Haarlems Dagblad
De Kamer over Oss.
Oorlogsbroodproeven.
PALMBEACH
nternationaal
postcongres.
Ernstig ongeluk
met tractor
Twee dooden
Het Belangrijkste
Ochtendbeurs Amsterdam
§<Se Jaargang No. Ï7180
Uitgave Lotrrens Coeter, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EIS ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Vrijdag 23 Juni 1939
Abonnementen per week f 0.25. p. mnnnd
f 1.10. per 3 maanden I 3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentiën 1*5 regel» f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclame» f 0.60 per regel.
RegelahonDementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regel» f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
In de Tweede Kamer is gisteren het debat
over de bekende Ossche zaak begonnen. Het
is gegrond op de nota van minister Goseling
en op het later uitgebrachte rapport van de
Kamercommissie, dat in zijn conclusies deze
nota bestrijdt. Het rapport keurt het beleid
van den minister af, ofschoon het uitdrukke
lijk zijn goede trouw erkent. Dat laatste is
een punt van belang. Niet het minst omdat
deze Ossche zaak, in den loop van zijn bestaar
door sommige bladen tot een omvang opge
blazen, die in een tijd als deze verwondert
in het buitenland zou men er zeer verbaasd
over zijn, als men er daar iets van wist tot
wrijving tusschen het Katholieke en het niet-
Katholieke volksdeel had geleid. Dat is te
betreuren. Degenen die aan beide zijden zulke
tegenstellingen toespitsen, besefferl blijkbaar
niet hoe noodzakelijk de eenheid van ons volk
is, hoezeer die als levensvoorwaarde geldt in
zulke critieke jaren als wij thans doormaken.
De samenwerking, de wederzijdsche waardee
ring, de verdraagzaamheid van beide volks-
deelen dienen wederzijds te worden bevorderd
en nagestreefd. Wat wil men anders? Zij vor
men samen het volk en dat zal zoo blijven.
Zij moeten tezamen de kracht en de gezond
heid van Nederland verzekeren en gezamen
lijk aan zijn toekomst werken. Zij zijn als
Nederlanders, verbonden in beider trouw aan
het Huis van Oranje, voor het heden en voor
de toekomst op elkaar aangewezen. Ruzie en
onverdraagzaamheid kan alleen dat geheel
verzwakken, dat temidden van twistende
Europeesche grootmachten zijn uiterste in
spanning moet aanwenden om zich te hand
haven. Dat is nu al het geval: de economische
positie van ons kleine land met zijn groote
overzeesche gewesten is temidden der Euro
peesche ontwrichting zeer benard. En ieder
een weet dat straks zijn onafhankelijkheid
en die van Italië in het geding zouden kunnen
worden gebracht. Meer dan ooit is het noodig
dat wij eendracht en vastberadenheid toonen.
Het buitenland kent de Ossche zaak niet en
dat is gelukkig voor ons. Maar het zou die
zaak leeren kennen en er een bewijs van
zwakte en verdeeldheid van het Nederland-
sche volk in zien als tengevolge van de over
plaatsing van een brigade maréchaussées een
regeeringscrisis zou ontstaan.
Het eerste deel van het Kamerdebat over
de Ossche zaak heeft gelukkig aangetoond,
dat deze vrijwel zeker vermeden zal worden.
Er waren vier redevoeringen: van den com
munist Wijnkoop, den C.H. fractieleider jhr.
mr. de Geer, den S.D.A.P.'er jhr. mr, van der
Goes van Naters en den Katholiek mr. van
Maarseveen. Er komen er nog zooveel meer
dat het niet waarschijnlijk is dat de Kamer
vandaag het debat zal beëindigen. Het zal
nog wel Dinsdag a.s. voortgezet moeten wor
den. Maar reeds is uit de betoogen van de
Kamerleden De Geer en Van der Goes van
Naters gebleken, dat er geen Kamermeerder
heid zal zijn die den minister tot aftreden zal
dwingen. Want naast beider zakelijke afkeu
ring van minister Goseling's beleid hebben
zoowel de woordvoerder van de C.H. als die
van de S.D.A.P. verklaard dat zij zijn aftre
den niet eischten. Aangezien zijn eigen partij
aan zijn zijde staat en ook de A.R. hem zeker
niet tot aftreden zullen dwingen, is de groote
meerderheid van de Kamer op dit punt dus
wel zeker.
