Daustes
K.L.M. VERVOERT STEEDS MEER
GOEDEREN.
Wi
9 van de 10
Nederlanders
V R IJ n A G 6 J 'A N PARI 1939
H'A SRC EM'S DAGBEAD
4
Stichting Noord-Nederland—
Vlaanderen.
Men schjjft ons:
Woensdagavond hield de jongerengroep van
de afd. Haarlem der Stichting Noord-Neder
landVlaanderen een druk bezochte bijeen
komst in het gebouw van de C.J.M.V.
Na de opening was het woord aan den
heer C. Wiegel, die sprak over ..Vlaanderen".
Spr. schetste den gang der geschiedenis van
het Vlaamsche volk, van de oudste Germaan-
sche stamvorming tot heden. Langen tijd
stond hij stil bij de geweldige cultureele en
economische machtsontplooiing, die Vlaan
deren ten toon spreidde in de tijden, dat de
overige deelen der Dietsche landen nog slechts
aan den eersten opbouw dezer cultuur ston
den. Vlaanderen ging op nagenoeg alle gebied
voor. het Noorden volgde. Jakob van Maerlant,
„de Dietsche dichter al te gader", stond op de
bres voor de Dietsche de volkstaal tegen
het latijn der geleerden.
Lang wist Vlaanderen deze positie te behou
den, herhaaldelijk werden pogingen tot an
nexatie door Frankrijk met succes gewelddadig
afgeslagen, (Guldensporenslag 1302), tot
de opvolging van Philips n, na Karei V, haar
noodlottig zou worden. Tegen het dwang-
regiem van Spanje, begon de opstand in de
Nederlanden; weer ging Vlaanderen voor doch
zonder de bescherming der groote stroomen.
waar achter het Noorden zich kon verschan
sen, verloor zij den ongelijken strijd, en viel
in Spanje's onbegrensde macht. Weg vluch
ten de groote mannen, geleerden, krijgslieden,
die nu Noord-Nederland groot hielpen maken.
Simon Stevin, Petrus Datheen, Lumey en
Bloys van Treslong. En Vlaanderen bleef over
als een groot lichaam zonder hoofd, voor lan
gen gedoemd tot doffe berusting, vóór een
nieuw geslacht van grooten zou opstaan.
In groote trekken doorliep spr. daarna de
elkaar afwisselende vorstenhuizen, die Vlaan
deren als bijhangsel van de macht beschouw
den (Spanje. Oostenrijk, Frankrijk) tot 1815,
toen nieuw leven scheen te komen voor het
oude fiere leeuwenvolk. Doch. helaas, te lang
waren Noord en Zuid gescheiden geweest, te
veel verfranscht waren de leidende figuren in
Vlaanderen, al te zeer was Walenland een
vreemd bijvoegsel; en onder steun van Frank
rijk vernietigden de Waalsche muiters in 1830
het schitterend herstellingswerk van Koning
Willem I. Nu wierp Vlaanderen het hoofd weer
omhoog, nu zag het zijn eigen ongeluk voor
oogen, overgeleverd aan de nietsontziende ver-
fransching der muiters. Uit de Orangisten van
1830, die zoo schitterend Antwerpen en Gent
langen tijd voor Oranje hadden weten te be
houden, groeit de „Vlaamsche beweging", met
Willems en Conscience, welke laatste Vlaan
deren wees op zijn grootheid van weleer.
Van een letterkundige tot een politieke be
weging uitgroeiend, was de bekroning het ak-
tivisme, het losscheuren van Vlaanderen uit de
Belgische dwangbuis, en het stichten van een
eigen Vlaamschen staat fBorms e.a.) Doch de
kans keerde, Duitschland werd verslagen, en
het Belgisch bewind keerde terug. De aktivis-
ten werden veroordeeld en ontrecht. Doch de
mishandeling aan het front, de vernederingen
door Waalsche officieren aangedaan aan de
Vlaamsche soldaten, die 4/5 van het Belgi
sche leger uitmaakten, en geen enkel officier
hadden, dat vergat Vlaanderen nooit. De jaar-
lijksche Ijzerbedevaarten, waar Vlaanderen
zijn dooden herdenkt, zij staan zoo zei
spreker „in het teeken" van den tragischen
dood der Vlaamsche jongens, die voor vreemde
heerschers vielen.
Tot slot gaf spr. uiting aan de verwachting
dat Vlaanderen thans zijn algeheele ontvoog
ding .tegemoet gaat, en aan zijn eigen Neder
land/ ;he wezen zal gaan beantwoorden.
