Haarlems Dagblad
Mr. dr. L. E. Visser
president van den
Hoogen Raad.
Een brandende kwestie
6°/c interim-dividend
der Koninklijke.
A..V.—'k
Naar normale betrekkingen
tusschen Amerika
en Duitschland?
56e Jaargang No. 17037
Uitgave Lourene Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij M. V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Ruiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks,
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
behalve op Zon- en Feestdagen
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 4 Januari 1939
Abonnementen per werk f 0.25 p. mnnnd
f 1.10. per 3 maanden 13.25. franco per
posl f 3.55 losse nummer-s 6 rent per ex.
Adverientiën1-5 rcuels f 1.75. elke regel
meer t 0.35. Reclames f 0.6" per regel.
Regelabnnnemenistarieven op aanvraag.
Vraag eo aanbod 1-4 regel» f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentje» eie rubriek.
Bij Kon Besluit van 3 Januari 1939 zijn be
noemd bij den Hoosen Raad der Nederlanden:
tot president mr. dr. L. E. Visser, thans vice-
president van gemelden raad;
tot vice-president; prof. mr. B. M. Taverne,
thans raadsheer in gemelden raad.
Mr. dr. L. E. Visser, is 21 Augustus 1871 te
Amersfoort geboren. Aan de Utrechtsche
Universiteit studeerde hij rechts- en staats
wetenschap. Na beëindiging van zijn univer
sitaire studie in 1894 vestigde hij zich als ad
vocaat en procureur te Amsterdam. In 1897
werd hij benoemd tot adjunct-commies bij het
departement van buitenlandsche zaken. Drie
jaar later werd hij bevorderd tot commies en
in 1902 werd hij toegelaten als privaat-docent-
in het volkenrecht aan de gemeentelijke Uni
versiteit van Amsterdam Tevens werd hij be
noemd tot rechter-plaatsvervanger te Amster
dam. In 1903 werd hij rechter te Rotterdam
en in 1911 vlce-preeident van de Rotterdam-
sche rechtbank. Op 1 Maart 1915 deed hij als
raadsheer zijn intrede in den Hoogen Raad
der Nederlanden. Sinds 1933 was mr. Visser
vice-president van ons hoogste rechtscollege.
Den laatsten tijd presideerde hij de Kamer
voor strafzaken van den Hoogen Raad.
De heer Visser promoveerde op een proef
schrift over: „De territoriale zee". Van hem
verscheen ook een bewerking van Kist's hand
boek over handelsrecht. Hij is Ridder in den
Nederlandschen Leeuw en commandeur in de
orde van Oranje-Nassau.
Niet alleen op juridisch terrein heeft de heer
Visser groote verdiensten. In het Joodsche
leven van ons land neemt hij een zeer voor
aanstaande plaats hi. Zoo is hij o.a. lid van
het comité voor bijzondere Joodsche belangen
en voorzitter van het Palestina Opbouw Fonds.
W. Felires.
Verlaat 28 Februari den dienst der
gemeente Haarlem.
Wij hebben reeds medegedeeld, dat de heer
W. Fehres, referendaris, chef van de afdeelin-
gen Bevolking, Burgerlijken Stand en Verkie
zingen, met pensioen den dienst der gemeente
zal verlaten. Nader vernemen wij, dat hem
door B. en W. met ingang van 1 Maart a.s.
eervol ontslag verleend is.
Mevrouw M. Maarscliall—Komin.
Zal waarschijnlijk geen nieuwe candidatuur
voor den Raad aanvaarden.
Naar wij vernemen overweegt mevrouw M.
Maarschall-Komin, die voor de S.D.A.P. in den
Haarlemschen gemeenteraad zit, zeer ernstig om
voor de volgende periode geen nieuwe candida
tuur te aanvaarden. Van verschillende kanten
is er evenwel bij haar op aangedrongen op haar
voornemen terug te komen en zich opnieuw
beschikbaar te stellen. Een definitieve beslissing
is nog niet genpmen.
Joodsche vluchtelingen te
Haarlem.
Zij die geen vergunning hebben gaan naar
een kamp.
Wij hebben indertijd medegedeeld, dat ook
te Haarlem verschillende Joodsche vluchte
lingen uit Duitschland zijn aangehouden die
zonder vergunning van onze autoriteiten over
de grens gekomen waren. Deze vluchtelingen
zijn, zooals ook elders op last der regeering
geschiedt, naar een kamp voor vluchtelingen
overgebracht. De Haarlemmers gingen naar
het kamp te Reuver (Limburg).
De op hceterdaad betrapte
inbrekers.
Eén hunner bekert.
