Centrale Verwarming
Hdistet TEL. 15597
AGENDA.
voor al Uw
„VtPZEKCRINOtf
MM),
BIJB. DIORAMA'S
■$8»*"
ONS WEKELIJKSCH
KNIPPATROON.
Moderne Talen
ZATERDAG 10 DECEMBER 1938
HA'A'RLEM'S DAGBEAD
Vrijzinnig-Democratische
Jongeren Organisatie.
Dr. C. L. de Liefde over „Het gelijk van den
tegenstander".
Men schrijft ons:
Voor de Vrijz. Dem. Jongeren Organisatie
trad als spreker op Dr. C. L. de Liefde.
De heer de Liefde wil de democratie eens van
andere zijde beschouwen dan gebruikelijk is,
n.L van uit den gezichtskring harer tegenstan
ders. Er is reden voor deze houding, te veel
praat men langs elkaar, te veel wil men het ge
lijk van den tegenstander niet erkennen. Dat
zullen we in sommige opzichten juist moeten
doen, zonder dat wij natuurlijk de democratie
verwerpen. Integendeel we willen de democratie
verbeteren en uitbouwen.
Van die bezwaren, die als juist of gedeeltelijk
juist zijn te erkennen, kunnen we noemen het
individualistisch karakter der democratie. Er is
respect voor de belangen van den enkeling.
Dat is juist, mits het blijft binnen bepaalde
grenzen, mits het groepsbelang of het gemeen
schapsbelang niet in het gedrang komt. Daaraan
wordt niet altijd voldaan. Te vaak zien we dat
bestuursorganen zich bezighouden met zaken
van geringe beteekenis, terwijl belangrijke pro
blemen op afdoening blijven wachten.
Als bezwaar voert men aan dat de democra
tie te weinig doortastend is, zich te veel laat
leiden soms door redeneeringen van intellec-
tualistischen aard, dan weer door overwegingen
van een ethisch karakter. Men wil een flink
drastisch bewind dat desnoods in een moeilijke
situatie intuitief beslist. We moeten erkennen
dat onze eigen inzichten hier omtrent een evolu
tie hebben doorgemaakt. De democraten b.v.
in Frankrijk, zijn tot bezinning gekomen, zij
zien in dat men niet allerlei grootere of klei
nere groepen kan laten meespreken. De critici
willen minder redeneeringen en meer daden.
Wij willen deze critiek, waar zij gerechtvaar
digd is, ter hand nemen, niet om de democratie
af te breken, maar om haar te verbeteren.
De democratische groepen in ons land, al
thans de niet confessioneele wenschen de be
moeienis op staatkundig en op godsdienstig
terrein gescheiden te houden. Men zou kunnen
tegenwerpen dat wil men in de dictatuur-
staten ook! Toch is er een enorm verschil, waar
op niet genoeg de nadruk kan worden gelegd
In ons land bestaat de opvatting der broeder
schap en gelijkwaardigheid der menschen, die
voorkomt uit een echt christelijlcen geest. Die
vinden we in onze geheele wetgeving terug. Zoo
iets ontbreekt in Duitschland natuurlijk ge
heel.
Al erkennen wij sommige bezwaren der democra
tie, den dictatorialen regeeringsvorm moeten we
onvoorwaardelijk verwerpen. Er is volgens spr.
eigenlijk alles tegen. Hoe komt het dan dat er
toch voorstanders zijn? Dan dient een onder
scheid te worden gemaakt tusschen een meer
derheid van ontevredenen, die een goedkoope
oplossing aanhangen en een kleine groep prin-
cipieele voorstanders. Voor deze laatsten is het
een overtuiging, een geloof geworden waarover
je eigenlijk niet kunt debatteeren. Voor ons is
echter zoo'n wereld van dwang, wantrouwen en
onzekerheid iets ondragelijks.
De democratische maatschappij heeft geheel
andere kenmerken. Zij is een gemeenschap van
gelijkwaardige menschen. Daaruit vloeit al
voort verdraagzaamheid, geestelijke vrijheid,
openbaarheid van rechts- en bestuurszaken.
In de vrijzinnig democratische gedachte is het
menschelijke en het menschkundige ver
een igd.
Hierna bedankte de voorzitter den spreker
voor zijn interessante inleiding. In z'n slot
woord memoreerde hij de nationale inzameling
van j.l. Zaterdag waaraan de leden der V. D. J.
O. uitstekend hebben meegewerkt. Het mooie
resultaat van deze collecte kan ons allen vol
doening schenken.
