Haarlems Dagblad
KONINKLIJK BEZOEK
AAN BELCIE GEËINDIGD
Japansche kabinet in
conflict met gezanten
te Berlijn en Rome
Een nieuw monster.
Het Belangrijkste
56e Jaargang No. 17157
Uitgave Lonrens Coster, Maatschappij voor
Courant-U ilgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Vrijdag 26 Mei 1939
Abonnementen per week f0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f3.25. franco per
post f3.55. Iosm nummers 6 cent per ex.
Ad verten tien I>5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Kegelabonncmentetarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
BRUSSEL, 26 Mei (A.N.P.) Onder
even schitterende omstandigheden van
zon en vrooliikheid heeft H.M. Koningin
Wilhelmina hedenmorgen afscheid ge
nomen van haren Koninklijken Gast
heer, Koning Leopold en is zij met den
Koninklijken trein, welke om precies
elf uur (Belgischen tijd) van de Noord
statie vertrok, naar haar land terugge
reisd.
Toen de open calèche het plein voor het
Noord-station op zwenkte speelde een muziek
corps van het Brusselsch garnizoen het Wilhel
mus. Snel gingen Koningin Wilhelmina en Ko
ning Leopold het station binnen, waar door de
aanwezigen het gejuich werd overgenomen.
Een stilte viel over het perron toen
het Wilhelmus was uitgeklonken. Stram
stonden de militairen in de houding.
H.M. de Koningin schreed op Koning
Leopold toe en onderhield zich gerui-
men tijd zeer ongedwongen met hem.
Zoowel de Koningin als de Koning lach
ten herhaaldelijk en zij schudden elkaar
enkele malen de hand.
De Koningin nam vervolgens afscheid
van de leden van Haar gevolg en, hier
bij galant geholpen door den Koning der
Belgen en den Prins van Vlaanderen,
steeg in het Koninklijke salonrijtuig. De
wijde deuren bleven nog eenigen tijd
open. Nogmaals trad Koning Leopold
op de Koningin toe, de militaire pet in
de hand. Tenslotte kuste hij ten afscheid
de hand van Hare Majesteit en trad hij
terug, stram in de houding, bloots
hoofds. Prins Karei van Vlaanderen
stapte eveneens in den trein, omdat hij
de Koningin tot het verlaten van Bel
gisch grondgebied te Esschen zal bege
leiden. Er klinkt een hoornsignaal, het
fluitje van den stationschef, langzaam
stoomt de trein onder de overkapping uit,
terwijl koning Leopold salueert, glim
lachend voor Neerlands Landsvrouwe,
die lachend en wuivend voor het raam
heeft plaats genomen.
H. M. de Koningin bij Koningin
Elisabeth.
BRUSSEL, 26 Mei (A.N.P.) In de vroege
ochtenduren heeft H.M. de Koningin zich naar
Laeken begeven om ten paleize aldaar af
scheid te nemen van H.M. Koningin Elisabeth.
H.M. Koningin Wilhelmina werd vergezeld
door baronesse van Tuyll, groot meesteresse
van H.M., door jkvr. van Tets, eerste hofdame
en door graaf du Monceau, grootmeester van
Hare Majesteit.
Aan de grens.
ESSCHEN, 26 Mei. Evenals op haar heen
reis is H. M. de Koningin ook op haar terugreis
te Esschen overgestapt. Het station van het
De tentoonstelling
„liïat doet TL in
Uux ociftn tijd?"
De 4de tentoonstelling „Wat doet U in Uw
Vrijen Tijd?" zal Zaterdag a.s. alleen des och
tends, dus niet meer des middags geopend
zijn.
„Zang en Vriendschap".
De burgemeester eere-voorzitter.
Het Maandblad der Kon. Liedertafel „Zang
en Vriendschap" maakt met vreugde melding
van het feit, dat de burgemeester, dr. J. E.
baron de Vos van Steenwij k, zich bereid ver
klaard heeft, het eere-voorzitterschap der
Liedertafel te aanvaarden, in plaats van den
oud-burgemeester, den heer C. Maarschalk,
die wegens gezondheidsredenen bedankt
heeft.