In ons nummer van Maandag werd mede
gedeeld, dat een Haarlemsche rechercheur op
Oudejaarsavond een 28-jarigen monteur uit
Apeldoorn en een 36-jarigen bloemist uit Den
Haag op heeterdaad betrapt heeft, toen zij
bezig waren de keukendeur van een woning
in de Pijnboomstraat te forceeren. De twee
inbrekers zijn in het Huis van Bewaring aan
een nader verhoor onderworpen. Eén hunner
heeft daarbij bekend, met den ander de in
braak in de Eemstraat te hebben gepleegd en
een poging tot inbraak in een perceel aan de
Neptunusstraat te hebben gedaan. Zijn kame
raad ontkent echter medeplichtig te zijn.
De bekentenis komt aan de politie geloof
waardig voor, omdat de man mededeelde, in
de woning aan de Eemstraat ook een sigaren
koker te hebben gestolen. Deze was nog niet
gemist. Bij onderzoek bleek de mededeeling
juist te zijn. Zij hadden de gestolen voor
werpen. omdat ze toch geen waarde hadden, op
een grasveld aan de Jan Gijzenvaart wegge
gooid.
De twee mannen blijven in verzekerde be
waring. De politie zet het onderzoek voort.
Proces-Niekiscli wordt niet gesloten
deuren gevoerd.
Zaak zal enkele dagen in beslag nemen.
Dinsdag is te Berlijn het proces tegen Ernst
Niekisch en twee medebeklaagden voor he'
volksgerecht begonnen. De beklaagden worden,
zooals bekend beschuldigd een complot te heb
ben gesmeed om Hitier te vermoorden. Het pro
ces wordt gevoerd met gesloten deuren. De
rechtbank bestaat uit twee beroepsrechters en
drie leekenrechters. Men verwacht, dat het pro
ces enkele dagen zal duren.
In officieele kringen wordt geen bijzondere
waarde aan de zaak gehecht men verklaart, daf
het een gewoon geval is, als een aantal vorige
processen, waarvan sommigen belangrijker zijn
geweest.
'De leden van de gemeentelijke
brandweer van Wateringen héb
ben hun uniformen ingeleverd
omdat hun eisch tot invoering
van alarmsignalen ter vervanging
van onderlinge waarschuwing niet
wordt ingewilligd.)
In 't vredig plaatsje Wateringen,
Gebeuren nu toch rare dingen,
Die wel uniek zijn voor ons land;
Daar is in ongekende vormen,
Zelfs voor een tijd vol vreemde normen,
Een zonderling conflict ontbrand.
Als vreemdste factor zit ertusschen,
Juist zij die branden moesten blusschen,
Joegen ditmaal den brand erin;
Jn de gemeente Wateringen,
■Waren de brandweerregelingen,
De brandweer niet meer naar den zin.
De grief is, zeer in !t kort gesproken:
Als daar een brand is uitgebroken,
Moet er nog eerst gealarmeerd;
Dan moet de een den ander halen,
Terwijl met wat alarmsignalen,
Het beter gaan zou en gesmeerd.
Daar staan nu dus de twee partijen,
In 't brandpunt met hun kibblarijen,
Figuurlijk nog in vuur en vlam;
Maar, moogt u wel met reden vragen,
Wat moet. men, als daar dezer dagen,
Nu letterlijk een brand eens kwam.
Ik durf niets zeker te voorspellen,
Maar zou er toch toe overhellen.
Dat in dit pijnlijke geval;
Het corps als één man op zal springen,
En toch in 't plaatsje Wateringen
Het vuur met vuur bestrijden zal.
Het bestuur der Koninklijke Nedcr-
landsche Maatschappij tot exploitatie
van petroleumbronncn in Nederlandsch-
Indië deelt ons mede, dat besloten is tot
uitkeering van een interim-dividend
over het boekjaar 1938 van 6 procent,
betaalbaar van Dinsdag, 10 Januari
a.s. af.
Bezoek van den hertog van
Windsor aan Sandringham?
Koningin Mary zou den wensch daartoe
hebben geuit.
Naar United Press verneemt bestaat de moge
lijkheid, dat de hertog van Windsor op of om
streeks 13 Januari a.s. naar Sandringham komt
om een bezoek te brengen aan zijn moeder,
koningin Mary. De gezondheidstoestand van de
koningin heeft den laatsten tijd weieens be
zorgdheid gewekt, vooral omdat haar hart niet
volkomen in orde scheen te zijn.
