ECHTE WALES ANTHRACIET
WITTOP KONING
AGENDA.
WEERBERICHT
Amsterdamsche Aspecten.
VRIJDAG 23 JUNI 1939
H A A R L E M'S DAGBLAD
A Alleen I)
f voor Uw planten,
word aite&x ftiCf icMiui qvteA.
Uity^cül Vtitu^n dosis'
Vraaqt Uw winkelier de qratis(0j£ bloemkaarlen
VERKEER EN WELVAART.
Amerika en Nederland
vergeleken.
DE AL"TO ALS GANGMAKER VAN HET
ECONOMISCH LEVEN.
De heer E. J. Mulder, d ires leur van
de Shell, heeft na een studiereis door
de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika, een uitvoerige studie het
licht doen zien, onder het motto:
„Minder wetten, meer werk, meer wel
vaart".
De schrijver eindigt zijn studie met deze
woorden:
„De door de Nederlandsche Regeering ge
vierde economische politiek der achter ons lig
gende jaren, heeft ons naast stijgende armoede
gebracht beknotting onze vrijheid in land
bouw, handel en bedrijf, zooals vorige gene
raties nimmer gekend hebben.
Blijft de Regeering ondanks hier en elders
opgedane ervaring volharden in de gevolgde
politiek, dan zal zij zich binnen afzie nbaren
tijd voor het probleem geplaatst zien, hoe het
Neder 1. volk beperkt en beiknot in den na
tuurlijken groei van zijn bedrijfsleven, boven
de 1.000.000 per dag voor steun in onder
scheidene vormen, als gevolg van Regeerings-
maatregelen, ook nog kan opbrengen de kos
ten van een steeds groeiend ambtelijk appa
raat en de enorme bedragen, die voor de lands
verdediging hier en in Indië geëischt zullen
worden.
Slechts een op volle kracht werkend be
drijfsleven, dat steun vindt in een op „meer
werk, minder wetten" gefundeerde economi
sche politiek, is in staat dit probleem op te
lossen".
„Hoe meer wetten, hoe minder welvaart"
is de meening van den heer Mulder en hij
vestigt er de aandacht op, hoe ook in de Ver
eenigde Staten het bedrijfsleven in ernstige
mate den druk 'van het steeds toenemend
aantal wetten ondervindt.
Zelfs de dreiging alleen van sommige wet
ten. zooals de „hotmoney tax". ..capital gains
tax", „surtax on undistributed profits" heb
ben groote verwarring en ontwrichting van
het bedrijfsleven in de V.S. veroorzaakt,
nieuwbouw van fabrieken werd stopgezet, aan
koop van machines werd uitgesteld, personeel
werd ontslagen, etc.
Het is in dit verband interessant te ver
melden. dat zich in den loop van 1933 het
opmerkelijke verschijnsel voordeed, dat het
bericht van vervroegd reces van het Ameri-
kaansche Congres onmiddellijk ten gevolge
had stijging van goederen en effecten op alle
binnenlandsche beurzen. Wel een treffend
bewijs, hoezeer de wetgevende arbeid van
Regeeringen tegenwoordig door het bedrijfs
leven wordt gevreesd.
Het autoverkeer.
De verkeersontwikkeling in Amerika is
enorm. Men vindt er 1 auto op 4 inwoners, in
Frankrijk en Engeland 1 per 19, in Duitsch-
land 1 per 43 en in Nederland1 per 53
inwoners.
