Rugpijn
I De Haarlemsche Tramconducteur J
rr
texste tramconducteui
(uMe&tf
In 1899 knipte hij 't eerst de
kaartjes Haarlem-Zandvoort
Concurrentie
van Engelsche
bloembollenteelt.
otoeqet
nu
eulzG
Onverantwoordelijke
motorrijders.
VRIJDAG 23 JUNI Ï939
HASREEM'S DXGBE'AD
Thans
nog
in actieven
dienst
De Haarlemsche conducteur J. G. N.
Leurs kan zich er op beroemen de eer
ste Nederlandsche tramconducteur te
zijn. Op 26 Juni 1899 trad hij bij de
Eerste Nederlandsche Trammaatschap
pij in dienst. Op 1 Juli stond hij op de
tram, die de baan van Haarlem naar
Zandvoort feestelijk opende en den 3den
Juli des morgens om 7 uur knipte hij
voor het eerst de kaartjes voor het tra
ject HaarlemZandvoort, dat toen voor
het publiek werd opengesteld.
En thans, 40 jaar later, staat conduc
teur Leurs, nog dagelijks in de tram,
die tusschen Haarlem en Zandvoort
rijdt, en knipt steeds welgemoed de
kaartjes van de passagiers.
Op Maandag 26 Juni a.s. zal de heer
Leurs zijn bijzondere jubileum vieren.
Dit is een aanleiding om eens het huis van
dezen a.s. jubilaris aan de Lorentzkade no. 122
binnen te stappen en hem te vragen iets te ver
tellen over zijn 40-jarige loopbaan En dat hij
veel te vertellen heeft spreekt wel van self.
Want hij zag den eersten electrisohen tramdienst
van het begin af groeien.
„De tram van Haarlem naar Zandvoort was
de eerste electrische tramlijn in ons land", zoo
vertelt dè a.s. jubilaris ons. „Van het Plein in
Den Haag naar Scheveningen liep reeds een
tram, doch die werd gedreven door accumula
toren.
Amsterdam kwam na onze stad. Haarlem
heeft dus op verkeersgebied een groote rol in
ons land gespeeld!"
Over de eerste geschiedenis van de E.N.E.T.
weet conducteur Leurs ook te verhalen, waaruit
zijn intense belangstelling blijkt voor 't bedrijf,
dat hij zoo trouw dient.
„De concessionarissen waren de heeren v. d.
Arend en v. d. Steur. Zij wilden twee lijnen aan
leggen, een ceintuurbaan om Haarlem heen, en
een lijn naar Zandvoort.
Van de firma Tubergen werd een stuk grond
gekocht waar nu de Tempeliersstraat is, doch
van den kant der Nederlandsche Spoorwegen
werd tegenwerking ondervonden. De tram
moest de treinbaan kruisen om bij Zandvoort te
kunnen komen, en dat werd niet toegestaan.
Daarom moest het Leidschevaartviaduct wor
den gebouwd: daardoor vermeed men op grond
van den spoorweg te komen.
Op het terrein, waar nu de Kennemergolfclub
Is, rezen nieuwe moeilijkheden. De baan kon
hier niet rechtuit geprojecteerd worden, want
dan kwam men op terrein, dat de spoorlijn
ZandvoortHaarlem in concessie had, en deze
vreesde natuurlijk concurrentie en weigerde de
E.N.E.T. medewerking. De Zandvoortsche
straatwegmaatsohappij gaf echter toestemming
om de, tramlijn over den wegberm aan te leggen:
Zóó werden meer obstakels aan de trammaat
schappij in den weg gelegd. Doch tenslotte ge
lukte het de baan geheel uit te zetten toen kon
met. den aanleg worden begonnen. De heeren
v. Vendeloo en v. Ordennen werden de aanne
mers, en in 1898 kon met bouwen worden be
gonnen.
De heer v. Helden, die de leiding der werk
zaamheden had, beleefde echter den eersten den
besten dag een vermakelijk incident. Waar nu
de oude remise is groeide in dien tijd gras. De
koeien, die daar graasden, waren den tramweg
bouwers blijkbaar niet welgezind, want één ha-
rer stormde op het menschentroepje af, en dit
kon zich ternauwernood, en niet dan ten koste
van eenige natte pakken, in veiligheid stellen!
