Suijfei* ïw
RENAULT
KARSOTE
agenda.
Gbrrace brïnkmann
ZATERDAG 18 FEBRUARI 1939
H A A R E E M'S DAGBLAD
4
De toestand aan de Fransch-
Spaansehe grens.
Dr. Oerlemans en de heer D. Wijnkoop
spreken voor de Communistische Partij.
De afd. Haarlem van de Communistische Partij
Nederland hield gisteravond in de tuinzaal van
het Concertgebouw een bijeenkomst waar een
delegatie, die aan de Spaansch-Fransche grens
heeft, vertoefd, verslag uitbracht van haar be
vindingen. De vergadering stond onder leiding
van den heer J. M. Gerritsen. Als eerste spreker
trad op dr. A. C. Oerlemans. die eenige van zijn
bevindingen mededeelde, die hij in het grens
plaats] e Cerbère had ondervonden. Er heerschen
daar menschonteerende toestanden, aldus spre
ker. Zieken, ouden van dagen, vrouwen en
kinderen, allen lagen door elkaar, meestal in
kleine, bedompte wachtkamers samengeperst,
Erger nog was de toestand in het hospitaal.
Veertienhonderd gewonden lagen op den grond
in een zaal, waarvan alle ruiten kapot waren.
Ook in een hospitaal te Perpignan was het niet
veel beter. Op een steenen vloer was wat stroo
neergelegd en daarop lagen alle zieken uitge
spreid. Van behandeling der patiënten was
veelal geen sprake. Voor het zeer groote aantal
patiënten waren veel te weinig doktoren aan
wezig. Volgens spreker waren.zoowel de Fran-
sche regeering als het Roode Kruis hier in
ernstige mate in gebreke gebleven. Men doet
wel iets maar het is bij, lange na niet voldoende.
Dr. Oerlemans besloot tenslotte zijn toespraak
met te eischen, dat de Nederlandsche regeering
de hulp van de Spaansche vluchtelingen op
ruimer schaal mogelijk zal maken.
Na de pauze sprak de heer D. Wijnkoop, die
er op wees, dat in de eerste plaats de kinderen
van de Spaansche vluchtelingen zouden moeten
worden gered. Aanvankelijk stond de regeering
niet afwijzend tegenover het plan de Spaansche
kinderen naar Nederland te brengen. Daarom is
een delegatie naar de Spaansche grens gegaan
om indien mogelijk de komst van de Spaansche
kinderen voor te bereiden. Er waren daar trou
wens nog meerdere delegaties van andere lan
den aanwezig, die hetzelfde doel nastreefden.
De Spaansche autoriteiten verleenden alle mo
gelijke medewerking. De Fransche ambtenaren
waren eveneens zeer voorkomend, doch zij had
den strenge orders uit Parijs zoodat van hen
niet de benoodigde toestemming kon worden
verkregen. Er werden tenslote zeven kinderen,
die van alle noodzakelijke papieren voorzien
waren, meegenomen doch ze mochten van de
Nederlandsche regeering niet in ons land bin
nenkomen. Uitvoerig ging spr. de geschiedenis
na, die hieraan vooraf was gegaan. Het oude
asylrecht werd dus niet gehandhaafd. Men stelt
nu wel eens de vraag: waarom vluchtten die
Spanjaarden eigenlijk. Deze vraag stellen is
haar echter ook beantwoorden. De menschen
bleef eenvoudig geen andere keuze, aldus spre
ker. Door dit optreden der Nederlandsche regee
ring geven zij de fascisten de wind in de zeilen.
Ook de houding van president Aazana, die
volgens den heer Wijnkoop niet te Parijs doch te
Madrid behoorde te vertoeven werd door spr.
becritiseerd. Mocht hij niet van plan zijn den
strijd tot het uiterste vol te houden dan zou „La
Passionaria" hem waarschijnlijk opvolgen.
