaak ging zelfs zoo ver om dit artikel
te adverteeren als „Edda, de kwaliteitskous".
Het is beiden zaken thans verboden het
handelsmerk „Edda" te gebruiken, omdat „de
Duitsche natie niet- wenscht, dat haar hoogste
historische symbolen misbruikt worden voor
laag-bij-de-grondsche reclame en weigert
artikelen een misplaatste populariteit te geven
door het gebruik van den naam van Goering's
dochtertje Edda".
DE GERUCHTEN OVER SIR OSWALD
MOSLEY.
Met betrekking tot de berichten, volgens
welke Sir Oswald Mosley in December 1937 te
München in het huwelijk zou zijn getre
den publiceert de British Union of Fascists 'n
verklaring, waarin categorisch wordt beweerd
dat Mosley sinds twee jaar geen enkel maa
naar Duitschland is geweest. Bijgevolg, aldus
de verklaring, vormt het zgn. document van
December 1937 een vervalsching of wel be
staat het in het geheel niet.
]P&E burgemeester heeft in het binnenland
met zijn beschouwing meer opzien ge
baard dan in het buitenland, te oordeelen naar
de informaties bij de vakbladen, waarbij
stemmen zijn opgegaan tegen 's burgemees
ters theorieën. Dat gaat echter zoo maar niet.
Herr K. is een overheidspersoonDe vak
man schrijft in het Wirtschaftsblatt, dat, als
in zijn lezerskring beweerd wordt, dat Herr
K. toch klaarblijkelijk ongelijk heeft, hij deze
opvatting, die nog niet de ..Umwertung der
Werte" erkent en gezondheid en welstand
eener volkseconomie nog naar zuiver handels
opvattingen afmeet niet deelt!"
Wat kan de man zonder gevaar voor zijn ge
moedsrust er anders van zeggen! Toch komt
hij bedenkelijk in gevaar, als hij er onmid
dellijk op laat volgen: „Tot op zekeren graad
heeft burgemeester Krogmann zonder twijfel
gelijk. Het komt er nu maar op aan. dezen
graad te ontdekken. Dat is tot op zekere hoogte
mogelijk." Wanneer men nu in aanmerking
neemt, dat hier woordelijk en in dezelfde di
recte opvolging van zinnen is weergegeven,
wat de vakman neerschreef dan heeft men
een idee van de schuchtere en kronkelige re
denatie van een persman, die door zijn trouwe
lezers uitgenoodigd wordt kleur te bekennen
en te polemiseeren met een overheidspersoon.
Geen mensch is er op economisch gebied wijzer
door geworden. Maar ieder denkt er het
zijne van!
H. L.
KALK)
PROGRAMMA
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1938.
HILVERSUM I 1875 en 415.5 M.
N.C.R.V.-Uitzending. 6.30—7.00 Onderwijs
fonds voor de Scheepvaart.
8.00 Schriftlezing, meditatie. 8.15 Be
richten, gramofoonmuziek (9.30—9.45 Geluk-
wenschen). 10.30 Morgendienst. 11.00 Gra
mofoonmuziek. 11.15 Zang met pianobegelei
ding en gramofoonmuziek. 12.00 Berichten.
12.15 Gramofoonmuziek. 12.30 Orgelspel. 1.30
Gramofoonmuziek. 2.00 Vioolvoordracht met
pianobegeleiding en gramofoonmuziek. 2.45—
2.55 Gramofoonmuziek. 3.00 Het Burlesco-
enseinble en gramofoonmuziek. 4.45 Felici
taties. 5.00 Kinderuurtje. 5.45 Gramofoon
muziek. 6.30 Taalles en causerie over hel Bin-
nenaanvaringsreglement. 7.00 Berichten. ".15
Gramofoonmuziek. Causerie over leerbewer-
king. 8.00 Berichten A. N. P„ herhaling
S.O.S.-berichten. 8.15 Ketting-Avond, m.m.
van sprekers, vocaal solisten-ensemble, het
N.C.R.V.-orkest en solist. 10.00 Berichten
A.N.P.actueel programma. 10.30 Orgelspel.
10.45 Gymnastiekles. 11.00 Het NCRV-Sa-
lonorkest, 11,25 Gramofoonmuziek. 11.50
12.00 Schriftlezing.
HILVERSUM II. 301.5 M.
VARA-uitzending. 10.00—10.20 v.m. VPRO.
