Haarlem's Dagblad Een Watteau gestolen. Toekomst auto. KIEST Goldschmeding Vredesorganisatie Auto reed tegen een trein Engelsche credieten Poolsche bewapening? Het Belangrijkste 56e Jaargang No. 17171 Uitgave Lonreno Coster, Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Dinsiïag 13 juni 1939 Abonnementen per week f 0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden I 3.25 franco per post f3.55. losse nummer» 6 cent per ex. Advertenticni-5 regel* f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclame» f 0.6O per regel. Regelabonnenientatarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regel* f 0.60. elke regel meer f 0.15. Groentje* zie rubriek. Er is een Watteau gestolen uit het Louvre. Dat is een groote sensatie, zelfs in dezen tijd. In 1911, toen in de wereld een rust heerschte, die wij ons niet meer kunnen voorstellen, werd uit hetzelfde museum de Mona Lisa van Leo nardo da Vinei geroofd en er zullen weinig ouderen zijn die zich de geweldige opwinding niet herinneren, die deze gebeurtenis veroor zaakte. Twee jaar duurde het eer het portret van de vrouw met den raadselachtigen glim lach teruggevonden werd. En in dien tij4 ver diepte men zich in dezelfde gissingen omtrent de beweegredenen van den dief, die nu ge maakt zullen worden. Want al moge „l'Indif- férent" van Watteau niet zulk een bekendheid bij de massa hebben als de Mona Lisa ook wel „la Gioconde" genoemd omdat zij de vrouw was van Francesco del Giocondohet behoort tot de erkende meesterwerken van de Fransche schilderkunst en er is geen stad ter wereld denkbaar waar niet menschen leven die het herkennen zouden. Zoodat het schilderijtje onverkoopbaar is. Trachtte de roover het aan den man te brengen, hij zou onmiddellijk ont dekt en gegrepen worden. De publicatie van foto's van het werk vergroot zijn kwade kansen nog. Hij moet dat zelf wel beseffen en kan geen gewone dief zijn. Die zou zijn streven op min der gevaarlijke objecten hebben gericht. Even als in het geval van de Mona Lisa moet men dus wel aannemen, dat hij zoo bevangen is ge raakt door de schoonheid van Watteau's beko rend spel van kleur-en-licht, dat hij de be geerte niet langer heeft kunnen weerstaan om dit werk te bezitten en zich telkens weer in zjjn beschouwing te kunnen vermeien. Toen de zaalwachters merkten dat het ver dwenen was hebben zij eerst in de meening verkeerd dat het naar den restaurateur of naar een tentoonstelling zou zijn gezonden, Dat heeft tijdverlies gegeven. Men zou zoo zeggen dat die verkeerde veronderstelling, die al meermalen het onderzoek naar museumdiefstallen heeft vertraagd, voor komen zou kunnen worden als de regel werd ingesteld, geen schilderijen voor restauratie of tentoonstelling weg te nemen zonder het personeel daar eerst van op de hoogte te stellen. Enfin. Toepassing van duurzame or ganisatiemaatregelen is geen sterk punt in Frankrijk en daar zal het wel aan liggen. Iedere volksaard heeft zijn kenmerkende te kortkomingen. Nadat gebleken was dat het schilderij ge stolen moest zijn ging men alle bezoekers, die het Louvre verlieten, fouilleeren. Dat klinkt wonderlijk, maar is het niet, want het ver dwenen kunstwerk is klein. Het meet maar 25 X 20 cM., zoodat de dief het al heel ge makkelijk onder zijn jas meegenomen zal hebben. Blijkbaar heeft hij het niet eens uit de lijst gesneden, want die is ook verdwe nen. Het zou wel eens heel moeilijk kunnen blijken, het terug te