De grenzen van Nederland, zoo besloot spre
ker, moeten voor de Spaansche kinderen worden
opengesteld.
Voorkom verkoudheid
Doe onmiddellijk enkele druppels
Karsote op Uw zakdoek, adem de
damp in.- de bacteriën worden dan
direct gedood. F0.70 en F1.— per flac.
(Adv, Ingez.-Med.)
ZATERDAG 18 FEBRUARI
Jeugd Bioscoop City, Zuiderstraat 13: „Jopie
Slim en Dickie Bigmans" geprolongeerd, 2 en 4
uur.
Café-Restaurant Brïnkmann, Groote Markt:
Tusschenbal Brassinne, 9.30 uur.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein: Bonte Ope
rette-avond Fritz Hirsch Gezelschap, 8.15 uur.
Frans Hals Theater: „De fatale nacht", 2.30, 7
en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: „De Zusters". Op het
tooneel: Het geheimzinnige kabinet van Dr. Ca-
ligari. 2.30, 7 en 9.15 uur.
Palace Familie Cinema: „Spoorwegpiraten"
en „Meer dan secretaresse", 2 en 8.15 uur.
Luxor Theater: „Marie Antoinette" geprolon
geerd. 2.30, 7 "en 9.15 uur.
Spaarne Theater: „De geheime schuilplaats"
en „De overval in Hollywood"
Moviac Theater: „Veerman Maria", 2.30, 7.15
en 9.15 uur.
„De Kerkuil", Nieuwe Gracht 23. Tentoonstel
ling werk W. Oepts. 105 uur.
Teyler Museum, Spaarne 16, 113 uur, be
halve 's Maandags. Toegang vrij.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Ge
opend eiken werkdag (behalve Vrijdags) van
3—5 en 79 uur
ZONDAG 19 FEBRUARI
Gemeentelijke Concertzaal: Volksconcert H.
O. V., 2.30 uur.
Rembrandt Theater: Film „Mooi Frankrijk",
11.30 uur.
Jeugd Bioscoop City, Zuiderstraat 13: „Jopie
Slim en Dickie Bigmans" geprolongeerd, 2 en
4 uur.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en 's avonds.
MAANDAG 20 FEBRUARI
Stadsschouwburg, Wilsonsplein: Liederen-
avond door Ria Focke-Van der Spoel voor de
Vereeniging „Voor de Kunst", 8.15 uur.
Lange Margarethastraat 13: Jaarvergadering
Haarlemsche Hulpbank, 3.30 uur.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en 's avonds.
Zand voort: Vergadering van den gemeen
teraad, 7.30 uur.
O v e r v e e n: Buitengewone aandeelhouders
vergadering N V. Overdekte Bad- en Zwemin
richting Stoop's Bad ten kantore der vennoot
schap, 8 uur.
ROOSTER VAN APOTHEKEN
(Samengesteld door den Inspecteur der
Volksgezondheid.
Voor de apotheken die toestemming gevraagd
hebben, om 's avonds en 's nachts en Zondags te
sluiten, is door den Inspecteur der Volksgezond
heid een sluitingsrooster opgemaakt.
Van Zaterdag 18 Februari 8 uur tot en met
Vrijdag 24 Februari zijn de volgende apotheken
des avonds na 8 uur en des nachts geopend:
J. Dienske, Firma Duijm en Keur, Keizerstr, 6.
Tel. 10378.
Dr. J. J. Hoff, apotheek, Firma Begemann en
Sneltjes. Kruisweg 30. Tel. 10043.
J. M. Meisner, Marnix-Apotheek. Marnixstraat
65. Tel. 23525.
ORANJEVEREENIGING ..PRINS BERNHARD'
(HAARLEM-WEST).
Bovengenoemde vereeniging hield haar eer
ste bestuursvergadering met het nieuwe be
stuur. Dit is als volgt samengesteld: G. Klin
kenberg, voorzitter: H. A. Maurits. secretaris;
G. Meulenbroek, penningmeester; H. ten Broe-
ke, vice-voorzitter; A. Sabelis, 2e penning
meester; J. de Droog, 2e secretaris; J. L. Sel-
horst, commissaris.
