Haarlem's Dagblad | 1938 | 13 december 1938 | pagina 10

VOETBAL

DAMMEN

GYMNASTIEK.

PSYCHOLOGIE VAN HET SCHAAKDENKEN II.

PA A# A

DINSDAG 13 DECEMBER 1938

H 'A A"R E E M'S DAGBEXD

8

KON. NED. KORFBALBOND.

Archipel—T. H. B. (11-3)

Eon gehavend T.H.B. trok met drie invallers
naar Amsterdam om tegen Archipel den strijd
aan te binden; het leek er in het begin veel op
dat een der beide punten mee naar Haarlem
zou komen.

Na 6 minuten gaf J. Booms aan T.H.B. met
een mooien bal de leiding, doch dit was niet
van langen duur, want kort daarna maakte
Archipel gelijk (11).

Na aanvankelijk goed verdedigen der T.H.B.-
ers lukte het Archipel, den stand op te voeren
tot 31 en kort voor rust vergrootte zij dezen
voorsprong tot 41.

Na de rust was T.H.B. in het begin iets meer
aanvallend reeds spoedig gelukte het H. Her
mus, den achterstand te verkleinen tot 4—2.
doch Archipel maakte aan alle illusies een eind
en scoorde (52).

T.H.B. liet het er nog niet bij zitten en maak
te 53, doch hierna was het met haar gedaan;
Archipel wist de score tot 113 op te voeren.

HAARL. KORFBALBOND.

Uitslagen Kon. Nederl. Korfbal Bond.

Westerkwartier 2Oosterkwarlier 1 47

Alle overige wedstrijden afgelast.

Te spelen 18 December:

Kon. Ned. Korfbalbond.

Oosterkwartier 1K.V.D. 2 uur.

Rohda 2Oosterkwartier 3 12 uur.

Haarlemsche Korfbalbond.

Oosterkwartier 4Animo Ready 10 uur.

Oosterkwartier 5Zwaluwen 1 12 uur

Palvu 2Oosterkwartier 2 uur.

Zij die de twaalftallen wenschen te vergezel
len en dus van het sporttarief gebruik kunnen
maken, gelieven dit zoo spoedig mogelijk op te
geven uiterlijk Zondags voor 10 uur. Na 10 uur
kan men geen gebruik meer van het goedkoope
tarief maken. Bij opgave moeten tevens de kos
ten der reis worden afgedragen.

St. Nicolaasfeest adspiranten van
„Haarlem",

Zaterdagavond vierde de korfbalclub „Haar
lem" haar jaarlijksch St. Nicolaasfeest voor ad-
spiranten in het gebouw „Flora" aan het Preto-
riaplein.

Toen de voorzitter der adspirantencommissie
te half acht den avond opende, was de zaal ge
heel gevuld met een vroolijke schare kinderen.
Ook vele ouders hadden aan de uitnoodigïng ge
hoor gegeven.

Eerst kwam er muziek; op verdienstelijke
wijze werden eenige nummertjes ten gehoore
gebracht. Ook deze avond werd geheel door de
adspiranten verzorgd. Twee aardige tooneelstuk-
jes „Tien paar klompkes" en „Pim en Pam"
werden heel aardig voor het voetlicht gebracht;
de aanwezigen vermaakten zich zeer. Het hoog
tepunt vormde natuurlijk de komst van den goe
den Sint en zijn knecht, die hartelijk werden
toegezongen. Nadat Sint alle kinderen en oude
ren me geschenken had bedacht, vertrokken zij.
Toen behoorde deze avond weer tot het verleden.

Allen gingen voldaan huiswaarts.

De Oosthoek.

Secretaris: P. van Oosten. Harmenjansstraat
23. Wedstrijd-secretaris: A. Hensen, Dr. Schaep-
manstraat 23.

Gespeeld op 11 Dec.: Palvu 2Oosthoek 1
12. Oosthoek 2Meerlebosch 3 afgelast.

Te spelen op Zondag 18 December Oosthoek 1
T.H.B. 3, aanvang 10 uur.

H. K. C. ..Haarlem''.

Secretaresse: A. M. Brake!, Mr. Cornelisstr. 12.

Gespeeld 11 December: Haarlem 1D.V.D. 2
53. Aurora 1Haarlem 2 (terrein afgekeurd).

Te spelen 18 December: Haarlem 1 is vrij,
Haarlem 2Palvu 1 om 2 uur op ons terrein,
Meerlebosch 2Haarlem 3 om 10 uur. Nachte
gaalstraat, vertrek om half tien van het Soen-
daplein.