Jhr. mr. de Geer heeft zich zeer nadrukke
lijk geuit, verklarend dat hij niet twijfelt aan
's ministers goede bedoelingen. Hij acht hem
verkeerd voorgelicht en had liever gezien dat
hij zijn vergissingen had erkend. Hij heeft een
fout begaan, maar dat doet ieder die werkt.
Jhr. de Geer hoopt dat de minister aan aan
neming van de conclusies van het commissie
rapport waarvoor hij zal stemmen geen
politieke gevolgen zal verbinden. Wantrouwen
ligt in die cpnclusies niet. En het zou staats
rechtelijk nog onjuister zijn als alle R.K. mi
nisters zouden aftreden. Wij staan voor een
zakelijke uitspraak, niet voor een politiek
doodvonnis tegen een minister.
Zoo sprak de leider der Christelijk-Histori-
sche partij, die het overigens wel aan den
minister moest overlaten of hij zelf zijn po
sitie zoo geschokt zou achten bij aanne
ming van de conclusies van het rapport, die
zeker schijnt dat hij uit eigen beweging zou
aftreden.
En hierbij sloot de woordvoerder der S. D.
A. P. zich aan in deze woorden: „Ik trek geen
conclusie ten aanzien van den minister
ben het eens met den heer de Geer: een res
pectabel mensch en goed jurist als minister
Goseling kan zelf oordeelen.
Woorden als deze werpen olie op de Ossche
golven. Het is jammer dat het zoo lang heeft
moeten duren eer men met olie kwam aan
dragen. Intusschen blijft de vraag of minis
ter Goseling, die tot dusver steeds stokstijf
op zijn standpunt is blijven staan, niet zal
aftreden als de conclusies van de Kamercom
missie worden aangenomen. M. i. is die kans
nog steeds groot. Maar na hetgeen nu reeds
van de zijde van de C. H. U. en van de S. D.
A. P. is verklaard kan men niet meer aanne
men dat zijn Katholieke ambtgenooten daar
in nog een reden zouden zien om met hem
heen te gaan. De ministers Romme, Weiter en
Van Steenberghe zullen daar, zooals jhr. de
Geer te kennen gaf, geen staatsrechtelijke
reden voor kunnen vinden, omdat de aanne
ming der conclusies geen wantrouwen van de
Kamermeerderheid in hun ambtgenoot van
Justitie zal beteekenen. Het vooruitzicht is
(De consumptie-proef met water -
wittebrood uit z.g. oorlogsmelange
te den Haag gehoudenmag alles
zins geslaagd worden genoemd).
Het hoort in d' eerste plaats tot goed
bestuursbeleid.
Dat men op toekomstkansen goed is
voorbereid,
't Is dus verstandig, dat er proeven zijn
genomen,
Met brood, voor het geval een oorlog ooit
zou komen.
Komt onverhoopt die ramp, dan rekent
men als feit,
Op noodzaak van een brood van minder
kwaliteit,
Dan wij in vredestijd zoo rustig daaglijks
eten,
Dat is een les, die wij nog lang niet zijn
vergeten.
Dus heeft men weldoordacht voor zoo'n
geval van nood,
Een nieuw recept gemaakt voor
waterwittebrood,
Dat men den volke blijvend voor zou
kunnen zetten,
Ook in een tijd van voedseldistributie-
wetten.
De proeven, en vooral het proeven, zijn
geslaagd,
Men at het brood met smaak, er is haast
niet geklaagd,
Al was 't natuurlijk wel van ander
t' onderkennen,
Men bleek er bij 't gebruik al spoedig aan
te wennen.
Dit vraagstuk brengt ons dus niet langer
in het nauw,
Op dit punt zijn wü klaar, als ?t zoover
komen zou.
Maar u vergeeft we wel, dat ik nog
zeggen wou:
Al mag het flink en prettig onze magen
vullen
Al mag het mooglijk zijn zelfs om ervan
te smullen.
