geregeld
Vervanging van dienstplichtigen
Wet Autovervoer-Personen
aangenomen.
•Systeem reeds
•in werking
Minister van Buuren lijdt echter een echec
met de wijziging der Electriciteitswet.
VRIJDAG 28 AP RID 1935
HA'SR'CEWS DAGBEAD
3
(Van onzen specialen verslaggever).
Een kort bericht in de dagbladen
Dat was alles, waarmede een voor de op 10
April j.l. onder de wapenen geroepen dienst
plichtigen zeer belangrijk bericht in de pers werd
gepubliceerd: de regeling van de vervanging,
de verloven en de vrijstellingen van personeel,
dat buitengewoon is opgeroepen ten behoeve
van de uitwendige veiligheid van Nederland.
Enkele dagen geleden nam men er kennis van
dat op het Departement van Defensie deze
materie onder de loupe was genomen. Gisteren
reeds is, in een persconferentie ten Departe-
mente van Buitenlandsche Zaken in Den Haag,
een uiteenzetting gegeven door den kapitein
van den Generalen Staf K. van Rijn en dooi
den heer P. A. Ravelli, referendaris bij het De
partement van Defensie, over de voorloopige
regeling van de vervanging, verloven en vrij
stellingen, een regeling, die als het ware binnen
enkele etmalen uit den grond is gestampt en die
ten duidelijkste doet uitkomen, dat Minister Van
Dijk ook wel degelijk rekening wil houden met
de persoonlijke belangen van degenen die, ter
versterking van de grenstroepen en de kust
wacht, opgeroepen werden.
Ontegenzeggelijk valt dit laatste toe te jui
chen, omdat een maandenlange afwezigheid uit
een zaak of huis, voor velen een economischen
achteruitgang zoo niet ondergang! betee-
kent. Dat men op het Departement van Minister
Van Dijk in een waar ijltempo gezocht heeft
naar een oplossing voor een probleem, dat stellig
in veler harten brandt, is van het allergrootste
belang. Ook voor den geest onder de troepen. Dat
hoe kan het anders? de ontwerpers van-het
systeem, dat thans weldra in de practijk in toe
passing zal worden gebracht, er van overtuigd
zijn, dat er wellicht maanden voorbij zullen
gaan, vóór men kan zeggen, dat alles op rolletjes
loopt, is, gezien den korten tijd van voorberei
ding, niet te verwonderen. De hoofdzaak is en
blijft, dat op het Departement van Defensie
en niet in de laatste plaats door den Minister
getoond wordt, dat men ook daar wel dege
lijk beseft, dat er iets gevonden moest worden
om de vaak groote persoonlijke belangen der
dienstplichtigen te behartigen.
In theorie al gereed, ja, al aan
't werk.
Het was kapitein Van Rijn, die als eerste de
gelegenheid benutte om een nadere toelichting
te geven op de thans in theorie gereed
liggende regeling, waarvan de voorbereidende
maatregelen reeds ten uitvoer zijn gebracht.
Kapitein Van Rijn begon met er op te wijzen,
dat de ontworpen regeling van zoodanigen aard
moest zijn, dat de militaire belangen in geen
enkel opzicht geschaad zouden worden. Daarom
is in de eerste plaats gedacht aan vrijwilligers,
d.w.z. dat deze ruilen met de dienstplichtigen,
welke reeds in actieven dienst zijn en wier
zakelijk of huiselijk belang het dringend nood
zakelijk maakt hen in het genot van verlof te
stellen. Natuurlijk kan niet verwacht worden dat
er zich voldoende vrijwilligers zullen aanmelden,
zoodat men daarnaast de mogelijkheid wil openen
om werklooze dienstplichtigen op te roepen, te
meer omdat van de laatsten verwacht kan wor
den, dat zij met minder groote belangen
rekening hebben tehouden, dan degenen, die
thans onder de wapenen geroepen zijn.
