frANS Hals
ABDIJSIROOP
AGENDA
4-jarig bestaan
ALS IK KONING WAS
roland colman
Het kwik
blijft
hoog!
„DE SPAARNESTAD"
s Werelds beste
Hoest-siroop
|De fteeuwkof)ingif?l
mf
Wintersche bloemen.
WOENSDAG 11 JANUARI 1939
HAARUEM'S DAGBDAD
DE KOSTEN VAN ARMENZORG
TE HAARLEM.
Financieele moeilijkheden, ont
staan door de enorme uitgaven
voor Maatschappelijk Hulp
betoon.
Eenige maanden geleden vestigden wij er de
aandacht op, dat uit de cijfers van het Centraal
Bureau van Statistiek bleek, dat de kosten aan
Armenzorg, in vergelijking met zeer veel andere
gemeenten, zeer hoog zijn. De uitkeeringen per
gesteunde waren gemiddeld: Amsterdam f 10,54,
Haarlem f 10,18, Rotterdam f9,76. Den Haag
f 9,90, Utrecht f 8,51, Eindhoven f 8,78, Arnhem
f 8,40, Delft f 7,65, Nijmegen f 7,53, Dordrecht
f7,37, Schiedam f7,27. Leiden f6,92, Hilver
sum f 6.95, Heerlen f 6.69, Leeuwarden f 6,68.
Enschede f 6,65, Groningen f 6,48, Breda f 5,43,
Tilburg f 4,97, Maastricht f 4,73 en Apeldoorn
f 3,43. Daaruit bleek dus, dat Haarlem op Am
sterdam na, de hoogste uitkeeringen had.
Wij geven een uiteenzetting ter verklaring,
waaruit bleek, dat er in de laatste jaren een nog
belangrijke wijziging in de Armenzorg te Haar
lem heeft plaats gehad. Vroeger was de toestand
zoo, dat het BurgeiTijk Armbestuur (Maatschap
pelijk Hulpbetoon) eerst vroeg hoeveel uitkee-
ring een steun-behoevende van particuliere en
kerkelijk^ instellingen van Armenzorg kreeg en
daarop dan een aanvullende uitkeering gaf. Toen
de minister voor de werkloozen die onder de
rijkssteunregeling vielen evenwel toestond dat
de particuliere Armenzorg een ruimere armslag
toepaste (een uitkeering gaf boven het steun
bedrag van bijvoorbeeld f 1,50 per week) zon
der dat die in mindering werd gebracht van den
steun, heeft het gemeentebestuur door zijn
sociaal gevoel geleid beslist, dat hetzelfde
ook kon worden toegepast op de gesteunden via
Armenzorg. Het gevolg daarvan is geweest, dat
nu te Haarlem regel geworden is, dat Maat
schappelijk Hulpbetoon voor den steun zorgt en
dat particuliere en kerkelijke instellingen van
Armenzorg daarop een toeslag geven.
Ook wat de andere uitkeeringen betreft
(brandstoffentoeslag enz.) past de gemeente
Haarlem voor de gesteunden via Armenzorg de
zelfde bepalingen toe die gelden voor de werk
loozen die in de steunregeling vallen.
Deze aangelegenheid is ook ter sprake ge
bracht in de afdeelingen van den Haarlem-
schen Raad waar de begrooting voor 1939 ter
sprake is gekomen.
In het afdeelingsverslag lezen wij:
„Haarlem staat bij de bedragen, die per week
aan ondersteunden bij Armenzorg worden uit
gekeerd, vlak na Amsterdam het hoogst, in ver
gelijking met verschillende groote gemeenten.
