Haarlem's Dagblad
De Bakenessergracht.
Een diëet.
De Belgische
Kabinetscrisis
Wilde bussen rijden nog.
De Bakenessergracht.
Het Belangrijkste
56e Jaargang No. 17074
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Donderdag 16 Februari 1939
Abonnementen per week f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummers b cent per ex.
Advertentie»1-5 regel» f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Rcgelahonucmentstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elko
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
Woensdagmiddag heeft de gemeenteraad
van Haarlem eenige uren gedebatteerd over
de Bakenessergracht en tenslotte het besluit
genomen, niet tot demping over te gaan. Het
voorstel van B. en W., deels ingegeven door
den heer Klein, werd daarentegen aangeno
men. Dit houdt heel veel in. Besloten is nu:
den watergang van de Bakenessergracht twee
meter te versmallen, waardoor het mogelijk
wordt den rijweg aan de Westzijde te ver-
breeden, de rijwegen langs de Bakenesser
gracht door te trekken van de brug bij de
Korte Jansstraat tot de Nieuwe Gracht
(Zuidzijde) en den weg langs het terrein van
de kazerne door te trekken tot aan den Kou-
denhorn.
Het heeft vele maanden geduurd eer het
onderwerp demping van de Bakenessergracht
eindelijk in den Raad aan de orde is gekomen,
maar in dit geval kan men zeker vaststellen
dat die lange voorbereidingstijd zijn nut heeft
gehad. Hij heeft de gelegenheid geboden
nieuwe denkbeelden naar voren te brengen
en alle mogelijkheden onder het oog te zien.
De zaak was nu tevoren volledig bekeken en
alle dempers en anti-dempers waren volledig
met argumenten, deskundige voorlichting,
adressen, brieven, foto's enzoovoorts uitge
rust. In vroeger tijden zijn er wel eens zaken
aan de orde gesteld, die door minder grondige
voorbereiding jarenlang bleven slepen, van de
eene raadszitting naar de andere, daardoor
veelere verduisterden inplaats van verhelder
den en soms werden doodgepraat.
Het was nu wel een belangwekkend debat.
Alleen op het punt der schoonheidswaardee-
ring was het niet indrukwekkend. Het haalt
eigenlijk niets uit of het eene lid met de groot
ste zekerheid zegt „de gracht is mooi" en het
andere met even vaste overtuiging „het ding
is leelijk". Waardeering van schoonheid is niet
alleen een zeer persoonlijke aangelegenheid,
beïnvloed door temperament, leeftijd, al of
niet aangeboren kunstzin en andere factoren,
maar bovendien kan men geen enkelen ge
meenteraad als deskundig in kunstzaken be
schouwen. Daarom geloof ik altijd nog, dat
het beter is als overheidscolleges zich te dezen
aanzien door een door henzelf-benoemde
commissie van bevoegden laten voorlichten
dan dat zij een gedachtenwisseling houden die
in hoofdzaak tot Welles! - Nietes! terugge
bracht kan worden.
Met lofwaardige toewijding aan de groote
zaak was de commissie voor Openbare Werken
een stille grachten-excursie benoorden het IJ
gaan ondernemen, maar de resultaten daar
van brachten ook niet veel kunstzinnige op
heldering. Er bleek slechts uit dat de leden
hun dorst naar grachtenschoon ruimschoots
hadden kunnen lessphen dit worde slechts
figuurlijk begrepen in zulke lieve oude
stadjes als Edam, Alkmaar en Enkhuizen. En
dat onze dempers die grachtjes allemaal veel
mooier vonden dan ons eigen grachtje van
Bakenes. Maar dat andere mooier zijn be
wijst nog niet dat het onze dichtgegooid moet
worden. Dat de kademuren daar beter onder
houden zijn dan hier, dat er nog bankjes voor
de huizen staan en de gevels er keurig uitzien
kan slechts bewijzen dat wij den boel moeten
opknappen. Men moet, voor het overige, roeien
in de grachten die men heeft en kan niet
gaan zeggen: „Nu moeten wij de onze maar
dichtgooien, want anderen zijn zooveel beter
bedeeld". Ook het argument van een der
dempers, wethouder Van Liemt, dat in buiten-
landsche reisgidsen onder de Haarlemsche
bezienswaardigheden de Bakenssergracht niet
genoemd wordt, kon niet zoozeer afschrikken.
