Film vol brute kracht.
Wreede tralies van
„De Gouden kooi".
Tijdelijke Tentoonstelling
in Teyler.
ZATERDAG 17 JUNI 1939
HAAREEM'S DAGBEAD
Vf
Nieuwe danswervelingen
van GINGER ROGERS
en FRED. AST Al RE.
Ginger Rogers en Fred Astaire.
(Rembrandt).
De geschiedenis van Vernon en Irene Castle
heet deze film. Zij zou ook „de geschiedenis van
den modernen dans" kunnen heeten, want we
beleven er de opkomst in van zoo ongeveer alle
dansen, die in de moderne danszaal het burger
recht hebben verworven. Wü leeren er tevens in
dat de „pioniers" op dit gebied door een ware
rijst-eri-brij-berg van vooroordeel moesten heen-
bijten voordat zij met hun nieuw genre- eerst de
impresario's en vervolgens het publiek kon
den bereiken. Vernon en Irene Castle zijn twee
van die onvérzeltelijken, die in de toekomst van
den foxtrott blijven gelooven en met alle macht
pogen dit nieuwtje aan de markt te brengen. Het
lijkt aanvankelijk een onbegonnen werk. De re
vueleiders zien er geen perspectief in. Zij willen
Vernon wel engagee-
ren, maar dan voor
een afgezaagd
zeepnummer". dat
blijkbaar voor een
groot deel van het uitgaande publiek een attrac
tie van de eerste soort is. Totdat de pientere
eigenaresse van een dancing de proef neemt. F,n
ziet, het succes is enorm. De dansen van het
Castle-duo krijgen vermaardheid en veroveren
stormenderhand de danszalen van alle wereld-
deelen.
Met deze episode is het eerste deel van de ge
schiedenis der Castles afgesloten. Het tweede
deel speelt zich af in 1914 en de daarop volgende
oorlogsjaren, als Vernon als oorlogsvlieger aan
het front dienst doet en de historie der Castles
een andere wending gaat nemen.
Het zoo langzamerhand klassiek geworden
paar Ginger RogersFred Astaire vervult de rol
van het jonge duo Castle, zoodat men er van
verzekerd kan zijn dat de vele dansen, die men
te zien krijgt, op virtuose wijze ten uitvoer wor
den gebracht. Een geestige noot is in de film ge
legd door hier en daar de costuums uit den „goe
den ouden tijd"'— vooral die der dames! aan
het oog te laten voorbijtrekken. Ook de oude
„Schlagers" geven de noodige sfeer aan de film.
In het journaal zijn we getuige van den in
tocht van lret Engelsche koningspaar in New
YorlQ 'Er is'-verder een 'amusante gekleurde
„Silly' symphony".
„TheKa.dcx Four" geven op het tooheel
knappe staaltjes van behendigheid en kracht aan
trapeze en andere toestellen.
offer en de overblijvenden moeten met hun door
angst gesloopte lichamen ook nog het werk van
de gestorvenen doen. Immers de boot moet op
den vastgestelden tijd de haven binnenloopen!
De hoofdmachinist weet er steeds weer den moed
in te houden, op de critiekste momenten is hij
daar tot ook hij door de ziekte wordt belaagd
Maar er is meer noodig om hem er onder te krij
gen, hij wordt beter en weet juist bijtijds een
grooter onheil te voorkomen.
We verlaten de Pacific Liner met de passa
giers, als zij op de plaats van bestemming zijn
aangekomen en begrijpen volkomen het wrange
lachje van den kapitein, als hij en wij opmer
kingen hooren van de passagiers als: „het is
toch wel erg, dat de dokter er niet was, ik ben
nu al een paar dagen verkouden geweest", enz.
De tweede film „Hotel Sacher" brengt ons
naar Weenen op den Oudejaarsavond 1913. In
Hotel Sacher verecnigden zich voor den oor
log de diplomalen van alle deelen der wereld.