Deze uitgaven aan Armenzorg zijn zoo aanzien
lijk vermeerderd, doordat de bij dezen dienst ge
steunden feitelijk gelijkgesteld zijn met onge
organiseerde valide arbeiders, en hun steunbe
dragen daardoor veel hooger zijn geworden dan
vroeger. De hierdoor ontstane toestand is fnui
kend voor de gemeente-financiën. Niet alleen,
dat de rechtstreeksche uitgaven aan Armen
zorg veel hooger zijn geworden, maar het feit,
dat Haarlem mee de hoogste uitkeeringen geeft,
kan niet nalaten invloed uit te oefenen op per
sonen uit andere deelen des lands, die voor steun
in aanmerking wenschcn te komen. Het wordt
algemeen bekend: Haarlem staat met Amster
dam in dezen aan den top. De gevolgen spiege
len zich af in de steeds hooger wordende be
lastingen, die drukken op de andere deelen der
stedelijke bevolking, waarbij vooral de kleine
middenstand en zelfstandig werkende arbeiders
het zeer zwaar te verantwoorden krijgen zon
der dat voor hen uitzicht bestaat op eenigen
steun tenzij zij zich armlastig melden. In be
trekking met deze feiten moet ernstig bezwaar
rijzen tegen het bij deze materie gevoerde be
leid."
Het antwoord dat B. en W. op deze opmerkin
gen in de afdeelingen gegeven hebben, gaven
wij reeds in ons nummer van Zaterdag.
Ter herinnering drukken wij het hier nog
eens af:
„De gemiddelde ondersteuningsbedragen, wel
ke sinds korten tijd door het Centraal Bureau
voor de Statistiek worden verzameld en in drie-
maandelijksche overzichten worden gepubli
ceerd, trekken algemeen de aandacht en ook ons
is het daarbij opgevallen, dat deze gemeente
vrijwel aan de spits staat. Stemt dit eenerzijds
tot voldoening, omdat een behoorlijke zorg voor
hen, die op de openbare armenzorg zijn aange
wezen, een van de meest dringende zaken is,
waarvoor de overheid op de bres moet staan,
anderzijds laat de zorgelijke financieele toe
stand waarin de gemeente verkeert, niet toe om
daarbij verder te gaan dan financieel verant
woord is. Echter achten wij het tijdstip nog niet
gekomen om te overwegen of maatregelen die
nen te worden genomen, waardoor het gemid
delde steunbedrag lager wordt, omdat er nog
geenszins zekerheid bestaat, dat de gemiddel
den zijn verkregen met inachtneming van alle
factoren, welke daarop van invloed kunnen
zijn."
Tot zoover het antwoord van B. en W.
Wij hebben nog eens nader geinformeerd,
waarbij ons bleek, dat er op het Stadhuis veel
aandacht aan deze quaestie geschonken wordt.
Het kan zoo werd verklaard niet ontkend
worden, dat de financieeele moeilijkheden waar
mee Haarlem thans te kampen heeft, geheel
verklaard worden door de enorme uitgaven die
wij voor Armenzorg moeten doen. (De begroo-
Heden:
WOENSDAG 11 JANUARI
Stadsschouwburg: Pater Malachius' Mirakel
door het Ned. Tooneel. 8.15 uur.
Gem. Concertzaal: Groot Opera Concert o.l.v
Frits Schuurman. 8.15 uur.
Gebouw „De Nijverheid", Jansstraat 85: Open
bare lezing H. H. Schmitz, pred., 8.15 uur.
Palace Familie Cinema: „Tusschen twee vrou
wen" en „Ruzie driehoog achter", 2.— ~n 8.15 u.
Rembrandt Theater: „Wapenzusters", 2.30, 7
en 9.15 uur.
Frans Hals Theater: Deanne Durbin in „De
Bakvisch" (voor de'derde week geprolongeerd).
2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: „Drie kameraden", 2.30
7 en 9.15 uur.
Spaarne Theater: „De vrouwelijke Tarzan" en
„Het derde alarm".
Moviac Theater: ..Het geheim van de Zermatt"
Teyler Museum, Spaarne 16. 11—3 uur, be
halve 's Maandags. Toegang vrij.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Ge
opend eiken werkdag (behalve Vrijdags) van
3—5 en 7—9 uur.
DONDERDAG 12 JANUARI
Stadsschouwburg, Wilsonsplein: Dansavond
Dar ja Collin, 8.15 uur.
Gemeentelijke Concertzaal: Jodelavond N. C.
