Engeland en Turkije
Ook voor u
beloven elkaar bijstand.
De „groote commissaris" van Parijs.
M. Roches, de populairste
criminalist van Frankrijk.
ZATERDAG 13 MEI 1939
H A A R L E M'S DAGBLAD
5
Bij aanval in de
Middellandsche Zee.
Chamberlain heeft gisteren in het
Lagerhuis gezegd, dat de regeeringen
van Engeland en Turkije uitvoerige
onderhandelingen hebben aange
knoopt en dat deze besprekingen,
welke nog voortduren, hebben aan
getoond, dat de opvattingen der re
geeringen zooals gewoonlijk overeen
komen.
Men is overeengekomen, dat de bei
de mogendheden een definitief weder -
keerig accoord van langen duur zul
len sluiten in het belang van haar na
tionale veiligheid.
In afwachting van de voltooiing
der definitieve overeenkomst ver
klaren de regeeringen van Engeland
en Turkije dat zij in geval van een
aanvalsdaad, die tot een oorlog in het
gebied der Middellandsche Zee leidt
bereid zullen zijn op doeltreffende
wijze samen te werken en elkander
alle hulp en bijstand te verleenen,
die in haar vermogen ligt.
Deze verklaring is evenmin als de voorgeno
men overeenkomst tegen eenig land gericht:
zij heeft ten doel Engeland en Turkije van
elkanders hulp en bijstand te verzekeren, in
dien de noodzakelijkheid zich zou voordoen.
De beide regeeringen hebben ingezien dat
zekere punten, waaronder de scherpere de
finitie der verschillende omstandigheden,
waarin de wederkeerige verbintenissen in
werking zullen treden, een nader onderzoek
vereischen, alvorens de definitieve overeen
komst kan worden voltooid. Met dit onderzoek
is men bezig.
De beide regeeringen beseffen ver
der, dat het ook noodig is de veilig
heid in het Balkan-schiereiland te
verzekeren; zij plegen met elkander
overleg om dit doel zoo spoedig mo-
mogelijk te bereiken.
Het is de bedoeling, dat genoemde rege
lingen de beide regeeringen niet verhinderen
overeenkomsten met andere partijen in het
algemeen belang van den vrede te sluiten.
Nadat Chamberlain deze verklaring had af
gelegd, vroeg de arbeidersleider Attlee, of het
sluiten van een overeenkomst zou worden
gevolgd door militaire besprekingen. Cham
berlain antwoordde dat dit punt naar zijn
meening niet naar voren zal worden ge
bracht, alvorens de definitieve overeenkomst
tot stand is gekomen.
Henderson stelde de vraag of Britsche oor
logsschepen de Zwarte Zee zouden binnen
komen, indien men Roemenië te hulp zou
moeten komen. Chamberlain antwoordde
hierop dat de verklaring geen betrekking
heeft op dergelijke specifieke punten, die on
getwijfeld behandeld zullen worden in de de
finitieve overeenkomst.
De Britsche pers verwelkomt al
gemeen het verdrag tusschen Groot-
Brittannië en Turkije en legt hierbij
den nadruk op de aardrijkskundige
ligging van Turkije, vooral in verband
met de garantie aan Roemenië.
Tevens wijst men op de betrekkingen
tusschen Turkije en de Sovjet-Unie en
men hoopt dat hierdoor een overeen
komst tusschen Engeland en de Sovjet
Unie zal worden vergemakkelijkt,
aldus meldt Reuter.
De „Times" schrijft, dat Turkije een groote
bijdrage levert aan de gemeenschappelijke
verdediging. De betrekkingen tuschen Turkije
en de Sovjet-Unie zijn een springplank voor
de overeenkomst tusschen Londen en Moskou.
Ook de „Daily Telegraph" is van meening,
dat het anti-agressie-front versterkt is door
het toetreden van Turkije, dat van even groot
materieel en strategisch belang is.
De „Daily Mail" schrijft, dat door het toe
treden van Turkije een der voornaamste
moeilijkheden van de garantie aan Roemenië
uit den weg is geruimd, terwijl de „News
Chronicle" ook hoopt op 'n vergemakkelijking
van het tot stand komen van een overeen
komst tusschen Engeland en de Sovjet-Unie.
Het blad blijft een dergelijke overeenkomst
van het grootste belang achten.
