Haarlems Dagblad Hertog van Windsor voorloopig niet naar Engeland verpakte KOFFIE en THEE Op het Groene Laken. Zwemdienst. Bal-Masqué r_ Hef Belangrijkste 56e Jaargang No, 17088 Uitgave Lonrens Coster, Maatschappij voor Courant-Uitgavenen AJgem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Zaterdag 4 Maart 1939 Abonnementen per week f0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per post f 3.55. losse nummer» 6 cent per ex. Advertentiën1-5 regel» f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclame» f 0.60 per regeL Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elke regel meer f 0.15. Groentje» zie rubriek# Acht helden van het groene laken strijden te Amsterdam om het wereldkampioenschap biljarten, cadre 45/2. Er zijn drie Hollanders bij, maar dat is eigenlijk één meer dan ons toekomt. Die valt in voor een weggebleven Spanjaard. En winnen zullen wij niet. Onze sterkste man, Van Vliet, ontbreekt. Maar die zou het toch niet halen tegen den geduchten Belg Gabriels. Alle deskundige en ondeskun dige beoordeelaars zijn eenstemmig in hun bewondering voor den Belg Gabriëls, die ver vaarlijke gemiddelden bereikt en pas nog den Zwitser Loeb heeft verslagen met 400-2, waar bij hij in drie beurten klaar was en dus een moyenne van 133.33 op zijn naam kreeg. Hoogste serie: 288. Tegen zooiets steken de daden van de overige deelnemers schril af, zelfs die van den Franschman Cote, die als tweede krachtmensch wordt beschouwd, en die van onzen landgenoot Sweering. Waarin ligt de superioriteit van den Belg? De kenners zeggen: in zijn concentratie en in zijn groote nauwkeurigheid. Hij is nooit ach teloos, zelfs niet bij den simpelsten stoot. Hij bekijkt alles met dezelfde aandacht. Hij heeft geen inzinkingen afgewisseld met aanvallen van brillant spel, zooals Cote. En daarom is hij tegenstanders, die technisch even be kwaam zijn als hij, telkens weer de baas. Zoo schilderen de experts de voortreffelijk heden van Gabriëls. Het bewijst dat ook op het groene laken psychische eigenschappen den doorslag geven als de hoogste titels den inzet vormen. Dit zet mij tot peinzen en ik denk aan andere sporten: aan de schakers, bij wie het precies zoo gesteld is en aan de cricketers, bij wie het al niet anders gaat, maar ook aan Karei Lotsy's „mental training" van voetballers, wier doorslaggevende be kwaamheden evenmin in hun beenen schijnen te zitten. Maar ik peins verder en bedenk, evenals mij dat in de dagen der groote schaaktour- nooien overkwam, dat het toch eigenlijk erg jammer is dat menschen met zulk een groot concentratievermogen, zulk een nauwkeurig heid, zulk een technisch-volmaakte kennis der wereld geen grooter diensten kunnen bewijzen dan te schaken of te biljarten. Ter wijl Gabriëls hier zijn zeven tegenstanders op het Groene Laken staat af te maken zitten de raadslieden van de Belgische Kroon, tot welks onderdanen hij behoort, om andere groene lakens geschaard en pijnigen zich af - over de vraag, hoe zij de kabinetscrisis zullen oplossen. Zij zoeken een man, die met hulp van door hemzelf gezochte medewerkers althans in staat zal zijn, een serie regeerings- maatregelen te nemen zonder dat men hem naar huis stuurt. En zij zitten met de handen in het haar. Spaak is afgetreden, Pierlot is afgetreden, Soudan is niet geslaagdwaar moet het heen? Niettemin beschikken de Bel gen over .een landgenoot, die tot de uiterste concentratie, nauwkeurigheid en zelfbeheer- sching in staat is, op het groene laken zelf en hij verkwist deze kostelijke eigenschappen aan drie ballen die op een bepaalde