Fortunette in het Casino te Zandvoort.
Vicks Va-tro-nol
VRIJDAG 10 FEBRUARI 1939
HAARLEM'S DAGBLAD
4
ARROND. RECHTBANK
Het was een hazardspel, meent de Officier.
Twee geldboeten van 100.
geëischt.
HAARLEM Donderdag.
Tn den zomer van 1937 kon men in het Casino
te Zandvoort het spel Fortunette beoefenen of
misschien beter gezegd: men kon een lot koopen
in de Fortunette loterij. De pret was echter
niet van langen duur want op 4 Augustus deed
de Zandvoortsche politie een inval en werden
alle speeltafels en verdere requisieten, die voor
de beoefening van Fortunette onontbeerlijk zijn
in beslag genomen.
De leden van de Sociëteit „Zandvoort"
want alleen zij mochten hun fortuin bij Fortu
nette beproeven waren dus genoodzaakt
weer tot bridgedrives en dansavonden hun toe
vlucht te zoeken.
Voor de Rechtbank moesten zich nu een 50-
jarige accountant en een even oude handelaar
in foto-artikelen verantwoorden, die beschul
digd werden van overtreding van Art. 254 bis
W. v. S. (het aan het publiek gelegenheid geven
tot hazardspel).
De Commissaris van Politie te Zandvoort mr.
P. L. J. Reyinga gaf een uitvoerige beschrijving
van het spel. Het werd gespeeld met een aantal
fiches en loten. Men kon een heel,, een half, een
kwart en een achtste lot nemen. Deze loten kost
ten respectievelijk f 10, f 5, f 1 en f 0,50; de prij
zen, die men daarop kon winnen waren niet
gering n.l.: f150, f 75, f 10 en f7,50. Er waren
verder zeer vele combinaties mogelijk. Er ston
den in een zaal eenige tafels waarin eenige
apparaten ronddraaiden met roode en zwarte
vakken en verschillende nummers. Er was ook
een soort spelleider, die evenals zijn roemruchte
„collega's" te Monte Carlo Fransch sprak. Nu is
Fransch spreken in Monte Carlo de gewoonte
maar in Zandvoort verstaan de meeste men-
schen ook Nederlandsch, weshalve de commis
saris en de andere autoriteiten erop hadden
aangedrongen, dat men zich van de Nederland-
sche taal zou bedienen.
Op 22 Juli werd het Casino geopend en men
kreeg toen aan zijn tafeltje een lot. Later werd
het karakter van Fortunette echter veranderd.
Men ging om de speeltafels zitten of staan ter
wijl de loten dikwijls niet meer in handen van
de spelers kwamen. De schijf draaide toen ook
permanent door terwijl het „cinq florins sur
rouge" en ,,c' est fini messieurs" niet van de
lucht was. Zóó was de situatie op den avond
van den vierden Augustus toen de politie de
verschillende stukken in beslag nam. Bij dezen
inval bleek tevens, dat er zich vele menschen
in de zaal bevonden, die geen lid der sociëteit
waren. Men kon namelijk ook geïntroduceerd
worden terwijl men zich anders kon opgeven
als adspirant lid en dan een i-ijksdaalder be
taalde. Na eenige dagen werd dan medegedeeld
of de ballotage-commissie het adspirant-lid had
aangenomen. Het eigenaardige geval deed zich
echter voor, dat ook adspirant-leden andere
menschen introduceerden. Een 44-jarige Zand
voortsche dansleeraar, die als chef de réception
had gefungeerd beoordeelde de menschen naar
hun kleeding, voorkomen, persoonlijkheid en.
moraliteit.
Een andere Zandvoorter was als portier ge-
engageerd en had' Verder tot taak, een groote
enveloppe in de lucht te. steken als er autoritei
ten naderden!
Iedereen nam aan het spel deel, zoo verklaar
de een Zandvoortsche rechercheur van politie.