Daar weid dikwijls meer geschiedenis gemaakt
dan in de regceringsbureaux. Na een luisterrij
ken Opera-avond gaan we na afloop mee naar
Hotel Sacher het oude jaar uitluiden. Het gaat
ei- uiterst opgewekt en luidruchtig toe, onge
merkt voor het gros der bezoekers voltrekt zich
een drama, dat eindigt met den dood van een
der hoofdpersonen, Willy Birgel, Het is een
film van spionn'age en liefde waarbij een Russi
sche spionne Sybille Schmitz, het vertrouwen en
de liefde van een Oostenrijksch hooggeplaatst
ambtenaar, Willy Birgel, misbruikt heeft. Met de
grootste belangstelling volgt men het geheele
verloop tot het tragisch einde.
De zoon van Frankenstein.
VOORTZETTING VAN DE
BEKENDE GRIEZEL-FILM.
De „Zoon van Frankenstein" zou de zoon van
Frankenstein niet zijn als hij het monster, dat
zijn vader met zooveel moeite geschapen en
schijnbaar weer vernietigd had. niet weer tot
nieuw leven wist te brengen. En dan zijn de
poppen weer aan het dansen. De bevolking van
het dorpje Frankenstein wordt weer opge
schrikt door eenige moorden, die alle op de
zelfde geheimzinnige manier geschieden. De
sinistere omgeving van dit fantastische dorp
werkt er nog toe mede om de griezeligheid van
deze mysterieuze ge
beurtenissen te ver-
hoogen. En dan is er
nog een nieuwe fi
guur namelijk Igor,
de man, die met een gebroken nek rondloopt en
op zijn hoorn blaast als er een nieuw slacht
offer valt. En Igor is goede maatjes met het
monster
Er is verder nog een eenarmige inspecteur en
het is Lionel Attwill, een var. de weinige
Amerikaansche acteurs, die de kunst verstaal
een Duitsch inspecteur uit te beelden zooals
hij is.
En dan is daar ook weer het monster zélf, dat
nu ook enkele zwakke oogenblikken heeft, ja
zelfs huilt bij het lijk van zijn vriend Igor, die
door den zoon van Frankenstein gedood is. Ver
der is er de zoon van den zoon van Franken
stein daar zit weer een nieuw vervolg in.
en dat kleine kereltje is de beste maatjes mei
het monster en geeft hem zelfs prentenboeken
cadeau. Totdat het monster tenslotte door dep
dood van Igor in woede ontsteekt en na een
spannend gevecht door den zoon van Franken-
VICTOR Mc. LACLEN in
PACIFIC LINER.
Zij. die met 'nun vacantie wel eens een zee
reisje hebben gemaakt en genoten hebben van
alle comfort, gezelligheid en frissche zeelucht
en weer voor een heel jaar gezondheid hebben
opgedaan, maken zich over het algemeen maar
weinig waar, dat er ook een andere, heel wat
minder aangename manier van zeereizen ma
ken is. Ze hebben, wanneer ze misschien eens
een rondgang door het schip hebben mogen ma
ken, mogelijk ook wel even een blik in de ma
chinekamer geworpen, maar vóórt ging het weer,
zoo vlug mogelijk.
De Pacific Liner brengt ons naar de ingewan
den van het schip, naar de stookplaats, waar de
vuren, noodig voor de drijfkracht van de ma
chines, branden. Het zijn ruige kerels, die sto
kers, die je niet moet
aanspreken met „wil
je alsjeblieft" of
„dank je wel", maar
die op een smake
lijke, hartige manier moeten worden aangeblaft
en uitgebulderd. De hoofdmachinist moet een
mannetjesputter zijn met een ijzersterken wil,
maar met hart voor zijn jongens. Zoo'n uitge
zochte kerel heeft de maatschappij gevonden in
Mc Clay, springlevend uitgebeeld door Victor
Mc. Laglen. Hij staat zijn mannetjes, één voor
één en desnoods allemaal tegelijk. En zij, zij
gaan voor hem door het vuur, al is er wel eens
een mopperaar, die in verzet tracht te komen.