Irf de pauze sprak de voorzitter een pro
pagandistisch woord en wees op het belang
van den Duitschen strijd voor het Nederland,
sche volk, wekte de aanwezigen op lid te wor
den, en zoo dit Nederlandsche streven te steu
nen. Staande de vergadering gaven zich vele
nieuwe leden op.
Aanvang van nieuwe W
besloten clubs Woensdag j
11 en Zaterdag 14 Januari II
20 lesuren voor 7.50 jj
Inschrijving dagelijks
Dansschool H. Kwekkeboom
Nieuwe Gracht 98 - Telef. 13525
(Adv. Ingez. Med.)
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij beschikking van den minister van onder
wijs, kunsten en wetenschappen is dr. G.
Stuiveling, te Hilversum, tot wederopzeggens
toegelaten als privaat-docent in de faculteit dei-
letteren en wijsbegeerte aan de Rijks Universi
teit te Utrecht, om onderwijs te geven in de
geschiedenis der Nederlandsche letteren sedert
1880.
NIEUWE IIAARLEMSCHE KUNSTKRING.
Voordracht van
Anton Vcrheyen.
Dinsdag 10 Januari zal Anton Verheyen
In Hotel De Leeuwerik. Kruisstraat, voor den
Nieuwen Haarlemschen Kunstkring, een voor
dracht houden: „Van den Dubbelen Adelaar
naar het Roode Vaandel", van Peter Krasnow.
Gekleed in Russisch costuum zal de kunste
naar het geheele drama spelen.
AANGIFTE RADIO-ONTVANGTOESTELLEN
VERPLICHT.
Er wordt nogeens de aandacht op gevestigd,
dat van iedere radio-ontvanginrichting bin
nen 14 dagen, nadat deze ten gebruike gereed
is. aangifte moet worden gedaan op het P.T.T.-
kantoor ter plaatse.
De aangifte kan geschieden door middel van
een kosteloos op het kantoor te verkrijgen
formulier.
Door de aangifte komt men in het bezit van
een ontvangbewijs, dat te a'.len tijde op de
plaats, waar het ontvangtoestel is opgesteld,
moet kunnen worden getoond
Overtreding van deze bepaling kan worden
gestraft met hechtenis van ten hoogste zes
maanden of geldboete van ten hoogste f 1000.
ARROND RECHTBANK.
Jeugdige dieven voor de
Rechtbank.
Door „lezen" tot misdaad gekomen.
„Hoe ben je er toch toe gekomen?", vroeg
de president aan een 19-jarigen Amsterdam
mer, die op 31 October te Badhoevedorp een
geldkistje had weggenomen.
„Door het boeken lezen" antwoordde de
verdachte, die klaarblijkelijk meer om Lord
Lister en zijn trawanten had gegeven dan om
de avonturen van Winnetou of van Dik Trom
en de dorpsveldwachter.
De jongeman had een ruit van een keuken
deur ingedrukt en zich zoodoende toegang
tot de woning verschaft. Eenige weken te
voren had hij in samenwerking met een
vriend op klaarlichten dag in de Haarlemmer
meer ingebroken. De buit bestond toen uit
een radiotoestel. De officier vroeg 1 jaar ge
vangenisstraf door te brengien in de bijzondere
strafgevangenis voor jeugdige werkloozen
te Zutfen.
De verdediger mr. J. Verhoog sloot zich hier
bij aan.
De vriend, een 18-jarige Amsterdamsche
monteur die bij de tweede inibraak gehol
pen had, stond hierna terecht. Ook tegen hem
eischte de Officier een gelijken straf, bij wel
ken eisch mr. J. Verhoog zich wederom aan
sloot.
STADS-BIBLIOTHEEK EN LEESZAAL
PRINSENHOFF.
(Openbare Leeszaal en Bibliotheek).
AANWINSTEN.
EXACTE WETENSCHAPPEN.
CURIE. Madame Curie (Fransche tekst).
EINSTEIN en INFELD. Drie eeuwen phisica.
NELL. Wat denkt U van 't weer? Meteorolo
gie voor iedereen.
NATUURLIJKE HISTORIE.
PORTIELJE. Dieren zien en leeren kennen.
STRIJBOS. De vogels van zee en strand.
THIJSSE. Bloemen in onze tuinen. 2 dln.
1. Vooral die van 't voorjaar.
2. Winterharde bloemstruiken.
CHEMISCHE EN MECHANISCHE TECHNO
LOGIE.