R. V., «15 uur.
Gebouw Sociëteit Vereeniging: Ned. Vereeni-
ging van Spiritisten „Harmonia". Rede ir. J. F.
Carrière, 8.15 uur.
Gebouw „De Nijverheid", Jansstraat 85: Le
zing arts IJ. Hettema over voeding en tandbe
derf, 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen 's middags on 's wonds
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Ge
opend eiken werkdag (behalve Vrydags) van
3—5 en 7—9 uur.
ting voor 1939 wijst op het hoofdstuk ondersteu
ning van behoeftigen een tekort aan van
f 937.000 er. op het hoofdstuk Maatschappelijk
Hulpbetoon f 1.682.000). Het rijk draagt voor
een belangrijk deel bij in den steun van valide
werkloozen, maar de zorg voor de Armlastigen
worden door het rijk geheel op de schouders
van de gemeentebesturen geschoven. Dat kan
zoo niet blijven, want hoe langer de crisis duurt,
hoe meer steunbehoevenden er, naar den maat
staf die het rijk aanlegt, van Werkloozenzorg
naar Armenzorg worden overgeheveld.
Werkloozen die 65 jaar worden vallen buiten
de rijkssteunregeling en komen om slechts
een voorbeeld te noemen in het vervolg ge
heel ten laste der gemeente. Bovendien moet
men bedenken, dat door het ouder worden van
de menschen het aantal ouden van dagen dat bij
de gemeente moet aankloppen om steun, steeds
grooter wordt.
De gemeenten worden nu wat de Armenzorg
aangaat voor heel andere dingen gezet dan ja
ren geleden toen de regeling werd vastgesteld,
dat de verzorging der armen ten laste der ge
meente kwam. Toen was het zoo, dat alleen in
validen weduwen en ouden van dagen gesteund
moesten worden, maar nu zijn er onder de ge
steunden via Armenzorg zeer velen die door de
crisis verarmd en werkloos geworden zijn. In
de naaste toekomst zal het noodig zijn, dat het
wat deze materie betreft, tot een billijke rege
ling voor de verdeeling der lasten tusschen rijk
en gemeenten komt.
CURSUSAVOND
Voor de Coöp. Tuinbouwvereeniging .Eigen
Tuin" en „Zonder werken niets" zal de heer
J. Hendrikx te Overschie Donderdagavond 12
Januari in de bovenzaal van „Roxy", Corne-
lissteeg, een cursusavond geven over „stik
stof-meststoffen".
Ter gelegenheid van ons
een glansrol van
als de roemruchte
Francois Villon
Vagebond-Dichter onder de rege
ring van Louis XI
Humor Spanning - Actie
Een kostelijke film
ook by de felste kou
BRECHCOKES (Belg.)
ANTHRACIET
I 50/80 (Belg.)
I 50/80 (Wales).
IV 8/15 (Belg.)
IV 8/15 (Wales).
17.50
22.50
24.50
18.—
19.—
KOLENHANDEL
(Adv. Ingez. Med.j
NEDERLANDSCHE LANDBOUW
ALMANAK.
Bij de N.V. Uitgeversmaatschappij W. E. J.
Tjeenk Willink te Zwolle is Dr. Staring's Ne-
derlandsche Landbouwalmanak 1939 versche
nen. De redactie werd gevoerd door Ir. G. A.
Leignes Bakhoven, N. H. Blink, E. J. Lank-
waarden (tevens secretaris) en Ir. J. A. van
Riel.
OPWEKKINGSSAMENKOMSTEN.
Donderdag 12 Januari as. zal in de Kerk der
Broedergemeente aan de Parklaan spreken de
Evangelist J. Kits, leider der „Openlucht-Evan
gelisatie" te Zeist, hiertoe uitgenoodigd door het
Comité voor Opwekkingssamenkomsten. De bij
eenkomst zal door solo-zang worden opgeluisterd
KALENDERS.
We ontvingen nog de volgende kalenders:
Stok's herinneringskalender, die versierd is
met twaalf mooie reproducties van schilde
rijen van oude meesters.