Het is niet gemakkelijk geweest op korten
termijn een goede regeling te ontwerpen. En de
critiek op de thans gevonden oplossing, zal,
naar kapitein Van Rijn verwachtte, wel niet uit
blijven. Men moet echter nimmer vergeten, dat
het zeer moeilijk is, om zoowel 't belang van
Defensie Minister Van Dijk als de verant
woordelijke man daarvoor, had ook kunnen
zeggen, dat hij er niet over dacht om zulk een
regeling te treffen! en de persoonlijke be
langen van de dienstplichtigen te dienen.
Het moet zóó zijn, dat er voor een verwisseling
van dienstplichtigen gezorgd wordt, zonder af
breuk te doen aan de paraatheid van onze weer
macht aan de grenzen en aan de kust, want de
eventueele mobilisatie mag niet gevaar loopen
verstoord te worden.
Daarom is in het vervangingssysteem
als uitgangspunt gekozen: voor eiken
man aan de grenzen of aan de kust, die
weggaat, moet er een terugkomen, of
met andere woorden: de sterkte van de
huidige troepen aan de grenzen en aan de
kust blijft dezelfde.
De Minister-President, dr. H. Colijn, heeft in
zijn radio-rede op 10 April, reeds gezegd, dat in
den op dien dag in het leven geroepen toestand,
voorloopig wel geen wijziging zou komen.
Voorloopig is het in verband met den internatio
nalen politieken toestand en de wijze, waarop
door verschillende landen kan worden opgetre
den, voor een land als Nederland, dat zijn zelf-
standigheidspolitielc wil handhaven, noodzake
lijk, bij een plotselingen inval voldoende weer
stand aan de grens te bieden, om de mobilisatie
ten uitvoer te brengen. De troepen, welke thans
aan de grenzen en aan de kust gelegerd zijn,
zullen ons grondgebied zelfstandig moeten ver
dedigen.
Onder de opperste leiding van afdeeling B van
het Departement van Defensie, dus den Gene
ralen Staf, is thans tijdelijk een bureau
(B(uitengewone) O (proeping) U(itwendige)
V(eiligheid)) opgericht. Dit bureau zal de aan
vragen behandelen van de dienstplichtigen, die
met groot-verlof willen gaan, speciaal ten aan
zien van hun vervanging. Hierbij gaat men uit
van het principe, dat alleen sprake kan zijn van
vanvanging, wanneer de vervanger ongeveer
denzelfden leeftijd, denzelfden rang, dezelfde op
leiding als de te vervangen dienstplichtige heeft.
Een tirailleur zal men dus niet remplaceeren
door een mitraillist, of omgekeerd. Voor de
dienstplichtigen zij hierbij opgemerkt, dat waar
alleen de lichtingen 1924 tot en met 1938 aan
gewezen werden om een gedeelte van hun dienst
plichtigen af te staan voor den dienst aan de
grenzen of aan de kust, hun vervangers ook tot
die lichtingen moeten behooren. Voor de reserve
officieren is een andere regeling getroffen.
Na een voorloopige aankondiging van de
regeling, zijn er op het Departement van Defen
sie reeds honderden aanvragen om verlof bin
nengekomen. Anderzijds zijn er ook tallooze
brieven van werklooze dienstplichtigen, die zich
vrijwilig bereid verklaren tot vervanging. Zoo
las kapitein Van Rijn een treffenden brief voor
van een werklooze, waarop bereids goedgunstig
beschikt was.
Door het B. O. U. V. is reeds met de registratie
van dengenen, die op verlof aandringen, begon
nen. Daartoe is een kaartsysteem uitgedacht,
waarbij het Departement volledig op de hoogte
gesteld wordt wie inderdaad vervangen kunnen
of moeten worden en wie er daarvoor in de
plaats komt.
Werkloozen houden hun
volle steunbedrag
Een uitzondering.
Bij eenige corpsen, waartoe o.a. ook de lucht
doelartillerie, de kustartillerie, de luchtvaart
troepen en het 3de regiment genietroepen be
hooren, zal de mogelijkheid van vervanging vrij
gering zijn, aangezien deze vrijwel geheel zijn
opgeroepen.
