Haarlem's Dagblad ©VLEKKEN 1938: een gunstig jaar voor de schatkist. De Veiligste Maand. Ernstige brand te Zandvoort. Grasdrank. Het belangrijkste 56c Jaargang No. 17048 Uitgave Lonrens Coster, Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N. V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. DrukkerijZuider Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Dinsdag 17 Januari 1939 Abonnementen per Keek f0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per post f3.55. losse nummer* 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclame* f 0.60 per regel. Regelabonnementsturicven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regel* f 0.60. elke regel meer f 0.15. Groentje» zie rubriek. Wij leven nu in de veiligste maand des jaars. Een rustige gedachte. Jammer genoeg moet ik er bijvoegen, dat dit kampioenschap alleen maar het verkeer-op-den-weg in Nederland betreft. Dus niet de epidemische en andere ziekten, niet de branden en gasontploffingen en ook niet de onderlinge verstandhouding van de Spanjaarden. Ik zeg dit nadrukkelijk, want sommige menschen lezen zoo haastig. Dat Januari de veiligste maand des jaars in ons wegverkeer is heeft natuurlijk het Cen traal Bureau voor de Statistiek uitgemaakt. Dat beslist in zulke dingen. De zomermaanden zijn de onveiligste, hetgeen wel te begrijpen is vanwege het drukke rijverkeer in den va- cantietijd. Maar waarom Januari nu eigenlijk veiliger moet wezen dan Februari, of Maart of April, is niet heelemaal duidelijk. Ik kan geen andere reden bedenken dan dat de goede voornemens voor het Nieuwe Jaar in de eerste maand nog werkzaam zijn, zoodat ieder zich wat bijzondere moeite geeft om het leven van zijn medemensch te sparen. Maar het Centraal Bureau zal dit motief wel niet doen gelden. Het ziet er niet ambtelijk genoeg uit. Intusschen moet u nu niet gaan denken dat deze maand volslagen veilig is. Allerminst. Het blijft scherp opletten, zooals ik gisteren nog, achter het autostuur zittend, ondervond. Middenin een onzer grootste steden, in regen weer zoodat het asphalt glad was, schoot daar een jongeling op een fiets uit een smalle zijstraat links van mij en stak dwars voor mij de straat over. Mijn hevige trap op de voetrem redde hem het leven. Toevallig slipte ik maar weinig. Als dat erger was geweest had het den ouden heer, die vlakbij te wachten stond om over te steken, kunnen doen sneven. En er kwam nog wat geluk bij. De autobestuurder achter mij remde namelijk ook nog bijtijds, ofschoon hij op het geval niet verdacht kon zijn. Dit nietige voorval, dat iedere automobilist bij veelvuldige ervaring kent, geeft mij onmid dellijke aanleiding om zonder eenige verba zing uit de statistieken van het Centraal Bureau te vernemen: „Niet minder dan 47.2 pCt. van de slachtoffers van het verkeer zijn wielrijders". Zij vormen de grootste groep. Dat daarin vrouwen en meisjes de meerder heid uitmaken verbaast mij evenmin, want de vrouw schijnt vaker bezield door de gedachte „ze moeten maar voor mij opzij gaan" dan de man en rijdt veelal in een slingerender lijn, hetgeen vermoedelijk ook wel beïnvloed wordt door den bouw van de damesfiets, die slapper dan de heerenfiets is. Het wil mij voorkomen dat wij een stadium van de „verkeersopvoeding" hebben bereikt waarin aan de fietsers in het algemeen ge sproken nog het meeste gedaan moet wor den. En dit geldt dan meer volwassenen dan schoolkinderen, want de laatsten hebben, evenals de automobilisten, al heel wat nuttig verkeersonderwijs gehad. De automobilisten hebben zich voor het halen van hun rijbewijs de verkeersregels al moeten inprenten. Zij verkeeren bovendien in het bewustzijn dat zij gevaar voor anderen opleveren als zij fouten maken dus niet alleen voor zichzelf en diegenen onder hen die daar niet al te gevoe lig voor zijn, zijn het toch wel voor een proces-verbaal en voor het vonnis van den kadi. Er komt nog de onaangename weten schap bij dat bij een aanrijding met een „lichtere verkeers-eenheid", hetzij een voet ganger, fietser of motorfietser, altijd