,Die Schweiz", een mooi geïllustreerde ka
lender der Schweizerischen Verkehrszentrale
te Zürich.
Een duidelijke weekkalender van de firma
F. Joh. Rohlfs aan de Anegang.
(Adv. Ingez. Med.)
VEREENIGING „DE NATUUR".
De vereeniging tot bevordering der aqua
rium- en terrariumkunde „De Natuur" houdt
16 Januari in café-restaurant „Royal" Stati
onsplein een vergadering, waarop dr. Schutte
een inleidend woord zal spreken. Het bestuur
stelt zich voor hieraan een vraaggesprek te
verbinden.
LEERAREN LICHAMELIJKE OPVOEDING.
De afdeeling Haarlem van Leeraren en On
derwijzers in de Lichamelijke Opvoeding in
Nederland houdt a.s. Zaterdagavond in Hotel
„Lion d'Or" een ledenvergadering. De voor
zitter, de heer R. Verwers en de secretaris, de
heer W. van der Laan treden af en stellen
zich niet beschikbaar.
ONAFHANKELIJKE RELIGIEUZE
GEMEENSCHAP.
Naar men ons mededeelt staat thans definitief
vast, dat het centrum van de Onafhankelijke Re
ligieuze Gemeenschap gevestigd zal worden in
onze gemeente op het Oranjeplein.
Vermoedelijk zal de opening plaats hebben op
Zondagavond 12 Februari. Deze, avond zal een
religieus karakter dragen.
BONDSDAG AQUARIUMLIEFHEBBERS.
24 en 25 Juni zal de afdeeling Haarlem van
de Vereeniging tot bevordering der aquarium
en terrariumkunde „De natuur" den Bonds
dag" in onze stad organiseeren. Hierop wor
den circa 300 a 400 personen verwacht. Ter
gelegenheid van dezen Bondsdag wordt in het
„Pannekoekenhuisje" van „Thijsse's Hof" in
Eloemendaal 3 maanden, Juni, Juli en Augus
tus, lang een tentoonstelling georganiseerd.
Is ongetwijfeld AKKER's Abdijsi
roop. bevattende een twintigtal
kruiden, alle heilzaam voor de adem
halingsorganen. in de juiste ver
menging en samenstelling. De wer
king is krachtig en snel. Kruiden
hebben geen nadeelen voor de
andere lichaamsorganen. Daarom
komt den laatsten tijd de medische
wereld weer veel van chemische op
plantaardige middelen terug. De
reeds zoo krachtige werking van
Abdijsiroop is thans bovendien nog
versterkt o.a. door het toevoegen
van ..codeïne", de sterkste hoestbe-
dwingende stof. Gebruikt daarom
AKKER'S
ve^stèfJcte
Legen hoest, griep, bronchitis, asthma
Flacon 90 cl.. f 1.50. f 2.40. f 4.20. Alom verkrijgbaar
(Adv. Ingez. Med.)
Copyright P. I. B. Box 6 Coponhogen
„Naar zoo'n lief meisje als jij bent, heb ik m'n geheele leven
verlangd", zei het besje. „Je zult eens zien hoe goed wij het samen
zullen vinden." Nog steeds kamde zij met de gouden kam Gerda s
haar. En het meisje begon meer en meer haar speelkameraadje te
vergeten, want de oude vrouw kon tooveren, maar een booze heks
was zij gelukkig niet.
Zj tooverde maar zöo'n beetje voor haar eigen pleizier. En nu
wilde zij de kleine Gerda bij zich houden. Daarom ging zij naar
den tuin, wees met haar kruk naar de rozenstruiken enhoe
mooi deze ook bloeiden, toch zonken ze aliemaal in den grond weg,
zoodat niemand meer kon zeggen waar zij gestaan hadden. De
oude vrouw was bang, dat Gerda. wanneer zij die rozen zag, aan
haar eigen rozen zou denken en daardoor aan haar speelkameraadje
en misschien wel weg zou loopen
f \)i A»
xT
Toen liet zij het meisje in den tuin komen. Er hing een heerlijke
geur hier, want alle mogelijke bloemen waren aanwezig en bloeiden.