WEIHNACHTS ORATORIUM OP TWEEDEN
KERSTMIDDAG.
Het is het bestuur van Haarl. Gemengd Koor,
dirigent Jan Booda, gelukt dit jaar 't Weinachts
Oratorium van J. S. Bach weer als vanouds op
den Tweeden Kerstmiddag in de Gem. Concert
zaal te geven. Aan de koralen zullen dit jaar
ook weer jongens meewerken.
OLIESTOOKINRICHTING - NATUURLIJK VAN
ff A i ADR. STOOPPLEIN 24
(Adv. Ingez. Med.)
ZATERDAG 10 DECEMBER
Stadsschouwburg: Tooneelgroep „Het Masker"
Else Mauhs in „De onbekende Vrouw", 8.15 uur.
Luxor Sound Theater: „Kerels geven geen
kamp", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: „Daar waar mijn Sarie
woon!" Op het tooneel Louis Davids. 2.30, 7 en
9.15 uur.
Frans Hals Theater: „Legions d'Honneur", 2.30
7 en 9.15 uur.
Palace Familie Cinema: „Een modern huwe
lijk" en „De rechtszaak dr. Deruga", 2 en 8.15 u.
Moviac Theater: „Het lied van geluk" (gepro
longeerd) 2.30, 7.15 en 9.15 uur,
Spaarne Theater: „Gebrandmerkt" en „Ons is
niets te dol", 8 uur.
Teyler Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 115 uur, behalve 's Maandags.
Toegang vrij.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Ge
opend eiken werkdag (behalve Vrijdags) van
35 en 79 uur.
ZONDAG 11 DECEMBER
Stadsschouwburg: Gezelschap Jan Musch: „Als
je maar 'n verleden hebt!" 8.15 uur.
Frans Hals Theater: „Grazige weiden". 11.30 u.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en 's avonds.
MAANDAG 12 DECEMBER
Bioscoopvoorstellingen 's middags en 's avonds.
ROOSTER VAN APOTHEKEN
(Samengesteld door den Inspecteur der
Volksgezondheid.
Voor de apotheken die toestemming gevraagd
hebben, om 's avonds en 's nachts en Zondags te
sluiten, is dooi- den Inspecteur der Volksgezond
heid een sluitingsrooster opgemaakt.
Van Zaterdag 10 Dec. 's avonds 8 uur tot en
met Vrijdag 18 Dec. zijn de volgende apotheken
op Zondag 's avonds na acht uur en des nachts
geopend.
J. Dienske, Firma Duijm en Keur, Keizerstr. 6,
Tel. 10378.
Dr. J. J. Hoff, apotheek, Firma Begemann en
Sneltj&s, Kruisweg 30. Tel. 10043.
J. M. Meisner, Marnix-Apothcek. Marnixstraat
65. Tel. 23525.
GEVONDEN VOORWERPEN EN DIEREN.
Inlichtingen aan het Bureau van Politie,
Smedestraat, uitsluitend tusschen 11 en 13 uur.
Boot, v. d. Berg, Romeinenstraat 5. Eenige
centen, Gerish, Iordensstraat 18. Een paar
handschoenen, Horsmeyer, Celebesstraat 7.
Dameshoed, v. Vliet, Pieter Kiesstraat 63 rd.
Horlogeketting, Rees, Velserstraat 64 rd. Hond,
Hokkeling, Spaarne 26. Een paar handschoe
nen, Bureau van Politie. Smedestraat, Dames
horloge, Lodders, Patriarchstraat 8. Kist inh.
weegbenoodigdheden, Bur. v. Politie, Smede
straat. Portemonnaie met inhoud. Vernier,
Javastraat 69; ld. v. d. Hoek, Kempstraat 8 rd.
en Bur. v. Politie, Smedestraat. Rijwielbelas-
tingmerk, Arpeau, Spaanschevaartstraat 17 en
Zuster Boon. Meer en Bosch, Heemstede. Ro
zenkrans, Knook, Paul Krugerstraat 28. Kin-
dertaschje, Koster, Vergierdeweg 233. Bood-
schappentasch, Berkhout, Amsterdamschevaart
70. Trap, Gieselbach, Lange Heerenvest 26.
Weldailigheidsvoors telling ten bate
van do „Stille Armen".
Opvoering van „Zeemansvrouwen" door D. I. U.
Men schrijft ons:
Op 23 December zal in den Stadsschouwburg
te Haarlem een liefdadigheidsvoorstelling wor
den gegeven ten bate vau de „Stille Armen".