wijze elkaar raken moeten! Het is zonde en jammer. Hebben wij wel gelijk, zoo vraag ik mij peinzend af, met maar aan te nemen dat de mensch een zoo gespe- cialiseerden aanleg heeft, dat hij dergelijke eigenschappen maar in één richting tot hoo- ge ontwikkeling kan brengen? Zijn wij niet griezelig over-gespecialiseerd? Moest men in zulke benarde tijden als deze zulke bijzon dere menschen als de schaakgrootmeesters en als een Gabriëls en andere groote concen trators, nauwkeurigaards en zelfbeheerschers niet op staatskosten in de gelegenheid stel len, zich ten algemeenen nutte in andere rich ting te ontwikkelen en te beproeven wat er met hun wonderlijke gaven te bereiken zou zijn? Het klinkt natuurlijk nogal grappig en ik ben mij zelf bewust dat ik niet heelemaal ernstig ben. Maar iedere tijd gaat gebukt onder zijn eigen vooroordeelen en beper kingen. De onze ook. En daarom ziet de vlucht der journalistieke verbeelding al een volgend tijdvak dagen, waarin de immer-zoekende geest van den mensch ook dit vraagstuk ter hand zal nemen en trachten het tot oplossing te brengen. Natuurlijk zal men zich dan niet tot schakers, biljarters en andere sportsmen bepalen maar ook op andere terreinen de psychische élite trachten te vinden, die het best geschikt is om de belangen der volken te behartigen. Nu gebeurt dat nog maar steeds op goed geluk en zeer vaak is Fortuna niet welgezind Het is wonderlijk tot welke gedachten een serie van 288 punten, cadre 45/2, voeren kan. Maar dat groene laken inspireert er ook wel sterk toe. R. P. (In de nieuwe opleidingsregeling voor de infanterie is nu ook het zwemmen opgenomen). Men is nu gaan decreteeren. De soldaat moet zwemmen leeren, Dat vind ik een prachtig plan; 'k Denk dat u ook in zult stemmen, Een soldaat die niet kan zwemmen, Is geen vol bewapend man. Hij moet niet den moed verliezen, Als hij eensklaps zee moet kiezen, Of zelfs enkel meer of plas; Nederlandsche jonge zonen, Mogen zich toch niet vertoonen, Als een waterschuwend ras. Neen, 't is noodig, dat zij leeren, Zich in 't water goed te weren, Ook als helden in den „slag"; En die vorm van dienst, zou 'k denken, Zal hun slechts genoegen schenken, En niet leiden tot beklag. Eén ding slechts heb ik ertegen, En waarom dit feit verzwegen, 't Ligt mijns inziens voor de hand; Zwemmen leeren moet een jongen, Lang reeds voor hij wordt gedwongen, Door den dienst voor 't vaderland. DANCING LA GAITÉ RAAKS 1—3 HAARLEM. HEDEN van 94 uur. FRAAIE PRIJZEN. - TWEE ORKESTEN. Na 12 uur geen toegang. (Adv. Ingez. Med.) Vergiftigingsgevallen in liet regentschap Wonogiri. Zeven dooden, nog meer personen in levensgevaar. DJOKJAKARTA, 4 Maart (Aneta-A.N.P.). Tengevolge van vergiftiging door het eten van tempeh (een inlandsche lekkernij), zijn in het regentschap Wonogiri, in Soerakarta, zeven menschen gestorven. Verscheidenen bevinden zich nog in ernstig levensgevaar en nog steeds komen rapporten binnen over nieuwe vergiftigingsgevallen. (De tempeh wordt gemaakt uit de pitten van den Slantoro-struik, en is een bekend volksvoed- sel). Het inheemsch bestuur stelt een onder zoek in en neemt op actieve wijze de noodige voorzorgsmaatregelen. Elf Russische soldaten gedood. Nieuw incident aan de Russisch- Mandsjoerijsche grens. HSINGKING. 