1
Verkoudheden
VJS5S
gespecialiseerde
W behandelingen &|J
BURGERLIJKE STAND.
DINSDAG 13 DECEMBER 1938
HA" ARC EM'S DA'GBEAD
UIT DE OMSTREKEN
BLOEMEN DAAL
Rijwielpaden op den Bloemen-
daalschen Weg.
Naar aanleiding van het verzoek van den heer
Quarles van Ufford in de raadsvergadering van
20 October 1938 om een principieele uitspraak
van de zijde van den Raad betreffende de op
heffing van de aan eene zijde van wegen ge
legen rijwielpaden, merken B. en W. het vol
gende op:
De gevaren, uit een eenzijdig rijwielpad voort
vloeiende, houden direct verband met de aan
wezigheid van wielrijders op de linkerzijde van
den weg, ook al is deze zijde van den weg ver
hoogd. De wielrijder, die het rijwielpad berijdt,
met de rijbaan van den weg aan zijn rechter
hand, zal bij het naderen van elke wegkruising
zich op een gegeven oogenblik aan den verkeer
den kant van den weg bevinden. Dit vergroot in
hooge mate het gevaar voor de wielrijders, een
gevaar dat hij elke wegkruising hernieuwd
wordt.
Een tweede gevaar ontstaat voor den wielrij
der wanneer het fiestpad niet breed genoeg is
om het rijwielverkeer, dat er op zijn toevlucht
zoekt, te verwerken. De wielrijder, die dan het
fietspad berijdt met de rijbaan van den weg aan
zijn rechterhand, wordt dan vaak door het hem
tegemoetkomende rijwielverkeer van het fiets
pad af gedrongen en wordt daardoor, omdat hij
op de voor hem links gelegen helft van do-rij
baan komt, dus de linkerzijde van de rijbaan
berijdt, in hooge mate aan het gevaar blootge
steld door een auto te worden aangereden, die
op deze baan geen tegenliggers behoeft te ver
wachten.
Naar B. en W. meenen, wegen deze gevaren
niet op tegen het voordeel van een eigen ver
hoogde baan voor de wielrijders. Dit voordeel
bestaat slechts daar, waar het rijwielverkeer
zeer gering is. Dit kan echter niet van den
Bloemendaalscheweg gezegd worden, waar op
ruiming van het bestaande rijwielpad dan ook
door B. en W. zeer gewenscht wordt geacht.
RAAD.
Er wordt een openbare vergadering van den
Raad der gemeente Bloemendaal gehouden op
Donderdag 15 December 1938, des namiddags
twee uur in het Raadhuis te O verveen.
De agenda luidt:
1. Ingekomen stukken.
2. Overplaatsing onderwijzend personeel.
3. Benoeming onderwijzeres Graaf Floris-
school.
4. Benoeming onder'wijzeres Julianaschool.
5. Aanbeveling voor benoeming leden Com
missie van Toezicht op het lager onderwijs.
6. Aanbeveling voor een benoeming lid van
dc Commissie van Toezicht op het middelbaar
onderwijs.
7. Vaststelling der vergoeding ex art. 101
der L.O. wet 1920 over 1936.
8. Aanschaffing leerboeken voor de St.
Adelbertusschool.
9. Aanvulling verordening Gemeentepolitie.
10. Wijziging verordening tot vaststelling
van de namen der openbare wegen.
11. Verleening van vergunning tot het ex-
ploiteeren van een radiodistributie te Voge
lenzang.
12. Vaststelling verordening:
a. putruimen, en
b. heffing besmettelijke ziektengelden.
13. Credietaanvrage voor den bouw van een
garage bij perceel Joan Mauritsplein 28.
14. Credietaanvrage voor afwerking sport
terrein bij de Julianaschool en ophooging ter
rein voor eventueel te bouwen school.
15. Wijziging en aanvulling der verordening
tot regeling van de bezoldiging van het ge
meente-personeel.
OUDERAVOND HARTENLUSTSCHOOL.
Voor den ouderavond van de openb. school
voor U. Li O. aan den Vijverweg, welke Maan
dagavond werd gehouden, bestond groote be
langstelling.
Het Hoofd der school, Dr. T. Popma, sprak
een woord van welkom, in 't bijzonder tot den
Inspecteur van het L. O. den heer H. v. d. Weyer
en den Chef van de Afd. Onderwijs, den heer
S. Huysink.
De heer Popma sprak woorden van dank tot
de aftredende leden der oudercommissie, mevr.