Geen enkel prentenboek kon daar tegen op. Gerda danste van
blijdschap en zij bleef in den tuin spelen, tot de zon onderging,
waarna zij het huisje weer binnen ging om te gaan slapen. Een
prachtig bed met rood-zijden dekens, waarop blauwe viooltjes ge
borduurd waren, stond reeds voor haar klaar, En zij sliep ei
droomde net zoo heerlijk als een Koningin op haar bruiloftsfL -
.(Wordt vervolgd).
De moeilijkste tijd van 't jaar.
Ja, de moeilijkste tijd van 't jaar, deze
eerste maand; en wel, omdat we vorst kunnen
verwachten en dus dubbel veel zorg- aan onze
planten moeten besteden èn omdat we eigen
lijk nog niet aan den bloei van onze bollen
toe zijn en het moeten hebben van wat we uit
den winkel halen of zelf aan bloeiende plan
ten hebben kunnen overhouden.
Wat het eerste betreft: we zullen veel
moeten werken met krantenpapier. Daar heeft
u in de laatste weken het nut wel al van ge
merkt. De kraan van de waterleiding is er
door voor bevriezen behoed, welnu, ook uw
kamerplanten kunnen ervan profiteeren.
Krantenpapier houdt de kou tegen. We zet
ten het tegen de ruiten, voordat we des
avonds de gordijnen dichttrekken; we zijn ge
noodzaakt, in de avonduren of misschien des
middags al, wanneer de zon weggaat, de serre
af te sluiten en de planten daar aan een paar
graden vorst over te laten. Ook dan helpt
krantenpapier. Zooveel mogelijk zetten we de
planten bijeen op een tafel, die vlakbij de
schuifdeuren naar de huiskamer staat: hier
over leggen we kranten. De planten die niet
uit de ampel of uit den zwaren blcem-
standaard getild kunnen worden omwikkelen
we met krantenpapier; des avonds wanneer
we naar bed gaan zetten we de schuifdeuren
naar de verwarmde kamer open. Zóó kan onze
kamertuin voor het grootste gedeelte de kou
overleven.
En nu het andere bezwaar van de Januari
maand: de schaarschheid aan bloemen. Want
onze meeste bollen zijn nog in de donkere
kast, die tevens luchtig en schimmelvrij moet
zijn en waarin het niet mag vriezen, terwijl
ze evenmin tegen een verwarmde schoorsteen
gebouwd mag zijn. Misschien zijn enkele ge
prepareerde bollen, speciaal voor vroegen
bloei klaargemaakt, al zoover, dat ze in 't
licht kunnen. Met de kleine luchtige Romein -
sche Hyacintjes kan dit althans het geval
zijn. Maar de andere? Al zoovaak is erover
geschreven en toch zien we ieper jaar weer
voor zoo menig raam het bewijs, dat nog lang
niet de helft van de bloemenliefhebbers weel,
hoelang een bol in het donker moet blijven!
Daarom nogmaals de regel, die toch zoo
eenvoudig is: de knop moet geheel uit den bol
gegroeid zijn. Dit geldt voor alle bolgewassen,
zoowel tulpen en hyacinten als narcissen,
waarbij natuurlijk een uitzondering gemaakt
wordt voor de Fransche trosnarcisjes, die
immers heelemaal geen donkere kast noodig
hebben. Bij de hyacinten kunnen we al heel
duidelijk voelen, wanneer de bol in het licht
gebracht kan worden. Tusschen vinger en
duim constateeren we. dat de dikke bloem
tros geheel uit den bol is gegroeid en dat
zich daaronder zelfs al een eindje bloemsten
gen van 23 cM.bevindt. Hebben we tot zoo
lang geduld gehad en brengen we dan eerst
de bollen in het licht, dan zullen de blade
ren nooit hoog boven de bloemtros uitschie
ten en staan de bloemen ap een behoorlijk
langen stengel.