BERGMANS. Lichtreflecties door wegdekken
FELIX. Mechanische technologie. 2 dr.
TOONKUNST.
WALTHER BOER. Chansonvormen op het
einde van de XV eeuw.
GESCHIEDENIS.
BRUGMANS. Spanje en de democratie.
JEZEQUEL. Impressions d' Espagne.
LUDWIG. Roosevelt.
LUNDBERG. Amerikas 60 Familien.
VILLAPANA. Ik verklaar onder ede: een jaar
werkzaamheid in het nationalistische Spanje.
NEDERL. en i. h. NEDERL. VERT. ROMANS.
KRAEMMER. Asyl.
KUYPERVAN OORDT. Het zonnetje in het
paradijs.
POLLATSCHEK. Vlammen en kleuren; het
leven van Vincent van Gogh.
ENGELSCHE ROMANS.
LONDEN. Adventure.
MAUGHAM, SOMERSET. Ah king.
RILEY. Number seven Brick Row.
SIDGWICK. None-go-by.
zetten zoo'n gezicht als ze
's winters in hun koude,
klamme bed kruipen. Als
ze zoo verstandig waren
Rheumalana Lakens te
nemen
van geschoren flanel,
zouden ze zich met een
zucht van genot laten op
nemen in de heerlijk koes
terende warmte van deze
gezondheidslakens.
(Adv. Ingez. Med.)
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO CENTRALE ON ZATERDAG
7 JANUARI 1939.
Progr. I. Jaarsveld.
Progr. II. Hilversum I en II.
Progr. III. Keulen 8.00; Parijs Radio 9.20;
Radio P. T. T. Nord 9.30; Pauze (klokje) 9.50
10.00; Parijs Radio 10.00: Radio P. T. T. Nord
10.20; Keulen 11.20; Ned. Brussel 12.20; Keulen
1.30; Fransch Brussel 8.50; Keulen 3.20; Dan-
marks Radio of Diversen 5.20; Fransch Brussel
6.35; Ned. Brussel 6.20; Keulen 7.50; Parijs Radio,
of Diversen 9.30; Ned. Brussel 10.10; Keulen
10.30.
Progr. IV. Ned. Brussel 8.00; Diversen 9.20
10.35; London Regional 10.35; Droitwich 11.50;
London Regional 11.05; Droitwich 11.20.
Progr. V. 8.007.00 Diversen. 7.00 Eigen gra-
mofoonplatenconcert. Verzoekprogramma. 8.00
12.00 diversen.
Luch t-vrach tvervoer.
Niet alleen hoogwaardige producten
maar ook stukgoederen.
V
anneer men gewoonlijk op den be-
ganen grond pleegt te verkeeren,
geeft men zich zelden rekenschap
van het feit, dat het ver boven u
voortsnellende vliegtuig naast zijn bemanning
en eventueele passagiers meestentijds ook
vracht vervoert, in den vorm van goederen.
Het postvervoer worde daarvan uitgeschakeld.
Daarover is zóóveel op te merken, dat er ge
voegelijk een afzonderlijke beschouwing aan
gewijd kan worden. Weinigen zullen zich ech
ter realiseeren, dat dagelijksche hoeveel
heden van circa 700 K.G. dagbladen van
Rotterdam, Amsterdam, Kopenhagen, Stock
holm enz. vervoerd worden en dat dit vervoer
in het binnenlandsch verkeer in den zomer
per dag ongeveer 1000 K.G. bedraagt.
Het zich nog steeds uitbreidende net van
luchtverbindingen, niet alleen in, doch zeer
zeker ook buiten Europa, is oorzaak geworden
dat eertijds vrijwel onbereikbare gebieden in
het verkeer zijn opgenomen. Het gevolg daar
van is geweest, dat productie- en afzetlanden
dichter bij elkander zijn gekomen, dat de
mogelijkheid tot uitbreiding van handelsre
laties geschapen is. Dat feit op zich zelf is
reeds van groote beteekenis, vooral in een
tijd als dezen, nu er nog altijd een zekere
wedloop bestaat om elkander handels-obsta
kels in den weg te leggen. Intusschen bedenke
men wel, dat het vrachtvervoer door de lucht
zich niet kan uitstrekken over alle soorten
van goederen. Volume en gewicht spreken im
mers een woordje mede. Vandaar dan ook,
dat het goederenvervoer door de lucht zich ln
't bijzonder interesseert .voor de spoedig aan
bederf onderhevige artikelen, niet duurzame
goederen, welke vrachtkosten kunnen ver
dragen. In dat verband moeten onze gedach
ten wel uitgaan naar het bij uitstek Neder
landsche product: de afgesneden bloemen.
