Harw Defturoper
„de Wiêde iwauen" iaat H. C. Metsen in êaekt/am
NARCISSEN-EMBARGO OPGEHEVEN
DINSDAG 6 DECEMBER 1938
HAARDE M'S D A G B E A D
4
Wie dit fraaie boek nog wil koopen aan onze kantoren Groote Houtstraat 93 en Soendaplein 37,
moet zich nu zeer haasten, want de oplaag is bijna uitverkocht. PRIJS 30 CENT.
Prof. Dr. E. van Slogteren, directeur van het
Laboratorium voor Bloembollenonderzoek
te Lisse.
In 1936 kwam er eindelijk een blijde tijding
voor de narcissenkweekers in Nederland. De
grenzen van Amerika zouden in 1936 opengaan
voor onze narcissen. Maar het b eek toen dat
er te vroeg gejuicht was. Amerikaansche in
vloeden wisten immers alsnog te bewerken, dat
er een belangrijke reserve gemaakt werd. Bij
aankomst in Amerika moesten de narcissen
namelijk een warmwaterbehandeling onder-
„Krijg ik geen paard?" .vroeg Hans de Stumper. „Ook goed.
Dan neem ik den bok. Die kan mij best dragen." En meteen ging
hg op den bok zitten, stootte het dier met de hakken in de flanken
en stuurde het den straatweg op. Ha, de bok had er klaarblijkelijk
zin in, want het ging hard. „Hallo, hallo, hier kom ik ook", riep
Hans de Stumner. En hij zong een lied. zoodat men hem wijd en
zijd kon hooren.
(Wordt vervolgd).
ling en werkwijze commissie inzake lichame
lijke opvoeding.
Regeling subsidie R.K. School voor Voorber.
onderwijs Korte Zijlweg.
Adres samenwerkende bonden in de kle
dingindustrie inzake aanbestedingsvoorwaar
den politiekleeding,
Benoeming van een onderwijzeres aan de
school no. 5 en van een onderwijzeres aan de
Beatrixschool
Pa's Oordeel
door JAAP MOULIJN.
LEINE jongetjes en meisjes, die zich
op school zitten in te spannen met
schoonschrijven, hebben de vaste ge
woonte, daarbij hun tong dubbel in
hun mond te leggen en rood op te loopen. We
tenschappelijk heeft men dit verschijnsel
nooit kunnen verklaren. Het heeft ook nog
nooit een hanepoot soepeler van lijn gemaakt.
Maar het verschijnsel handhaaft zich reeds
geslachten lang van Roodeschool tot Vaals en
van Westkapelle tot Overdinkel. Honderden
onderwijzers en onderwijzeressen aanschou
wen het iederen dag weer met verbazing.
Zoo zat ook Jantje dagelijks op school te
zwoegen en te ploeteren. Schoonschrijven was
een obsessie voor hem, al wist hij nog niet
eens wat een obsessie was. De onderwijzer van
de klas vond Jantje een wanhopig geval.
Jantjes alphabet vertoonde op de meest on
verwachte plaatsen en oogenblikken de zor-
gelijkste pathologische afwijkingen. Zoo viel
er telkens een 1 van den graad, languit over
den regel. Een a vertoonde een klierachtig ge
zwel. Een n vroeg om caffeïne-vrije koffie,
vanwege neuralgische verschijnselen. Een u
hing allergriezeligst onderaan de lijn te
bungelen en hield zich met twee pootjes
krampachtig eraan vast (dit viel onder de ru
briek verkeersongelukken). Bijna alle letters
waren recht waar ze krom, krom waar ze
recht, dik waar ze dun en dun waar ze dik
dienden te zijn. Het was een zielig en kruk-
kerig gezelschapje, er was geen enkele nor
male figuur bij. Een f beloofde aanvankelijk
wat goeds, maar op het laatste oogenblik
sloegen zijn beide oogen dicht en tastte hij in
den blinde langs den regel, daarbij al zijn
schoonheid inboetend. De onderwijzer zag geen
kans ook maar één diagnose te stellen, dus
aan geneesmiddelen kwam hij eenvoudig niet
toe.