eerst verondersteld wordt dat de automobilist de schuldige is. Als ik gisteren dien van links overstekenden fietser had aangereden door dat de auto doorgleed na het remmen zou een verontwaardigde menigte mij omgeven en een agent mij met achterdocht bejegend hebben. Fietsers daarentegen bedreigen anderer leven niet behoudens in enkele zeldzame gevallen en hebben in grooten getale van de verkeersregels niet het flauwste begrip. Als zij omtrent de twintig zijn en niet te best op gevoed pogen zij bovendien autorijders te sarren door vlak voor hen in het halfdonker, liefst in regen en op een gladden weg, te gaan slingeren. Of door, als een auto in flinke vaart achter hen is, een hand naar links uit te steken en meteen aan dit gebaar gevolg te geven. Dat is ook een verkeersfout en een dolle roekeloosheid bovendien. Als zij wisten hoe weinig zekerheid plotseling remmen in een auto op een gladden weg geeft zouden zij, tenminste terwille van hun eigen hachje, die apenstreken wel nalaten. Als zij wisten hoe sterk het uitzicht uit een auto in regen en schemering belemmerd wordt, temeer omdat op de zijruiten geen wisschers werken, zouden zij niet zoo gek zijn plotseling over te steken. Zeker niet van links want de man in de auto is natuurlijk op rechts verdacht, dat hij in de gaten moet houden maar ook niet van rechts. De 47.2 pCt., grootste groep der slachtoffers van het verkeer, spreken hun eigen taal. In 1936 noteerde d£ politie in ons land 43.724 botsingen in het verkeer, in 1937 werden er 45.027 geboekt. Natuurlijk kwamen er nog veel meer voor, waarbij geen politie aanwezig was en die vrij goed afliepen. Het aantal dooden is evenwel dalende. Het was in 1933 nog 843, in 1936 was het 763, in 1937 liep het terug tot 705. Dat is niet verklaarbaar. Het kan een ge lukkig toeval wezen; ik heb overigens geen statistiek van de zware verminkingen gezien, die wellicht in denzelfden tijd aanmerkelijk zijn toegenomen. De automobilisten allen als onschuldige lammeren voor te stellen zou dwaasheid zijn. Directe en indirecte belastingen brengen meer op dan geraamd is. Opbrengst ook boven 1937. Blijkens het overzicht van den stand der rijksmiddelen op ultimo December van het dienstjaar 1938 was de opbrengst der directe belastingen f 123.274.577 tegen over f 110.564.848 over 1937, hetgeen voor 1938 een voordeelig verschil van f 12.709.729 beteekent. Tot deze meerdere opbrengst hebben alle directe belastingen bijgedragen en wel de grondbelasting voor f 154.339, de inkomsten belasting voor f 11.164.711, de vermogens belasting voor f 682.813, de verdedigingsbe lasting voor f 580.212 en de belasting van de doode hand voor f 127.652. De raming der directe belastingen werd met ruim f 6.8 millioen overschreden. Wat de overige middelen betreft, de divi dend- en tantième belasting bracht over December j.l. een bate van f 1.312.598, tegen over f 822.746 over December 1939, De rech ten op den invoer leverden over December j.l. een opbrengst van f 8.222.170 (f 7.768.611) het statistiekrecht f 181.758 (f 222.844), de ac cijns op zout f 107.574 (f 73.683). In totaal was de opbrengst der „overige middelen" in December j.l. f 36.632.772 tegenover f 37.605.231 in December 1937, terwijl de raming per maand voor 1938 op f 35.768.750 was gesteld. De geheele opbrengst van deze middelen over 1938 heeft f 440.143.673 bedragen tegen over f 436.835.901 in 1937 alzoo in het afgeloopen jaar ruim f 3.3 millioen meer dan in het zijn hinderlijk en dienen om ze goed weg te krijgen, dade lijk verwijderd te worden. Daarom is het zoo prettig het boekje VLEKKEN, door C. Hoeing (uitgave Haarlem's Dagblad) in die toch overal wel voor komende gevallen bij de hand te hebben. Verkrijgbaar aan de kantoren van Haarlem's Dagbl.: Groote Houtstr. 