naa*t<^
DINSDAG 31 JANUARI 1939
H A"A R t E M'S DAGBIAD
4
'AjVKNoeïJ
erham^J
Jli
■"•eoiscr
4VVANen
^AHEHBE®
""ENTfc C0H5EPV*
^auiU-0'
.K Al.
Haarlemsclie Gemeenteraad.
Het ligt in het voornemen van den burge
meester van Haarlem in de Woensdag 1
Februari te houden raadsvergadering, vóór
dat de behandeling der ontwerp-begrooting
der gemeente voor 1939 wordt voortgezet, als
nog aan de orde te stellen de navolgende
punten:
1. Balans, enz. over 1937 woningstichting
„Het Oosten".
2. Aanvaarding legaat van f 100 van mej.
E. G. Esschauzier te Haarlem geschonken aan
Maatschappelijk Hulpbetoon.
3. Verkoop van grond:
a. Tesselschadestraat (N.V. „Vondelkwar
tier".
b. Parklaan (N.V. Polygoon).
c. Planetenlaan (A. Winnubst).
4. verzoeken om ontheffing van school
geld.
5. Benoemingen:
a. 2 leden Commissie van Toezicht op de
Stadsbibliotheek en Leeszaal.
b. 5 leden Commissie inzake Lichamelijke
Opvoeding.
c. tijdelijk leeraar H.B.S. A met 5 jarigev
cursus.
d. onderwijzer (es) Montessorischo ol.
Demonstratieve vergadering
H. B. B.
Voor werkverruiming en strijd tegen de
werkloosheid.
Maandagavond werd in de groote Gemeente
lijke Concertzaal een demonstratieve vergade
ring gehouden voor werkverruiming en strijd
tegen de werkloosheid.
Als spreker trad op de heer H. Lindeman, se
cretaris van het N.V.V.
De voorzitter, de heer A. Mars, deelde in zijn
openingswoord mede, dat verschillende derge
lijke vergaderingen in het geheele land zullen
worden gehouden. Het N.V.V. zal alles doen wat
het kan ter bestrijding van de werkloosheid. Ook
voor de overheid is het een moeilijke tijd: haar
zorgen, ook voor de werkloozen zijn vrij groot.
Maar toch zal werkloosheidsz org moeten ver
vangen worden door w e rk.
De heer Lindeman begon met in zijn inleiding
te zeggen, dat uit het rapport-Westhoff er over
vloed van werk is: voor 140.000 man gedurende
10 jaren, in cultuur-technische werkzaamhe
denals wat dat rapport wil dan ook maar
wordt uitgevoerd. Wat in het Plan van den Ar
beid werd gezegd is juist geweest, dat blijkt nu
uit het rapport-Westhoff, dat een officieel re-
geeringsrapport is. De werken zijn er wel, al
heeft de regeering en al heeft vooral dr. Colijn,
er steeds aan getwijfeld. Deze twijfel is ook oor
zaak geweest, dat het Werkfonds niet aan de
verwachtingen heeft beantwoord.
Het N.V.V. heeft tenslotte gezegd: de vraag of
er werk genoeg is voor nog een paar honderd
duizend werkloozen, moet nu eens definitief be
antwoord worden. Het N.V.V. heeft toen zijn
eigen inventarisatie-rapport opgemaakt, het z.g.
„Blauwe Boek". Dit rapport was uit den aard
der zaak onvolledig maar toonde toch aan, dat
er in Nederland voor een milliard noodzakelijk
cultuur-technisch werk lag te wachten.
Dadelijk na het verschijnen van dit rapport
zette de regeering zijn eigen deskundigen aan
het werk. Het resultaat is het rapport van ir.
Westhoff. Er worden no£ méér cultuurtechnische
werken in genoemd dan in 't Blauwe Boek; ont
ginningen, bodemverbetering, drooglegging van
moerassen enz. Alles werk van groote produc
tieve beteekenis, zij zullen maken dat de Neder-
landsche bodem aan moderne eischen voldoet en
zij zullen dus economisch verantwoord zijn. Wat
het uitvoeren van dergelijke werken beteekent
is bijvoorbeeld gebleken in Ambt Hardenberg
en bij de polders in de buurt van Dordrecht.
Nieuwe vruchtbare streken zijn daar ontstaan,
waar talloos velen blijvend werk A-inden.
Belangrijk is ook dat volgens het rapport-
Westhoff de loonen zullen worden geregeld in
overleg met de organisaties en door collectieve
contracten.