Voorts is door het B. O. U. V. aan de burge
meesters van alle gemeenten gevraagd een op
gave van het aantal dienstplichtige werkloozen.
opdat men, indien de vervanging in de practijk
gaat werken, over alle gegevens beschikt. Naar
raming zal men ten Departemente binnen niet
al te langen tijd de gegevens, betreffende onge
veer 35.000 werklooze dienstplichtigen, in zijn
bezit hebben.
Voor degenen, die:zich vrijwillig voor de ver
vanging opgaven, diene, dat zij dit verzoek aan
den Minister van Defensie op ongezegeld papier
kunnen doen, waarbij men, behalve den ge
slachtsnaam, de voornamen (voluit), het adres,
de woonplaats en aan de hand van het zak
boekje den rang, de lichting, de mobilisatiebe
stemming, eventueele bijzondere functie en het
regiment moet opgeven.
Bovendien moeten deze vrijwilligers er reke
ning mede houden, dat zij pas op verlof kunnen
rekenen, indien de belangen van den militairen
dienst dit gedoogen. Iets anaders is het natuur
lijk wanneer een werkloos dienstplichtige, die
vrijwillig gaat vervangen of ter vervanging op
geroepen wordt, een betrekking kan krijgen. Dan
gaat hij behooren tot de velen, die een dringen
de reden hebben om met verlof te gaan en kan
hij daartoe schriftelijk den wensch te kennen
geven.
Vrijstellingen en verloven.
Door den heer P. A. Ravelli, die met de rege
ling van de vrijstellingen en de verloven belast
is, werd vervolgens een overzicht gegeven van
den gang van zaken hieromtrent:
Hierbij geldt in de eerste plaats, dat elk ver
zoek om klein-, respectievelijk groot-verlof, dat
bij het Departement inkomt, gaat naar de ad
viesinstanties, in dit geval den directeur-gene
raal van den arbeid, den inspecteur-generaal
voor de scheepvaart of naar den burgemeester
van de gemeente, waarin de betreffende dienst
plichtige zijn bedrijf of beroep uitoefent,
Een beslissing omtrent het verzoek om vrij
stelling, c.q. verlof wordt pas genomen, als de
kaart met het advies is teruggekomen. Natuur
lijk zullen de meest ernstige verzoeken het eerst
in behandeling komen, voor zoover deze al niet
in behandeling genomen zijn. Men houde er ech
ter rekening mede, dat het speciale bureau voor
den dienstplicht, hiertoe opgericht, met onge
schoolde krachten werkt, terwijl reeds onmid
dellijk met een zeer grooten achterstand is be
gonnen. 't Departement kon onmogelijk voorbe
reid zijn op den stroom van verzoeken, die
eiken dag binnen komt en steeds meer rijst.
Daarom moge een dringend beroep gedaan wor
den. om, wanneer een beslissing lang uit
blijft, zich niet telegrafisch, telefonisch of per
soonlijk met het Departement te verstaan, aan
gezien op die wijze den gang van zaken ver
traagd wordt.
Dat de meest ernstige verzoeken het eerst be
handeld worden, houdt in, dat de minder be
langrijke voorloopig op zijde gelegd zullen wor
den. Het wil echter niet zeggen, dat op de laat
ste afwijzend beschikt zal worden. Integendeel,
een lang uitblijven van de beslissing beteekent,
dat men zooveel mogelijk tracht om aan den ge-
uiten wensch te voldoen.
Moeten de dienstplichtigen, die onder de wa
penen geroepen zijn hun verzoek om vrijstelling
of verlof via hun onmiddellijken commandant
aan den Minister doen, anders is het gesteld met
bedrijfsleiders, die voor hun personeel verlof
willen vragen. Deze kunnen zich rechtstreeks
tot den Minister van Defensie richten, daarbij
opgevende hoeveel leden van het personeel in
totaal onder de wapenen zijn. Ten aanzien van
eiken man, waarvoor verlof gevraagd wordt,
moeten dezelfde gegevens verstrekt worden als
de dienstplichtigen opgeven, nl. geslachtsnaam,
voornamen (voluit), lichting, gemeente waar
voor hij is ingelijfd, het corps, waartoe hij be
hoort, 't legeronderdeel, waarbij hij thans is in
gedeeld en zijn burgeradres.