Tusschen het werken en zwoegen daar bene
den en het vroolijke lustige leven op bet, dek i1
wel een sterke tegenstelling, die echter haar bit
terste hoogtepunt bereikt, wanneer er onder de
stokers cholera uitbreekt. Zij moeten nu abso
luut geisolcerd blijven, opgesloten in hun ver
blijven; de passagiers mogen er niets van mer
ken. De scheepsdokter strijdt een hopeloozen
strijd tegen den dood. Velen vallen als slacht-
Cinema
Frans Hals
stein in een put met kokenden zwavel wordt J
gegooid.
Voor dien tijd zijn er echter nog vele bliksem-
stralen langs de verweerde transen van het
kasteel der Frankenstein's geschoten en hebben
ook in het laboratorium de gebruikelijke wer
kende en sissende instrumenten hun werk ge
daan.
Wie het monster van Frankenstein kent zal
hem graag nog eens zien en wie dat genoegen
nog niet heeft gehad moet beslist eens gaan
kennismaken. Er wacht dan geen alledaagsche
ontmoeting. En van' het witte doek is nog nooit
iemand de zaal ingeloopen. Dat kan zelfs het
monster van Frankenstein niet.
Gave creatie van
Margaret Sullavan.
Natuurlijk herinnert u zich nog Margaret
Sullavan's hoofdrol, die Zijn speelde in de film
„Drie kameraden" en als u nu „De Gouden Kooi"
van haar gaat zien, zult. ge opnieuw zeker niet
worden teleurgesteld. Ook in deze rolprent,
naar het verhaal „Shopworn angel", waarvoor
het scenario werd geschreven door Walter Sat,
heeft. Margaret Sullavan weer gelegenheid te
over ons haar dief!) menschelijk spel te laten
zien.
Daisy Heath (Mar
garet Sullavan) een
gevierde actrice
heeft tot nu toe
steeds een luxe-leven
geleid, waarvan zijzelf steeds het middenpunt
vormde, totdat Bill Pettigrew (James Stewart)
een eenvoudig soldaat door een toeval in haar
leven komt. Hij wordt namelijk door haar auto
aangereden en zoo ontmoeten zij elkaar voor
het eerst. Mr. Baily, haar manager (een knappe
creatie van Walter Pidgcon) heeft haar lief en
ook zij houdt van hem, maar zij wil desondanks,
Bill zijn illusie niet ontnemen. Deze eenvoudige
cowboy, uit Texas afkomstig, krijgt Daisy lief
en wil haar trouwen, voordat hij New York zal
Luxor
Margaret Sullavan.
Bela Lugosi en Boris Karloff in „De Zoon van Frankenstein". (Frans Hals.)
moeten verlaten om naar Frankrijk te gaan.
Daisy wil hem dien waan-droom meegeven,
want Bill heeft zulke hooge idealen over liefde,
leven en dood, dat zij het misdadig vindt die
aan hem te ontnemen. En dus aan den voor
avond van zijn vertrek naar Frankrijk worden
ze door den veldprediker getrouwd, nadat Daisy
in eén ontroerende scène Sam Baily heeft over
tuigd. dat ze Bill dezen droom moet meegeven;
dat het besef, dat er een vrouw is, die hem lief
heeft en op hem wacht, hem meer moed zal ge
ven in den strijd te gaan. Bill wordt in Frankrijk
gedood en door de geheele film heen voelen we
dat dit noodlot onvermijdelijk is. Daisy ont
vangt zijn doodsbericht juist wanneer ze op
treedt in een cabaret, waar alles vroolijkheid,
licht en leven uitstraalt Het zijn deze schrille
tegenstellingen, die in deze rolprent zoo sterk
naar voren komen. Maar bovenal is het het spel
van Margaret Sullavan, op wier expressief ge
laat alle menschelijke aandoeningen worden
weerspiegeld. Deze verwende vrouw lëert door
de oogen van een eenvoudigen jongeman het
leven anders zien, haar egoisme vergeten en ten
slotte haar eigen geluk opofferen om aan Bill
op zijn laatste reis liet geluk mee te geven.