Een der ingenieurs van het Werkfonds heeft
ook een opdracht van de regeering gekregen, om
te onderzoeken wat er nog aan werkverruiming
te doen zal zijn. Dit rapport is wel gereed, maar
nog niet in druk verschenen. Waarschijnlijk
heeft de regeering bezwarep tegen de verschij
ning, omdat het nóg meer dan het rapport-West
hoff de juistheid van het Plan van den Arbeid
aantoont. Want ook op het gebied van de werk
verruiming is er overvloed van werk. Dat de
regeering dit niet wist, plaatst haar wel in een
eigenaardig licht. Zij en vooral dr. Colijn
had dit behooren te weten. De regeering gaat
nu eindelijk beginnen, „nu zij er niet meer onder
uit kan". Geëischt mag worden van de regee
ring, dat zij erkent, zich vergist te hebben.
Hoe zal nu het rapport-Westhoff worden uit
gevoerd? Er is kans, dat het zóó van alle kanten
en door tal van instanties zal worden bekeken,
dat de zaak toch nog op de lange baan wordt
geschoven. Spr. is er niet zeker van dat de
regeering het rapport met kracht, geestdrift en
energie zal uitvoeren.
Speciaal in den leider der regeering heeft
spr. in dit opzicht niet veel vertrouwen. En dit
zou zeer te betreuren zijn, want er is al een ge
vaarlijke mentaliteit onder zeer vele werkloo
zen, een gevoel van onverschilligheid, minder
waardigheid en vijandigheid. Het N.V.V. en de
S.D.A.P. zien dit in en zijn daarom een sterke
agitatie voor strijd tegen werkloosheid en voor
werkverruiming, begonnen.
Spr. behandelde verder de critïek die, ook van
arbeiderszijde, op het plan-Westhoff is uitge
oefend. Gevreesd is, dat er een te véél aan cul
tuurgrond zal komen; deskundigen hebben aan
getoond, dat die vrees ongegrond is. Bovendien
zullen de prijzen van den cultuurgrond vermin
deren, als er méér van komt. Er bestaat in Ne
derland een hónger naar cultuurgrond. Er zijn
groote streken in Friesland, in Drente, in Over-
ijsel, waar de arbeider bijna nooit groente eet!
Het is bovendien noodig dat onze landbouwpro
ducten zoo goedkoop mogelijk worden, anders
zal Nederland zijn plaats op de markt niet kun
nen handhaven. Daarom spreekt het rapport ook
van herontginning, dat wil zeggen verbetering
van de kwaliteit van den bodem, want de bo
dem is een belangrijk productie-apparaat. Hier
ligt een prachtig stuk productieve arbeid.
Tenslotte: het plan-Westhoff zal alleen in snel
tempo kunnen worden uitgevoerd, wanneer het
wordt opgedragen aan een voor dit doel te stich
ten N.V. Anders zal er niets van terecht komen.
Het geheele volk moet er achter staan met zijn
geestdrift, zijn energie en zijn geld. En er moet
een regeering komen, die het wil uitvoeren, an
ders moet worden gezorgd, dat die regeering
verdwijnt. Er moét een eind komen aan de half
slachtigheid, die tot nu toe de regeering heeft
getoond.
Op 2en Paaschdag. 10 April, zal met dit doel
in Den Haag een groote nationale betooging
worden gehouden.
STADSBIBLIOTHEEK EN LEESZAAL.
Aanwinsten in het filiaal.
In het filiaal „Huis te Zaanen" van de Stads
bibliotheek en leeszaal, zijn de volgende aan
winsten ter beschikking gekomen:
TECHNISCHE WETENSCHAPPEN:
GESTEL Jr., van. Kleine reparaties....?
Die knapt u to.ch zélf op?
JUBILEUM-nr. van de mededeelingen van
Smit Co.'s transformatorenfabriek te Nij
megen.
YATES. De jonge electricien; proeven met
zelfgemaakte electrische toestelletjes.
GESCHIEDENIS:
FEITH e.a. Wilhelmina regina; Nederland
gedurende 40 jaren.
MERESCHKOWSKIJ. Napoleon de mensch.
RULLMANN. Abraham Kuyper.
NEDERLANDSCHE EN IN HET NEDER-
LANDSCH VERT. ROMANS:
BAKKER, Piet. Vrouw aan boord.
HILST, Van der. Toja Tirta; heilig water;
roman van een Baliër.
NAEFF, Top. De dochter.
NES-U1LKENS, Van. Nieuwe paden; ver
volg op „Eerwaarde".
NOREL. Aan dood water; de laatste dagen
van een eiland. (Chr.)