GRAVIN MARITZA.
Zondag 19 Februari geeft het Operette Ge
zelschap „Dioge" te Haarlem, in den Stads
schouwburg een opvoering van Emmerich
Kalman's beroemde operette „Gravin Ma-
ritza".
Op het tooneel komt een groot zigeuner
orkest. De regie is in handen van den heer
Jan van Dommelen. De balletten zijn inge
studeerd door Tiny WezenbeekKoning. Mu
zikale leiding Jos. Mathot
OUDERAVOND VAN ZEGGELENSCHOOL.
De eerste ouderavond in 1939 in bovenge
noemde school had dezer dagen plaats.
Nadat het hoofd der school, de heer Kra
mer, de aanwezigen welkom geheeten had.
werd in een vlot tempo het huishoudelijk ge
deelte van de agenda afgewerkt.
Daarna hield de heer Ingn. J. E. de Vries,
voorzitter van de Kennemer vereeniging voor
Jeugdherbergen, een causerie over verschil
lende gebruiken en gewoonten in jeugdherber
gen in ons land.
Spreker dankte in het bijzonder het onder
wijzend personeel voor hulp en medewerking
aan de jeugdherbergen verleend.
Hierna werden door dames en heeren van
den Nederlandschen Trekkersbond afd. Haar
lem verschillende Volksdansen uitgevoerd,
onder andere Krakowiak van den Nederland
schen Trekkersbond en Anna Polka van
Johann Strauss, die hiervoor een hartelijk
applaus in ontvangst hadden te nemen.
Na de pauze werden twee films vertoond
van de Nederlandsche Jeugdherberg Centrale,
ten eerste Trekt door Nederland en 'ten tweede
Er op uit met Uw klas, wat de gezelligheid
van den ouderavond zeer verhoogde.
Het geheel kan als een uitstekende avond
beschouwd worden en na een woord van dank
aan allen die hun medewerking hebben ver
leend sloot de Voorzitter de bijeenkomst.
JOSEPHINE BUTLERVEREENIGING.
Donderdagmiddag 23 Februari zal de afd.
Haarlem van de Josephine Butlervereeniging
haar jaarlijksche vergadering houden, in hotel
,Lion d' Or", Kruisweg.
BURGERWACHT.
Op Maandag 20 Februari a.s. zal door de
Haarlemsche Burgerwacht een avondoefening
worden gehouden. 8.15 uur n.m verzamelen in
de Inf. Kazerne, 8.30 uur n.m. afmarsch.
TELEFOON 15013
Haarlem, Bloemendaal
(Adv. Ingez. MedJ
Den tuinders kan nog niets
toegezegd worden.
Eerst moet blijken hoe groot de
vorstschade is.
Op vragen van den heer Wijnkoop betreffen
de verhooging van den steun aan de tuinders in
verband met schade, teweeggebracht door de
in December 1938 ingetreden vorst, heeft de heer
Steenberghe, minister van economische zaken
geantwoord, dat deze vragen door hem thans
nog niet kunnen worden beantwoord, daar eener-
zijds de omvang der scbade, teweeggebracht dooi
de in December 1938 ingetreden vorst, nog niet
met nauwkeurigheid is kunnen worden vastge
steld, terwijl anderzijds nog niet door hem is
beslist, zoo eenige tegemoetkoming van deze
schade uit het landbouw-crisisfonds zal worden
verleend, op welke wijze deze steunverleening
zal worden berekend en uitgekeerd.
OECUMENISCHE JONGEREN
BIJEENKOMST.
Het Oecumenisch» Jeugd Comité, afd. Haar
lem, organiseert een Oecumenische Jongeren
bijeenkomst op Woensdagavond 22 Februai in
de Bakenesserkerk. Ds. H. J. Dijckmeester,
predikant van het Diaconessenhuis Den Haag,
zal spreken over: „Nathan Söderblom, Baan
breker der Oecumenische Beweging".
