Haarlem's Dagblad Een Accoorcl. Zonneschaduw. Haarlem leent geld tegen 1\°/o deti/ildeiwaMit Voor 400 millioen aan werk wacht. Ontzettend ongeluk in kolenmijn. Z* Kerst-inzameling vaat de siiMe ameu ,Velen kruipen Fransch—Duitsche -erklaring onderteekend. 56e Jaargang No. 17014 Uitgave Lourens Coster, (Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N. V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon Directie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Woensdag 7 December 1938 Abonnementen per week f 0.25 p mannd f 1.10. per 3 maanden f 3.25 franco per post f3.55. losse numnirn» 6 cent per ex. Advertentiën - 1-S reuels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclame» f 0.60 per regel Regclabonnementstarieven op aanvraag. Vraag eo aanbod i-4 regel» f 0.60. elka regel meer f 0.15. Groentje» «ie rubriek. Gisteren is het vermaarde Fransch-Duit- sche accoord in den Salon de l'Horloge van het Fransche ministerie van Buitenlandsche Zaken aan den Quai d'Orsay door minister Bonnet en minister Von Ribbentrop ondertee kend. Er staat in dat de Fransche en Duit- sehe regeeringen beide overtuigd zijn dat vreedzame betrekkingen en een goede na> buurschap de voornaamste voorwaarden voor de consolidatie van den toestand in Europa en het behoud van den wereldvrede vormen, Nu, daar zijn we allemaal van overtuigd. Dat eerste punt hadden niet alleen alle regee ringen maar ook alle bewoners van Europa mee kunnen onderteekenen, zonder hun waarheidsliefde ook maar in het geringst te deren. We zijn het er allemaal zoo mee eens, omdat we het al sinds tientallen jaren besef fen. En onze vaders en grootvaders wisten het ook al. Maar dan volgt, dat de beide regeeringen vaststellen dat geen enkele kwestie betreffende eenig grondgebied meer tusschen de beide landen hangende is en dat zij plechtig de grenzen van beide landen als definitief er kennen. Ook zullen zij, onder voorbehoud van haar bizondere betrekkingen met andere lan den, met elkaar in verstandhouding blijven betreffende alle aangelegenheden die beide landen raken. En zij zullen elkaar wederkee- rig raadplegen, wanneer de latere ontwikke ling van die aangelegenheden tot internatio nale verwikkelingen zou dreigen te leiden. Dat is alles. Maar nu heb ik juist een foto bekeken, waarop men minister von Ribbentrop en zijn gevolg in twee auto's naar het Hotel Crillon ziet rijden. Hij was aangekomen aan de Gare des Invalides, die vlak bij den Quai d'Orsay ligt. De Quai d'Orsay wordt slechts door een brug gescheiden van de Place de la Concorde, waaraan het hötel Crillon ligt, en vlak achter het hotel Crillon liggen de tuinen van het Elysée, het paleis van den president der Fran sche Republiek, aan wien Von Ribbentrop een bezoek bracht. Alles dus vlak bij elkaar en heel ruim en overzichtelijk. Als ik nu die foto bekijk van de Place de la Concorde het Plein der Eendrachtkan het toepasselijker? dan zie ik daarop twee auto's, omgeven door motorrijders van de po litie, een rij agenten-te-voet op den voor grond en groepjes andere agenten in het ver schiet. Verder niemand. De drukke, geweldige Place de 'la Concorde, dat brandpunt van het Parij- sche verkeer, verlaten door allen behalve de twee Duitsche ministe'riëele auto's en de Pa- rijsche politiemacht! Een vreemd, een zeer ongewoon schouwspel. En ik vraag onwille keurig: waar was de geestdriftige menigte, in jubel losbarstend