Haarlem s Dagblad
SMIT's
J. MUIJS
liet belangrijikste
Betere Vooruitzichten?
Een zachte winter.
MAGAZIJN „REX"
Weet wat U eet!
KERSTTAARTEN
KERST
TULBANDEN
Kerst-inzameling
voot de sti&te attaeu
KERSTVERSIERINGEN
KAARSEN.
Ged. Oude Gracht 103 - Telef. 11723
(Adv. Ingez. Mea.j
De opbrengst van de Kerst
inzameling voor de Stille
Armen stijgt snel.
Hebt U al bijgedragen?
Bedenk wat deze mede-
menschen thans te lijden
hebben l
Het is ons aller plicht hen te
helpen.
Ook de kleine giften zijn zeer
welkom.
En hun waarde is groot
HEDEN: 14 PAGINA'S.
HAARLEM EN OMGEVING.
Pag.
Het ijs in Haarlem en Omstreken. Enkele
banen zijn berijdbaar, de Mooie Hel is zeer
gevaarlijk. 1
Met 1 Februari 1939 moet een klein gedeelte
der Duilschc dienstboden uit Nederland
naar Duitschland terugkeeren. 2
De Duitsche vluchtelingen te Haarlem die
zonder vergunning in ons land kwamen,
zullen waarschijnlijk ook in een kamp on
dergebracht worden. 2
Hoe de overlast van sneeuw voor het verkeer
te Haarlem bestreden wordt. 2
v. H.: Noordpoolervaringen op het Spaarne. 9
BINNENLAND.
Te Honsclcrsdijk zijn drie mensehen door
gasverstikking om het leven gekomen. 2
De aanwijzing van Schiphol als centraal
vliegveld vindt in de Tweede Kamer vele
bestrijders. 3
Burgemeester de Vlugt gaat ultimo April
1939 heen. 3
De spaargelden der boerenleenbank te Ros
winkel zijn veilig. 3
BUITENLAND.
De vluehtelingencommissie te Londen heeft
het plan van dr. Schacht besproken. 5
De Russisch-Japansche spanning blijft voort
duren. 5
Te New York is burgemeester La Guardia
gisteren aangevallen en neergeslagen. 5
ARTIKELEN enz.
R. P.: Betere vooruitzichten. 1
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en daar
buiten. 3
K. de Jong: Chr. Zangvereenigiug „Soli Deo
Gloria" te Bennebroek.
J. B. Schuil over „Comedie om geld".
Van onzen Boedaposter correspondent: Anti
semietisme in Hongarije. 5
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op
§6e Jaargang No. 17026
Uitgave Lonrens Colter, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij IN.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drnkkerij: Znider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon-
XToenscIag 21 December 1938
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
en Feestdagen
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Abonnementen n«-r «-eb fO.25 p maand
f 1.10 p«> .1 oiMMiuiei. H.25 franco per
post f 3.55 low (inn.mere cent per ox.
Adverlenliën 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Keclames f 0.60 per regel.
Regelnbonnementsiarieveo op aanvraag.
Vraag en oaubod 1-4 regels f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentje» zie rubriek.
Er beginnen zich weer wat gunstiger ver
schijnselen in de Europeesche verhoudingen
voor te doen. Sinds München was alles weer
mislukt en nam de spanning hand over hand
toe, gestimuleerd door de ramp van de Joden^
pogrom in Duitschland en de door Italiaan-
sche afgevaardigden en dagbladen-onder-
staatstoezicht geuite eischen tegen Frankrijk.
Nu zijn er weer gunstiger teekenen. Kennelijk
is Duitschland bereid over de kwestie van het
Joodsche bezit te onderhandelen. Schacht's
reis duidt dat aan. Een bericht van de Finan
cial News, het belangrijkste financiëede blad
in Engeland, bevestigt het. Men wenscht in
Berlijn blijkbaar toch tot handelsovereenkom
sten te geraken en heeft daar wat voor over.
En Mussolini zwijgt over Tunis, Corsica,
Savoye. En Chamberlain heeft tijdens het zoo-
veelste Lagerhuisdebat over de buitenlandsche
politiek een beroep op Duitschland gedaan
om nu eens de hand der toenadering uit te
steken, dat vermoedelijk weloverwogen is en
niet zonder voorkennis van zaken gedaan.
