DE EERSTE VOLKSTELLING IN GROOT-DUITSCHLAND. HET AMERIKAANSCHE HUIS TAART Geweldige administratieve voorbereiding. Uitvoerige inlichtingen geëischt. Rolschaatsenstrijd aarlem's Dagblad cKaMo, Jouqens en Meisies! Moederdagtaarten PARASOLS - TUINMEUBELEN P. F. L. DE RIDDER REGENKLEEDING Moederdag! DE LEKKERSTE TAART Firma REINIER BOS E. E. K. VOOR UW TUIN Enorme Mei-Aanbieding R 1J JJ A G 12 MEI 1935 H'ASREEM'S DAGBEAÖ 16 Voor de niet-Ariërs heeft de medaille een keerzijde. Een Berlijnsche medewerker schrijft ons: p 17 Mei vindt over heel I Duitschland de eerste „Gross- f deutsche" volks-, beroeps- en bedrijf stelling plaats en men kan zoo ongeveer den omvang van deze volkstelling taxeeren, wanneer men bedenkt, dat er 750.000 personen zijn aangesteld, die daarbij de leiding en de controle hebben uit te oefenen. Het hoofdkwartier der organisatie is gelegen In de Kommandantenstrasse, dus in het oude centrum der Rijkshoofdstad en we vonden het de moeite waard hier eens te gaan informee- ren, met welke middelen en volgens welke me thoden zulk een rekenexempel van geweldigen omvang het betreft thans immers 80 mil- lioen inwoners georganiseerd wordt. De hoogste leiding zoo konden wij ter plaatse constateeren berust in handen van het „Statistische Reichsamt", dus het „Rijks bureau voor Statistiek" en de voornaamste lei der, men zou kunnen zeggen: de „Generalisi- mus", is Ministerialdirektor dr. Reichardt. Door zijn toedoen mogen we een blik achter de coulissen werpen tot het opdoen van een per soonlijken indruk en het behoeft niet gezegd te warden dat de organisatie aan handigheid en nauwkeurigheid niets te wenschen over laat. We bewegen ons door een geweldig gebou wencomplex met groote portalen, hooge zalen en lange gangen en we laten ons vertellen dat hier vroeger bekende confectiefirma's van Joodsche origine gevestigd waren. 25 millioen lijsten. Of het dezelfde vrouwen en meisjes zijn, die thans voor het tijdig verzenden van 25 mil lioen lijsten hebben te zorgen, vragen we maar liever niet, want alles, wat met het het Jodenvraagstuk in verband staat, moet men onaangetast laten, wil men geen slapende honden wakker maken. Het groote gebouw is reeds op den komenden papieren toevloed voorbereid. Groote zalen, welke plaats bieden aan 90 tot 100 vertrekken zijn hiertoe gereser veerd en de mannen en vrouwen, die daar straks aan het tellen gaan, zijn overwegend ambtenaren uit het Rijksbureau voor Stati stiek. De basis der volkstelling. Met de lift zakken wij af naar den kelder en nu bevinden we ons in letterlijken en figuurlijken zin op de basis der volkstelling. Men toont ons 12.000 kisten met een gewicht van elk 80 k.g. vol lijsten, die aan de bevolking ter invulling verzonden worden. We hebben hier te doen met een vrachtje voor 70 volbeladen treinwagons! Die zijn af komstig van de Rijksdrukkerij en vele andere leveranciers, die in dit geval moeten meehel pen om alles bijtijds gereed te krijgen. Van Berlijn uit worden ze naar de verschillende steden en dorpen verzonden om later in kisten ingevuld weer terug te keeren naar de Kom mandantenstrasse. Deze enorme kelder was reeds eerder propvol, maar de eerste 3000 kis ten zijn inmiddels over Berlijn verspreid. Iedere kist draagt een nummer, zoodat men in de boeken kan nagaan, waar de invullingslijs- ten gebleven zijn. De keldermeester moet daarbij met d'e nauwkeurigheid tewerk gaan, welke bij een wijnkelder voorgeschreven is, met dien verstande, dat het in dit geval heel wat „droger" toegaat. 