Haarlem's Dagblad
KEIP
contingentsuitbreiding
Zomertijd.
ïüie
is de late
(hezeeket
Zom&difd!
Eerste Nieuwe.
Vedichtittg)
Deel der Tweede Kamer bepleit
Verzet tegen langeren
oefeningstijd
.tiet Belangrijkste
56e Jaargang No. 17147
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Croote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Poatgirodienst 38810.
Drnkkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15034
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
A dm in. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EIS ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Zaterdag 13 Mei 1939
Abonnementen per week f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentiën i 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elke
regel meer f 0.15. Groentjes de rubriek.
De zon straalt, de klok mag morgen verzet
worden, het oorlogsgevaar schijnt weer sterk
verminderd al weet niemand precies wat zich
achter de schermen afspeelt. En de zomerspor
ten hebben haar intrede ook weer gedaan, het
geen een kleuriger en onbezorgder aspect aan
het landschap zoowel als aan de sportrubrieken
geeft, dan het wintersche voetbal eraan ver
mag te schenken. Want zij zijn rustiger, vredi
ger en vriendschappelijker dan de strijd om
„het Bruine Monster", zooals het vroeger placht
te heeten. Zij zijn ook schooner. Het begrip
„stijl" doet zich gelden zoowel bij cricketers
als bij tennissers en roeiers. En haar costumee-
ring is heel wat beter verzorgd dan die van de
helden van Han Hollander, in wier clubs zoo
veel vreemde kleurcombinaties gedragen wor
den dat zij vaak het oog pijnlijk treffen. De
modder des velds moet er dan voor zorgen, ze
„in de tweede helft" te verdoezelen. Maar
mooier wordt het geheel daarmee ook niet.
Voetbal viert zijn laatste hoogtij. Ik lees dat
het Italiaansche voetbalelftal 7000 te ver-
deelen krijgt als het te Milaan van het Engel-
sche wint. Zou het Engelsche nu 8000 toege
zegd krijgen? Dat kan natuurlijk, want het
bestaat ook uit beroepsspelers. Maar de Engel
sehen hechten minder waarde aan voetbal
overwinningen uit een oogpunt van nationaal
prestige dan de Continentale landen. Zij vin
den ook, wonderlijkerwijze, hun ontmoetingen
met de Schotten, de Welshmen en de Ieren nog
altijd belangrijker dan die-met de elftallen
van het vasteland. Dus hebben ze er misschien
geen overwinnings-premie voor over. In elk
geval lijkt de taak des scheidsrechters er niet
makkelijker op te worden als zulke geldsom
men op het spel staan en men is geneigd te
vragen: wat krijgt hij als het zonder ruzie
afloopt? Alleen maar vergoeding van reis
kosten?
De zomersporten bekoren wel veel meer. Het
is ook vermakelijk te lezen van al die vrouwe
lijke tennissterren die zich teruggetrokken
hebben maar haar vaste besluiten weer her
roepen. Helen Wills heeft twaalf rackets ge
kocht, roept de Tel. uit, en zij traint een paar
uur per dag. Helen Jacobs is al naar Engeland
gereisd. Anita Lizana, gehuwd en sindsdien uit
den strijd verdwenen, heeft zich ook opnieuw
door de glorie laten verlokken.
En de tennismannen bevechten elkaar om de
Davis Cup, waarbij de kleinste landjes met
moed de grootste mogendheden in de haren
vliegen. Monaco heeft den strijd met Italië
aangebonden en al verliest het, het slaat niet
eens zoo'n mal figuur. Dat kan alleen maar op
sportgebied. Groot-Brittannië wordt zelfs in
het nauw gebracht door de tennissers van zijn
eigen verre dominion Nieuw-Zeeland, staat
met 12 achter en zal dus uit den Davis Cup-
strijd verdwijnen als het ook maar een der
beide restende enkelspelen verliest. Het moet
trouwens ook zijn beste cricket spelen om zich
niet door de spelers uit zijn eigen West-Indi
sche koloniën te laten verslaan.