En zoo ging het dag in dag uit tot de on
derwijzer de verantwoording alleen niet meer
torsen kon, niet meer torsen mócht ('t laat
ste volgens zijn eigen meening). Hij zocht
contact met Jantje's pa. Jantje's pa was ech
ter de minst geschikte persoon voor des on
derwijzers doelwit. Hij had allerlei belangen,
die vèr uitgingen boven het belang van de
door Jantje gecreëerde lettertypen. Het kon
Jantje's pa eigenlijk niets schelen. De onder
wijzer vermoedde dit wel en zocht daarom
naar een demonstratie, die aan ontstellende
duidelijkheid niets te wenschen over zou la
ten en een inslaand effect teweeg zou brengen,
zooals een slagzin voor scheerzeep of een ont-
vettingsmiddel soms doet. Maar dan precies
tegengesteld. De slagzin is optimistisch, dit
effect moest pessimistisch zijn, het moest
Jantjes letters in al hun ellende aan de kaak
stellen. Dit was niet nobel van den onderwij
zer, want het werd tè pijnlijk voor Jantje. De
paedagoog had namelijk een geraffineerd
middel bedacht. Naast Jantje zat een armetie
rig, bleek, zoet joggie. Misschien had Klaasje
een goed hartje, maar Jantje mócht hem niet.
Klaasje schreef te schoon! Had hij er zelf
maar even gezond en fraai uitgezien als zijn
mooie ronde letters! Maar dat deed Klaasje
niet. Klaasje's schrift werd telkens weer on
der Jantje's neus geduwd om hem te laten
zien hoe het wèl moest.
Op een dag beval de onderwijzer Klaasje
een stuk proza van het soort „hoe schoon is
het krieken van den dageraad!" te schrijven
in Jantje's cahier op een linkerbladzijde. Daar
na moest Jantje hetzelfde stuk op de bijbe-
hoorende rechterbladzijde krabbelen. Het
resultaat was zielig, het contrast schreeuwend
als een blanke stroohoed op een negerhoofd.De
onderwijzer gnuifde valsch. Onderaan al deze
misère schreef hij met groene inkt de woor
den: Zeer geachte Heer(volgde de
naam van Jantje's pah Wilt u zoo goed zijn
deze beide handschriften eens met elkaar te
vergelijken? Het linker is van Klaas
(volgde de naam van Klaasjes pa), oud 10 jaar
en 3 maanden, het rechter van uw zoon Jan.
oud 11 jaar en 1 maand. Gaarne zag ik dit
cahier, voorzien van uw handteekening. mor
gen weder in mijn bezit. Voor uw opmerkingen
houd ik mij beleefd aanbevolen. Met de mees
te hoogachting enz.
Dit geheel moest Jantje zijn pa voorleggen.
Het arme kereldtje kwam angstig naar huis
geslopen, met het plan meteen maar door den
zuren appel heen te bijten. Maar hij vatte
eerst moed na het diner, toen zijn pipa zich
met krant en zware „after dinner" In een die
pe fauteuil had laten zakken. De behaaglijke
zucht, die deze handeling vergezelde, ~deed
Jantje tot den aanval overgaan.
Pa. ik.ik moest u dit geven van me
neer op school, wiltwilt u het asjeblieft
teekenen?
Wat? vroeg pa en keek langs de krant
naar het onderwijzerseffect. Ga maar gauw
aan je werk! zei hij onlogisch: anders
kom je weer te laat in bed.
Hieruit bleek wel, dat hij ergens in de bui-
tenlandsche politiek verward zat. Jantje moest
dus nogeens duidelijk herhalen wat dè bedoe
ling was. Toen legde pa de krant neer en keek.
Eerst naar de linkerbladzijde. Hij las.
Wat is dat voor nonsens? vroeg, toen
hij het uit had.
Dat is proza! zei Jantje.
O, zei pa.
Toen las hij, zonder dat zijn gelaatsuitdruk
king zelfs maar een schaduw van verandering
vertoonde, ook de rechterbladzijde.
Da's precies hetzelfdezei hij verbaasd.
Jantje zweeg, met stomheid geslagen. Pa
keek lager, tot waar het hem groen voor zijn
oogen werd. Ook dit las hij. Er vonkte iets
ondeugends in zijn oogen, iets dat hem meer
Jantje's oudste broer dan Jantje's vader deed
schijnen. Hij legde het cahier op zijn knie,
plaatste zijn totaal onleesbare handteekening,
beklopte daarna met zijn rechterwijsvinger
het groene schrift van den onderwijzer en
sprak de bevrijdende woorden:
Vertel meneer maar jongen, dat ik dit
het leelijkst vind!
