Hoofdstad
Mei Bier
Oplettendheid
Smokkelaars
van brugwachter
redde velen het
leven
VALVoliHC
Donderdag
traden als
kommiezen op
gaat maatregelen nemen
voor luchtbescherming
Zandvoort's strand blijft
voor publiek toegankelijk.
W A N D A G 1 MEI 1939
HAAKLE M'S DAGBLAD
3
Overwegwachter vergat
de boomen te sluiten
Zondagmorgen is op den spoor
wegovergang aan de Weesperzijde
bij de Omval te Amsterdam, bijna een
hoogst ernstig ongeval gebeurd. De
sneltrein uit de richting Utrecht, die
om 9.49 uur aan het Centraal Station
aankomt, de z.g. Parijsche trein, pas
seerde den overweg, terwijl de over
wegwachter verzuimd had de boomen
te sluiten. Persoonlijke ongevallen zijn
gelukkig niet voorgekomen.
Op het gewone uur, ruim half tien, naderde
de sneltrein den drukken overweg. Een paar
honderd meter voor de spoca-weg den straat
weg kruist ligt naar den kant van Utrecht een
spoorbrug over de Keulsche vaart.
De spoorbrugwachter, die tevens blokwach-
ter is, zag den Parijschen trein, een stoom
trein, aankomen. Op hetzelfde oogenblik
merkte hij tot zijn groote schrik, dat de
overwegwachter verzuimd had de boomen te
sluiten. De man verloor geen oogenblik zijn
tegenwoordigheid van geest en zette vlug het
signaal op onveilig. De trein was dit signaal
echter reeds gepasseerd. De spocrbrugwach-
ter greep een roode vlag en hiermede
zwaaiende rende hij den trein tegemoet. De
machinist merkte hem gelukkig tijdig op en
remde zoo krachtig mogelijk, terwijl hij tege
lijkertijd met de stoomfluit noodsignalen
gaf.
Het gelukte hem niet den trein nog voor
den overweg tot staan te brengen. De loco
motief was reeds de helft van den overweg
gepasseerd, tot de trein tot stiltsand kwam.
Door de noodsignalen gewaarschuwd had
het publiek zich tijdig in veiligheid kunnen
stellen.
Over het algemeen is het vooral op Zon
dagmorgen op dit uur buitengewoon druk op
dezen weg naar het Gooi, maar door het
slechte weer was de uittocht uit de stad van
aanmerkelijk geringeren omvang dan ge
woonlijk. En dit is dan ook een van de oor
zaken, dat alles zonder ongelukken is afge-
loopen.
Het is reeds herhaaldelijk gebeurd, dat een
overwegwachter op dezen verantwoordelijken
post verzuimde de bocmen te sluiten.
Uit het politie-onderzoek is gebleken, dat
het gewone signaal, dat den wachter waar
schuwt, dat een trein in aantocht is en de
boomen gesloten moet worden, tijdig is ge
geven.
Bovendien was hier geen sprake van een
extra-trein, maar van een sneltrein, die
lederen dag op denzelfden tijd passeert.
De óverwegwachter beweert, dat hij in de
meening verkeerde, dat het signaal niet voor
hem bestemd was.
VOOR SMERING MET
MOTOR OIL
neemt iedere vakman-Uw garagehou
der-gaarne de verantwoordelijkheid
op ziek.
(Adv. Ingez. Med.)
Centraal Genootschap voor Kinder-
herstellinsrs- en Vacaiitiekolonies.
Zaterdag is te Hoorn de algemeene vergade
ring gehouden van het centraal genootschap
voor kinderherstellings- en vacantiekolonies.
De voorzitter, dr. Schuckink Kool opende
de vergadering met de mededeeling, dat net
centraal genootschap thans 466 afdeelingen
in den lande heeft. Het afgeloopen jaar is
met 306.500 verpleegdagen een goed jaar ge
weest, ondanks het feit, dat tal van andere
vereenigingen op het gebied van kindevuit-
zending, vooral ook van confessioneelen aard,
meer propaganda gaan maken. Alleen voor
de b-verpleging dient de belangstelling nog
grooter te worden. Spr. wees er op, dat de fi
nanciën der vereeniging gezond zijn en dat
de poging tot hoogere subsidieering door de
verschillende provincies hier en daar succes
heeft gehad; in Friesland werd de subsidie
zelfs vervijfvoudigd. Ook werd de vereeniging
weer met eenige legaten bedacht en bij het
opmaken van het jaarverslag werd nog weel
een legaat van 10.000 ontvangen.