93 en Soendaplein 37. Prijs slechts 10 cent. Maar in het algemeen zijn zij naar mijn over tuiging heel wat nauwkeuriger op de na leving der verkeersregels dan de wielrijders en dan vooral vele volwassen wielrijders. Een rijbewijs voor fietsers in te stellen is in ons land ondoenlijk. Maar op het punt van alge- meene voorlichting ook wat betreft de prac- tische mogelijkheden in het autorijden kan er in hun richting niet genoeg gedaan worden In hun eigen belang. R. P. PERSONALIA. Te Zwolle slaagde voor het diploma Duitsche handelscorrespondentie van de Vereen, van Leeraren in de Handelswetenschappen de heer H. Postuma uit Haarlem. daaraan voorafgegane. De raming over 1938 was f 429.226.000 en zij werd der halve met bijna f 11 millioen over troffen. De dividend- en tantièmebelasting bracht over 1938 ruim f 4 millioen meer op dan de raming bedroeg, de rechten op den invoer leverden ruim f 1.1 millioen meer op. De accijnzen op geslacht f 224.844, op wijn f 63.352, gedistilleerd f 921.255, bier ruim f 1.1 millioen, suiker ruim f 1.8 millioen en tabak ruim f 1.5 millioen meer dan de ra ming. Voorts overschreden de raming: de be lasting op gouden en zilveren werken met f 2.095, de omzetbelasting met ruim f 2.1 mil lioen en de rechten en boeten van successie enz. met niet minder dan ruim f 4.3 millioen. Daarentegen brachten de rechten en boeten van zegel ruim f 4.8 millioen minder op dan de raming over 1938 heeft bedragen, terwijl voorts minder dan de raming op brachten het statistiekrecht 40.810), de ac cijns op zout (f 11.687), de couponbelasting (f 998.332), de rechten en boeten van regis tratie (f 394.390) en de loodsgelden (f 86.775) De motorrijtuigenbelasting heeft over De cember j.l. f 1.217.385 en de rijwielbelasting heeft over die maand f 10.017 opgebracht. Over 1938 bracht de motorrijtuigenbelasting f 22.996.878 en de rijwielbelasting f 7.779.325 op, tegenover een raming van resp. f 23.200.000 en f 7.800.000. Pension aan den boulevard Favauge gedeeltelijk afgebrand. Brandweerman bij blus- schingswerk zwaar gewond. Hedennacht kwart voor vier brak brand uit in het van ouds bekende pension van den heer G. W van Toombergen aan den Boulevard de Fa vauge. De bewoners, die in het achtergedeelte van de woning sliepen werden door den brand opgeschrikt en moesten haastig de vlucht ne men. Een kind van zes a zeven jaar werd in een deken gewikkeld en door een voorbijganger bij vrienden ondergebracht. Aangewakkerd dooi den feilen Westenwind liet de brand zich zeer ernstig aanzien. Toen de brandweer, die toch zeer spoedig ter plaatse was, aankwam, sloegen de vlammen reeds laaiend uit de bovenverdie ping en kleurden de lucht met rossen gloed. De brandweer kon dan ook niet voorkomen, dat het pension „Thallatta" aan de voorzijde ge heel uitbrandde. Het achtergedeelte, dat lager is gelegen bleef vrijwel intact, doch kreeg na tuurlijk veel waterschade. Hoewel het vuur zich ook meedeelde aan het ten noorden van het brandende perceel gelegen pension „Adrïana Claina", dat ook aan den heer Van Toombergen behoort, wist de brandweer hier de schade te beperken tot het verbranden van de daklijst. De oorzaak van den brand is onbekend, doch men vermoedt, dat de brand door kortsluiting is ontstaan. Dat bij dezen brand nog een per soonlijk ongeluk voor kwam maakt de zaak nog ernstiger. De oudste zoon van den opperbrand- meester, de heer J. v. d. Bos sloeg bij den aan vang van het blusschingswerk achterover van een 8 meter hoog balcon. Gelukkig werd zijn val gebroken door een houten luik, dat eenigs- zins schuin tegen den muur lag. Met een ge kneusde borstkas en een hersenschudding werd hij in het naastgelegen pension van den heer Deinum binnengebracht. Burgemeester van Alphen en de commissaris van politie waren beiden op het tooneel van den brand aanwezig. Ongeveer half negen hedenmorgen kon de brandweer inrukken. De heer Van Toombergen is verzekerd, de schade zou ongeveer f 6000 be dragen. WH (Van wetenschappelijke zijde wordt in de Vereenigde Staten een actie gevoerd om het drinken van sap uit grassoorten te propageeren om zijn voedzame en gezonde bestand- deelen). Wij hebben ons op drankgebied. Ook zonder gras, in deze dagen, Als je de variatie ziet, Zeggunouzelf, niet te beklagen. Je kunt, nog afgezien van merk. Uit duizend soorten keuze maken, Wanneer je, voor of na je werk. Gezellig aan den drank wilt raken. Ik hoop van harte dat u voelt, Nu ik mij zoo verkoos te uiten, Raken is letterlijk bedoeld, De alcohol blijft hier nu buiten. 