Een maal begonnen vlotte het werk echter
goed. Edoch, de elementen grepen in. In Decem
ber van 1898 vernielde een Z.W. storm de mu
ren van het ketelhuis en de machinekamer.
Op 1 Juli 1899 werd de trambaan feestelijk
geopend in tegenwoordigheid van de burgemees
ters van Haarlem, Zandvoort, Bloemendaal en
Heemstede. Ik reed op deze feestelijke tram
mee. En ook op de eerste tram, die voor het
publiek werd opengesteld, was ik conducteur.
Op 3 Juli om 7 uur vertrokken we voor 't eerst
in eigenlijken dienst".
U hoort het, conducteur Leurs kan even vlot
kaartjes knippen als vertellen. En hij is nog niet
aan 't eind van zijn jubileumpraatje! Hij toont
ons zijn aanstellingsbrief van 40 jaar geleden,
waarin hij verzocht wordt zich op 26 Juni 1899
te melden.
„Toendertijd werd je nog een costuum met
slobkousen aangemeten!"
Om 9 uur des morgens kwam conducteur
Leurs bij de Centrale aan de Leidschevaart.
En nu, veertig jaar later, zal hij den 26sten
Juni natuurlijk vrij hebben. Er zullen dan veel
herinneringen aan hem voorbij trekken. Drie
directeuren gingen, conducteur Leurs bleef. De
heer Barnet Lyon zwaaide tot 1904 den scepter
over de E.N.E.T. Daarop volgden de heeren
Julius en Adams. En in 1919 werd de E.N.E.T.
met de lijn AmsterdamHaarlem, die in 1904
door de Electrische Spoorweg Maatschappij ge
opend werd, overgenomen door de N.Z.H.T.M.,
waarvan ir. Burgersdijk thans directeur is.
„De maatschappij is begonnen met 70 man
personeel. Controleur Bessen en ik zijn de eeni
ge overgeblevenen hiervan, die nog in actieven
dienst zijn. Controleur Bessen jubileert op 3 Juli,
deelt Leurs ons mee.
Maar dan willen we nog iets over het wagen
park weten. Met acht groote motorwagens werd
op de lijn HaarlemZandvoort begonnen. Voor
de Ceintuurbaan om Haarlem heen. die in het
laatst van Juli 1899 werd geopend, kwamen
daar 12 kleinere wagens bij. Goederenwagens
breidden het materieel uit. want de maatschap
pij koesterde in dien tijd hoop op goederenver
voer. In 1930 kwamen 30 Belgische wagens er
bij, daarna 4 wagens uit Hamburg, en toen on
der de dirrectie van de N.Z.H.T.M. wagens uit
Boedapest.
Maar ook nu nog rijden wagens uit de be
ginperiode op de rails!
En ook een lid van het personeel, de eerste
Haarlemsche en zelfs eerste Nederlandsche con
ducteur op een electrische tram doet nog dag
in dag uit zijn plicht.
Jongeman trachtte meisje te
vermoorden.
In hooger beroep zeven jaar
gevangenisstraf geëischt.
In hooger beroep stond Donderdag voor het
gerechtshof te'Leeuwarden terecht de 19-
jarige boerenknecht P. L., uit Wartena, thans
gedetineerd, die wegens poging tot moord op
mej. I. Postma door de Leeuwarder rechtbank
was veroordeeld tot zeven jaar gevangenis
straf. De verdachte, zoowel als de officier van
justitie, die tien jaar gevangenisstraf geëischt
had, gingen in hooger beroep
Op St. Nicolaasavond van het. vorige jaar
was er in een café te Warga een danspartij,
waar verdachte trachtte een dans te krijgen
van mej. P., met wie hij een tijdje verkeering
had gehad, welke omgang echter mede op
aandrang van den patroon van het meisje was
verbroken. Hierover koesterde L. wrok en toen
het meisje weigerde met hem te dansen, be
sloot hij zich te wreken. Na afloop van de
danspartij was hij het meisje achterna ge
fietst, had haar bij een stillen landweg op
gewacht en haar na een woordenwisseling
met een mes in de borst gestoken. Na deze
daad trachtte hij haar in een sloot te trekken
met de bedoeling haar te verdrinken, doch
was hierin, dank zij f het optreden van twee
'jongemannen, die op het hulpgeroep van het
meisje waren toegesneld, niet geslaagd.