Aalsmeer en andere centra op dit gebied zou
den u in de meest enthousiaste bewoordingen
kunnen vertellen van welk een beteekenis de
K.L.M.-verbindingen zijn geworden. Zóó van de
veilingen naar het vliegveld en op denzelfden
dag nog afgeleverd in Duitschland. Engeland.
Scandinavië, den Balkan en zelfs neg verder
De lichte verpakking is daarbij van het groot
ste belang, beschadiging var. het vervoerde
product is feitelijk uitgesloten en volkomen
frisch komen de goederen ter bestemder
plaatse.
Zoo kon het bloemenvervoer uit ons land
door de lucht een gewicht bereiken in 1937 var.
circa 250.000 K.G. Ongetwijfeld zou deze ge-
wichtshoeveelheid nog veel hooger zijn, indien
Eindelijk bereikte zij de rivier en staande op den oever, vroeg II kameraadje had weggenomen. „Toe, geef me antwoord", zei ze,
zij of het heusch waar was, dat het water haar kleine speel- „ik schenk je graag m'n mooie nieuwe schoentjes, als je hem
teruggeeft aan mg!"
Het leek net alsof de golfjes toestemmend kniktenDirect
ging ze zitten in het gras en trok dapper haar roode schoentjes
uit, waarna zij ze in de rivier gooide. Maar zg vielen te dicht aan
den kant neer
Marie fijv/er-
De golfjes orachten de schoentjes weer terug naar den oever.
Het was, alsof de rivier net liefste wat zij bezat niet aannemen
wilde, omdat zg den kiemen Karei niet had. Gerda dacht echter,
dat zij haar schoentjes niet ver genoeg gegooid had. Daarom
kroop zij in een boot, die in het riet lag, ging aan het uiterste
puntje zitten en wierp de schoentjes opnieuw in het water.
(Wordt vervolgd).
velerlei handelsbelemmerende bepalingen
zulks niet onmogelijk maakten. Niet alleen
deze groep van exporteurs, doch ook de K. L.
M., zou er wel bij varen, indien daarin ver
andering kwam.
Naast afgesneden bloemen nemen onze
kasaardbeien een belangrijke plaats in bij het
luchtvervoer. De primeurs zijn nog altijd een
geliefkoosd product voor vele buitenlandsche
markten. De bekende kartonnen doosjes
vinden langs den snelsten weg hun bestem
ming naar het vliegveld, om ook al weder
denzelfden avond lucullus-magen in het bui
tenland te vergasten. Onze vliegverbindingen
hebben dat mogelijk gemaakt.
Ook de duurdere vischsoorten hebben deze
wijze van vervoer gevonden. Niet alleen op
de Europeesche lijnen onzer luchtvaartmaat
schappij, maar zooals ik zelf heb mogen
zien ook ginds in West-Indië. Daar heeft
het vervoer der bekende „red-snappers", de
fraaie roodgekleurde visschen, langen tijd een
belangrijke plaats ingenomen.
Bij deze groepen van te verzenden goede
ren behooren voorts de broedeieren. Vooral bij
dit artikel is een snelle wijze van vervoer
geboden, omdat de kiemkracht der eieren na
circa veertien dagen reeds aanmerkelijk heeft
geleden. De driemaal wekelijksche verbin
ding AmsterdamBatavia heeft het thans
mogelijk gemaakt dit product binnen den
daarvoor vastgestelden tijd over te bren
gen.
Behalve de afgesneden bloemen, de kas
aardbeien, de duurdere vischsoorten en de
broedeieren worden ook vruchten, bloembollen
en zaden per vliegtuig vervoerd. De speciale
afdeeling der K.L.M., welke dit vervoer ver
zorgt, waarborgt den verzender practisch ge
sproken alles, wat hij maar verlangen kan.
Films.
