Haarlem's Dagblad
Electrisch spoorwegnet wordt
nog dit jaar uitgebreid.
De Onbewaakte
Overwesr.
Mist.
Gooische tram gaat
Haarlemmermeer.
Kortere verbinding
A msterdam—Rotterdam.
Zal Azana aftreden?
Hef Belangrijkste
56e Jaargang No. 17079
Uitgave Lourens Coster. Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N. V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Adtnin. 10724, 11-825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 22 FeKruari 1939
Abonnementen per week f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f3.25. franco per
post f3.55. losse nummer- 6 cent per ex.
Advertentiën1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reelume* f 0.60 per regel.
Regelabonuementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elko
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
O
In den zwaren mist der laatste dagen zijn
weer slachtoffers gevallen op onbewaakte
overwegen. Bij Woestduin werd een fiets-
rijdster door een uit Haarlem komenden trein
gedood en een fietsrijder licht gewond. Tus-
schen Koekange en Meppel werd een vracht
auto door een Dieseltreïn uit Groningen ge
grepen waarbij de bestuurder, een molenaar,
vader van twaalf kinderen, op slag werd ge
dood. Omtrent dit laatste geval weet de Tel.
te vertellen dat de molenaar voor den overweg
gestopt had en zijn zestienjarigen zoon, die
naast hem zat, laten uitstappen om de spoor
baan te verkennen. De jongen liep erheen,
hoorde niets en gaf zijn vader een wenk om
door te rijden. Dat deed deze en meteen
stormde de Diesel uit den mist en verpletter
de hem.
Deze man was dus voorzichtig geweest en
het had hem niet gebaat. Geen wonder. Als
het mist zijn en blijven de onbewaakte over
wegen levensgevaarlijk. Het baat niet te stop
pen en te luisteren: er kan een trein vlak bij
u zijn waarvan ge niets hoort. Ik heb dat zelf
ook eens ondervonden, en had toen het geluk
juist over de rails te zijn toen de trein vlak
achter mij langs schoot. Dat was een pure bof
en sindsdien geloof ik niet meer in de theorie
van diegenen die meenen, dat de ongelukken
op de onbewaakte overwegen aan de onvoor
zichtigheid zijn te wijten. In sommige geval
len, bij klaarlichten dag, zal wel eens roeke
loosheid in het spel zijn geweest. Maar in den
mist baat zelfs de grootste voorzichtigheid
niet. Dan is er geen zekerheid dat men ooit
veilig de spoorbaan over kan steken. En extra
gevaarlijk is dit juist met een auto die eerst
gestopt heeft. Want een auto komt uit stil
staande positie langzamer op gang dan een
wielrijder, zooals we allemaal dagelijks bij de
verkeerslichten in de stad kunnen waarnemen.
Omdat er in dezen tijd van het jaar nog
veel kans op mist is wil ik dus nog eens extra
waarschuwen tegen het oversteken van onbe
waakte overwegen als er mist hangt: zoowel
per auto als per fiets of te voet. En er daar
bij de aandacht op vestigen dat het gevaar
in den laats ten tijd weer sterk vergroot is
door de toegenomen snelheden van de treinen.
Dat maakt een enorm verschil met zestien
jaar geleden, toen het spoorwegverkeer traag
was vergeleken met den tegenwoordigen toe
stand. En toen werd aan de Nederlandsche
Spoorwegen veroorloofd, overwegen onbe
waakt te laten. Er is sindsdien heel wat over
geschreven. Men heeft aanvankelijk gemeend
dat het publiek er aan wennen zou en na de
eerste ongelukken, beschouwd als gevolg van
onvoorzichtigheid, verwacht dat het wel zou
gaan. Maar het is niet gegaan en nu stijgt het
aantal ongelukken voortdurend tengevolge
van het steeds sneller rijden der treinen. Het
zal blijven stijgen als van regeeringswege niet
wordt ingegrepen, want de Spoorwegen heb
ben geen geld om de situatie te verbeteren.
Maatregelen zouden dus door den minister
van Waterstaat moeten worden genomen.