Eén lid vond dat de voorzitter van Haarlem's
Bloei, wethouder Van Liemt, er dan maar eens
voor moest zorgen dat dat veranderde
Ten aanzien van uitbreidingsplan, verkeers-
belangen, werkverschaffing e.d. was het debat
wel belangwekkend. U vindt het in dit blad
uitvoerig weergegeven.
De dempers bleken tenslotte gering in aan
tal. Hun voorstel werd met 269 stemmen ver
worpen, nadat vooral de heer Klein Schip
horst, die zijn rede voorlas omdat hij vreesde
door verkoudheid in gedempten toon te moe
ten spïeken, en wethouder Van Liemt hun
zaak met brio, opgewektheid en nogal wat
humor verdedigd hadden.
Het voorstel van B. en W., door velen met
kracht van argumenten verdedigd zoodat wet
houder Reinalda zich tenslotte tot een kort en
krachtig betoog bepalen kon, werd daarna
aangenomen met alleen de stem van den heer
Klein Schiphorst tegen.
Er zal dus nu een mooie verkeersverbetering
komen, met vele voordeelen. Een werk van
een kwart millioen zal aan velen arbeid ver
schaffen. Ik ben alleen een beetje beducht
voor die „versmalling van de watergang van de
Bakenessergracht" met twee meter omdat
architecten mij verzekerd hebben dat de
schoonheid, die althans zeer velen in dit oude
stadsbeeld zien, berust op de volmaakte even
redigheid der verhoudingen. Zal men daar
ongestraft aan kunnen tornen? Laat ons er
iaet beste van hopen.
R. P.
Wederom twee moorden in
Sjanghai.
SJANGHAI, 16 Februari (Reuter). In de
Fransche concessie zijn twee Chineezen, die
een functie hadden in de door de Japanners
geprotegeerde regeering, vermoord.
Hierdoor is het totaal aantal slachtoffers
tot over de vijftig gestegen.
(In Zuid-Afrika heeft een gezin
van 5 personen 12 jaar lang op
een zorgvuldig uitgezocht mini-
mum-diëet geleefd onder controle
van een professor, die het als een
volledig succes wereldkundig
maakt).
Een volle twaalf jaar lang op een dieet,
Dat men eer een die haast niet eet
kan noemen.
En de professor zegt op een compleet
Succes van deze proef te kunnen roemen.
De kuur was, naar het schijnt, bijzonder
straf,
Men heeft niet slechts nauwkeurig
uitgekozen.
Maar woog het ook precies in grammen af,
Want elke hap teveel was uit den booze.
Toen het gezin, wordt ons erbij verteld.
Het drie jaar lang aldus had volgehouden,
Was ieder kwaaltje van de vijf geveld.
En geen van hen was ooit zelfs meer
verkouden.
Men hield het daarna tot op heden vol,
En het succes bleef (met den prof
gesproken),
't Gezin verloor den lust in alcohol,
En voelt ook geen verlangen meer in rooken.
Ook daarmee is 't succes niet uitgeput,
De vader kon zijn bril terzijde leggen,
't Gewicht van elk nam toe en ook de fut,
Dus resultaten, die nogal wat zeggen.
Men heeft hier de conclusie uit gepeurd,
Dat menschen van veel minder kunnen
leven,
(Wanneer dit althans haarfijn wordt
gekeurd),
Dan er totnutoe voor wordt aangegeven.
Het klinkt heel mooi, maar wat men toch
m vergeet
Te zeggen, en wat ik wel graag wou weten,
Is dit, krijgt men bij zulk een straf diëet,
Ooit het gevoel, ik heb genoeg gegeten?
Of offert men volledig aan het doel.