Opgevoerd zal worden het bekende tooneelstuk
van Herman Bouber „Zeemansvrouwen" door
„D. I. U.", de oudste Haarlemsche tooneelver-
eeniging.
De bedoeling van deze voorstelling is, naast
de thans reeds traditie geworden Kerstinzame
ling door de Haarlemsche pers, een categorie van
menschen te bereiken, die anders door allerlei
omstandigheden het bij gqede voornemens laat
blijven. Velen zijn gaarne bereid tot steun,
maar in de dagelijksche beslommeringen ver
geet men zoo licht een giro uit te schrijven.
Wanneer echter een toegangskaart voor een lief
dadigheidsvoorstelling wordt aangeboden, dan
is uitstellen niet meer mogelijk. En tenslotte is
de vrees niet ongegrond, dat het publiek dooi
de vele verzoeken om steunverleening niet meer
in die mate zal bijdragen als het de laatste
jaren gewend was te doen.
Ter aanbeveling van deze tooneelvoorstel-
ling in dienst van de liefdadigheid heeft zich
een comité gevormd, waarvan Dr. J. E. Baron
de Vos van Steenwijk, burgemeester van Haar
lem, eere-voorzitter is, terwijl als voorzitter
fungeert Mr. D. W. P. Vis.
Verder hebben in dit comité zitting genomen:
Mr. P. E. Barbas, Mr. F. A. Davidson, Mevr.
A. DelbaereJiskoot, Ds. J. C. van Dijk, Mr. A.
J. Enschedé, H. Franken Jr., Mr. J. N. J. E.
Heerkens Thijssen, N. J. Hoef lake, Mr. L. V.
Hoog, Dr. L. C. Kersbergen, M. F. Koops, W. J.
B. van Liemt, Mevr. T. v. Löben SeisLucar-
die, Ph. A. Mees, Mevr. N. MouthaanZimmer
man, R. Peereboom, F. Primo, Jhr. J. v. Rei
gersberg Versluys, J. B. Schuil, Mr. G. Sluis,
L. Speet, J. J. Swens, J. C. Tadema, Jhr. F. Te-
ding v. Berkhout Jr., Mevr. J. L. VisserBrute!
de la Rivière, Mr. Th. Wessti-a, W. J. Wiers,
secr. penn., Spaarnelaan 39, Haarlem, tel. 10919,
giro 115629.
De prijzen zijn zeer laag gesteld n.l. f 2,50,
f 1,50 en f 0,60 teneinde ieder in de gelegenheid
te stellen op deze wijze een steentje te kunnen
bijdragen.
lllorentzplem 19 Teti25i^
BAZAR ..BABYHUIS" BOEKENRODESTRAAT
Men schrijft ons:
Op 14 en 15 December zal wederom in de
bovenzalen van Café-Restaurant „Brink-
mann", aan de Groote Markt gelegenheid
zijn voor allen, die aan het Babyhuis van den
Vrouwenbond Boekenrode 26 een goed hart
toedragen, hiervan te komen getuigen door
's morgens te 11 uur haar kopje koffie te
komen nuttigen of 's middags met vrienden te
komen theedrinken.
Vele dames en jonge meisjes zullen zich be
ijveren om het daar de bezoekers zoo aange
naam mogelijk te maken, en haar in de sfeer
van Kerstboom, bloemen en mooie stands
van den bazar voor korte oogenblikken het
sombere weer buiten te doen vergeten. Zij
zullen dan verkwikt en opgewekt huiswaarts
keeren in het besef, door haar komst mede
gewerkt te hebben tot de instandhouding van
het vriendelijk Tehuis voor onverzorgde kin
deren, dat zoozeer sympathie verdient.
CENTRAAL COMITé VOOR WERKLOOZEN.
Lezing met Lichtbeelden.
Gisteravond werd voor de deelnemers aan
de ontwikkelingscursussen voor volwassen
werkloozen een lezing met lichtbeelden ge
houden door den heer W. J. Heikens uit Am
sterdam. Spreker behandelde achtereenvol
gens eenige kunstwerken uit den tijd vari de
primitieven daarna Jeroen Bosch, Rubens en
Rembrandt.