De procureur-generaal eischte bevestiging
van het vonnis.
or EEN ANDERE RHEUMATISCHE STOORNIS k*n
een waarschuwing zijn, waarvan de dokter u zeggen
kan, dat zij bij verwaarioozlng Ifan lelden tot
vreeseiljke oU" en narigheid.
Als de afvoerkanalen niet goed werken, gescnieot
de verwijdering van vloeibare afvalstoffen onvol,
doende en moeilijk. Oe zuren en onzuiverheden
blijven dan In het lichaam en hebben een vergiftige
werking. Olt Is vaak de oorzaak van knagende
rugpijn, pijn In de beenen. verlies van energie,
oostaan s nachts solt. gezwollen voeten, blazen
onder de oogen, rheumatlsche pijn en duizeligheid.
Voorkom dergelijke verschijnselen. Haal een
flacon Fosters RugoIJn Nieren Pillen,
duizenden menschen getulgr-
EXAMENS
Triniteits Lyceum te Haarlem.
Afd. Gymnasium. Na verlengd examen zijn
nog geslaagd voor diploma A: K. J. Bekkers,
J. M. H. Janssen, H. W. J. Kuipers: voor di
ploma B: A. R. M. Hueber en A. P. J. Vreeburg.
Van de elf candidaten slaagden er tien.
Opheffing
saneeringsmaatregelen
middel tot bestrijding.
Het bestuur van de Vereeniging tot behoud
van het bloembollenvak in Nederland zendt
ons een rapport over de Engelsche bloem
bollenteelt, samengesteld door een commis
sie bestaande uit de heeren W. Murk, P. Bak
ker Mzn. en dr. ir. M. D. Dijt, die een on
derzoek instelden naar stand en ontwikkeling
van de bloembollencultures in het Spalding-
district (Lincolnshire) in Engeland.
In het rapport wordt o.a. gezegd, dat de
vakbekwaamheid der Engelsche kweekers
over het algemeen achterstaat bij die van de
Nederlandsche kweekers. Inmiddels wordt er
hard aan gewerkt, de Nederlandsche vakbe
kwaamheid naar Engeland over te brengen,
door Nederlandsche bedrijfsleiders.
Voorts is de voorlichtingsdienst in Enge
land paraat.
De commissie komt tot de conclusie, dat
bij een volledig vrije concurrentie de voor
sprong van de Engelsche kweekers boven de
Nederlandsche niet van zoodanigen aard zou
zijn. dat het Nederlandsche bedrijf door het
Engelsche zou worden teruggedrongen. Tegen
over goedkoopere cultuur, invoerrechten, va-
lutaverschil en vrachtverschil staat nog de
grootere zorgvuldigheid der Hollandsche kwee
kers en de betere arbeidsprestatie.
Het nadeel aan het Nederlandsche bollen-
bedrjjf toegebracht als gevolg van de uitbrei
ding der Engelsche cultures ligt in de Neder
landsche saneeringsmaatregelen, die de Ne
derlandsche cultuur ernstig belasten en
hierdoor de Engelsche concurrenten, die zon
der saneeringsmaatregelen juist achterbleven,
naar voren dringen.
Het behoeft geen betoog, dat bij bestendi
ging der Nederlandsche saneeringsmaatrege
len de buitenlandsche kweekers steeds meer
geprikkeld zullen worden proeven met de bol
lenteelt ook in andere streken te nemen, waar
bij de kans zeer groot moet worden genoemd,
dat niet alleen voor tulpen, doch ook voor nar
cissen omstandigheden zullen worden ge
vonden. die een nog beter resultaat waarbor
gen, dan dit nu reeds in Spalding het geval
is. De Nederlandsche maatregelen maken, om
zoo te zeggen, „slapende honden wakker".
