Haarlem's Dagblad
Spoorwegen
tarieven
myuqjm
«Ons Hcittsesje
Coapi
Het Circuit van
Zandvoort.
Heidebrand.
Hlet Belangrijkste
te
56e Jaargang No. 17161
Uitgave Lourens Co9tcr, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N. V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Fostgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEKEBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Donderdag 1 Juni 1939
Abonnementen per week f0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentiën i 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Regelnbonnementstarieven op aanvrung.
Vraag eu aanbod 1-4 regels f 0.60. elko
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
Zaterdag zal de eerste voor dit doel in ons
land aangelegde auto-renbaan, het Circuit van
Zandvoort, haar eerste autoraces beleven. Het
is een belangrijke gebeurtenis voor ons land en
niet het minst voor onze streek. De vele bij
zonderheden die wij omtrent den bouw van
het circuit, die in merkwaardig korten tijd vol
trokken is, hebben gemeld zullen veler waar
deering hebben gewekt voor de energie waar
mee deze zaak is aangepakt, niet het minst
door het gemeentebestuur van Zandvoort, dat
in burgemeester Van Alphen den leider bezit
die vereischt wordt om van zulk een nieuwe
onderneming een succes te maken. Zijn erva
ring en die van zijn politie in het „verwerken"
van groote menigten bezoekers komen daarbij
ook wel heel goed te stade. In de dezer dagen
gehouden persconferentie heeft de burge
meester eraan herinnerd dat een badplaats
als Zandvoort op dagen in het „hoogseizoen"
meermalen door 125.000 a 150.000 menschen
bezocht wordt. Dat zijn indrukwekkende getal
len. De zomersche bezoeker zal er maar zelden
aan denken hoeveel beleid en ondervinding er
noodig zijn om zooiets goed te doen verloopen.
Nu het een gebeurtenis geldt die bovendien
de orderegeling en bewaking van een circuit
vereischt waarop auto's in topsnelheid zullen
rondrazen krijgt het Zandvoortsche politie
korps, bescheiden van omvang, versterking
met honderd rijksveldwachters plus de hulp
van een honderdtal leden van Zandvoortsche
spprtvereenigirigendie het verkeer zullen
helpen regelen en op het wedstrijdterrein aan
bezoekers inlichtingen verschaffen. Natuur
lijk is een bijzondere verkeersregeling voor
deze gebeurtenis ontworpen en de burge
meester heeft al vol vertrouwen voorspeld, dat
er cp 3 Juni geen ontevredenen zullen zijn;
alles zal vlot verloopen.
Het circuit zelf is prachtig gelegen en bij
proefritten zijn met gewone auto's al snel
heden ver boven de 100 K.M. erop bereikt.
Het is een wegen-circuit en geen uitsluitend
voor autoraces bestemde baan, zooals Brook-
lands in Engeland en Monthléry in Frankrijk.
Maar men zal er, al kunnen de top-snelheden
van dergelijke banen met hun enorme opge
hoogde bochten er niet op bereikt worden,
niettemin merkwaardige demonstraties van
kundig en moedig rijden op kunnen aan
schouwen, waarbij zeer veel van de bestuur
ders geëischt wordt.
Zal het een succes blijken te zijn en zal de
ongetwijfeld zeer groote belangstelling bij deze
eerste races tot ontwikkeling van het auto
rennen leiden? Ik verwacht van wel in een
tijd als deze, die zoozeer verknocht aan de
snelheid is. En ik hoop dat Zandvoort ermee
gebaat zal zijn. Het heeft moeilijke jaren te
doorworstelen gehad maar de ondernemings
geest blijkt er niet onder geleden te hebben en
dat is een feit dat op zichzelf al waardering
en sympathie verdient.
Dat de bekwaamheid des autobestuurders
niet minder graden kent dan die van andere
sportbeoefeningen zal de gewone rijder, die
Zaterdag den strijd gaat aanschouwen, wel
heel sterk beseffen. In zijn stoutste droomen
verbeeldt hij zich misschien wel eens dat hij,
omdat-ie wel eens „de 120" even op een kaars
rechten stillen weg bereikt heeft, met wat
oefening ook wel aan zoo'n race, of aan een
Rallye Monte Carlo of andere bijzondere pres
taties, zou kunnen meedoen. Het aanschouwen
van een wedstrijd zal hem doen begrijpen dat
bijzondere kunde en ook bijzondere begaafd
heid, waartoe bliksemsnel reageeren behoort,
ervoor worden gevergd. Wie races in het bui
tenland heeft gezien weet dat uit ondervinding.