6.30—7.00 RVU. 7.30—8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek. (Om 8.16 Berich
ten). 9.30 Causerie „Onze Keuken". 10.00
Morgenwijding. 10.20 Uitzending voor Arbei
ders in de Continubedrijven. 11.40 Voor werk-
loozen. 12.00 Gramofoonmuziek. 12.15 Be
richten. 12,171.45 VARA-orkest en gramo
foonmuziek. 2.00 Voor de vrouwen. 3.15 Voor
de kinderen. 5.30 Orgelspel. 6.00—6.30. De
Ramblers. 6.35 Gramofoonmuziek. 6.40 Cau
serie „Verzekering van middenstand en kleine
zelfstandigen". 7.00 VARA-kalender. 7.05
Felicitaties. 7.10 Vocaal concert. 7.30 Cau
serie „Vernieuwing van opvoeding en onder
wijs". 8.00 Herhading SOS-berichten. 8.03
Berichten ANP, VARA-Varia. 8.15 Voor
schakers. 8,16 VARA-orkest. 9.00 Declamatie.
9.20 Vervolg concert. 9,50 Gramofoonmu
ziek. 10.00 Berichten A.N.P.. 10.05 Solisten
concert. 10.30 Fantasia. 10.50 Het Rotter-
damsch Philharmonisch orkest, de Stem des
Volks en solisten (opn.) 11.20—12.00 Gra
mofoonmuziek.
DROITWICH 1500 M.
1.2511.50 Pianovoordracht. 12,10 Het
BBC-Welsch-orkest m.m.v. solist. 1.05 Harry
Engleman's kwintet. 1.35 Zang. 2.00—2.20 De
clamatie.. 3.10 Frank Rea en zijn orkest. 3.50
Een sectie van het BBC-Northern-Ireland-
orkest, m.m.v. solist. 4.20 Vesper. 5.05 Gra
mofoonmuziek. 5.40 Hugo Rignold en zijn
orkest. 6.20 Berichten. 6.40 Causerie „White
hall Tour". 6.55 Pianovoordracht. 7.20 St.
Andries-dag-programma. 8.05 Weekoverzicht.
8.35 Het BBC-Symphonie-orkest, het Phil
harmonisch koor en solisten. '9,259.45 Be
richten). 11.25 Jack Jackson en zijn Band.
11.50—12.20 Gramofoonmuziek (Jazzmuziek).
RADIO PARIS 1648 M.
9.00 en 10.00 Gramofoonmuziek. 11.20 Giar-
dino-orkest. 12.30 Zang. 1.05 Laurent-orkest.
2.35 Zang. 2.50 en 3.30 Gramofoonmuziek.
4.05 Zang. 5.00 Gramofoonmuziek. 5.05 Pia
novoordracht. 5.25 Ellis-orkest. 6 35 Pia
novoordracht. 6.50 Gramofoonmuziek. 7.20
Zang met toelichting. 7.50 Vioolvoordracht.
8.35 piano-voordracht. 8.50 Cello-voordracht.
9.20 Variétéprogrammaè 10.50 en 11.2011.35
Gramofoonmuziek.
KEULEN 456 M.
5.50 Het Rheinische Landesorkest. 7.50 Gra
mofoonmuziek. 11.20 Schuppo-orkest. 12.35
Omroep-Amusementsorkest. 1.30 Populair
concert. 2.50 Gramofoonmuziek. 3.20 Leo
Eysoldt met zijn orkest en solisten. 5.40 Piano
en viool. 6.35 Verzoekconcert. 7.30 Omroep
orkest, dansgroep en solisten. 9.35 Gramo
foonmuziek. 9.50—11.20 Heinz Fischerês or
kest.
BRUSSEL 322 M.
12,20 Gramofoonmuziek 12.50 en 1.30 Het
Omroepkleinorkest. 1.502.20 Gramofoon
muziek. 5.20 Pianovoordracht. 5.50 en 6.50
Gramofoonmuziek.. 7.20 Het Omroepdans-
orkest. 8.20 en 9.20 Het Omroepsymphonie-
orkest. 10.30 Zang en harmonika. 10.30—
11.20 Het Omroepdansorkest.
BRUSSEL 484 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 1.00 en 1.30 Geo
Bogaert's orkest. 1.50—2.20 Gramofoonmuziek.
5.20 Jean Omer's oryest. m.m.v. solist. 6.35
Gramofoonmuziek. 7.05 Vioolvoordracht. 7.35
en 8.20 Gramofoonmuziek. 8.30 Radio-too-
neel. 9.20 Gramofoonmuziek. 9.30 Quatre-
mains. 10.05 Gramofoonmuziek. 10.30—11.20
Dansmuziek (Gr. pl.)
OEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
7.30 Vioolvoordracht. 3 00 Interview. 8.20
Carl Woitschach's blaasorkest. 9.20 Berich
ten. 9.50 Cello en piano. 10.05 Berichten.
10.2011.20 Uit Weenen: Het Omroep-Amu
sementsorkest, citherkwartet en solisten.