De zomersport althans geeft nog haar gelijke
kansen aan het klein-maar-dapper. Daar zit
toch wel een schoone erkenning van indivi-
dueele waarde in. Als straks een Deen of een
Hollander, een Belg of desnoods een Monagask
meesterlijk zeilen in den belangrijksten zeil
wedstrijd die hun „klasse" kent zullen zij den
Engelschman, den Duitscher, den Franschman,
den Italiaan, ja zelfs den Amerikaanon
danks al het goud in de V.S., ondanks Rocke
feller, Morgan, Ford en de General Motors
allemaal tezamenglorieus achter zich la
ten. En zoo is het bij de roeiers en de tennis
sers eveneens.
Zoo is het trouwens ook in het machtige rijk
van kunsten en wetenschappen, dat geen
landsgrenzen kent en zijn grootste scheppers,
vertolkers, denkers en uitvinders onpartijdig-
lijk over den aardbol verdeelt. Alle landen be
roemen zich op het bezit dezer groote zonen
maar geen enkel kan er met recht op bogen, er
een monoj$blie of zelfs ook maar een blij ven
den voorrang op anderen in te bezitten.
Ik hoop dat de kleine landen dezen zomer
eens extra veel sportglorie zullen behalen. Dat
zou mij nou echt plezier doen. Zij hebben, ge
loof ik, geen tennismeisje dat van Anita en de
Helens kan winnen maar zij hebben op ander
gebied toch weer hun sportsterren. En dat
herinnert er dan weer eens aan dat de Voor
zienigheid de persoonlijke eigenschappen niet
volgens regelen van staatsmacht distribueert.
R. P.
Engelsche koningspaar Maandag
nog niet in Canada.
LONDEN, 13 Mei (Reuter). De
bijzondere correspondent van Reuter
aan boord van de „Empress of Austra
lia" bericht, dat het thans ten gevolge
van het herhaalde stoppen in verband
met den mist, vrijwel onmogelijk zal
zijn, het schip op den vastgestelden
tijd Maandag a s. te doen aankomen.
Te middernacht volgens de scheeps
klok bevond het schip zich ruim 500
K.M. ten Zuidoosten van Kaap Race
op New Foundland.
EXAMENS.
In het Dinconessenhuis te Haarlem slaagden
op 10 en 11 Mei voor het examen Algemeene
Ziekenverpleging, diploma A, de Zusters: R. dc
Boer, E. .1. Bruvn, T. G. Dunnebier. C W. van
Dijk, A. Feenstra, C. de Groot, D. J. C. Harm-
sen, L. van Hasselt, J. A. Hombrink, A. M. de
Klerk, M. Kooymans, A. van der Reyden, G.
behaap en E. Verhage.
DE NOODLOTTIGE
BRAND IN
HAARLEM-NOORD
^Hei slachtoffer had geen motorjekker aan.
De Hlarlemsche recherche zet haar
nasporingen naar de oorzaak van den
brand in Haarlem-Noord, waarbij de
verzekeringsagent F. de la Chambre
om het leven kwam, ijverig voort.
Zoolang de juiste toedracht van het ge
beuren nog niet vaststaat, moet uiteraard
rekening worden gehouden met de kans dat
er misdrijf in het spel Is.
Positieve aanwijzingen in deze richting zijn
er evenwel geenszins. Wel zijn er eenige
nieuwe feiten aan het licht gekomen die voor
de reconstructie van het gebeuren van waar
de zijn.
Een onderzoek van het lijk heeft aange
toond dat het slachtoffer een wond aan het
hoofd heeft opgeloopen.
Bovendien geeft het feit, dat de
bezoeker, die volgens verklaringen der
buren des avonds nog bij den heer de
la Chambre is geweest, zich nog niet
bij de politie heeft gemeld, terwijl
daartoe allerwege oproepingen zijn
gedaan, te denken.
Welke reden kan deze bezoeker hebben om
zich niet te vertoonen? Aangenomen mag
toch wel worden dat hij het tragisch ge
beuren heeft vernomen, en waar hij nog kort
tevoren het slachtoffer het laatst in levenden
lijve heeft gesproken, had hij thans toch
menschelijkerwijs gesproken, van zich moe
ten laten hooren.