Toen de hertog van Gloucester onlangs den
hertog en de hertogin te Parijs bezocht, moet
hij zijn broeder medegedeeld hebben, hoe de
gezondheidstoestand van zijn moeder was. Deze
mededeeling kwam voor den hertog als een vol
komen verrassing. De hertog van Gloucester
moet toen tegelijkertijd hebben gezegd, dat de
koningin reeds maandenlang den wensch koes
tert, dat haar oudste zoon haar zou bezoeken.
De bedoeling was niet, dat zijn vrouw hem
daarbij vergezelde.
De hertog van Windsor moet toen beloofd
hebben aan het verlangen zijner moeder te
voldoen, ofschoon hij meer dan eens gezegd
moet hebben niet naar Engeland te zullen te-
rugkeeren, tenzij de hertogin hem, met den
titel van koninklijke hoogheid kan vergezellen.
De kruiser „Foch", waarmede Daladier zijn Middellandsche Zee-reis maakt.
Weer sneeuw.
Wat de vorige sneeuwval aan de gemeente
Haarlem kostte.
Het is hedenmorgen omtsreeks negen uur
opnieuw gaan sneeuwen. Gestadig dwarrelden
de vlokjes en het duurde niet lang of alles
lag weer onder een wit kleed. Steeds werd de
laag dikker, ook al sneeuwde het niet hard.
Nu wij dit schrijven is het 12 uur en nog
altijd koepelt de sneeuwlucht zich over de
stad. zoodat er niet veel goeds te voorspel
len is.
De directeur van de Haarlemsche Gemeen
tereiniging was dan ook pessimistisch en vend
het gewenscht meteen met sneeuwbestrijding
te beginnen. Hij zond de sneeuwmachines
uit om de stad „onder de pekel" te gooien in
de hoop daarmee te bereiken dat de straten
voor het verkeer geschikt blijven. Het heeft
er allen schijn van dat dit gelukken zal, want
er blijft nu weinig sneeuw in de stad liggen.
Daartoe werkt de omstandigheid mee dat het
kwik in den thermometer boven het vriespunt
staat. Mocht het nog in den loop van den dag
gaan vriezen dan is er kans, dat de sneeuw
die verder nog valt. blijft liggen. Dan is te
voorzien, dat de Reiniging er alleen met pekel
niet komt, maar dat ook de sneeuwploegen
moeten uitrukken en ook weer los persneel
zal moeten worden aangenomen om sneeuw
op te ruimen.
Bij den vorigen sneeuwval werden
zooals men weet, werkloozen daar
voor opgeroepen. Die sneeuwopruft-
ming kostte aan de gemeente Haar
lem aan extra loon en materialen
ngeveer 7000 gulden.
In de buitenwijken blijft de sneeuw liggen.
In de parken en den Hout is daardoor weer
veel te genieten van mooi natuurschoon.
Tegen 1 uur hedenmiddag werd de sneeuw
val minder.
GEEN VOORRANG VERLEEND.
De bestuurder van een vrachtauto, een
kolenhandelaar uit Zaandam, die Dinsdag
middag half één van den Raamsingel via de
Van Eedenstraat naar den Wagenweg wilde
rijden, verleende in de Tempeliersstraat geen
voorrang aan een tramtrein. Het gevolg was
een botsing, waardoor de chauffeur en een
26-jarige los-werkman. die naast hem zat,
hoofdwonden kregen. Die werden door een in
de omgeving wonenden dokter behandeld. De
auto werd zóó zwaar beschadigd, dat zij
moest worden weggesleept. Tegen den chauf
feur werd proces-verbaal opgemaakt.
S. ZONDERVAN.
Te Bloemendaal is in den ouderdom van 6!
jaar overleden de heer S. Zondervan,, direc
teur en oprichter van de N.V. fabriek en han
delsbureau ..Nederland'' te Haarlem. De be
grafenis zal plaats hebben Zaterdagmiddag 2
uur op de begraafplaats aan den Bergweg te
Bloemendaal.r
Wilson zal een
onderhoud met
Roosevelt hebben
CHICAGO, 4 JANUARI (A.N.P.)
Hugh Wilson, de ambassadeur
der Vereen. Staten voor Duitsch
land, heeft verklaard, dat hij naar
Washington zal vertrekken om
een nieuwe bespreking te houden
met president Roosevelt en wel
licht uit te maken of de diploma
tieke betrekkingen met Duitsch
land hervat zullen worden.
Dertig nieuwe bases voor de
Amerikaansche vloot,
Noodig geoordeeld door de marine-
commissie.
Het Amerikaansche vlootdepartement
heeft het congres medegedeeld, dat het
dringend behoefte heeft aan dertig
nieutve bases voor vliegtuigen, duik-
booten, torpedojagers en mijnen in de
Vereenigde Staten en de afgelegen be
zittingen, ten einde te kunnen voldoen
aan de normale operaties van de vloot.