Naast Margaret Sullavan moet ook in de eerste
plaats James Stewart genoemd worden, die een
zeer aannemelijke creatie van Bill Pettigrew
geeft in al zijn kinderlijkheid en onbeholpenheid
en voorts ook Walter Pidgeon, die als Mr. Baily
zeer beheerscht spel te zien geeft. Een echt-
menschelijke film, waarin komische momenten
niet ontbreken, maar waarin de ernst van het
leven toch den boventoon voert. Deze rolprent
werd geregisseerd door H. C. Potter.
In het voorprogramma o.m. een zeer fraaie
kleurenfilm (waaraan de meer geperfection-
neerde licht installatie ook het hare bijdraagt)
getiteld: „Kersenbloesem in Japan", Zij geeft
ons een typischen kijk op de zeden en gewoonten
van het verre Oosten. Verder is nog een aller
grappigst teekenfilmpje te vermelden onder de
titel „A captain and the kids".
Teeken- en Schilderkunst.
NAGEKOMEN PREDIKBEURTEN
GEM. DES HEEREN, Wolstraat 7. V.m. 10 en
nam. 7: Dienst.
PROGRAMMA
Victor Mc. Laglen.
(Palace).
ZONDAG 18 JUNI.
HILVERSUM I 1875 en 415,5 M.
8.30 KRO. 9.30 NCRV. 12.15 KRO. 5.00
NCRV. 7.45—11.30 KRO.
8.30 Morgenwijding. 9.30 Gewijde muziek
(gr.pl.). 9-50 Nederlandsch Hervormde Kerk
dienst. Hierna: Gewijde muziek (gr.pl.). 12.15
Middenstandspraatje. 12.35 KRO-orkest (1.00
I.20 Boekbespreking). 1.45 R.K. Dameszang
koor met pianobegeleiding. 2.00 Godsdienst
onderricht voor ouderen. 2.30 Gramofoonmu-
ziek. 2.45 Inleiding volgende uitzending. 3.00
3e acte van de opera „Die Walküre" (opn.). 4.10
Gramofoonmuziek. 4.30 Ziekenhalfuur. 455
Gramofoonmuziek. 5.00 Gewijde muziek (gr.
pl i. 5.20 Gereformeerde Kerkdienst. Hierna-
Gewijde muziek (gr.pl.). 7.45 Berichten. 7.50
Gramofoonmuziek. 8.00 Berichten ANP, mede-
deelingen. 8.15 KRO-Symphonie-orkest en de
Koninklijke Zangvereeniging Schiedamsch
Mannenkoor „Orpheus". 9.00 Radiotooneel. 9.20
Vervolg concert. 10.00 Rococo-octet en gramo
foonmuziek. 10.30 Berichten ANP. 10.40 Epiloog.
II.00—11.30 Esperantolezing.
HILVERSUM II 301,5 M.
8.55 VARA, 10.00 VPRO, 12.00 AVRO, 5.00
VARA, 8.00—12.00 AVRO.
8.55 Orgelspel. 9.00 Berichten. 9.05 Tuin-
bouwhalfuurtje. 9.30 Orgelspel. 9.40 Causerie
„Van Staat en Maatschappij". 9.59 Berichten.
10.00 „In de vreugde dezer dagen", toespraak.
10.30 Protestantsche Kerkdienst. 11.50 „Tot de
Vrijzinnige Lutherschen". toespraak. 12.00 Cy
clus „Weg met de staketselen" 12.20 Berich
ten, Hierna: Omroeporkest en solist. 1.30 Cau
serie „Wat er in Indië gebeurt". 1.50 Gramo
foonmuziek. 2.00 Boekenhalfuur. 2.30 Baarnsch
klein gemengd koor. 2.50 Gramofoonmuziek.
3.00 Residentie-orkest en soliste. In de pauze:
Gramofoonmuziek. 4.25 Gramofoonmuziek.