Adspiranten te spelen 17 December: Haarlem c
Animo-Ready b om half drie op ons terrein.

Voorgesteld als adspirantlid Gerrie Stevens,
Plataanstraat, door de adsp. commissie.

De St. Nicolaasavond van onze adspiranten is
uitstekend geslaagd, aan allen die hebben mede-
geholpen onze harelijke dank.

Seriewedstrijden: Op den 2en Kerstdag doet
Haarlem I mee aan de series van D.T.V. in Am
sterdam. Houdt dezen dag dus vrij.

T. H. B.

Secretaris: C. A. Roose Jr. Kinkerstraat 17.

Willen de leden goed op het gewijzigde adres
van den secretaris letten.

Gespeeld 11 Dec.: Archipel 1—T.H.B. 1 11—3,
Oosterkwartier 4T.H.B. 2, terrein afgekeurd.
T.H.B. 3S.V. 4. S.V. niet opgekomen.

Te spelen Zondag 18 December 1938: T.H.B.
1S.V. 1 om 2 uur. T.H.B. 2 is vrij.

Oosthoek 1T.H.B. 3 om 10 uur aan het
Noordersportpark.

Animo—Ready.

Secretaris: J. P. Kruger, Twijnderslaan 27.
Wedstrijdsecretaris: Barendsestraat 29.
Gespeeld 10 December;

E.H.S.Animo-Ready b 104)

Gespeeld 11 December:

Animo-Ready 3Watervliet 2 42

Nieuw Flora 2Animo-Ready 1 21

Te spelen 17 December:

Haarlem cAnimo-Ready b 2.30 uur

Te spelen 18 December:

Oosterkwartier 4Animo-Ready 1 10 uur

Aurora 3Animo-Ready 2 2 uur

Oefenen Zaterdagsmiddags om 2.30 uur zoo
wel voor senioren als A adspiranten.

Nieuw Flora 2—Animo-Readv
(2-1)

Animo-Readv is iets sterker, doch haar aan
val is niet opgewassen tegen de Nw. Flora ver
dediging, waar mej. G. Bernard op uitnemende
wijze de „gevaarlijke" mej. Compiet in bedwang
houdt.

De Nw Flora dames weren zich uitstekend.
Na een half uur weet J. v. d. Vaart te scoren
(10). Animo-Ready valt hierna verwoed aan,
doch Nieuw Flora weet van geen wijken.

Door een verdedigingsfout krijgt P. Eykenaar
een kans. maar hij weet deze niet te benutten.

Nauwelijks is er weer begonnen of mej. L.
Kuntze weet van achter den paal met een mooi
schot den gelijkmaker te scoren (11).

Aanvankelijk is de nu volgende vak-verwis-
saling in het voordeel van Animo-Ready, doch
Scheffer c.s. weten stand te houden.

Een kwartier voor het einde geeft mevr
Duyff, Reedijk goed aan, welke speler zijn
ploeg de leiding geeft. (21).

HENGELEN.

DE VRIJE HENGEL

Bovengenoemde vereeniging hield Zondag
een onderlingen wedstrijd op witvisch in de
Kruisvaart. De vangst was goed. Er werden 191
stuks gevangen. De prijzen werden na afloop in
het clublokaal van den heer IJ. Doves uitgereikt.
De prijzen werden als volgt behaald: 1. „Held
van den dag", 30 st.. N. Out: 2. K. IJlstra; 3.
Boerboom; 4. E. Koelemij; 5. G. Maarten; 6. B.
v. Luik; 7. J. Klumpcr: 8. Hildebrand; 9 Frisko-
lowsky; 10. v. d. Meij; 11. S. Post; 12. J. IJven;
33. J. v. d. Vossen; 14. J. Tullen; 15. J. Vlug; 16.
D. Koeleveld.

R. C. H. 5—Haarlem 3 a (3—4)

Eerst is RCH 5 't meest aanvallend. Na tien mi
nuten weet de linksbinnen te doelpunten (1-0)

De Haarlem-aanvallen worden 't meest over
links geleid. Bij een hard schot van den links
binnen weet een der RCH-backs niet anders te
doen dan den bal uit het doel te stompen. De
linksbuiten van Haarlem benut den strafschop
(11)- Nog voor de rust is het echter weer
RCH, die de leiding herovert (21).

Met den sterken wind in den rug start Haar
lem 3a na de rust met een flink vaartje.