De .Daily Herald" verwacht, dat de over
eenkomst tusschen Londen en Ankara door
alle vredelievende mogendheden zal worden
begroet en door die mogendheden, welke ge-
geweld als het voornaamste wapen van hun
diplomatie beschouwen met leede oogen zal
worden gezien.
Voldoening te Parijs.
De Fransche pers is naar Havas meldt zeer
tevreden over de verklaring van minister
president Chamberlain in het Lagerhuis in
zake het verdrag tusschen Engeland en Tur
kije. De Matin schrijft dat Turkije aan de
eene zijde hulp belooft aan Palestina en
Egypte, terwijl het aan de andere zijde een
garantie ontvangt van Engeland. Indien men
er rekening mede houdt, dat Turkije reeds
verdragen heeft gesloten met de Sovjet-Unie
en Roemenië en dat de Fransche regeering
eveneens een verdrag zal sluiten dan zal men
zien. dat in geval van een conflict de zeeëngten
open zullen staan voor de oorlogsbodems van
bovengenoemde landen en gesloten zullen
zijn voor den tegenstander. I
De „Epoque" schrijft, dat het verdrag van
groot belang is. aangezien Turkije de zeeëng
ten beheerscht welke toegang geven tot de
Zwarte Zee. Nu de Oostzee een Duitsch meel
is geworden, kunnen Frankrijk en Engeland
Polen slechts via de Zwarte ee en Rcemenië
te hulp komen.
Boutelleau bericht uit Londen aan de ..Fi
garo" dat het verdrag niet is gesloten, vóór
dat Turkije een tactische overeenkomst had
gesloten met de Sovjet Unie. Hij hoopt, dat
het verdrag een overeenkomst tusschen
Engeland en Sovjet-Unie zal vergemakkelij
ken.
Duitschland signaleert
„pactomanie".
Met betrekking tot het Britsch-Turk-
sche pact verklaart men in bevoeg
de kringen te Berlijn, dat Duitsch-
i land hierin vooral een uiting ziet van
de „pactomanie", die zich plotseling
van Engeland meester heeft gemaakt.
Men verwijt Chamberlain, gisteren „vreese-
lijk lichtvaardig" over den oorlog te hebben
gesproken en wil in de overhaaste aankondi
ging van het nieuwe pact een teeken van
zwakheid zien.
Men beschuldigt de Turksche leiders ervan
„de veilige basis van de politiek van Kemal
Ataturk te hebben prijsgegeven" en stelt de
vraag of Turkije er wel goed aan heeft ge
daan, de door zijn stichter gewilde strikte
neutraliteit te laten varen. Men geeft te ver
staan dat de houding van de tegenwoordige
Turksche regeering niet door de geheele be
volking gedeeld wordt. Tenslotte verklaart
men „dat Duitschland en Italië" zich door
deze combinaties niet zullen laten intimidee-
ren".
De „National Zeitung" te Essen schrijft: „In
verband met de ligging van de as RomeBer
lijn en van Turkije kan men te Ankara zelf
zien, wie de zwaarste last krijgt te dragen
van het verdrag. Engeland en Turkije moeten
wel weten, dat Duitschland en Italië op het
slagveld onafscheidelijk zullen zijn.
Turkije kan niet langer onzijdig
blijven.
Veiligheid op de Middellandsche Zee kwam in
het geding, verklaart de Turksche premier.
De Turksche minister-president heeft
gisteren in de redevoering, welke hij in
de nationale vergadering heeft gehouden in
verband met de Engelsch-Turksche ver
klaring in de eerste plaats onderstreept,
dat de essentieele politiek van Turkije
steeds is geweest een strikte neutraliteit
in acht te nemen tegenover de interna
tionale geschillen. Sinds deze gebeurte
nissen zich echter voordoen op den Bal
kan en de kwestie der veiligheid op de
Middellandsche Zee zich opnieuw doet
gevoelen in het nationale leven, heeft
de regeering begrepen, dat het onmoge
lijk was onzijdig te blijven.
De Turksche regeering vroeg de goedkeuring
plaats te nemen aan de zijde van Engeland
een gemeenschap van vrede, verdediging en vei
ligheid, welke tegen niemand gericht is, niemand
omsingelt, niemand benadeelt, doch beoogt de
volken te vrijwaren voor de tragiek van een
oorlogsramp.
De minister-president deelde vervolgens mede,
dat met Frankrijk eveneens vriendschappelijke
besprekingen worden gehouden met het oog op
de sluiting van een dergelijk verdrag.