Laat ons hopen dat het verloop van deze
eerste autorennen in alle opzichten voortref
felijk zal zijn en dat dus ook ongevallen mo
gen uitblijven. Het ware dwaasheid te loo
chenen dat zulke wedstrijden gevaar opleveren,
op een bijzondere renbaan zoowel als op een
tijdelijk afgesloten circuit. De voortreffelijk
heid van het tegenwoordige materiaal heeft
dat risico, vergeleken bij vroeger tijden, sterk
verminderd. De bekwaamheid der rijders
moet het overige doen om het uit te schakelen.
R. P.
De koers van hel nieuwe Spanje.
„Onafhankelijke buitenlandsehe politiek".
MADRID, 1 Juni. Nu de buitenlandsehe
troepen Spanje hebben verlaten concentreert
de belangstelling zich op de buitenlandsehe
politiek, die door de regeering gevoerd zal
worden. United Press heeft informaties inge
wonnen in politieke en militaire kringen en
is thans in staat mede te deelen dat de richt
lijnen aan het buitenlandsehe beleid in de
volgende zes punten kan worden samengevat:
1. Spanje zal een onafhankelijke buiten
landsehe politiek voeren.
2. Spanje zal zich ontwikkelen tot een be
langrijke Èuropeesche mogendheid.
3. De rol van moederland van Latijnsch
Amerika zal hervat worden.
4. Vriendschappelijke betrekkingen zullen
worden aangeknoopt met alle landen, die de
„linksche tendenzen" bestrijden.
5. Elke verwikkeling in militair bondge
nootschap zal worden voorkomen.
6. Spanje zal gereconstrueerd worden op
zuiver Spaansche basis.
(United Press)
Vastrecht
tarief op
komst
Weekend- en zomermaand
retours worden ingevoerd
Algeheele wijziging nog
vóór de zomer-vacantie
Naar wij vernemen zullen met in
gang van Zaterdag 3 Juni 1939 ge
wone retourkaarten, afgegeven op
Zaterdag en Zondag voor de terug
reis geldig zijn tot en met Maan
dag.
De gewone retours, afgegeverf
in het tijdvak 1 Juli tot en met
4 September 1939 zullen voor de
terugreis één maand geldig zijn,
met dien verstande echter, dat
deze geldigheid zich niet langer
zal uitstrekken dan tot uiterlijk
5 September 1939.
„Deze beide tariefswijzigingen moet men", al
dus zeide de president-directeur der Nederland-
sche Spoorwegen, prof. ir. J. Goudriaan in een
persconferentie, waarin hij een nadere uiteen
zetting gaf betreffende de tarievenpolitiek bij
de Nederlandsche spoorwegen, „niet beschou
wen als een vereenvoudiging waarmede wij vol
komen bevredigd zijn. Zoóals het u bekend moet
zijn, wordt naar een alge'- ~<*nvoudiging
gestreefd, welke wij door eenige vlotte maat
regelen als de onderhavige zoo spoedig moge
lijk trachten te bereiken. Toch moeten deze wij
zigingen meer beschouwd worden als tusschen-
tijdsche maatregelen, als maatregelen ,.ad hoe".
Spoedig vastrechttarief?
„Nog vóór de zomervacantie een aan
vang neemt, hoop ik u een nadere uit
eenzetting te kunnen geven van een
grondige wijziging in de thans bestaan
de tarieven, waarbij dan ter sprake zal
worden gebracht het vastrechttarief".
Dat wij nu reeds met eenige tusschenmaat-
regelen zijn gekomen vindt zijn oorzaak in de
uitspraak van den I-Ioogen Raad inzake het bus-
senvraagstuk, waarvan wij op Woensdag 22 Mei
jl. uit de dagbladen kennis hebben kunnen ne
men en waarbij wij verrassende resultaten heb
ben kunnen constateeren ten opzichte van het
vervoer. Terstond hebben wij dan ook maat
regelen getroffen. Wij hebben ons gerealieserd,
dat de bussen niet meer reden en hebben ons
beraden, hoe wij daarop dienden te reageeren.
Nu de laatste dagen bewezen hebben, dat het
een en ander tot gevolg had een werkelijke stij
ging van den omzet, hebben wij daarop gerea
geerd door goedkoopere tarieven in te voeren.
Dank zij den minister van Waterstaat, met
wien een enkel telefoontje reeds de zoo nood
zakelijke toestemming bracht hebben wij reeds
de Pinksterretours kunnen invoeren, waarbij
succes geenszins is uitgebleven.
Over de ontvangsten tijdens de Pink
sterdagen zijn wij bijzonder tevreden.
