I
De vreemdelingen in België.
STEMT
ANTI REVOLUTIONAIR
G. WOLZAK HZN.
DINSDAG 20 JUNI 1939
WXAREEM'S DAGB E AD
Kwestie, die vele moeilijkheden
heeft geschapen.
Regeering neemt maatregelen
tegen buitenlandsche
inmenging.
(Van onzen correspondent.)
- ET klinkt als een Middeleeuwsche le
gende: de ongeluksschepen, die over
de oceanen varen en vergeefs trach
ten hun menschelijke lading aan wal
te zetten. Het menschelijke leed. dat zich de laat
ste jaren steeds hooger om ons opstapelt, trekt
steeds een nieuw kleed aan om ons medegevoel
te treffen. De Belgische regeering heeft nu even
als de Nederlandsche en de Fransche zich be-r
reid verklaard een aantal passagiers van de
„St. Louis" voorloopig te herbergen. Men is hier
begaan met het lot van deze ongelukkigen, maar
helaas ook het menschelijk medelijden is tegen
woordig reeds tot politieke factor geworden. Zoo
schrijft de Katholieke Luiksche senator Hanquet
in zijn rapport over de begrooting van justitie
dat zoo juist door den Senaat besproken werd:
„Wij zijn van meening dat deze Duitschers, wat
ook him ras is, recht hebben op leven en vrij
heid en dat wij hen. wanneer zij trachten de
grenzen te overschrijden, noch kunnen weigeren,
noch kunnen terugsturen. Maar een naburige
staat mag niet aan onzen kant het „gevoelige"
punt vinden en naar eigen inzicht, ten nadeele
van ons, haar emigratie regelen."
België telde begin 1938 op een bevolking van
de 8 millioen zielen pl.m. 340.000 vreemdelingen.
Daar zijn sinds den „Anschluss" naar schatting
ongeveer 22.000 vluchtelingen bijgekomen. En
maandelijks zwelt dat getal met ca. 2000 aan
d.w.z. de regeering verstrekt slechts weinig visa.,
maar aan weerszijden van de Duitsch-Belgische
grenzen werken volgens den rapporteur passage-
bureaux, die voor een bedrag van 35000 francs
de immigranten door het net der gendarmen
heenhelpen. De Commissie dringt er nu bij de
regeering op aan dat zij een immigratiepolitiek
moet voeren. Zij heeft slechts de keuze tusschen
twee systemen: of de huidige wanorde laten be
staan, óf na een accoord met de andere grens
landen, Denemarken, Nederland, Frankrijk enz.
een vast maandelijksch contingent vluchtelingen
accepteeren, dus het systeem der visa's verrui
men en de controle aan de grens versterken.
Deze kwestie moet internationaal geregeld wor
den en de rapporteur dringt erop aan dat België
hiertoe het initiatief neme.
■jvr u heeft de liberale minister van justitie, de
heer Janson, hier dezer dagen verteld wat
de politiek van België ten opzichte der vluchte
lingen is. Van Maart 1938 af mogen slechts die
genen hier blijven, die door familieleden of co-
mité's worden ondersteund, opdat zij niet de
plaats der Belgische werkers innemen. De Jood-
sche comité's in Antwerpen en Brussel onder
steunen thans 11.000 vluchtelingen. Dat kost
fr. 100.000 per dag en aangezien zij deze zorg
niet alleen kunnen dragen, hebben zij de regee
ring verzocht de zorg voor 3000 vluchtelingen
over te nemen. Zij worden in de weldadigheids
kolonies te Merxplas en elders in kampen on
dergebracht, terwijl men 't mogelijke doet deze
menschen een beroep te leeren dat zij elders
kunnen uitoefenen, want het is de bedoeling dat
zij slechts tijdelijk in België blijven. Het door
minister Janson gevraagde crediet fr. 6 mil
lioen ook al kwam er van conservatieve Ka
tholieke zijde eenig protest „nu er voor eigen
noodzakelijkheden zoo veel bezuinigd moet wor
den", werd ten slotte toegestaan.