In tegenstelling tot Nederland bevindt zich
het grootste aantal auto's in Amerika niet in
het, bezit van de meer welgestelden, doch van
werkman en landbouwer. Op weekdagen is de
auto voor den werkman het transportmid
del om, zooals bij ons de fiets, hem naar het
wenk te brengen, op Zon- en feest- en vac an-
tiedagen om met vrouw en kinderen de stad
te ontvluchten en buiten, aan zeie, in het ge
bergte, in de National Parks, van vrijheid en
frissche lucht te genieten. Een arbeiders
familie in Amerika, die gedurende den va-
can tie Lijd 1500 a 2000 K.M. per auto aflegt, is
geen zeldzaamheid: zonder de auto zou het
grootste deel der arbeiders nimmer natuur
wonderen als Grand Canyon, Yosemite Valley,
Yellowstone Park, kunstwerken als Tennessee-,
Bonneville- en Boulderdam, Golden Gate-,
Oakland- en Holland bridges, hebben kunnen
bezoeken
Van het totaal aantal auto's in Amerika
zijn er ruim 15.000.000 in het bezit van men-
schen, die 1500 per jaar of minder ver
dienen. In Nederland behoort het bezit van
een auto tot dc bevoorrechten der inkomens
klassen van 5.000 of hooger. De klasse
beneden 1500 in de Vereenigde Staten bestaat
uit chauffeurs, handwerkslieden, monteurs,
schilders, opperlieden, metselaars, geschoolde
arbeiders etc., welke groepen in Nederland
ongeveer 1500 of minder verdienen en die
wij dus ongeveer op één lijn daarmede kunnen
stellen. Waar echter de inkomensklasse tot
S 1500 in Amerika vrijwel zonder uitzondering
een auto bezit, is het in Nederland een groote
uitzondering, indien iemand uit de gelijksoor
tige klasse een auto houdt. De oorzaak van
Nog enkele dagen
DE LAAGSTE prijzen.
2.— afm. 22/55
o.a. 1.80 afm. 15/22
1.50 afm. 8/15
per 70 K.G. franco huis.
HARMENJANSWEG 67 A TELEF. 16100
(Adv. Ingez. Med.)
Heden:
VRIJDAG 23 JUNI
Frans Hals Theater: „De onzichtbare man",
2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: „Ultimatum". Tooneel:
De Ramblers. 2,30, 7 en 9.15 uur.
Luxor Theater: ,,'n Stel om te stelen", 2.30 7
en 9.15 uur.
Palace Familie Cinema: ..Heldenbrigade" en
„Moeder Carey's kuikens", 2 en 8.15 uur.
Moviac: „Bruisend Bloed".
Frans Hals Museum: Eere-tentoonstelling van
werken van wijlen H. A. van den Eynde 105
uur; Dinsdag en Vrijdag van 105 en 810 uur.
ZATERDAG 24 JUNI
Bioscoopvoorstellingen des middags en des
avonds.
Frans Hals Museum: Eere-tentoonstelling van
werken van wijlen H. A. van den Eynde 105
uur; Dinsdag en Vrijdag van 105 en 310 uur
Teyler's Museum. Spaarne 16 113 uur, be
halve 's Maandags. Toegang vrij
Palestina Diorama's, SchotersingeJ 117a. Ge
opend eiken werkdag (behalve Vrijdags) van
35 en 79 uur.
dit opmerkelijke verschil vindt voornamelijk
zijn verklaring in het verschil in de hoogte
der belastingen.
De 1000 tot 1500 inkomensklasse in Ame
rika koopt uiteraard alleen 2e of 3e handsch
wagens, die op de enorme openluchtmarkter..
welke men overal vindt, voor een prikje te
koop zijn. De gangbare prijzen loopen over
het algemeen van S 200 voor een 2e handsch
tot 50 voor de 3e handsch auto. Daarmede
is onze arbeider-automobilist er dan ook. Be
houdens enkele dollars voor een license plate,
betaalt de automobilist in Amerika alleen be
lasting in den vorm van bcnzine-accijns. die
daar te lande overal veel lager is dan hier.
De gemiddelde belasting (accijns inbegrepen)
bedraagt ongeveer 50 per auto.
Wanneer echter in Nederland iemand in de
1000 a 1500 inkomensklasse tot aanschaf
fing van een 2e handsch auto tegen een prijs
van laten wij zeggen 300 zou willen over
gaan, dan komen voor hem pas de groote
kosten. De gemiddelde belasting per auto be
draagt hier rond 450 en overtreft dus vele
keeren de belasting van 50 in Amerika. Bo
vendien moet onze automobilist steeds weer
betalen voor parkeeren, tollen, veren etc. etc.
Hoezeer in Amerika de Regeering ervoor
waakt, dat het gebruik van de auto bereik
baar blijft voor landbouwers, arbeiders, voor
dc lage inkomens in het algemeen, blijkt niet
alleen uit de afwezigheid van wegen- en per
soneel e belasting, doch bijv. ook het feit, dat
het gebruik van richtingwijzers niet verplicht
is, omdat deze meerdere kosten niet door den
kleinen man kunnen worden betaalt. Het hoeft
geen betoog, dat een gemiddelde belasting van
S 50 bij een inkomen van 1500 (is 3V2 pCt.)
dragelijk, een gemiddelde belasting van 450
bij een inkomen van 1500 (is 30 pCt.) on
dragelijk is en dus het houden van een auto
voor de kleine beurzen in Nederland onmoge
lijk maakt.