De avond zal worden geopend door den
voorzitter van het Oecumenische Jeugd Co
mité W. Nijenhuis, de Oud-Katholieke Pas
toor C. F. Nieuwenhuyzen zal het slotwoord
spreken. Muzikale medewerking verleenen
mej. Grada Middag, orgel en de heer H. W.
van Kempen, fluit.
Het comité hoopt, dat veel jongeren zullen
komen luisteren naar wat ds. Dijckmeester
zal vertellen over den grooten Zweedschen
aartsbisschop, die zich met al zijn krachten
gegeven heeft aan de Oecumenische Bewe
ging.
„KERK EN VREDE".
De afdeeling Haarlem en Omstreken van
„Kerk en Vrede" zal een bijeenkomst houden
voor leden en belangstellenden op Donderdag
avond 23 Februari in het Remonstrantenhuis,
Wilhelminastraat, waar Ds. L. de Haan, bapt.
pred. te Haarlem zal spreken over: „De taak
van Kerk en Vrede".
Haarl. Weer- en Sterrekunclige
Kring.
Vrijdagavond sprak dr. T. van Lohuizen
uit Den Haag voor de leden van dezen Kring
over „Energieverlies van sterren". (Hoe ko
men de sterren aan de energie, die zij uit
stralen?). Hij bepaalde zich eerst tot de zon
en zette uiteen, hoe men met pyrheliometers
en ander stralingsmeters de zonneconstante
heeft kunnen bepalen, waaruit men kan be
palen wat de zon per jaar uitstraalt, n.l. 1.25
X 100.000 sextillioen erg., een geweldig aantal.
De vraag is nu, hoe de zon dit leveren kan
Verbrandingsprocessen zijn bij lange na niet
voldoende. Spreker kwam tot de berekening
van Heimholtz en Lord Kelvin, die uitgingen
van de energie, die vrijkomt bij het samen
trekken van een gasbol. Deze energie zou vol
doende zijn voor 20 millioen jaar. Daar de
wetenschap ons leert, dat sommige aardsche
gesteenten twee milliard jaar oud zijn, moet
de leeftijd van de zon dus minstens 10 a 100
milliard jaar zijn. Ook de radio-activiteit kan
niet helpen. Welke bron dan? Spreker maakte
nu eerst een uitstapje op het gebied van de
relativiteit; er werden eenige grondslagen ge
legd van de atoomphysica en meer speciaal
iets van de kernphysica. mede met behulp
van lantaarnplaatjes. Het begrip massadefect
werd verklaard en uitvoerig besprak hij de
omzetting van waterstof in helium. Een zon
geheel uit waterstof zou dan kunnen leveren
energie voor 100 milliard jaar, doch een zon
geheel uit waterstof is niet mogelijk. Men
heeft kunnen berekenen, dat er in de zon en
in de sterren altijd voorkomen: waterstof,
helium en een groep zware elementen tus-
schen koolstof en ijzer. Ten aanzien van het
energieprobleem werd uitvoerig besproken de
opbouw van helium en de zwaardere elemen
ten en de daarbij optredende massadefectem
waarna enkele bijzonderheden werden nage
gaan van den opbouw van een aantal kernen
De kernlading wordt bepaald door het aantal
protonen, dat er in zit en de massa door de
som van protonen en neutronen; het atoom-
nummer in het periodiek systeem wordt even
eens bepaald door de kernlading. Enkele pro
cessen, die neutronen kunnen leveren, wer
den vervolgens onder de loupe genomen.