4.30 Dansmuziek (gr.pl.) en reportage. 5.00
Jack de Vries' Internationals en solist. 5.30
Voor de kinderen. 6.00 Esmeralda. 6.30 Sport-
praatje. 6.45 Sportnieuws ANP. gramofoon
muziek. 7.00 VARA-Kalender 7.05 Causerie
„En toch ben ik van meening, dat7.20
„De Juni-feesten van de Jonge Pieter Jellen','
toespraak. 7.30 Bravour en Charme. 8.00 Be
richten ANP. radiojournaal, mededeelingen.
8.20 Residentie-orkest en solist. 9.15 Toespraak.
9.20 Gramofoonmuziek 9.25 Radiotooneel met
muziek. 10.05 AVRO-Amusementsorkest en de
Melody Sisters. 11.00 Berichten ANP. Orgel
spel 11.3012.00 AVRO-Dance-Band.
DROITWICH 1500 M.
12.40 Harry Davidson's orkest. 1.20 Gramo
foonmuziek. 1.4o Causerie „A top-hatted hero
of Waterloo". 1.55 Falkman's Apache-orkest
en soliste. 2.20 Voor tuinliefhebbers. 2.40 BBC-
Midiand-orkest. 3.40 Troise's Mandoline-orkest.
4.05 Causerie „Leaves of memory". 4.20 Cau
serie ..Christ and Money". 4.40 Gramofoon
muziek. 5.20 Boekbespreking. 5.40 Radiotooneel
met muziek. 6.05 Causerie „This and that".
6.20 Berichten. 6.30 Europeesch overzicht. 6.50
Ch Ernesco's kwintet en solist. 7.20—8.10
BBC-Theaterorkest en solisten. 8.15 Kerk
dienst. 9 05 Liefdadlgheidsoproep. 9.10 Berich
ten. 9.25 Causerie over „National Service".
9 40 BBC-Harmonie-orkest. 10.20 Fred Hartley's
sextet en solist. 10.50 Epiloog.
RADIO PARIS. 1648 M.
9.00 en 10.00 Gramofoonmuziek. 11,20 Loca-
telli-orkest. 12.00 Gramofoonmuziek. 12.30 Or
gelconcert. 12.50 Zang. 1.25 Visciano-orkest,
2.20 Opera-uitzending. 6.05 Gramofoonmuziek.
6.35 Radiotooneel. 7.20 Gramofoonmuziek. 8.50
André Cadou's orkest en solist. 9.20 Uit War
schau: Omroeporkest en -koor en -solisten.
10.45 Gramofoonmuziek. 11.2012.50 Jo Bouil
lon's dansorkest.
KEULEN 456 M.
6.20 Havenconcert. 8.35 Solistenconcert. 9.50
Gramofoonmuziek. 11.35 Omroeporkest. 12.20
Leo Eysoldt's orkest en •solist. 2.20 Populair
concert. 4 20 Otto Dobrindt's orkest en repor
tages. 7.50 Gramofooonmuziek. 8.35 Omroep
orkest en solist. 11.00 Omroepkleinorkest en
solisten. 11.35 Uit Florence :Angelini-orkest.
12.20—3.20 Omroeporkest en Silezisch gouw
orkest.
BRUSSEL 322 M.
9.00 Gramofoonmuziek. 10.20 Zang en or
gelspel. 11.35 Orgelconcert. 12.05, 12.20. 1.30,
2.05—2.20. en 2.35 Gramofoonmuziek. 3.20 en
4.20 Fanfare ..De Broederband". 6.20 Piano
voordracht. 6.50, 7.20 en 7.45 Gramofoonmu
ziek. 8.20 Bont programma. 10.30 Populair
concert. 11.20—12.20 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL 484 M.
9.20 Gramofoonmuziek, 10.20 Gevarieerd
programma. 11.20 Gramofoonmuziek. 11.35
Germaine Ego's orkest. 12.20 Gramofoonmu
ziek. 12.55 en 1.30 Omroepdansorkest. 1.55
2.15, 2.50 en 3.10 Gramofoonmuziek. 3.20 Zim-
mer-kwartet en solist 4.30 Gramofoonmuziek.