Komt op het Departement de kaart met het
advies van de daarbij betrokken instanties terug
en sinds Dinsdag is dit reeds aan den gang
dan wordt de beslissing zoo snel mogelijk geno
men, waarbij dan met den leider van 't B.O.U.V.
naar een plaatsvervanger ruilobject wordt
gezocht. Is deze er, dan gaat de verlofsbeslissing
dadelijk naar den commandant. De aanvrager
behoeft niet te wachten tot de plaatsvervanger
aanwezig is!
En wanneer er geen plaatsvervanger is? Dan
komt de kaart bij den heer Ravelli terug, waar
na deze overweegt of de omstandigheden ernstig
genoeg zijn om het gevraagde verlof toch te ver-
leenen, dan wel of gewacht kan worden tot een
geschikt ruilobject aanwezig is. Het eerste zal
stellig slechts in sporadische gevallen plaats
hebben.
Tenslotte deed de heer Ravelli een ernstig be
roep op de werkgevers en op 't geheele Neder-
landsche volk, daarbij naar voren brengend, dat
het al een heel slechte belooning zou zijn, om
de opgeroepenen hetzij te ontslaan, hetzij, wan
neer zij een zaak of een winkel drijven, die door
hun afwezigheid gehandicapt is, als klant weg
te loopen.
Wanneer de "vervanging definitief ingaat, is
momenteel niet te zeggen. Vermoedelijk zal daar
nog wel eenigen tijd mede gemoeid zijn, ook al,
omdat de arbeid, die met deze regeling gepaard
gaat, van zeer omvangrijken aard is. Voorts
moge er op gewezen worden, dat alleen het De
partement van Defensie beslist, welke dienst
plichtigen vervangen zullen worden en wie hen
vervangen zullen. Van een remplagantensysteem
zooals dit vroeger in zwang was en waarbij de
goed gesitueerden een remplagant betaalden, is
dus geen sprake!
De steun blijft gehandhaafd.
De werklooze dienstplichtigen, die, wanneer
er zich niet genoeg vrijwilligers aanmelden om
hen te vervangen, die thans in dienst zijn en
voor wie verlof dringend geboden is, zijn voor
een grooter of kleiner deel in de steunregeling
opgenomen. De heer Oosterhoff, hoofdambtenaar
bij het Departement van Defensie, deelde hier
over mede, dat de Ministers van Defensie en van
Sociale Zaken overeengekomen zijn, dat de steun
van de werklooze dienstplichtigen, die opgeroe
pen zullen worden, dan wel reeds onder de wa
penen zijn, gewoon doorgaat. Ook in de kost
winnersvergoeding zal geen wijziging worden
gebracht. Financieel nadeel zullen de gezinnen
van de werkloozen dus niet hebben. Integendeel:
de militaire inkomsten zullen niet op den steun
in mindering worden gebracht.
Wel zal de steun zich aan de gezinsomstandig
heden blijven aanpassen. Wanneer van een
werklooze, die zich onder de wapenen bevindt,
twee kinderen een betrekking zouden krijgen,
dan zal daarbij wel rekening worden gehouden
wat de steun betreft.
Met de onder-officieren staat de zaak ook an
ders. Zij genieten een behoorlijk inkomen, waar
van een gedeelte aan het gezin ten goede zal
komen, zoodat daarmede wel rekening gehouden
zal worden.
Het is evenwel zeker, dat Sociale Zaken met
de steunregeling de uiterste soepelheid zal be
trachten, een standpunt, waarvoor men niet an
ders dan waardeering zal kunnen hebben!
(Nadruk verboden).
TWEEDE KAMER
Hi.
(S.O.A.P.)
DE TOESTAND VAN GENERAAL SNIJDERS
Naar wij vernemen maakt generaal Snijders,
die momenteel verpleegd wordt in het diaco-
nessenhuis te Hilversum, het naar omstandig
heden goed.