Meermalen werd de auto genoemd als gang
maker van het economisch leven, als middel
tot yerhooging der volkswelvaart. Dat dit zoo
is, is niet zoo verwonderlijk, wanneer men
bedenkt op welke wijze dit van huis-tot-huis-
vervoermiddel zijn dienende functie in land
bouw, handel en industrie vervuld. In Neder
land echter werd tot nu toe deze taak ten
zeerste belemmerd door de exorbitante lasten
en de belemmeringen van het autoverkeer.
Ons taxiverkeer werd door reglementen en
bepalingen zoo duur. dat taxi transport voor
den kleinen man 'n onbereikbare weelde werd.
Het aantal taxi's in verschillende steden ver
minderde dan ook onrustbarend.
Wanneer ook in Nederland de auto eens
binnen het bereik der pl.m. 2000 inkomens
klasse zou komen, dan zou daardoor het aan
tal auto's stijgen van 94.000 tot ongeveer
400.000. Dit zou aan tienduizenden werk geven
en in zeer hooge mate bijdragen tot vermin
dering der werkloosheid.
De boottocht van „Snelverband".
Het is voor Haarlem een traditie geworden
dat elk jaar in de zomermaand aan de velen
die niet in staat zijn zelfstandig een reis te
ondernemen omdat zij aan hun stoel gekluis
terd zitten, door „Snelverband" een boottocht
wordt aangeboden.
Ook dit jaar behoorde deze gebeurtenis
wederom tot het programma van Snelverband
De boottocht werd gisteren, zooals wij reeds
berichtten gehouden en mag uitnemend ge
slaagd heeten, omdat alles heeft medegewerkt
juist dezen dag tot een onvergetelijken te ma
ken.
Waren ten opzichte van het weer, döor de
ervaring, de verwachtingen niet hoog gespan
nen, de uitslag heeft bewezen dat deze reserve
ongegrond is geweest, want een schitterende
zomerdag heeft de ervaring van vroegere ja
ren gelogenstraft. Het schitterende zomer
weer heeft alleszins het succes bevorderd en
reeds bij de afvaart een stemming doen ont
staan, die in alle opzichten opgewekt mocht
heeten. Reeds vroeg in den morgen togen de
vele auto's, die welwillend door stadgenooten
ter beschikking werden gesteld op het pad om
de vele gasten van huis te halen en naar de:
boot te vervoeren. Een file van velen, die
schoon in gebrekkige omstandigheden zijnde,
toch met blijdschap dezen dag begroetten,
betrad de boot „Succes".
Een jazz band ..The Blue Stars" genaamd,
onder bekwame leiding van onzen stadgenoot
Van den Broek, bracht er direct de stemming
in. Zoo ging het opgewekt naar Purmerend.
naar het Heerenlogement, alwaar de gasten op
een heerlijk diner werden onthaald, dat zij
zich allen goed lieten smaken. Aan versnape
ringen ontbrak het trouwens gedurende den
heelen tocht niet. Snelverband had zich ook
van de medewerking verzekerd van den trou
wen reisgezel Oom Louis (Louis Contran) die
reeds menig tochtje heeft meegemaakt en na
eenige jaren van afwezigheid weer in den
kring van Snelverband is teruggekeerd. Dat dit
van de bootcommissie goed gezien was. bleek
wel uit de verrassing, die op veel gezichten
kwam. toen Oom Louis zijn joyeuse entree
maakte. Ondanks de hitte, welke de felle zo
merzon op gulle wijze verspreidde, voelde men
aan boord een heerlijke frischheid. zoodat al
len van het begin tot eind opgewekt en fit
bleven.
Snelverband mag op een geslaagden boot
tocht terugblikken, die in een opgewekt feest
overging, dank zij het schoone weer. de flinke
medewerking van de autobezitters. De patiën
ten zullen nog lang na deze aan dezen prach-
tigen dag terugdenken en met dankbaar ge
moed Snelverband huldigen.
EXAMENS
Academische Opleiding.
Gestaagd aan de Gem. Universiteit te Am
sterdam voor het eerste gedeelte van het
candidaatexamen geneeskunde: A. Alleman,
C- J. Baarsjes. Berreklouw, R. Bldemgarte, C.