'k Zeg dat er al veel dranken zijn, Uit vruchten meestentijds gebrouwen, Op het non alcohol terrein, Die mee aan de gezondheid bouwen. Nu wil men ons opeens het glas Met- weer een nieuwe vinding vullen, En wel met sap van sappig gras, Dat lijkt me nou niet om te smullen. Waar gaan w' op die manier naar toe, Gezondheid is een rijke gave, Maar is een mensch gelijk een koe, Die zich aan grassap pleegt te laven? Gezond zijn wil 'k als ieder mensch, En 'k volg daarvoor desnoods systemen, Maar hieraan is toch ook een grens, Ik laat me niet.te grazen nemen. U* I ET is altijd de moeite waard, even te overwegen .of U niet een Groentje hebt te plaatsen in Haarlem's Dag blad. Het succes dezer advertenties is dooi den voortdurenden groei van het aantal afdoende bewezen. De werkloosheid te Haarlem. Gunstige verschijnselen. In de laatste twee weken is de werkloosheid te Haarlem verminderd met 15. Niet veel zal men zeggen, maar het getal krijgt beteekenis als men bedenkt dat dezelfde weken van ver leden jaar een stijging te zien gaven van niet minder dan 158. Een gunstig verschil dus van 173. Er zijn thans te Haarlem 6324 werkloozen. Dit is 318 minder dan in 1938, 295 minder dan in 1937, 659 minder dan in 1936, maar nog 176 meer dan in 1935. De verwachting is, dat wij nu weer den „top" van dezen winter te pakken hebben, omstreeks Februari begint altijd de voorjaarsdaling. In 1938 is het laagste totaal bereikt in begin Juli, namelijk 4981. Er wordt nu gehoopt, dat de zomer van 1939 in elk geval een grootere da ling zal geven, zoodat wij ver beneden de 5000 komen. In de komende maanden is ook te verwach ten dat het aantal werkloozen verminderen zal doordat de gemeente met de uitvoering van belangrijke projecten zal beginnen. Juist gister werden door het gemeentebestuur aanbesteed de bouw van een school in het Ramplaan- kwartier, het aanleggen van sportterreinen en een kinderspeelplaats aan den Schalkwijkei weg en de verbouw van de school in de Haar- lemmerliedestraat voor kliniek van Zuigelin genzorg. Gewoonlijk volgt binnen een maand de gunning, zoodat dan de werken kunnen beginnen. Spoedig kan ook begonnen worden met het aanleggen van een sportterrein aan de Klever laan (de aanbesteding is al gehouden) en het bouwen van een kleedlokaal in het Noorder Sportpark. Ook zal binnenkort begonnen worden met den bouw van de school in het Florapark, de verbouw van de school aan de Nassaulaan die vrijwel evenveel kost als de bouw van een nieuwe school), de verbouw van de Meisjes school en de verbouw van het gebouw van Openbare Werken. Met steun van het werkfonds zullen nog uit gevoerd worden de bruggenbouw op het ver keerspunt VerspronckwegKenaupark, het eerste gedeelte van het groote rioleeringsplan en een gedeelte van het havenplan. Het is dus wel te verwachten dat in den loop van 1939 het aantal werkloozen te Haar lem, ook dank zij de overheidsbemoeiing, be langrijk zal dalen. Het woord is aan Ernest Renan: Hopen is altijd een geluk en vaak een daad van moed. NEGRIN MET GEHEIME MISSIE VERTROKKEN? Het legaat aan de gemeente Haarlem. BRAND AAN DEN BOULEVARD FAVAUGE TE ZANDVOORT. In den afgcloopen nacht heeft een hevige brand gewoed in de villa „Thallata" van den heer G. W. van Toombergen aan den Boulevard Favauge. Bij het blusschings werk viel een brandweerman van het dak en kreeg een zware hersenschudding. Op onze foto ziet men de brandweerlieden aan het werk. Ook een legaat aan de Diaconie der Ned. Herv. Kerk. Wij hebben reeds eenige dagen geleden mede- 1 gedeeld, dat de heer W. F. J. Kroes, die hier ter stede overleden is, de helft van zijn vermogen heeft nagelaten aan het Stads Armen- en Zie kenhuis (thans Tehuis voor ouden van dagen). De nalatenschap is in totaal ruim f 39.000, maar daartegenover staan nog lasten die evenwel, naar vermoed wordt, niet buitengewoon hoog zullen zijn. Het legaat