De redevoering werd langdurig toegejuicht.
De houding der regeering werd ten volle goed
gekeurd.
De nationale vergadering heeft met algemeene
stemmen de Turksch-Britsche verklaring goed
gekeurd.
POLEN IN DANTZIG MOCHTEN
PILSOEDSKI NIET HERDENKEN
Poolsche commissaris-generaal
dient krachtig protest in.
Het Poolsche Telegraafagentschap
meldt: De senaat heeft gistermiddag
het Poolsche commissariaat in kennis
gesteld van het verbod van een her
denkingsbijeenkomst, welke Vrijdag
avond ter gelegenheid van den vierden
sterfdag van Pilsoedski in het stadion
te Wrzeszcz op het grondgebied dei-
Vrije Stad zou worden gehouden.
De Senaat verklaarde, dat, als de vergade
ring ondanks het verbod zou doorgaan, hij niet
de verantwoordelijkheid voor de veiligheid der
Poolsche bevolking op zich zou kunnen nemen.
De Poolsche commissaris-generaal heeft tegen
het verbod krachtig geprotesteerd.
Volgens een Reuterbericht heeft een
nationaal-socialistische menigte ver
woestingen aangericht in een Poolsch
restaurant en de ruiten van de Poolsche
krantencentrale ingegooid. Steenen wer
den naar het portret van Pilsoedski
geworpen. Van rouwfloers voorziene
vlaggen werden van vele Poolsche ge
bouwen neergehaald.
Des morgens zijn de edities van twintig Pool
sche bladen in beslag genomen. De Polen, die
de Poolsche school te Langfuhr een herden
kingsbijeenkomst wilden houden, werden door de
politie gewaarschuwd dat deze geen bescher
ming kon waarborgen.
Intusschen heeft de senaat den Poolschen
autoriteiten zijn verontschuldiging aangeboden
voor het bomineident, dat zich eenige dagen ge
leden heeft voorgedaan, en voor den aanval op
den Poolschen stationschef te Marianau, die in
ernstigen toestand naar een ziekenhuis moest
worden gebracht.
De viering te Warschau.
Ten gelegenheid van de herdenking van Pil
soedski was gisteravond gedurende drie minu
ten het verkeer in geheel Warschau stilgelegd,
terwijl kanonschoten werden gelost.
De brand op de „Paris".
Uit Le Havre: De rechter van instructie, die
het onderzoek leidt inzake den brand op de ..Pa
ris" heeft de voorloopige invrijheidstelling gelast
van César Franck, die op 23 April was ingeslo
ten onder verdenking schuldig te zijn aan het uit-1
breken van den brand. I
Kroningsdag aan boord van de
„Empress of Australia" gevierd.
Nog steeds heeft het schip met mist
te kampen.
De correspondent van United Press aan
boord van de „Empress of Australia" seint d.d.
12 Mei:
Het schip, waarmee het Britsche konings
paar de reis naar Canada maakt, heeft van
daag zeer wisselvallig weer ontmoet. In de
morgenuren verbeterde het zicht, zoodat het
schip met een snelheid van tien knoopen
weer begon te varen. Allen waren verheugd te
hooren de de sirene thans iedere twee minu
ten een langen stoot gaf ten teeken dat men
voer en niet meer den dubbelen stoot, dien
men 24 uur lang gehoord had en die betee
kende dat de ..Empress" stil lag. Na een korte
periode, waarin men volle kracht vooruit kon
varen, werd het zicht in den middag lang
zamerhand weer slechter, zoodat de snelheid
weer verminderd moest worden.
Intusschen gaat het leven aan boord zijn
gang. De tweede verjaardag van de kroning
werd gevierd met 21 saluutschoten, gelost
door de twee kruisers, die langs voeren, terwijl
de bemanningen opgesteld stonden op het
dek. Van tijd tot tijd werd het schouwspel on
duidelijk door vlagen mist, die door den wind
voortgejaagd werden. De koning en de ko
ningin met hun gevolg bevonden zich op het
promenadedek, koningin Elisabeth droeg een
bontmantel ter bescherming tegen de koude
winden van de ijsbergen. De koning nam het
saluut van de kruisers in ontvangst en gaf
per radio order dat aan de bemanning een
„extra-oorlam" moest worden uitgereikt,
's Middags werd het koninklijk paar een kro
ningstaart, speciaal gebakken door den chef
kok. aangeboden.