Ik hoop dat u en ik het nimmer eten zullen.
P. GASUS.
dus thans: geen Kabinetscrisis over de Ossche
zaak, mogelijk wel een aftreden van den mi
nister van Justitie uit eigen beweging als blij
ken zou dat hij de zakelijke critiek op zijn
beleid nog steeds vierkant afwijst.
R. P.
Goede gier gemaakt van
gevonden geld*
Officier van .Justitie eischt twee jaar
gevangenisstraf.
AMSTERDAM, 23 Juni. Op 12 Mei j.l. haalde
een jeugdige bediende van een handelsfirma
aan de Heerengracht een aangeteekende zending
van het hoofdpostkantoor. Toen hij op de Hee
rengracht kwam bemerkte hij tot zijn schrik, dat
hij de enveloppe, waarin zich f 10.000 aan bank
papier en eenige coupons bevonden, kwijt was.
Direct ging hij terug, maar van een enveloppe
was nergens iets te zien.
Enkele dagen later bracht de politie de oplos
sing van het raadsel. Een jongeman had in de
nabijheid van het postkantoor de leege envelop
pe gevonden. Hij waarschuwde de politie en deze
wist den man, die de enveloppe direct na net
verliezen had gevonden, op te sporen. Deze, een
26-jarige reclameschilder uit Rotterdam, had zich
het geld toegeëigend. Hij had in de hoofdstad de
bloemetjes danig buitengezet.
Behalve diefstal van f 10.000 had de officier
hem nog ten laste gelegd, dat hij op 6 Mei
voor zijn kortstondigen rijkdom een fiets had
gestolen. Deze rijwieldiefstal ontkende hij,
tegenstelling met de verduistering van het geld.
Dit laatste feit kon hij moeilijk ontkennen, om
dat hij nog ruim f 8000 van het kapitaaltje in zijn
bezit had toen de politie hem inrekende.
Het reclasseeringsrapport luidde ongunstig.
De officier van justitie mr. A. L. F. van Dul-
lemen vorderde twee jaar gevangenisstraf met
aftrek van de voorloopige hechtenis.
Vonnis 30 Juni.
HET SPECIAAL HUIS
VOOR KOUSEN
BARTELJORISSTR. 7
(Adv. Ingez. Med.)
Luchtbescherming in Haarlem.
In de wijken 17, 18 en 19.
Donderdagavond werd door de afdeeling
Haarlem van de Nederlandsche Vereeniging
voor Luchtbescherming in het gebouw van den
Protestantenbond in de Berkenstraat een open
bare vergadering gehouden voor de bewoners
uit het deel van Haarlem-Noord benoorden Zaa-
nenlaan en Zaanenstraal, omvattende de wijken
17, 18 en 19, zich uitstrekkende tot Spaarndam
en Slaperdijk.
Uit de zeer groote opkomst bleek wederom de
warme belangstelling van de burgerij voor de
luchtbescherming.
In zijn openingswoord heette de voorzitter
van de afdeeling Haarlem van de Vereeniging
de aanwezigen welkom en deed een beroep op
alle bewoners van deze wijken, hun medewer
king en onderlinge hulpverleening in tijden van
gevaar.
Daarna hield de heer E. H. Tenckinck, hoofd
van den Luchtbeschermingsdienst een rede,
waarin hij de organisatie van de luchtbescher
ming schetste en waarin hij naar voren deed
komen, dat de gezinsbescherming voor en door
de burgerij de kern van de luchtbescherming is.
Vervolgens gaf de heer Tenckinck een over
zicht van de gevaren, die uit de lucht kunnen
dreigen en de maatregelen die de burgers moe
ten nemen. Ook de overheidsdiensten moeten
belangrijk uitgebreid worden, waarbij een be
roep op de burgerij gedaan werd, zich als vrij
williger op te geven.
De rede, die voor allen veel wetenswaardigs
bevatte, had een belangstellend en dankbaar ge
hoor, hetgeen bleek uit de gestelde vragen, die
alle tot tevredenheid beantwoord werden.