Het spreekt vanzelf, dat een voortzetting
van die saneeringsmaatregelen in Nederland
het proces van verplaatsing der cultuur gaan
de zal houden en ieder jaar het Hollandsche
bedrijf verder verzwakt tegenover het buiten
landsche, in het bijzonder het Engelsche.
Vast staat, dat reeds onnoemelijke schade
aan het Nederlandsche bedrijf is berokkend
als noodzakelijk gevolg van de tot zelfver-
nietigfing leidende maatregelen. Gezien de
oppervlakte der Engelsche cultures en den
stand van het gewas, concludeert de com
missie, dat de Nederlandsche cultuur bij be
stendiging der saneeringsmaatregelen ten doo-
de opgeschreven is.
Er is slechts één middel, om aan den ver
deren gang naar den afgrond te ontkomen
en wel een onmiddellijke opheffing dezer sa
neeringsmaatregelen. De commissie verheelt
zich niet,, dat het Nederlandsche bollenbedrijf
nu reeds onnoemeHjk veel zwakker staat dan
in 1933, toen dé saneering begon. Wij zullen
den strijd tegen de buitenlandsche 'coneür-
1 rentie echter op moeten nemen willen wij niet
verder ten gronde gaan. Ieder jaar, dat ge
wacht wordt met de opheffing der maatrege
len, zal het Nederlandsche bedrijf zwakker
en het buitenlandsche sterker worden, tot
dat de schim van het Nederlandsche bedrijf
geen enkelen strijd-meer zal aandurven.
ARROND. RECHTBANK.
Uitlokking tot meineed.
Een muis, die een berg baarde.
Op Zondag 21 Augustus 1938 reed in
Velsen-Noord een melkauto achteruit,
waardoor een botsing ontstond met een
geparkeerde motorfiets. De botsing was
niet van ernstigen aard en de behan
deling voor het kantongerecht was dan
ook niet van publiek belang. Achteraf
blijken er echter complicaties in deze
oogenschijnlijk onbenullige zaak te zijn
gekomen. De muis heeft een berg ge
baard.
Zulks bleek tijdens de zitting van de Arron-
dissements-rechtbank alhier gistermorgen. Al
daar verscheen de verdachte S., beschuldigd
van uitlokking tot meineed.
Voor het kantongerecht had een zekere A., die
met S. samen in de melkauto zat, verklaard dat
niet hij doch de oudere S. de auto bestuurde,
en hem dus de schuld van de aanrijding trof.
Toen de zaak in hooger beroep voor de Arr.-
rechtbank werd behandeld bekende A. meineed
gepleegd te hebben; niet S. maar hij A. had de
auto bestuurd. Voor die meineed ziet een gevan
genisstraf van 4 maanden uit
Daarna kwam A. met de verklaring dat S
hem had gezegd aan de rechtbank te zeggen dat
hij A. de auto had bestuurd tijdens de bewuste
aanrijding. Derhalve nam S. hedenmorgen in het
verdachtenbankje plaats, verdacht van uitlok
king tot meineed.
A. kwam als getuige voor en verklaarde dat
hij met S. samen in den trein reisde naar Haar
lem voor de behandeling van de kwestie der
aanrijding in hooger beroep. S. zei toen tot A.
aldus de verklaring dat hij aan de recht
bank moest zeggen dat hij A. de auto bestuurd
had. Reeds tevoren had S. den broer van A. naar
dezen toe gestuurd om hem op het hart te druk
ken aan de rechtbank te zeggen dat hij achter
het stuur had gezeten.
De broer verklaarde dat dit juist was. Toen hij
de boodschap aan zijn ouderen broer bracht ant
woordde deze: „Vrinden hebben me gezegd te
volharden bij wat ik voor den kantonrechter
heb gezegd".
A. ontkende evenwel dit antwoord te hebben
gegeven.
Vervolgens kwam get. V. voor, die de aanrij
ding had zien gebeuren. Hij kon beslist zeggen
dat de kleinere A. niet achter het stuur had ge
zeten. Een groote man zat op de chauffeurs
plaats. Get. kon echter niet zeggen, dat deze
groote man S. was geweest.
Een dame, die eveneens het ongeluk had ge
zien had ook waargenomen dat de grootere man
op de chauffeursplaats had gezeten.