De bijzondere correspondent van
Reuter aan boord van de ..Empress"
bericht nader, dat gisteravond plotse
ling de mist om het schip optrok. Men
kon toen zien, dat het schip omringd
was door ijsvelden en ijsbergen. Een
uur later kwam de mist weer even
plotseling opzetten en het schip werd
wederom stilgelegd.
Engelsch-Roemeensche handels
overeenkomst gepubliceerd.
De tekst der Engelsch-Roemeensche
handelsovereenkomst, die Vrijdag werd
gepubliceerd, schijnt op tal van punten
geinspireerd te zijn door de Duitsch-
Roemeensche overeenkomst.
Inderdaad vindt men er de voornaamste clau
sules in, welke eenige wekeen geleden velerlei
commentaar hebben opgeleverd: het verleenen
van vrije zones, faciliteiten voor de verkrijging
van vergunning tot exploratie, van concessie en
exploitatie van petroleumgebieden. de zending
van deskundigen voor de aanpassing van het
Roemeensche bedrijfsleven aan de behoeften der
Engelsche markt en ten slotte de regeling van
de betaling.
Het voornaamste verschil is, dat Engeland een
crediet verleent van 5 millioen pond, hetgeen
Duitschland niet heeft kunnen doen. Duitschland
kan overigens Roemeensche producten opnemen,
die het niet in deviezen zal behoeven te betalen.
Engeland is verplicht rekening te houden
met zijn dominions en de prijzen op de wereld
markt.' Het kan dus een beperkte hoeveelheid
beren*
Tenslotte kan. Roemenië sléchts met moeite de
uit Engeland ingevoerde producten betalen.
Engeland heeft op ieder gebied de clausule
verworven van meestbeginstigde natie.
Vertrouwensvotum voor Daladier.
Socialisten en communisten stemden tegen.
Dc Fransche kamer heeft gisteren
met 375 tegen 230 stemmen een motie
van vertrouwen in de rcgecring aan
genomen.
Deze motie was zoo meldt Havas inge
diend door den radicaal-socialist Chïchery. Er
was ook een communistische motie ingediend,
die pleitte voor een politiek van wederzijdschen
bijstand met de Sovjet Uni, op den grondslag
van gelijkheid. Bij den aanvang der vergade
ring vroeg Blum schorsing der bijeenkomst, op
dat de socialistische fractie de moties zou kun
nen onderzoeken. Gedurende deze schorsing be
sloot de fractie tegen de door de regeering aan
vaarde motie van vertrouwen te stemmen, om
dat Daladier geen stemming in gedeelten had
illen toestaan. Dit besluit werd met 48 tegen 42
genomen.
Na de hervatting der vergadering constateer
de Blum dat de socialisten bereid waren de bui-
lenlandsche politiek der regeering goed te keu
ren. Maar Daladier bracht in zijn verklaring
kwesties ter sprake, waarover regeering en so
cialisten het niet eens zijn. De socialisten kunnen
dus de financieele politiek der regeering niet
goedkeuren. Men zal zich echter vergissen, wan
neer men daarin een aanwijzing zag voor de ge
dachte, dat er geen eenstemmigheid heerscht, als
de onafhankelijkheid en de vrijheid van het va
derland in het kader der collectieve veiligheid op
het spel staan.
Vervolgens nam Daladier het woord. Hij zeide
dat de politiek van Frankrijk niet is omgedraaid,
maar er zijn veranderingen in Europa gekomen.
De premier herinnerde aan de gebeurtenissen in
Tsjecho-Slowakije en zeide dat een oorlog op dat
oogenblik een dwaasheid geweest zou zijn. Se
dertdien heeft Frankrijk nieuwe verplichtingen
op zich genomen. Daladier stelde de vraag of
deze nieuwe oriënteering, niet alleen
Frankrijk maar ook van verscheidene andere lan
den, niet afhankelijk is van de houding van
Frankrijk. Men heeft naar Frankrijk geluisterd
en de regeering zal zekere verdiensten voor zich
kunnen opeischen, als het niet langer gevaar
lijk zal zijn daarover mededeelïngen te doen.
Daladier sprak verder over de van het volk
gevraagde offers en kan, aldus zeide hij, critiek
oefenen op het stelsel der overuren in de fabrie
ken, maar men moet dan toch constateeren. dat
het noodige oorlogsmateriaal voor de defensie
geproduceerd Js. De premier zeide tenslotte de
Kamer, zonder onderscheid van partijen en ook
den senaat dank te brengen.