De secretaris en waarnemend voorzitter van de
„Sociëteit Zandvoort" had steeds zoo veel als
in zijn vermogen lag de hand aan de statuten
en de reglementen der Sociëteit gehouden. De
beide verdachten bemoeiden zich daar nooit
mee.
Tenslotte werden nog eenige bezoekers en de
„croupier" van het spel gehoord. Hierbij kwam
vast te staan, dat de stand der tafels verschil
lende malen was veranderd. De twee verdachten
hadden een combinatie gevormd met een drietal
Belgen. Deze combinatie zorgde verder voor
aanneming en ontslag der verschillende func
tionarissen en ook voor de meubileering en in
richting der zalen. De 37-jarige Zandvoortsche
exploitant van het Casino deelde mede, dat hij
de bewuste zalen weer onderverhuurd had aan
de Sociëteit „Zandvoort".
Requisitoir.
Wanneer wij nagaan wat er allemaal gebeurd
is, dan acht ik de overtreding van art. 254 bis
het aan het publiek gelegenheid geven tot
hazardspel bewezen, aldus de Officier in zijn
requisitoir. Men kan dit wel als een loterij be
schouwen omdat het hier niet ging om één be
paalden reeds uitgeloofden prijs. De prijzen
varieerden naar gelang van het aantal spelers.
Om de „roulette" moesten menschen zitten, die
zelf hun eigen risico konden bepalen. Er is dus
aan het publiek gelegenheid gegeven tot ha
zardspel. Men heeft zich hiertoe van de „doode"
sociëteit „Zandvoort" bediend, die nieuw leven
moest worden ingeblazen. Het spel is niet in een
besloten kring gespeeld. Met de bepalingen in de
statuten der Sociëteit werd de hand gelicht.
Honderd gulden boete of 30 dagen eischte de
officier tenslotte tegen ieder der verdachten.
Ceen hazardspel.
Mr. M. Levenbach meende, dat er wel dege
lijk informaties over de nieuwe leden werden
ingewonnen en dat er dus wèl ballotage plaats
vond terwijl ook de lijsten met adspirant-leden
in de zaal werden opgehangen.
De verdachten hebben zeker niet opzettelijk
aan het publiek de gelegenheid gegeven tot ha
zardspel. Zij konden niet vermoeden, dat er niet
altijd streng de hand werd gehouden aan de
reglementen der Sociëteit. Volgens spreker was
„Fortunette" echter geen hazardspel doch een
loterij. Met verschillende juridische argumen
ten lichtte mr. Levenbach dit uitvoerig toe om
tenslotte tot vrijspraak te concludeeren.
De schietpartij te Halfweg.
Op 25 Augustus des avonds om kwart over
elf werd een der gemeenteveldwachters te Half
weg gewaarschuwd, dat er een dronken auto
mobilist uit Amsterdam naderde. De bewuste
automobilist was echter zoo snel door Halfweg
gereden dat er geen gelegenheid was hem aan
te houden.
Degene, die den veldwachter gewaarschuwd
had, een 39-jarige kruidenier uit Halfweg was
echter onmiddellijk bereid om den hevig slin
gerenden automobilist na te rijden. De veld
wachter sommeerde hem tot drie maal toe met
een rooden lantaarn tot stoppen en schoot., toen
aan zijn sommatie geen gevolg werd gegeven,
beide achterbanden van den wagen stuk. De in
zittende, een 45-jarige kunstschilder uit Amster
dam bleek onder den invloed te zijn van ster
ken drank. Door den kantonrechter werd hij
veroordeeld wegens het besturen van een motor
tijtuig terwijl hij onder zoodanigen invloed van
sterken drank verkeerde dat hij niet in staat
moest worden geacht dit motorrijtuig naar be-
hooren te besturen. Van dit vonnis 14 dagen
hechtenis, 1 jaar intrekking van het rijbewijs
was de verdachte in hooger beroep gekomen
Verder was hem nog ten laste gelegd, dat hij
niet onmiddellijk aan een bevel van de politie
had voldaan.