Ook omdat Hitiers adjudant kapitein Wiede
mann op komst is in Londen. Chamberlain
heeft daar een erkenning van door anderen
tegenover Duitschland begane fouten aan
vastgeknoopt, een waardeering van de Duit
sche kracht en vitaliteit en een verzekering
dat het geenszins Engelands bedoeling is,
Duitschland's welvaart en natuurlijken voor
uitgang te verhinderen, die alle wel indruk
in Berlijn moeten hebben gemaakt. Tevens
heeft hij krachtiger dan ooit tevoren gezegd:
wij staan op onze rechten, en daarmee de
oppositie in eigen land bevredigd. Al toont
die zich nog huiverig ten aanzien van de reis,
die Lord Halifax en hem in Januari naar
Rome zal voeren.
Dit alles geeft hoop. Er schijnt alle kans dat
Kerstmis en Oudejaarsavond in optimistischer
stemming gevierd zullen worden, dan een
week geleden mogelijk scheen. Zoo wisselen
de kansen weer; nog steeds verkeert Europa
in een wonderlijk tijdperk van „ups and
downs" en we mogen al blij zijn als de feest
dagen die tot overdenking, tot terugblik en
tot vorming van schoone voornemens en tot
uiting van wenschen nopen, een gunstige sfeer
bieden. Die aan menschenwerk te danken
schijnt allang overmoed. Het zal een glimlach
van de Voorzienigheid zijn.
Van werkelijke goede verstandhouding in
Europa is nog niets te merken. Men kan
slechts waarnemen dat een gezond verstand,
dat materiëele welvaart tracht te verwezen
lijken, en zich bewust is dat de volken geen
oorlog-willen, zich opnieuw doet gelden. Het
is niet genoeg, er is meer noodig om beter
toestanden te scheppen. Maar het geeft weer
een verlichting. En misschien opent de nood,
die in dit barre weer in zoovele landen de
armsten treft, de oogen van velen voor het
lot van den medemensch. Misschien zijn er
nu onder de lieden, wier voornaamste bezig
heid het jongleeren met belangen, staats-
prestiges, machtsverhoudingen is, die achter
dit alles weer eens den mensch zien, den
medemensch die geen invloed op dit alles kan
doen gelden en die verkommert in armoede en
werkloosheid tengevolge van de Europeesche
machteloosheid in het scheppen van samen
werking en eenheid. Want zulke invloeden,
„gewone" menschelijke invloeden die uit het
hart en niet uit harde machts- of geldbere-
kening voortkomen, doen zich ook gelden op
dat vreemde, wisselvallige, vaak zoo weerzin-
wekkende begrip dat men met den vagen
term „politiek" pleegt aan te duiden.
Blijkbaar staat Chamberlain's bewind nog
sterk. Er is onrust in zijn kabinet: jongere
ministers zooals de markies van Dufferin and
Ava en minister Hudson willen er ouderen,
Lord Runciman, Lord Winterton en den veel-
besproken minister van oorlog Hore Belisha,
uitwippen. Maar tegelijk blijkt dat die jongere
Consex-vatieven niet tegen Chamberlain's be
leid zijn gekant. Zij vinden de bewuste oudere
collega's niet energiek genoeg in hun maat
regelen tot verhooging van de weerbaarheid
des lands. Hore Belisha deelt mede dat hij
60.000 recruten voor het leger noodig heeft en
er tot dusver maar 40.000 kan krijgen, ondanks
de uiterst voordeelige voorwaarden die den
Engelschen beroepssoldaat worden geboden
en ondanks de groote werkloosheid die nog
steeds ook in Engeland bestaat. Het geeft
weer te denken
Chamberlain blijft intusschen onderhande
len met het buitenland, bereidheid toonen
compromissen zoeken en voorstellen. Het moge
niet bevredigend zijn voor opposanten die dit
niet roemvol voor Engeland vinden, die ont
steld zijn dat het oude prestige minder
belangrijk wordt geacht dan het behoud van
den vrede en die overigens hetzelfde zouden
moeten doen als zij op de stoelen van Nevi. j
en zijn medewerkers zaten.... maar laat ons
dankbaar zijn voor dit rustige, zich van zijn
verantwoordelijkheid bewuste beleid. De
huidige verschijnselen toonen, dat het oogen
kan openen voor de werkelijkheid. Geduld,
bedaardheid, overleg zijn beter dan wild ge
schreeuw en vage leuzen. De levensbelangen
der volken staan op het spel. En laten we ook
begrijpen dat dit niet alleen de politiek is van
Chamberlain, Halifax, Daladier, Bonnet, maar
niet in het minst ook van de ervaren perma
nente krachten zooals Vansittart en Léger, die
op de ministeries van Buitenlandsche Zaken
achter hen staan en te allen tijde een zeer
grooten invloed op den gang van zaken
hebben.