De Officier achtte de uitlokking tot meineed
bewezen. Op grond van de getuigenverklaringen
vond hij het vaststaand dat S. tijdens de aan
rijding achter het stuur had gezeten. De eisch
luidde 1 jaar en 6 maanden gevangenisstraf.
De verdediger mr. Stomps concludeerde tot
vrijspraak op grond van het feit dat hetgeen S.
tot A. had gezegd geen inlichting was. welke
meineed uitlokte in den zin van art. 47 2de lid.
Uitspraak over 14 dagen.
DRONKEN ACHTER EEN KINDERWAGEN.
Gistermiddag werd te Velsen-Noord een
vrouw, die met een kinderwagen reed met een
klein meisje erin, wegens openbare dronken
schap in arrest gesteld.
Het kind werd opgenomen in het gesticht
„Meerzicht".
Tusschen een machine bekneld.
Ernstig ongeluk te Hillegom.
Donderdagavond was C. P. op zijn schip
„Vertrouwen", liggende in de Ringvaart bij de
betonfabriek, bezig de motor na te zien. Toen hij
de motor aansloeg werd zijn kleeding door hei
vliegwiel gegrepen en geraakte hij bekneld tus
schen vliegwiel en motor. Ofschoon er spoedig
op zijn gegil hulp kwam aansnellen, duurde het
nog geruimen tijd voor dat hij uit zijn benarde
positie was bevrijd. Zijn linkerarm was verbrij
zeld. terwijl hij ook wonden aan hoofd en bee
nen had. Dr. Versluys en de E. H. B. O. ver
leenden de eerste hulp, waarna de man ir
ernstigen toestand per ziekenauto naar het
Diaconessenhuis te Haarlem werd vervoerd.
Bij informatie aan het Diaconessenhuis verna
men wij hedenmorgen dat de heer C. S. Donder
dagavond te 9 uur overleden is.
jmmm mm IMMMMM
lllllimiB.iiMliaiy
8 gij p
n zuuPglftan t
zij hen zoo goed
-- verschijnsel van
wijten stoornis hebt. probeer
VésTER'S RUGPIJN NIEREN PILLEN.
Dit modern, wetenschïppell|k middel Is ver-
Icrljgbur In drie verpakkingen a I I.-, I.7S en l 3.-,
(Adv. ingez. Mod.)
DR. E. GEVEN GEHULDIGD.
Woensdag is dr. E. Greven ,de bekende para
psycholoog, 60 jaar geworden en in zijn hoeda
nigheid van voorzitter van het gezelschap voor
philosophie en parapsychologie is dr. Greven
Woensdagavond gehuldigd in hotel De Oude
Doelen te 's-Gravenhage.
en
Op Maandag 26 Juni zal de Haarlemsche conducteur J. G. N. Leurs 40 jaren trouwen
dienst achter den rug hebben. Hij reed op de eerste tram van Haarlem naar Zandvoort.
Op de bovenstaande foto's zien we den a.s. jubilaris in zijn eerste costuum uit 1899 en
in zijn tegenwoordige uniform.
Gezonde
voeten
met
Badzo.
Het koolzuurhoudend badzout van Boekelo
verjongt en versterkt Uw voeten en geeft
nieuwe veerkracht. B AD ZO-voet ba den
openen de poriën en verbeteren de bloed
circulatie. BADZO-voetbaden zijn een
weldaad voor hen, die last hebben van:
vermoeide voeten gezwollen voeten
transpireerende voeten wintervoeten
eeltvorming en likdoorns.
Eert pak BADZO (d 20 ctnt) is
voldoende voor 3 a 4 voetbaden.
Voor kuipbadenPakken van 3 K.G. 45 St.
Verkrijgbaar bij apothekers en erkende drogisten.)
Gezonde voeten met
1 g
N.V. KON. NED. ZOUTINDUSTRIE - BOEKELO.
(Adv. Ingez. MedJ
Ernstig ongeluk veroorzaakt.
Vier gewonden.
Donderdagavond omstreeks half elf, reden
over den Goudschesingel te Rotterdam twee mo
torrijders met zeer groote snelheid naast elkaar.