Sedert meer day 15 jaar worden voorts op
de Europeesche lijnen films per vliegtuig
vervoerd: welk vervoer zich sterk heeft ont
wikkeld sedert de invoering der sprekende
films. Maar ook op de Indië-route neemt dit
vervoer een bijzondere plaats in. Met elk
vliegtuig vertrekt ruim 100 K.G. films van
Amsterdam naar het Oosten. «Dat beteekent
circa 300 K.G. per week. Voor het grootste
gedeelte betreft het hier Engelsche en Ame-
rikaansche journaal-films voor Britsch-Indië
en de Maleische staten. Maar ook de Neder
landsche filmindustrie maakt hoewel in
kleinere hoeveelheden gebruik van het
Indië-vliegtuig. Ook de amateur-kleurenfilms
in het Oosten opgenomen, worden uitsluitend
door de lucht ter afwerking naar Parijs en
Londen gezonden en komen langs denzelfden
weg weer in 't bezit der eigenaren. Het aantal
vervoerde filmpjes, van 16 en 19 m.m. loopt
in de tienduizenden.
Levende have.
Onder de meest hoogwaardige producten,
die aan de zorgen van de K.L.M. worden toe
vertrouwd, behooren: goudzendingen, edel-
steenen, machineonderdeelen enz. We gaan
thans van de doode naar de levende have
over en herinneren ons het merkwaardige
luchtvervoer der vele ééndagkuikens naar
Engeland, verpakt in speciale daarvoor ge
maakte kartonnen doceen en waarbij uit den
aard der zaak de verzender heeft te over
wegen, of het hem voordeeliger is dan wel
broedeieren, of deze ultra jeugdige kuikens
te verzenden. Laatstgenoemden leenen zich
overigens wel bijzonder voor luchtvervoer.
Ook voor andere levende dieren welke per
vliegtuig reizen, geldt natuurlijk, dat de be
spoediging bij het vervoer van buitengewoon
groot belang is en dat daarnaast het niet of
slechts zelden overladen vcor de levende dieren
een niet te onderschatten voordeel beteekent.
Bedenkt men daarbij, dat zoowel levende
dieren als gcederen door den korten transport
duur in frisschen toestand hun eindstation
bereiken, dan is alweder zuiver commer
cieel beschouwd, de mogelijkheid eener
hoogere opbrengst zeer aanzienlijk. Ook de
ver doorgevoerde persoonlijke zorg, welke aan 1
dezen vorm van lading wordt besteed, mag
natuurlijk niet uit het oog verleren worden.
Allerhande factoren hebben natuurlijk in
vloed op den omvang van het goederenver
voer door de lucht. Men denke bijv. aan ko
mende feestdagen. Onder het vooruitzicht
der naderende Kerstdagen in het afgeloopen
jaar werd op den vooraf gaanden Maandag
naar Londen en Parijs voor niet minder dan
12000 gulden aan bloemen per K1.M. ver
zonden. Bij het opgaan van de zon ge
plukt, gaat het product ter veiling, naar
Schiphol, allerhande formaliteiten in ver
band met de clearing en contingenteering
worden vervuld, electrische lorries snellen
over het platform, de doozen met 17 a 20
K.G. bloemen verlaten weldra den vaderland-
schen bodem. En weinige uren later zijn ze
ver van honk gedistribueerd.
Al leent het hoogwaardige product zich in
de eerste plaats voor luchtvervoer, toch wordt
natuurlijk ook waarde gehecht aan het snelle
vervoer van vele stukgoederen. Bestudeering
der desbetreffende manifesten op Schiphol
toont aan, dat de verscheidenheid van 't aan-
gebodene hoe langer hoe grooter wordt. Naast
schilderijen, antiquiteiten, machine- en auto- j
onderdeelen, vindt men pelterijen, damesmode I
waren, laboratorium-artkelen, zeekaarten,
instrumenten enz.
Het vervcerprobleem is uit den aard der zaak
een zeer belangrijk vraagstuk voor elke lucht
vaartmaatschappij. Uitsluitend op toerisme
ingesteld, geeft slechts een basis met onvol
doende zekerheid. Neen, het handelsverkeer
biedt in dit opzicht gunstiger perspectieven.
Ook de K.L.M. heeft dat belang begrepen en
laat niets onbeproefd daarnaar te handelen.
De eigen K.L.M.-dienst is er voortdurend
op uit vracht te zoeken en den vervoerder
in kennis te stellen van de te verwachten
service. Op dat gebied is er nog een groote
toekomst. Indien het internationale handels
leven zich een weinig zou weten te herstel
len. zou het luchtvervoer daarvan in bij
zondere mate kunnen profiteeren. Men stelle
zich slechts voor, dat de hooge tarief muren
geslecht zouden worden en dat vele contln-
genteeringsmaatregelen zouden verdwijnen,
dan zou de K.L.M voor haar vrachtvervoer
een ongekende bloeiperiode beleven.
MOLLERUS.