25.000 verschillende beroepen. Ieder beroep wordt zorgvuldig aangege ven. Men toont ons een vragenlijst met zooge naamde sleutelgetallen. Elk beroep heeft zijn sleutelgetal en wordt hiernaar geregistreerd. Het in Berlijn nog veel voorkomende schoen makersvak bijv. heeft nummer 533. Zoo heeft men voor de benoeming van 25.000 ver schillende beroepen sleutelgetallen moeten aanleggen. De statistische ambtenaar heeft dus vrijwel uitsluitend met getallen te doen. Toch heeft men bij zooveel technisch werk nog zin voor humor, want onze gids berekent, dat het kaartenmateriaal voor een land van 80 millioen menschen opeengestapeld ongeveer de dubbele hoogte zou halen van den Gauri- sankar, dat is de hoogste berg ter aarde, of vijfmaal zoo hoog als de Zugspitze, die een hoogte van 3000 meter heeft! Maar met het programma der volkstelling heeft dat na tuurlijk niets uitstaande. „Integendeel, zegt onze gids, „we willen de bergen niet opbou wen, maar wegdragen en daar moeten de electrische sorteermachines voor zorgen, wel ke in staat zijn om per uur 12.000 tot 20.000 kaarten te verwerken. Voor de tabellen staan ons de meest moderne machines ter wereld ter beschikking. En voor het heele Rijk wordt dit werk in de Kommandantenstrasse ten uitvoer gebracht, want voor een vlot en be trouwbaar verloop is centralisatie absoluut noodig. Tijdens de volkstelling hebben de verschillende gouwen natuurlijk de handen vol werk. Voor de „Ostmark" zetelt het bu reau in het voormalige „Statistische Bundes- amt" te Weenen. terwijl we voor Sudetenland een soortgelijk bureau te Reichenberg heb ben ingericht. Memelland en Saarland vallen onder Pruisen. Het protectoraat Bohemen en Moravië krijgt straks zijn eigen volkstelling, waarbij de hoofdleiding in handen van Von Neurath berust". t Tenslotte laten we ons dan nog vertellen, dat er in het Berlijnsche hoofdkwartier van Juni af 1200 beambten belast zuilen worden met het eigenlijke tellen. Daar komt dan het personeel voor de verschillende machines nog bij, zoodat het bedrijf dan wel zijn hoogtepunt zal bereiken. Want in die dagen moet de grootste volkstelling besloten worden, welke wij tot dusver in Duitschland ooit hebben meegemaakt. Niet alleen de Duitsche staatsburgers, maar ook de in Duitschland woonachtige vreemde lingen zullen dus binnenkort met de gebrui kelijke vragenlijst, zooals we die ook bij ons kannen een aanvullende kaart voor ge gevens betreffende afstamming en opleiding" dienen in te vullen. De regeering wil namelijk nauwkeurig weten, welk vak of ambacht men heeft geleerd, welke school men heeft door- loopen enz. In verband met het vierjarenplan worden immers herhaaldelijk menschen uit hnn gewone beroep weggehaald om naar een anderen werkkring overgeplaatst te worden. Waarschijnlijk wil men thans vaststellen, hoe veel werkkrachten men eventueel nog meer voor de belangen van den staat zal kunnen gebruiken. Hooge straf voor de onjuiste opgaven. En dat men hier het naadje van de kous wenscht te weten, blijkt uit het feit, dat er met een straf van 10.000 Rijksmark en een jaar gevan genisstraf wordt gedreigd, wanneer men zich niet strikt aan de waarheid houdt! We denken hierbij bijvoorbeeld aan de vraag: „Was of is een uwer vier grootouders volgens het ras een volbloedige Jood?" Moet men deze pijnlijke vraag bevestigend