Bij nader onderzoek is gebleken
dat de man geen leeren jekker aan
had, toen hij dóör het vuur werd aan
getast. Er zijn wel stukken van vest
en jas op het lijk gevonden, doch deze
waren zoozeer verschroeid dat men ze
voor leer aanzag. Geconstateerd is
dat de man normaal gekleed, was, een
boord om had met een gestrikte das.
Onder den gootsteen is een gebarsten
flesch gevonden: het is natuurlijk mogelijk
dat hierin petroleum heeft gezeten. De
flesch kan door de hitte gebarsten zijn. Ook
is het mogelijk dat deze flesch op het hoofd
van het slachtoffer terecht gekomen is en
daar de hoofdwonde heeft veroorzaakt.
Deze wonde kan uiteraard ook ontstaan
zijn doordat een stuk hout of steen op het
hoofd neer kwam, want aangezien het inte
rieur geheel uitbrandde, zijn er veel stukken
puin naar beneden gekomen.
De recherche heeft met vele mogelijkheden
rekening te houden.
In ieder geval is komen vast te staan
dat het slachtoffer dien bewusten
avond niet meer uit is geweest.
Degene, die bij den heer De la Cham
bre op visite is geweest, kan waar
schijnlijk meer licht in de zaak
brengen, en derhalve wordt hij nog
maals dringend verzocht zich bij het
hoofdbureau van politie alhier te
willen melden. Hij zal bijv. kunnen
meedeelen of de heer de la Chambre
nog koffie heeft gezet op 't petroleum
stel e.d. Door overburen is gezien dat
de bezoeker tegenover den heer de
la Chambre aan tafel zat en klaar
blijkelijk een zakelijk gesprek voerde.
De echtgenoote van het slachtoffer ligt.
zooals gemeld werd In het ziekenhuis, waar zij
een dezer dagen moeder is geworden. Zij kon
nog niet worden gehoord. Misschien zal ook
zij t.z.t. mededeelingen kunnen doen, die voor
het onderzoek van waarde zijn-
Het lijk is niet, zooals ons aanvankelijk
werd medegedeeld, op den rug liggend aange
troffen. Het lag voorover. Aan den hand van
gevonden voorwerpen, een ring enz., is met
zekerheid komen vast te staan dat het
slachtoffer de heer F. de la Chambre is.
Er zijn aan de politie geen omstandigheden
bekend, die erop zouden wijzen dat iemand
den heer De la Chambre naar het leven stond
Er zijn tusschen de puinhoopen twee geld
kistjes gevonden, en het bedrag dat hierin zat
komt overeen met hetgeen de man aan geld
in huis gehad moet hebben.
Een brandweerman verklaart ons nog
dat hij bij het lijk onder den gootsteen
bij de vuurhaard een petroleumblik van
10 a 15 Liter inhoud heeft aangetroffen,
waarvan één der wanden opengebarsten
was. De recherche kon ons dit niet be
vestigen.
Doch aangenomen dat het juist is de be
treffende brandweerman heeft het blik aange
pakt en bekeken kan hierin een oorzaak ge
zien worden van den omvang, welke het vuur
heeft aangenomen. Het blik is immers open ge
barsten en indien er petroleum in heeft gezeten
heeft zich deze hoeveelheid verspreid en voedsel
aan het vuur gegeven. Er zijn-in dit opzicht ook
andere mogelijkheden denkbaar.
Bommenarsenaal te Manchester
ontdekt.
LONDEN. 13 Mei (Havas) Bij het on
derzoek, da is ingesteld naar aanleiding van
de ontploffingen te Manchester, is een depot
van ontplofbare stoffen gevonden.
Twintig politie-beambten te Briinn
gearresteerd?
Uit goede bron wordt uit Zürich vernomen,
dat de chef der politie te Brünn, de Duitscher
dr. Schwab, die in 1926 wegens spionnage werd
veroordeeld, een twintigtal beambten der Tsje
chische politie heeft laten arresteeren Volgens
geruchten zouden deze arrestaties verband hou
den met de verspreiding van pamfletten van
Tsjechische nationalisten.
In den nacht van Zondag op Maan
dag begint de zomertijd. Men zette
dus Zondagavond, voordat men
zich ter ruste begeeft, de klok een
uur vooruit.