"jnv e eigen noodzakelijkheden"de plaats
der Belgische werkers". Daar is de andere
grens van het medelijden. Iedere vreemdeling,
die hier in loondienst werken wil, moet een ver
gunning hebben. Er zijn hier thans ca. 87.000
vreemde arbeidskrachten, meerendeels afkom
stig van landen, waarmede België een overeen
komst heeft afgesloten. Gaan dus de buitenlan
ders er hier uit, dan komen er represailles van
het buitenland. Voorzoover er geen overeen
komsten bestaan, moet men ze bovendien voor
een groot deel in de mijnstreken zoeken. Die
24.000 vreemde mijnwerkers heeft men hier
noodgedwongen naar toe moeten halen omdat de
Belgische jeugd weinig zin heeft haar brood in
de mijnen te verdienen. Het vreemdelingen
vraagstuk spitst zich echter vooral toe in den
middenstand. Eenmaal in het land, kunnen de
vreemdelingen gemakkelijk overgaan naar de
toch reeds overbevolkte middenstandsberoepen,
waar geen vergunning vereischt wordt, ook al
is er reeds lang een wetsontwerp voor de be
drijfsorganisatie in portefeuille. Door de steeds
wisselende regeeringen is, zooals bekend, de
wetgevende arbeid hier echter ten zeerste ver
traagd. Volgens de telling van 1930 is er in Bel
gië één kleinhandel per 37 inwoners. Daar be
hoeven geen nieuwe vreemdelingen meer te ko
men om de „spoeling" te bederven.
Maar hoe het ook zij, werkgever of werkne
mer, „de vreemdeling als broodroover" is altijd
een dankbaar onderwerp geweest voor een anti-
semietische propaganda, die hier thans, geinspi-
reerd en aangemoedigd door het buitenland, met
veel ijver bedreven wordt. Men verzuimt daar
bij te vermelden, dat er ook 450.000 Belgen in
het buitenland hun broodverdienen, dat vele
vreemdelingen nieuwe vakkennis en relaties
meebrengen en een groot percentage er hun geld
als verbruiker verteert. En men komt met sta
tistieken aandragen, die geen objectief onder
zoek doorstaan kunnen, maar desondanks de
„haatcampagne" ondersteunen. De socialisten
Piérard en oud-minister Balthasar hebben de
regeering deze week over die anti-semietische
propaganda en de nazi-propaganda in het alge
meen geïnterpelleerd. (Laat ik er allereerst aan
toevoegen dat België niet meer dan 60 a 80.000
Joden telt). De heer Piérard vertelde dat op ini
tiatief van de Duitsche ambassade te Brussel een
onderzoek wordt ingesteld naar het „ariërschap"
van Belgische firma's en Duitsche agenten de
Belgen verzoeken hun Joodsch personeel te ont
slaan indien zij er prijs op stellen hun handels
betrekkingen met Duitschland te handhaven. Het
zijn bekende feiten, maar 't gaf minister Pierlot
gelegenheid openlijk in het Belgische parlement
te verklaren dat vreemde inmenging in aange
legenheden van Belgische onderdanen hier niet
geduld zal worden. Zij is in strijd met het be
ginsel van de gewetensvrijheid die aan de Bel
gische wetgeving ten grondslag ligt.
De anti-semietische propaganda is bovendien
nog slechts één der kanten van de „racistische"
buitenlandsche propaganda die hier bedreven
wordt en waarmede men. gelijk de heer Bal
thasar verklaarde, een wig tusschen de Belgen
onderling, tracht te drijven. Er werden hier
volgens de interpellanten, lezingen gehouden,
waarin de Vlaamsche strijd door de Duitschers
in het licht der „Groot-Duitsche gedachte"
besproken wordt. Een vloed van propaganda
literatuur, afkomstig van de Fichte-Bund uit
Hamburg, wordt over het land uitgegoten.