Op een der repetities in Juni zal de nieuwe
eere-voorzitter geïnstalleerd worden.
Economische toestand van
Abessynië laat te wenschen over.
Nog steeds haarden van verzet.
De onderstaatssecretaris voor Italiaansch
Oost-Afrika, Terruzzi, heeft in den senaat ver
klaard: „De politieke en militaire toestand in
Italiaansch Oost-Afrika is bevredigend. Wij
moeten echter erkennen, dat er nog kleine sec
toren zijn, die ten prooi zijn aan rebellie. Het
betreft kleine centra van opstand, gelegen in
Amara en Chiao, die geleidelijk tot rede worden
gebracht en welker onderdrukking het gebruik
van slechts enkele bataljons noodig maakt. Groo
te militaire acties zijn niet meer noodig".
Spreker voegde hieraan toe, dat de economi
sche toestand niet goed was en wel om drie re
denen: Het Suezkanaal, de hooge kosten der
transporten en tenslotte door inlandsche werk
krachten, die thans gebruikt worden voor den
aanleg van wegen en dus onttrokken worden aan
den landbouw. Terruzzi besloot „wanneer deze
hinderpalen verdwenen zullen zijn, zal de ont
wikkeling der kolonie normaal worden".
3Cedenntocgen- heeft.
31.711. de JLoningin
JScussei oedaten-
Belgische grensplaatsje zag er vandaag even
feestelijk en fleurig uit als Dinsdag j.l. met het
keurige baldakijn op het tweede perron, zijn
versieringen van vlaggen, hortensia's en den-
negroen. Weer hadden vier detachementen van
het 6e Linieregiment uit Antwerpen, waarbij
het regimentsvaandel en de muziek waren in
gedeeld, de eerewacht betrokken, weer ston
den ongeveer 1350 schoolkinderen met vlagge
tjes in de Belgische en onze kleuren in de hand
klaar om de Koningin toe te juichen, weer
stonden de burgemeester en de leden van den
gemeenteraad, de vertegenwoordigers van de
patriottische maatschappijen en verschillende
burgemeesters uit westelijk Noord-Brabant op
gesteld om Hare Majesteit door hun tegen
woordigheid hulde te betuigen.
Precies op tijd, om 12 uur, (12.20 Amster-
damsche tijd) reed de Koninklijke Belgische
trein het station te Esschen binnen. Onder de
tonen van het Wilhelmus steeg H.M. de Ko
ningin uit gevolgd door Prins Karei van België.
Nadat een dochtertje van den onderstations
chef te Esschen aan de Koningin namens het
stationspersoneel, bloemen had aangeboder, nam
de Koningin afscheid van de verschillende
autoriteiten, die haar te Esschen verwelkomd
hadden en ook van degenen die met haar van
Brussel naar hier waren gereisd.
Daarna steeg de Koningin iri haar salon
rijtuig.
Na zich nog eenige oogenblikken met prins
Karei te hebben onderhouden vertrok de Ko
ningin precies tien minuten na aankomst te
Esschen naar Den Haag.
Het
hoofdadministratiegebouw
voor Defensie.
Men telefoneert ons uit Den Haag:
Toen de Tweede Kamer door aanneming van
een amendement-Tilanus op 2 Mei j.l. gewei
gerd had f 375.000 toe te staan voor een supple-
toire begrooting op een door minister Van Dijk
verdedigde voor het aan het Lyceumplein in
Den Haag te maken gebouw ten behoeve van de
hoofdadministratie der Artillerie-inrichtingen
(groot was de verontwaardiging ever het feit dat
men al met bouwen begonnen was), heette het
terstond, dat minister Van Dijk toch voet bij
stuk wilde houden. Kort daarop werd dan ook
bekend, dat een wetsontwerp naar den Raad
van State was verzonden (nadat het dus ook al
de goedkeuring van den Ministerraad had ver
kregen), dat voor hetzelfde doel weer precies
hetzelfde bedrag aanvroeg.
Het departement van Defensie stelde het na
melijk ten zeerste op prijs, zonder verwijl deze
suppletoire begrooting bij het Parlement aan
hangig te maken.