De officier achtte beide feiten, gezien 's mans
rijden te Amsterdam waar hij volgens getuigen
bijna een tram raakte en de verklaring van den
veldwachter bewezen en eischte 14 dagen hech
tenis, 1 jaar ontzegging van de bevoegdheid om
motorrijtuigen te besturen en f 50 boete sub
25 dagen. De officier bracht verder hulde aan
den veldwachter Collignon van Halfweg en aan
den winkelier voor hun doortastend en kordaat
optreden. „Drink geen Vermouth, als je ver
moedt, dat je ver moet" zoo besloot spr. zijn
requisitoir.
Mr. P. C. Goudsmit gaf toe, dat verdachte
iets had gedronken: 1 glas Vermouth, 1 glas bier
en drie glazen jenever. Men heeft deze geschie
denis opgeblazen tot een Wild-West drama. Spr.
achte de verschillende ten laste leggingen echter
niet bewezen en vroeg vrijspraak of in ieder
geval geen hechtenisstraf.
MANDOLINECLUB APOLLO
De Arbeiders Mandolineclub Apollo" hield
Donderdagavond in een der zalen van Dans
instituut Theo van der Moolen een gezellli-
gen avond.
Deze feestelijke bijeenkomst droeg een zeer
gevarieerd karakter. Er was in de eerste
plaats het optreden van het mandolinekwar
tet dat zich als een uitstekend ensemble deed
kennen en met zijn nummers veel succes
oogstte. En voorts de Hawaiian groep „The
Honolulu String Players" die zich eveneens in
veel bijval mocht verheugen.
Dat de Apollo-meschen ook op de „Bühne"
wat presteeren bleek in de aardige korte stuk
jes die ten tooneele werden gebracht en
waarmede men zich best bleek te amuseeren.
Wij noemen o.a. de grappige tweespraak „De
rijkgeworden visschersjongen."
Voor velen lag het hoogtepunt van den
avond ongetwijfeld in het kienspel, dat voor en
na de pauze een punt van het prograjnma uit
maakte.
Resumeerende kan gezegd worden, dat het
bestuur der Mandolineclub haar leden een
uiterst genoeglijken avond bezorgd heeft.
Gedistingeerd;
zoo'n gladderinc
Jan Fortgens
Gr. Houtstraat 108
naast Cinema Palace
(Adv. Ingez. Medj
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Haarlem
Gelet op art. 8 der Hinderwet;
Doen weten, dat bij hun beschikking van
heden is verdaagd de beslissing op het ver
zoek van de Metaalbeitelfabriek „Sazo"
te Haarlem.om vergunning tot oprichting van
een inrichting voor het vervaardigen, van
metaalbeitels in het perceel aan de Gonnet-
straat No. 7, kad. bekend gemeente Haarlem,
Sectie B No. 3161 en het daarin plaatsen van
8 electromotoren met een gezamenlijk vermo
gen van 14.5 P.K. benevens 3 ontlaatovens en
4 hardingsovens, beide verwarmd doca' gas,
alsmede een autogenisch laschapparaat.
Haarlem, 9 Februari 1939
Burgemeester en Wethouders
van Haarlem
J. E. DE VOS VAN STEENWIJK
De secretaris,
WESSTRA.
Burgemeester en Wethouders van Haarlem
Gelet op art. 8 der Hinderwet;
Doen weten, dat bij hun beschikking van
heden is verdaagd de beslissing op het ver
zoek van Adolf de Vries, directeur der N.V.
Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij
„Hema" te Amsterdam, om vergunning tot
oprichting van een lunchroconbedrijf in het
perceel aan de Kruisstraat Nos. 51 en 53, kad.
bekend gemeente Haarlem, Sectie C No. 6165
en waaiwoor zullen worden geplaatst 6 elec
tromotoren met een gezamenlijk vermogen
van 35^ P.K. voor het aandrijven van diverse
werktuigen, benevens een gasoven en een gas
fornuis.
Haarlem, 9 Februari 1939
Burgemeester en Wethouders
van Haarlem
J. E. DE VOS VAN STEENWIJK
De secretaris,
WESSTRA.