Naar aanleiding van het jaarverslag wees
de afgevaardigde van Haarlem er op. dat het
rivierhuis te Ellecom het grootste deel van het
jaar gesloten is geweest, terwijl men het vorig
jaar nog plannen had voor den bouw van een
nieuw tehuis. De voorzitter antwoordde, dat
dit zijn oorzaak vindt in de grootere animo,
welke zich de laatste jaren demonstreert voor
zeeverpleging. In den raad van toezicht wer
den benoemd de heeren T. Boersema te Over-
veen en Tj. Greidanus te Amsterdam.
Een belangrijk moment voor de vergadering
was de huldiging van dr. Schuckink Kool,
den voorzitter, in verband met het feit, dat
deze een kwarteeuw in het hoofdbestuur zit
ting had. De ondervoorzitter, dr. Leijdersdorf,
stelde zijn groote verdiensten voor het cen
traal genootschap en het bedreigde kind -op
treffende wijze in het licht. Als toonbaar be
wijs van den grooten dank werd hem. in ver
band met zijn a.s. reis naar Indië. een fraaie
reiskoffer aangeboden. De aanbieding van dit
huldeblijk werd gevolgd door een sympathie
ke kinderhulde. De voorzitter bracht hiervoor
in enkele hartelijke woorden dank.
De aftredende bestuursleden, mevr. J.
Spanjaard-Polak te Borne en mr. Th. Lim-
perg te Amsterdam werden herkozen, terwijl
in de vacature Menno Boissevain werd be
noemd de heer R. E. J. Heijer te Amsterdam.
(Adv. Ingez. Med.)
Schietpartij had geen
ernstige gevolgen
Drie mannen
aangehouden
Zondagnacht omstreeks twaalf uur heeft
zich onder het gehucht Illikhoven (L.) een
eigenaardige smokkelscène afgespeeld. Reeds
lang bestond het vermoeden bij een groepje
smokkelaars, dat een zekere P. A. uit Born
inlichtingen gaf aan de kommiezen, waar
door verscheidenen hunner geregeld in de
val liepen.
Toen A. nu Zondagnacht geheel al
leen zelf erop was uitgetrokken om
een zak smokkelwaar met behulp van
een gummizak over de Maas te
brengen, werd hij op Nederlandsch
gebied dicht bij de rivier aangevallen
door drie personen, die als kommies
trachtten op te treden. Het waren
zekere N. H. en J. H. uit Roosteren en
F. R. uit Born, die blijkbaar een
wraakneming in den zin hadden.
Een der mannen heeft vier schoten
op A. geloSt toen deze aan wal stap
te, zonder hem evenwel te raken.
De aanvallers namen A. daarna den zak
met smokkelwaar af, waarna zij hem met
een riet sloegen. Intusschen waren de dienst
doende kommiezen uit Grevenbicht, die op
korten afstand verdekt waren opgesteld, op
het lossen der schoten komen toesnellen. Het
drietal koos toen het hazenpad, waarschijn
lijk met achterlating van de smokkelwaar
welke zij vermoedelijk in de Maas lieten ver
dwijnen. A. bleef staan en verklaarde de zich
als kommiezen voordoende personen te ken
nen. Hij kon niet zeggen, wie de schoten ge
lost had en ook niet of ze bedoeld waren om
hem te treffen of om hem op den loop te doen
gaan met het in den steek laten van de ge
smokkelde goederen. De kogels waren hem
dicht langs het hoofd gevlogen.
Zondagochtend vroeg deed A. bij de rijks-
DOlitie te Born en bij den rijksveldwachter te
Roosteren aangifte van het gebeurde. Met
een speurhond van den rijksveldwachter uit
Swalmen werd het spoor der mannen nage
gaan. Dit leidde naar de woning van J. H
Daar werd de koker aangetroffen, waarin het
stuk riet paste, waarmede de slagen waren
toegebracht en dat op de plek van het inci
dent was achtergebleven; J. H. en F. R„ die
zich in H.'s woning gekleed te bed begeven
hadden, werden gearresteerd. Ook N. H.
werd daarna van zijn bed gelicht. Zondag
middag zijn zij door den burgemeester van
Roosteren aan een nader verhoor onderwor
pen en daarna voorloopig te Sittard ingeslo
ten.
A., aan wiens verklaringen tegenover de po
litie de toedracht van het gebeurde ontleend
is, is er zonder ernstige gevolgen afgekomen
Hij had slechts een lichte verwonding aan
een der schouders.