Het begon met een nederlaagje voor den
Minister. Mr. Diepenhorst (a.r.)smaakte
het genoegen zijn, mede door Ir. v. L i d t h de
J e u d e (lib.) warm aanbevolen amendement
om aan Gedeputeerde Staten een stem in het
kapitel te geven van de commissie, die over ver-
gunnings-aanvragen heeft te beslissen, met
5030 aangenomen te zien. Noch het verzet van
den heer v. Braambeek (soc.), die vond,
dat Gedeputeerden zich niet met dergelijke
locale belangen moesten bezig houden, noch de
tegenstand van den Mi
nister, welke hoogstens
iets voelde voor een
adviseerende stem,
mocht baten. Met de
socialisten stemden al
leen de christen-demo
craten en eenige katho
lieken tegen.
Een ander belangrijk
amendement-Diepen
horst wilde in de wet
een naderen norm opne
men, hierop neerkomen
de, dat een vergunning
steeds zal worden ver
leend, tenzij hierdoor
een duurzame en rede
lijke voorziening in de vervoers-behoefte zou
worden geschaad. Minister van Buren gaf de
voorkeur aan een andere formuleering, te we
ten, dat geen weigering van een vergunning zou
plaats hebben tenzij in het belang van een duur
zame en redelijke voorziening in de vervoers
behoefte. Aldus zou toch het beginsel van de
ordening meer op den voorgrond staan. De heer
Braambeek (s.d.) had het amendement als
destructief bestreden „men kan dan net zoo goed
tegen de wet stemmen", zei hij. Hij ontmoette
in zekeren zin bijval bij den heer Ebels (v.d.),
terwijl daarentegen Mr. v. D ij k e (a.r.) den
amendement-voorsteller kwam bijvallen, waar
op deze z'n voorstel wijzigde overeenkomstig
's Ministers raad.
De s.d. woordvoerder-spoorwegkampioen
wenschte voor omkeering van den bewijslast te
zorgen door de bepaling: „de vergunning wordt
verleend, in dien daardoor de duurzame en rede
lijke voorziening in de vervoers-behoefte wordt
bevorderd". Zoodoende zal de vergunning-aan
vrager dit laatste dan moeten bewijzen eer hij
het ja-woord zal kunnen krijgen om een auto-
dienst te mogen gaan onderhouden.
Mr. Diepenhorst bleef volhouden, dat
zijn amendement beter was, dan het zooeven
vermelde sub-amendement. Het concessiestelsel
moet alleen het hooge gezag kunnen doen
ingrijpen in het alge
meen belang en overi
gens dient te blijven,
vrijheid en blijheid
voor het autobus-be
drijf. Met 2165 ver
wierp de Kamer het
sub-amendement v.
Braambeek (slechts de
sociaal-democraten
stemden voor), waarna
dezelfde meerderheid
meening met het amen
dement-Diepenhorst.
Ir. Bongaerts
(R.K.) wilde dat niet
alleen begin- en eind
punt van een aan te
vragen autobus-verbinding moet vaststaan, maar
ook de te volgen weg. Mr. S we ens (R.K.)
bepleitte een amendement om de betreffende
gemeentebesturen door de vergunnings-commis-
sie te doen hooren over begin- en eindpunt als
mede over de halte-plaatsen. Beide amendemen-
JHf. Ir O. C A Lldtfi
Jeuio (Vnihsidtbo.-^
Zijde-importeur bewandelde niet
den rechten weg.
Van vergissing gebruik gemaakt om goederen
in zijn bezit te krijgen.
Een zijde-importeur te Amsterdam
die een zaak heeft op de Heeren
gracht heeft gebruik willen maken
van een foutieve afgifte van een stel cognos
sementen door een bank, om druk uit te oefe
nen op een Japansche zijde-firma en deze
voor een leverantie niet te betalen uit rancune
voor de levering van een vorige zending zijde,
ter waarde van achtduizend gulden, waarover
hij niet tevreden was.
De politie heeft den man als verdacht van
verduistering c.q. oplichting aangehouden.
De importeur ontving de zijde van een Ja
pansche firma, welke een filiaal heeft te Lyon.