4 Maart (Reuter- A.N.P.). Naar hier wordt gemeld, zijn tijdens twee aanvallen, welke zich gister hebben voorgedaan op 'n grens post van Mandsjoekwo op 120 mijl ten Noorden van Mandsjoeli aan de Wes telijke grens elf Sovjetsoldaten ge dood. Aan de zijde der Mandsjoerij- sche militairen zouden geen slacht offers gevallen zijn. Burgos heeft groote verwachtingen van Pétain's benoeming. De meening van generaal Jordana. PARIJS, 4 Maart (Havas). In een onder houd van den specialen correspondent van de „Matin" met Jordana, den minister van bui- tenlandsche zaken van Burgos, heeft deze over de benoeming van Pétain het volgende ver klaard: Frankrijk heeft een gebaar gedaan, dat ons heeft getroffen, door bij ons een van zijn roemrijkste zonen af te vaardigen. Bij de onmetelijke taak. die ons na den oorlog wacht, zal er voor allen plaats zijn rondom den Spaanschen haard, die opnieuw moet worden opgebouwd. Ondanks de beproevingen zijn mijn gevoelens niet veranderd. Wij verwach ten veel van Pétain's tact voor de ontwikke ling der goede betrekkingen tusschen Spanje en Frankrijk. Geschil met den Koning over den titel der hertogin AUTO-BOTSING TE AERDENHOUT Vrijdagmiddag vijf uur had bij den Viersprong te Aerdenhout een aanrijding plaats tusschen twee auto's. Een auto reed in de richting Voge lenzang en werd bestuurd door den heer D. S. wonende te Bodegraven; de andere wagen kwam van Zandvoort en reed in de richting Heemstede en werd bestuurd door den heer Van K., wonen de te Amstelveen. De bestuurder D. S. verleen de geen voorrang. Een botsing was het gevolg. Beide auto's werden beschadigd. Persoonlijke on gevallen deden zich niet voor. Door' de politie werd proces-verbaal opgemaakt. Wrak van de „Admiraal Karpfanger" gevonden. BUENOS AIRES, 4 Maart (Havas). Het vrachtschip „Pampa" heeft ter hoogte van Bahia het wrak aangetrof fen van het Duitsche opleidingsvaar tuig „Admiraal Karpfanger", dat sinds eenige maanden vermist wordt. Beiden blijven op hun standpunt staan LONDEN, '4 Maart. Volgens zeer betrouwbare hofkringen is het bezoek van den hertog van Windsor aan Engeland, dat einde Maart zou plaats vinden, „voor onbepaalden tijd uitgesteld". Men zegt, dat het bezoek zoo goed als geheel afgezegd is sinds de kwestie om den titel van Right Hon. voor de hertogin, op welk punt zoowel de hertog als de Koninklijke Familie even onwrikbaar waren. Het definitieve bericht, dat het bezoek niet zou plaats vinden, is bekend geworden na het zeer particuliere onderhoud dat majoor Ulick Alexan der, de bewaarder van het persoonlijke vermo gen van den Koning, die verantwoordelijk is voor het inkomen van den hertog van Windsor, hem uitgekeerd door de Koninklijke Familie, de vorige week met de Windsors in Parijs heeft ge had. Naar men verneemt heeft Alexander den hertog van Windsor medegedeeld, dat de Ko ning nog steeds niet bereid is aan de hertogin den titel van Right Hon. toe te kennen, waarop de hertog voor den laatsten keer zeide, dat hij dan niet zou komen. Toen de hertog van Windsor het vorige jaar voor de eerste maal plannen maakte voor een bezoek aan Engeland verklaarde hij, dat de mo gelijkheid bestond, dat zijn vrouw den titel zou worden gegeven, niet alleen omdat zij denzelfden rang moest hebben als haar echtgenoot, maar ook omdat er anders onvermijdelijk verwarring zou ontstaan tijdens het bezoek. Ondanks de herhaalde verzoeken van den hertog werd hem telkens medegedeeld, dat de Koning niet bereid was den titel te verleenen naar men verneemt is de Koninklijke Familie het er over eens, dat de hertogin niet denzelf den rang kan hebben als de schoonzusters van den koning. Na het bezoek van den hertog van Gloucester echter geloofde de hertog teekenen te bespeuren van een matiging in de houding van den Ko ning, zoodat hij plannen maakte voor zijn reis in het eind van Maart, maar nogmaals werd Opvolger van Pacelli