Belangrijke
voordracht
van B. W.
verschenen
Bedrag van f 570-000 aangevraagd
B. en W. van -Amsterdam hebben bij den ge
meenteraad een voordracht ingediend, waarin
zij opmerken dat het bij wijze van voorzorg
wenschelijk is, maatregelen te nemen, opdat in
geval van nood onmiddellijk kan worden over
gegaan tot het inrichten van openbare schuil-
gelegenheden, bestemd voor de personen, die
zich tijdens een luchtaanval op straat bevin
den.
Een vanwege den luchtbeschermings
dienst ingesteld onderzoek zoo mer
ken B. en W. in de toelichting op
heeft uitgewezen, dat in bestaande ge
bouwen 93 kelders aanwezig zijn, welke
binnen enkele dagen ingericht kunnen
worden tot gas vrije schuilkelders,
plaats biedende voor rond 9200 perso
nen.
Een tweede voorziening zou kunnen
bestaan in het aanbrengen van 280 over
de geheele stad verspreide bovengrond-
sche schuilplaatsen, plaats biedende
voor ongeveer 42.000 personen.
Elk dezer schuilplaatsen biedt ruimte voor 150
personen en bestaat uit een gang, boven breed
1 M., beneden 2 M., de gang wordt gevormd door
2 scherfweren, bestaande uit houten schotten,
waartegen een zanddekkïng van een halve meter
dikte op de smalste plaats. De hoogte der schot
ten is 1.90 M., de afdekking bestaat uit hout met
zand. Gerekend wordt, dat deze 280 schuilplaat
sen binnen twee weken gereed kunnen zijn.
In tegenstelling tot de in de eerste plaats ge
noemde schuilkelders, zijn de hier bedoelde
schuilplaatsen niet gasdicht. Zij bieden hoofd
zakelijk bescherming tegen brand- en scherf-
bommen,
Kosten totaal ruim
f 570.000.
De kosten voor het gereed maken der 93 be
staande, voor het genoemde doel geschikt be
vonden, kelders worden geraamd op f 93.000,
die voor het gereed maken der bovengrondsche
schuilgelegenheden op f 435.000, voorts zal een
bedrag van f 15.000 noodig zijn voor het treffen
van voorbereidende en voor administratieve
werkzaamheden.
Voor de bedoelde voorzieningen is derhalve
noodig een bedrag van f 543.000, waarvan
f 120.000 (nl. f 105.000 voor aankoop van hout,
benevens f 15.000 voor voorbereidende admi
nistratieve werkzaamheden), aanstonds zal moe
ten worden uitgegeven.
Het restant, groot f 423.000, zal eerst worden
gebruikt, indien de toestand zich zoodanig ont
wikkelt, dat tot uitvoering van de gemaakte plan
nen dient te worden overgegaan.
ALS U de bon in de Auping-
advertentie op blz. 1^ nog
niet hebt ingezonden, wilt
U dit dan nog even doen
(Adv. Ingez. Med.)
Amerikaan wenschte een privé-
trein
En kreeg er ook een.
..Time is money" (tijd is geld) zei de Ame
rikaan, die op een der laatste dagen van de
vorige week in Leeuwarden op het station
stond en drie kwartier moest wachten, voor
er een trein naar Den Haag vertrok.
„Business is business" (zaken zijn zaken)
antwoordden de Nederlandsche Spoorwegen
en op verlangen van den Amerikaan, een van
die legendarisch rijke bewoners van de
Nieuwe Wereld, stond binnen enkele minuten
een speciale Diesel voor hem klaar.
De Amerikaan wilde per se per Dieseltrein rei
zen en de spoorwegen, die tegenwoordig weten
wat „service" is, kwamen onmiddellijk aan
het verlangen van den vreemdeling tegemoet
en even later snelde een korte Dieseltrein
van Leeuwarden naar Den Haag. een privé-
trein voor een Amerikaan.
(„Het Volk").
Voorts wordt voor den aankoop van materia
len, ontsmettingsmiddelen en instrumenten ten
behoeve van den luchtbeschermingsveterinairen
dienst een bedrag van f 2000 vereischt, terwijl
voor de aanschaffing van chloorkalk een bedrag
van f 375 noodig is.
Het ligt in het voornemen van B. en W., er bij
de regeering op aan te dringen, de voor de hier-
voren uiteengezette voorzieningen gemaakte
kosten te restitueeren.