In Februari werd hem door bemiddeling van
een reederij een partij zijde ter waarde van
f 8.000 toegezonden. Zooals gebruikelijk, had
het filiaal de cognossementen naar een Bank
te Amsterdam gestuurd en de importeur kon
dan na storting van het verschuldigde bij
deze Bank de noodige cognossementen krij
gen om met deze weer de goederen van de ree
derij in zijn bezit te krijgen. De man be
taalde echter niet. zoodat ook de goederen bij
de reederij bleven. Bij een volgende zending
deponeerde de fa. te Lyon 'n tweede stel cog
nossementen bij de Bank en door een ver
gissing werd den importeur ook een stel van
de niet betaalde zending tegen recu overhan
digd. Met deze cognossementen in handen
heeft de importeur de partij zijde door 'n ex
pediteur bij de reederij laten afhalen. De
zijde is aan verschillende groote firma's hier
ter stede verkocht. Toen de bank op betaling
aandrong, deelde de man mede, „dat de ver
gissing hem goed te stade kwam en dat hij er
gebruik van zou maken om druk op de leve
rende firma's uit te oefenen, uit ontevreden
heid over een vorige zending".
De Bank heeft daarop van het geval aan
gifte gedaan bij de justitie
Beleediging van een volksgroep.
Arnold Meijer in hooger beroep.
In hooger beroep heeft Donderdagmiddag voor
het Arnhemsche Gerechtshof terecht gestaan de
33-jarige Arnold J. Meyer, uit Oisterwijk, leider
van Zwart Front, die wegens beleediging van 'n
bevolkingsgroep door de rechtbank te Arnhem
was veroordeeld tot een maand gevangenisstraf
voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar
en tot f 25 boete, subs. 25 dagen hechtenis.
De verd. was in November 1938 opgetreden als
spreker tijdens een in de „Harmonie" te Nijme
gen gehouden openbare vergadering. Hij zou
daarbij o.m. van de Joden gezegd hebben „zij
hebben het gastvolk bedrogen en bestolen".
De advocaat-generaal eischte f 500 boete,
subs, twee maanden hechtenis.
NEDERLANDSCHE LANDBOUWBANK N.V.
Overeenkomstig het voorstel van den raad van
commissarissen is besloten van de winst ad
f 163.284.92 een dividend uit te keeren van 2'/ï
pet. op de aandeelen A en B. Voorts aan de reser
ve toe te voegen een bedrag van f 16.537.50 en
te bestemmen voor afschrijving op gebouwen,
safe-inrichtingen en meubilair f 18.125.52. Ver
der te reserveeren tegen risico's onder debiteu
ren en effecten een bedrag van f 40.000 en als
onverdeeld saldo naar nieuwe rekening over te
brengen f 4.584.40.
Amerikaansche vliegtuig
bestuurder in dienst der K. L. M.
Dezer dagen heeft de K. L. M. als vliegtuig
bestuurder aangesteld den Amerikaanschen pi
loot Werner Otto Bunge, sedert 1928 gezagvoer
der bij United Airlines. Voordien was hij van
1926 af reeds als vlieger in het burgerluchtver-
keer werkzaam.
In totaal heeft hij 11.950 uur gevlogen, waar
van circa 2500 uur op DC-3 en Boeing 247D.
De moedermoord te Scliijndcl.
Dader tot tien jaar gevangenisstraf
veroordeeld.
De rechtbank te 's-Hertogenbosch heeft he
den vonnis gewezen in de zaak tegen den
thans gedetineerden 52-jarigen hoepelmaker
P. van der D. wonende te Schijndel, die aldaar
op 4 Januari van dit jaar zijn oude moeder
Petronella Bolwerk met een kapmes heeft
doodgeslagen en daarna uit de kast van zijn
moeder een bedrag van ongeveer zestig gul
den heeft ontvreemd. Na dit vreeselijk mis
drijf te hebben volbracht is Van der D. op
stap geweest, en heeft verschillende café's
bezocht. In Roermond werd hij aangehouden
en vandaar op transport gesteld naar het
Huis van Bewaring te Den Bosch, en aldaar
ingesloten.