DE
WERKVERSCHAFFFING BIJ HOUT
EN PLANTSOENEN.
De werkverschaffing bij Hout en Plant
soenen welke deze week werd stopgezet van
wege de vorst, is hedenmorgen weder aan
gevangen. De tewerkgestelden kregen name
lijk Woensdag bericht dat zij met ingang van
heden weder te werkgesteld werden.
JioüftlpyAt
wordt voorkomen en bestreden door
het probate en onschadelijke middel
Bij alle apoth. en drog. vanaf f. 0.80 p. flac. (excl. 0.8 MUM
Töghl/
(Adv. Ingez. Med.)
Film van de reis van Daladier.
Vertooningen in de zaal van den H. K. B.
In het gebouw van den HK.B. worden
heden en Zaterdag eenige vertooningen ge
geven van journaalopnemingen van de reis,
welke de Fransche minister-president korte
lings naar Corsica, Tunis en Algiers onder
nam.
Deze film werd samengesteld uit opnemin
gen, welke door verschillende groote film
maatschappijen zijn vervaardigd. Het. geheel
geeft een voortreffelijk beeld van de ont
vangst welke Daladier ten deel viel. Onge
veer drie kwartier duurt dit uitvoerige film
verslag. In alle plaatsen waar Daladier kwam,
werd de minister-president dan ook als het
ware op den voet door de camera's gevolgd.
Ook het publiek, dat den hoogen gast toe
juichte is onder de filmlope genomen. Wij
arriveeren als het ware met Daladier op een
oorlogsschip in de verschillende plaatsen
zetten voet aan wal, zien de officieele ont
vangst en maken de verwelkoming door de
bevolking mee. Fraaie opnemingen van de
parade in de woestijn besluiten dit documen
taire filmwerk.
Vooraf wordt de officieele Fransche ge
luidsfilm van de kolonie Tunis vertoond,
welke ons een kijkje van land en volk geeft.
Deze filmvertooning vindt plaats onder
auspiciën van de Cinematografische Volks
universiteit.
KENNEMER FOTOKRING.
Woensdagavond 15 Februari houdt de Ken-
nemer Fotokring in de Sociëteit Vereeniging
een vergadering. De heer J. J. Hens, Bonds
voorzitter en voorzitter A. A. F. V., zal spraken
over „Portretfotografie".
Op 3 Maart a.s. organiseert de Kring in
samenwerking met de Mij. tot Nut van het
Algemeen Dept. Haarlem een bijeenkomst in
„De Leeuwerik", waar de heer Bern. F. Eillers
zal spreken over: „Veertig jaren Amsterdam"
Op 14 Maart wordt met de vereeniging
„Oost en West" afd. Haarlem een samenkomst
georganiseerd, eveneens in „De Leeuwerik"
waar Dr. F. Brouwer zal .treken over „Reizen
en fotografeeren in Indië".
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO CENTRALE OP ZATERDAG
11 FEBRUARI 1937.
Progr. I. Jaarsveld.
Progr. II. Hilversum I en II.
Progr. III. Keulen 8.00; Parijs Radio 9.20:
Radio P. T. T: Nord 9.30; Pauze 9.50—10.00:
Parijs Radio 10.00; Radio P. T. T. Noi'd 12.05:
Ned. Brussel 12.20; Keulen 1.30; London Regio
nal 2.50; Keulen 3.25; Ned. Brussel 5.20; Fransch
Brussel 5.35; Ned. Brussel 6.20; Straatsburg of
Diversen 7.50; Keulen 8.20.
Progr. IV. Ned. Brussel 8.00; Diversen 9.20
10.35; London Regional 10.35; Droitwich 12.20:
Motala of Diversen 3.00; London Regional 3.30;
Droitwich 4.50; Londen Regional 6.50; Droitwich
7.05.
Progr. V. 8.007.00 Diversen. 7.00 Eigen gra-
mofoonplatenconcert. Verzoekprogramma.
EOMESM
j ^j|
|De Jbeeuwkoprngit?