als staats secretaris. Benoeming van Kardinaal Maglioni verwacht. VATIC AAN, 4 Maart (Havas). Men verwacht, dat vandaag kardinaal Maglioni benoemd zal worden tot pauselijk staatssecretaris. Kardinaal Maglioni is apostolisch nuntius te Pa rijs geweest en werd verleden jaar be noemd tot secretaris der congregatie van het H. Concilie. Tevens verwacht men, dat kardinaal Tede- schini, de vroegere nuntius in Madrid, be noemd wordt tot camerlengo en kardinaal Caccia-Dominioni tot aartspriester van de ba siliek Sint Pieter. Heropening van de Spaansche grens voor vluchtelingen. Haitsjau door de Japanners bezet. Centrum voor de zoutproductie. TOKIO. 4 Maart (Domei) Officieel wordt gemeld, dat de Japansche militaire en marine- strijdkrachten vanmorgen Haitsjau, het oos telijke eindpunt van den Loenghai-spoorweg bezet hebben. De Japansche troepen hebben "in het noord oostelijke deel van de provincie Kiangsoe een stalen ring gelegd om 60.000 man Chineesche troepen. Haitsjau is een bekend centrum der zoutproductie. Bonnet begint heden besprekingen met den Spaanschen ambassadeur. PARIJS, 4 Maart (Havas) De „Matin" verneemt, dat, volgens inlichtingen uit gezag hebbende bron, minister Bonnet vandaag de besprekingen zal beginnen met Quinones de Leon, teneinde de Spaansche grens zoo spoe dig mogelijk open te stellen voor de vluchte lingen, die naar Spanje kunnen terugkeeren. De Quai d'Orsay zou voorts aan Quinones hebben toegezegd, dat de 124 nationalistische krijgsgevangenen, die in Amélie des Bains worden vastgehouden, vandaag naar hun land mogen terugkeeren. Amerikaansch protest tegen Duitsclie activiteit. Laguardia versus de dictaturen. NEW-YORK. 4 Maart (Havas) In een protestvergadering tegen actie van den „Ger manAmerican Bund" heeft de burgemeester van New-York, Laguardia, o.a. gezegd: „Diplo matieke taal kan slechts gebezigd worden wanneer men met heeren te maken heeft. Wij moeten dus noodzakelijkerwijs die taal ter zijde stellen en tot die dictators zeggen., dat wij van hun denkbeelden hier niets willen weten en dat hun actie op het Amerikaansche continent, waar dan ook, „verboden" is". AANRIJDING OP DEN KL. HOUTWEG. Op den hoek Kleine HoutwegRustenbur gerlaan had Vrijdagmiddag drie uur een bot sing plaats tusschen een uit Den Haag ko mende vrachtauto en een driewielige motor bakfiets uit Haarlem, beladen met groente en fuit. Deze artikelen vielen op den grond en gingen verloren en beide wagens werden beschadigd. De bestuurder van de vrachtauto- heeft schuld aan deze botsing, want hij lette j niet op en zag de bakfiets niet eens. Hij kreeg j een proces-verbaai hem duidelijk gemaakt dat hij welkom was, maar dat zijn vrouw niet den titel kon krijgen en dat het „aan te raden'' was haar niet mede te brengen. Dit, zoo verneemt men, moest Alexander den hertog vertellen, die toen zijn plannen liet varen. In Hofkringen is men van meening dat de kansen op een bezoek van de Windsors aan Engeland thans kleiner zijn dan ooit. Men voor spelt, dat Edward zijn vaderland niet zal terug zien, voordat een lid van de Koninklijke Fami lie, bijv. Koningin Mary, komt te sterven. (United Press). 