Door mes en vork gedwee te laten rusten,
Ondanks een blijvend knagerig gevoel:
Ik zou nog best een hartig hapje lusten'
Voor Hölle-bolle-Gijs deug ik niet goed.
Maar van te weinig kan ik ook niet houden,
Wanneer ik twaalf jaar honger lijden moet.
Dan ben ik liever af en toe verkouden.
P. GASUS.
nog niet opgelost
Pierlot denkt aan
twee-partijen-regeering.
In parlementaire kringen te Brussel wordt ver
nomen, dat cle onderhandelingen van den heer
Pierlot op den goeden weg zijn. Er doen zich
echter nog enkele kleine moeilijkheden voor.
Bij den heer Spaak is nog een nieuwe stap ge
daan om hem te bewegen de portefeuille van
buitenlandsche zaken te aanvaarden, nadat hij
bij het eerste tot hem gerichte verzoek gewei
gerd had.
Pierlot heeft gisteravond tegenover de journa
listen verklaard, dat hij bij de uitvoering van
zijn opdracht moeilijkheden heeft ondervonden
in verband met de zaak-Martens, daar de ver
tegenwoordigers van de liberale partij een op
lossing van deze kwestie verlangen.
Moch een der meerderheidspartijen haar me
dewerking weigeren, dan zou de formateur de
kwestie van de samenstelling eener regeering
met de persoonlijkheden, die hem reeds hun
medewerking hebben toegezegd, opnieuw onder
de oogen moeten zien. Hij heeft te kennen gege
ven, dat hij in dit geval een twee-partijenregee-
ring zou kunnen samenstellen.
Pierlot denkt heden een besluit te nemen, aan
gezien de kabinetscrisis niet langer kan duren.
Openbare verkooping van hef
„Groot Badhuis" te Zandvoort
Hoogste bod 77.000 gulden.
Ten overstaan van notaris D. M.
Klijzing te Haarlem werd Woensdag
middag in „Ons Huis" bij inzet in het
openbaar verkocht: le het hotel
Groot-Badhuis met garagegebouw,
dienstgebouw, parkeerterrein, terras
sen, duin en verderen grond.
Hoogste bod f77.000 door den heer
H. Stapel qq. te Haarlem.
2e Het driedubbele winkelhuis met
bovenwoning gelegen tegenover het
hotel. Hoogste bod f5.000 door den
heer H. A. F. M. Walenkamp te Leiden.
3e Het eeuwigdurende erfpachts-
recht op een perceel grond, gelegen
achter de garage, met het daarop ge
bouwde huis „Vredelust". Canon f 57.50
per jaar. Hoogste bod f 6600.— door
den heer W. Paap qq. te Zandvoort.
De toewijzing zal op 22 Februari na
afslag plaats vinden.
Nieuwe vondst van exploitant.
Het gewijzigde R.A.P., dat Woensdag in wer
king is getreden, heeft de exploitatie van de
wilde bussen nog niet gestuit. Daar de verschil
lende ondernemingen hier ter stede nog geen
aanzegging van de politie hadden gekregen haar
bedrijven stop te zetten, zijn de bussen vanoch
tend op de gewone tijden uitgereden.
Aanvankelijk was aan niets te bemerken, dat
het nieuwe R.A.P. zijn werking was begonnen,
doch later op den dag werden enkele bussen
door de Haagsche politie aangehouden en werd
er proces-verbaal opgemaakt. De bussen konden
na het opmaken van deze processen-verbaal
weer gewoon doorrijden.
Ook heeft de politie zich er toe bepaald, te
gen slechts één bus van elke onderneming pro
ces-verbaal op te maken, zoodat de andere bus
sen van eenzelfde maatschappij hun tocht on
gestoord konden voortzetten.
Een Haagsch exploitant heeft de maatregelen
van de Justitie, in verband met het nieuwe R.
A. P. op de wilde bussen,, niet eens afgewacht
aldus schrijft de Tel., en heeft Woensdagmorgen
direct zijn maatregelen genomen.