Vele anti-semietische en pro-Duitsche blaad
jes, waarvan men de herkomst der geldmidde
len slechts raden kan, schieten als paddestoe
len uit den grond op. Er zijn z.g. Duitsche reis-
bureaux, die een groote politieke activiteit in
België ontwikkelen, terwijl officieele nazi-
propagandististen in Eupen en Limburg het
woord voerden.
De regeering heeft tot voor kort tegenover
de inmenging van vreemdelingen in de Belgi
sche politiek een vrij lankmoedige houding
aangenomen. Pas na het optreden van het
Katholiek-liberale ministerie Pierlot en met
de stijgende nazi-propaganda begint daarin
verandering te komen. Allereerst werd den
vreemdelingen verboden aan politieke betoo
gingen deel te nemen. Het was velen Belgen
reeds lang een doorn in het oog dat aan de
1 Mei-optochten zooveel buitenlanders deel
namen. Onder de regeering Spaak werd daar
begrijpelijkerwijze niet tegen opgetreden. Het
was echter niet een communist noch een so
cialist, die het eerst werd uitgewezen, maar
een Duitscher, die aan een politieke betooging
van het „Deutsche Arbeitsfront" te Winterslag
deelnam en zich daarbij zeer aanmatigend
tegenover een Belgischen gendarme uitliet.
Een op zichzelf onbeteekenend incident maar
dat nog eens speciaal de aandacht vestigde op
de politieke activiteit van de nationaal-socia-
listen en ook van linksche elementen in het
Limburgsche mijnbekken. Er werken daar ar
beiders afkomstig uit Polen en Joego-Slavië
en voorts Tsjechen, Italianen, Duitschers, Oos
tenrijkers, enz. Sinds den „Anschluss" tracht
men alle Groot-Duitschers te bewegen zich bij
het „Deutsche Arbeitsfront" aan te sluiten,
soms door een zachten dwang, door het ver
strekken van extra-voordeelen, soms via de
kinderen, die men de Duitsche scholen wil
laten bezoeken, soms ook op andere wijzen.
Dat alles brengt de noodige politieke beroering
met zich, terwijl deze buitenlandsche organi
saties onder de bevolking de schakels weten te
vinden en ook daar zooveel mogelijk „geesten
te annexeeren".
Zooals gezegd, de regeering heeft lang ge
aarzeld, voordat zij ingreep. De Belg houdt
van zijn traditioneele vrijheid en hij vreesde
het kind met het badwater weg te gooien.
Thans ziet men echter dat er geen andere
weg overblijft, wil men de rust handhaven en
niet van binnen uit ondermijnd worden. Reeds
is een wetsontwerp ingediend, waarin het ont
vangen van buitenlandschen geldelijken steun
ten behoeve van een politieke propaganda in
België strafbaar wordt gesteld. Hen hoopt
daarmede ook de geldmiddelen van de dagbla
den te kunnen nagaan. Tevens schijnt men een
verscherpte perscontröle te overwegen.
VACANTIE1939
Haarlem's Dagblad GRATIS naar
Uw vacantieverblijf in Nederland.
Ten gerieve van onze abonné's zullen
wij „Haarlem's Dagblad" één week zon
der verhooging voor portokosten naar
hun vacantieadres zenden.
Blijft U langer dan een week dan
kost elke dag meer slechts IV2 cent
voor portikosten boven den gewonen
abonnementsprijs.
De voordeelen hiervan zijn
le. U blijft óók in Uw vacantie op de
hoogte van het gebeuren in Uw
woonplaats en de geheele wereld
daarbuiten.
2e. Doordat Uw abonnement blijft door
gaan, behoudt U het recht op een
eventueele uitkeering uit de aan
ons blad verbonden hooge Gratis
Ongevallen Verzekering.
Een en ander geldt alléén voor vacantie-
adressen in Nederland.
DIRECTIE
„HAARLEM'S DAGBLAD".
Het Yeiligheidsmuseum jubileert.
Ir. R. A. Gorter vertelt.