Elders in dit nummer wordt medegedeeld, dat de gemeentelijke kwcékerijen aan
de Kleverlaan weer door het publiek bezichtigd mogen worden. Hierbij een
kijkje in de prachtige Oranjerie.
(Volgens radiografische berichten
uit zee hebben vischtraiolers de
eerste nieuwe haring gevangen).
Dat is een sappig malsch bericht,,
Het brengt een glans op het gezicht,
Een tong komt even uit den mond.
En draait over de lippen rond,
Een welvoldane diepe zucht.
Stijgt trillend in de lentelucht.
Het geestesoog ziet aan den disch,
De komst weer van de nieuwe visch
De haring, vind ik. heeft als dier,
In zijn bestaan niet veel plezier,
Hij blijft in school den heelen dag,
Die hij alleen verlaten mag.
Wanneer hij via 't visschersnet.
In kantjes wordt aan kant gezet;
Waarna hij, hoe voorzien ervan,
De kuit (en) niet meer nemen kan
En plotseling een ..wal"visch wordt,
Doch ook die glorie duurt maar kort.
De mensch treedt hem met blijden groet.
Zoetwatertandend tegemoet.
En als de mensch je zoo bemint,
Als nieuwe haring 't ondervindt.
Dan brengt je ook per slot van stuk.
De liefde waarlijk geen geluk
Hij wordt wel aan den disch genood,
Maar deze eer komt na zijn dood,
Terwij! zij niet meer voor hem is.
Dan 'n eervolle begrafenis
Neen, haring zijn lijkt mij nou echt
Geen voorrecht, hoogstens voorgerecht.
Het woord is aan
Alfred Tennyson:
Het rijm dient het geheugen.
BESTUUR ARMENRAAD UITGEBREID.
Ter vergadering van den Armenraad. Vrijdag
ten Stadhuize gehouden, is besloten, het bestuur
met een achtste lid uit te breiden. Gekozen werd
de heer E. v. d. Wall, wethouder van financiën.
Duitsche handelsdelegatie naar
Bulgarije.
SOFIA, 13 Mei (Havas/A.NP.). Eert
Duitsche economische delegatie is in Bulga
rije aangekomen om de mogelijkheden te on
derzoeken den uitvoer te ontwikkelen van
Bulgaarsche producten naar Duitschland. Zij
zou zich in de eerste plaats interesseeren voor
Bulgaarsche wol.
De verbouwing is voorbij
In een rustige, zakelijke omgeving kunt U
beslissen welke bril KEIP, de vakopticus. U
mag leveren. Wij zullen zorgen dat U
tevreden is.
Gr. Houtstraat, naast Luxor.
(Adv. Ingez. Med.)
F. DIJKSTRA, Spaarne 65
Grootste toonzaal en
sorteering te Haarlem
U SLAAGT in elke prijsklasse!!
Levering via Uw installateur.
Toonzalen aan fabriek geopend v. 8-17.30
(Adv. ingez. Med.)
Pleidooi voor
vrijwilligers
Blijkens het voorloopig verslag op het wets
ontwerp tot wijziging van de dienstplichtwet za
gen enkele leden dit ontwerp als een toegeven
aan en een versterking van militaristische stre
vingen, die aan een krachtige bestrijding van de
werkloosheid in den weg staan.
Vele leden achtten het een ernstige leemte :n
de memoi'ie van toelichting, dat daarin gezwc
gen wordt van de kosten, welke met de voorge
stelde maatregelen gemoeid kunnen zijn. Men
zou het op prijs stellen, indien de regeering, uit
gaande van zekere veronderstellingen ten aan
zien van den duur der herhalingsoefeningen, een
aantal kostenberekeningen aan de Kamer zou
willen overleggen.
Daarnaast zou men gaarne vernemen, hoe de
regeering zich de financiering van de voorge
stelde maatregelen denkt.
Van verschillende zijden vestigde men er de
aandacht op, dat het onderhavige ontwerp een
vrucht is van de huidige buitengewone omstan
digheden en daarom een buitengewoon, dus tij
delijk karakter behoort te dragen, zeker voo
wat de machtiging tot verlenging van den duu
der eerste oefening betreft. Daarvoor u>, naai
sommige leden meenden, te meer grond omda
niet valt aan te nemen, dat de volken den hui-
digen bewapeningswedloop nog lang zullen kun
nen volhouden.