Bij het kantoor van dezen dienst zijn namelijk
brochures uitgegeven, waarin wordt medege
deeld, dat men is overgegaan tot de stichting
van het „Christoffel-fonds". Het doel van dit
fonds is niet meer of minder dan: het bevor
deren van den wereldvrede. Dit doel wil de
stichting bereiken door het orgjpiiseeren van
nationale en internationale reizen. En om hier
mede een begin te maken, worden vanaf heden
regelmatig reizen georganiseerd van Den Haag
naar Rotterdam en naar Leiden. Het fonds
zoekt het dus in zijn ijver om den wereldvrede
zoo snel mogelijk te gaan bevorderen niet te ver
van huis.
De circulaire wekt het publiek op om vooral
lid te worden van deze stichting, immers men
dient er een prachtig ideaal mee. Het dag-lid
maatschap of liever een „dag-steun", zooals dit
wordt genoemd, kost f 0.50 per persoon, een
week-steun f 1.50 en een maand-steun f 5.
Deze vrijwillige bijdragen geven de contribuan
ten voorkeur voor een plaats in een der bus
sen, die de tochtjes naar Leiden en Rotterdam
ondernemen. Ieder, die maar wil, kan zoo'n
tochtje meemaken overigens.... maar, de do
nateurs van het vredesfonds komen het eerst
aan de beurt en wanneer er dan nog plaats is,
mag het gewone publiek ook meerijden.
Wordt niet gedempt maar gesaneerd.
Henri Jaspar overleden.
Woensdagmiddag heeft de Haarlemsche Ge
meenteraad eenige uren lang gedebatteerd
over de verschillende voorstellen inzake de
Bakenessergracht.
Het voorstel van de heeren Van Liemt en
Boes om de gracht te dempen, werd tenslotte
verworpen met 26 tegen 9 stemmen.
Daarop werd het voorstel van B. en W. om
te gracht te saneeren aangenomen met alleen
de stem van den heer Klein -Schiphorst tegen.
Het voorstel van B en W houdt in de wa
tergang met 2 Meter te versmallen waardoor
het mogelijk wordt den smallen weg aan de
Westzijde van de gracht 2 Meter te verbree-
den. De weg aan de Zuidzijde van de Nieuwe
Gracht wordt doorgetrokken van de Jansbrug
over het terrein der Kazerne tot aan den
Koudenhorn.
De verkeersverbeteringen die daardoor ont
staan zijn door Openbare Werken vastgelegd
in bovenstaande situatieteekening.
De kosten voor de saneering van de Bake
nessergracht (waartoe ook behoort het ver
nieuwen van de walmuren, herstel van brug
gen. enz.) zijn geraamd op bijna f300.000 Het
ligt in de bedoeling voor de uitvoering van dit
werk den financieelen steun van 't Werkfonds
te vragen.
Belgisch minister van Staat en oud-premier.
BRUSSEL, 15 Februari (BelgalA.N.P.)
Henri Jaspar, katholiek minister van staat
en oud-premier, is overleden.
Henri Jaspar, die nog dezer dagen door den
koning belast werd met de vorming van een
nieuwe regeering, in ivelke taak hij niet slaag
de. is 68 jaar oud geworden. De inspanning,
welke hij zich getroostte om een nieuwe re
geering te vormen, openbaarde een latente
ingewandsziekte, waaraan hij thans gestorven
is. Als vooraanstaand lid der Katholieke
Partij heeft hij in den loop der jaren vrijwel
alle departementen bestuurd.
De Luchtbescherming te Haarlem
Uitgebreide maatregelen worden genomen.
Op voorstel van B. en W. heeft de gemeente
raad van Haarlem Woensdag een crediet van
f 74.129 beschikbaar gesteld voor de luchtbe
scherming.
In de eerste plaats zullen de openbare bedrij
ven de noodige beschermingsmaatregelen moe
ten nemen, om te bereiken, dat zij bij een
luchtbombardement niet direct worden uitge
schakeld, terwijl daarnaast de gemeentelijke ge
neeskundige- en gezondheidsdienst, de ontsmet-
tingsdienst, de brandweer en de dienst van
openbare werken zoodanig moeten worden
uitgerust, dat zij onverwijld kunnen ingrijpen
om de directe gevolgen van een luchtaanval te
bestrijden.