krijgen en de knapste koppen van de Süreté, de Sherlock Holmes sen van Parijs, zullen er wellicht op moeten gaan piekeren. Het schilderij „lTndifférent", letterlijk ver taald „de onverschillige", beeldt geen norsche onverschilligheid maar integendeel de blijde zorgeloosheid van de jeugd uit. Het stelt een zwierïgen knaap voor, in de houding van een danser die een luchtigen pas maakt. De linker arm is horizontaal uitgestrekt, de rechter houdt in sierlijk gebaar een slip van den mantel op die van den rechterschouder hangt. Blauw en rose zijn de domineerende kleuren; prachtig is het glinsterend satijnen gewaad geschilderd. Antoine Watteau, geboren te Valenciennes in 1684, gestorven te Nogent-sur-Marne in 1721, moet dit meesterwerk omstreeks zijn dertigste jaar gewrocht hebben. Het kwam zeventig jaar geleden, bij erflating, in het bezit van het Louvre. En nu zijn de berichten te wachten omtrent het politie-onderzoek, dat in vollen gang is en natuurlijk begonnen met de jacht op vinger afdrukken. R. P. Mes getrokken tijdens twist. Vechtpartij met doodelijken afloop. DEURNE, 13 Juni. In den afgeloo pen nacht is bij ccn vechtpartij een 21- jarige jongen met een mes zoo ernstig gewond, dat hij onmiddellijk dood was. Omstreeks het middernachtelijk uur ontstond nabij café Den Dolder, in de Sint Jozefparochie alhier twist tusschen eenige jongelui, waarbij de circa 21-jarige van G. zoodanig door den 25- jarigen L. met een mes werd gestoken dat hij vrijwel onmiddellijk dood was. Zekere F. liep bovendien een snijwonde in den schouder op. Hij werd door dokter Wiegersma behandeld en kon naar zijn woning worden overgebracht. De gemeentepolitie heeft den dader in zijn woning gearresteerd. Hij heeft een volledige be kentenis afgelegd. Omtrent de oorzaak van den noodlottigen twist verkeert rhen nog in het onzekere; vermoedelijk heeft men met een oude voetbalkwestie te doen. L. wordt naar Roermond overgebracht. Het lijk is in beslag genomen. Ook de bodem van de Seine moet een goudschat herbergen. Hier zonk in 1789 het vaartuig „Telemaque", dat een lading goud en zilver aan boord had. Een bergingsmaatschappij is thans bezig de ligging van het schip vast te stellen. (In Amerika wordt voorspéld, dat de auto der toekomst voorzien zal zijn van gemakkelijke stoelen, een zonnetentdak, bedden, waschtafels enz.) Men is in Amerika Altijd sterk in het voorspellen, Daarin weet men voor en na, Krasse dingen te vertellen. Als ik me dus niet vergis, Zullen de automobielen, Als de tijd wat verder is, Buitenhuisjes zijn op wielen. Vooralsnog snap ik niet goed, Hoe men 't allemaal zal bergen. Want zoo'n installatie moet Geen geringe ruimte vergen. 't Zonnetentdak gaat nog wel, Maar met sanitair en bedden, Alles levensgroot model, Zal men 't niet zoo maklijk redden. 't Wordt ook nieuw in elk geval, Zich in makkelijke stoelen, Glijdend over berg en dal, Rustig aan den rol te voelen. Wie in deze toekomst ziet, Die aanschouwt met vrees intusschen, Op het auto sportgebied, Horden echte wilde bussen. Als het zoover komen moet, Met gevaar in alle hoeken, Zend 'k u nog een afscheidsgroet, Maar dan ga 'k de stilte zoeken. P. GASUS. een PIANO of VLEUGEL bij Zeldzaam ruime keus kwaliteits merken, Concurreerende prijzen. Nieuwe en bespeelde instrumenten. Vakkundige bediening. Op 1ste klas Service afgestemd. Vraagt eens PRIJS en VOORWAARDEN. GOLDSCHMEDING GROOTE MARKT HAARLEM (Adv. ingez. Med.) Dr. MENNO TER BRAAK EN „HET VADERLAND". 