Eerlijk gezegd begrijp ik niet waarom dat
niet gebeurt. De Tel. vraagt bouw van via
ducten: Dat zou natuurlijk de beste oplossing
zijn, die bovendien zeer velen werk zou ver
schaffen, maar omdat het een zoo groot aan
tal overwegen betreft is het een zeer kostbare
onderneming. Mogelijk kan die slechts bij ge
deelten worden aangepakt en beschikt men
niet over de noodige middelen omdat besloten
is dat andere werken van openbaar nut moeten
voorgaan. Bovendien zou het toch een heelen
tijd duren eer al die viaducten gebouwd
waren. Daarom vraag ik liever om onmiddel
lijke voorziening door de bewaking van al die
gevaarlijke punten weer in te stellen. Dat
lijkt mij eerste eisch. Is dat eenmaal gebeurd,
dan kan men den bouw van viaducten volgens
beschikbare middelen gaan uitvoeren.
Den huidigen toestand te laten voortbe
staan is niet te verantwoorden. In de steden
worden voortdurend allerlei verkeersverbete-
ringen aangebracht om gevaren weg te ne
men, die meerendeels minder groot zijn. Hier
heeft men een toestand waarin, althans als
er mist hangt, zelfs de voorzichtigste mensch
nog met zijn leven gokt als hij tot oversteken
besluit. Dat is in lijnrechten strijd met de
heerschende opvattingen en toegepaste maat
regelen inzake verkeersveiligheid. En met
waarschuwingen, zooals ik die hier nu weer
geef, kan men wel een deel der ongelukken
helpen voorkomen, maar zeker niet alle. Want
straks zullen er toch menschen zijn die om de
een of andere reden groote haast hebben,
derhalve niet een eind om willen rijden en het
er maar op wagen. Behalve dat zullen er zijn
die zich niet kunnen voorstellen dat nou
heusch zoo'n trein ineens zou kunnen komen
als zij toch niets liooren. Zij zelf! Het is nu
eenmaal moeilijker de ervaringen van anderen
te aanvaarden dan de eigene.
Natuurlijk zou er een zeer technisch rap
port, gegrond op waarnemingen van deskun
digen, over samengesteld en gepubliceerd kun
nen worden. Maar dat zou weer tijdverlies
geven en intusschen zouden er nog meer
dooden vallen. Na het ongeluk te Koekange
hebben de inmiddels ter plaatse verschenen
autoriteiten een volgenden Dieseltrein niet
hooren aankomen en hebben zij op het laatste
oogenblik een zijsprong moeten maken om
zich te redden. Wordt dat, mitsgaders de om
standigheden, waaronder de vader van twaalf
kinderen den dood vond. nu aan den Minister
persoonlijk medegedeeld? Ik hoop het. R. P.
Een kille kleffe klamme deken,
Een grijs gordijn zonder verschiet,
Hoe goed de mist ook wordt bekeken,
Je ziet, je ziet, dat je niet ziet.
Een stille grijze massa regen,
Die toch nog net geen regen is,
Een sluier over alle wegen,
Nog een klein beetje meer dan mis.
Een bitter vijand van 't verkeeren,
Zelfs van de soort die 't licht vermijdt,
Indringerig door alle kleeren,
Een domper op het grootst jolijt.
Een prikkelende hoestverwekker,
Bederver van het best humeur,
Een stil naargeestige bedekker
Van alle licht en alle kleur.
De mist heeft niets dat kan bekoren,
Maar hij is toch ook weer de bron,
Waaruit de vreugde wordt geboren,
Van vroolijk licht en milde zon.
P. GASUS.
naar de
Over aankoop van het
materiaal ivordt door
Spoorwegen onderhandeld
(Van onzen correspondent)
Naar wij vernemen wordt er mo
menteel door de Nederlandsche
Spoorwegen overwogen om het rijden
de materiaal van de Gooische Tram
weg Mij. over te nemen, nu dit door
het besluit van deze maatschappij
om den dienst met autobussen uit te
voeren overbodig wordt. De onder
handelingen over den verkoop van
motor- en bijwagens de eerste zijn
voorzien van dieselmotoren zijn op
het oogenblik gaande. Op het traject
ZwolleKampen is reeds een proefrit
gemaakt.
Het schijnt in het voornemen der
N. S. te liggen om wanneer tot aan
koop wordt besloten het materiaal in
te zetten op het Haarlemmermeer
traject tusschen de plaatsen Nieuwer-
sluis, Uithoorn, Aalsmeer en Amster
dam (Haarlemmermeer-station). Dit
zou dan met ingang van de nieuwe
dienstregeling op 15 Mei kunnen ge
schieden. Maandag 27 Februari zal
een tweede proefrit plaats hebben, dit
maal op het Haarlemmermeertrajeet
zelf.