De. snelheid, waarmede helium neutronen
worden gevormd, is evenredig met het helium-
gehalte van de ster. Daar de neutronen voor
namelijk worden ingevangen door de zwaar
dere elementen, heeft men kunnen bereke
nen. dat de massa aan helium in een ster
minstens achtmaal zoo groot is als die van
de zwaardere elementen. De energie, die door
verschillende sterren wordt uitgestraald, wordt
tenslotte bepaald door de verhouding van
waterstof, helium en zwaardere elementen.
WETHOUDER BOES NAAR HET BUITENLAND
De wethouder van Onderwijs, de heer A. G.
Boes, is heden met vacantie naar het buitenland
vertrokken. Ongeveer 15 Maart denkt hij weer
terug te zijn.
Copyright P. I. 8. Bon 6 Copenhagen
En nu begint de zevende geschiedenis, handelend over het paleis
van de Sneeuwkoningin en wat daarin gebeurde.
Toen Karei het paleis was binnengekomen, zag en voelde hij,
dat de muren sneeuwjachten waren en dat ijskoude winden de
ramen en deuren vormden. Er waren wel honderd zalen, al naar
de sneeuwjacht stormde en de grootste zaal was vele duizenden
meters lang. Groot en leeg en ijskoudNooit was er eens
vreugde in de zalen, zelfs de beren mochten er geen bal hebben,
waar de storm trompet zou kunnen spelen en waarbij de ijsberen
eens hadden kunnen laten zien, hoe keurig zij opgevoed waren.
Leeg en stil was het in het paleis..
Het Noorderlicht scheen hier zoo precies, dat men op de seconde
af kon zeggen, wanneer het 't sterkst en 't zwakst was. Midden in
de onmetelijk groote sneeuwzaal was een bevroren meer, waar-van
het ijs in ontelbare stukken gebarsten was. Het eene stukje ijs
was precies gelijk aan het andere, zoodat het eigenlijk een waar
kunststuk was. Hier zat de Sneeuwkoningin altijd, als zjj in het
paleis was en dan zei ze altijd, dat het ijs van het meer de spiegel
van het verstand was en dat dit het eenige ware en goede op de
wereld was.
Karei was heelemaal blauw van de koude, toen hij hier kwam,
maar hij merkte het niet, want de Sneeuwkoningin had de koude
huivering van hem weggekust en zijn hart was toen ook een ijs
klomp. Toen Karei de stukken ijs zag, probeerde hij direct er een
paar adn elkaar te passen, net zooals bij een legplaat. En zoo
maakte hij prachtige figuren, tenminste dat dacht hij. Maar dit
kwam door het glassplintertje dat in één zijner oogen was terecht
gekomen.
.(Wordt vervolgd)
DE RENAULT KOOPER
KAN GERUST ZIJN
Hij heelt de absolute zekerheid, dat
slechts materialen, die door de jaren
heen hun deugdelijkheid bewezen heb
ben, in zijn wagen verwerkt zijn. Wie
zich een Renaulj: Juvaquatre aanschaft,
doet dan ook een veilige en boven
dien zeer voordeelige koop:
Geheel stalen carrosserie met 4 royale
zitplaatsen en onsplinterbaar glas rond
om. Onafhankelijk geveerd. Benzine
tank achter. Ventilatieruitjes in de
portieren. Flinke kofferruimte. Anti
slip banden. Snelheid 100 KM. per
uur. Benzineverbruik 1 L op 13 a 14 KM
Wegenbelasting F 16.- per kwartaal.
PRIJS VANAF fl. 1150
JUVAQUATRE
Hoofdagent Haarlem en Omstreken
SMEDESTRAAT 22 - TEL. 11025
ONDERDEELEN STOCK
(Adv. ingez. MacL.j
Mr. C. D. Asser Jr. overleden.
Op 73-jarigen leeftijd is te Amsterdam over
leden mr. C. D. Asser Jr.. rijksadvocaat en
oekend jurist.
Mr. Asser is op 14 Februari 1866 te Amster
dam geboren. In 1887 promoveerde hij tot
doctor in de rechten, waarna hij zich als ad
vocaat en procureur vestigde. Gedurende eeni-
gen tijd was hij werkzaam op het kantoor van
zijn vader wijlen prof. mr. T. M. C. Asser.