De rechtbank veroordeelde Van der D.
wegens doodslag, gepleegd om een ander mis
drijf mogelijk te maken, tot tien jaar gevan
genisstraf. Bovendien heeft de rechtbank be
volen, dat Van der D. ter beschikking van
de regeering zal worden gesteld.
De ontvluchte vreemdeling.
De door twee rijksveldwachters begeleide
vreemdeling, die bij het overstappen in een
anderen trein op het station Amersfoort een
poging tot ontvluchting heeft gedaan, blijkt
een ongever 30-jarige Tsjech te zijn, wiens
aanhouding en uitlevering door de Duitsche
regeering was verzocht, in verband met dief
stal en braak. Hij is een berucht inbreker
DE HEER J. TER HAAR JR. KEERT
MET IN DEN AMSTERDAMSCHEN
RAAD TERUG.
De heer J. ter Haar Jr. zal in den nieuwen
Amsterdamschen gemeenteraad geen zitting
meer hebben, daar hij heeft medegedeeld geen
candidatuur meer te zuilen aanvaarden.
ten nam de Minister over, wat hij eveneens deed
met 'n amendement-Bongaerts, waardoor zoo
wel in geval van intrekking als van wijziging
van een vergunning schadevergoeding mogelijk
zal zijn. Ook verschillende andere wijzigings
voorstellen van Ir. Bongaerts vielen bij Mr. v.
Buuren in goede aarde, evenals een amende-
ment-Amelink (a.r.), waardoor bij algemeencn
maatregel van bestuur kan worden bepaald dat
regeling van de arbeidsvoorwaarden van per
sonen in dienst van de vergunninghouders de
goedkeuring van den Minister behoeven, be
halve in geval ze geregeld zijn bij collectieve
arbeidsovereenkomst.
Het in bewaring stellen van het motorrijtuig
door opsporingsambtenaren wilde Mr. Die
penhorst (a.-r.) onderhevig zien aan beroep
binnen 3 dagen, op den rechter. De Minister
wees er op, dat de politiedwang uitsluitend zou
worden gebezigd ter handhaving van de wet,
waartoe de praktijk
leert het forsche
middelen niet te ontbe
ren vallen. Als de heer
Diepenhorst z'n amen
dement geliefde te hand
haven zou hij goed doen
er in op te nemen, dat
grond voor het beroep
zou moeten zijn het
ontbreken van een re
delijk vermoeden dat er
een overtreding was be
gaan, of dat er geen
herhaling van de over
treding te verwachten
viel. De a.-r. afgevaar
digde volgde dezen raad
op, waarna zijn aldus gewijzigde amendement er
•z.h.st doorging. Dit gebeurde tenslotte insge
lijks met het heele wetsontwerp, onder aantee-
kening van het „tegen" van Ds. Zandt (Staatk.
Ger.) en de nat. socialisten.
Het voorstel tot wijziging van de electrici
teitswet had ten doel den aan het Departement
van Waterstaat te vestigen technischen dienst
voor de uitwerking van de koppelnetplannen te
bekostigen door middel van heffingen van eige
naren of houders van electriciteitswerken tot
verkrijgbaarstelling van electrische energie voor
anderen, voor zoover betreft levering recht
streeks aan verbruikers. De heeren v. d. H e u-
v e 1 (a.-r.). mr. Donker (s.-d.), Ebels (v.d.)
vonden het verkeerd bedoelde kosten te bestrij
den met behulp van door de belanghebbenden
op te brengen retributies, die op maximaal 0.2
pet. van de opbrengst der stroomlevering zouden
neerkomen.