Inmiddels schijnt echter een kink in den kabel
ontstaan te zijn, want ofschoon het nu al eenige
weken verder is, bleef de indiening van deze
suppletoire begrooting tot dusver uit. Mocht,
wat wij natuurlijk niet weten, de Raad van
State ernstige bezwaren geopperd hebben, dan
zou de zaak volgens den gebruikelijken gang
van zaken in dergelijke gevallen en in overeen
stemming met de bepalingen van het reglement
van orde voor den Raad van Ministers op
nieuw in den ministerraad ter sprake moeten
komen of wellicht reeds gekomen zijn.
Tenslotte kan dit college besluiten, met be
zwaren van den Raad van State geen rekening
tehouden, maar in dit geval zou het eerder voor
de hand liggen, dat de Raad van Ministers zich
nog wel eens twee maal zal bedenken, alvorens
verder den door Defensie voorgestanen weg in
te slaan. Ook zonder dat er moeilijkheden bij
den Raad van State gerezen zouden zijn, ware
het thans meer dan ooit denkbaar, dat het Kabi
net extra aandacht aan in parlementairen kring
niet verantwoord geachte royaliteit met de gelden
van den Staat zou besteden.
Waar of zich de moeilijkheid ten aanzien van
de hier bedoelde suppletoire begrooting heeft
voorgestaan, is ons uiteraard niet bekend, maar
dat er een moeilijkheid ontstaan is, mag men
thans gerust aannemen, anders ware dit ont-
werpje immers bij de Staten-Generaal binnen
gekomen.
WEEKEND-RETOURS DER SPOORWEGEN
MET PINKSTEREN.
AMSTERDAM, 26 Mei In verband met
de Pinksterdagen hebben de Nederlandsche
Spoorwegen besloten, retours, welke genomen
worden op Zaterdag 27, Zondag 28 en Maandag
29 Mei voor de terugreis geldig te verklaren
tot en met Dinsdag 30 Mei.
Siain krijgt zijn ouden naam terug.
„Moeang Thai", land van vrije mannen.
Het Japansche persbureau Domei meldt dat
ter gelegenheid van den verjaardag der re
volutie de regeering heeft besloten de volks
vergadering, die op 24 Juni bijeenkomt, een
wetsontwerp voor te leggen, volgens hetwelk
de naam van het land zal worden veranderd
in „Moeang Thai" (land van vrije mannen),
den ouden naam van Siam.
INTERNATIONALE LUCHTBESCHERMINGS
TENTOONSTELLING IN BRUSSEL.
Ter gelegenheid van de internationale lucht
vaarttentoonstelling, de „Salon International
de l'Aéronautique". die dezen zomer voor de
tweede maal te Brussel wordt gehouden, zal
tevens een internationale luchtbeschermings
tentoonstelling vanwege de Belgische luchtbe
schermingsliga worden georganiseerd. Deze zal
worden gehouden van 8—23 Juli in het Palais
du Centenaire. De tentoonstelling zal 7 ver
schillende groepen omvatten en een vrijwel
volledig beeld geven van de meest recente
vorderingen, die op luchtbeschermingsgebïed
zijn gemaakt. Zij draagt zoowel een propagan
distisch als instructief karakter en beweegt
zich zoowel op het terrein der theorie als op
dat der practijk. Deze tentoonstelling is zeer
groot opgezet. Dat men in België op het gebied
van de luchtbescherming niet stilzit, bewijst
voorts het feit, dat gedurende de water ten
toonstelling te Luik nog een internationaal
luchtbeschermingscongres zal worden gehou
den. waaraan een ieder, die hiervoor belang
stelling heeft, kan deelnemen. Dit congres
duurt van 2428 Juni a.s.
Rijksdienst voor
werkverruiming.
's-GRAVENHAGE, 26 Mei. In verband
met de instelling van den rijksdienst voor de
werkverruiming, met welken dienst zal samen
werken een zeer binnenkort in het leven te
roepen commissie van advies, is de taak van
de interdepartementale commissie van advies
inzake aangelegenheden het werkfonds en de
werkverschaffing betreffende beëindigd; zij
wordt per 31 Mei a.s. opgeheven.