Daar het materiaal van de Gooische
tram dezelfde spoorbreedte heeft als
dat van de Spoorwegen, behoeven de
wagens niet omgebouwd te worden.
NAAR wö vernemen zal, behou-
houdens goedkeuring door den
minister van waterstaat, de on
langs reeds door ons aangekondigde
electrificatie van de lijnen Arnhem
Nijmegen en HarmeienBreukelen te
gen het einde van dit jaar reeds een
feit worden. In verschillend opzicht zal
dan een zeer belangrijke verbetering
tot stand zijn gebracht.
Zoo ontstaat door electrificatie van het baan
vak ArnhemNijmegen de mogelijkheid tot het
inleggen van doorgaande verbindingen met elec-
trische treinen van Nijmegen met de groote ste
den Amsterdam, den Haag, Rotterdam, Utrecht
terwijl met electrische tractie op dit baanvak
ook het locale verkeer ArnhemNijmegen beter
kan worden bediend. De rijtijd tussch endeze
plaatsen zal 12 minuten bedragen, met stoppen
te Eist 14 minuten, tegen resp. 17 en 20 minu
ten thans.
Kortere verbinding Amsterdam
Rotterdam.
De electrificatie van het baanvak Harmeien
Breukelen is vooral voor Amsterdam en Rotter
dam van belang. Daardoor wordt de mogelijk-
Goed verzorgd materiaal.
Mr. Cornelisstraat 5258, Haarlem.
Dr. D. Bakkerlaan 1218, Bloemendaal.
(Adv. ingez. Med.)
PARIJS, 22 Februari (Havas).
Schrijvende over de reis van Berard naar Bur
gos en den toestand in Spanje bericht „Le Ma-
tin" dat de Spaansche kwestie snel naar een
oplossing gaat. Vermoedelijk zal Azana binnen
43 uur aftreden, teneinde Negrin te dwingen
een einde te maken aan den tegenstand zonder
hoop op succes. Dit aftreden van Azana zou het
voor Frankrijk en Engeland gemakkelijker ma
ken de regeering van Franco te erkennen.
Rust in Madrid.
MADRID. 22 Februari.
Het hoofdkwartier van het centrale leger heeft
een nota van kolonel Casado gepubliceerd, waar
in wordt verklaard, dat berichten over onrust
te Madrid geheel onjuist zijn. In de hoofdstad
is alles rustig.
Negrin op inspectie.
VALENCIA, 22 Febr. (Havas).
Minister-president Negrin heeft te Valencia
een aantal militaire eenheden geïnspecteerd.
Vervolgens heeft hij zich naar Murcia begeven.
heid immers geschapen van een tweede, kortere
electrische rechtstreeksche verbinding tusschen
beide steden. De afstand Rotterdam D. P. en Am
sterdam C. S. bedraagt n.l. 85.6 K.M. en die van
Rotterdam Maas naar het nieuwe Amstelstation
en het C. S. te Amsterdam respectievelijk
70.6 en 78 K.M. Tevens ontstaat op deze
wijze een goede gelegenheid om bij storingen op
het baanvak AmsterdamRotterdam het verkeer
om te leggen.
Stemming voor Pauskeuze begint
op 2 Maart.
VATICAANSTAD 22 Februari (Havas).
Het uitbrengen van de stemmen voor het kiezen
van een nieuwe Paus zal Donderdag 2 Maart
beginnen.
Kardinaal Pietro Boetto, de aartsbisschop van
Genua, is vanochtend naar Rome vertrokken om
deel te nemen aan het conclaaf.
Japanners bombardeerden Britscb
gebied.
Protest te Tokio.
TOKIO 22 Februari (Domei). Naar verno
men wordt, heeft J. L. Dodds. de Britsche lega-
tïeraad, een protest gericht tot het Japansche
departement van buitenlandsche zaken betref
fende het grensincident waarbij Japansche
vliegtuigen nabij de grensstad Tsjoem-Tsjoen
een bom op Brilsch gebied hebben laten vallen.