Daartoe zijn verschillende maatregelen ont
worpen. De openbare gebouwen moeten aan den
binnenkant der daken worden bestreken met
brandwerende verf, zoldervloeren en platte da
ken met gewapende eternietplaten afgedekt,
zandzakken moeten worden aangeschaft voor
het blindeeren van muren en ramen. Ten be
hoeve van de watervoorziening van de gasfa
briek is een reservepomp met benzinemotor
aandrijving noodzakelijk.
Voor het personeel van de gas- en electric!
teitsbedrijven, welke voor een luchtaanval zeer
aantrekkelijke objecten zijn, moet een scherfvrije
en gasdichte schuilplaats voor pl.m. 250 personen
worden ingericht. Voorts dienen de noodige
stalen observatiecellen met telefoonaansluiting
op de terreinen der bedrijven aanwezig te zijn.
waarin posten kunnen worden geplaatst om het
bedrijf gaande te houden, eventueele schade te
melden en maatregelen te nemen, dat de bestrij
ding van de gevolgen zoo spoedig mogelijk
wordt aangevangen. Ook is in het plan voorzien
de koppeling van het hoofdbuizennet der water
leiding met andere waterleidingen.
Het aanleggen van schuilloopgraven bij de
schoolgebouwen (voor zoover deze niet door mi
litairen zullen worden in gebruik genomen) en
andere openbare gebouwen is bij B. en W. in
overweging. Het is de bedoeling althans bij één
der scholen als proef 'n schuilloopgraaf te laten
maken.
De zorg voor de aanwezigheid van brand
bluschmaterieel, voor zooveel dit uitsluitend met
het oog op de luchtbescherming noodig is, be
rust voor deze gemeente mede bij het Rijk. Aan
den Minister van Binnenlandsche Zaken hebben
B. en W. verzocht nog dit jaar brandweer-
materiaal met toebehooren ten behoeve van de
vijf vakken, waarin de gemeente is verdeeld
ter beschikking te stellen.
Tenslotte moet voor het personeel van de
hulpdiensten in alle wijken kleeding en hulp
materiaal in voldoende hoeveelheid aanwezig
zijn om te bereiken, dat zij hun taak bij het
eerste alarm ter hand kunnen nemen.
Tentoonstelling Amsterdamsche
Raadhuisplannen.
Door burgemeester De Vlugt geopend.
AMSTERDAM, 16 Februari. Onder zeer
groote belangstelling is vanmiddag in het ste
delijk museum de tentoonstelling van ontwer
pen voor het nieuwe hoofdstedelijke raadhuis
door den burgemeester dr. W. de Vlugt ge
opend.
Hierbij waren o.m. aanwezig de voorzitter
van den Ministerraad, dr. H. Colijn, de minis
ter van Onderwijs, prof. dr. J. R. Slotemaker
de Bruine, die vergezeld was van den heer P
Visser, chef van de afdeeding kunstzaken van
het departement van Onderwijs. Kunsten en
Wetenschappen. De minister van Binnenland
sche Zaken had zich doen vertegenwoordigen
door mr. H. W. J. Mulder, chef van de afdee-
ling binnenlandsch bestuur, de minister van
financiën door baron J. C. E. van Lijnden,
hoofd van den rijksgebouwendienst.
Voorts waren er leden van het Amsterdam
sche college van B. en W van den Amster-
damschen gemeenteraad, hoofden van dien
sten van publieke werken en verder vele ar
chitecten. waaronder tal van inzenders van
ontwerpen.
De tentoonstellinig van de ontwerpen, die
thans geopend is, zal tot en met 13 Maart voor
het publiek toegankelijk zijn tegen den gewonen
entreeprijs voor het Stedelijk Museum,
De expositie die alle ingezonden 225 ontwer
pen omvat, is ingericht op de eerste verdieping
van het museum en neemt vrijwel alle tentoon
stellingsruimten in beslag.