beant woorden, dan begint het eigenlijke vragen pas, want het gezinshoofd moet een volledige bekentenis afleggen van tijd en plaats. Deze nauwkeurigheid strekt zich niet slechts over de in Duitschland nog achtergebleven Joden uit, maar ook over de in Duitschland geves tigde buitenlanders van Joodsche origine. En geloof maar niet, dat men er zich met een smoesje van af kan maken: wie als buiten lander in het Derde Rijk woont en vooral hij, die een min of meer invloedrijke positie be kleedt, dient er rekening mee te houden, dat men te bevoegder plaatse alle gewenschte en meer nog ongewenschte bijzonderheden heel precies heeft aangeteekend! Men verzekerde ons dat alles, wat op de aanvullende kaart verteld wordt, streng ge heim gehouden zal worden. In een gesloten couvert moet deze kaart worden ingeleverd. Vermoedelijk denkt men hierbij vooral aan de „kwartjoden", die tot dusver in de burgerlijke samenleving als gewone ariërs beschouwd en behandeld worden. Hun voordeel zal het stellig niet zijn, wanneer de sluier van hun Jood sche afkomst door deze volksstelling wordt opgeheven! Een spreekwoord zegt: „Iedere medaille heeft haar keerzijde". Zoo is het ook met de volkstelling: de staat kan binnen en kele maanden precies vaststellen, wat voor menschen er in Groot- Duitschland woonachtig zijn. En volgens de huidige nationaal-socialis- tische opvatting zal men er dan allicht weer eenige duizenden ontdekken, wier aanwezig heid niet in het belang van volk en staat wordt geacht. (Nadruk verboden) De nieuwste sensatie in Londen Onze Londensche correspondent schrijft: EEN nieuwe sport, die behoort tot de be roepen van de jeugd, heeft in Londen haar intrede gedaan in de arena van Harringay, dat in het Noorden van de stad ligt. Deze arena is een soort Circus Maximus van het Britsche Rijk geworden. Beroeps specialisten in alle sporten treden er op met doodsverachting, ten aanschouwe van dui zenden menschen. Als men dit moderne sportpaleis betreedt wordt het oog het eerst getroffen door brancards, ziekenwagens en andore zaken, die deel uitmaken van „Eerste Hulp bij Ongelukken". Vele gladiatoren val len er. Het komt onbegrijpelijk zelden voor dat zij niet meet opstaan. Soms zijn de fa vorieten eenigen tijd afwezig, maar zij keeren onder het geestdriftig gehuil van het publiek in de arena terug als zij in het ziekenhuis zijn opgeknapt. Dat er haast geen fatale on gelukken zijn, mag worden toegeschreven aan de kleedij voor de speciale sport, die er te zien wordt gegeven. Ze geeft bescherming als een pantser voor de meest kwetsbare dee- len van het lichaam. De jongemeisjes, die er thans hardrijden op rolschaatsen, maken met al haar beschermende sportkleeren nochtans een vieven en charmanten indruk. Haar sportkleermaker heeft het beginsel gediend dat het costuum van de vrouw onder alle omstandigheden bekoorlijk moet zijn. Er zijn daar in Harringay twaalf van die rolschaatsenmeisjes, van 14 tot 18 jaar, en twaalf jongelingen van dezelfde leeftijden. De kenners van de sport zeggen dat men er vroeg mee moet beginnen en vroeg mee moet op houden. De roekeloosheid en de durf, die voor deze sport groot moeten zijn, nemen af tegen den tijd dat men meerderjarig wordt. In Harringay worden de Europeesche kam pioenschappen verreden. De 24 jongens en meisjes vertegenwoordigen Amerika (nage noeg alleen Californië) en de Britsche Eilan den, Frankrijk, Italië, België