A. P. J. HuysinkVan 't Veer en den heer L. v.
Essen Lzn. en memoreerde, dat de samenwer
king alleraangenaamst is geweest.
Tot leden van de Oudercommissie werden ge
kozen mevr. G. A. ReinaldaBrouwer en Ir. W.
L. Brocades Zaalberg (beiden aftredend) en
mevr. M. W.' P. DanielsWarnier en de heer
C. J. Dhont.
Mevrouw A. M. Y. PopmaTijmstra bracht
een 4-tal Weinachtsliederen van Cornelius ten
gehoore en later nog twee liederen van Schu
bert en het Lied van Bernard Zweers met bege
leiding van mevr. DaniëlsWarnier.
De liederen werden met groot talent, gezon
gen en vonden een warmen bijval.
Ds. G. H. Moll van Charante uit Bloemen
daal sprak over: „De religieuze opvoeding van
de rijpere jeugd" en betoogde, dat de ouders
in dezen tijd vooral de leiding moeten nemen
en de kinderen niet vrij moeten laten om al of
niet religieus opgevoed te worden. De religieu
ze opvoeding is noodzakelijk voor de cultuur,
maar bovenal als achtergrond van ons leven,
om in plaats van cynisme, hardheid, onzeker
heid, troost en zekerheid te geven.
Tot slot droeg Jan van Dommelen voor „Het
Lied van de Zee" van Heléne Schwartz en „Een
Bol" van Top Naef.
HEEMSTEDE
DE GEMEENTELIJKE RESERVES.
Burgemeester en Wethouders hebben aan den
gemeenteraad een opgave overgelegd van de
vermoedelijke reserv es aan het einde van 1938.
Op dezen datum zal het reservefonds voor bij -
zondere doeleinden f 37.049.36 bevatten tegen
over f 102.049,36 op 1 Januari jl. Uit dit fonds is
ten behoeve van het dienstjaar 1938 beschikt
over f 65.000. De reserves van de bedrijven zijn
onveranderd gebleven en bedragen: Gasbedrijf
f 29.170,92: Duinwaterbedrijf f 1.641.44; Electri-
citeitsbedrijf f 6.313.38. Ook het z.g. Bruggen-
fonds onderging geen verandering; het bedraagt
f 5.195.39. Het Wegenfonds zal f 45.953.76 groot
zijn tegen f 55.453,76 op 1 Januari jl. Het Wo
ningbouwfonds tenslotte bevat slechts f 618 52.
Het totaal van de gemeentelijke reserves zal
dientengevolge op 31 December f 125.942,77 be-
loopen tegenover f 200.442.77 op 1 Januari jl.
DE BEPLANTING VAN HET REMBRANDT-
PLANTSOEN WORDT VERANDERD.
Het plantsoen in de Rembrandtlaan heeft de
laatste jaren vaak reden tot klachten gegeven
Door het hoog-opgaand heestergewas werd het
vrije uitzicht belemmerd, waardoor nog al eens
aanrijdingen plaats vonden, terwijl ook de be
woners het ruime uitzicht erdoor onthouden
werd, dat zij anders in deze breede laan zouden
hebben.
EINDIGT vlüg verkoudheden
Wrijf deze verdampende
i zalf op keel, borst en rug-
VlCKS
VVTRO-NOL
VOORKOMT vele verkoudheden
Een paar druppels in de neus
gaten bijhetjeretejnezem
(Adv. ingez. Med.)
De plantsoendienst heeft thans besloten tot
een algeheele reorganisatie van de beplanting,
waardoor alle klachten geheel zullen worden
ondervangen. De kosten, die hiermede gemoeid
zijn, bedragen tweeduizend gulden, zoodat wel
verwacht kan worden, dat de nieuwe aanleg
fraai zal zijn.
BURGERLIJKE STAND.
Ondertrouwd: A. L. Perdaan en M. J. Hoore-
man. K. Terpstra en H. J. v. Daalen. W.
Blansjaar en G. Goldman. W. v. Vuuren en
R. J. Sleeman.
Getrouwd; J. Dijkstra en M. H. Kamp. G.
J. N. v. d. ErfJ. Jongejan.
Bevallen; A. GiebelsBlankevoort, d. H.
A. M. CuijpersSmit, z. J. W. v. Rooijen
Pieters, z.
Overleden: B. J. Verhoog echt. Mac Gïllavrij.