Vervolgens werd de motie-Chichery in stem
ming gebracht, waarbij de regeering de kwestie
an vertrouwen stelde. Slechts socialisten
communisten stemden tegen. De Kamer ging
tot Dinsdag uiteen.
Onderteekening van het Duitsch-
Italiaansche verdrag.
Van gewoonlijk goed ingelichte Duit
sch e zijde wordt vernomen, dat de
onderteekening van het Duitsch-Ita-
liaansche verdrag nog vóór Pinksteren,
vermoedelijk 20 Mei, zal geschieden te
Berlijn in tegenwoordigheid van den
Italiaanschen minister van buitenland-
sche zaken, graaf Ciano.
IN een afgelegen donker zijstraatje van
Montmartre wordt tegen middernacht een
man gevonden met een zware schotwond.
Hij is een bij de politie welbekende apache, die
door een mededinger is aangevallen. Volgens de
eerecode van zijn kring weigert de gewonde zijn
aanvaller te noemen. En een paar dagen later
is de zwaargewonde, dank zij de hulp van enkele
vrienden, uit het ziekenhuis verdwenenWie
moet dit geval ophelderen? Commissaris Roches.
Of: in een kamer van een klein hotel wordt
een koffer mA een lijk gevonden. Degeen, die
de kamer gehuurd had, heeft zich uit de voeten
gemaakt, voor hij zich nog volgens de wettelijke
bepalingen had aangemeld, de vermoorde is
onbekend. Aan wien wordt het onderzoek van
dit mysterieuze geval opgedragen? Aan Mr.
Roches van de „brigade spéciale".
Of: Enkele dagen na den brand van het groote
passagiersschip „Paris" ontvangt de Parijsche
prefectuur van politie een vertrouwelijke me-
dedeeling, dat er een aanslag op de Opéra be
raamd is. Wie wordt er dadelijk op uitgestuurd
om het geweldige complex van het Opera
gebouw grondig te onderzoeken? Commissaris
Roches.
M. Roches, de „groote commissaris" van Pa
rijs, in een criminalistische kracht van wereld
vermaardheid. Bijna geen week gaat er voorbij,
waarin zijn naam niet in verband met één of
andere mysterieuze misdaad in het openbaar
genoemd wordt. De schrik van de internatio
nale misdadigerswereld is hij! Door twee sensa-
tioneele rechtszaken van den laatsten tijd is zijn
naam pas weer in de pers van alle landen ge
komen: de hotelmoord op „kamer 13", en de
moord op den Duitschen emigrant Levy.
M. Roches, gemoedelijk en
elegant.
M,.
ROCHES is niet de leider van de crimineele
'afdeeling, hij is de chef van een speciaal
bureau, waardoor alleen bijzonder moeilijke ge
vallen behandeld worden of zulke gevallen,
die bijzonder delicaat behandeld moeten wor
den, wegens de personen, die bij de zaak be
trokken zijn.
Aan de Quai des Orfèvres, in een aan de Seine
gelegen vleugel van het Palais de Justice, zetelt
de Parijsche crimineele politie. „Police judici-
aire" genaamd. En op de derde verdieping van
het oude gebouw met de donkere houten trap,
werkt M. Roches.
Het bureau van M. Roches is een groot ver
trek van een wat stijve voornaamheid: de werk
kamer van een hoogeren ambtenaar. Voorbeel
dige orde heex-scht er. Men voelt: de man, die
hier werkt, is precies en nauwgezet. Maar men
voelt zich wat beklemd als men eraan denkt,
hoeveel menschelijke tragedies tusschen deze
vier muren hun dramatisch hoogtepunt bereikt
hebben, hoeveel zware misdadigers hier hun be
kentenis hebben afgelegd, nadat ze zich dagen,
misschien weken lang, in eindelooze verhooren,
verweerd hebben tegen de aanwijzingen, die
commissaris Roches in nauwgezetten wetenschap
pelijken exacten arbeid verzameld had.
In M. Roches leert men een man van onge
veer midden 40 kennen. Rijzig en krachtig ge
bouwd, chic gekleed, zeer verzorgd, met een
rond, gladgeschoren gezicht, donkere, leven
dige oogen achter een hoornen bril, vriendelijk
en joviaal.... Er zijn twee types criminalisten.