Tenslotte is het uit een oogpunt van algemee
ne beveiliging noodig. een wijziging in de con
structie van het lichtnet aan te brengen en wel
zoodanig, dat de verlichtng indien noodig
binnen enkele minuten kan worden gedoofd en
daarna wederom in werking gesteld. Tot op he
den zou zulks niet dan na ten minste een tiental
uren kunnen geschieden. Het zal daarom noo
dig zijn, de openbare verlichting der gemeente
van een centrale doovings- en ontstekïngsinstal-
latie te voorzien, waarvan de kosten op f 25.000
worden geraamd. Deze uitgave behoort tot die,
welke, op grond van de luchtbeschermingswet,
van het rijk kunnen worden teruggevorderd.
In totaal wordt derhalve een bedrag van
f 570.375 gevraagd, waarvan f 147.375 direct uit
te geven en f 423.000 eventueel te zijner tijd.
De Doopsgezinde Scholen.
Stichting van een 8ste klasse.
De commissie voor de scholen der Vereenigde
Doopsgezinde Gemeente te Haarlem vraagt aan
den Raad van Haarlem medewerking voor het
inrichten van een 8ste klasse, waarvan de
leerlingen afkomstig zullen zijn van beide
Doopsgezinde scholen.
Een distributie-raad te Haarlem?
Instelling aan den Raad gevraagd.
Het hoofdbestuur van den Nederlandschen
Modernen Middenstandsbond vraagt aan den
raad van Haarlem over te gaan tot stichting
van een Plaatselijken Economischen Raad,
althans van een Distributie-raad.
Het Gemeentelijk Concertgebouw.
Verlenging van de pacht.
De heer Ph. A. Deinum heeft gevraagd de
pacht van het Gem. Concertgebouw te verlen
gen met 6 jaar.
B. en W. stellen den Raad voor te besluiten
te verlengen tot 31 Augustus 1942, omdat op
ditzelfde tijdstip de pacht van den Stads
schouwburg afloopt.
B. en W. willen de pachtsom handhaven op
f 18.000
DE DOUCHEBADHUIZEN.
De rekeningen van de 5 douchebadhuizen
van Het Witte Kruis over 1938 sluiten met te
korten van f 840. f 237. f 885. f 2330 en f 3176.
De gemeente moet dus f 5138 betalen om deze
tekorten te dekken.
Geen verbod van
militaire autoriteiten.
In verband met geruchten als zou het
strand te Zandvoort op gezag van mili
taire autoriteiten niet mogen worden
betreden, verzoekt de V. V. V. „Zand
voort" ons te willen melden, dat dit
gerucht uit de lucht is gegrepen. Het
strand is voor het publiek toegankelijk
als steeds.
Hr. Ms. kruiser „Sumatra" vuurt een salvo at tijdens den Zaterdag te Rotterdam gehouden
vlootdag
FIRMA TONNEMA Cie. SNEEK
(Adv ingez Med.)
Haarlemsclie uitbreidingsplannen.
B. en W. weerspreken bezwaren van
grondeigenaars.
Omdat bij Koninklijk besluit van 11 Januari
1939 een besluit van den Haarlemschen raad
vernietigd werd, waarbij eenige gedeelten van
vroeger vastgestelde uitbreidingsplannen werden
ingetrokken, stellen B. en W. thans aan den raad
voor wijzigingen in de bedoelde uitbreidings
plannen aan te brengen. Hierdoor wordt aan de
bezwaren van de Kroon tegemoet gekomen.
Verschillende belanghebbende grondeige
naars hebben bezwaar tegen deze wijziging van
de uitbreidingsplannen bij het gemeentebestuur
ingediend. In hoofdzaak zijn dit dezelfde be
zwaren als index-tijd al naar voren gebracht zijn
bij de behandeling van dit raadsbesluit voor
Gedeputeerde Staten en voor den Raad van
State.
B. en W. geven in de toelichting van hun
voorstel een breedvoerige weerlegging van de
bezwaren. De heeren H. Smolenaars en G. Bal
die gronden in Haarlem Noord hebben, komen
er tegen op, dat die terreinen nu niet meer als
bouwterrein zijn aangewezen, waardoor de gron
den die eerst een waarde van f 2 a f 3 hadden
nu gedaald zijn tot f 0,50 per M2. Als het vroe
gere uitbreidingsplan gehandhaafd zou zijn
geworden zouden onmiddellijk 200 arbeiders
woningen met een huur beneden f 6 gebouwd
kunnen worden.