over het eindelijk-bereikte Fransch-Duitsche accoord? Ik lees de berich ten na en vind wel formeel-beleefde Duitsche persuitlatingen, die overigens een uitval naar de Fransche pers bevatten, en ironisch-beleef- de Fransche persuitlatingen, maar heelemaal geen geestdrift. Waar was de menigte? Men zwijgt erover. Blijkbaar ontbrak zij geheel. Waar waren de ovaties, die dan toch eigenlijk hadden moeten aanzwellen in vervolg op de toejuichingen, die Daladier op 29 September te München oogstte? Zij werden niet gehoord. Er zwol niets aan. Er was sinds München kennelijk heel wat ge zakt in de stemming. Wel werden op dezen zelfden middag te Ro me, verbonden met Berlijn door de veelbespro ken as, betoogingen tegen Frankrijk gehou den door honderden studenten. Zij riepen „Tunis, Tunis!" En te Turijn trokken andere honderden studenten met hun professoren aan het hoofd men zou zeggen dat die althans wijzer moesten wezen en zich wetenschappe lijker gedragen door de stad en vormden spreekkoren die brulden: „Wij willen Tunis en Corsica!" Dat was dus al wat meer. En te Genua er zit een climax in dit gezellige ver haaltje bereikten betoogende studenten het Fransche consulaat, waar zij voortdurend: „Tunis, Corsica, Nice!" bleven loeien, tot de politie erin slaagde hen te verdrijven. Ziet u het voor u? In zoo'n ordelijk land, met de sterke hand geregeerd? In tusschen zei minister Bonnet te Parijs: „Deze verklaring beteekent een belangrijke stap op den weg naar ontspanning in den toestand". En meer van dien aard. En minister Von Ribbentrop zei te Parijs: „Een belangrijke stap op den weg naar sa menwerking is gedaan". En meer van dien aard. En ik herlees in de verklaring de woorden: „Beide regeeringen zijn bereid, onder voorbe houd van haar bizondere betrekkingen met andere landenen dat voorbehoud lijkt me niet prettig, die betrekkingen lijken me een beetje erg bizonder en de mooie redevoeringen boezemen mij verder geen belang meer in. Waar is de sfeer van vriendschap? Waar is de menigte? Waar is de geestdrift? En de Duitsche pers zegt boos, dat de Fran sche pers niet moet denken dat de as Rome- Berlijn door het gesloten accoord ook maar eenigermate verzwakt wordt Ik ben graag optimistisch. Maar bij deze ge legenheid is het teveel gevergd. R. P. (In Zuid-Afrïka onderzoekt men, of er grond is voor de stelling van enkele geleerden, dat de zon een degenereer enden invloed heeft op de blanke bevolking). Men gaat nu in Zuid-Afrika, Zorgvuldig de bewering na, Van enkele geleerden, Die zeiden dat voor 't blanke ras, De zon wel zoo nadeelig was, Dat het degenereerde. Heeft dus de dank, waarmee de leek, De eeuwen door de zon bekeek, Geleid tot zijn verblinding? En spreken die geleerden daar, Wanneer zij wijzen op 't gevaar, Uit eigen ondervinding? 't Is vreemd, ginds blijkt de zonneschijn De schaduwzij der zon te zijn, Wanneer dit waar zou wezen; Gezond zijn streeft de menschheid na, Ge-zond zijn in Zuid-Afrika Is, naar het „schijnt" te vreezen. Maar troost u, want in elk geval, Ons eigen stukje tranendal, Is niet in die positie; Ons al te graag verguisd klimaat, Houdt ons met zon in mondjesmaat, In prachtige conditie. P. GASUS. Drie leeningen santen f 3.300.000 In de hedenmiddag te houden vergadering van den gemeenteraad van Haarlem komt een voorstel van B. en W. aan de orde om te beslui ten drie geldleeningen aan te gaan tot een geza menlijk