's-GRAVENHAGE, 13 Juni. Naar wij vernemen, heeft het eenigen tijd geleden gerezen geschil bij Het Vaderland, be treffende de letterkundige medewerking van Dr. Menno ter Braak, een voor beide zijden bevredigende wijze oplossing gevonden. der landmacht gewijzigd. Vier legerkorpsen ingesteld. Bij K.B. van 19 Mei 1939 is vastgesteld de „samenstelling van de Koninklijke landmacht op voet van vrede". In verband daarmee is een nieuw boekwerk „vredesorganisatie" op de landsdrukkerij ter perse. De vredesorganisatie der landmacht wordt bij dit Koninklijk besluit veranderd. De hoofd zaken dezer hervorming komen hier op neer: de huidige (vredes) divisies worden leger korpsen. De brigades worden divisies en de lichte brigade wordt lichte divisie. De artilleriebrigades worden opgeheven en de beide regimenten van elke brigade worden over de divisies verdeeld, zoodat er bij elke (nieuwe) divisie één komt. Door deze hervorming zal er niet alleen meer overeenkomst komen tusschen de oor- logs- en de vredesorganisatie, maar ook nauwere samenwerking tusschen de verschil lende wapens, met name de artillerie en de in fanterie. worden bereikt. Bij de legerkorpsen zal een „legerkorps- artilleriecommandant" gaan optreden. Men verwacht dat deze functies aanvankelijk door de huidige commandanten der artilleriebri gades zullen worden vervuld. Treinpassagier licht gewond Ongeluk op onbewaakten overweg Maandagavond even na zeven uur is op den onbewaakten overweg aan den Laanslootsche- weg te Rotterdam een ongeluk gebeurd, dat wonderlijk goed is afgeloopen. Een vrachtauto, bestuurd door den 47- jarigen J. C., rijdende in de richting Rotter dam, wilde den overweg passeeren, juist op het moment, dat uit de richting Schiedam een electrische trein naderde. Hoewel het uitzicht ter plaatse goed is, be merkte de autobestuurder den trein eerst op het laatste oogenblik. Een botsing was niet meer te vermijden. Met een hevigen slag reed de auto tegen het tweede rijtuig van den trein. De auto werd eenige meters meegesleurd en vervolgens ondersteboven langs den kant van de spoorbaan geworpen. Hierbij werd de voor zijde der auto totaal vernield. De bestuurder, evenals zijn naast hem zittende echtgenoote, kwam met den schrik vrij. De trein werd ernstig beschadigd. De linkerzijkant van het tweede rijtuig werd ingedrukt, de treeplank van het middenportier afgerukt en eenige ruiten werden vernield. Een in het rijtuig zittende passagier, de machinist J. de B. uit Maassluis, liep door glasscherven verwondingen op aan gelaat en polsen. Met vijftien minuten vertraging reed de trein door naar het station Delftsche Poort, waar de lichtgewonde per auto van den G.G. en G.D. naar het ziekenhuis aan den Bergweg werd vervoerd. Na behandeld te zijn. kon hij zijn weg vervolgen. De werkloosheid te Haarlem. Weer 105 minder. In de afgeloopen week daalde het aantal werkloozen te Haarlem met 105. Voor het eerst sinds langen tijd is nu de mijlpaal van 4500 werkloozen be reikt. Er zijn nu 580 werkloozen minder dan in 1938. Het verschil met 1937 is 746. met 1936: 1521 en met 1935 790. VOORBEURS TE AMSTERDAM. De wisselmarkt had hedenmorgen een fluc- tueerend verloop. Bij opening lagen de koer sen der buitenlandsche deviezen vrijwel weer op het peil van gisteren en za^ het er naar uit, dat in de kenmerkende situatie van de wisselmarkt geen wijziging was gekomen. De gulden bewoog zich nog steeds