Donderdag 22 Juni overmorgen dus is
oor het Veiligheidsmuseum te Amsterdam een
belangrijke dag. Dan is het 25 jaar geleden, dat
deze permanente expositie van voorwerpen ter
voorkoming van ongelukken en ziekten bij den
arbeid en ter bevordering van de hygiene in het
arbeidersgezin haar tegenwoordige gebouw in de
Hobbemastraat betrok. Om meer dan één reden
is het van belang bij dezen mijlpaal in de ge
schiedenis van dit museum even stil te staan.
Het veiligheidamuseum is een heel nuttige in
stelling. Het laat zien hoevele arbeiders door on
voorzichtigheid of gemakzucht het slachtoffer
zijn geworden van hun beroep, werden gedood
of voor het leven werden verminkt. Het waar
schuwt den belangstellenden bezoeker voor de
gevaren, die hem dagelijks bij de uitoefening
van zijn werk omringen.
Het Veiligheidsmuseum is een nuttige instel
ling, omdat den arbeider hier niet alleen wordt
getoond, welke gevaren hem omringen, doch ook,
welke voorzorgsmaatregelen zijn of moeten wor
den genomen, waardoor de kans op ongelukken
tot een minimum wordt beperkt. Een nuttige in
stelling niet alleen voor vakmenschen, omdat zij
bij een rondgang door de zaal nog eens met na
druk op de gevaren van hun beroep worden ge
wezen.
Ir. Gorter vertelt.
Veel is er intusschen bereikt, een wandeling
door de groote expositieruimte in het museum
in de Hobbemastraat, welk gebouw overmorgen
25 jaar bestaat, laat op duidelijke en overzich
telijke wijze zien, wat op het gebied van de vei
ligheid bij den arbeid reeds is bereikt. Nog dage
lijks gelukt het wetenschap en techniek om de
gevaren tot nog kleinere proporties terug te
brengen. Eenige uren lang kan men in dit mu
seum rondwandelen en het is prettig daarbij
voorlichting te krijgen van bij uitstek deskun
digen. De directeur van het museum, ir. R. A.
Gorter, vertelde het A. N. P. dezer dagen een en
ander over zijn instelling.
Als hoofd-inspect.eur van den arbeid, gedeta
cheerd bij het Veiligheidsmuseum, heeft de heer
Gorter zijn krachten aan het museum gegeven
en het is niet overdreven te zeggen, dat het aan
zijn ambitie en voortvarendheid is te danken,
dat het museum in de rij der zusterinstellingen
over de geheele wereld de eerste plaats inneemt.
Nederland zoo vertelde ir. Gorter is het
eerste land geweest, waar een dergelijke instel
ling is opgericht. Twee Januari 1893 dus 46
jaar geleden werd het museum voor de eer
ste maal voor het publiek opengesteld. Het was
toen ondergebracht in het leelïjkste huis aan het
mooiste grachtje van Amsterdam, de Groenburg
wal en de oprichtster, de Vereeniging tot bevor
dering van Fabrieks- en Handwerksnijverheid
xn Nederland, die later in de Nederlandsche
Maatschappij voor Nijverheid en Handel is op
gelost, had eer van haar zoo nuttig werk. Ook de
i-egeering zag de beteekenis van het museum in
en het was de toenmalige minister Talma, die
in 1912 een som van f 60.000 beschikbaar stelde
voor den bouw van een nieuw museum in de
Hobbemastraat. Twee jaar later was dit gebouw
klaar en op 22 Juni 1914 wei-d het geopend.
Over het bezoek aan het museum uitte de heer
Gorter zich zeer tevreden. Het varieert den laat-
sten tijd zoo ongeveer om de 12.000 personen per
jaar. Het vorige jaar werden 64 scholen en in
totaal 200 groepen rondgeleid. Ook uit het bui
tenland is er groote belangstelling. Algemeen
staat het Nederlandsche Veiligheidsmuseum be
kend als de best ingerichte expositie op dit zoo
speciale gebied. Zoo kwamen onlangs nog enkele
Poolsche autoriteiten poolshoogte nemen, omdat
thans ook in Warschau plannen bestaan een der
gelijk museum tot stand te brengen.