Het in 1922 door Amerika uitgevaardigde
invoerverbod van narcissen is een gevolg ge
weest van het voorkomen van het „aaltjes-
ziek" in die bollen. Deze ziekte was reeds in
1915 en 1916 geconstateerd, terwijl zij zich
steeds uitbreidde. Het zag er in dien tijd met
onze narcissen-cultuur slecht uit, zóó slecht
zelfs, dat voor een ondergang gevreesd werd.
Verlangend zagen de kweekers naar middelen
uit ter bestrijding. Prof. van Slogteren be
gon als Phytopatholoog voor de bloembollen
streek reeds in 1917 met zijn onderzoekin
gen, waarbij de noodzakelijkheid bleek een
goed ingericht laboratorium ter plaatse van
de cultuur te stichten, wat in 19211922 dan
ook leidde tot den bouw van het Laboratorium
voor bloembollenonderzoek te Lisse, dat res
sorteert onder de Landbouw-Hoogeschool te
Wageningen.
Gelukkig werd een afdoende bestrijding
van het „aaltjesziek" gevonden. Indertijd
hebben wij daarover uitvoerige mededeelingen
gedaan. Wij herinneren er aan, dat de bollen
een warm-waterbehandeling ondergaan („ge
kookt wox-den" zegt de volksmond). Toen
deze belangrijke ontdekking gedaan was,
kwam het er natuurlijk nog op aan door tal
rijke proeven vast te stellen hoe men daarbij
het best te werk kan gaan. De temperatuur
van het warme water moet namelijk hoog ge
noeg zijn om de aaltjes te dooden, maar toch
weer laag genoeg om de groei- en de bloei
kracht van de bollen niet te schaden.
Dank zij de hulp van de wetenschap is het
gevaar aaltjesziek nu geheel bedwongen; de
kweekers hebben volkomen medegewerkt om
dit gunstige resultaat te verkrijgen, een mede
werking waarvoor Prof. van Slogteren steeds
veel lof heeft.
Maardaarmede waren de grenzen van
Amerika voor onze narcissen nog niet her
opend. Voor de sluiting der grenzen bestond er
een zeer belangrijke uitvoer van narcissen uit
Nederland naar Amerika, zoodat het te be
grijpen is, dat onze kweekers en exporteurs
zeer verlangend uitzagen naar het intrekken
van het verbod.
Gemakkelijk is dat niet gegaan! De bloem
bollenstreek heeft er, onder leiding van prof.
van Slogteren, niet minder dan 16 jaar voor
moeten vechten! Officieel was het invoerver
bod voor narcissen door Amerika uitgevaar
digd, omdat men maatregelen wilde nemen
tegen het overbrengen van plantenziekten,
maar daarna is wel gebleken, dat onder de
Amerika ansche voorstanders van de hand
having van dat invoerverbod van Nederland-
sche narcissen ook waren die daarin een
middel zagen om de Amerikaansche narcissen-
kweekers te bevoordeelen. Herhaaldelijk is
Prof. van Slogteren den Oceaan overgestoken
om in Amerika op de regeeringsdepartemen-
ten en in vergaderingen van belanghebben
den bij den tuinbouw te pleiten voor de in
trekking van het invoerverbod. Soms scheen
het vrijwel hopeloos, maar in het besef voor
een rechtvaardige zaak te ijveren, hield prof.
van Slogteren vol. Hij verzekerde dat Neder
land, dank zij de genomen maatregelen, vol
komen kan instaan voor het leveren van nar
cissen vrij van het gevreesde „aaltjesziek".
maar men liet zich aanvankelijk niet over
tuigen. Het bleek noodig den strijd op een in
ternationale basis te brengen, want ook an
dere landen hadden belang bij deze Neder-
landsche quaestie. Een land dat bestaan
moet van zijn uitvoer van land- en tuinbouw
producten is immers niet in staat automobie
len en machines in een land met industrie -
uitvoer te koopen, als zoo'n industrieland den
invoer van land- en tuinbouwproducten ern
stig bemoeilijkt!
De Amerikaansche bewering, dat het „aal
tjesziek" van de narcissen een gevaar kon op
leveren voor het overbrengen van die ziekte in
andere gewassen, bleek niet houdbaar toen
Prof. van Slogteren aantoonde dezelfde para
siet gevonden te hebben in gewassen op af
gelegen oorden en wildernissen in Amerika
waarbij dus geen sprake kon zijn van eenig
contact met onze narcissen!