Het demonische type, dat den verdachte als het
ware behekst en hem de waarheid bij den
eersten overval ontrukt, doordat hij hem aan zijn
wil onderwerpt, en dat geduldig-vriendelijke
type. dat den beschuldigde stap voor stap nadert
en zoolang in het nauw drijft, dat de dader tot
een bekentenis besluiten moet. M. Roches be
hoort tot dit laatste type.
Sedert ongeveer 15 jaar bekleedt M. Roches
zijn betrekking, zoo vertelt hij. Hij is crimina
list uit hartstocht, hy houdt van sensatie, van
de opwindende jacht naar den dader en met een
toewijding, die geen. vermoeidheid kent, werkt
hij aan den opbouw van de bewijzen. Hij stu
deerde rechten en koos uit roeping den kant van
den criminalistischen dienst. Overigens spreekt
M. Roches niet graag over zichzelf. Bescheiden
laat hij de eigen persoonlijkheid achter zijn
werk schuil gaan.
wascht de
IJ MUIDER WASSCHERIJ
voor 15 cent per Kilo
gemangeld overweeks
UMUIDER WASSCHERIJ, Snelliusstraat 39,
Telefoon 4371 I3MUIDEN.
(Adv. Ingez. Med.j
„Fransche valuta is sterk".
Radiorede van Reynaud.
In de radiorede, waarmede Paul Reynaud
zich gisteravond tot het Fransche volk'heeft
gericht, zeide hij o.a.:
Dank zij u wordt het driejarenplan afgewik
keld. Toen ik u in November j.l. zeide, dat de
Fransche staat zes maanden lang geen lee
ning meer zal uitgeven, heb ik woord gehou
den Maandag za'. de inschrijving worden
opengesteld op de leening 1939, die door twee
garanties is omgeven- in de eerste plaats is
de Fransche valuta sterk en gerespecteerd,
en daarenboven zijn de Fransche staatsfond
sen de laatste maanden gemiddeld 13 pet. in
koers gestegen, ondanks Praag. Memel en Al
banië en ondanks de bedreiging van Dantzig.
Zij stegen terwijl de staatsfondsen van het
land in Europa, dat het oudste en beste cre
diet heeft, in koers teruggeloopen zijn. Zie
daar wat de handteekening van den Fran-
schen staat waard is.
De minister deed een beroep op de vader
landsliefde van alle Franschen, die. door op
de leening in te schrijven, Frankrijk sterker
zullen maken en „hun invloed zullen doen
gelden op het lot van Europa".
De methode.
ZIJn werkmethode maakt M. Roches duidelijk
aan de voorbeelden van de beide laatste
moorden in Parijs, waarvan de verrassend vlug
ge opheldering aan hem te danken is. Ir. den
grond is deze methode heel eenvoudig. Zij be
staat daarin, geen detail, ook niet het nietigste,
over het hoofd te zien en de uit de gevonden
aanwijzingen gemaakte gevolgtrekkingen zoo
snel mogelijk te gebruiken. Het leidend principe
van commissaris Roches luidt: den dader zoo
weinig, mogelijk tijd laten om de sporen uit te
wisschen!
Daar was bijv. het raadsel van kamer 13. Geen
detective-roman kan spannender beginnen. In
een kamer van een klein hotel wordt een kof
fer gevonden, die een lijk bevat. Wie is het
slachtoffer? Wie is de dader?.... Een on-
noozel stukje papier, nauwelijks zoo groot als
een tramkaartje, brengt M. Roches op het eerste
spoor. Dat echter dit stukje papier
gevonden werd. is een gevolg van de grondige
werkmethode van commissaris Roches. Als
hij niet de heele jas van den vermoorde had
laten open tornen, dan zou het geval mis
schien nooit opgehelderd zijn, want het be
langrijke papiertje was door een nauwelijks
zichtbaar gaatje van den jaszak tusschen de
voering gegleden. Een adres op dit vodje
papier heeft den weg tot verdere nasporin
gen gewezen.
In het geval van den emigrant Levy bestond
er van het begin af aan wel evenmin twijfel
over den persoon van den moordenaar als over
den vermoorde. Maar Wolfrum, de moor
denaar, was naar het buitenland ge
vlucht, hield zich onder een vreemden naam
verborgen, de gelegenheid afwachtend om
naar een ander werelddeel te komen. Waar
moest men deze schuilplaats zoeken? M.