bedrag van f3.300.000 tegen 2V2 pet. Het betreft twee onderhandsche leeningen een van f 800.000, duur 8 jaar en een van f 245.000, duur 10 jaar. Voorts een emissie van f2.055.000, duur 10 jaar. De rente der leeningen zal 2 y2 pet. bedragen Het betreft hier voor het grootste gedeelte het opnemen van nieuw geld, slechts een klein gedeelte is bestemd voor converteering. Plan voor ecu 5e Gereformeerde School. Moet komen ten N. van de Jan Gijzenvaart. Er bestaan thans te Haarlem 4 scholen voor lager onderwijs op Gereformeerden grondslag. Deze zijn gevestigd in de Ambachtsstraat, het Rozenhagenplein, de Zomervaart en het Leid- sche Plein. Het aantal leerlingen bedraagt onge veer 1200. Een normale schoolbevolking wordt op 250 kinderen gesteld. De school in de Am bachtsstraat heeft nu evenwel reeds meer dan 400 leerlingen, zoodat zelfs de zolder in ge bruik genomen moest worden. Daarom achtte het schoolbestuur het noodzakelijk voorberei dende stappen te doen om te komen tot stich ting van een vijfde school. Deze zou dan moeten komen ten Noorden van de Jan Gijzenvaart, omdat daar, blijkens de verzamelde handteeke- ningen van ouders veel kinderen wonen waar voor dit bijzonder onderwijs verlangd wordt. De eerste stappen om tot den bouw van deze nieuwe school te komen zijn reeds gedaan. Vrouw te Weenen terechtgesteld. WEENEN, 6 December (Havas/A. N. P.) Marta Marek, die door het Assizenhof te Wee- nen ter dood veroordeeld was wegens het ver moorden van zeven personen, o.w. haar echt genoot en haar kind van zes maanden, met het doel in het bezit te komen der verzekerings som, is vanochtend te Weenen terechtgesteld. door H. C. ANDERSEN. Nog slechts enkele tientallen exemplaren van dit mooie boek zijn thans in totaal aan onze kantoren Groote Hout straat 93 en Soendaplein 37 verkrijgbaar. Wanneer U zich haast, is daar nog een exemplaar voor U bij. De prijs is slechts 30 cent. De aankomst van den Duitschen minister van buitenlandsche zaken, Joachim von Ribbentrop, te Parijs, waar hij door zijn Franschen collega, Georges Bonnet (links) verwelkomd werd. EEN HITLER-SNOR VERBOD IN ONTARIO. GODERIOH, (Ontario) 6 December. Kort geleden is in den provincialen raad alhier eenstemmig een besluit aangenomen, waarbij het, op straffe van opsluiting, verboden is zich op straat te vertoonen met een snor, welke ge lijkenis vertoont met die van Hitler. .(A.N.P.) Drooglegging van het Zuidelijk gedeelte van het IJselmeer. Met uitvoering wordt vóór 1943 begonnen. De minister van Waterstaat ver trouwt er op, zoo deelt hij de Tweede Kamer in zijn memorie van antwoord nopens het Zuiderzeefonds mede, dat de beslissing tot de uitvoering van het droogleggen van het Zuidelijk gedeelte van het IJselmeer en het be gin van de uitvoering zelve, vóór 1943 kunnen vallen. Het geldt hier het maken van nieuw land ter grootte van een kleine provincie, waarmede wellicht een bedrag van 400 millioen of meer gemoeid zal zijn. Het droogleggen van 't Zuidelijk gedeelte zal diep ingrijpen in het stelsel van onze mi litaire defensie en belangrijke voorzieningen ten behoeve van de landsverdediging noodza kelijk maken. Overleg hieromtrent zal niet alleen tot een technisch, maar ook tot een economisch bevredigende oplossing moeten leiden. Hiermede en met het overleg over tal rijke andere vraagstukken is onvermijdelijk veel tijd gemoeid. Het opmaken van een plan is met kracht ter hand