aan deze instelling kwam geheel onverwacht omdat de heer Kroes in een ander rusthuis hier ter stede verpleegd werd. Blijk baar is het zijn bedoeling geweest mede te wer ken om het leven der ouden van dagen die daar verblijven en die daar, naar algemeen be kend is, een uitstekende verzorging genieten, nog wat te veraangenamen. Ongetwijfeld zal de ren te van het geld dan ook voor dat doel aangewend worden, zooals trouwens ook met verschillende vroegere schenkingen gedaan is. Naar wij vernemen heeft de heer Kroes de andere helft van zijn kapitaal vermaakt aan de diaconie van de Ned. Herv. Kerk te Haarlem. Spaansche premier zou zich naar Parijs hebben begeven. LAATSTE BEROEP OP DE FRANSCHE REGEERING. LONDEN. 17 Januari (A.N.P.) Het Labourblad „Daily Herald" meldt, dat de Spaansche premier, dr. Negrin, naar verluidt, met een geheime missie uit Barcelona is vertrokken. Gemeld wordt, dat hij de Spaansche grens is gepasseerd op weg naar Per- pignan. Er wordt een zeer groote geheimhouding in acht genomen over zijn bewegingen, doch men gelooft, dat hij op weg is naar Parijs om er een laatste beroep te doen op de Fransche regeering de grenzen te openen voor de leve ring van wapenen aan het republikeinsche Spanje. Volgens den Parijschen correspondent van het blad wordt in Parijsche politieke kringen het denkbeeld van een dergelijke daad steeds gunstiger beoordeeld. Wanneer de Fransche kamer vanmiddag de debatten over de buitenlandsche politiek zal houden, zal vermoedelijk deze kwestie ter sprake komen. Ernstige gevolgen van overstroo- niingen in Argentinië. Trein stort in den Colorado. BUENOS AIRES. 17 Jan. (Havas-A.N.P.i Een hevige storm gepaard gaande met wolk breuken. heeft in de geheele provincie Cordoba overstroomingen veroorzaakt, waardoor het weg- en spoorwegverkeer is onderbroken. Honderden huizen werden vernield. Ettelijke auto's werden door de watermassa's meege sleurd. Meer dan 20 spoorwegbeambten zijn verdronken bij het verongelukken van een trein, welke bij Santiago Estero In den Colorado is gestort, tengevolge van den was van deze rivier. Engelsch oorlogsschip bevrijdt Chineesch visschersvaartuig. Japansche torepedoiager op de vlucht gedreven. HONGKONG, 17 Januari. De Britsche torpedojager „Thanet" heeft vandaag een Japansche torpedojager op de vlucht gedre ven en dezen gedwongen om een Chlneesche visschersjonk. die de Japanners in beslag ge nomen hadatn, ongedeerd vrij te laten. Ook de Chineesche bemanning werd door de „thanet" gered. Dit is de eerste maal, dat de Britsche ma rineautoriteiten interven ièereh in gevallen zooals deze. waarbij de Japansche Chineesche visschersjonken in beslag nemen. (United Press). HF.DEN: 12 PAGINA'S HAARLEM EN OMGEVING. pag. Gunstige verschijnselen op de arbeidsmarkt te Haarlem. Daling van het werkloozen- aanlal te verwachten. 1 Hedennacht heeft te Zandvoort een ernstige brand gewoed; een brandweerman is zwaar gewond. 1 Legaten aan het Tehuis voor ouden van da gen en aan de diaconie der Ned. Herv. Kerk te Haarlem. 1 Behandeling van de bewijzen tegen de onbe woonbaarverklaringen te Haarlem voor Ged. Staten van Noord-Holland. 2 Tegen stadsontsiering te Haarlem. 2 BINNENLAND. Zuilen de tuinders meer steun vragen? 2 Voor de Haagsche Rechtbank is een belang rijke zaak betreffende wateronttrekking aan de duinen behandeld. 3 De „Tromp" zal spoedig weer reisklaar zijn. 3 BUITENLAND. De troepen van Franco zün Barcelona op 67 k.m. genaderd. 5 In verscheidene steden van Engeland heb ben zich geheimzinnige ontploffingen voorgedaan. 5 Biyiccns een in den Volkenbondsraad uitge bracht rapport is Barcelona haar beloften inzake terugtrekking der vrijwilligers na gekomen. 5 ARTIKELEN enz. It. P.: De veiligste maand. 1 Vr. S.: In Engeland. 3 II. I). Vertelling: Klein Avontuur. 4 J. B. Schuil over: Als je de kans maar krijgt... 7 Far East: Intensiveering der Japansche nij verheid. TJ J. B. Schuil over „Bij Heernonkel". u De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op 9

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1