1 Het woord is aan. Scipio Africa nus: Nooit heb ik het drukker dan wanneer ik vrijen tijd heb. De brand bij de Cruquius. Schade ruw op ƒ400.000 geschat. In ons vorig nummer gaven wij een be schrijving van den grooten brand die Vrijdag te Haarlemmermeer in de onmiddellijke na bijheid van de Cruquius heeft plaats gehad, waarbij het gebouwen-complex van de N.V. Van WijkCatz Zaadhandel vrijwel geheel verwoest is. De brandweer heeft Vrijdag tot 's middags half zes moeten werken om het vuur onder de knie te krijgen. Toen kon de Heemsteedsche brandweer inrukken, maar die van Haarlem mermeer moest den geheelen avond en nacht doorwerken. Alles was toen een groote ruïne geworden. Den geheelen dag kwamen honderden be langstellenden een kijkje nemen. De politie zorgde voor een goede afzetting van het ter rein. Alle verkeer langs de Ringvaart moest worden stopgezet. Een heel werk was het ook. de groote elevator, die aan de Ringvaart stond en die door het vuur veel geleden had te sloopen. Dit is in den middag verricht. Toen de brand uitbrak lag juist een groote aak met koren voor den wal om te lossen. Hoewel het grootste gedeelte al gelost was. bleef er nog een deel gespaard. Het schip moest echter een andere ligplaats kiezen, daar het anders gevaar liep van in brand te raken. Hedenmorgen was de brandweer nog aan het nablusschen en het zag er niet naar uit. dat voor den avond ingerukt zal kunnen worden. Thans krijgt men èen juist beeld van de verwoesting die door het vuur is aange richt. Wij hadden een onderhoud met den direc teur, den heer v. Wijk. Hij was natuurlijk onder den indruk van het gebeurde. Vrijdag had hij in de morgenuren zijn woning en be drijf verlaten, zooals dit in jaren van noesten arbeid was opgebouwd, 's middags terug komend, vond hij alles vernietigd. De oorzaak van den brand is vastgesteld, namelijk een explosie in den luchttrommel. En de schade? Ja, ruw geschat, aldus de heer v. Wijk, is deze f 100.000 aan gebouwen en machines en f 300.000 aan goederen. Op onze vraag over de voortzetting van het bedrijf deelde de heer v. Wijk ons mede. dat dank zij het behoud van de groote loods, het bedrijf voortgang kan vinden. Het regeerings- graan moet ergens anders geborgen worden en dan komt deze ruimte vrij voor het eigen bedrijf. En de plannen voor de toekomst? Hoewel wij niet verplicht zijn op deze plaats het bedrijf weer op te bouwen, zal het wel in de bedoeling liggen hier op deze plaats een nieuw bedrijf te stichten, maar dan natuur lijk van steen opgetrokken. Voor het uit 30 man bestaande personeel gaf de heer v. Wijk de geruststellende mede- deeling, dat hij ook tegen bedrijfsschade ver zekerd is. De „bronnen" van het Tersche Repnblikeinsche Leger. LONDEN, 4 Maart. De regeeringsauto- riteiten van Ierland zouden Scotland Yard een geheime inlichting hebben verstrekt omtrent den oorsprong van de gelden, die het z.g. Iersche Republikeinsche leger verstrekt wor den om de terroristische daden verder voort te zetten. Er was geen definitieve inlichting in de Dail verkrijgbaar betreffende vreemde bronnen, waaraan de minister van justitie, Ruttledge refereerde, doch zoo wordt gemeld eenige afgevaardigden zouden er niet aan twijfelen, of Ruttledge doelde hier op een buitenland- sche mogendheid, die Engeland gaarne in discrediet zou brengen. Ruttledge zou van plan zijn om Dinsdag a-s. in de Dail een nieuwe verklaring af te leggen, doch om diplomatieke redenen zal het niet waarschijnlijk zijn, dat hij de bron van den financieelen steun van de I. R. A. zal noemen. Opmerkelijk was het, toen een der leden van de Dail Vrijdag om nadere inlichtingen betreffende de verklaring van Ruttledge vroeg, de leider van de oppositie James Dil lon interrumpeerde en zeide, dat de onthul ling ervan groote schade zou kunnen deen en dat dit geheel tegen het openbare belang zou indruischen. Dillon voegde daaraan toe. dat dit door sensatie jagers zou kunnen wor den uitgebuit, hetgeen een reactie van niet te overziene gevolgen zou hebben. Ondertusschen