4.50 Pianovoordracht. 5.20. 7.15 en 7.35 Gramo
foonmuziek. 8.20 Cabaretprogramma. 9.05
Radiotooneel met muziek. 10.30 Omroepdans
orkest en soliste. 1.1.2012.20 Gramofoonmu
ziek.
DEUTSCI-ILANDSENDER 1571 M.
8,35 „Aida", opera' (opn.). 11.00 Berichten.
11.35—12.20 Omroepkleinorkest.
Radio IV! oors
KRUISSTRAAT 38 TEIEF. 14609
BETERE SERVICE
door
VAKMENSCHEN.
PHILIPS nieuwste serie v.a. f 89.
Ook op conditiën.
Adv ingez Med.)
MAANDAG 19 JUNI 1939.
HILVERSUM I. 1875 en 415.5 M.
NCRV-Uitzending.
8.00 Schriftlezing, meditatie. 8.15 Berichten,
gramofoonmuziek. (9.30 Gelukwenschen). 10.30
Morgendienst. 11.00 ChrisL lectuur. 11.30 Christ.
Friesche uitzending. 12.00 Berichten. 12.15 Gra
mofoonmuziek. 12.30 Orgelspel. 1.30 Stïchtsch
Salon-orkest en gramofoonmuziek. 3.00 Voor
tuinliefhebbers. 3.40 Gramofoonmuziek. 3.45
Bijbellezing. 4.45 Gramofoonmuziek. 5.15 Voor
de kinderen. 6.15 Gramofoonmuziek 6.30 Be
richten. vragenuurtje. (7.00 Berichten). 7.45
Gramofoonmuziek 8.00 Berichten A.N.P.. her
haling SOS-berichten. 8.15 Gramofoonmuziek.
8.45 Causerie „Kerkgebouw en Kerkdienst om
streeks 1600". 9.15 Orgelconcert. 10.00 Berich
ten A.N.P., actueel halfuur. 10.30 De Vedelaars.
10.45 Gymnastiekles. 11.00 De Vedelaars. 11.25
Gramofoonmuziek. C.a. 11.50 Schriftlezing.
HILVERSUM II 301.5 M.
Algemeen programma. verzorgd
door de VARA. 10.00—10.20 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek. (Ca. 8.16 Berichten).
10.00 Morgenwijding. 10.20 Orgelspel. 10.50 De
clamatie. 11.10 Gramofoonmuziek. 11.30 Viool en
piano. 12.00 Gramofoonmuziek. 12.15 Berichten.
12.17 Jack de Vries' Internationals en soliste.
12.45 Gramofoonmuziek 2.00 VAR A-orkest.
2,20 Fantasia en het VAR A-orkest. 3.00 Decla
matie. 3.30 Zang, piano en gramofoonmuziek.
.00 Gramofoonmuziek. 4.30 Voor de kinderen.
5.00 Orgelspel. 5.30 Gramofoonmuziek. 6.00 Es
meralda. 6.28 Berichten. 6.30 Muzikale causerie
(met gramofoonmuziek). 7.00 VARA-Kalender.
7.05 Sportpraatje. 7.30 Pianovoordracht. 8.05
Berichten A.N.P., 8.15 „Een achtste eeuw Zon
nestraal', toespraak. 8.25 Gramofoonmuziek. 9.00
VARA-orkest en solisten. 10.00 Berichten ANP.
10.10 Jack de Vries' Internationals. 10.40 De
clamatie met harpillustratics. 10.55 Gramofoon
muziek.
DROITWICII 1500 M.
11.20 Zang en' piano, 12.20 Causerie „Church
Music. The Age of Palestrina". 12.45 Orgelspel.
1.20 Reportage. 1.50 Orgelconcert. 3.20 L. Jef
fries en zijn orkest. 4.15 Gramofoonmuziek. 5.20
Walter Collin's orkest. 5.50 Reportage. 6.20 Be-
•ichten. 6.40 Uit Amerika: Causerie „Business
outlook from America". 6.45 Muzikale causerie.
.05 Radiotooneel. 7.25 De Heralds of Swing. 8.00
Radiotooneel met muziek. 9.00 Solistenconcert.