R. P.
(De hoofddirecteur van het K.M.I.
te de Bilt heeft verklaard, dat on
danks de hevige koude van het
oogenblik de seizoensverioachting
een zachte winter" gehandhaafd
blijft, omdat deze geldt voor het
gemiddelde van de geheele periode
21 Dec.21 Maart.)
Vandaag, als ik het zeggen mag,
Vandaag is het een groote dag,
Een nieuwe tijd begint er;
Ik zeg het u maar, want misschien
Had u het over 't hoofd gezien,
Vandaag begint de winter.
De winter, zegt het handboek mij,
Dat is het koude jaargetij,
U kunt ook wel verhalen.
Van vroeger, toen het heftig vroor
Zoowat den heelen winter door,
En steeds het kwik bleef dalen.
't Kan zijn dat u hier zegt: wat nou,
Is er dan nu misschien geen kou,
Moet het nog goed beginnen?
Zie, dan begrijpt u mij niet goed,
Vandaag gaan wij vol goeden moed.
Een zachten winter binnen.
De Bilt voorspelde nog voor kort,
Wat voor soort winter dit wel wordt,
Dat hebt u toch gelezen;
Nu zegt het: wat toen is voorspeld,
Is iets, dat ook nog heden geldt,
Het zal een zachte wezen.
U schudt het wijze hoofd en lacht,
U denkt: wat praten ze van zacht,
Bij zulk een felle koude;
Ze zijn wel heel erg van de kook.
Het heet van dezen vorst toch ook,
Dat hij nog aan zal houden.
't Is waar, wij vallen inderdaad,
Zoo gauw niet van den koudegraad,
Waarmee we nu nog zitten;
Maar juist omdat u nu nog rilt,
Gaan wij dus later (zie de Bilt),
Naar ware winterhitte
P. GASUS
Gierstraat 42 - Telefoon 17768
RADIO - KERSTVERLICHTING
(Adv. Ingez. Med.)
UITSLUITEND MET
ROOMBOTER BEREID
LUXE-BAKKERIJEN
TELEFOON 10876
13714-11643-12193
(Adv. Ingez. Med.)
HET IJS.
DE MOOIE HEL IS ZEER GEVAARLIJK.
Van den IJsbond Hollandsch Noorderkwartier
ontvingen wij het volgende bericht:
„Delft en Jan Gijzenvaart goed. Amsterdam-
sche Vaart berijdbaar. Leidsche Vaart ook onder
Heemstede berijdbaar. Mooie Hel zeer gevaar
lijk.
Onze banen worden morgen op Schoter- en
Kloppersingel uitgezet. IJs goed".
Hoe warm hel is
KAïRO, 21 December. Terwijl ge
heel Europa door strenge vorst bezocht
wordt schijnt Egypte de warmste Kerst
mis sinds 50 jaar tegemoet te gaan. Er
heerscht hier een temperatuur van 70
gr. Fahrenheit.
(United Press).
Daar waar geen
kachel brandt....
De verwarming in het huis is nu het gesprek
van den dag. De een klaagt dat zijn centrale
verwarming blijkbaar niet berekend is voor
zóó'n felle koude, want het kwik in den thermo
meter komt niet boven de 55 gr. Een ander, die
nog de ouderwetsche kachel of haard brandt,
troost hem met de gedachte, dat het bij hem
niet veel beter is, want al blijft men gedurig
brandstof ingooien, in de hoeken der kamer is
het niet om uit te houden, zoodat men dicht om
de kachel of haard moet kruipen. Een derde
komt er dan bij om met een stralend gezicht te
verkondigen, dat het bij hem in de kamer ver
over de 60 gr. is.
Maar er zijn ook nog anderen. Nog zeer velen
zelfs. Dat zijn de Stille Armen, waaronder er
verscheidenen gevonden worden die zelfs in deze
dagen van striemende koude geen verwarming
in huis hebben. Als men de brieven leest die
aan het Comité gezonden worden waarin ge
vraagd wordt in aanmerking te mogen komen
voor de Kerstgave dan staat er in menig schrij
ven de verzuchting: „Wij hebben zelfs geen
brandstof voor de kachel. Dat schrijven
soms vaders en moeders die met kinderen thuis
zitten te verkleumen. Daar vriest het dus in het
geheele huis. Daar is dus leed, nameloos leed.
Geen wonder dat de giften op de Kerstinza
meling blijven vloeien. Wie onzer die wat kan
offeren zal met een gerust geweten met de
Kerstdagen in een verwarmde kamer durven
zitten om gezellig feest te vieren, als hij niet
persoonlijk heeft meegewerkt om te bewerken,
dat ook de Stille Armen gevrijwaard zijn voor
honger en koude?