Aan het eind van den avond werd overge
gaan tot het benoemen van een wijk-comité,
waarin de navolgende dames en heeren zullen
zitting nemen: A. Zijlstra, voorzitter; P. J. Tuij.
ten, Zaanenlaan 154, secretaris: P. G. Bannink,
W. Bartels, J. Bonfrer. W. H. Busch, J. Eggeraat
Jr., J. Th. de Groot, Van 't Hul, mej. W. Kui
pers. H. Mensink. mevr. Meijlis, F. S. Noord-
hoff. Van Scha ik. W. H. Selter. De Waal Malefijt,
mevr. de Waal Malefijt, B. Wamars, L. P. J.
Zegwaard. Piet Berk, J. P. Schoolmeester, C.
Stapel. A. Leijdekker, C. J. Koppen.
Comité voor wijken 15 en 16.
De afdeeling Haarlem van de Ned. Vereeni
ging voor Luchtbescherming bericht ons, dat in
het onlangs opgerichte Comité voor de wijken
15 en 16 (het deel van Haarlem-Noord tusschen
Kleverlaan, Kloosterstraat en Zaanenlaan
Zaanenstraat) de navolgende dames en heeren
hebben zitting genomen: H. van Meurs, voorzit
ter, A. J. F. Vis, Jan Haringstraat 25; H. J. Bak
kenhoven, Dijk, G. Felman. A. G. v. d. Graft,
J. den Haring, A. Knol, H. Kossen, H. A. Lee
man, W. C. Mühlhaus, J. J. Robbé, N. Sipkema,
J. Smitz, Th. Stamer, J. Steinkamp, J. Timmers,
mevr. H. Weber-Strik, J. W. Zwart.
Het woord is aan
Verschillende besluiten
genomen, die volgend jaar
van kracht zullen worden.
Te Buenos Aires is een congres van de Wereld
Postvereeniging gehouden.
De belangrijkste besluiten voor het publiek op
dit congres genomen, laten we hier volgen.
De grondporten, welke in het postverdrag
zijn vastgelegd, werden met 20 procent ver
laagd, waarmede beoogd werd in de verschillen
de landen waar de porten als gevolg van de in
die landen getroffen monetaire maatregelen te
laag waren geworden en waar op grond van
practische overwegingen niet tot verhooging kon
worden overgaan, deze weer met de internatio
nale voorschriften in overeenstemming te bren
gen. Een technische wijziging dus, welke geens
zins de noodzakelijkheid medebrengt het buiten-
landsche briefport van Nederland ad 12.5 cent
te verlagen
Invoering van een nieuwe categorie van stuk
ken „fonopostzendingen", dat zijn zendingen,
welke fonografische platen bevatten, waarvoor
een port werd vastgesteld, lager dan het brief
port, t.w. 15 goudcentiemen voor de eerste 20
gram en 10 goudcentiemen voor elke volgende
20 gram (maximum gewicht 60 gram).
Elk land moet nu voor zichzelf bepalen of het
deze zendingen al of niet wil toelaten.
Om de verzending van gramofoonplaten,
welke ten behoeve van blinden worden gebruikt,
de z.g. Talking Books, mogelijk te maken, is het
maximum gewicht dezer zendingen van 5 tot 7
kg. per zending verhoogd. Aangezien deze platen
niet van gewone gramofoonplaten kunnen wu:-
den onderscheiden, is als eisch gesteld, dat de
platen ten dienste van blinden moeten worden
verzonden door of zijn gericht aan officieel er
kende blindeninstituten. Een maatregel, welke
eveneens ten goede komt aan de blinden, is de
toelating tegen het tarief der braillestukken, van
clichés met teekens, voor blindenschrift.
Het verlaagd drukwerktarief, dat in de daar
voor aangegeven gevallen van toepassing is op
de door de uitgevers of hun lasthebbers ver
zonden couranten en tijdschriften zal, indien de
betrokken administraties zulks overeenkomen,
ook van toepassing zijn op de door het publiek
verzonden stukken als bedoeld. Nagegaan
wordt thans, welke landen genoemde stukken
van Nederland afkomstig tegen verlaagd tarief
wenschen toe te treden.