Als RCH zich weer losgewerkt heeft, weet de
middenvoor met een fraai schot den voorsprong
op 31 te brengen.

Haarlem gooit er nu een schepje op; binnen
enkele minuten heeft zij den achterstand ver
kleind (32).

R. C. H. 5 hierdoor de kluts kwijt; Haarlem
krijgt de gelegenheid, steeds aan te vallen: wan
neer haar middenvoor onvoldoende wordt be
waakt, weet hij den gelijkmaker in het doel te
deponeeren (33).

Kort hierop gelukt het Haarlem, de leiding te
nemen, wanneer een meer als voorzet bedoelde
bal van rechts met een boog over den keeper in
het doel belandt. (34).

R. C. H. 3—Droste (1-2)

RCH 3 telt vier invallers. Toch onderneemt zij
direct enkele gevaarlijke aanvallen; voor doel
is het schot echter zoek. Droste komt nu los: er
ontwikkelt zich een gelijk opgaande strijd. De
linksbuiten van R. C. H. komt eens alleen voor
den keeper, maar zijn schot faalt, waardoor een
mooie kans verloren gaat. Rust 0—0.

Ook na de hervatting is het spel niet op hoog
peil. Als na een kwartier spelen de RCH-keeper
een fout maakt, komt Droste gemakkelijk aan
de leiding (01). RCH poogt het verloren ter
rein te herwinnen, doch zij blijft in haar fout
volharden om het spel niet meer open te gooien.
Droste scoort bij een snellen uitval (02) RCH
wijzigt haar opstelling: eerst in een der laatste
minuten slaagt zij er in, te doelpunten (1-2)

Clubkampioeiischappen D. O. S.

In het clublokaal van bovengenoemde veree
niging werden de wedstrijden om de club-
kampioenschappen 1938/1939 van „D. O. S."
voortgezet.

De uitslagen luiden als volgt:

Eerste klasse. J. Boerkoel wint van J. Spijker;
H. J. Oudhof Jr. remise met C. Oudhof; T. B
Dinkla remise met W. Dijkhof.

Tweede klasse. P. Kuijken wint van A. M.
Jansen; J. Jonker remise met H. M. Hartman-
P. Graaman wint van K. P. Rotteveel; J. Jonker
wint van H. M. Hartman; K. P. Rotteveel remise
met E. F. W. Borger.

Damclub „Oosterkwarlier".

Uitslagen onderlinge wedstrijden
G. ReyndersC. v. Vloten
Ch. MentjoxG. Hekelaar
Ch. BottelierA. Wijker
J. HerwijnenC. Berkhout
A. SwartW. Belder

Competitie le klas N. D. I

Oosterkwartier 1IJmuiden 2

2—0
1—1
0—2

0—2

1—1

Jaarverslag K. T. K.

Verschenen zijn de jaarverslagen van den
Kennemer Turnkring.

Als gewoonlijk wordt daarvan 't grootste ge
deelte ingenomen door de technische verslagen
van de gehouden gymnastiek-, athletiek- en
spel wedstrijden, van de technische kringverga
deringen, den oefencursus voor dames, de Lig-
hal-uitvoering en de Haarlemsche Sportweek.

Wat het ledental betreft, ging het totaal 148
vooruit, ondanks het bedanken van Gratia-
Plato met zijn 138 leden. Vooral Olympia's
ledental steeg sterk. In dit opzicht mogen ook
S.S.H. en Turnlust H. worden genoemd. De
K.T.K. met zijn 13 vereenigingen heeft nu een
ledental van 2983 tegen 2835 in 1937. Vooral
het aantal kleuters steeg.

De ontvangsten en uitgaven over 1938 sluiten
met een klein voordeelig saldo in een eindbe
drag van ruim f 760. De begrooting voor 1939
geeft ongeveer 't zelfde bedrag aan.

Adspirantenwedstrijd.

De Zaterdag onder leiding van den heer J.
A. B. van Pagée gehouden wedstrijden voor
adspiranten uit den Kennemer Turnkring heb
ben ten volle aan de verwachtingen voldaan.
Een groot aantal ploegen nam er aan deel en
't werk van alle ploegen getuigde van een deug
delijke voorbereiding.

Alle deelnemenden moesten in klassikaal
erband met eventueele klimming in moeilijk
heid een vrije oefening, een brugoefening en een
paardsprong uitvoeren, plus nog een ringen-
oefening voor de meisjes en een rek-oefening
voor de jongens. Daar overigens de keuze van
de oefeningen geheel vrij was, vormden de wed
strijden een schouwspel vol afwisseling.