Museum wordt uitgebreid.
Juist dezer dagen zoo vertelde ir. Gorter
tenslotte is een begin gemaakt met de wex-k-
zaamheden tot uitbreiding van het bestaande
gebouw. Er komt een nieuw gedeelte bij, waar
door de expositieruimte met de helft van de be
staande oppervlakte wordt vergroot.
Het TLnclih, mwwfe
%uJLUjU~ "M-
dciui int nuiüJvi'
-Zj£Cf1 twrï
Jk TLUj' cJAljX
%^Cehnwk SUNLIGHT ZEEP
EN NOOIT ZEEP VAN ONBEKENDER HERKOMST
(Adv. ingez. MedJ
N. S. N. A. P. staakt kaar actie.
Dr. E. H. van Rappard heeft In een circu
laire medegedeeld, dat hij „als protest tegen
de willekeur van regeeringsinstanties" besloten
heeft „het functioneeren der Nat. Soc. Ned.
Arb. Partij met ingang van 16 Juni tot nader
order te doen staken".
Landdag van de V. D. J. O. te
Amersfoort
Mr. Oud spreekt.
De V.D.J.O. heeft op Birkhoven bij Amers
foort haar jaarlijkschen landdag gehouden. De
bondsvoorzitter, de heer D. J. A. Geluk, sprak
een openingswoord, waarin hij speciaal de
ouderen, mr. Oud en mevrouw, mr. Joekes,
prof. Van Embden, mr. Van Dam en de afge
vaardigden van andere organisaties, welkom
heette.
De Jeugdorganisatie is dit afgeloopen jaar
met 18 afdeelingen gegroeid en over de ge
heele lijn ziet spr. groei der democratie.
Hierna sprak ir. S. A. Posthumus over
De Toekomst. Er is aarzeling en vrees, maar
als de j0.-geren het niet met de toekomst wa
gen, zegt spr., wie doet het dan wel? Ieder
moet in eigen milieu zich sterk maken en ge
loof in de toekomst hebben. We moeten er
zware offers voor over hebben om de zaak
verder te dragen.
Uitbundig succes had de afd. Haarlem daar
na met de Parlementszitting bij de Batavie
ren, een politieke satyre tot op den dag bij
gewerkt. Aan de nieuwe afdeelingen werd
daarop een bondsvlag uitgereikt, waarna alle
vlaggen- en vaandeldragers voor de jury
defileerden.
Namens het hoofdbestuur van den Vrijz.
Dem. Bond sprak mr. Slingenberg een kort
woord.
Vrijdheid en Eenheid was het onderwerp van
mr. Oud, burgemeester van Rotterdam, die
met daverend applaus werd begroet. Spr. ver
heugde zch in de stijgende belangstelling. De
jongeren kwamen tot de overtuiging, dat in
moeilijke tijden tot de goede beginselen van
vrijheid en democratie wordt teruggekeerd.
Gaat alles voorspoedig, dan worden gauw de
groote beginselen vergeten, maar dat wreekt
zich steeds, hetgeen de wereldhistorie demon
streert. In ons volk is een steeds sterker wor
dende roep om eenheid. We moeten ons aan
eensluiten tegen gevaren van buiten en van
binnen. De eenheid is zeer goed bereikbaar
zonder de vrijheid prijs te geven. Sterker nog,
zegt spr., de eenheid is slechts te bereiken met
vrijheid van spreken en schrijven.
De eenheid van de harmonie is de ware
eenheid.
We moeten bereid zijn om offers te brengen
om de vrijheid te handhaven. En in de vrij
heid moeten we trachten te zoeken naar een
heid. Spr. herinnerde aan de verkiezings
campagne en de gunstige resultaten wijzen
op vooruitgang.