58 j. R. N. Groot, wed. Schermer, 77 j.
ZANDVOORT
RINGVERGADERINC UITGESTELD.
De Ringvergadering van de Jongemannen-
vereeniging, die was vastgesteld op Zaterdag
17 December, in Ons Huis, moest wegens bijzon
dere omstandigheden worden uitgesteld tot in
Januari a.s.
TOONEELVEKEEN. OP HOOP VAN ZEGEN.
De tooneelvereen. Op Hoop van Zegen heeft
in studie genomen: Sonja, tooneelspel in drie
bedrijven van Jan Fabricius. De opvoering is
bepaald op Zaterdag 21 Januari.
INZAMELING DOOR PADVINDERS.
De Zandvoortsche padvinders hebben het
voornemen een inzameling van levensmiddelen
te houden. Van verschillende winkeliers kregen
zij reeds toestemming in den winkel een kist
of een ton te plaatsen, met een verzoek aan de
klanten om daarin 't een of ander te deponee-
ren. Van de levensmiddelen, die op deze manier
worden verzameld, zullen pakketten worden ge
maakt, die in overleg met het Burg, Armbestuur
op Kerstavond door de Zandvoortsche padvin
ders aan de verschillende adressen bezorgd zul
len worden.
HAARLEMMERMEER
Wederom schapen doodgebeten.
Waar komen de bloeddorstige honden
vandaan?
Gistel-nacht hebben de bloeddorstige honden
wederom een bloedbad aangericht onder de
schapen van den landbouwer Van R. aan den
Spieringerweg nabij Vijfhuizen.
Tal van landbouwers zijn nu reeds het slacht
offer geworden van deze wreede vertooning. De
vorige week moesten drie landbouwers een zes
tal shcapen verliezen. Hoe komen deze honden
hier en wie is de eigenaar. Vermoed wordt dat
de dieren buiten deze gemeente hun verblijf
hebben en naar hier worden geleid.
Op het weiland van Van R. was het wel het
toppunt. Vele schapen werden ernstig toegeta-
takeld en op allerlei mogelijke plaatsen gebeten.
Wolvlokken lagen overal op het grasland ver
spreid. Vier van de dieren waren zoo gebeten,
dat zij stierven, de andere waren min of meer
gewond.
De politie zal spoedig aan deze vertooning
een einde maken. Niet alleen zal zij de dieren
zien op te vanagen, doch tevens uitvorschen,
wie de drijfveer van dit alles is, m. a. w. de
eigenaar van de honden. Zij zal zich speciaal
wapenen om de bloeddorstige beesten zoo noo-
dig neer te schieten om. zoodoende te voorko
men, dat de geheele veestapel van Vijfhuizen en
omgeving uit haar evenwicht wordt gebracht.
BENNEBROEK
EEN SNELHEID SM ANLAK.
In den voormiddag van Zaterdag 10 Decem
ber j.l. werd de veiligheid van het verkeer op
den Rijksstraatweg te Bennebroek ernstig in ge
vaar gebracht door een autobestuurder, komen
de uit de richting Hillegom. De snelheid van
zijn auto bedroeg ongeveer 100 K.M. per uur.
Toen de bestuurder de viersprong Rijks
straatwegBennebroekerlaanZwarteweg na
derde, bevond zich daar een andere auto op den
weg, die naar links wilde oversteken.
De bestuurder van de eerste auto wilde ech
ter nog passeeren, hoewel de andere auto reeds
aan het oversteken was. Om een aanrijding te
voorkomen moest de passeerende auto het
linksgelegen trottoir oprijden. Een ijzeren hek
werd aangereden, doch de bestuurder hield het
stuur goed in handen, zoodat hij zijn wagen
weer op den Rijksstraatweg terugbracht en nabij
de Bagatellébrug tot stilstand kon brengen.
De politie, die spoedig ter plaatse aanwezig
was, heeft procesverbaal opgemaakt.
AANRIJDING OMSTREEKS MIDDERNACHT.
Zaterdag omstreeks middernacht had te Ben
nebroek een aanrijding plaats tusschen een
weilrijder en een luxe auto. De wielrijder, die
uit de Bennebroekerlaan kwam, wilde den
Rijksstraatweg oversteken in de richting Voge
lenzang. Daar hij echter niet voldoende op het
verkeer op den Rijksstraatweg lette, vloog hij
tegen een luxe auto op, welke uit de richting
Haarlem kwam.