Na de pauze was het geheele verdere ge
deelte van den avond gewijd aan de levens
geschiedenis en werken van Vincent van
Gogh. Spreker schetste in een zeer boeiend
betoog de levensomstandigheden der kunste
naars waarin de diverse scheppingen tot
stand kwamen. Door de geheel gevulde zaal
werd deze lezing die vergezeld ging van een
groot aantal prachtige lichtbeelden, met
groote belangstelling gevolgd
De voorzitter, de heer Van de Haar dankte
na afloop den spreker voor den prachtigen
avond en deelde onder groot enthousiasme
mede, dat de heer Heikens zich gaarne be
schikbaar stelde binnenkort kunstwerken van
andere schilders te behandelen.
houden U 40 min. in spanning en ont
roeren U diep. Dagel. 35 en 79 uur
(behalve Zo. en Vr.).
SCHOTERSINGEL 117 A.
(Adv. Ingez. Med.)
Filmavond van „Oost en West".
Ontstaan en groei van de K. N. I. L. M.
Vrijdagavond hield de Kon. Vereen. „Oost en
West" afd. Haarlem een bijeenkomst in de zaal
van hotel „De Leeuwerik". De voorzitter de
heer P. C. Wondsma heette de aanwezigen wel
kom. Met eenige welgekozen woorden herdacht
de voorzitter den overleden secretaris den heer
Deinum. Hij was de ziel van onze afdeehng, al
dus spr. en wij zullen zijn nagedachtenis steeds
in eere houden.
Spr. dankte de K. N. I. L. M. voor de mede
werking, welke deze maatschappij voor dezen
avond had toegezegd. De heer J. Steenbeek, se
cretaris van den Raad van Beheer van de K. N.
I. L. M. schetste het ontstaan en de groei van
deze Indische luchtvaart maatschappij.
In 1927, aldus spr., kwam de heer E. Enthoven,
gedelegeerd commissaris van de Deli-maat-
schappij met den toenmaligen minister van Ko
loniën Dr. Koningsbergen, overeen om een
luchtvaartmaatschappij in Indië op te richten
met den oorspronkelijken opzet om het uitbreken
van onlusten onder de inheemsche bevolking,
zooals dat toentertijd plaats vond, in de toekomst
te voorkomen door vlug door de lucht politie-
troepen te kunnen vervoeren. De Nederlandsche
Handel Mij. en tal van groote in Indië geïnteres
seerde maatschappijen werkten mede Het be
noodigde bedrag a 5 millioen gulden kwam bij
elkaar, en 1 November 1928 werd de K.N.I.L.M.
officieel opgericht. Voor advies t. a.v. de interne
en externe organisatie wendde de K.N.I.L.M.
zich tot de K.L.M., welke reeds over veel erva
ring beschikte. Beide maatschappijen sloten een
overeenkomst; onderling werden bestuursplaat-
sen uitgewisseld, de heer A. Plesman werd ook
directeur van de K.N.I.L.M. en de K.L.M. werd
technisch adviseuse in Nederland. De K.N.I.L.M.
sloot voor 5 jaren een subsidiecontract met de
regeering.
Spr. verklaarde zich tegen een versmelting
van K.N.I.L.M. en K.L.M. tot één maatschappij,
waarover veel te doen geweest is. Het is beter,
aldus spr., tegenover het buitenland twee maat
schappijen te stellen. Uit een fusie vloeit geen
bezuiniging voort, en tenslotte heeft Indië recht
op een eigen luchtvaart. De Indische overheid
stelt daar ook zeer veel prijs op.
In het kort somde spr. data uit de ontwikke
ling van de K.N.I.L.M. op:
De lijnen naar Bandoeng en Semarang werden
het eerst geopend. Een jaar later kwam Medan
aan de beurt. In 1930 Singapore. In 1936 volgde
de Borneo-lijn, en de diensten op Bali en Ma
kassar werden daarna geopend. In 1938 begon de
K.N.I.L.M. op Australië te vliegen. Naast de ver-
keerstaalc verricht de K.N.I.L.M. ook belang
rijke karteeringswerkzaamheden.
Na de rede van den heer Steenbeek werd de
Jubileumfilm van de K.N.I.L.M. vertoond, welke
een chronologisch overzicht gaf van de geschie
denis der maatschappij, zooals de heer Steen
beek die te voren uiteengezet had.
Na de pauze volgde een vertooning van de
kleurenfilm „Weekend-flitsen".
NIEUWE UITGAVEN.
Door Drs. P. Siebenma werd èen verhandeling
geschreven over „Boekhouden voor examenstu
die en voor zelfstudie". Het boek verscheen
met een zgn. „Modellenmap" bij de Uitgeversmij
T. Wever, te Franeker.
Tenslotte bereikten de twee geleerde broers de stad waar zij
naar de hand van de dochter van den koning zouden mogen dingen.