PETERSEN. De straat der sandalenmakers.
STREUVELS. De oogst.
£NGELSCH ROMANS:
BROMFIELD. The farm.
LONDON. The road.
WELLS. The first men in the moon.
Direct hierna deed zij haar oogen dicht en sliep in. Daar kwamen
alle droomen al weer aangevlogen. Zij zagen er uit als engelen.
En zij trokken een slede voort, waarop Karei zat. Hij knikte tegen
„Lieve schipper haal mij over
Wat gedaan zou kunnen worden voor de
woonschepenhaven.
Een bewoner van den Spaarndamscheweg
schrijft ons:
„In den Waarderpolder aan het Noorder
Spaarne tegenover de Transvaalstraat liggen in
de woonschuithaven vele woonscheepjes, waar
de bewoners overdag voor geringe kosten met
een motorbootje, dat den geheelen dag heen en
weer vaart, over het Spaarne gezet worden.
Na 's avonds 7 uur vaart dit bootje evenwel
niet meer.
De bewoners der scheepjes, die na 7 uur uit
de stad naar „huis" moeten, zijn dan genood
zaakt, door roepen (schreeuwen) de aandacht te
trekken van hun familieleden, die hen dan per
roeibootje komen halen.
Dit roepen is vooral bij Oosten- of Noord-
Oostenwind niet te hooren. Dan staan zij dik
wijls een kwartier, ja zelfs een half uur, te
kleumen van kou, of doornat van regen, te
wachten voordat ze gehoord worden, wat voor
waar geen pretje is.
Zou van gemeentewege daaraan iets gedaan
kunnen worden, door bijvoorbeeld bij de Trans
vaalstraat een klein houten wachthuisje of af
dakje met een bel te plaatsen?
Hierdoor zou voor de woonschuitbewoners in
een groote behoefte voorzien zijn".
EERVOLLE ONDERSCHEIDING VOOR DEN
HEER DIJK SEN.
Bij K. B. van 24 Januari 1939 is aan den heer
L. Dijksen, vice-consul van Zweden te IJmuiden.
wonende te Santpoort, verlof verleend tot het
aannemen van het ridderkruis 1ste klasse der
orde van Wasa van Zweden.
KONINKLIJKE ONDERSCHEIDING
Bij K. B. van 12 Januari 1939 is toegekend de
aan de orde van Oranje-Nassau verbonden eere
medaille, in zilver, aan J. van Diest, wonende te
Sassenheim, meesterknecht bij de firma L. On
derwater en Zoon te Lisse.
Vorstelijke vrouwen uit
Nederland's Historie.
Ter gelegenheid van den eersten verjaardag
van H. K. H. Prinses Beatrix is bij de N.V. Elec
trische Drukkerij v. h. Drukkerij Levison te
Den Haag een boekje verschenen „Vorstelijke
Vrouwen uit Nederland's Historie", dat portret
ten bevat van de meest op den voorgrond tre
dende vorstinnen uit het Huis van Oranje. Het
eerste portret is dat van Juliana van Stolberg
en het laatste hoe kan het anders? dat van
Prinses Beatrix op den arm van Haar Moeder.
De keuze der portretten geschiedde door mr.
dr. F. J. Duparc. Elk der in het boekje afge
beelde portretten werd bovendien door hem van
een kort bijschrift voorzien. Het is een aantrek
kelijk boekje geworden, dat zeer fraaie portret
ten bevat.
Nieuw programma Volks
universiteit.
Zeer belangwekkende cursussen.
Het wordt tijd wederom iets te zeggen over het
nieuwe programma van de Volksuniversiteit.
Laat ons hopen, dat een iets gunstiger algemeene
toestand in vergelijking met die van September
jl. ten gevolge zal hebben, dat het Haarlemsche
publiek een dankbaar gebruik zal maken van de
aantrekkelijke cursussen en lezingen, die het be
stuur op dat programma heeft geplaatst.
Noemen wij allereerst den Greshoff-cursus.
die ditmaal uit een vertooning (met toelichting!)
van aardrijkskundige films bestaat onder den
verzamelnaam „Van Reizen en Trekken". Twee
Maandagavonden over Tsjecho-Slowakije, twee
over Marokko, twee over West-Amerika. Wel
ver van honk dus, maar wij vermoeden, dat de
Haarlemsche-onderwijzers en anderen die deze
lezingen in grooten getale plegen te bezoeken,
er daarom niet minder belangstelling voor zullen
gevoelen.
Over de Dinsdagavonden „Nederland en de
Joden" bestaande uit een lezing van dr.