Vooral de vrije oefeningen met haar veelheid
van vormen en met haar verschillen in opvatting
trokken de aandacht. Dikwijls werd hierbij van
muziek gebruik gemaakt. In de vrije oefeningen
blonk bij de meisjes, Concordia uit, en bij de
jongens Bato. Voor enkele ploegen moesten
hier de cijfers gedrukt worden, omdat telkens
gedeelten werden herhaald.

Meer dan vorig jaar werd het klassikaal
verband in 't toesteltumen bewaard. Toch stond
't gehalte daarvan dikwijls op vrij hoog peil.

Over den wedstrijd ais geheel kwam O.S.S.
(Zandvoort) aan de spits. Daarop volgden de
Haarlemsche vereenigingen Bato en Concor
dia.

De uitslagen luiden:

Meisjes (maximum 320 punten): 1. Concordia
239 pnt. 2. O.S.S. 223 p,. 3. Bato 215 p., 4 O.S.S.
207 p., 5. Turnlust H. 202 p., 6. Turnlust H. 196,5
pt., 7. Sparta 190 p., 8. Olympia 187 p., 9. Olympia
185.5 p.

Jongens (maximum 240 p.) 1. O.S.S. 183.5 p.
2. Bato 176.5 p., 3. Turnlust H. 169.5 p., 4. Turn
lust H. en Concordia 158 p., 5. Sparta 152 p.,
6. Olympia 138 p.

WTELRÏJDEN.

HOMETRAINERSWEDSTRIJD VAN
„ACHILLES".

Zondagmorgen werd in het gebouw „Olympia'
door „Achilles" een wedstrijd georganiseerd op
hometrainers.

Verreden werd 1 K.M. en 3 K.M. voor ama
teurs en nieuwelingen terwijl de junioren 2x
500 Meter reden.

Winnaar werd M. v. Gelder, Amsterdam, bij
de amateurs, terwijl de Haarlemmer P. van der
Heyden de tweede plaats bezette. Bij de nieuwe
lingen wist P. Kouwenhoven, Pijnacker beslag
te leggen op de eerste plaats. P. Peters won bij
de junioren.

Bij de vergelijking van de tijden van de
amateurs en nieuwelingen dient in aanmerking
te worden genomen dat de rol der laatstge
noemde lichter was dan de andere.

De uitslagen zijn.

Amateurs. 1. M. van Gelder, Amsterdam
2.58 3/5 sec.; 2. P. van der Heyden, Haarlem
3,—; 3. W. Rijnbeek, Pijnacker 3.04 3/5; 4. C.
Siebeling, Haarlem 3.06 3/5; 5. B. Schell Jr.
Haarlem 3.08; 6. P. van Halst, Haarlem 3.11 1/5
7. J. Stet, IJmuiden 3.13 4/5; 8. P. Zandvoort,
Alkmaar 3.14; 9. B. Motzen, Haarlem 3.15; 10.

D. Claasen, Haarlem 3.17 1/5; 11. R. de Lange,
Haarlem 3.21; 12. P. Korthals, Haarlem 3.21 2/5.

Nieuwelingen. 1. P. Kouwenhoven, Pijnacker
2.51 1/5 sec.; 2. G. Peters. Haarlem 2.53 4/5 sec.:
3. A. de Vries, Haarlem 2 m. 58 sec.; 4. H. Blok.
Alkmaar 3 min.; 5. J. Laan, Haarlem 3 min.
4 2/5 sec.; 6. W. de Zeeuw, Alkmaar 3 min. 8
sec.; 7. J. Roorda, Haarlem 3 min. 8 sec.; 8. C.
Bijster, Haarlem 3 min. 12 sec.; 9. W. Hobbelen,
Haarlem 3 min. 13 sec.; 10. C. Portegies, IJmui
den 3 min. 13 2/5 sec.

Junioren. 1. P. Peters 45 2/5 sec.; 2. J. Hiem-
stra 50 3/5 sec.; 3. B. d. Hoene, 512/5 sec.; 4.

E. van der Bosch 54 sec.; 5. B. Groeneveld
54 1/5 sec.; 6. C. Boersma 54 4/5 sec.; 7. G. Mo-
geling 56 1/5 sec.: 8. W. Donkersloot 56 2/5 sec.;
L. Jaspers 56 4/5 sec.; 10. E. v. d. Bosche
56 4/5 sec.; 11. A. van Roode 58 3/5 sec.