De commissie hield heden haar laatste ver
gadering. De voorzitter, minister Romme,
heeft bij de sluiting gememoreerd, dat de
commissie 76 vergaderingen heeft gehouden
en vele duizenden adviezen heeft uitgebracht.
De minister zegde allen leden dank voor de
wijze, waarop zij aan den arbeid der com
missie hebben deelgenomen.
Minister Romme heeft heden aan de ge
meentebesturen en andere belanghebbende
instanties een circulaire verzonden, waarin
hij mededeelt dat met ingang van 1 Juni a.s.
de correspondentie, welke betrekking heeft
op zaken, die voordien tot de bemoeiing van
het werkfonds 1934 behoorden, gericht moet
worden aan den rijksdienst voor de werkver
ruiming te 's-Gravenhage.
Tot genoemde rijksdienst behoort van dien
datum af eveneens alle correspondentie welke
de werkverschaffing raakt, gericht te worden.
TOKIO, 26 Mei. Uit zeer betrouwbare
bron wordt vernomen dat de Japansche
ambassadeurs te Berlijn en Rome ver
ontwaardigd zijn over het door het Ja
pansche kabinet genomen besluit, neu
traal te blijven in geval van een oor
log in Europa.
De ambassadeurs zouden geweigerd
hebben deze boodschap aan Von Ribben-
trop en Ciano over te brengen en beslo
ten hebben hun ontslag aan te bieden.
De Japansche premier, Hiranoema, en
de Japansche minister van buitenland-
sche zaken, Arita, schijnen thans pogin
gen aan te wenden de beide ambassa
deurs tot andere gedachten te brengen.
Aanvaarding van ontslag der genoemde
diplomatieke vertegenwoordigers zou
vooral voor de positie van Arita ernstige
gevolgen kunnen hebben.
(United Press.)
Honderd gendarmes hébben in
een bosch bij Ossum in de Fran
sche Pyreneeën op een monster
gejaagd, dat tenslotte een opge
zette krokodil bleek te zijn. daar
neergezet door een grappenmaker,
die zjjn dorpsgenooten schrik
loïlde aanjagen).
U lacht, maar wat hadt u gedaan,
Wanneer u plots in uw omgeving,
Als ongebruiklijke beleving,
Een groote krokodil zag staan.
Zou u dan daadlijk klaar zijn met
De rustig nuchtere conclusie:
Ik maak me hier geen angstillusie,
Dat dier is op- en neergezet?
Nee. daar geloof ik nog niet aan,
U zou, precies als ik, gaan vluchten,
En dan met ijslijke geruchten,
Naar buren en politie gaan.
De laatste was ter jacht gesneld,
Als daar, gewapend met geweren,
Om 't dreigende gevaar te keeren,
Door u en mij zoo juist gemeld.
Alleen de maker van de grap,
Lachte zich krokodillentranen
En kon zich overwinnaar wanen,
Al zwaaiend met zijn narrenkap.
Tot hij het met een straf bekoopt,
Honderd gendarmes te bespotten,
Dat is een vrijheid, die ten slotte
Toch altijd in het honderd loopt.
Er is één feit, dat hem verschoont,
Het bleek een monster zonder waarde,
Maar anderzijds moet hij aanvaarden.
Dat „opzet" hier is aangetoond.
P. GASUS
DE LUILAKMARKT.
Geen winkelsluiting.
Evenals vorige jaren zullen ook nu ter gele
genheid van de Luilkak-bloemenmarkt de desbe
treffende bepalingen van de Winkelsluitingswet
buiten werking worden gesteld. De winkels
mogen vanavond en vannacht dus onbeperkt
open blijven.
Zes Polen in Duitschland ter dood
veroordeeld.
HOOG BEZOEK AAN HET CIRCUS. Koning Carol van Roemenië, kroonprins
Michaël en de burgemeester van Boekarest, generaal Dombrowski, woonden in de
Roemeensche hoofdstad een voorstelling van het circus Busch bij.
Beschuldigd van anti-nationaal-
socialistische activiteit.