en Canada (dat voor- Europa rijdt). Winst- en verliespunten voor snelheid, stijl en tactiek bepalen den stand tusschen de twee ploegen. De favoriete aan Amerikaan- schen kant is een jongedochter van 15 jaar, die snelheden heeft bereikt van bijna 60 K.M. per uur en die haar vaardigheid in de sport heeft geleerd op de trottoirs van Sacramento. Tot heden zijn haar kwetsuren beperkt ge bleven tot een gebroken sleutelbeen en een ontwrichten arm. Het is een ruwe sport. Het is niet alleen een zaak van snel rijden, maar ook van manoeu vreeren voor de beste positie. De regels voor de tactiek hiervoor laten heel wat toe. Trek ken en duwen met de handen is blijkbaar ge oorloofd en wegduwen of woest dringen met het lichaam eveneens. Als een mededinger of mededingster een tactisch voordeel zoekt behoeft niets hem of haar er van te weer houden in toomelooze vaart een weg te zoeken door een dicht op elkaar rijdend groepje andere mededingers heen. Zoo komen de rij ders soms te vallen als kegels. Als er in Har ringay gebokst wordt staat in het midden de ring. Voor deze rolschaatsen-gelegenheid zijn daar nu een half dozijn keurig opgemaakte bedjes geplaatst, voor de gekwetsten of ver moeiden om op te bekomen. Niettegenstaande de rekbare regels worden er veel straffen uit gedeeld. Wie 't te bont maakt moet naar een der vier straf loges, die over de baan verspreid zijn. Elke avond brengt zijn kneuzingen en verrekkingen. Het schouwspel, dat deze woeste knapen en deerntjes bieden, is opwindend en de arena van Harringay heeft haar tribunes en staan plaatsen eiken avond vol. Dit spel om het kampioenschap in de hardrijderij op rol schaatsen, gespeeld tusschen Amerïkaansche en Europeesche ploegen in valhelmen en tri cots, gecapitonneerd waar noodig, moet nog een maand worden volgehouden. De winnende ploeg krijgt 1000 p. st. en bovendien is er eiken avond een prijs van 50 p.st. voor de ploeg, die de meeste punten haalt. A. K. van R. Taarten voor jong en oud. Royale tractatie door de Ned. Banketbakkers- vereeniging. Het is langzamerhand een traditie geworden, dat de afd. Haarlem van de Ned. Banketbak- kersvereeniging ter gelegenheid van den Moe derdag aan de kinderen in het Haarlemsch Kin dertehuis en aan de vrouwelijke verpleegden in het Tehuis voor Ouden van Dagen, beide aan den Schotersingel, taarten uitreikt. Deze traditie werd ook Donderdagavond weer gevolgd. De eet- en speelzaal in het Kindertehuis was feestelijk versierd (nög feestelijker dan anders bij deze gelegenheid omdat een der helpsters de bruid was) en aan twee tafels zaten de jeug dige bewoners van het Tehuis in spanning te wachtentot eenige heeren van het afdee- lingsbestuur der Banketbakkersvereeniging bin nentraden. groote stapels doozen torsend. Een spontaan gejuich ging op, dat nog eens herhaald werd, toen bleek, dat de inhoud van elke doos een prachtige taart was, met vruchten versierd. Toen alle lekkernijen op de tafels een plaats gevonden hadden hield een der bestuursleden een aardig toespraakje tot de kinderen, die uit dankbaarheid eenige proeven van zang en dans ten beste gaven, met pianobegeleiding. Ook de allerkleinsten gaven nog een aparte „voorstel ling", die veel succes had. En toen kregen de vrouwelijke verpleegden haar beurt. In de zaal, waar zij om een tafel ge schaard zaten was de stemming zeker niet min der vroolijk dan bij de kinderen. Of het kwam doordat er een „gangmaakster" bij was, die alle zéér oude „Schlagers" als „Haagsche Leen" en dergelijke uit haar hoofd kende en nu nog goed zong ook, wij weten het niet, maar zeker is het dat het bestuurslid, dat de kinderen had toege sproken en nu ook een aardig woord tot de oud jes richtte, door de goede stemming getroffen was, zeide hij niet, dat het voor het eerst was, dat de „heeren met de taarten" ook in deze af- deeling met gejuich en gezang ontvangen wer den? De administrateur van het Tehuis, de heer S. Glastra, sprak namens de getrakteerden woor den van hartelijken dank tot de vertegenwoor digers der Ned. Banketbakkersvereeniging, die de bewoners van het Tehuis weer zoo goed hadden bedacht. VOORBEURS TE AMSTERDAM. Het feit, dat de kwestie van de Poolsche corridor en van Dantzig slee.pende blijft, en men er niet in geslaagd is, een vreedzame oplossing te vinden voor dit probleem, dat zeer netelig wordt geacht, heeft weer een licht gevoel van onbehaaglijkheid te voor schijn geroepen. Hieraan moest het klaar blijkelijk worden toegeschreven, dat de buiten- landsche deviezen op de wisselmarkt te Am sterdam ten opzichten van den Nederlandsche gulden wederom iets naar boven gingen. Vrij wel alle vreemde munteenheden kwamen op een lichtelijk verhoogd peil, waarbij de om zetten echter van normale afmetingen waren zonder dat zich" bijzondere stroomingen voor deden. Het Britsche pond bewoog zich tusschen 8.74 en bleef later in den ochtend in hoofd zaak in de omgeving van 8.74.34. Dollars werden afgedaan tegen prijzen loopende van 1.86 5/8 tot 1.87. waarbij ten slotte halt werd gehouden omstreeks 1.86 7/8. Voor Fransche francs werd een prijs genoemd van 9.94% a 4.95; voor Belga's van 31.75 a 31.79, met een disagio voor termijnbelga's, van omstreks 10 cents voor 1 maand en 35 cents vor 3 maanden. Voor Zwitsersche francs van 41.94 a 41.98, voor Duitsche marken van 74.90 a 75.00. De Scandinavische deviezen werden algemeen iets hooger genoemd. De niet-officieele vroegbeurs had een zeer- stil verloop. Er was nauwelijks sprake van affaire en in hoofdzaak moest worden afge gaan op advieskoersen, die, wat de locale aandeelen betreft, niet veel verschilden bij de vorige slotnoteeringen. Ook de Amerikaansche fondsen waren maar weinig veranderd. EXAMENS. Academische opleiding. Aan de Leidsche Universiteit is geslaagd voor het cand. examen rechter de heer W, Glastra, te Haarlem. Stuurlieden-examen. Voer het diploma stuurman groote han delsvaart slaagden de heeren: voor 3en stuur man B. Meyer; voor 2en stuurman G. H. Kuipers. BLOEMENDAAL ALLE CANDIDATENLIJSTEN GOEDGEKEURD. Het Hoofdbestuur heeft hedenmorgen ten Raadhuize in openbare zitting beslist over de geldigheid der op 9 Mei j.l. voor de gemeente raadsverkiezingen ingeleverde lijsten. Alle ingeleverde lijsten werden geldig ver klaard. AERDENHOUT RÉMBRANDT OUDES. f Op 50-jarigen leeftijd is overleden de heer Rembrandt Oudes, directeur der N.V. Bouw- en Handelsvereeniging „Aerbus" te Amsterdam. De teraardebestelling is bepaald op Maandag 15 Mei a.s. op de Alg. Begraafplaats te Bloe- mendaal aan den Bergweg. HEEMSTEDE CONCERT IN GROENENDAAL. Zondag 14 Mei, des namiddags van 35 uur zal het fanfarecorps Excelsior, directeur de heer F. Torenbeek een concert geven in het Wandelbosch Groenen daal"". Het volgende programma zal ten gehoore gebracht worden: 1. Death or Glory, marsch Hall 2. Laetare Ouverture Marcel Poot 3. Tannhauser Fantasie sur l'Opera de Richard Wagner G. Gadenne 4. Luna, Valse Paul Lincke 5. Washington Post, marsch, J. P. Sousa arr. C. Corroyez. Pauze: 6. Mandora, marsch, S. W. Ord Hume, arr. Tierolff. 