DE JONGE KAMPIOEN.

Bovengenoemde vereeniging heeft met eenige
leden deel genomen aan den wedstrijd om het
kampioenschap van Noord-Holland op de home
trainers, uitgeschreven door „Achilles".

Bij de amateurs wist F. van der Halst de 6(
plaatst te bezetten over de 1 K.M. en 3 K.M.
Bij de nieuwelingen waren G. Peters 2e en A.
d. Vries 3e, terwijl J. Roorda de 6e plaats bezet
te. P. Peters wist bij de Juniores over den af
stand 2 x 500 M. den len prijs te winnen.

Hedenavond vergadering; tevens gelegen
heid om te home-trainen. Woensdagavond indoor
training. Op 20 December is er een kienavond
in het gebouw „Flora", Pretoria Plein.

'n Ideaal Laxeermiddel

vonnen Foster's Maagpillen, doordat zij zoo
zacht en toch zoo afdoend werken. Geen
last meer van verstopping en slechte spijs
vertering, of van de*- eruit voortkomende
hoofdpijn, humeurigheid, lusteloosheid, maag-
stoomissen, enz. Alom verkrijgbaar f 0.65

FOSTERs MAAGPILLEN

(Adv. Ingez. Med.)

POSTDUIVEN.

HAARLEM'S AMST. KWARTIER.

Op de Zaterdag en Zondag 10 en 11 December
gehouden tentoonstelling werden de volgende
bekroningen toegekend: 1. J. F. Heerschop; 2.
J. H. Smit; 3. C. Koning; 4. W. de Graaf; 5. H.
van Alphen, 6. C. van Meurs; 7. J. Terhorst; 8.
J. H. Koning; 9. A. Alderlieste; 10. A. v. d. Mo
len; 11. A. Terol; 12. J. Radsma; 13. J. Hand-
graaf; 14. C. Bruggink. Beste oude doffer en beste
oude duiven J. F. Heerschop; beste jonge dof
fer H. van Alphen; beste jonge duiven J. H.
Smit.

Het elftal van Schoten. V. I. n. r.:
Koomen. Klooster, De Kruyf, Van
Riemsdijk, Hetum. Tweede rij: Zwart,
v .d. Eijkhof, De Ruiter. Derde rij:
Buter, Zonneveld, Schotman.

SCHIETEN.

SCHIETVEREENIGING „GENERAAL
CRONJé".

Maandagavond is in het gebouw „Olympia'
de Kerstwedstrijd begonnen over 4 kaarten. Ook
is er een rozenprijs beschikbaar gesteld. De
overige prijzen zullen in hoofdzaak uit wild be
staan. De resultaten van den eersten avond
waren:

1. Joh. Rompa 9593, rozen 4; 2. A. Jacques
9085, rozen 2; 3. G. H. v. d. Stoop 9184, ro
zen 3; 4. W. Spijker 8585, rozen 2; 5. A.
Landsmeer 8067, rozen 2.

Een interessant experimentVerschillen tiisschen
grootmeesters en sterke spelers. Een succes voor
de schakende lezers van ons blad.

VAN het experiment, waarvan in het
artikel van vorige week Zaterdag
sprake was een schaker wordt een
partijstelling voorgezet, met de op
dracht, juist als in een partij voor wit een zet
te bedenken, en daarbij zooveel mogelijk
hardop te denken hebben wij tot dusverre
vier van de acht grootmeesters van het
A.V.R.O.-tournooi kunnen onderwerpen. Capa-
blanca en Reschewsky hebben, om niet ge
noemde redenen, geweigerd, terwijl het feit.
dat Botwinnik uitsluitend Russisch spreekt
een onoverkomelijke moeilijkheid was. De vier
de, die op het appèl ontbreekt, is dr. Euwe:
onze landgenoot had verzocht met een en
ander te wachten, tot de drukte van het tour-
nooi voorbij zou zijn; en daarna hebben an
dere zeer urgente kwesties zijn aandacht op-
geëischt en twee reeds gemaakte afspraken
in de war gestuurd.

Daar staat tegenover, dat wij inmiddels tijd
hebben gevonden, om een aantal spelers van
meestersterkte benevens eenige sterke hoofd
klassers „onder het mes" te krijgen.

Zoo bestaat ons materiaal op het oogenblik
uit protocollen van Aljechin, Keres, Fine.
Flohr, Landau, Prins, Cortlever, Tegelaar,
Koomen. Sterk. Polak, Stodel (schoolkampioen
van Amsterdam), en mej. Heemskerk (ex-
kampioene van Nederland) Volgorde ongeveer
volgens speelsterkte.