De wielrijder werd tegen den grond geslin
gerd, terwijl de auto in den tuin van een op het
kruispunt staande villa terecht kwam. De wiel
rijder, die veel verwondingen had opgeloopen.
die evenwel niet van emstigen aard zijn, is per
auto ntaar zijn woning gebracht.
Nadat door de politie proces-verbaal was op
gemaakt, kon de auto, die alleen materieel»»
schade had opgeloopen, op den Rijksstraatweg
gebracht worden, waarna de automobilist zijn
tocht kon voortzetten. Voor het ongeluk bestond,
ondanks het bijna middernachtelijk uur een
groote belangstelling bij de omwonenden.
SANTPOORT
KERK EN VREDE.
Gisteravond sprak de heer R. Büter uit Am
sterdam voor de plaatselijke afdeeling van
„Kerk en Vrede" over het vredesvraagstuk in
verband met de economische problemen.
Na een inleiding van den heer Bijtelaar, zeide
de heer Büter allereerst, dat men, om oorlogen
te voorkomen, eerst zou moeten trachten den
mensch te verbeteren. Omdat de mensch
echter zondig is, is dit niet mogelijk. Spr. stelt
nu de vraag: „Is het mogelijk een oorlog te
voorkomen, zonder dat de mensch verandert?"
Toen in 1914 de groote wereldbrand uitbrak,
wist feitelijk niemand, waarom dit gebeurde.
Zoo was het vroeger en zoo zal het altijd wel
blijven.
Oorlog, aldus spr., brengt, wat vrede niet
brengen kan. De landen hebben voor hun be
staanszekerheid koloniën noodig. Hoe kunnen
ze hiervan in het bezit komen? Slechts door
naar de wapenen te grijpen.
In tegenstelling met wat vaak beweerd
wordt, ontkent spr., dat oorlogen verarmen
Oorlog brengt werk en voorspoed, omdat men.
niet zooals in vredestijd het geld vasthoudt,
doch het laat rouleeren.
De diepere oorzaken van den oorlog zijn van
financieelen en economischen aard. Wie den
oorlog wil voorkomen, moet de fouten op deze
gebieden trachten te verbeteren.
Na een uitvoerige uiteenzetting kwam spr.
tot de conclusie, dat er voor gezorgd dient te
worden, dat het geld niet vastgehouden wordt,
doch in circulatie blijft. Een goede organisatie
op financieel en economisch gebied is een
dringende eisch.
Daarom wekte spr. de aanwezigen op om
mede te werken aan het opsporen van de fou
ten, welke het economisch leven aankleven,
enom ze te bestrijden.
OUDERCOMMISSIE.
Dr. Lorang, die wegens vertrek naar Austra
lië als voorzitter van de oudecommissie van
school F moest bedanken, is als zoodanig op
gevolgd door dr. J. Werre.
„A CHRISTMAS CAROL".
Voor dc Ned. Ver. van Huisvrouwen, afd.
Velsen-I Jmuiden, zal dr. J. B. van Amerongen
uit Alkmaar Woensdagmiddag en het Vereni
gingsgebouw voordragen „A Christmas Carol"
van Dickens.
Het zangkoor van de afdeeling Haarlem zal
Kerstliederen zingen.
ZANG.
Vrijdag a.s. geeft Lies Hertier met haar
dameskoortje een uitvoering in het badhuis
„Spaarnberg" met medewerking van Jacque
line Uyttenboogaard ..(alt) en mevr. E. W.
Otto—Kuyk (piano),-v
Ook het koortje ❖an jongedames, dat nog
kortelings met zooveel succes optrad, zal zich
doen hooren.
IJMUIDEN
BESOMMINGEN.
manden Trawlers:
800 Erin. IJM. 12 (restant van de lading)
f 2750
425 Maria R. Ommering, IJM. 7f 3920
115 Martha IJM. 165f 1920
100 Fram. IJM. 135f 2230
145 Maria IJM. 95f 3040
85 Reiger, IJM. 106,f 1790
125 Condor IJM. 72f 2290
100 Dolfijn, IJM. 103f 2340
Loggers: R.O. 9 f 1780; KW. 114 f 670;
SCH. 130 f 2730; SCH. 15 f 870; SCH. 25 f 500:
VL. 53 f 210; KW. 101 f 180; KW. 141 f 90; KW
58 f 48.
NAGEKOMEN BESOMMINGEN VAN
MAANDAG.