Vol verwachting hielden zij aan de poort van de stad even halt.
Hier moesten alle mededingers zich aanmelden, opdat men aan het
Hof zou weten hoeveel mannen er zouden komen.
De poortwachter reikte hen beiden een nummer uit. Daarna
werden alle mededingers, die er reeds waren, keurig in rijen van
zes geschaard, precies volgens hun nummer. Er waren reeds meer
dan 300 mededingers vóór de beide broers, En zy stonden allen zoo
dicht op elkaar gepakt, dat zy zich niet konden verroeren. Voor de
beide broers was dit maar goed ook, anders waren zij stellig gaan
vechten, omdat de één voor den ander stond.
Alle burgers in het land, behalve de zieken en zij die niet loopen
konden, hadden zich naar het koningsslot begeven Rijen en rijen
dik stonden de menschen, benieuwd wie er wel met de prinses zou
mogen trouwen. De menschen klommen op eikaars schouders, ten
einde door de ramen te zien, hoe de prinses de trouwlustige mannen
zou ontvangen en te hooren, wat dezen wel hadden te vertellen.
(Wordt vervolgd).
HEBBEN W!) IN RUIMÊ
SORTEERING VOORRADtG
OOK VERVORMEN WU
uw OUDE HOED IN ELK
ÖEWEN5CHT MODEL.
DAMAVE
VVIL H E LM IN ASTRAAT 16
(Adv. Ingez. Med.)
Dit eenvoudige japonnetje kan men ver
vaardigen van 2.25 meter soepele wollen stof
van 130 cm. breedte.
Het blousje sluit met een patentsluiting,
men kan hier echter naar verkiezing ook een
biesje langs zetten in dezelfde tint als het
kraagje.
In den rok van voren is een baan gezet, die
meer bewegingsvrijheid verleent.
Het patroon is vervaardigd in maat 42, bo
venwijdte 96 cm., taillewijdte 74 cm., heup
wijdte 104 cm.
Door het al of niet aanknippen van naden
kan men het patroon passend maken voor het
eigen figuur.
Prijs van het patroon 26 ets.
Het is van Maandag af gedurende een week
verkrijgbaar bij de bureaux van dit blad.
Groote Houtstraat 93 en Soendaplein 37.
EXAMENS.
Academische opleiding
Gepromoveerd aan de gem. universiteit te
Amsterdam tot doctor in de letteren en wijs
begeerte, de heer Hendrik Smilde, geboren te
Heerenveen, op een proefschrift getiteld „Jacob
Cats, in Dordrecht, leven en werken gedurende
de jaren 1623—1636."
Geslaagd aan de Vrije Universiteit voor het
cand.-examen A wis- en natuurkunde: L. Kui
pers, Dordrecht.
DE WONDEREN DER EINDELOOZE
WERELDRUIMTE.
Op Woensdag 14 en Donderdag 15 December
wordt in de Gemeentelijke Concertzaal een
voordracht met films en lichtbeelden gehou
den over ae Wonderen der eindelooze wereld
ruimte. Vertoond worden oa. de eerste ge-
tgde film van een totale zonsverduistering,
opgenomen in Rusland, en een film van de
uitbarsting op de zon. Deze films wekten het
enthousiasme op van het astronomisch
wereldcongres te Stockholm in Augustus van
dit jaar. Verder films en lichtbeelden van de
meest interessante hemellichamen, gezien
door de grootste telescopen. Het geheel wordt
op populaire wijze besproken en toegelicht
door den heer F. G. Geeriing.
„MERCATOR".
ZAANENLAAN 114 - TELEF. 23907
(Adv Ingez. Med.)
eten d ezer ruhriek stelt
Redactie zich niet verantwoordelijk
Van ingezonden stukken, geplaatst oj niet
geplaatstwordt de kovtl den inzender niet
teruggegeven.
Dank U, Sinterklaas.
Met groote erkentelijkheid voor de mede
werking deelt het Comité: „Gooi wat in mijn
schoentje" mede, dat 736 kinderen (bijna 100
>Ct. meer dan verleden jaar) door de mild
heid der geefsters en gevers gelukkig zijn
gemaakt, door hun schoentje te mogen zetten.
Het comité bestond uit: W. H. Dalmeyer,
voorzitter, mevr. A. Bolleurs—Bocage, secre
taresse, mevr. A. BrandtThijssen, mevr. C.
Haent j ensZuide m amevr. R. Pfaff—Reudler,
H. A. Bolleurs en ds. C. H. Brandt.