Voorts heeft een achttal lezers zich aan het
experiment onderworpen .en het resultaat in
gezonden waarvoor hier nogmaals veel
dank.

Het materiaal is dus wel groot genoeg, om
alvast eenige voorloopige conclusies te trek
ken ten aanzien van de psychologie van het
schaakdenkon maar het is niet zoo eenvou
dig om dit nu al te doen. Eigenlijk vereischt
ieder protocol een afzonderlijke bestudeering,
en daarvoor is de tijd te kort geweest. Ik zal
me daarom bepalen tot enkele opmerkingen,
die naar aanleiding van het gegevene te ma
ken zijn. Aan het slot volgt dan ten gerieve
van de inzenders en de andere schakende lezers
nog een korte uiteenzetting over de schaak-
technische zijde van de zaak.

Eén van de eerste dingen, die opvallen, is
het feit, dat er in de gegeven stelling blijkens
de protocollen een zeer groot aantal zetten
betrekkelijk plausibel is: 19(1), verschillen
de eerste zetten werden er door de proefper
sonen gezamenlijk, hetzij vluchtig, hetzij
serieus in overweging genomen. Het aantal
zetten, dat iedere speler afzonderlijk overweegt
is echter 4 a 5 gemiddeld: veel kleiner dus.

Daaruit is alvast af te leiden de meeste
schakers wisten dat wel, maar het is toch wel
weer eens goed het zich te realiseeren dat
men zijn zet bepaaldelijk niet kiest op grond
van onderlinge vergelijking der plausibele mo
gelijkheden! Vóórdat men voortzettingen gaat
vergelijken pleegt men een strenge selectie op
grond van een zekere gevoelsvoorkeur. (Slechts
één der proefpersonen berekende een groot
aantal, n.l. 11, zetten merkwaardig genoeg
was daar de goede (1. Ld5:) niet bij!).

Dit is nu één van de dingen, waarin de
grootmeester zich aanmerkelijk onderscheidt
van minder sterke spelers: zijn schaakgevoel,
zijn intuïtie pleegt een selectie, waarbij alleen
het essentiëele overblijft, Hoe zij dat doen, is
natuurlijk een raadsel, maar het is wel zeker,
dat hierbij de ervaring een groote rol speelt:
doordat zij duizenden en nog eens duizenden
partijen en partijtjes gespeeld hebben, kunnen
zij iedere partijstelling wel zoowat intuïtief
classificeeren en op haar juiste waarde schat
ten. Zij hebben een zeer genuanceerd „gevoel
voor het type" (Wilhelm Junk: Philosophie des
Schachs) gekregen, dat hen in staat stelt in
minder dan geen tijd op te merken, waar het
in een bepaalde situatie om gaat.

Dit is een verschijnsel, dat natuurlijk op
alle mogelijke andere gebieden ook optreedt:
snelle beoordeeling op grond van een uitge
breide ervaring, maar daarmee kan men zich
niet van de zaak afmaken. In dit speciale ge
val is het n.l. zeker niet iedereen gegeven
zich een dergelijke ervaring te verwerven.
De één trekt naar aanleiding van twee ana
loge gevallen al de algemeene conclusie, ter
wijl een ander misschien heelemaal de ana
logie niet ziet. Zoo is er zonder twijfel een
zekere aanleg voor noodig, een zekere zin
voor-analogieën, een zeker vermogen tot (in
tuïtief) generaliseeren en abstraheeren, om
een dergelijke schaakervaring op te doen.

Vroeger meende men over het algemeen, dat
het bij het schaakspel vooral aankwam op
voorstellingsvermogen: men moest ertoe in
staat zijn, vele zetten vooruit te berekenen
om een goed schaker te worden. Natuurlijk
was dat tot óp zekere hoogte juist, maar men
heeft toch wel het overgroote belang van de
hierboven genoemde selectie over het hoofd
gezien. Men moet eerst weten wat er berekend
moet worden, daarop komt het in de aller
eerste plaats aan. Het berekenen zelf is dan
een weliswaar moeilijke, maar toch tamelijk
mechanische functie.

Eén voorbeeld: één der hoofdklassers bere
kent een bepaalde variant (1. Pd5:, Pd5:; 2.
Ld5.\ Lg5:) tot in alle finesses, terwijl Alje
chin deze voortzetting al spoedig terzijde
schuift: „Die Stellung verspricht mehr". Dat
ziet er niet goed genoeg uit, is niet essentiëel.