Mr. A. M. Joekes sprak hierna over Ver
weer en Opbouw. Spreker vond het prettig,
dat hij voor zijn vertrek naar West-Indië nog
eens in deze omgeving van de V.D.J.O. mocht
zijn en hij hoopte, dat het jonge geslacht in
Nederland zich er van bewust is, dat de om
standigheden dwingen tot behoud van wat
we hebben. We moeten, zei spr., bereid zijn
tot verweer en wat onze voorouders ons na
lieten moeten we handhaven, omdat we ons
bewust moeten zijn van de grondslagen, waar
op onze cultuur is opgebouwd.
Met een gezellig programma werd de restee-
rende tijd gevuld.
liet ongeluk bij tien Grossglockner
Elf dooden.
HEULIGENBLUT, 19 Juni. Het aantal
dooden bij het auto-ongeluk op den Gross-
glocknerweg is gestegen tot 11. Een en twintig
zwaargewonden zijn in een ziekenhuis opge
nomen. Men vermoedt, dat het ongeluk door
het weigeren van remmen en koppelingen
veroorzaakt is. (D.N.B.)
Ondanks waarschuwingen toch
overgestoken.
Meubelmakersleerling door vrachtauto
gedood.
Maandagavond is de 15-jarige meubelma
kersleerling R. van Veen, wonend te Steen-
wijk, op den Rijksstraatweg te Steenwij ker-
wold, nabij 't gehucht De Witte Paarden, door
een vrachtauto overreden en gedood.
De jongen wilde per fiets onverwachts den
weg oversteken. Voorbijgangers maakten hem
nog attent op de naderende vrachtauto doch
dit heeft hij blijkbaar niet begrepen, met
het vermelde noodlottig gevolg.
ook voor den Raad
en ge steunt een beleid
beoogend
sociale rechtvaardigheid
en
financieele verantwoordelijkheid
Nummer één van lijst 6
(Adv. Ingez. MedJ
Italiaansche vliegers, uit Spanje teruggekeerd, defileeren te Genua voor den
koning-keizer en Mussolini.
Nationale modeshow te
Amsterdam.
In Bellevue is gistermiddag onder groote be
langstelling de nationale modeshow, georgani
seerd door de Nederlandsche japonnen- en man
telfabrikanten, teneinde te toonen hoe zeer zich
in de laatste jaren de Nederlandsche damescon-
fectie-industrie heeft ontplooid, officieel geopend
namens het gemeentebestuur door den wethou
der van financiën, Jac. Rustige.
Er waren meer dan duizend bezoekers, van
wie uit tal van Europeesche hoofdsteden doch
ook uit Australië en Zuid-Afrika, aanwezig, die
verwelkomd werden door den voorzitter van het
uitvoerend comité den heer L. Troeder.
De heer Ti'oeder herhaalde zijn welkomst
woord in het Engelsch en in het Duitsch.
Hierna heeft wethouder Rustige de show ge
opend.
Het is nog maar weinig jaren geleden, dat
vrijwel alle dames-confectie in Nederland
moest worden ingevoerd uit het buitenland,
voornamelijk uit Berlijn en Weenen, waar
zich het internationale centrum van deze in
dustrie bevond, zoodat de Nederlandsche
huizen hun vertegenwoordigers naar de jaar-
lijksche shows in Berlijn of Weenen moesten
sturen om daar de nieuwe modellen en stof
fen te vinden, welke men in ons land noodig
had.
Nadat enkele Nederlandsche firma's reeds
eerder met eigen bedrijven waren begonnen,
heeft de damesconfectie-industrie de laatste
paar jaren een zoodanige vlucht genomen,
dat mede door de verschuivingen op de in
ternationale markt, waardoor vele afnemers,
o.a. in verband met de politieke gebeurtenis
sen, zich wenschten te heroriënteeren
thans in Amsterdam een ontwikkeling is
bereikt, waardoor ook hier een internationaal
centrum begint te ontstaan en zij, die in het
buitenland bij wenschen te blijven, genood
zaakt zijn, zich op de hoogte te komen tel
len van wat Amsterdam op het gebied van
dames-confectie aan nieuws heeft te bieden.