Het Poolsche blad „Kurjer Warszwaski"
meldt dat de rechtbank te Berlijn onlangs
zes personen wegen anti-nationaal-socialisti-
sche activiteit ter dood heeft veroordeeld. Tot
deze veroordeelden, die reeds onthoofd zijn,
behoorden vier Poolsche arbeiders uit Silezië.
Het blad meldt dat een Poolsche arbeider te
Breslau ter dood is veroordeeld, beschuldigd
van de verspreiding van anti-nationaal-socia-
listische pamfletten.
HERKEURING VOOR DEN DIENSTPLICHT.
De Burgemeester van Haarlem brengt ter
kennis dat de herkeuring van de voor de lich
ting 1940 dezer gemeente ingeschreven per
sonen door of omtrent wie een nieuw ge
neeskundig onderzoek is aangevraagd, zal
plaats hebben op Vrijdag 23 Juni 1939, des
voormiddags 9 en 10 uur, te Haarlem, in het
gebouw „De Doelen" aan de Gasthuisstraat
no. 32.
VAARDIGHEIDSPROEVEN.
Hedenmorgen werd een begin gemaakt met de
oefening van de jaarlijksche vaardigheidsproe-
ven in lichaamsoefeningen, georganiseerd door
de afdeeling Haarlem van de „Vcreeniging van
leeraren en onderwijzers in de lichamelijke
opvoeding in Nederland". De algemeene leiding
berustte weer bij den heer C. P. Nieuwenweg,
die bijgestaan werd door een 40-tal vak- en
klasse-collega's
Aan de proeven nemen nu deel 1125 jongens
en meisjes van de 6e klassen van openbare en
bijzondere scholen.
De organisatoren schijnen elk jaar te kunnen
rekenen op gunstig weer en ook heden, al was
dan de lucht bewolkt, werkte deze factor mede.
die juist zoo belangrijk is. omdat de helft van
de proeven in de open lucht wordt afgenomen
Het gemeentelijk sportterrein aan de Kiever-
laan was voor dat doel ook nu weer afgestaan.
Voor de overige cischen wordt gebruik gemaakt
van de zalen aan de Wouwermanstraat. de Lin-
schotenstraat, de Badhuisstraat, het Weltevreden-
plein en de Wilgenstraat.
Vanmorgen begonnen de meisjes met de ter-
reinproeven, voor haar bestaande uit 60 M. hard-
loopen binnen 118 sec., hoogspringen 0,80 M
vèrspringen 2,50 M. en bal werpen 15 M Dank
zij de goede regeling liep alles vlot van stapel,
wat ook gezegd mag worden van de zaalproeven.
die vanmorgen door de jongens worden afge
werkt. Van hen werd geëischt een voldoende uit
voering van oefeningen aan klimpalen, schuine
ladder en wandrek, en een boksprong.
Van hun belangstelling gaven reeds blijk de
heer, Boes, wethouder van Onderwijs, en de hee-
ren Peizelman en Warnier, chefs resp. van de
afdeclingen Onderwijs en Lichamelijke Op
voeding.
Vanmiddag waren de jongens aan de beurt op
het terrein. Voor hen golden hier de eisehen- 80
M. hardloopen binnen 14.3 sec., vèrspringen
3 M„ hoogspringen 0.90 M. en balwerpe.n 30 M.
De meisjes verwerkten in de zalen oefeningen
aan wandrek, ringen en ladder, en een vrije
oefening.
Voor alle jongens en meisjes gelden dus 8
eisehen. Is er van deze 8 oefeningen hoogsten
één onvoldoende, dan wordt reeds vandaag het
.•aardigheidsdiploma uitgereikt. Bovendien ont-
angen alle deelnemenden een sportboekje.
Het woord is aan
Aurel:
Wat nog het minst ver
moeit, dat is de arbeid.
EDEGO HAARLEM, Henley Autobanden
40 korting (er bestaan geen betere).
MOTORBANDEN 50% korting.
(Adv. ingez. Med.)
Haardendiefstal nog niet
opgehelderd.
In hooger beroep twee jaar geëischt.