Bij de tulpen gaat het al net zoo, onver
schillig of we die in bulb-fibre in de kast of
ingegraven in den kouden bak buiten heb
ben. De narcissen met hun vliezige knoppen
zijn bovendien buitengewoon gevoelig voor de
droge warmte van de huiskamer; we zullen ze
dan ook ergens waar het koel is voor het
raam moeten zetten, tot het oogeniblik dat de
knoppen opengaan; dit is trouwens een
methode die ook voor tulpen aanbeveling ver
dient en waardoor we bij hyacinten even
eens voorkomen, dat op het laatste oogen-
blik onze heele kweekerij verdroogt.
En tenslotte dit: een venster op het zuiden
is minder aan te bevelen, omdat de zon het
water lauw maakt en zich daar dan gemakke
lijk ziektekiemen ontwikkelen.
L. S.
FAILLISSEMENTEN.
Door de Arrondissements-Rechtbank te
Haarlem zijn geen faillissementen uitgespro
ken op Dinsdag 10 Januari 1939.
Wegens gebrek aan actief werd opgeheven
het faillissement van H. Wijker Huibertszoon,
reeder en schipper, wonende te IJmuiden,
Adrianastraat 2. Curatrice Mr. E. Gouda te
Haarlem.
Door het verbindend worden der Uitdeelings-
lijst zijn geëindigd de faillissementen van:
1. W. J. van den Bosch, aannemer, wonende
te Hiliegom. Curator Mr. T. A. M. A. van Löben
Seis te Haarlem.
2. W. Oexeman, bloembollenhandelaar, wo
nende te Hiliegom, van den Endelaan 54. Cu
rator Mr. A. G. H. H. Roeffen te Aalsmeer.
3. Leon Paul Nollen, vroeger drijvende een
agentuur en commissiehandel te Overveen,
thans wonende te Haarlem. Curatrice Mr. C.
II. Deknatel te Haarlem.
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCIiE
RADIOCENTRALE OP
DONDERDAG 12 JANUARI.
Progr. 1: Jaarsveld.
Progr. 2: Hilversum I en II.
Progr. 3: 8.00 Keulen, 9.50 Pauze, 10.00 Pa
rijs Radio, 10.50 Diversen, 11.20 Parijs Radio.
12.30 Ned. Brussel, 2.20 Droitwich. 2.45 Radio
PTT Nord. 4.20 London Regional, 5.20 Ned.
Brussel. 6.05 Radio PTT Nord, 6.20 London
Regional, 7.20 Keulen. 8.20 Brussel Fr., 10.20
Ned. Brussel. 10.30 Boedapest (of diversen),
11.20 Parijs PP (of diversen).
Progr. 4: 8.00 Ned. Brussel, 9.20 Diversen,
10.35 London Regional. 12.50 Droitwich, 1.40
London Regional, 3.35 Droitwich. 6.35 Boeda
pest, 7.00 Droitwich, 10.40 Pauze, 10.45 London
Regional, 10.55 Droitwich.
Progr. 5: 8.007.00 Diversen.
7.00 Eigen gramofoonplatenconeert: Dans
muziek.
1. Harlem Hokum Blues, Nat Gonella.
2. I gotta see a man about a girl. The Mas-
queraders.
3. Life goes to a party. Benny Goodman.
4. My girl is a rhythm fan, Harry Roy.
5. Lambeth Walk, Bill Cotton.
6. Farewell Blues, Joe Venuti..
7. I can't dance, Nat Gonella.
8. Dill pickles, Harry Roy.
9. Moonlight, Victor Sylvester.
10. Away in Hawaii, Roy Fox.
11. Ride Red Ride. Nat Gonella.
12. Jump on the wagon, The Masqueraders.
13. If dreams come true, Benny Goodman.
14. Heart of gold, Harry Roy.
15. Me and my girl, Billy Cotton.
16. Someday sweetheart, Joe Venuti.
17. Caroline, Nat Gonella.
18. Goombay Rumba Drums. Harry Roy.
19. Dear love my love, Victor Slvester.
20. A Hill Billy round-up, Roy Fox.
".00—12.00 Diversen.