Dat een dergelijke groei van een industrie
een eminent economisch belang is voor het
geheele land, behoeft geen betoog, en van
den aanvang af heeft de overheid haar steun
aan deze ontwikkeling gegeven.
De show was in alle opzichten een succes,
hoewel het zakelijke succes eerst latër zal
blijken, Zóó overtuigd zijn de organisatoren
echter van de toekomstmogelijkheden, dat de
plannen, om de tijdelijke organisatie van deze
show tot een permanente te maken, steeds
vasteren vorm aannemen, in de stellige over
tuiging, dat Amsterdam een der belangrijk
ste centra dezer industrie kan worden.
WEEK-ABO WEMENTEN
dienen uiterlijk Woensdags avonds
betaald te zijn. daar de bezorgers op
Donderdaa moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Leerdam, Rott. n. Havana 18 (12.52 n.) 80 m.
WZW. v. Land's End.
Lochgoil, Rott. n. Vanc. 18 v. Kingston (J.)
Veendam 17 v. N.-York n. Rotterdam.
Noordam 19 Juni v. Rott. te N.-York.
Beemsterdijk, Rott. n. N.-York p. 18 Dungen.
Dx-echtdijk, 16 v. Rott. te Vancouver.
Volendam, Rott. n. N.-York p. 18 Lizard.
Statendam, Rott. n. N.-York p. 18 K. Race.
Zaandam, 19 Juni v. N.-Yox-k te Rotterdam.
Bildex'dijk 18 Juni v. Rott. te Boston.
Lochkatrine, Vancr. n. Rott. 16 v. Cristobal.
Edam, 17 Jxxni van Tampa naar Rotterdam.
Lochavon, Vancouver n. Rott. p. 18 Lizard.
Delftdijk. Rott. n. Vanc. 17, 150 m. W. van
Land's End.
Boschdijk, New-Orleans n. Rotterdam 18, 20
mijl Z.W. van Niton.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
Heemskerk (thuisr.) 17 van Port Said.
Bloemfontein (thuisr.) 17 v. Mombassa.
Nijkerk (thuisr.) p. 19 Ouessant via Duink.
Jagersfontein 20 v. Amst. te Rotterdam.
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN.
Nigerstroom (uitr.) 19 v. Antwerpen.
HALCYON LIJN.
Stad Maassluis 19 v. Waban te Vlaardingen.
Stad Zwolle. 18 v. Rott. n. Hamburg.
Stad Maastricht, 20 te Hoek v. H.
Rozenburg, Rotterdam n. Bordeaux, p. 17
Dungeness.
Vredenburg, Vlaard. n. Wabana 16, 100 mijl
Z.W. van Valentia.
Stad Arnhem, Morphoubaai na Vlaardingen 18
te Algiers.
Stad Maastricht, Wabana n. Rott. p. Prawle
Point.
HOLLAND—AUSTRALIë LIJN.
Algenib (uitr.) 18 Juni te Bombay.
Meerkerk (thuisr.) 17 Juni van Dakar.
HOLLAND—OOST-AZIÖ LIJN.
Zuiderkerk 19 v. Rotterdam te Dairen.
HOLLAND—OOST-AZIë LIJN
Zuiderkei'k 19 v. Rotterdam te Dairen.
HOLLAND—BRITSCH-INDIë LIJN.
Hoogkerk (thuisr.) 18 Juni van Algiers.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
Calypso 17 v. W.-Indië te N.-York.
Bodegraven, Chili n. Amst. 16 v. Valparaiso.
Telamon, 14 van Manaos naar Para.
Helder, Amst. n. Chili, p. 17 Wight.
Agamemnon, Rott. n. Algiers p. 18 Ouess.
Ganymedes, Rott. n. Tunis p. 18 Ouessant.
Oberon, Rott. n. Lissabon, p. 18 Ouessant
Orestes, Caibarien n. Europa 17, 500 m. Z.W.
van Valentia.
Ariadne, 18 v. Amsterdam te Hamburg.
Berenice 17 van Triest te Flume.