De mogelijkheid is geopend om verrekenbe-
dragen waarmee briefpostzendingen en pakket
ten kunnen worden belast, na de verzending van
het stuk of pakket te doen verhoogen. Volgens
de tot dusverre bestaande bepalingen was het
alleen mogelijk het verrekenbedrag op te hef
fen of te verminderen.
Een bijzondere regeling werd getroffen tot in
voering, onder bepaalde voorwaarden van spe
ciale schoolcorrespondentie tegen zeer verlaag
de tarieven in vergelijking met het thans be
staande briefporttarief (Nederlandsch voorstel).
Het minimum port voor doosjes met aange
geven waarde zal worden teruggebracht van 50
lot 40 cent.
De bestaande gewichtsrubriek voor pakketten
boven 1 t/m. 5 kg. werd gesplitst n.l. in een ru
briek van pakketten boven 1 t/m 3 kg. en in een
andere voor pakketten boven 3 t/m. 5 kg. dit
beteekent, dat het tarief voor pakketten boven
1 t/m. 3 kg. bestemd voor landen, welke deze
gewichtscoupure nog niet kermen, zal worden
verlaagd.
Alle getroffen bepalingen zullen 1 Juli 1940
in werking treden. Inmiddels zal elk moeten na
gaan in hoeverre de binnenlandsche bepalingen
met de buitenlandsche in overeenstemming moe
ten worden gebracht.
rar staan dagelijks heel veel Groen
tjes in Haarlem's Dagblad.
Maar er is altijd ook nog plaats voor
het uwe.
Maak er gebruik van, het is uw belang.
Een jaar wegens valsehheid in
geschrifte.
ASSEN. 23 Juni. De rechtbank
te Assen deed hedenmorgen uitspraak
in de zaak tegen den kassier van de
boerenleenbank te Roswinkel, die
verdacht werd in het tijdvak van 1927
tot 1938, gelden van deze bank te heb
ben verduisterd, tot een gezamenlijk
bedrag van 246.000 gulden.
Voorts was hem ten laste gelegd valsehheid
in geschrifte. De officier van Justitie eisch-
te 26 Mei j.l. een gevangenisstraf van 3 jaar
en 6 maanden, terwijl de officier -bij de voort
gezette behandeling op 16 Juni persisteerde
bij zijn eisch. De Rechtbank verklaarde he
denmorgen de verduistering niet bewezen,
daar niet is komen vast te staan, dat deze door
verdachte gepleegd is in het tijdvak van 1927
tot 1938 en dat zij is gepleegd te Roswin
kel. Verdachte werd terzake van verduistering
vrijgesproken.
Het tweede ten laste gelegde,
valsehheid in geschrifte, achtte de
Rechtbank wel bewezen en het vonnis
daarvoor luidde één jaar gevangenis
straf met aftrek van voorarrest.
Centrale Aalsmeersclie Veiling
gaat uitbreiden.»
AALSMEER. 23 Juni. De Centrale A als-
meersche veiling, welke voor bijna drie millioen
gulden per jaar omzet, heeft haar aanvoer van
pot- en perkplanten de laatste jaren zoo zien
groeien, dat uitbreiding van haar gebouwen
thans noodzakelijk is. Zelfs het invoeren van
dagelijksche potplantenveilingen heeft de uit
breiding van het gebouw, een werk van archi
tect Staal Sr. te Amsterdam, niet kunnen voor
komen.
Erich Maria Remarque:
Er zaten twee mannen in
een café. De een zei tot den
ander: Hou jij van de Ame
rikanen?" en de ander ant
woordde met beslistheid
„Neen".
Van de Franschen dan?"
„Neen".
Van de Duitschers?"
„Neen".
Van de Engelschen?"
„Neen".
„Maar van wie hou jij dan
eigenlijk wèl?" vroeg de eene
man. vol verwachting zijn
glas opheffend.
En de andere antwoordde
met beslistheid: „Ik houd
van mijn vrienden".