(Adv. Ingez. Med.)
dat de kweekers, voorgelicht en gesteund door
het Laboratorium voor Bloembollenonderzoek,
zelf afdoende maatregelen nemen om ziekte
gevaren te weren, zoodat alleen bollen geëx
porteerd worden die zonder eenige beperking
kunnen worden toegelaten.
Wij hadden over deze aangelegenheid ook
nog een kort onderhoud met Dr. A. J. Ver-
hage, voorzitter van de Algemeene Vereeniging
voor Bloembollencultuur, die zich zeer ver
heugd toonde over de nu gevallen beslissing en
hulde bmcht aan het zeer verdienstelijke
werk in deze door Prof. van Slogteren ver
richt. Ongetwijfeld zoo zei dr. Verhagen
is het nu verkregen succes voor het grootste
deel te danken aan het vele en uitnemende
werk van Prof. van Slogteren, zijn krachtige
argumenten hebben ongetwijfeld den doorslag
gegeven voor deze beslissing van Amerika.
Het resultaat dat nu inzake de opheffing van
het narcissenembargo in Amerika bereikt is
heeft bij vernieuwing de aandacht gevestigd
op het Laboratorium voor Bloembollenonder
zoek te Lisse. Daarom zullen wij dezer dagen
nog iets meer over deze inrichting en haar
werken vertellen.
„De Lichthoeve" te Santpoort.
We ontvingen het Decembernummer van „De
Lichthoeve", het orgaan van het bekende
Kinderhuis van dien naam aan de Kweekers
laan te Santpoort. De directrice zuster J. Th.
Kuyck, schrijft de lezenswaardige schets „De
Vredesengel". De administrateur doet mede
deelingen over de plannen tc.t het bouwen van
het nieuwe Tehuis van De Lichthoeve op de
heide nabij Garderen. Gevraagd wordt mee
te helpen bouwen, waarvoor boekjes, bevat
tende 30 bonnetjes van 10 en acht van 25 ct„
worden verkrijgbaar gesteld. Wie zulk een
boekje verkoopt ontvangt als herinnering een
fraai Lichthoeve-lepeltje.
Verder bevat dit nummer een gedicht „Kerst
zang" van J. Snoep en een uitgebreid ge
ïllustreerd verslag van den boomplantdag te
Garderen. Ook wordt rekening en verant
woording gedaan van de binnengekomen
giften in geld en natura. Tenslotte bevat het
nummer een bijlage met mededeelingen over
den Lichthoeve-avond op 17 Januari as. in
het Gemeentelijk Concertgebouw te Haar
lem.
Onder leiding van den l*eer v. d. Wateren
is, behalve eenige volksdansjes ook het dans
spel „Sneeuwwitje" ingestudeerd, waarvan de
eerste uitvoering door de Lichthoeve-kinderen
in Haarlem wordt gegeven.
De bekendheid van den heer v. d. Wateren
en daarbij de vindingrijkheid en vaardigheid
van Zuster Kuyck met de andere tantes in
het maken van de noodige costuums, geven
voldoenden waarborg dat de opvoering van
dit tegenwoordig zoo bekende sprookje een
groot succes zal warden. Bovendien was men
zoo gelukkig, dat zoowel Aerdenhout's Vrou
wenkoor, als haar dirigent, de heer Felix de
Nobel, zich welwillend bereid verklaarden hun
medewerking te verleenen. Natuurlijk vertelt
ook zuster Kuyck van de Lichthoeve, van haar
werk, van haar kinderen, van het leven in
het groote Lichthoeve-huisgezin.
(Adv. Ingez. Med.)
GEMEENTERAAD.
De gemeenteraad van Haarlem komt Woens
dag 7 December bijeen in de Statenzaal (Prin
senhof).
De agenda luidt als volgt:
Mededeelingen en ingekomen stukken, o.a.
een verzoekschrift van F. J. Drost om eervol
ontslag als leeraar aan de gem. avondsch. _v.
Nijverheidsonderwijs en een verzoekschrift
van mej. I. R. Roelofsen om eervol ontslag als
onderwijzeres aan school no. 5.
Rekening der gemeente en der gemeentebe
drijven over 1937.
Balans, enz. over 1937 Coöp. Woningver.
„Eigen Haard" G.A.
Verleenen renteloos voorschot vijf midden-
standswoningbouwvereenigingen.