Doros. Amst n. Kopenhagen p. 18 Holt
Hermes 17 v. Alexandrië n. Jaffa.
Hebe 17 v. Palermo te Malaga.
Irene, 18 van Livomo te Civita Vecchia.
Juno, 17 v. Piraeus te Thessaloniki.
Mars, 17 v. Bari naar Amsterdam.
Nereus, 17 van Vigo naar Amsterdam.
Odysseus. 19 v. Kopenhagen te Amsterdam.
Perseus. 19 v. Kopenhagen te Amsterdam.
Pluto 18 v. Kopenhagen te Odense.
Pygmalion. 17 v. Patras naar Amsterdam.
Simon Bolivar 18 van Hamburg te Amsterd.
Socrates, Barbados n. Amst 19 (n.m.) van
Havre 20 (3 n.m.) venvaJit
Stella, Stamboul n. Amst. 17 v. Gibraltar.
Theseus, Stettin n. Amst. p. 19 Brunsb.
Trajanus 18 v. Hamburg te Amsterdam.
Ulysses, Bourgas n. Amst. 17 te Antwerpen.
Vulcanus, 17 van Oran n. Barcelona.
Euterpe, 19 v. Amst. te Gothenburg.
Crijnssen, 17 v. Barbados te Paramaribo.
Notos, 19 v. Bolnes te Amsterdam
Juno, 19 v. Thessaloniki naar Izmir.
Orpheus, 19 v. Amst. te Kopenhagen.
Saturnus 19 v. Malta te Amsterdam.
KON. HOLLANDSCHE LLOYD.
Montferland (uitr.) 19 Juni te Rio Janeiro.
Zaanland (thuisr.) 17 v. Las Palmas.
Ceres (thuisr.) 17 van Santos.
Eemland 19 v. Santos te Amsterdam.
MEYER Co.'s SCHEEPVAART MIJ.
City of Pittsburg, Japan n. Rott. 17 te Cebu.
Benmacdhui, Japan n. Rott. 17 te Manilla.
Glenap, Dairen n. Rott. p. 17 Gibraltar.
Menelaus, Rott. n. Japan 19 v. Suez.
Phronti, Batavia n. Amst. 19 te Suez.
Benmacdhui, Japan n. Rott. 18 v. Manilla.
Agamemnon, Japan n. Rott 18 te Singapore.
Menestheus, Japan n. Rott. p. 19 Gibraltar.
Prometheus. 17 v. Batavia n. Amsterdam.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Bantam, 17 Juni v. Batavia n. Rotterdam.
Buitenzorg, (uitr.) 17 Juni van Suez.
Brastagi, 18 Juni v. Schiedam te Hamburg.
Japara, (uitr.) pass. 18 Jxxni Pantellaria.
Palembang (thuisr.) p. 18 Kaap del Armi.
Tapanoeli (thuisr.) 18 van Port Sudan.
Kota Radja (uitr.) 19 Juni van Port Said.
Weltevreden (thuisr.) 24 (6 v.m.) te Genua
verwacht.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN.
Algorab 18 Juni van Santos n. Rotterdam.
Alwaki (thuisr.) pass. 17 Fern. Noronha.
Alhena 18 v. Buenos-Ayres n. Rotterdam.
Aludra 20 v. B.-Ayres te Rott.
SILVER JAVA PACIFIC LIJN.
Salabangka 17 v. N.-Orleans te Beira.
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND.
Poelau Roebiah, 19 v. Amst. te Batavia.
Christiaan Huygens (uitr.) 18 v. Sabang.
Marnix v. St. Aldegonde (thuisr.) 18 van Sa
bang.
Tjikandi (uitr.) 19 te Antwerpen.
Poelau Laut (uitr.) 17 van Genua.
Johan de Witt (thuisr.) p. 18 Gibraltar.
WIJK LIJN.
Winterswijk, Alexandrië n. Bougie n. 19
Malta.
Jonge Johanna, 17 v. Bordeaux te Bilbao,
Jonge Willem 18 y. Jaffa te Port Sudan,