Twee H;m rsummers, een kaashandelaar en
een slager stonden Donderdag terecht voor
de Amsterdamsche rechtbank, omdat zij er
van worden verdacht in den nacht van 10 op
11 Februari te hebben ingebroken in de
haardenfabriek „Interna" te Hilversum, waar
den volgenden dag vijf haarden werden ver
mist.
Den dag na de Inbraak hield de recherche
de twee mannen aan. Zij ontkenden hardnek
kig, wel hadden zij des avonds laat een auto
gehuurd, wel waren zij in den nacht van
Hilversum via Amsterdam naar IJmuiden ge
reden en wel werd er 'n stukje papier in den
auto gevonden van het soort, waarin de
haarden worden verpakt, maarvan dief
stal of Inbraak wisten zij niets. De eigenaar
van de fabriek had den kaashandelaar, die
dicht bij de fabriek woont, op verdachte
wijze in de buurt zien rondscharrelen. De
auto was van binnen licht beschadigd, toen
zij haar bij den verhuurder terugbrachten.
De verdachten hadden ook daar een verkla
ring voor: ..wij zijn 's avonds laat met een
ijsmachine die gereparerd moest wc-rden,
naar Amserdam gereden. De reparatie-inrich
ting was al gesloten en ik ben toen doorge
reden naar IJmuiden om daar eenige kazen
te brengen.
Een agent te IJmuiden, die de auto ln het
nachtelijk uur verdacht vond, had even ge-
keker. maar van kazen had hij niets ge
zien.
De moeder van den kaashandelaar en zijn
broer kwamen vertellen, dat de man uit Hil
versum dien nacht was gekomen om kaas te
brengen. De broer had de kazen aangepakt.
De officier van justitie eischte tegen beide
verdachten twee jaar gevangenisstraf.
De verdedigers hielden uitvoerige pleidooien
waarin zij betoogden, dat tegen geen van
beide verdachten eenig bewijs geleverd was.
Er zijn misschien enkele vreemde omstandig
heden doch dat kunnen evengoed toevallig
heden zijn
Mr. van Haastert, verdediger van den slager
vroeg de onmiddellijke invrijheidstelling van
der. vernachte welk verzoek de rechtbank in
willigde. De kaashandelaar bleef in hechte
nis. Vonnis 8 Jul:
HET DRAMA IN DE C^XINEF ATENSTR A AT.
De toestand van den heer G.. die in den nacht
van Woensdag op Donderdag in zijn woning aan
de Caninefatenstraat in een zenuwaanval zijn
vrouw en dochtertje om het leven heeft ge
bracht en daarna een poging tot zelfmoord deed,
was hedenmorgen minder goed.
De teraardebestelling van de beide slachtof
fers zal plaats hebben a.s. Maandagmorgen op de
begraafplaats aan den Vergierdeweg. Het ver
trek van het St. Elisabeths Gasthuis is bepaald
op 's morgens ongeveer tien uur.
is&'E enorme stapels brieven, die da
gelijks op Groentjes in Haarlem's
Dagblad binnenkomen, zijn het beste
bewijs, hoe goed zij gelezen worden.
HEDEN: 16 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
De Bloemendaalsche raad besluit f 500 sub
sidie aan de H. O. V. te geven. 6
De Heemstecdsche raad spreekt over de
Woningtoestanden. 6
BINNENLAND.
De enthousiaste ontvangst van Koningin Wil
helmina en Koning Leopold in Luik. 3
De Eerste Kamer is nog met de behandeling
der Indische begrooting bezig. 3
BUITENLAND.
De hoop op redding van de 26 aehtergeble-
venen op de Amerikaansche duikboot
„Squalus" is opgegeven. 5
De Britsche regeering beeft het ontwerp voor
een drievoudig verbond gisteren aan Pa
rijs voorgelegd. 5
Bij een nieuw Japansch bombardement op
Tsjocnking zijn 1000 dooden gevallen. 5
ARTIKELEN, enz.
J. B. Schuil over „De Spooktrein". 2
Ben van Eysselstejjn: Van officieele en onof-
ficieele feesten. 3
v. H.: „Je kunt 't toch niet meenemen". 6
H. H.: Leonardo da Vinei en zijn machines 9
Voor de Jeugd u
I)c Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op 13