De 28-jarige C. de Ruyter die den weg was
overgestoken, en zich tusschen de beide voort
jagende motoren bevond, kon zich niet meer
uit de voeten maken. De man liep tegen een van
de beide motoren aan, met het gevolg? •'"datl hij
tegen den grond werd geslingerd .<?n ernstige
inwendige kneuzingen opliep. Bovendien was fcijn
linkerknie gebroken en verkeerde hij in bcwus-
teloozen toestand. De motorfiets sloeg om en
de bestuurder de 19-jarige C. Vrocgindewei en
zijn duopassagier, de 25-jarige C. H. Markman,
liepen resp. een hersenschudding en wonden
aan het gelaat op. De motorfiets reed nog eenige
meters door en trof daarbij den 62-jarigen F.
Greve, die ernstige hoofdwonden opliep. De vier
gewonden zijn naar het ziekenhuis aan den
Coolsingel vervoerd.
De politie ndm beide motoren in beslag.
EEN VREDESSPEL.
De Commissie van Moeders en Opvoedsters
uit de Vereen, voor Volkenbond en Vrede (afd.
Haarlem en omstreken) heeft een vredesspel
voor kinderen ontworpen. Het spel eigent zich
buitengewoon goed voor verspreiding op groo
te schaal onder de jeugd tegen 11 November,
St. Nicolaas en Kerstmis en andere gelegen
heden.
Het spel is o.a. versierd met afbeeldingen
van het Vredespaleis in Den Haag en het Vol
kenbondsgebouw in Genève.
Het spel is tegen een klein bedrag verkrijg
baar en is een goed propagandamiddel.
Ernstige auto-botsing.
Een 16-jarige knaap zware brandwonden
bekomen.
Donderdag had in Haarlemmermeer op den
hoek van den Spaarnwouderweg en den IJweg
een ernstige botsing plaats tusschen een vracht
auto, die op den Spaarnwouderweg uit de rich
ting Schiphol reed en een luxe-auto, die op dep
IJweg uit de richting Zwanenburg naderde.
De scliok was zoo hevig, dat de vrachtauto on
derstboven sloeg en in den Spaarnwoudertocht
terecht kwam. De bestuurder, de heer G. uit
Haarlem, werd aan een hand licht gewond en
wist zich intijds uit zijn benarde positie te be
vrijden. Een naast hem gezeten knaap, de 14-
jarige J. W. uit Haarlem, raakte bekneld tus
schen de cabinebalken en kreeg den kokenden
inhoud van de radiateur over het lichaam. In
middels vloog de auto in brand, terwijl de knaap
er nog steeds tusschen bekneld zat. Met moeite
wist men met emmers water het vuur te blus-
schen en den jongen te bevrijden. Met zware
brandwonden overdekt, werd hij na door een
geneesheer voorloopig te zijn verbonden in
zorgwekkenden toestand met de ziekenauto van
den gemeentelijken geneeskundigen dienst naar
de St Joannes de Deo in Haarlem overgebracht.
De chauffeur van de nagenoeg geheel ver
nielde auto, de heer A. v. W. uit Velsen, werd
aan een dijbeen gewond.
De bestuurder C. had eenige ernstige wonden
aan linkerhand en been en hoofd,, terwijl hij
klaagde over pijn in den rug. Hij werd door den.
geneesheer naar diens woning meegenomen, om
aldaar te worden verbonden.
Toen de vrachtauto met een kraanwagen uit
den tocht was gehaald, bleek deze grnotendecls te
zijn vernield. Beide auto's zijn door de politie in
beslag genomen en naar Hoofddorp vervoerd.
Een wegwijzer van den A.N.W.B., die in den
berm op dit kruispunt stond, werd eveneens
vernield, bovendien werd een groote afrijpaal
uit den grond gerukt, zoodat mag worden aan
genomen, dat de botsing met groote snelheid
heeft plaats gehad.
Beide auto's werden door de politie, die spoe
dig ter plaatse was om een onderzoek in te stel
len, in beslaggenomen en naar Hoofddorp ge
sleept
Tegen beide bestuurders werd proces-verbaal
opgemaakt