tegenover den dollar op een laag niveau, en de mogelijkheid van een kabinetscrisis hing opnieuw boven de markt. Later op den ochtend trad evenwel een kentering in. De buitenlandsche deviezen liepen plotseling vrij scherp achteruit, waar mee de gulden een dienovereenkomstig her stel vertoonde. Het pond sterling fluctueerde aanvankelijk tusschen 8.81 en 8.81 3/4, waarna een reactie volgde tot 8.80 3/48.81. De dollar opende tusschen 1.88 1/161.88 1/4, waarna ook het Amerikaansche devies terugliep en op 1.87 15/16 in het midden belandde. De leiding bij deze plotselinge reactie der buitenlandsche deviezen scheen uit te gaan van de belga, die wel het scherpst van alle een daling aan den dag legde. Geopend op 32.0103. liep de Belgische valuta terug tot 31.9031.95. Omtrent de oorzaken hiervan tastte men volkomen in het duister. Ook in Londen en elders gaf de belga een dergelijke reactie te zien. Overigens waren de koersverschillen niet groot, en was de affaire niet van beteekenis, hoewel de ommekeer in de stemming wel iets meer levendigheid teweeg bracht. De Fransche franc bewoog zich tusschen 4.981/4y2, de Zwitsersche frank onveranderd op 42.4142.43, en de rijksmark op 74.45 75.55. Overeenkomstig het verloop van Wallstreet had het voorbeurs-effectenverkeer een gedrukt voorkomen. De meeste fondsen liepen een paar punten terug, en de affaire droeg een ongeanimeerd karakter Eenige belangstelling ging uit naar aandeelen Koninklijke en op de Amerikaansche markt naar de Steel Shares. voor de Poolsche delegatie deze week te Londen. LONDEN, 13 Juni. In bevoegde kringen verluidt dat de Engelsche re geering aan Polen credieten zal toe staan zooals zij dit aan Turkije heeft gedaan en die in de eerste plaats be doeld zijn om de Poolsche bewapening te financieren. De onderhandelingen tusschen het Britsche ministerie van financiën en de Poolsche delegatie, die onder leiding van overste Koe hier in den loop van deze week zal aankomen, hebben ten doel credieten te verschaffen voor den aankoop van zware bommenwerpers, zware artillerie en machines voor de Poolsche bewapeningsindustrie.. £United Press) Dynamiet in spoorwegtunnel gevonden in Ontario? DETROIT. 13 Juni (Reuter). Volgens de „Detroit News" zouden verschei dene staafjes dynamiet gevonden zijn onder een spoorwegtunnel ten Oosten van Windsor in Ontario. Deze ontdekking zou gedaan zijn kort vóór het bezoek van den koning en de koningin van Engeland op 6 Juni. De politie verklaart van een dergelijke ontdekking niets te weten. Waarom geen BETERE bril? KEIP levert die. Gr Houtstraat naast Luxor (Adv. ingez. Med.) Opzettelijk kanaal ingereden? Drama te Koedijk voor het Amsterdamsche Gerechtshof. AMSTERDAM, 13 Juni. Na een sensatio- neele terechtzitting van de rechtbank te Alk maar sprak dit college den melkrijder B. uit Bergen vrij van de hem ten laste gelegde moord op zijn drie jeugdige kinderen, Anna. Emerentia en Wilhelmina en poging tot moord op zijn vrouw en zijn baby. Een afschuwelijk misdrijf, dat door den of ficier van Justitie te Alkmaar bewezen werd geacht en waarvoor hij tegen verdachte na een bewogen zitting levenslange gevangenis straf eischte. Het O.M. ging van het vrijsprekend vonnis in appèl en vandaag stond de melkrijder te recht voor het Gerechtshof te Amsterdam, cepresideerd door mr. Joh. M. Jolles. Raads- heeren waren mr. W. Smit en mr. S. G. Ca- nis. De advocaat-generaal, mr. dr. D. Reilingh nam het