„Moge daarom deze nieuwe maatregelen in
het bijzonder het reizigersvervoer stimuieeren.
Wij willen allemaal het vervoer zoo goedkoop
mogelijk maken-
Een zoo hoog mogelijk opgevoerde vervoers-
dichtheid brengt een lagen kostprijs. Voor de
grootst mogelijke economie van het vervoer is
het van het grootste belang de hoogste verkeers
dichtheid te concentreeren op het railbedrijf.
dat bij eenig accres het goedkoopst kan wer
ken".
In dit opzicht bezien is prof. Goudriaan van
oordeel, dat de belangen van het publiek het
beste worden gediend door het railverkeer. Daar
vindt men immers de grootste veiligheid en de
beste verkeerszekerheid. Voor wat de kosten be
treft, kan de economie dan pas goed beoordeeld
worden, wanneer de massa wederom tot het
railvervoer is teruggebracht.
Lagere tarieven mogelijk.
Wij kunnen onze tarieven nog meer gaan ver
lagen wanneer de concurrentie zal zijn opgehe
ven evenals bij het postbedrijf.
In dit opzicht kan men een vergelijking trek
ken tusschen het postbedrijf en het onze. Het
postbedrijf wordt steeds goedkooper en kan
meer uitbreiding geven aan de zoo noodzake
lijke service.
Dat kunnen wij zeker ook, als maar de con
currentie van het tooneel verdwijnt. Het rail
verkeer is en blijft het goedkoopste vervoermid
del op de dichtste trajecten.
Door de invoering van deze beide tusschen-
tijdsche maatregelen zoo verklaarde de presi
dent-directeur tenslotte, bereiken wij, dat nu
eindelijk het particuliere vervoer, dat daarop
toch feitelijk het eerste aanspraak kan maken,
profijt zal kunnen trekken van goedkoopere ta
rieven. Met forsche slagen willen wij tot een
aanmerkelijke vereenvoudiging zien te komen.
Het is evenwel nog lang niet eenvoudig genoeg.
Zelfs in de retourbiljetten zien wij een nood
oplossing. Wij moeten komen naar het goed
koopere enkele reis-tarief, waarbij wij als na
tionaal bedrijf het geheele land ook de inwo
ners van de grensprovincies een dienst kunnen
bewijzen,
Mongoolsche troepen zouden
zware verliezen geleden hebben,
TOKIO 1 Juni (D. N. B.) De troepen van
Buiten-Mongolië hebben bij hun poging in
Mandsjoekwo binnen te dringen, zwarè verlie
zen geleden. Deze week alleen hebben zij ruim
300 dooden achtergelaten. Nadat de vorige week
talrijke Buiten Mongoolsche vliegtuigen konden
worden neergehaald, is sinds eenige dagen geen
vijandig vliegtuig meer in het grensgebied ver
schenen.
De Japanners zijn hier in de lucht weer vol
komen de baas.
\ïf OOR een Groentje in Haarlem's
Dagblad behoeft U slechts heel wei
nig te betalen en U hebt er heel veel
profijt van.
Een voofdeeliger combinatie is niet
mogelijk.
(Bij Hoenderlo zijn 500 H.A. heide
door brand verwoest. Oorzaak
waarschijnlijkeen achteloos weg
geworpen sigaar of sigaret).
Weer zijn honderden hectaren,
Mooie hei in brand gezet,
En als men 't zoekt te verklaren:
Peuk sigaar of sigaret.
Zal men het dan nimmer leeren,
Dat w' ons kostlijk heiterrein,
Moeten sparen en waardeeren,
En 't geen aschbak hoort te zijn?
Is er heusch na al die branden
Van de heide, ieder jaar,
Geen besef nog in den lande,
Voor dit brandende gevaar?
Zijn er zooveel harde koppen,
Waar men zelfs na langen tijd,
Dit benul niet in kan stoppen,
Al wordt het er ingehei-d?
Zijn er mogelijk nog velen.
Die zoo bot zijn van gemoed.
Dat het hun geen steek kan schelen.
Ook al staat de hei in gloed?
Als 't zoo is. wensch je die mènschen
Naar de Mooker hei toe, maar.
Ook dat mag je weer niet wenschen,
Want dan dreigt daar weer gevaar.
Maar ik kan dit niet aanvaarden.
Menschen, die de hei opgaan.
Vinden het vanzelf van waarde,
Dat haar schoonheid blijft bestaan.
Dus. al is 't ontelbre malen
Reeds gezegd, ik zal het maar
Voor de x-de maal herhalen:
Denk om 't heide brandgevaar!
P. GASUS.
Tsjechische en Joodsche kinderen
passeeren onze grens.