Aanvaarding van voor straat bestemden
grond Gillis Schoolmeesterlaan.
Verkoop perceel Berkenrodesteeg no. 1.
Verkoop grond: a. Vollenhovenstraat (N.V.
„Vondelkwartier") b. Jan Luyckenstraat
(N.V. „Vondelkwartier").
Intrekking raadsbesluit inzake verlcening
bijdragen baggeren gedeelte Houtvaart.
Vaststelling algemeene voorwaarden voor
verkoop van grond waarvoor nog geen ver-
koopsvoorwaarden zijn vastgesteld.
Wijziging verordening regelende samenstel-
Copynghl P. I. B. Bot 6 CoD*«hog«n
„Vader", riep Hans de Stumper, toen hjj zijn twee broers zag II trouwen. Toe, laat mij ook m'n geluk eens beproeven. Wie niet-
wegrijden, „vader, geef mij ook een paard. Ik wil ook zoo graag waagt, wie niet wint.
Als de koningsdochter m\j wil hebben, neemt ze mij. En als zij II „Houd op met dien onzin! Ik geef je geen paard, want jij staat
mij niet wil hebben, dan neem ik haar." Maar Hans' vader bromde: toch direct met jouw mond vol tanden. Je broers, ja, dat is iets
anders. Zij zijn flinke, verstandige jongens. Maar jij...!"
Hoe de jarenlange actie van Prof. dr. E.
van Slogteren met succes bekroond werd.
Dezer dagen hebben wij al medegedeeld,
dat dc Bloembollenstreek verblijd is met de
mededeoling, dat het narcissen-embargo
door de Vereenigde Staten is opgeheven.
De nu gevallen beslissing, die van
zooveel belang is voor den bloembollen-
handel, is een succes voor het Labora
torium voor bloembollen-onderzoek te
Lisse en in het bijzonder voor zijn di
recteur, Prof. dr. E. van Slogteren te
Heemstede, omdat daarmede de strijd
die sinds 1922 met de Amerikaansche
autoriteiten gevoerd is, met een over
winning geëindigd is.
Jgaan wat oorzaak was, dat wel Nederlandsche
bollen aan groote kweekerijen geleverd kon
den worden, maar niet aan den klein-handel
en aan de broeïers. Daardoor stonden de Ne
derlandsche narcissen-exporteurs achter bij
de Amerikaansche narcissenkweekers, waarvoor
die verplichting niet gold.
Nederland was al dankbaar dat tenminste
weer narcissen aan Amerika geleverd konden
worden, maar de actie voor een vrijen invoer
van narcissen werd natuurlijk met kracht
voortgezet.
Opnieuw voer Prof. van Slogteren naar het
Westen en kreeg toen de toezegging, dat
eenige Amerikaansche deskundigen naar Ne
derland zouden komen om hier zelf den toe
stand in oogenschouw te nemen. Deze heeren
zijn hier in dit voorjaar geweest en zijn in
staat gesteld om zich tot in alle onderdeelen
te overtuigen van den toestand.
Toen was het afwachten! Het duurde maan
den en maanden, maar er werd niets uit Ame
rika gehoord. Pessimisten vreesden, dat het
al weer mis was. Maar Prof. van Slogteren
bleef met optimisten hopen op een gunstig
resultaat, want daarvoor had men nu immers
alle reden, nu de Amerikaansche deskundigen
zich hadden kunnen overtuigen, dat er geen
aanleiding bestond voor het handhaven van
de beperkende bepaling.
En toen kwam eindelijk het telegram uit
Amerika:
„Ingaande 15 Augustus 1939 wordt
narcissen-embargo opgeheven. Geen
speciale behandeling voorgeschreven.
Narcissen kunnen op dezelfde wijze
als tulpen en hyacinten geïmporteerd
worden".
Daarmede is dus de jarenlange strijd met
succes bekroondVoor den nieuwen oogst mag
Nederland dus weer vrij narcissen in Amerika
invoeren
Voor de narcissenkweekers en de -exporteurs
een quaestie van groot belang. Zij hopen na
tuurlijk binnenkort weer het belangrijke afzet
gebied, dat in 1922 verloren ging, te heroveren.
Maar ook voor de andere bloembollen is het
verloop van deze quaestie van beteekenis, want
wat nu met de narcissen gebeurd is, kon im
mers ook toegepast worden op andere bollen.
Maar in Amerika is men thans wel overtuigd,