genomen en wordt ook op deze wijze voortgezet. Trein met mijnwerkers in de diepte gestort. SYDNEY MINES (Canada), 7 Dec. In de kolenmijnen van de Nieuw Schotlandmaatschappij heeft zich heden een ernstig ongeluk voorge daan. Een trein, die met een aantal mijnwerkers naar de groeven afdaalde kreeg, blijkbaar omdat de remmen niet functionneerden, een steeds grootere snelheid en stortte tenslotte in de schacht naar beneden. De directie verklaarde, dat waarschijn lijk 30 mijnwerkers bij het ongeluk ge dood werden, doch dat slechts 20 van hen geborgen konden worden; 40 mijnwerkers liggen thans in het hos pitaal. Een deel van hen verkeert in levensgevaar. Volgens berichten van deze arbei ders zouden er zich meer dan 300 ar beiders in den trein bevonden heb ben. In dat geval vreset men dat het aantal dooden veel hooger zal zijn dan door de directie aangegeven is. (United Press) a IJ, die iets te vragen en zij die iets op te ruimen hebben, worden op de allereenvoudigste manier met elkaar in contact gebracht door een Groentje in Haarlem's Dagblad. door het leven Mr. P. E. Barbas komt, als secretaris van den Armenraad te Haarlem, natuurlijk zeer veel met nooddruftigen en dus ook met Stille Armen in aanraking. Aan zijn oordeel is dus veel waarde te hechten! Dat komt hierop neer: „Door den langen duur van de crisis neemt de armoede steeds toe. De maatschappij is op dit oogenblik een moeras waarin velen zin ken. De algemeene verarming wordt grooter en daardoor komen er helaas ook steeds meer menschen die bij de groep Stille Armen moe ten worden ingedeeld. Honderden menschen in Haarlem en omgeving kruipen door het leven, zij weten niet als zij 's morgens de oogen open doen, hoe zij dien dag aan eten moeten komen. Voor zichzelf en voor hun kin derenIk weet zeker dat er veel, ontzet tend veel geleden wordt, geen eten in huis, geen brandstof in de kachelDat leed wordt door talloozen achter gesloten deuren in stilte gedragen. Wij hooren het hier op het bureau van den Armenraad veelal langs een omweg, want pas als het water aan de lippen gekomen is wordt een noodkreet om hulp ge slaakt. En als zij dan komen, hier of bij een instelling van liefdadigheid of armenzorg, is het meestal nog niet voor zich zelf. maar omdat zij het lijden van hun gezinsleden niet langer kunnen aanzien". Op onze vraag over enkele gevallen iets na ders mee te deelen om den lezer een beeld te geven van de nooddruft van de Stille Armen vertelde Mr. Barbas iets over de levensomstan digheden van een tweetal pensionhoudsters. Door den maatschappelijken achteruitgang zijn thans velen gedwongen eenige verdienste te zoeken in het verhuren van kamers. Daar door is er veel concurrentie voor degenen die daarin geheel hun bestaan moeten vinden. Zijn alle kamers verhuurd, dan loopt het. Maar staan er eenige open, dan is het mis. De inkomsten zijn dan te gering om de loopen- de kosten te dekken. Elk dubbeltje moet dan niet twee, maar wel drie of vier keer omge keerd worden voor het wordt uitgegeven. Toch moeten de kamerbewoners goed en smakelijk eten hebben en volop kolen voor de kachels, want anders zeggen zij ook nog de huur op. De pensionhoudster zit in haar huiskamer bij een gedoofde kachel en moet met haar kinderen leven van wat er over bleef op de tafel van de gastenDe kinderen begrijpen niet waarom moeder het lekkere eten dat zij kookt naar die vreemde menschen brengt, terwijl