Mr. Rutgers v. Rozenburg (c.-h.) keur
de het af, dat men niet bij de behandeling van
de electriciteitswet meteen deze kosten-kwestie
aan de orde had gesteld. Ook deze afgevaardigde
keurde het af, de kosten van deze uitbreiding
van de personeelsbezetting aan Waterstaat op
een bepaalde groep der bevolking (de eigenaren
der genoemde electriciteitswerken) te verhalen
door heffingen. Mr. Wende la ar (lib.) sloot
zich bij de oppositie aan, o.a. omdat de Minister
zegt slechts 40.000 gulden noodig te hebben, ter
wijl de opbrengt uit hoofde van dit ontwerp
liefst 2 ton zal kunnen bedragen. Het heele stel
sel om de belanghebbenden de kosten in kwestie
te laten betalen acht spr. verkeerd.
Ir. Bongaerts (r.-k.) kwam Minister v.
Buuren een handje helpen, waarna Ir. v. d.
Waerden (s.-d.) verklaarde een ander voor
stel wel liever gezien te hebben, maar hij achtte
het, vooral in de tegenwoordige omstandigheden,
hoogst dringend dat het spoedig komt tot een
flinke koppeling tusschen verschillende centra
les. Het bestudeeren van een behoorlijk koppe
lingsplan is thans nummer één en nu worden
voor die voorbereiding de gelden gevonden door
dit wetsontwerp. Daarom stapt spr. over de mede
door hem gekoesterde principieele bezwaren
heen.
Minister v. Buuren verzekerde o.a. den
heer v. d. Heuvel, dat hij de grootst mogelijke
zuinigheid in acht zal nemen bij den dienst.
Men heeft intusschen wel te bedenken, dat er
ook voor den z.g.n. keuring-dienst geld noodig
is en de kosten daarvan vallen voorloopig niet
te ramen. Overigens verklaarde de Minister
jaarlijks verantwoording van de uitgaven te zul
len afleggen; ze zullen een plaats krijgen in de
begrooting, zoodat hier niets aan het controle
recht aan de volksvertegenwoordiging wordt
onttrokken. Terecht, zoo merkte de Minister nog
op, had de heer Bongaerts er op gewezen, dat
het hier gaat om een heffings-belasting, iets wat
men anders toch ook wel aanvaardt. En thans
was daarvoor, gezien de noodzaak om de Rijks-
begrooting zoo min mogelijk op te voeren, zeker
alle reden voor.
Om hel bedrag zoo beperkt mogelijk te hou
den wenschte de heer v. d. Heuvel (a.-r.) de
heffing niet maximaal, 0.2 doch „slechts" 0.1
pet. te doen zijn. De Minister van Waterstaat
vreesde, dat hij aldus de kosten niet voldoende
zou kunnen bestrijden en verzocht daarom ver
werping van het amendement-v. d. Heuvel. Hier
aan gaf de Kamer met 4526 stemmen geen ge
volg, waarna zij het wetsontwerp met 3239
stemmen verwierp. Een deel der katholieken,
van de sociaal-democraten en de vrijz. demo
craten en jhr. mr. De Geer (c.-h.) trachtten
minister v. Buuren aan de overwinning te hel
pen, doch zij bleven in de minderheid. Ofschoon
deze bewindsman al eens eerder ec7. parlemen
tair échec leed, leek hij dezen afloop toch vrij
onaangenaam te vinden. Dat meenden we op zijn
gelaat te kunnen aflezen.
E. v. R.
Geldboete van „Volk en Vader»
land"-redacteur gecischt.
Vanochtend moest voor de strafkamer van
de Haagsche Rechtbank terecht staan de 44-
jarige kunstschilder M. M., redacteur van
„Volk en Vaderland", onder wiens verant
woordelijkheid in het nummer van 30 De
cember 1938 van genoemd blad een artikel
verscheen, getiteld: „Oorlog dreigt", waarin
beleedigende uitlatingen over de Joden voor
kwamen.
De officier van Justitie mr. N. S. Hoekstra,
achtte de voorwaarden voor de strafbaar
heid ex art. 137 d. W. van S. aanwezig en
eischte een geldboete van f 200. subs 100 da
gen hechtenis.
Mr. A. J. van Vessem, de verdediging voe
rend meende, dat noch het woord „parasiet"
noch het ophitsen tot oorlog als een beleedi
ging zijn op te vatten. Hij concludeerde tot
vrijspraak.
Uitspraak 9 Mei.