Mr. Asser was voorzitter van het Fransch-
Duitsche scheidsgerecht en nog andere
scheidsgerechten, welke ten doel hadden de
beslissing van geschillen tusschen staten on
derling of staten en particulieren.
Mi-. Asscher was voorts voorzitter der Neder
landsche staatscommissie voor internationaal
privaatrecht. Hij vertegenwoordigde Nederland
op enkele zeeco'nferenties te Brussel. Met mr.
Loder en mr. Van Slooten werd hij eertijds
belast met de voorbereiding van een tractaat
inzake burgerlijk procesrecht, waarbij Neder
land en Groot Brittannië betrokken waren.
De thans ontslapene heeft dikwijls deel uit
gemaakt van internationale commissies en
werd vele malen als vertegenwoordiger van
Nederland aangewezen op internationale con
ferenties.
Hij was ridder in de orde van den Neder
landschen Leeuw en tevens in het bezit van
verschillende buitenlandsche onderscheidin
gen.
Twee jaar geleden herdacht mr. Asser zijn
gouden jubileum als doctor in de rechtsge
leerdheid.
FEESTAVOND VOOR DE
TRANSPORTARBEIDERS.
Door de afdeeling Haarlem van den Cen-
tralen Bond van Transportarbeiders wordt op
Woensdag 22 Februari een feestavond ge
organiseerd in het Gemeentelijk Concertge
bouw. Er wordt medewerking verleend door
Daan Hooykaas (conferencier), The Cavellis
(dansende harmonica virtuozen) en verschil
lende anderen. Onze stadgenoot Herman
Theunisse verzorgd de muziek. Een kort woord
zal worden gesproken door den heer C. Dam
me. hoofdbestuurder uit Den Haag.
Het bal staat onder leiding van den he«r
Donkerloo.
„NIEUW LEVEN".
Op Zaterdag 25 Februari zal door de Geil.
Onth. Tooneelver. „Nieuw Leven" in het Ge
meentel. Concertgebouw haar jaarlijksch bai-
masqué worden gehouden.
Zooals steeds zal ook thans de groote zaal
wederom op schitterende wijze worden verlicht
en versierd door Techn. Bur. Raweta.
Twee bands zullen zorgen voor een vroolijke
en gezellige stemming, Paap's Stemmingsband
„De Zandvoortsche Visschers" en „The Funny
Boys" uit Amsterdam.
Een bekwame jury, bestaande uit kunste
naars van naam, zal beslissen over een keur
van prachtige prijzen, welke volgende week in
de etalage van de Firma Engelenberg Bartel-
jorisstraat zullen worden geëtaleerd.
Steeds weer worden kogelgaatjes
ontdekt.
Nog steeds moet de Haagsche politie min of
meer geregeld kennis nemen van klachten over
kogelgaatjes, welke in ruiten van gebouwen in
de binnenstad gevonden worden. Vrijdagmorgen
is een winkelruit van de heerenmodezaak Med-
dens aan het Spui het slachtoffer van dit
hardnekkige vandalisme geworden. Een kogeltje
werd in de etalage gevonden.
De politie let schep op de baldadigheid der
jeugd. Zoo heeft zij Donderdag een jonge knaap,
die in het bezit was van een licht pistool, wegens
overtreding der vuurwapenwet aangehouden.
Eenig verband met de kogelgaatjes-affaire in
de binnenstad blijkt deze aanhouding, welke in
een der verre buitenwijken geschiedde, intus-
schen niet te hebben.
Ook een C. A. O. in het schilders
bedrijf?
Door den bedrijfsraad voor het schildersbe
drijf is bij den minister van sociale zaken inge
diend een verzoek tot verbindendverklaring van
bepalingen van de collectieve arbeidsovereen
komst voor het schildersberijf in Nederland.