Roches liet de kamer van Wolfrum zoo lang
onderzoeken tot hij de goed verborgen cor
respondentie van den misdadiger vond. Dat
waren honderden brieven en kaarten, in
alle mogelijke talen. In weinige uren onder
zoeken de talen beheerschendc ambtenaren,
waarvan een groot aantal ter beschikking
van commissaris Roches staat, ieder afzon
derlijk geschrift. Er blijken betrekkingen van
Wolfrum met Antwerpen te bestaan. M. Ro
ehes combineert: de zuidelijke en oostelijke
grenzen zijn voor Wolfrum gesloten, daar hij
zelf emigrant is. Naar alle waarschijnlijkheid
is hij dus naar de havenstad Antwerpen ge
vlucht. M. Roches springt in den trein en
enkele dagen later kan hij in Antwerpen tot
de gevangenneming van Wolfrum overgaan.
De heksenkeuken van den
criminalist.
COMMISSARIS ROCHES werkt natuur
lijk niet alleen, maar heeft een groote
staf medewerkers. Hij bedient zich van alle
hulpmiddelen, die wetenschap en techniek
tegenwoordig voor de criminalistiek opleve
ren. In het gebouw bevindt zich een groot
laboratorium, dat uitsluitend voor criminalis
tische doeleinden gebruikt wordt. Hier staan
microscopen en reageerbuizen, kwartslampen en
foto-apparaten, planken vol chemicaliën en
gasbranders. De heksenkeuken van den crimi
nalist. Hier worden de „tastbare" bewijzen, die
Roches en zijn helpers op de plaats van de mis
daad verzameld hebben, langs chemisehen en
microscopischen weg onderzocht. Op deze wijze
kan men bijv. onbetwistbaar vaststellen dat een
paar zandkorreltjes, afgekrabd van de schoenen
van den vermoedelijken dader, precies over
eenstemmen met de bodemproeve, die men van de
plaats van de misdaad heeft meegebracht. Een
paar stofjes, een beetje roet, een modderspat
kunnen het beslissende bewijs zijn. En onder
de kwartslamp worden ook de meest geraffi
neerde vervalschingen van bankpapier of docu
menten zichtbaar. Waar er in een document ge
radeerd is, is dadelijk te zien welke inkt van
jongen, welke van ouden datum is. Het zijn
immers niet alleen moorden, die M. Roches te
behandelen krijgt, hij jaagt ook aan achter in
ternationale geldvervalschers, documentenver-
valschers, dieven en oplichters. Vele van zijn
gevallen leiden naar het buitenland. Vaak ge
noeg stapt hij zelf in de auto of in den trein om
ergens in het buitenland zijn werk voort te zet
ten, zooals hij onlangs naar Antwerpen reisde,
om Wolfrum op te sporen.
En dan het slot? De dader zit op den rood
fluweelen leunstoel naast de schrijftafel, zooals
nu de bezoeker, en krijgt het eene bewijs na het
andere voorgelegd, geduldig door M. Roches aan
elkaar geregen tot een ketting, waarin geen
schakel ontbreekt. En tenslotte bekroont een
bekentenis het moeilijke werk van den crimina
list. De zware klok van de dichtbije Notre Dame
slaat twee uur of drie uur of vier uur in den
nacht. Het politieele gedeelte van een belang
rijk criminalistisch geval is afgesloten. Morgen
zal M. Roches naar een nieuw geval grijpen. In
een wereldstad als Parijs is geen gebrek aan
materiaal.
(Nadruk verboden).
De Japansche actie bij Amoy.
De woordvoerder van de Japanse he marine
te Sjanghai heeft naar Havas meldt, in ant
woord op een vraag over de bezetting van de
internationale necerzetting bij Amoy ver
klaard. dat deze bezetting tijdelijk is. Hij
voegde hieraan toe. dat de bezetting gerecht
vaardigd wordt door de poging den Chinee-
schen voorzitter van de pro-Japansche Ka
mer van Koophandel te vermoorden en door
de inlichtingen welke zijn ontvangen over het
feit. dat de concessie diende tot schuilplaats
van Chineesche terroristen.
Verder zeide hij dat slechts honderd man
aan land zijn gezet, die in de straten zullen
patrouilleeren. Geen enkel openbaar gebouw
is bezet.
Op de vraag of de Japansche actie bij Amoy
niet te Sjanghai zou worden herhaald ant
woordde de woordvoerder, dat een gelijk op
treden noodzakelijk zou kunnen worden, wan
neer de toestand ernstiger zou worden.