Het roovermeisje sprong meteen uit bed, nadat zij dit gezegd M Wat zou de oude vrouw wel zeggen? Zij schrok, toen ze zag, dat
had en Hep hard naar haar moeder. Gerda keek haar angstig na.... M het roovermeisje haar moeder om den hals vloog en aan haar
langen snorrebaard trok.
„Goeie morgen, m'n goeie, beste geitebok", zei het roovermeisje.
'En zrj trok nog eens zoo hard aan den baard van haar moeder.
Daarna gaf zij de oude vrouw de groote flesch aan, waaruit deze
dadelijk enkele flinke teugen nam. Meteen daarop ging zg inder
daad naar boven om haar dutje te doen, waarna het roovermeisje
naar het rendier ging.
„Eigenlijk heb ik veel lust om je nog heel dikwijls met m'n
scherp mes te kietelen", zei ze tegen het rendier, „vooral omdat je
dan zoo grappig doet. Maar 't komt er niet op aan. Luister eens,
ik zal het touw losmaken en je naar buiten brengen, dan kun je
naar Lapland loopen Maar dan moet je me beloven flink beenen
te zuilen maken, want je moet dit meisje naar het paleis van de
Sneeuwkoningin brengen, waar haar speelmakkertje is. Je zult
wel gehoord hebben, wat zij gisteravond heeft verteld, dus je weet
er al alles van." Het rendier maakte een luchtsprong van vreugde.
Het roovermeisje tilde Gerda op zjjn rug, bond haar vast en gaf
Stop verkoudheid
VÓÓRDAT zij begint!
Bij het eerste niezen -
vlug een paar van
deze nieuwe druppels
4
"7A
ER is een "gevaarzóne" in Uw neus en keel, waar
bijna alle verkoudheden ontstaan. Dit is óók de
plaats om verkoudheden te voorkomen. U behoeft
slechts een paar druppels Vicks Va-tro-nol in de
neusgaten te doen, zoodra U niest of snuift.
Direct verdwijnt het verstopte gevoel. De tin
telende geneeskracht verspreidt zich snel door de
aangedane neuskanalen en spoort de natuur aan
verkoudheden tegen te gaan. Tijdig gebruikt zal
Va-tro-nol menige verkoudheid geheel voorkomen.
Verlicht het hoofd
Zelfs als Uw hoofd reeds verstopt is en zwaar
aanvoelt, verwijdert Va-tro-nol snel het hinderlijke
slijm, vermindert ue zwelling der slijmvliezen en
maakt de neusholte schoon. U kunt weer vrij
ademen.
DE BONDGENOOT VAN VICKS VAPORUB
Prijs per flacon 0.90.
Adv. Ingez. Med.)
,.De Economie in dienst van den
Vrede".
Voordracht van Drs. G. M. Nederhorst voor
den Vredesraad.
Donderdagavond hield de Vredesraad afdee-
ling Haarlem een bijeenkomst in de zaal van
de Nijverheid. De voorzitter, de heer B. Buis
heette de aanwezigen welkom.
Drs. G. H. Nederhorst sprak over „De eco
nomie in dienst van den vrede". Dit was de
tweede lezing van den cyclus „Pacifistische
vol ks-ver dediging".
Spr. wilde de preventieve middelen, die we
bezitten om de kansen van den vrede te ver-
hoogen, bespreken Tegenwoordig wordt de
economie veelal in dienst van -de oorlogsvoor
bereiding gesteld.
Met de grondstelling van de economie op
zoo zuinig mogelijke wijze een zoo groot moge
lijke welvaart te bereiken wordt getransigeerd.
Men stelt het tegenwoordig zoo voor dat we
met de oorlogsvoorbereiding tevens uit de
crisis zullen komen.
Spr. achtte oorlogsvoorbereiding op econo
mische gronden echter niet te verdedigen.
Ons geheele economische leven wordt scheef
getrokken in de richting van oorlogsvoorberei-
ding. Een heele groep van menschen wordt
afhankelijk van de bestellingen voor de be
wapening. Op deze basis worden zelfs nieuwe
bedrijven opgericht.