Bierens de Haan over Spinoza, een van prof.
Huib Luns over Rembrandt en de Joden, mej.
Kluit over Da Costa en dr. Garmt Stuiveling
over Joodsche figuren in de moderne Nederland-
sche letterkunde werd op deze plaats rekds
eerder de aandacht gevestigd. Onnoodig te zeg
gen, dat deze lezingen buiten alle politiek staan
en slechts bedoelen op objectieve wijze de ac-
tueele vraag te onderzoeken, wat eenige figu
ren van Joodschen stam hebben bijgedragen tot
de Nederlandsche cultuur.
Vermelden wij van de cursussen, die de vol
gende week beginnen, nog enkel „Hygiëne voor
de vrouw" door de bekende vrouwenarts mej. dr.
F. C. v. Hasselt (Vrijdagavond). Een woord van
aanbeveling is overbodig. Wij hebben altijd den
indruk gehad, dat mej. Van Hasselt door dit
soort van lessen, die telkens na een periode van
een vijftal jaren herhaald worden en die dan
door tal van vrouwen en meisjes worden be
zocht, veel nut sticht. En tenslotte een vervolg
cursus Zweedsche taal door mej. dra. H. A.
Goethart.
Voor leden en cursisten van de V. U. zal Za
terdagavond 18 of 25 Februari nog een extra
filmavond worden gehouden in het gebouw van
den Nederlandschen Protestantenbond. Bijzon
derheden over dezen avond, waarop films van
den Rotterdamschen Lloyd zullen worden ge
draaid, zullen nog nader worden bekend ge
maakt.
INSTITUUT „MERCURIÜS".
Bij de aan het Instituut „Mercurius" aan het
Houtplein, alhier, gehouden examens in machi-
neschrijven zijn geslaagd: de dames: B. Bruins
te Heemstede (45 lett. gr. p. minuut), E. Kreij-
ger te Haarlem (55 lgr.). E. A. van Kalmthout
tc Haarlem (55 lgr.), en W. Keijser te Heemstede
(50 lgr.) en de heeren: A. A. Drenth te Haar
lem (50 lgr.), H. J. Sombroek te Haarlem (45
lgr.), F. Snuijff te Zandvoort (55 lgr.), H. H.
Lok te Haarlem (45 lgr.) en A. J. P. de Loor
te Haarlem (50 lgr.)
„Willen wij jullie de vrijheid geven?" zoo vroeg de prinses, „of
willen jullie liever een aanstelling als hofkraaien, met alles wat
er van de keuken afvalt?" De twee kraaien bogen als knipmessen
en vroegen om een aanstelling als hofkraaien. Zij dachten aan
den ouden dag, welke zij nu immers zonder zorg zouden zien
komen. De prins stond zijn eigen bed aan Gerda af. Meer kon hij
op dat oogenblik niet doen. Zij vouwde haai- handen en dacht:
„Wat zijn de menschen en dieren toch goed voor me."
haar. zooals hij vroeger ook altijd deed. Helaas't was maar
een droom, een droom, waarvan niets overbleef, toen Gerda
eindelijk wakker werd!
(Wordt vervolgd)
Med.)
Loge „Plaats voor Allen" 25 jaar.
Druk bezochte receptie.
Ter gelegenheid van het 25-jarig- bestaan
der Lc-ge „Plaats voor Allen" No. 61, van de
Internationale Orde van Goede Tempelieren"
hield 't bestuur Maandagavond van half acht
tot tien uur receptie in het gebouw der I. O.
G. T. aan de Wolstraat 7.
Velen hebben van deze gelegenheid gebruik
gemaakt om het bestuur gelukwenschen aan
te bieden. De aanwezigen werden verwelkomd
door de voorzitster der Loge, Mevrouw C.
BruynPet.
Zij verheugde zich over de groote opkomst,
vooral ook van de afgevaardigden der Groot-
Loge en van de oud-leden. Zij herinnerde er
aan, dat op dezen avond alleen receptie zou
worden gehouden, maar dat 't zilveren feest
op l April met een „bonten avond" in Hotel
„De Leeuwerik" gevierd zal worden. Zij dankte
voor de welluidende medewerking van het
Mannenkwartet Orpheus" en van het Mu-
ziekensembie Nibbering.