De desbetreffende aanbeveling is vervat in
het rapport van de speciale marinecommissie,
die een onderzoek heeft ingesteld naar de be
hoeften aan bases der vloot. De commissie
noemt negen bases, welker inrichting wensche-
lijk is in gebieden in het midden van den Stil
len Oceaan. Alaska en Porto Rico. Zij acht het
noodzakelijk, dat deze bases zoo spoedig moge
lijk voltooid worden.
Het woord is aan
Louis Lalzarus:
Een volk dat meent zich te
kunnen regeeren zonder zijn
élite is verloren.
Fietsendief en -heler aangehouden,
De politie te Haarlemmermeer heeft aldaar
aangehouden een 30-jarigen landarbeider,
wonende te Hoofddorp, verdacht van diefstal
van rijwielen, te Haarlem gepleegd. Hij werd
door de Haarlemsche recherche naar het po
litiebureau aan de Smedestraat gebracht,
waar hij bekende tusschen October en Decem
ber te Haarlem zes rijwielen te hebben gesto
len. Hij had ze alle verkocht aan een 45-jari-
gen koopman te Haarlem, met de mededee
ling dat ze ontvreemd waren.
De politie te Haarlemmermeer heeft in de
woning van den landarbeider te Hoofddorp
een damesrijwiel in beslag genomen, dat te
Haarlem gestolen is. Ook de fiets, die de man
bij zich had, was hier ontvreemd.
In de woning van den heler werd een hee
renrijwiel in beslag genomen, dat hij op 2 Ja
nuari van den landarbeider had gekocht.
De politie zet het onderzoek voort. Beide
mannen werden in verzekerde bewaring ge
houden. Zij zullen Donderdag aan de justitie
worden voorgeleid.
Een Amerikaansche
Italië.
venk
LONDEN, 4 Jan. Over het bezoek, dat
de Amerikaansche ambassadeur te Rome Phil
lips gisteren aan Mussolini heeft gebracht,
verneemt United Press uit kringen, die in
nauw contact staan met de Amerikaansche
ambassade, dat Phillips tegenover Mussolini
de hoop heeft uitgesproken, dat zich in den
Europeeschen toestand geen nieuwe verwik
kelingen zullen voordoen, welke den Europee
schen vrede en mogelijk zelfs den wereldvrede
bedreigen. Hoewel men het onwaarschijnlijk
acht dat Phillips rechtstreeks op de revisionis
tische campagne van Italië gedoeld heeft, ge
looft men toch, dat de Amerikaansche am
bassadeur liet doorschemeren, dat dit de be
doeling was.
Zoowel de ambassade als de officieele fas
cistische kringen handhaven een strikt stil
zwijgen.
(United Press).
Taxi-chauffeurs te New-York
in staking.
Volledige politiemacht der stad op de been.
NEW-YORK. 4 Jan. Onder de taxi
chauffeurs is een staking uitgebroken,
die den autoriteiten veel reden tot on
gerustheid geeft. Men vreest ongere
geldheden.
De staking is afgekondigd door de vakbonden
der taxichauffeurs, omdat de taxibezitters niet
wilden onderhandelen over betere arbeidsvoor
waarden. De organisatie eischt een verbetering
der percentages, nl. een verhooging van 42 op
45 tot 50 procent, in verband met de a.s. we
reldtentoonstelling en het daarbij verwachte be
zoek van honderdduizenden vreemdelingen.
tot nu toe hebben, naar United Press meldt.
8500 chauffeurs zich bij de staking aangesloten.
De kans bestaat, dat de overige 4000 leden zich
er bij zullen voegen, zoodat dan nog slechts 5000
taxi's zullen rijden.
Reuter bericht, dat voor den eersten
keer sedert 1927 de geheele politiemacht
van New-York, welke 19.000 man sterk
is, op de been om dienst te doen.
Tot nu toe zijn nog slechts weinig incidenten
gemeld. De stakers hebben de onafhankelijke
rijders er voor gewaarschuwd van de straat te
blijven.
De Duitsclie Rijkspost laat gedurende de wintermaanden in het Ertsgebergte de
brieven met de ouderwetsche postslede bezorgen. De bellen en de posthoorn
ontbreken daarbij niet.
Haarlem 137.500 inwoners.
Gestadige groei.
Het zielental van Haarlem blijft geregeld
groeien! Dit komt omdat er een vrij groot over
schot is op geboorten en sterfte, maar ook door
dat zich menschen van buiten hier vestigen.