In particuliere kringen ziet men wel degelijk
het riskante van de uitbreiding van het eco
nomische leven, louter omdat de bewapening
versneld wordt.
Daarom heeft o.a. in Engeland de staat de
taak van de particulieren overgenomen. Daar
werken ook regeeringsfabrieken aan de bewa
pening.
Indien wij tegenwoordig den eisch van ont
wapening zouden stellen zou daarmee tevens
de vodkswelvaart aangetast worden.
Daar komt 'nog een' grefot gevaar bij. Door
dat we ons inspannen voor nationale bewape
ning komen andere dingen ten achter. Door
dën bouw van oorlogsscheoen geraakt de bouw
van koopvaardijschepen achterop.
Prof. Goudriaan heeft in de bewapening een
middel gezien om de werkloosheid op te lossen.
Door de Nederlandsche bewapeningspolitiek
wordt echter de werkgelegenheid in het bui
tenland, waar de wapens gemaakt worden, ge
schapen. Dit gaat echter ten koste van de
werkgelegenheid in het vaderland. De werk
loosheid wordt er practisch niet door vermin
derd. De werkgelegenheid, die momenteel in
Duitschland bestaat, is ontstaan ondanks de
oorlogsindustrie. Want na den wereldoorlog
was het geboortecijfer laag, en de lichting,
waarop dit cijfer betrekking heeft, is thans in
Duitschland op de arbeidsmarkt gekomen. En
aangezien deze lichting beduidend minder is
dan de voorgaande is er vraag naai- meer ar
beiders.
In het algemeen is de oorlogsindustrie geen
economische basis voor welvaart.
Wij kunnen echter ook ons economische
leven in dienst stellen van den vrede.
Door militaire bewapening ondermijnt men
de geestelijke weerkracht. Spr. was ervan over
tuigd dat indien men de economie in dienst
van den vrede stelt de bevolking hetgeen kan
verkrijgen, dat haar door de bewapening wordt
onthouden: werk. Crisis en extremisme zijn
bondgenooten, welker bestaan we in onzen
striid voor de democratie terdege moeten be
seffen. Spr. achtte het noodig dat de demo
cratische landen e'kaar economisch verstaan.
De democratische staten moeten bewijzen de
werkloosheid op te kunnen heffen, en econo
misch gezond te kunnen worden Er moet een
orgaan geschapen worden om door het ver
strekken van credieten en het sluiten van
handelstractaten de Balkanstaten economisch
te helpen. Men bindt deze landen niet aan zich
door te bewapenen, maar door hen economisch
vooruit te brengen.
Door de democratieën gezond te maken stelt
men de economie in dienst van den vrede. De
volksmassa's in de totalitaire staten worden
zich daardoor ook van het karakter van de
democratie bewust.
Preventieve vredespolitiek mag de mogelijk
heid van het directe oorlogsgevaar echter niet
uitsluiten.
Preventieve economische sancties moeten in
dienst van den vrede gesteld worden, doch het
feit dat de betrokken industrieën belang heb
ben bij oorlogsvoorbereiding doet het enthou
siasme om zulke sancties toe te passen ver
slappen.
Na de voordracht van Drs. Nederhorst be
stond er gelegenheid om vragen te stellen.
"•^ACHT VAN SMAAK -PRUS 70 ct -1
(Adv. Ingez. Med.)
haar ook nog een kussen om op te zitten.
(Wordt vervolgd)
G. V. BATO.
Zondag 12 Februari a.s. zal bovengenoemde
vereeniging haar derde wandeling houden.
Vertrokken wordt te 9 uur 30 van het Ken-
nemerplein.
LEGER DES HEILS. CERAMSTRAAT 4
A.s. Zondag zullen in bovengenoemde corps
zaal de samenkomsten den geheelen dag geleid
worden door den Divisie-Officier der Centraal
Nederland-Divisie, Brigadier W. J. Kolder.