is Scotland Yard van mcening, dat de snelle actie van een seinwachter even buiten het South Metropolitan-station te Willesden- grecn een bomaanslag op de rails verijdeld heeft. Vier mannen trachtten hedenmorgen om 3 uur de rails op te blazen. De seinwachter. die uit zijn venster keek zag hoe de mannen I over de borstwering klommen. Hij snelde naar buiten, riep hen toe en zwaaide met zijn lantaarn, waarop zij zoo schrokken, dat zij een kleine doos opnamen, in de gereed staan de auto stapten en wegreden. In de omgeving van genoemd station is direct met een on derzoek aangevangen. De politie is overtuigd dat er een nieuwe aanslag was beraamd. (United Press). Internationale politie blijft eenige politiemacht in S janghai. Een Japanscli communiqué meldt uit Sjanghai, dat een accoord tot stand is gekomen met de autoriteiten der inter nationale nederzetting ten aanzien van de onderdrukking van het terrorisme. In het communiqué wordt o.a. gezegd, dat de gemeenteraad er in heeft toegestemd nauwgezet de termen der verklaring van Juli 1938 toe te passen, waarin hij er in toestemde den buiten- landschen troepen individuen uit te leveren, die schuldig waren aan aanslagen op die troepen. Het document voegt hieraan toe, dat de gemeen teraad de Japanners gemachtigd heeft deel te nemen aan de controle op de personen, die de concessie binnentreden over de rivier Wang en aan de fouilleering van Chineezen op de belang rijkste punten der concessie. Tenslotte heeft de raad er in toegestemd het aantal Japansche agenten bij de internationale politie te verhoo- gen. Het communiqué voegt hieraan toe. dat het antwoord van den raad sommige Japansche eischen niet inwilligt. Welingelichte kringen verklaren, dat het internationale gemeentebestuur op zijn standpunt is blijven staan en dat alleen de internationale politie het recht zal hebben van politiedienst op het gebied der concessie. Doodelijk ongeluk op onbewaakten overweg. Vrijdagmiddag omstreeks half vier is op den onbewaakten overweg achter de Hero- fabrieken onder de gemeente Teteringen de 66-jarige H. S onder een uit de richting Tilburg komende personentrein geraakt. De man was op slag dood KW Al ITEIT KENMERKT VRAAGT UWEN LEVERANCIER lllillllllllllllllllil MMMIHHpi (Adv. Ingez. Med.) HEDEN: 16 PAGINA'S HAARLEM EN OMGEVING. Pag De brand in de graanpakhulzen bij de Cru quius te Haarlemmermeer veroorzaakte een schade van ongeveer f 400.000. 1 BINNENLAND. Te Amsterdam is een handel in valsche pas sen outdekt. 3 Alphen kreeg een nieuw raadhuis. 11 BUITENLAND. Pacelli had bij de eerste stemming voor de Pauskeuze reeds een groote meerderheid. 5 Soudan is niet geslaagd in de vorming van een Belgisch kabinet. 5 Gandhi is een nieuwe hongerstaking be gonnen. 5 Bij een ongeluk op de MarowiJne zijn vier Franschen verdronken. 5 «PORT. O. S. S. te Zandvoort bestaat 35 jaar. 6 ARTIKELEN, enz. R. P.: Op het groene laken. 1 Mr. E. Elias: Ik ontdek Amerika. 3 i\ v. d. Hem: Panopticum Europa. 3 Mr. E. Elias: Hoever gaat de waakzaamheid der Ver. Staten? 5 C. Sipkes: Duinen, duinwater en waterlei dingen. 7 J. II. de Bois: Litteraire Kantteckcningcn. 7 Gabriel Smit: Boeken uit het buitenland. 7 J. B. Schuil over Honeymoon 8 Bioscopen. 8 Financieel Economisch Weekoverzicht: Ons geheimzinnige Egalisatiefonds. 9 B. K. Wat doet U in uw vrijen tijd? 11 K. de Jong: Eerste Beethovenconccrt H.O.V. 15 K. de Jong: Derde pianoconcert Rachma- ninow 15 Ruiterlijke Bekentenissen. 3 De Burgerlijke Stand te Haarlem is opge nomen op 2

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1