9.20 Berichten. 9.50 Buitenlandsch overzicht.
10.05 BBC-orkest. 10.50 Van Straten en zijn
Band. 11.20 Eddie Carroll's Band. 11.50 Gra
mofoonmuziek, 12.15 Berichten.
RADIO-PARIS 1648 M.
9.00 Gramofoonmuziek. 10.00 Het Bailly-or-
kest, 12.30 Zang. 1.25 Gramofoonmuziek. 2.35
Pianovoordracht. 3.30 Gramofoonmuziek. 3.35
Pianovoordracht, 3.50 en 4.40 Zang. 4.55 Gra
mofoonmuziek. 5.05 Zang. 5.40 Cello-voordracht.
6.35 Raugel-koor (met toelichting). 7.20 Het Ro
ger Ellis-orkest. 8.50 „Brummel", operette. 10.50
en 11.20 Gramofoonmuziek.
KEULEN 456 M.
6.50 Gramofoonmuziek. 7.35 Een Gouworkest.
8.50 Het Omroepamusements-sëxtet. 12.20 Vlie
geniersorkest. 1.35 Het Nedersaksenorkest en
solist. 2.30 Populair concert. 4.20 Het koor van
de Keulsche Bachvereeniging en soliste. 5.35
Militair concert. 6.40 Viool en piano. 7.30 Gra
mofoonmuziek. 8.30 Volksliederenconcert. 9.00
Westduitsch weekoverzicht. 9.20 De „Fünf fi-
delen Musikanten" en solist. 11.00 Het Omroep
orkest en solist. 11.40 Gevarieerd concert. 12.20
Gramofoonmuziek.
BRUSSEL 322 en 184 M.
322 M.: 12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30
Het Omroepdansorkest. 1.50, 5.20, 6.50 en 7.20
Gramofoonmuziek. 8 20 „Die Blume von Hawaii"
operette; 10.30 Het Omroepdansorkest en gra
mofoonmuziek.
484 M.: 12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30
Het Radio-orkest. 1.50 2.20 en 5.20 Gramofoon
muziek. 6.35 Het Radio-orkest. 7.35 Gramofoon
muziek. 8.20 Het Nationaal orkest m.m.v. solist.
9.20 Radiotooneel in dialect. 9.35 Vervolg con
cert. 10.30 Cabaretprogramma. 11.05 Gramo
foonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDF.R 1571 M.
8.35 Radiotooneel. 9.00 Het Omroeporkest m.
m. v. soliste (opn.) 10.20 Berichten. 10.40 Viool
en piano. 11.00 Berichten. 11.20 Kamermuziek
(opn.)
Gedurende de zomermaanden heeft de Con
servator van Teyler's kunstverzamelingen, de
heer van Borssum Buisman, een uitgebreide
verzameling van Italiaansche teekeningen
ten toon gesteld, die zeer zeker de moeite van
een bezoek loont. Het is alles het werk van
Giovanni Francesco Barbieri, een kunstenaar
uit de eerste helft der zeventiende eeuw, die
meer algemeen bekend is als Guercino. Hij
werd in 1591 geboren en leefde tot 1666. en is
dus een iets oudere tijdgenoot van Rembrandt.
Hij moet een verwoed teekenaar geweest zijn
en wat ruim honderd jaar later van den grij
zen Japanner Hokusai gezegd werd, dat deze
namelijk „fou du dessin", gek op teekenen was
en bleef, kan met evenveel recht van Guer
cino beweerd worden, die een bijna even ge-
zegenden leeftijd bereikte als zijn Japansche
confrater.
Het aantal teekeningen van Guercino dat
in de musea, prentenkabinetten en particu
liere verzamelingen der wereld wordt aange
troffen, is dan ook niet gering. Teyler kan
er zich op beroemen een groot aantal zeer
mooie exemplaren in zijn portefeuille te
hebben.