Op doorreis naar Engeland.
OLDENZAAL, 1 Juni Honderdvierentwintig
Tsjechische en Joodsche kinderen, afkomstig
uit Tsjecho Slowakije passeerden hedenmor
gen met den D-trein van half acht het station
Oldenzaal. Zij waren op weg naar Rotterdam,
vanwaar zij naar Engeland zullen oversteken.
Vier dooden bij ongeluk op
Poolscb vaartuig.
PUCK. 31 Mei (P.A.T.i - Vanavond heeft
zich tijdens herstelwerkzaamheden aan een
visschersvaartuig in de haven van Puck aan de
Poolsche kust een benzine-ontplofflng voorge
daan, tengevolge waarvan het vaartuig is ge
zonken.
Vier personen kwamen om het leven en ze
ven zijn zwaar gewond.
f3^ RINS Bernhard heeft een kleurenfilm ver-
vaardigd van Prinses Beatrix, die van
Vrijdag 2 Juni af gelijktijdig in de Cineac Thea
ters te Amsterdam, Den Haag en Rotterdam zal
worden vertoond. Overeenkomstig den wensch
van Z. K. H. komt de opbrengst van deze film
ten goede aan de ontspanningsgelegenheden voor
militairen aan de grens en in de garnizoenen.
Het is werkelijk alleraardigst, zooals
deze film een kijk geeft op het leven
van ons Kroonprinselijk Gezin op het
paleis te Soestdijk, een leven, waarin
de kleine Prinses Beatrix zoo vaak
het middelpunt vormt. Talrijke tref
fende tooneeltjes gaan aan ons oog
voorbij. Wij zien het kleine Prinsesje,
alleen staand, alleen loopend, nu en
dan eens vallende, maar onvermoeid
opstaande en ronddribbelende met de
verbaasde belangstelling die het kind
voor alle voorwerpen in zijn omgeving
heeft. Wij zien haar aan de hand van
Prinses Juliana, wij zien haar spelen
de met haar speelgoed, spelende ook
met de hondjes, waarvoor zij heele-
maal geen vrees heeft. Wij zien haar
binnen in het paleis en in het park,
waar de eendjes haar jonge aandacht
vragen.
Het Nederlandsch publiek, dat reeds
zoo'n belangstelling heeft getoond
voor de foto's van onze kleine Prinses,
zal deze film ongetwijfeld met groote
sympathie ontvangen.
Het woord is aan
Wallis:
Geef ieder oogenblik zijn
recht, dat is het eerste ver-
eischte om gelukkig te wor
den.
HEDEN: 16 PAGINA'S
BINNENLAND.
pag.
De spoorwegen voeren weekeind-retours en
vacantie-maandretours in. 1
De grenstroepen krijgen, zoodra het moge
lijk is. een maand verlof. 2
Bij een schippersgezin te Groningen heeft
de typhus reeds drie slachtoffers geéischt 3
Amsterdam's raad wijkt bij de benoeming
van een hoogleeraar van de voordracht af. 3
Door onvoorzichtigheid is een groot stuk na
tuurschoon op de Veluwe verwoest 3
In de Arasterdamsche bankzwcndelzaak is
vier- en anderhalf jaar gevangenisstraf ge-
eischt. 6
Minister Romme wil het verplichte karakter
van de kinderbijslagregeling niet laten
varen. 9
BUITENLAND.
Blijkens de gisteren door Molotof gehouden
rede is Moskou nog niet geheel voldaan
over de Britsch-Fransclie voorstellen 5
Het Russische antwoord op de Britsch-Fran-
sche voorstellen wordt morgen verwacht. 5
Hel Duitsch-Deenschc niet-aanvalspact is
gisteren te Berlijn onderteekend. 5
SPORT.
Sportgesprek van de week 8
ARTIKELEN, enz.
R. P.: Het circuit van Zandvoort. 1
Vr. S.: In Engeland. 3
H. D. Vertelling: Wimpie 4
Van onzen correspondent tc Genève: Uit den
Volkenbondsraad. 6
K. de Jong: Muzikale voordrachtavond leer
lingen Jcanettc Wüst. 6
Van een bijzondcren correspondent: Malta,
schildwacht hij de as van de Middelland-
schc Zee. 9
Voor de Vrouw 11
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Handelsverkeer Ne-
derland-Ned. Oost-Indië. 15
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge-
op
■I
ft*
CL/
I f
De eerste schreden van H. K. H,
Prinses Beatrix.
Prinses Juliana buigt zich over
haar dochter.
De kleine Prinses met haar
speelkameraadje.