In een officieel Japansch communiqué wordt
meegedeeld, dat Japansche militaire vliegtuigen
gistermorgen een aanval gedaan hebben op de
grensstad Tsjoem-Tsjoen, aan de spoorlijn
KantonKowloon, waarbij een toestel „per ver
gissing, een bom heeft laten vallen op Britsch
gebied". De bom raakte de locomotief van een
aldaar aankomenden trein. De Japansche leger-
autoriteiten hebben terstond hun leedwezen
aan de Britsche outoriteiten betuigd, en wel via
den Japanschen consul-generaal te Hongkong.
In het gebied van Hongkong zijn elf men
schen omgekomen en vele gewond tengevolge
van het bombardement. Het aantal slachtoffers
onder de Chineezen aan de andere zijde van de
grens is zeer hoog. Duizenden vluchtelingen zijn
te Hongkong aangekomen.
Volgens telegrammen was de gouverneur van
Hongkong, sir Stafford Northcote, getuige van
dit bombardement en heeft deze later de schade
opgenomen. De gouverneur heeft een protest
ingediend bij de Japansche autoriteiten.
Japan zal maatregelen te Sjanghai
nemen.
TOKIO, 22 Febr. (Domei).
De Japansche autoriteiten te Sjanghai zijn
gistermorgen in spoedvergadering bijeengeko
men op den kruiser „Izumo'' om de nieuwe da
den van terreur in de internationale concessie
van Sjanghai te bespreken. Eenstemmig werd
besloten straffe maatregelen tegenover den „ver
ontrustenden toestand" in Sjanghai te nemen.
De Japansche autoriteiten in Sjanghai zullen
daarom den gemeenteraad van de internationale
concessie belangrijke voorstellen aan de hand
doen voor handhaving van orde en rust, tenein
de een herhaling van dergelijke daden van ter
reur te voorkomen. Mocht de gemeenteraad de
Japansche voorstellen van de hand wijzen, of
mocht de gemeenteraad tekort schieten in de
oprechtheid om de voorstellen uit te voeren,
dan zullen de Japansche autoriteiten onafhan
kelijk optreden om de orde in Sjanghai le hand
haven.
De woordvoerder van het ministerie van Bui
tenlandsche Zaken heeft naar aanleiding hier
van nog verklaard, dat sinds 1 Januari 16 geval
len van terreur in de internationale concessie
zijn voorgekomen, maar dat niet één overtreder
is gearresteerd en voor het gerecht gedaagd. Een
formeel protest zal ook worden gericht tot C. S.
Franklin, voorzitter van den gemeenteraad der
internationale concessie.
Politie slaags met
plunderaars.
SJANGHAI, 22 Februari. (Havas).
De politie van de internationale nederzetting
te Sjanghai is slaags geraakt met een bende
plunderaars buiten de concessie, doch op gebied,
dat onder controle van deze concessie staat Een
Chineesch politie-sergeant van de concessie werd
gedood, alsmede een Chineesch agent van dc
politie van Groot-Sjanghai, welke onder Ja
pansch toezicht staat.
De talrijke aanslagen van terroristen in Sjanghai
hebben eenige spanning veroorzaakt tusschen de
Japansche autoriteiten en de buitenlanders, waar
door nervositeit onder de bevolking is ontstaan.
De aankomst te Grindelwald.
(Op pagina 3 zijn ook nog enkele foto's van bet Prinselijk Gezin opgenomen.)
Voogdijkind uit gesticht te
Bloemendaal ontvoerd.
Te Amsterdam aangehouden.
's-GRAVENHAGE, 22 Februari. De politie
te Bloemendaal kreeg gisteren aangifte van een
ontvoering uit een observatiehuis aldaar van
een in dat huis verpleegd 16-jarig meisje, een
voogdijkind. Gisteravond kreeg de Haagsche po
litie van de Bloemendaalsche het verzoek, de
52-jarige moeder, die in de Kranestraat in de
Residentie woonachtig is, aan te houden.
Dit geschiedde en tevens werden aangehouden
een in hetzelfde perceel vertoevende 26-jarige
koopman en een 22-jarige zuster van de ont
voerde. Alle drie personen worden verdacht de
hand in deze ontvoering te hebben.
Vannacht is het drietal door de Bloemendaal
sche politie afgehaald en naar Bloemendaal ge
leid. Volgens mededeeling van de gearresteerde
familie bevond het meisje zich bij kennissen te
Amsterdam, waar het is aangehouden.
Het woord is aan.
Neville Chamberlain:
Als ik koji aannemen, dat
een conferentie van de lei
ders der verschillende landen
thans doeltreffende resulta
ten zou opleveren, zou ik niet
aarzelen een dergelijke con
ferentie hijeen te roepen.