O. M. waar. De dagvaarding. Aan verdachte is poging lot moord op zijn vrouw en baby ten laste gelegd. Tengevolge van aan zijn wil onafhankelijke omstandig heden is deze poging mislukt. Dan is ten laste gelegd dat hij ter uitvoering van zijn te voren beraamd plan en genomen besluit om opzettelijk zijn kinderen Anna Emerentia B.. Emerentia Elisabeth B en Wilhelmina Cor nelia B.. door verdrinking van het leven te berooven opzettelijk na kalm beraad en rus- tig overleg toen hij als bestuurder van een vierwielig motorrijtuig waarin behalve zijn echtgenoote ook zijn drie genoemde kinde ren waren gezeten, daarmede reed over den Helderschen weg onder Koedijk, met dat mo torrijtuig opzettelijk overeenkomstig zijn bedoeling in genoemd Kanaal heeft laten rijden, nadat hij zelf eerst tijdig zich daaruit had verwijderd. De eerste getuige is de landbouwer Prins. Hu had van een afstand het ongeluk zien gebeuren. De weg was tamelijk glad. de auto was hem met een kalm gangetje voorbij gereden, plotse ling hoorde hij een vreemd geluid. Getuige keek om en zag de wagen pardoes in het kanaal ver dwijnen. Direct was hij te hulp geschoten. Ver dachte was al uit de auto en stond in het water en schreeuwde om hulp. „Hij deed zoo vreemd, dat ik dacht dat hij gek was. De auto stond pa rallel aan den weg op een afstand van een paar meter uit den wal. De koplichten brandden, maar in de auto waren de lichten uit. President: „En wat deed verdachte?" Getuige: „Hij wilde het water in en riep: „Help help, m'n vrouw en de kinderen". Inmiddels waren er meer menschten te hulp geschoten en de vrouw en de baby waren met veel moeite uit de auto gehaald. Toen de drie zusjes op den wal waren gebracht, bleken de le vensgeesten reeds geweken. President: „En sprak verdachte direct na de redding reeds over een hondje, dat over den weg had geloopen?" Getuige: „Neen, daar praatte hij pas over, toen ik hem in het ziekenhuis bezocht." Getuige vertelt dan nog. dat ter plaatse geen kuil in den weg was: „Ik ben huurder van de berm, dus ik weet 't." Wel was de linkervoorband van de huurauto glad. Pres.: „En weet u iets van honden in de buurt?" „Neen," antwoordde de getuige, daar is me niets van bekend. Ik ben een van de weinigen in de buurt, die een hond heeft en de mijne lag kalm achter de kachel. Getuige J Steyn, die bij de redding gehol pen had en die het dak van de auto had open gesneden. vertelt, dat de weg ter plaatste erg glad was Een paar uur tevoren had hij van gladheid niets gemerkt. (De zitting duurt voort). Het woord is aan Gustave Ie Bon: Het kleine aanhoudende heldendom is moeilijker dan het groote toevallige helden dom. Fransche veronderstellingen inzake liet drielanden-pact. Overeenstemming met Volkenbondshandvest. PARIJS, 13 Juni (Havas). De „Jour" meldt uit Londen, dat, tenzij de Sovjet-regeering op het laatste oogenblik met onvoorziene bezwa ren komt, het Fransch-Britsch-Russische ver drag de volgende punten zal kunnen bevatten: 1. De Sovjet-Unie verplicht zich Frankrijk en Engeland te hulp te komen in geval van een directen aanval op hun onschendbaarheid en onafhankelijkheid. Zij verplicht zich met Frankrijk en Engeland hulp te bieden aan de gegarandeerde staten: België, Polen, Grieken land, Turkije en Roemenië. 2. Frankrijk en Engeland verplichten zich de Sovjet-Unie te hulp te komen bij een recht- streekschen aanval tegen haar grondgebied en met haar samen te werken in geval van een aanval, die, zonder direct tegen haar gericht te zijn, haar onafhankelijkheid en onschendbaar heid in gevaar zou brengen. 