Loggers:
IJrn. 204 f 550, IJm. 201 f 480, Sch. 341 f 1530.
KW. 52 f 630, KW. 132 f 490, KW. 46 f 480.
KW. 104 f 780, KW. 75 f 570, KW. 175 f 560,
KW. 89 f 530, KW. 166 f 410, KW. 60 f 750
KW. 169 f 390, KW. 125 f 300, KW. 178 f 580
KW. 27 f 270, KW. 91 f 400. KW. 24 f 1690.
KW. 28 f 620, KW. 62 f 390, KW. 107 f 480.
KW. 4 f 3240, KW. 31 f 2950, KW. 39 f 2370.
KW. 105 f 1090.
MARKTBERICHT.
IJmuiden 13 Dec. 1938 (A.N.P.)
Tarbot f 1.12—f 0.88 per kilo.
Tong f 1.36f 0.84 idem.
Heilbot f 1.15 idem.
Griet f 28f 18 per 50 kilo.
Groote schol f 28f 21 idem.
Middel schol f 25—f 21 idem.
Zetschol f 28—f 23.50 idem.
Kleine schel f 24f 13 idem.
Bot f 24—f 19.50 idem.
Tongschar f 30 idem.
Poontjes f 4.50f 2.50 idem.
Groote schelvisch f 24 idem.
Middel schelvisch f 18 idem.
Klelnmiddel schelvisch f 28f 16 idem.
Kleine schelvisch f 21f 8.30 idem.
Groote gul f 21f 17 idem.
Kleine gul f 17.50f 7 idem.
Wijting f 7.10—f 2.70 idem.
Makreel f 6 idem.
Versche haring f 5f 2.90 idem.
Kabeljauw f 64f 49 per 125 kilo.
Vleet f 1.10 per stuk.
Leng f 1.35—f 1.20 idem.
Kooïvisch f 92f 20 idem.
VERWACHTE VISCHAANVOER
Thuisstoomende voor de Woensdagmarkt:
Zwarte Zee, IJM. 94. Vangst: 20 m. platvisch
75 m. schelvisch. 250 m. braadschelvisch, 20 m
gul, 40 radio. 20 wijting, 20 poon, totaal 445 m
benevens 60 stuks stijve kabeljauw.
Haarlem IJM 9. Vangst: 125 m. schelvisch, 125
•n braadschelvisch. 135 gul en blanke kooïvisch.
700 m. kooïvisch, 300 m makreel, 135 m. rog en
poon, 80 m. varia, totaal 1600 m. benevens 400
stuks stijve kabeljauw en leng.
Utrecht IJM. 73, Vangst: 40 m. schelvisch, 50
m. braadschelvisch, 40 m. gul en blanke kooï
visch, 220 m. makreel. 40 m. rog en poon.
m. wijting, totaal 450 m.
Protinus IJM. 85. Vangst: 25 m. tong, 30 m,
tarbot, 15 m. groote schol, 15 m. kleine schol, 35
m. gul en wijting, totaal 120 m.
Adelante IJM. 19. Vangst: 200 m. makreel, 100
m. gul en blanke kooïvisch, 60 m. schelvisch, 70
braadschelvisch, 40 zwarte kooïvisch, 40 m. wij
ting, 90 m. poon en rog, totaal 600 m. benevens
100 stuks stijve kabeljauw en 30 lengen.
Betje R.O. 16. Vangst: 32 m. platvisch, 10 m.
schelvisch, 20 m. braadschelvisch, 20 m. gul, 15
wijting en schar, 3 m. stock a bit, totaal 100 m,
benevens 60 stuks stijve kabeljauw.
Dirkje RO. 53. Vangst: 55 m. schelvisch, 80 m.
braadschelvisch, 200 m. makreel, 25 m. radio en
wijting, 50 m. gul en kabeljauw, 10 kooïvisch,
35 m. varia, totaal 455 m. benevens 25 stuks
stijve kabeljauw.
(Is reeds in een deel eener vorige oplaag
opgenomen.)
De „Condor'" gelicht.
MANILLA, 12 December (D. N. B./A. N. P.).
Het Duitsche vliegtuig „Condor" is gisteren uit
het water gelicht. Ingevolge den taifoen van
de vorige week is de machine blijkbaar zwaar
beschadigd geworden. Tijdens de werkzaam
heden viel zij althans uit elkaar.
Marx Dornioy en de zaak-Skoblin.