B. en W. merken op, dat wijziging van het
uitbreidingsplan noodzakelijk was om poliep
achtige stadsuitbreiding te voorkomen. De
gronden zijn door de eigenaars in 1933 gekocht
voor 1' 1,15, terwijl de waarde thans op f 1,25 is
te stellen. Het blijft nog toekomstig bouwterrein.
„Van schade lijden kan dan ook geen sprake
zijn, en zeker niet van het lijden van ernstige
schade".
Bouw van 200 woningen met een huurwaarde
beneden f 6 is op dat punt niet gewenscht, om
dat aan dergelijke woningen geen behoefte is.
Haarlem moet thans huizen hebben met een
huur van ten hoogste f 4 per week, overeen
komstig de draagkracht van een groot deel der
arbeiders. Particuliere bouwers kunnen daar
aan eenmaal niet voldoen.
De grondeigenaars Jhr. Quarles van Ufford c.s.
hebben terreinen ten zuiden van den verkeers
weg Amsterdamsche VaartBuitenrustbrug.
Adressanten meenen dat de waarde door de nu
voorgestelde wijziging van het uitbreidingsplan
daalt van f2 a 1 2.50 tot f0,50 per M2., terwijl
de eigenaars straatbelasting moesten betalen
naar de waarde van f 2,50.
B. en W. ontkennen dit laatste, er is straat
belasting betaald naar een waarde van f 0.40
Ook deze grond blijft toekomstig bouwterrein,
waarvan de waarde op f 1,10 is te stellen.
De heeren Hoogeveen c.s. hebben er ook be
zwaar tegen gemaakt, dat zij schade" zullen lij
den, ook al zal de gemeente een deel der gron
den aankoopen voor sportterrein. B. en W. ant
woorden dat het sportterrein noodig is ook voor
buiten dit uitbreidingsplan liggende woon
wijken. B. en W. zijn voornemens met de
eigenaars der gronden die de gemeente wil heb
ben voor park- en sportdoeleinden nabij den
Schalkwijkerweg te onderhandelen over aankoop
en als dat niet gaat den raad voor te stellen
stappen te doen om tot onteigening van de be-
noodigde gronden te komen.
Dc Regenten van het Hofje van Nicolaes van
Beresteyn hebben bezwaar gemaakt tegen de
bestemming van hun gronden voor watersport
doeleinden. Zij meenen dat daardoor een ren
dabele exploitatie uitgesloten is. Gevraagd
wordt den grond weer zooals eerst te bestem
men voor industrieele doeleinden.
B. en W. hebben daartegen bezwaar. B. en W.
denken niet dat de uitbreiding der industrie
aan het Oosten van het Spaarne zoover zal gaan,
dat die de terreinen van adressante zal naderen.
Indien de eigenaars deze gronden niet willen
exploiteeren voor watersportdoeleinden ligt het
op den weg der gemeente zoo zeggen B. en
W. om de gronden daarvoor te koopen. Het is
de bedoeling den grond te bestemmen voor
bootenhuizen en répara tie werfjes.
In al deze overwegingen stellen B. en W. voor
de bezwaren van alle adressanten ongegrond te
verklaren.
NEDERL. NATUURHISTORISCHE VER.
Ochtendwandeling.
Onder leiding van den heer G. L. van Eynd-
hoven werd Zondagmorgen een aardige wande
ling gemaakt dorc- het mooie terrein van het Vo-
gelenzangsche bosch. Het Primula-weitje was
prachtig, maar ook op verschillende andere plek
jes lichtte het zachte geel van de stengellooze
sleutelbloem (Primula acaulis), tusschen het
paars van viooltjes. Speenkruide bloeide, honds
draf, kruipend zenegroen. doovenetel, koekoeks
bloem, pinksterbloem, klimopeereprijs, kleine
veldkers. Op het grasveld bij het huis waren
mooie exemplaren van knikkende vogelmelk. De
vogelkers bloeide, de kardinaalsmuts stond vol
bloemknopjes. En dan de schoonheid van het
ionge blad der boomen: beuken, de zilverwitte
Populus alba, de mooie roseroode bladknoppen
van eschdoom, de dofzwarte van de esch.
Grutto's, wulp, scholeksters, kieviten, werden
gezien, tureluur, de koekoek, de nachtegaal, de
groote lijster en het geroffel van een specht ge
hoord.
Rutjesbovist. een oranje slijmzwammetje en
eenige morieljes vormden den oogst aan pad
destoelen, terwijl de heer van Eyndhoven de
aandacht vestigde op de roest op speenkruid,
mijt op vogelkers en op de sporenrijpe zwarte
vlekziekte op eschdoorn.