3. De drie mogendheden verplichten zich overleg te plegen met het oog op een gemeen schappelijke actie tot het onderdrukken van iedere daad van agressie in Europa. 4. Zij verplichten zich, wanneer zij eenmaal in een oorlog gewikkeld zijn, niet afzonderlijk vredes- of wapenstilstandsonderhandelingen aan te knoopen. De preambule zal vaststellen dat 't verdrag een strikt defensief karakter heeft en in overeen stemming is met de gedachte van het Volken bondshandvest. Het verdrag zal voor tien jaar gelden en onverwijld zullen technische bespre kingen over de practische samenwerking be gonnen worden. De Randstaten zullen niet jenoemd worden, doch niets zal de militaire deskundigen verhinderen alle mogelijkheden van indirecte agressie te bestudeeren. Eenige bladen melden dat te Londen in den Iaatsten tijd rapporten zijn ontvangen waar uit blijkt, dat Duitschland van ieder verschil van meening tusschen Rusland en Engeland zou profiteeren om nieuwe penetratie te be proeven op de wijze waarmede het ver trouwd is. De „Ordre" schrijft in dit verband: „Men verneemt, dat de Britsche ambassadeur te Berlijn Londen heeft laten weten, dat het in het belang van den vrede dringend noodig is, dat een overeenkomst met Moskou wordt ge sloten en dat men alleen daardoor het Derde Rijk zou kunnen verhinderen de daden van agressie ten uitvoer te leggen, De „Oeuvre" publiceert een dergelijk bericht Felle boschbranilen in Britsch- Inrlië. Dorpsbewoners en vee in de vlammen omgekomen. ALLAHABAD. 13 Juni In de provincies Tehri en Garhwall zijn groote boschbranden uitgebroken, die reeds een enorme oppervlakte hebben aangetast. Vijftig dorpsbewoners en honderden stuks vee zijn verbrand. Een groot aantal dorpelingen ontsnapte aan de vlammen door in de met roet bedekte rivier te springen. (United Press). Autotocht voor ouden van dagen. Tweede opgave van giften. Luth. Weeshuis f 10,Fam. H. f 10,H. f5.Garage den Hout f5,H. f2,50; Mevr. J. D. f 2,50; Mevr. E. f2,50; Mevr. A—B. f2,50; Mevr. D.S. f 10.—: B F. f 2,50: H. f 2,50; E. A. V. f5,Regenten Hofje Heythuizen f 10. Regenten Hofje Noblet f 10,R. R. f 1,50; M. f2,50; V. f 1,H. O. D. f5,—; M. D. f5,—. Totaal f 95, Het gironummer van den penningmeester is 20365. Wij vestigen nog eens de aandacht van onze stadgenooten op dit gironummer; wie voor dit doel een gift afstaat helpt mede, velen ouden van dagen een heerlijken dag te bezorgen. HEDEN: 14 PAGINA'S. HAARLEM EN OMGEVING. Aantal werkloozen te Haarlem is tot 4500 gedaald. BINNENLAND. De vredesorganisatie der landmacht wordt gewijzigd. De Javasche Bank keert tien procent uit. De plannen voor het Noordzeckanaal. Met de spoorwegen uit kampeeren. Spoorweganecdoten. BUITENLAND. Uit het Louvre is ccn beroemd schilderij van Watteau verdwenen. De Engelsche minister van buitenlandsche zaken Lord Halifax, heeft in het Hooger- huis nogmaals de richtlijnen der Britsche politiek uiteengezet. SPORT. Hellemons wint het Nederlandsch wegren- kampioenschap. ARTIKELEN, enz. R. P.: Een Watteau gestolen. J. B. Schuil over „Zaken met Amerika" R. P.: Een merkwaardig bedrijf. Brusselsclie correspondentie: België behoudt zich zijn vrijheid van handelen voor. De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op LAATSTE BERICHTEN pag. 1

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1