Wanneer men de protocollen onder oogen
krijgt, is het op het eerste gezicht al heel
moeilijk in de opeenvolging der overwegingen
een systeem te ontdekken: het lijkt wel alle
maal los zand. Bij nadere beschouwing blijkt
echter, dat er wel degelijk systeem in zit, dat
het resultaat verkregen wordt langs een
uiterst economischen weg. Dit geldt voor alle
grootmeesters, hoe volstrekt verschillend ook
de manieren mogen zijn, waarop zij tenslotte
met één uitzondering tot denzelfden zet ko
men.

Zooeven heb ik erop gewezen, dat niet de
varianten onderling vergeleken worden. Toch
worden de verschillende mogelijkheden ver
gelijkenderwijs beoordeeld, n.l. ongeveer op de
volgende manier:

Eerst: bekijken van de stelling, globaal, op
zoeken van zwakke punten, oppervlakkig be-
oordeelen van de figuren coördinatie van de
beide partijen enz.: en dan: „integratie" van
de verschillende kenmerken tot een voorloopig
oordeel, b.v.: „wit staat in ieder geval overwe
gend" (N.B.: alleen voor sterke schakers is
iedere partijstand een eenheid).

Men geeft dus als het ware wit een voor
loopig cijfer, b.v. 7. Nu worden er enkele es
sentiëel geachte voortzettingen bekeken, (nog
steeds tamelijk oppervlakkig), die b.v. alle
maal minstens 9 opleveren. Gevolg: het cijfer
van den stand van uitgang wordt verhoogd!
Op grond van dit nieuwe cijfer, b.v. 8, gaat
men nu zoeken, naar direct winnende varian
ten (,.Ik zoek gedwongen zetten voor zwart"),
vindt, die b.v. niet en ziet zich genoodzaakt de
verhooging van het „cijfer" te herroepen. Van
dit oogenblik af wordt er gezocht naar een
voortzetting, die b.v. het eenmaal aanwezige
voordeel blijvend maakt, stabiliseert, enz.
Steeds zoekt men in een richting, die bepaald

wordt door het oordeel, het cijfer, en steeds
wordt dit cijfer weer gepreciseerd met behulp
van de resultaten van het zoeken.

Een vruchtbare wisselwerking, die intus-
schen mee kan brengen, dat men bepaalde va
rianten telkens opnieuw aansnijdt en steeds
dieper berekent. Dat is dan géén tijd ver
knoeien, wat men licht zou denken, maar juist
een gevolg van voortreffelijke denkeconomie!
In het begin is alleen een heel globale be
schouwing zinvol, daar het op een eerste be
oordeeling van de situatie aankomt, en het zou
juist volkomen verkeerd zijn variant na va
riant „af te werken".

Grappig is een ander denkeconomisch prin
cipe, dat men soms bij de berekening van in
gewikkelde en vertakte varianten kan obser-
veeren: terwijl de speler bezig is met de
hoofdvariant, werkt hij, wanneer zich een
kleine, overzichtelijke vertakking voordoet, bij
voorkeur eerst deze af, voordat hij verder gaat
met de hoofdvariant. Juist zoo zal een werk
ster, die een gang moet schrobben, een klein
zijgangetje eerst even doen, om dan weer de
volle aandacht aan de hoofdzaak te kunnen
wijden!

Zoo zijn er meer interessante observaties uit
het materiaal te halen. De stelling bleek zeer
goed aan het doel te beantwoorden: voor een
schaakmeeseter bleek het vrij eenvoudig te
zijn den goeden zet te spelen, terwijl van de
Amsterdamsche hoofdklassers niemand den
juisten zet 1. Ld5:! heeft gespeeld. Sommigen
zijn heelemaal niet op het idee gekomen, an
deren hebben hem wel overwogen, serieus
doorgerekend soms zelfs, maar, doordat zij de
situatie niet goed beoordeelden, weer verwor
pen.

De lezers van Haarlem's Dagblad hebben
echter deze regelmaat verstoord: liefst drie
van de acht inzenders hebben 1. Ld5: ge
speeld! Dat zij den winstgang niet hebben ge
zien is niets bijzonders: ook de grootmeesters,
die 1. Ld5: speelden, hadden niet gezien dat
het geforceerd tot winst leidde!