zij korstjes moeten knabbelen! Een der kamerverhuursters moest zich ook nog in de schuld steken om meubels aan te schaffen. Die schuld drukt haar zwaar, ver galt haar het leven, want zij blijft dat geld steeds tekort komen en nu moet zij het eene gat met het andere stoppen. Als zij eens van die schuld, van die nachtmerrie, af was, zou het wel loopen! Ik ken zoo vervolgde Mr. Barbas ver schillende menschen, die vroeger tot de geze ten burgers, zelfs tot de best gesitueerden, hebben behoord, maar die door de tijdsom standigheden geheel verarmd zijn. Voor het oog van de wereld weten zij soms nog hun el lende te verbergen. Door bijzondere omstan digheden kunnen ze niet gaan verhuizen, daarom blijft schijnbaar het oude intact. Maal ais men dan eens hoort van hoe weinig inko men geleefd moet worden, dan is het om van te rillen. Dan begrijp! men dat daar in huis aan veel, aan alles, gebrek moet zijn! Verleden jaar hebben ongeveer 800 perso nen een Kerstgave van f 15 van het Comité ontvangen. Wil het Comité ook dit jaar daar toe in staat zijn, dan zal weer zeer veel geld moeten inkomen, want daarvoor zou reeds 12.000 vereischt zijn. En als er meer geld beschikbaar zou zijn, zou het zeker een goede bestemming krijgen, want reeds verleden jaar moest bijna de helft der aanvragen afgewezen worden. Als men dan bedenkt, dat de nood der Stille Armen en ook hun aantal nog is toegenomen, aan Dan zal ieder die in staat is iets te geven, niet aarzelen, maar geven zooveel hij kan, wetend, dat hij daardoor zal medewerken om in de Kerstdagen nog wat licht te brengen in de donkere levensomstandigheden van hon derden stadgenooten. Derde verantwoording van bij ons blad bin nen gekomen giften. Oud militair f 1.I. C. M. S. f 2.50; Zr. F. E. H. f 2.—; A. C. B. f 5.—; H. K. f 2.50; Mej. v. d. K. f 2.50; Mej. L. W. K. f 2.50; Mej. Z. f 1.—; G. H. f 1—Dames S. f 3,—; de 3 W'tjes f 10,Pimpernel f 2,50; T. V. f 3.—; T. H. Heemstede f 5.—; C. N. f 10,—; L. K. f 10,—; C. B. f 25,—; fam. J. Ph. M. f 1.—; Mevr. de K. f 2,—; A. v. d. W- f 0.25; H. M. f 2.50; L. A. C. f 2,50; v. d. L. f 1,—; Mevr. L. M. f 2.—; J. L.—t. M. f 100.—; C. E. v. C.—O. f 25.— N. v. D. f 20,—; Ir. D. W. v. D. v. H. f 10.—; A. K. f 10,—; I. A. G. P. f io,_; W. P. f 10,—; J. V. D. B. f 10,—; J. C. K. f 10.—: J. H. f 5,—; Mej. M. J. K. f 5.—; M. B. H. f 5,—; J. S. f 5.—: Escudo f 5.—; V. f 2.50; C. M. B. f 2,50; Mej. L. M. f 2,50; J. L. K. f 2.50; H. G. M. S. f 2,50; H. H. f 2,50; O. K. f 2,50; J. G. G. 2.50; J. A. G. M. v. S.—v. G. f 2,50; Ing. W. f 1,50; Mevr. C. M. S. f 1,—: B M.—H. f 1,—; Mej. L. J. P. v. D. f 6,—; H. A. H. f 1,—; J. d. V. f 2,50; Mevr. R. te BI. f 1,50; A. T. f 2,50; S. W. f 1,—; Mevr. J. E. K. f 1,—; v. G. L. f 2,50; N. R. f li—; Z. C. f 1,—; N. N. f 1,—; G. E. v. G. f 1.—; Mej. L. H. f 1,—; S. J. H. f 1,—; P. C. d. M. f 1.—; J. t. H. f 1,—; H. K.—P. 2,50. Vorig totaal 490.45. Thans zijn in het geheel bij ons blad binnengekomen 174 giften tot een bedrag van 874.70. Giften kunnen worden afgegeven aan onze bureaux Groote Houtstraat 93 en Soendaplein 37 of overge schreven worden op onze postgirorekening no. 38810 onder vermelding „Voor de stille armen". Het woord is aan Vallour: Het is niet voldoende, lo gisch te zijn in deze wereld', men moet ook weten te leven met degenen die het niet zijn. Beide regeeringen erkennen de bestaande grenzen. Te Parijs hebben gisteren