Bij het begin van de tweede zitting in het
proces Skciblin te Parijs heeft de voorzitter
'n brief van oud-min. Marx Dormoy voorgele
zen, waarin gezegd wordt: „Als mijn getuigenis
nuttig kon zijn voor de waarheid en welke
zaak ook zou kunnen dienen, zou ik niet
aarzelen, maar ik weet niets van de crimi-
neele zaak, die de assizen behandelen. Ik ben
bovendien van meening, dat ik onmogelijk
uitleg zou kunnen geven van regeeringsdaden
waarover ik slechts voor het parlement en
voor het algemeene kiesrecht rekening en
verantwoording zou hebben af te leggen".
,,Robot"-vliegtuigen bij het
Amerikaansche leger.
WASHINGTON, 12 Dec. (Havas/A. N. P.).
In den a.s. zomer zullen door het Amerikaan
sche leger zes „robotvliegtuigen" in gebruik
genomen worden, welke door middel van radio
van de aarde af worden bestuurd.
Plan „ter verdediging van de
democratie op het Westelijk
halfrond".
LIMA 12 December. Naar hier vernomen
wordt zou Huil plannen hebben om een consul
tatieve actie voor te stellen onder alle Ameri
kaansche republieken voor een gemeenschap
pelijke verdediging van de democratie op het
Westelijke halfrond. Het voorstel zou niet alleen
in de mogelijkheid van een gewapende agres
sie voorzien maar tevens dienen pogingen om
niet-Amerikaansche systemen in Amerika in te
voeren te voorkomen. De Amerikaansche naties
zouden onder elkander beraadslagen over de
beste wijze om zich daartegen te verdedigen. Het
plan voorziet niet in een formeele defensieve
overeenkomst. Naar wordt vernomen zou ook de
Argentijnsche delegatie een consultatief plan
voorstellen, dat echter van minder vergaande
strekking is dan het voorstel der Ver. Staten en
waaronder bijeenkomsten tusschen de minis
ters van buitenlandsche zaken der Amerikaan
sche repub'ieken vallen, niet alleen ter bespre
king van politieke problemen, maar ook die
van cultureelen en economischen aard.
(United Press)
Verscherping der Joden wetten in
Hongarije.
BOEDAPEST. 12 E>ee. (D.N.B.) De
bladen melden, dat het ontwerp der
nieuwe Jodenwetten gereed is. De re
geering zal het ontwerp waarschijnlijk
in de komende dagen aan de Kamer
voorleggen. Volgens de* bladen valt een
verscherping der bepalingen tegen de
Joden te verwachten en wel betreffen
de de verhouding tusschen Joodsche en
niet-Joodsche Hongaren, waarvan het
percentage, tot dusver 80 tot 20. ge
bracht zal worden op 93 tot 7.
In rechtsche kringen neemt men aan. dat
het rasvraagstuk voortaan sterker op den
voorgrond zal staan. In regeeringskrïngen
verluidt, dat de regeering de emigratie der
Joden zooveel mogelijk wil bevorderen.
De berichten over verscherping van
de anti-Joodsche wetten hebben er
volgens Havas toe geleid dat de Joden
te Boedapest zich op groote schaal
laten bekeeren.
Volgens de „Bibradat" hebben sedert ver
scheidene weken ongeveer 20.000 Joden bij de
rabbinaten mededeeling gedaan van het be
sluit. over te gaan tot het katholieke of pro-
testantsche geloof, teneinde te ontkomen aan
de gevolgen van de wetgeving. De toeloop is
volgens het blad zoo groot, dat de Joden, die
zich op het oogenblik bh de rabbinaten ver
voegen, niet voor Juni 1939 ontvangen kun
nen worden.
Vrouwen zullen in Duitschland
tekort aan arbeidskrachten
aanvullen.
BERLIJN 12 December (Reuter). Op een
vergadering van landbouwers te Flensburg in
Sleeswijk-Holstein, heeft een partijleider ver
klaard, dat de autoriteiten besloten hadden het
volgende jaar den dienstplicht tot jonge vrou
wen uit te breiden. Het tekort aan arbeids
krachten in Duitschland wordt blijkbaar zoo
nijpend in sommige bedrijven, vooral in den
landbouw, dat wellicht 500.000 jeugdige Duit
sche vrouwen zullen worden opgeroepen om een
jaar lang werk te verrichten overal waar hun
hulp gewenscht is. voornamelijk in den land
bouw en in groote gezinnen.