Hartelijke gelukwenschen worden aange
boden door Zuster A. Arriëns namens de
Groot-Loge; door den A. Meilink namens de
Districtsloge „De Wachter" uit Amsterdam;
door den heer N. J. Sondorp namens de Hulp-
districtsloge te Haarlem; verder door afge
vaardigden van de Loge „Nuttig voor Allen"
te Heemstede; van de vier Haarlemsche Loges
„Naastenliefde", „Excelsior", Haarlem" en
„Door Eendracht Sterk"; van de Loges „Wils
kracht" en „Voor allen plaats" uit Den Haag;
door den heer P. Kion, adjunct-directeur van
het Medisch Consultatiebureau voor Alcoho
lisme te Haarlem.
De meeste gelukwenschen gingen van fraaie
bloemen gepaard. Verder kwamen vele oud
leden en belangstellenden.
Het Mannenkwartet „Orpheus" zong on
der leiding van den diricteur, den heer Nico
de Zwager eenige liederen, waarmee het veel
succes had. Een der leden van dit kwartet
schetste den bloei er van en herinnerde er
aan, dat het nu al drie jaar bestaat en dat
het steeds gaarne bereid is, bijeenkomsten
van deze Loges belangeloos met zang op te
luisteren.
De voorzitster beantwoordde alle sprekers.
Ook de medewerking van het Ensemble
Nibbering werd ten zeerste gewaardeerd.
Om de kosten der viering van het zilve
ren fest zoovele mogelijk te dekken, is een
groote verloting georganiseerd, waarvan de
trekking op den feestavond van 1 April zal
plaats hebben.
Onder de aanwezigen was ook de nestor
van de jubileerende Loge, de 74-jarige heer
W. K. Petri, die altijd trouw de bijeenkomsten
bezoekt.
Na de receptie bleven de leden en genoodig-
den nog eenigen tijd gezellig bijeen.
Operette avond.
Van het Kinderkoor „De Kleine Stem".
Maandagavond gaf het Haarlemsche kin
derkoor „De Kleine Stem" een operette-uit
voering in het gebouw St.-Bavo, zulks ten bate
van het Joodsche vluchtelingencomité, onder
leiding van den dirigent J. Post, die mondeling
een korte inleiding tot het eerste stuk „Als
kinderen slapen" gaf, werd het een alleraar
digste uitvoering, waarvan jong en oud in de
zaal genoot. Aan de vleugel begeleidde mej.
Alie Reyer de meisjesstemmen op lofwaardige
wijze.
„Als de kinderen slapen" werd door koor A.
ten tooneele gebracht.
Het was de geschiedenis van poppen, die
klokslag 12 tot leven komen. Drie groote
poppen zaten om 'n tafeltje en langs den wand
zaten een heele rij kleintjes, precies als in
een echte poppenkamer. Allemaal kwamen
ze tot leven; ze bewogen, dansten en zongen
dat het een lust was. Eén groote had de leiding
en dit meiske zong allerleukst, vlot en duide
lijk. Eenige opgesloten poppekinderen werden
bevrijd en toen kwam er een heele troep sol
daatjes in kleurige pakjes en met wapperende
vlagjes op bezoek. En zij hielpen de poppen
om een kast open te trekken en daar eenige
vriendjes en vriendinnetjes uit te bevrijden.
Een duveltje in een felroode mantel verscheen
ook nog ten tooneele, en hij- bleek heel wat
lieflijker dan men zou verwachten; hij repa
reerde den gebroken arm van een pop en won
daarmee aller harten. Door allen, ook door het
duveltje en niet, te vergeten de ouderwetsche
pop, die over een heel fijn stemmetje beschik
te. werd allerleukst gezongen en gedanst.
Na de pauze werd „Roza de schoone slaap
ster" door koor B. waarin een klasse oudere
meisjes optraden, opgevoerd. De dans van de
goede feeën in het bosch was werkelijk sprook
jesachtig. En hoe aardig deden de costumes In
de scène van de doop van het jonge prin
sesje aan! De schijnwerpers zorgden zoo nu
en dan voor droomerlg gekleurd licht, dat het
schouwspel nog fantastischer maakte. De
stemmen van de grootere meisjes waren dui
delijk: het was prettig om er naar te luiste
ren. De menschen in de zaal gaven dan ook
duidelijk uiting van hun tevredenheid. Het
werd al met al een zeer geslaagde avond.
„Arm, arm kind", zeiden de prinses en de prins, toen Gerda M niet boos waren over de verstoring van hun nachtrust. Alleen
uitverteld was. Zij prezen de kraaien en zeiden, dat ze heelemaal zij moesten zoo iets toch niet meer doen. Overigens moesten de
kraaien toch beloond worden voor hun hulp.
'Copyright P. I, B. Box 6 Cop«nhog«n