In de eerezaal, staan de bij de openbare prijs
vraag bekroonde ontwerpen, de ontwerpen voor
de besloten prijsvraag en de vier, bij deze in-
Het woord is aan
O. Weiss
Er zijn armen die niets
bezitten dan hun rijkdom.
zending behoorende maquettes opgesteld. Deze
maquettes geven een duidelijk inzicht in de
bedoeling van de ontwerpers en van de plaats,
die „hun" stadhuis in de omgeving van het Fre-
deriksplein, tou innemen, de ontwerpers
Duintjer en Komter hebben bijv. sterk rekening
gehouden met de verkeerseischen.
In de omgeving van het raadhuis is de scheef
heid van het terrein op fraaie wijze in de situa
tie van het gebouwencomplex verwerkt. De
jury schrijft in haar rapport o.m., dat het
aspect een rustige voornaamheid vertoont.
Bij het ontwerp van Berghoeff en Vegter is
het raadhuis door middel van een terras losge
maakt van de omringende bebouwing, een
duidelijke scheiding tusschen het represen
tatieve gedeelte en het werkgedeelte kenmerkt
dit plan.
De vier bekroonde ontwerpen zijn grootsch
van opvatting en kenmerkend voor de architec
tonische opvattingen van dezen tijd. Ook onder
de niet bekroonde ontwerpen zijn er vele. die
opvallen door originaliteit en gedrufdheid. Deze
hoogt interessante tentoonstelling geeft een
fraai inzicht in het kunnen van onze Nederland-
sche architecten.
CJiineesche successen bij Hankau
en Kanton.
HONGKONG (United Press). In Hankau
heeft men gisteren voor het eerst sedert de
Chineezen de stad ontruimden, het gedreun
van Chineesche kanonnen gehoord.
De Chineezen hebben een hevig offensief
tegen de Japansche stellingen geopend ten
Zuiden van de stad. De Japanners waren zoo
overrompeld dat de Chineesche gemotoriseer
de voorhoede, die licht geschut met zich voer
de, stellingen op 8 K.M. ten Zuiden van Woet-
sang, dat tegenover Hankau aan de Jangtse
ligt, kon bezetten.
Ook aan het Kanton front hebben de Chi
neezen successen geboekt. De Japanners geven
toe dat de Chineezen de plaatsen Wangking,
Wangtsjoesoeng en Foetin, alle slechts op on
geveer 22 K.M. van Kanton verwijderd, hebben
bereikt
Luchtbeschermingskaart Haarlem
V
Zooals onze lezers weten is de gemeente Haar
lem, voor wat de bescherming tegen luchtaan
vallen betreft, in wijken en vakken verdeeld.
Hierboven is een kaart afgedrukt, waarop men
dat duidelijk kan zien.
HEDEN: 14 PAGINA'S.
HAARLEM EN OMGEVING.
pag-
De Haarlemsche gemeenteraad besluit de
Bakenessergracht tc saneeren. 7
De gemeenteraad van Haarlem voteert een
bedrag van f 74.000 voor het nemen van
maatregelen inzake luchtbescherming. 7
BINNENLAND.
In Nederland zün 877 millionnairs. 2
Londen eert Hugo de Groot. 3
De Eerste Kamer keurt de onderwüsbegroo-
ting goed. 3
Minister Welter ziet de toekomst voor Suri
name niet te somber in. 3
BUITENLAND.
Henri Jaspar is overleden. 1
De Belgische kabinetscrisis is nog niet opge
lost. 1
Vele landen bewapenen zich. 5
In Frankrijk zijn ongeveer 350.000 Spaan-
sche vluchtelingen.
SPORT.
Schaakrubriek.
ARTIKELEN, enz.
R. P.: De Bakenessergracht. j
Mr. E. Elias: Een brief 3
J. B. Schuil: Tooneelstukken. 4
Vr. S.: In Engeland. 5
K. de Jong over het Ledenconcert der H.O V 6
Voor de Vrouw g
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen on jj