KEULEN 12 December (Reuter). Aan ge
pensioneerde ambtenaren tot den leeftijd van
70 jaar is medegedeeld, dat zij zich moeten aan
geven om weer van hun diensten gebruik te
maken teneinde te voorzien in het tekort aan
personeel in Oostenrijk en het Sudetengebied
De toestand van den Paus.
VATICAANSTAD, 12 December. In tegen
spraak met de berichten, volgens welke de
Paus opnieuw een instorting zou hebben gehad
wordt gemeld, dat de Paus Zondag zijn volledige
program ten uitvoer heeft kunnen brengen. Na
dat hij in de kapel de mis gecelebreerd had ont
ving de Paus kardinaal Pacelli, waarna hij een
bijeenkomst van geestelijken presideerde. Daar
op ontving hij in audiëntie o.a den gouvemeir
an Vaticaanstad, kardinaal Pizzardo en den bur
gemeester van Milaan, Serafini. In den vroegen
middag maakte de Paus een autotocht door de
tuinen van het Vaticaan. (United Press).
H. O. V.-concert.
Hedenavond vindt een der concerten van de
Woensdagavondserie plaats. Medewerking ver
leent de solo-cellist van het Concertgebouw
orkest, Ca rel van Leeuwen Boomkamp, die
het bekende cello-concert van Haydn zal uit
voeren. Hij speelt het concert echter niet in
de gebruikelijke bewerking van Fr. A. Gevaert,
doch in de oorspronkelijke zetting. Het orkest
materiaal is een copie van het origineel dat in
het bezit is van de Conservatoriumbibliotheek
te Brussel.
Verder brengt het orkest de Sinfonia in Bes
van Joh. Seb. Bach en de Derde Symphonie
van Joh. Brahms ten gehoore. Dirigent is Ma-
rinus Adam.
WAARSCHUWING
De Burgemeester van Soest vestigt nogmaals
de aandacht op zijn waarschuwnig van het vo
rige jaar, waarbij aan belanghebbenden ernstig
in overweging werd gegeven, alvorens een
overeenkomst aan te gaan met het Administra
tiekantoor voor af losbare waarden (ook wel ge
naamd Nationaal Kantoor voor Staats-Premie-
aandeelen), waarvan het kantoor thans gevestigd
is te Soest, Hartmanlaan 45, speciaal hun aan
dacht te wijden aan de voorwaarden, waaronder
die overeenkomst gesloten zal worden, en er zich
rekenschap van te geven, welke tegenwaarde
voor de door hen gestorte of te storten gelden
wordt verkregen.
De geschiedenis der Armenzorg in
Haarlem.
HAARLEM, Dinsdag.
In den gevel van het Frans Hals
museum staat een wapen, waarin twee
krukken omringd door een kroon. In
1608 werd namelijk uit de baten van
een loterij, welke de door feestvieren
in een goedé stemming gebrachte bur
gerij van Haarlem tot weldadigheid be
woog. een oudemannenhuis opgericht
in het gebouw, waarin thans het Frans
Halsmuseum gevestigd is'.
En de historische stukken van deze loterij, het
octrooi van de Staten van Holland ter goedkeu
ring, en de afrekening vinden wij terug op de
tentoonstelling, die thans in één der zalen van
het Frans Halsmuseum wordt gehouden, en
waarin de gemeente-archivaresse Dr. G. H.
Kurtz de geschiedenis van de Armenzorg in
woord en beeld heeft gerangschikt Zulks naar
aanleiding van het 25-jarig bestaan van den Ar
menraad.
Op deze tentoonstelling treffen we tal van in
teressante bijzonderheden omtrent de ontwikke
ling van de Armenzorg door de tijden heen.
Het wapen met de krukken en de kroon, dat
nog in den gevel van het Frans Halsmuseum
staat, zien we in een vitrine op de tentoonstel
ling terug; nl. als afbeelding op een z.g.n. Re-
gcntenglas, waaruit vroeger bij feestelijke ge
legenheden gedronken werd.
In den Franschen tijd werd het oudemannen
huis overgebracht naar het Proveniershuis en
het gebouw, dat thans Frans Halsmuseum heet,
werd tot 1912 weeshuis. In dat jaar werd het
weeshuis naar de Olieslagerslaan verplaatst. Do
cumenten, die op deze historie betrekking heb
ben, vindt ge eveneens op de expositie
Het oudste weeshuis in Haarlem, het z.g.n.