Stand der stukken:

Wit: Kgl, Dd3. Tfl en cl, La2 en g5, Pc3 en
e5, pionnen a3, b2, d4, f2, g2 en h2.

Zwart: Kg8, Db6. Tc8 en f8, Lc6 en e7, Pd5
en f6, pionnen a7, b7, e6, f7, g6 en h7.

Zwart.

A AA A

Wit (aan zet).

Thans het schaaktechnische deel.

Wit kan als volgt geforceerd winnen:
1. Ld5, Pd5?; 2. Pd5: en 3. Le7.\

1Ld5:?; 2. Pd5:, ed5:; 3. Lf6: en 4.

Pd7.

1ed5:; 2. Df3, Kg7?: 3. Pg4, Pg4:; 4.

Lel: enz. Te8?; 5. Lc5>.

1(ed:; 2. Df3), Dd8; 3. Teel! Kg7; 4.

Fg4 of: 3. (Teel), Pe4; 4. Lh6; Pg5; 5. Dg3,
Te8; 6. Lg5:, Lg5:; 7. Te8: en 8. Dg5:. of: 3.
(Teel), anders; 4. Pc6:, Tc6:; 5. Te7:! De7:;

6. Pd5: enz. of: 5Te7:; 6. Lf6: enz.

Er is geen ontkomen aan!

A. D. DE GROOT.

BILJARTEN.

COMPETITIE NED. BILJARTBOND.

Klasse C, afd. 1.

„B. C. Haarlem" ontving „K. E. T. S." In de
partij G. W. MetzA. Niessen was eerstge
noemde zeer op dreef. Toen de Haarlemmer de
300 vol had, noteerde Niessen 141. J. de Jager
won onbedreigd van P. Bos (met 175 om 105. In
de partij W. Houtkooper, die 225 moest tegen
W. Esser 300, kwam het einde met 225 om 250.
Het resultaat was dus: winstpunten 20, match-
punten 60 voor „B. C. Haarlem".

Klasse D. afd. 4.

„Insulinde" kwam naar „D. E. S." C. v. d.
Hoek moest 141 tegen J. Hasselmeyer 146. De
eerste won met 141 om 98. Ook G. H. Osterthun
zegevierde over A. Corver met groot verschiL
J. Strijbos versloeg eveneens A. W. Huiskens
met 6 punten. De uitslag was: winstpunten 20,
matchpunten 60 voor „D. E. S."

Klasse F, afd. 1.

„D. E. S." 1 kreeg „De Roemer" op bezoeE.
De partij L. VlugJ. Zilverschoon verliep met
16 punten verschil in het voordeel van Vlug.
Maar de strijd tusschen M. Uittenboogaard en
J. v. d. Sluis eindigde met een overwinning van
den laatste. Tenslotte verloor N. N. van A. Sa-
lentijn Sr., zoodat het resultaat luidde: winst
punten 02, matchpunten 24 voor „De
Roemer".

Afd. 2.

,Doe Je Best" kwam naar „D. E. S." 2. A. G.
Heykoop kon het niet houden tegen J. E. Terry.
Daarna won H. Tuninga met 24 caramboles van
Klaver. J. A. Steenkist speelde een sterke
partij tegen Honing en won. Het resultaat was:
winstpunten 20, matchpunten 42 voor;
„D. E. S." 2.

Afd. 3.

„D. E. S." 3 toog op bezoek bij „De Ruyter" I.
De eerste partij tusschen H. Wesseling en C. J.
Meyer verliep met 3 caramboles verschil in het
voordeel van den laatste. Daarna won D. Boeré 1
'met 5 punten van G. R. Ulehake; ook D. Boeré 2
behaalde de zege op S. Steenman met 3 caram
boles. Stand: winstpunten 02, matchpunten
24 voor „D. E. S." 3.

Afd. 8.

„D. E. S." 4 moest het opnemen tegen „Sar-
phati" 3. De eerste partijen tusschen J. v. Wun-
nik en H. v. Leersum werd met 33 punten ge
wonnen door den „D. E. S." man. Vervolgens
wist C. Kuyken zijn tegenstander J. G. Scheele
met 13 caramboles een nederlaag toe te brengen,
doch J. Vaars delfde het onderspit tegen K.
Weber. De uitslag was: winstpunten 02,
matchpunten 24 voor „D. E. S." 4.

WEEK-ABONNEMENTEN

dienen uiterlijk Woensdags avonds
betaald te zijn, daar de bezorgers or
Donderdag moeten afrekenen.

DE ADMINISTRATIE.