Vijftiende verantwoording van bij ons blad
binnengekomen giften.
Jhr. V. S. f 10; M. t. S. t. O. f 10; Dames P.
B. f3; W. J. W. f2,50; Moortje f 1; v. d. Z. f 1
J. H. f 0,50; S. R. f5: Mevr. de Wed. A. f 1,50:
E. H. v. d< T. f 1; H. O. f 0,50; fam. W. W. f 5,50*
G. P. v. V. fl; J. K. W. fl; N. N. f0,50; C. B
M. f25; N. N. f 1,25; v. H. f 0,50; J. V. f25; D
R. P. fl; A. B. C. fl; Anoniem fl; W. de J.
Het woord is aan
Ralph Waldo Trine:
Naarmate tolf liefhebben
zal men ons liefhebben, leant
elke gedachte keert tot ons
terug met het resultaat dat
zij uitwerkte en waarvan zij
de oorzaak was.
f2,50; V. E. E. f5; J. L. P. fl: T.—J. f2.50;
Bridgeclub X f10; de V. fl; Pietje fl; N. N.
f 1; W. en S. f 1; N. N. f2,50; N. N f 2,50; d. R.
f 3; J. v. G. f 0,25; Dames R. en K. f 1: Mevr. O.
f 1; N. N. fl; G. B. f 1; M. C. W. f2.50 F de B.
f 0,50; N. N. f 0,25; Mevr. A. M. f3; N. N. fl;
M. v. S f 1; van allemaal wat f 3,07: G. L. Zn.
f2,50; G. M. S. f2; K. K. K. f2,50; fam. E. G.
fl; Mevr. S. fl; N. N. f 0,50; fam. L. fl; D.
f 0,50; P. E. K. Jr. f 2; A. J. f 1; Mr. J. B. de H.
f50; Mevr. H. J. v. B.—H. f25; F. A. P. v. A.
f 15; J. P. v. d. M. f 10; Ir. M. H. M. f 10; Ir. A.
G. de K. f 10; G. H. f 10; Jhr. B. C. v S. f 10;
fam. L. f 6,50; J. R. de J. f5; Mevr. G. W. N.— S.
f5; M. A. D. M.—A. f5; Mevr. J. R. V. en A. M.
J. f5; J. R. d. R. f5; W. L. A. W. f5; Ir. H. v.
d. H. R. f5; M. B. H. (2de bijdrage) f5; Jack
E 5; E. de B. f5; Uit bridgepot f5; F. H. J. te
H. f5; Mr. M. A. S. f5; S. f5; E. S. f0.20; A.
v. G. f 0,20; fam. P. F. C. f4; A. J. K. f3: Wed.
P. W. f 3; A. B. f 3; Mej. E. B. f 2,50; N. N. f 2.50;
C. A. K. f2.50; A. A. H. f2,50; A. G. G. f2,50;
Drs. S. E. f2,50; Mevr. N. H. R. f2,50; Mevr. de
Wed. W. H.—R. f2,50: Mej. I. v. S. f2.50: Wed.
J. v. S. f2,50; N. N. f2,50; Wed. J. C. B.—K. f2;
J. B. te S. f 1,25; Mej. J. T. f 1: W. J v. T. f 1;
.F. en E. f 1; J. B. f 1; A. H. f 1; A. S. f 0.50; fam.
M. f 6; N. N. f 1; D. B. J. H. f2; H. V. 11; fam.
P. H. f2,50; Mevr. K f 1; H. N. f 1; van 3 Dames
f 0,55; L. S. f2: Mevr. K. f2; van fam. S. f2,50;
Dames d. B. f2; Ali en Ben f 1; C. K. f 1; J. O.
B. f2; L. G. f2,50; P. B. f2; Mevr. C. W. f5;
G. E. f2,50; J. U. f 0,50; R. H. f5; N. N. f0.25;
Haarlem's Dagblad (2e gift) f 100; N. N. f 100.
S. M. R. f 1.
Het vorige totaal bedroeg f 5074,79. Thans zijn
in het geheel bij ons blad binnengekomen 1242
giften tot èen bedrag van f 5748,56. Giften kun
nen worden afgegeven aan onze bureaux Groote
Houtstraat 93 en Soendaplein 37 of overge
schreven worden op onze postgirorekening no.
38810 onder vermelding „Voor de stille armen".
Drie foto's van het Prinselijk Gezin.
(Foto F. Ziegler, Den Haag.)