Heilige Geesthuis (dat eens stond op de plaats
waar thans het Hofje van Oorshcot is) en het
kinderhuis (waar de Kinderhuissingel en -vest
naar genoemd zijn en dat stond op de plaats
waar thans het gebouw van „De Spaarnestad is)
werden samengevoegd tot het weeshuis, in het
gebouw, waar nu het Frans Halsmueusm is. Dit
alles kunt ge in de vitrines der expositie door
aanschouwing van prenten en teksten nagaan.
De historie der weeshuizen en oudemannen
huizen wordt in den breede uitgesponnen. En
parallel hieraan wordt de historie van andere
instellingen voor Armenzorg systematisch be
handeld.
Interessant zijn de prenten van de zoo be
roemd geworden Haarlemsche hofjes. Ook do
cumenten als de Stichtingsbrief van het Hofje
Van Loo trekken in dit verband de aandacht.
Een schenkingsbrief voor het Heilige Geest
huis bezit een bijzonderheid van historisch niet
geringe waarde: het zegel van Hertog Albrecht
is er namelijk aan bevestigd.
Een speciale vitrine is gevuld met de z.g.n.
Armenbussen. Ook liggen hier de kleppers, waar
mede melaatschen zich vroeger moesten aankon
digen als zij zich in het openbaar bewogen.
De geschiedenis van de .schamele ambacht
jongens", die hun leergeld door te bedelen op
moesten halen, is zeer merkwaardig.
De expositie is ingericht in een zaal. waar
reeds eenige schilderijen aan den wand han
gen, die betrekking hebben op de Armenzorg.
Zoo zien we een fraai schilderij van de Regen
ten van het Armenkinderhuis van Jan de Braay
(dat in bruikleen voor expositie naar Amerika
gaat) en een tafreel, waarop we de vroegere
kleederdracht der Haarlemsche weezen duidelijk
zien kunnen; de weezen moesten nl. een roode
en een blauwe mouw dragen. Deze bijzonder
heid vinden we terug op prenten in de vitrines.
In de vitrines treffen we ook nog we doen een
greep het testament van Pastoor Blommert,
waarin deze het naar hem genoemde broodkan
toor opricht, foto's van het Wilhelmina Gast
huis, het Weeshuis der Ned. Hervormde Ge
meente, een aardige plaat van de Poort van het
Oudemannenhuis, origineele exemplaren van het
„Ordre Reglement voor de Regenten en Regen
tessen der resp. Godshuizen tc Haarlem" en de
instructie van den opzichter der .schamele am
bachtjongens".
De stukken zijn alle uit het Haarlemsche ge
meente-archief, de voorwerpen stammen uit het
Frans Halsmuseum zelf.
Hedenmorgen werd onder leiding van de ge
meente-archivaresse Dr. Kurtz een rondleiding
door de expositie gehouden. Wfj merkten hierbij
o.a. den wethouder voor Openbare Werken en
Volkshuishouding, den heer M. A. Reinalda, op.
HAARLEM. 12 December.
Bevallen 8 December: A. C. Germes—Spoel
stra, d.; 9 December: C. J. Peters—de Klerk,
z.; C. Kostervan Broekhuizen, d.; M. I. Man-
demaker-k-Minkleyz.; H. M. v. d. Veldt—van
Gastelen, z.; 10 December: B. G. Duijn
Smelter, z.; M. M. C. Cornet—Cassee. z.; P. M.
J. Brocke—Boerlage, d.; C. Budding—Koster,
z.; E. Rutte—Admiraal, z.; R. v. Essen—Grau-
welman. d.; 11 December: S. v. d. Vlugt— Berk
hout, z.: J. C. Wigchert—Coblens, z.' E M
Wits—Ahlert, z.; C. W. van Dam—Bastings,
d.: 12 December: H. J. van Norde—Kanm, d.:
J. F. Laadstrav. Els.
Overleden:
9 December: T. J. Schiphorst, 49 j„ Hazepa-
terslaan; D. Kuipers—de Wid, 55 j.. Mr. Cor-
nelisstraat; 10 December: J. M. C. van Bur-
kum, 58 j.. Groendaalsteeg; G Droeula, 45 J.,
Hazepaterslaan; C. van Iperen. 53 j.. Haze-
paterslaan. A. A. Lammers—Vaupeil. 56 J,
Kweektuinstraat; 11 December: C. J. Smit>—
Meiman, 69 j„ Kamperlaan; A. Nobel—Ploeger.
71 Kenaunark,