De school van Bologna, waartoe Guercino
gerekend wordt, had tegen het midden der
zeventiende eeuw haar rijksten opbloei achter
den rug. Enorme technische vaardigheden wa
ren echter bereikt en het werk van onzen ar
tist vertoont die in hooge mate. Vooral met
de pen gaat hij op verbluffende wijze. om;
hier is inderdaad sprake van eén „schrijven.'
van omtrekken en beeldingen, waarbij het
wonderlijk is te ervaren, hoe met simpele
pennehalen, zonder schaduwaanbrengen of
kleur opzetten, toch het tastbare lichaam,
het volumen, in al zijn schakeeringen van
weekheid tot vastheid volkomen gesuggereerd
wordt. Het komt mij voor dat alle liefhebbers
van teekenen. en zelfs de artisten van profes
sie, met veel genoegen een uurtje deze uiterst
leerzame collectie zullen willen bestudeeren,
ook om het loutere schoonheidsgenieten waar
toe zoovele bladen gelegenheid bieden. Niet
alle natuurlijk, maar juist in het voor eigen
gevoel keuren en schiften en zich rekenschap
geven ligt voor een serieus kijker zoo'n apart
genot. Misschien zal het dien dan ook opval
len, dat het feilloos directe van zijn penteeke-
ningen, dat typisch begoochelende van zijn
schriftuur uit de dingen die hij met roodaard
of vetkrijt teekent. verdwijnt. Tot op zekere
hoogte is dat logisch, maar niet logisch is het
dat hij in die krijtteekenlngen vaak slap en
onbeduidend wordt. (Zie b.v. den blinden
Tobias in de eerste vitrine). Zoo men daarnaast
die pittig geschreven „Maria die een rozenkrans
aan een geestelijke schenkt" vergelijkt, valt
dat verschil in directheid, in kracht van ex
pressie, sterk op. Wat niet wegneemt dat er
ook bij roodkrijtteekeningen een aantal zeer
gevoelige en gaaf-voltooide uitingen te vinden
zijn. Men zie b.v. in de tegenoverliggende korte
vitrine, bij den doorgang, de onderste der twee
„Sybillenstudies", of het omhoog starend
vrouwtje, gemerkt met 35, (een prachtig teeke-
ningetje, voor mijn gevoel) of het in de buurt
liggende blad met een H. Familie.
In vitrine 2, aan den langen wand, liggen
wel de aantrekkelijkste en belangrijkste bla
den Het begint daar al met een paar aller
geestigst neergeschreven poesen. Iets verder
zal de beschouwer zich verbazen als hij op de
teekening die de schutspatroon eener stad ge
titeld is. in de liggende vrouwenfiguur een
zuiver Thijs Maris figuurtje ontdekt, wat wel
bewijst dat. door de eeuwen heen, in de beel
dende kunst, emotie en uitdrukkingswijs zich
onafhankelijk van elkaar kunnen herhalen.
En weer iets verder, waar David en Abigaël
elkaar ontmoeten, zal die beschouwer zich
verwonderen hoe de kunstenaar den vederbos
op David's helm zoo zwierig wuivend heeft
kunnen maken met niets dan wat pennekrul-
len, als op een ouderwetsch schoonschrift. En
daarnaast zal hij weer van den zuiveren een
voud van Guercino's schrift genieten, waar
hij Johannes en de vrouwen, onder het Kruis,
voorstelt.
Wij deden slechts enkele grepen uit den
voorraad. Teekeningen zien behoort men op
zijn gemak te doen. maar het behoort tot de
loonendste bezigheden voor wie werkelijk van
kunst houdt. Rustig kijken scherpt den blik
en schept het begrip voor die uitingen, die
feitelijk de eerste en onmiddellilkste uitingen
van een kunstenaarsgeest zijn. Waar kan men
in Haarlem daarvoor beter terecht dan ln
Teyler. waar de sfeer steeds rustig is en men,
vermoeid geworden beter doet weer eens te
rug te komen omdat het geëxposeerde niet bij
de week wisselt, maar juist voor de niet ge-
jaagden van dezen tijd, gcruimen tijd be
reikbaar blijft.
J. H. DE BOIS.