Optegqcc doet dc cabine
hewqeschoten-
Eist, 23 Juni. Vanochtend is een
tractor met oplegger op den weg
ArnhemNijmegen ter hoogte van
Eist in een sloot gereden.
De lading van den oplegger schoot
door de cabine.
Omstanders trekken den chauffeur
uit den wagen. Nadat hem ter plaatse
geneeskundige hulp was verleend, is
het slachtoffer naar het ziekenhuis te
Arnhem vervoerd, waar hij kort na
aankomst is overleden.
Bij de opriumingswerkzaamheden
van de auto vond men nog een twee
der slachtoffer, de schoonmoeder van
den chauffeur. De vrouw was reeds
©verleden.
De slachtoffers zijn vermoedelijk
afkomstig uit Apeldoorn.
Nader vernemen wij nog de volgende bij
zonderheden:
De chauffeur had zich eenige minuten voer
het ongeluk vervoegd bij een garagehouder te
ELst, om daar te tanken. Hel viel den garage
houder op, dat de chauffeur, zekere W. uit
Apeldoorn, die een maand geleden bij het
expeditiebedrijf Van der Scheurs aldaar in
dienst was gekomen, doch daar vóór in Venlo
woonachtig was, er vermoeid uitzag. De
garagehouder gaf W. toen den raad. wat
voorzichtig te* rijden. Eenige minuten later,
nabij de spoorwegovergang te ELst. gebeurde
daarop het ongeluk. De breede transport
auto, welke geladen was met dakpannen, ge
raakte van den smallen rijweg af en reed
rechts via het rijwielpad in de naast den weg
loopende sloot. Omwonenden, die een hevigen
slag hadden gehoord, kwamen onmiddellijk
toesnellen. Zij vonden den 28-jarigen chauf
feur bekneld achter het stuur. Men wist hem
te bevrijden, waarna een inmiddels ontbcden
geneesheer uit Eist de eerste hulp verleende
en het slachtoffer naar het Sint Elisabeth-
ziekenhuis te Arnhem liet vervoeren, waar de
man kort na aankomst overleed.
Doordat de lading van den vrachtwagen
in de cabine was geschoven, was de ravage
zoo groot, dat men aanvankelijk niet be
merkte, dat zich nog een tweede persoon in
de auto bevend. Toen men de schoonmoeder
van W., die vanmorgen vroeg door haar
schoonzoon uit Venlo., war zij woonde, was
afgehaald, teneinde zich naar de woning van
W. te Apeldoorn te gegeven, vond, waren de
levensgeesten bij de vrouw reeds geweken. Het
stoffelijk overschot werd naar de algemeene
begraafplaats te Eist overgebracht.
HEDEN: 16 PAGINA'S
Moravïë wordt sinds eenïgen tijd door ernstige overstroomingen geteisterd. Reeds
zijn 21 personen, waaronder negen kinderen, tengevolge hiervan verdronken.
Koersen van de Ochtendbeurs te Amsterdam
van heden van 10.30 uur tot 11.25 uur.
Kon. Olie 305Vz—6.
H.V.A. 403.
Vergde Vorstenl. 90.
Amst. Rubber 188.
Philips 205— V2.
AKU 35 1/4.
i Beth. Steel 42.
U. S. Steel 35 5 8
Repvblic Steel 11 5 8.
Anaconda 18 Vk5 8.
BINNENLAND.
Bij Eist zijn hedenmorgen twee mcnschen bij
een verkeersongeval om het leven ge
komen. 1
De Tweede Kamer behandelt het rapport
inzake de Ossche kwestie. 3
BUITENLAND.
Moskou blijft onvoldaan over dc Fransch-
Britschc voorstellen. 5
Japan ontkent een ultimatum aan buiten
landsche oorlogsschepen te Swatau te
hebben gesteld. 5
Het Engelschc koningspaar is gisteren te
Londen teruggekeerd. 5
ARTIKELEN.
enz.
R. P.: De Kamer over Oss.
A. D. L.: Amsterdamsche aspecten.
Dr. P. H. Schroder: De Koning spreekt,
v. H.: Eerste tramconducteur jubileert.
Voor de Jeugd.
De Burgerlijke Stand van Haarlem Is opge-