In de laatste jaren steeg hel aantal inwoners
gemiddeld met 2000. Dit cijfer wordt ook dit
jaar bereikt, zelfs gaat de vooruitgang er nog
wat bovenuit.
1 Januari 1938 was het aantal inwoners van
Haarlem 135.356. Op 1 December was dit aantal
reeds geklommen boven de 137,300. De stijging
over de maand December behoeft dus niet meer
dan een kleine 200 te bedragen en een nieuwe
mijlpaal is bereikt: Haarlem telt 137.500 in-
onersl
De resultaten over December zijn nog niet
bekend omdat nog enkele gegevens moeten in
komen, maar het ziet er wel naar uit. dat de
137.500 vol gemaakt worden.
Als de bevolkingaanwas over 1939 ook naar
wensch gaat zal Haarlem eind 1939 begin 1940
aan de 140.000 inwoners komen.
Ellsworth aan de Zuidpool.
Vliegtuigen van zijn schip zoeken naar
kampcerplaats.
WASHINGTON, 4 Jan. (D.N.B.) De Poolreizi
ger Lincoln Ellsworth is volgens een radiobe
richt gisteren bij de groote ijsbarrière van het
Zuidpoolgebied aangekomen. Van het Poolschip
„Wyatt-Earp" af zijn vliegtuigen opgestegen,
welke zullen zoeken naar een geschikt landings-
teiTein en kampeerplaats.
Prof. mr. dr. H. W. C. Bordewijk
overleden.
Hoogleeraar in de Staathuishoudkunde en
Statistiek.
GRONINGEN. 4 Januari. In den
afgeloopen nacht Is te zijnen huize al
hier, na een langdurige ziekte, in den
ouderdom van 59 jaar overleden prof.
mr. dr. H. W. C. Bordewijk, hoog
leeraar aan de universiteit te Gro
ningen.
Hugo Willem Constantijn Bordewijk werd
15 December 1879 te 's-Gravenhage geboren.
Hij studeerde aan de universiteit te Leiden in
de rechtswetenschappen. In 1905 promoveerde
hij aldaar cum laude tot doctor in de staats
wetenschappen op proefschrift: „Rechtsper
soonlijkheid der Nederlandsche koloniën" en
in 1906 aan dezelfde universiteit tot doctor in
de rechtswetenschappen. In 1913 werd dr.
Bordewijk benoemd tot docent aan de rijks
hoogere land-, tuin- en boschbouwschool te
Wageningen. Toen deze instelling in 1918 tot
Landbouwhogeschool werd verheven volgde
zijn benoeming tot hoogleeraar aan deze
school.
In hetzelfde jaar werd prof. Bordewijk be
noemd tot hoogleeraar in de staatshuishoud
kunde en statistiek.
Verschillende publicaties zijn van zijn hand
verschenen o.a „De theorie der belastingen en
het Nederlandsche belastingwezen" (1930)
Theoretische-HLstorische inleiding tot de
economie" (1931). „Grondbeginselen der eco
nomie 1933" '2de druk 1937». Leerboek der
laudhuishoudkunde 1936-'37.
De ontslapene was ridder in de Orde van
den Nederlandschen Leeuw.
HEDEN: 10 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
pag.
Haarlem 137.500 inwoners. 1
Mevrouw M. Maarschall-Komin. soc. dem.
raadslid heeft het voornemen geen nieuwe
candidatuur te aanvaarden. Een definitief
besluit is nog niet genomen. I
Joodsche vluchtelingen die te Haarlem zon
der vergunning verbleven zijn naar een
vluchtelingenkamp overgebracht. 1
Weer sneeuw. De vorige sneeuwval kostte
aan de gemeente Haarlem ongeveer f 7000 1
De heer W. Fehres verlaat 1 Maart den dienst
der gemeente Haarlem. 1
BINNENLAND.
Prof. Bordewijk is overleden. 1
Een onbezonnen daad van een jongen heeft
een vrouw het leven gekost. 2
De commandant van het vluchtelingenkamp
te Hoek van Holland is uit zijn functie
ontslagen. 3
BUITENLAND.
Het Japansche kabinet is thans afgetreden. 5
Daladier is gisteren op enthousiaste wijze te
Tunis verwelkomd. 5
De Spaansche Nationalisten zetten hun ver
overingen voort. 5
SPORT.
Landau wint in het tournooi te Hastings van
Euwe. 4
De Zuid-Afrikanen verdedigen zich krachtig
in den testwedstrijd tegen Engeland. 4
ARTIKELEN enx.
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en daar
buiten. 3
De verbouwing van het paleis Socstdijk is
gereed gekomen. 3
Dc Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op 7