Men zou de zoo juist genoemde mach
tiging willen beperken tot 2. 3 of 4
jaren, of deze willen binden aan de lich
ting 1943. Nadien kunnen regeering en
Staten-Generaal deze aangelegenheid
wederom onder het oog zien.
Vele leden merkten op, dat de verlenging
van den duur der eerste oefening en der her
halingsoefeningen het nog meer dan tot dus
verre noodzakelijk maken, dat maatregelen
worden getroffen om te verzekeren, dat de
dienstplichtigen na ommekomst van hun
diensttijd de door hen verlaten plaats in de
maatschappij weer kunnen innemen.
Waarom geen uitgebreider contingent?
De toelichting tot het voorstel om de
kroon te machtigen den duur der eerste
oefening tot twee jaar te verlengen, had vele
leden ernstig teleurgesteld. Waarom stelt de
regeering dezen duur juist op 24 maanden?
Men meende, dat het aan dc behandeling van
dit wetsontwerp ten goede zou zijn gekomen,
indien de regeering uiteengezet had. waarom
zij de oplossing van dit vraagstuk niet ge
zocht heeft in de richting van vergrooting van
het contingent, wellicht gepaard met een
matige verlenging van den eersten oefentijd.
Ook het stelsel van vrijwilligerskorpsen had.
naar men meende, onder de oogen moeten
worden gezien. Tenslotte zouden enkele leden
gaarne vernemen, of Nederland niet met
een aanzienlijk geringere personeelssterkte
lan kust en grenzen zou kunnen volstaan, in
dien meer spoed werd betracht met de vervol
making van de bewapening en een uitgebreid
stelsel' van permanente kleine verdedigings-
stellingen werd ingericht.
Vele leden vestigen er de aandacht op. dat
de door de regecring gekozen oplossing den
persoonlijken last van den dienstplicht op
de schouders van een te gering aantal mannen
legt.
Vrijwilligers.
Sommige leden merkten op, dat de meest af
doende maatregel voor een permanente grens-
tr. kustbeveiliging is het vormen van grens- en
kustdetaehementen. bestaande uit geoefende
dienstplichtigen, die zich daartoe vrijwillig aan
melden.
Sommige leden meenden, dat het vrijwilligers-
stelsel in het bijzonder voor de kustwacht aan
beveling zou verdienen.
Te weinig gedaan voor
luchtbescherming.
Het had vele leden verwonderd, datjje regee
ring in de tegenwoordige omstandigheden geen
aanleiding heeft gevonden nadere voorzieningen
voor te stellen met betrekking tot de verdedi
ging tegen aanvallen uit de lucht.
P.EDEN: 16 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
pag
is er misdaad in het spel bij den noodlotti-
gen brand in Haarlem-Noord. 1
Bioscopen. 8
BINNENLAND.
De Tweede Kamer keurt het wetsvoorstel tot
instelling van een centraal vluchtelingen
kamp goed. 3
BUITENLAND.
Engeland en Turkije zullen, naar thans vast
staat, een accoord van wcderzijdschcn bij
stand afsluiten. 5
De Engelsch-Roemecnsche handelsovereen
komst gepubliceerd. 5
De Fransche Kamer heeft gisteren een motie
van vertrouwen in de regeering aange
nomen. 5
SPORT.
Sport in 't Kort. 6
ARTIKELEN, enz.
R. P.: Zomertijd. 1
Vr. S.: In Engeland. 3
P. v. d. Hem: Politieke besprekingen. 3
De „Groote Commissaris" van Parijs. 5
Mr. E. Elias: Een vraag van belang. 4
J. H. de Bois: Litteraire Kanttekeningen 7
W. v. d. T.: De ezeltjes van de Amsterdam-
sche putjesscheppers. 7
A. J. D.: Cytisus Laburnum 7
J. B. Schuil over: „De Kunst om te leven" 8
Financieel Economisch Weekoverzicht: Ver
minderd oorlogsgevaar leidt tot betere
stemming op de beurzen. 9
Dr. EL van Raalte: De eerste Haagsche Vre
desconferentie. 13
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen od 2