7. Ouverture Fantastique A. Govaert 8. Faust Mosaique sur l'Opera de Gounod, Jos. Kesseis 9. Mondnacht auf der Alster O. Fetras 10. Finale de courant waarin gij met 't meeste succes ADVERTEERT Zaterdag 13 MEI: Ie moeder stond het hele jaar, Dag in, dag uit steeds voor je klaar. Wil haar daarom dus nu gedenken, En haar een fijne taart van H. J. Carets schenken. 40 - 75 en 110 cent per stuk FILIALEN: ZIJLSTRAAT 12-14 GROOTE HOUTSTRAAT 102a KRUISWEG 56 - BARTEUORISSTRAAT 35 BOSCH EN VAARTSTR. 32 - GEN. CRONJéSTR 79 RIJKSSTRAATWEG 36 VOOR BESTELLINGEN: TELEFOON 11811 Bezoekt onze Toonkamers. - Levering franco. Alléén Hartenstraat, Amsterdam MOET BETROUWBAAR ZIJN dus van EGYPTISCH GAREN TASSEN EN MANTELS I v.af 12." Verder alle soorten REGEN JASSEN v.af 2.95 voor Dames en Heeren. 24 BARTELJORISSTRAAT 24 JACK MORRIS. TELEF. 1343». VOOR UW FEEST, BESTELT U BIJ DE S P E C I A L I S T OP DIT GEBIED, DE Kleverparkweg 12 - Telefoon 11417 Hoek Tetterodestraat Onze beroemde HAZELNOOT specialiteiten zijn: NOUGATINE CHIPOLATE en 1AVANAIS GEDECOREERD MET SCHILDJE EN BLOEMEN Na onze GROOTE DEMONSTRATIE van 2 MEI 1939 op het voormalige WERELDJAMBOREE-TERREIN hebben wij weder af te geven GLOEDNIEUWE KAMPEERTENTEN voor 1/3 van den prijs (iets smoezelig). Volle garantie, courante maten. TENTEN- en ZEILFABRIEKEN „THE INDIANA", Rotterdam: Coolsingel 85, Haarlem: Zijl weg 111, Utrecht: Morcelsepark 1. STELT TOCH EISCHEN. Koopt aan een vertrouwd adres. Een bijzondere Klasse 'in Voordeelige Vraagt D erna de uit- gebreide stalencollectie van de nieuwste stof fen, voor Costuum naar maat iet 2 PANTALONS u/42- Gegarandeerd prima stoffen en keurig af gewerkt. f ENGELSCHE EENHEIDS KLEERMAKERIJ GR.HOUTSTRMT98 to HaatLDagbLJel. 16176 Aalsmeersche Geraniums 18 ct. per stuk; Stekgeraniums 12% ct„ Afrikanen, Lobelia's, Petunia's, Begonia's, Fuchsia's IV2 ct. per stuk; Bolbegonia's tegen den bloei 7% ct. per stuk; Rotsplanten 12% ct., 10 stuks ƒ1.00; 10 vaste planten voor snijbloemen 75 ct.; Chrysantenplanten 15 ct„ 10 stuks 1.25; Amerikaansche Dahlia's, de decoratieve en Cactus dahlia's in soorten 15 ct„ 10 stuks 1.25; Pompoen-, Mignon- en Perkdahlia's 15 ct., 10 stuks 1.25, in soorten; Bloemzaden 6 ct. per pakje, 25 pakjes in soorten 75 ct. Verder Violen, Primula's, Muurbloemen enz. enz. Voor Moeder dag hebben wij een groote sorteering Kamerplanten, zooals: Hortensia's, Cineraria's, Causelaria's, Primula's, Palmen, Clivia's, Hangplanten, Cactus- en Vetplanten tegen zeer lage prijzen Alléén bij P. MAKKELIE - Burgwal 36 - Haarlem - Telef. 12584. Alles franco thuis. Wij hebben geen filialen of ventwagens aan huis. ALLES GAAT VOOR SPOTPRIJZEN WEG. 100den COSTUUMS in de nieuwste dessins vanaf 6.5035.00 Enorme sorteering SPORTCOSTUUMS vanaf 7.25—25.00 GABARDINE REGENJASSEN en GUMMI REGEN JASSEN ƒ2.15—27.50 lOOOden PANTALONS in flanel en bucks vanaf 0.55— 8.50 Ook verkoop KINDERCOSTUUMS met plusfour. PRIMA COSTUUMS NAAR MAAT, volgens staal v.a. 25 PALMBEACH COSTUUM NAAR MAATv.a. ƒ22.50 Ik ben beslist het voordeeligst adres, want ik heb geen onkosten. WED. H. v. ALPHEN BREESTRAAT 9 - HAARLEM. 33 JAAR GEVESTIGD. TELEF. 17976.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 18