de Duitsche minister van buitenland sche zaken, Joachim von Ribben trop, en zijn Fransche collega, Georges Bonnet, de aangekon digde Fransch-Duitsche verklaring onderteekend. In dit document verbinden beide landen zich de we- derzijdsche betrekkingen verder te zullen ontwikkelen, en erkennen zij elkander's grenzen. Zij hebben voorts besloten elkaar bij even- tueele internationale moeilijkhe den te raadplegen. Over de onöerteekening van deze verklaring waaromtrent men op pag. 5 uitvoerige gege vens vindt, schrijft de „Jour-Echo de Paris": Met het hoofd koel en het zwaard in de schee- de hebben Frankrijk en Duitschland, die voorheen redenen zochten om elkaar te be strijden, redenen gevonden om in vrede te le ven. Volgens de „Oeuvre" constateerde men aan het einde van dezen dag, die volgens allen zeer goed besteed was. in alle Fransche krin gen een zeker optimisme. In ae „Populaire" betoogt Blum, dat twee zij dsche accoorden slechts waarde hebben voor zoover zij zoodanig ontworpen zijn, dat zij ingevoegd kunnen worden In werkelijk in ternationale overeenkomsten. De goede zijde van deze verklaring is volgens de „Figaro", dat dit rechtstreeksche contact en deze psychologische ontspanning voor de beide landen een ernstige basis kunnen en moeten scheppen om hun politiek te ontwik kelen in een atmosfeer, welke van polemiek is gezuiverd. „Reden tot voldoening". De „Times", die de Fransch-Duitsche ver klaring toejuicht, herinnert aan de hoop, die twee maanden geleden door de geheele wereld gekoesterd werd, dat het accoord van Mün chen zou worden gevolgd door een krachtige poging, de betrekkingen tusschen de totali taire en de democratisoh-parlementaire staten te verbeteren. Het blad voegt er aan toe, dat het een reden tot algemeene voldoe ning moet zijn, dat ondanks de ongelukkige gebeurtenissen in den tusschentijd, deze defi nitieve nieuwe stap is gedaan en het verver- wijderde doel van een alomvattende regeling zooveel nader is gekomen. De .Daily Mail" is van meening. dat het Fransch-Duitsche pact de diplomatie in Europa zal vereenvoudigen en dat Chamber lain en het Britsche volk het van harte zul len toejuichen. CVoor andere Engelsche en Duitsche pers stemmen zie men pag. 2, 5e kolom). HEDEN: 10 PAGINA'S HAARLEM EN OMGEVING. pag. Drie leeningen van Haarlem tot een geza menlijk bedrag van f 3.300.000 tegen 2',4 procent. 1 Plan voor den bouw van een 5e Gerefor meerde school voor 1. o. te Haarlem, die dan ten N. van de Jan Gijzenvaart zou komen. 1 BINNENLAND. BU een auto-ongeluk onder Hoogerheydc zijn drie menschen om het leven gekomen. De inpoldering van het Zuidelijk deel van het IJselmeer zal 400 millioen kosten. 1 In 1939 zullen alle gemeentelijke plannen inzake luchtbescherming gereed zfjn. 3 BUITENLAND. Te Parijs is gisteren de Fransch-Duitselic vriendschapsverklaring onderteekend. 5 De Belgische Kamer heeft gisteren met groote meerderheid haar vertrouwen in het ka binet-Spaak uitgesproken. 5 In Italië hebben gisteren opnieuw betoogin gen plaats gevonden. 5 SPORT. Schaakrubriek. 6 ARTIKELEN enz. R. P.: 'n Accoord. 1 Van een G. P. D. redacteur: Onze Oost en West op de wereldtentoonstelling te New- York. 2 Dr. E. A. Kreiken: Verschil van onderwijs in Amerika en Nederland. 3 H. de Bois: Kunst in Haarlem en daar buiten. 3 Dc Burgerlijke Stand van Haarlem Is opge nomen op f

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 1