Maar ik geloof niet dat wij
al voldoende vertrouwen heb
ben geschapen om zulk een
voorstel met kans op succes
te kunnen doen. Misschien
zou het niet verkeerd zijn
als wij zelf ivat meer ver
trouwen konden en niet in
alle praatjes over agressieve
plannen van anderen ge
loofden.
(Uit zijn rede, gisteren in
het Lagerhuis gehouden).
GERAFFINEERDE INBRAAK.
Huissleutel van dienstmeisje
bemachtigd
ACHT MAANDEN GEVANGENISSTRAF
TEGEN DADERS GEëlSCHT.
Voor de Haagsche rechtbank hebben te
rechtgestaan de 22-jarige apothekersbediende
N. C. A. W. en de 31-jarige W. L.. die op een
geraffineerde wijze op Oudejaarsavond in
een woning aan de Van Alkemadelaan te
's-Gravenhage hebben ingebroken en daar een
bedrag van eenige honderden guldens en een
aantal sieraden hebben ontvreemd.
W. had kennis gemaakt met het dienst
meisje, dat in genoemd perceel werkzaam
was en met haar bracht hij den Oudejaars
avond door. Ondertusschen wist L. den huis
sleutel uit het handtaschje van het meisje weg
te nemen en later gingen beide verdachten er
op uit, waarbij zij natuurlijk weinig moeite
hadden in de genoemde woning binnen te
komen.
W. heeft bovendien eenige dagen te voren
een rijwiel gestolen, dat hij aan zijn mede
verdachte L. heeft verkocht.
Beide verdachten bekenden volledig.
De eisch luidde acht maanden gevange
nisstraf tegen beiden.
Wegens heling van de gestolen voorwerpen
moest de 41-jarige naaister C. J. F. terecht
staan, die zij het na lange aarzeling er
in toegestemd had sieraden en geld voor L. te
bewaren.
De officier van justitie eischte tegen haar
een voorwaardelijke gevangenisstraf van
twee maanden
Grandi weer te Rome.
Men verdiept zich hier in gissingen over de
bewegingen van Grandi, die gisteren voor zijn
derde bezoek in drie weken tijd uit Engeland te
Rome is aangekomen
In politieke kringen meent men hier een aan
wijzing te zien voor 'n geringe spanning tusschen
Londen en Rome over de Spaansche kwestie,
welke te Rome de meeste belangstelling blijft
vragen.
De opschriften der bladen spreken van „twij
fel, aarzeling, intrige" tusschen Londen en Pa
rijs en Burgos.
HF.DEN12 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
pag.
Het Gasthuishofje in de Barrevoctestraat be
staat binnenkort 450 jaar. 7
BINNENLAND.
Het rijdend materiaal van de Gooische tram
zal in de Haarlemmermeer gebruikt
worden. 1
Er worden nog spoedig verschillende trajec
ten der spoorwegen geëleetrificeerd. 1
Een rijtuig van een electrischen trein is ge
heel uitgebrand. 2
De regeering ontkent, dat met Engeland bij
zondere besprekingen inzake de defensie
van Oost-Imïë zijn gevoerd. 2
Minister Welter verzet zich tegen staatsex
ploitatie van petroleumbronncn. 7
BUITENLAND.
De nieuwe Belgische regcering zal zich mor
gen aan het Parlement voorstellen. 5
Chamberlain heeft in het Lagerhuis het
woord gevoerd over de landsverdediging 5
Heden hervat de Fransclie senator Berard
zijn besprekingen met Franco's minister
Jordana. 5'
Het grootste Engelsche slagschip „King
George V" is te water gelaten. 5
SPORT.
In het Nederlandsch Elftal zijn voor den
wedstrijd tegen Hongarije vier debutan
ten opgesteld. 6
ARTIKELEN, enz.
R. P.: De onbewaakte overweg. 1
J. B. Schuil over Kromme Lindert. 2
J. II. de Bois: Kunst in Haarlem en daarbuiten 3
G. J. Kalt: Don Kozakkenkoor. 6
J. H. dc Bois: Tentoonstelling Kunstzaal Lef-
felaar. g
K. de Jong: Studentcnmuziekgezelschap
M. U. S. A. g
Ruiterlijke bekentenissen. 3
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op Q