W. Bötbger, J. de Bruin, J. ter Burg, K.
Bijlsma, R. S. ten Cate, L. A. Cats. mej. A.
van Calsem. B. Dalhuysen, A. van Dantzig, A.
A. M. Djelantik, H. J. Döll, mej. E. C. Enge
lenberg, S. Fr enkel, J. W. Fortuin. D. Gaasbeek
D. Gorter. W. Ch. Götte, K. B, R. P. Groeger,
mej, H. de Groot, N. J. van Hazel. R. M. v.
d Heide. L. J. Heilborn, D. Held, G J. Heringa,
mej. J. Holdert, R. Kalff, F. Kampstra, J.
Koene, C. G. Kroes. mej. B. Kroon, mej. Oh.
de Kruyff. E. Kuipers. G. A. Ladee. S. A. de
Lange, J. Leyns. T. D. Liem, mej. E. N. Lim,
G. van Maanen, J. v. d. Meer, K. J. M. Heuwese
R. Middelberg, A. C. M. J. Mostart. P. Ph.
Nieuwenhuis. P. Peereboom. J. Poiesz, P
Proost.. L. Roegholt. G. de Rooy. A. J. Ros
kam. J O van Rossum, E. W. K. Rcevekamp.
S. H. Rudelsheim. C. A. Th. Ruifrok. C. W
Setzpfand. E. M. van Soest, J. K. Steinmetz.
R. R. J. Strobos, F. J. Struik, R. W. Stijn, G.
Taams. K. I. Tan. G. C. M. G. Verstraelen.
A. H. de Vries. mej. J. de Weerdt, D. J. v. d.
Wilk, L. van Woerden, L. Woltring, mej. H
Wijgand. H Zandbergen en L. Zwaap.
Bevorderd tot doctor in de geneeskunde op
proefschrift getiteld: ..Groepsadaptatiemetin-
gen". mevr. H. H. Voet—Morgendcrff geb. te
Arnhem.
Verwachting geldig van hedenavond tot mor
genavond ongeveer 19 uur:
Half tot zwaar bewolkt of betrokken,
regen met kans op onweer. Koeler.
Zwakke tot matigen wind, aanvankelijk
veranderlijk, later uit Noordelijke rich
tingen.
THERMOMETERSTAND
Hoogste gisteren 70 F.
Laagste hedennacht 58 F.
Hoogste heden 62 F.
Over den geheelen Noordelijken Atlanti-
schen Oceaan ligt een machtig gebied van
hoogen luchtdruk, dat aan zijn Noordzijde
wordt aangetast door een actieve depressie,
die zich gisteren over de Poolzee ontwikkelde
en zich Zuidoostwaarts verplaatste. Vanmor
gen gaf zij aanleiding tot ware luchtdruk
dalingen aan de Noorsche kust, de wind nam
daar tot krachtig toe, terwijl tal van stations
regen meldden.
De koele luchtmassa's, die gisteren tot Zuid-
Zweden waren doorgedrongen, hebben nu
Zuid-Duitschland bereikt. In Hamburg ging
het verdrijven van de warme lucht met 12
m.M. neerslag gepaard.
In ons land werd het wat koeler. De voch
tigheid van de lucht blijft groot, waardoor op
vele plaatsen ochtendnevel voorkwam. Van
de Noordzee worden dichte mistbanken ge
meld.
Over België en over de Golf van Biscaye
liggen vlakke lage drukgebieden. Deze ver
oorzaken daar veel neerslag en onweer, en
ook in Zuid-Engeland viel nog al wat regen.
Overigens is het weer op de Britsche eilanden
nog mooi.
BAROMETERSTAND
Vorige stand 759 mM.
Stand van heden 756 m.M.
Neiging: Achteruit.
Opgave van:
Fa. A. FEDERMANN, Opticien
Gr. Houtstraat 37 Tel. 11059
HOOG WATER TE ZANDVOORT:
Zaterdag v.m. 9.04 uur; n.m. 21.34 uur.
Strand berijdbaar van 14.0019.30 uur.
Belangrijke Telefoonnummers:
Politie: 11850.
Brandweer: 15333.
Ongevailendienst (Brandweerkazerne)
Ged. Oude Gracht: 14141.
VOORBEURS TE AMSTERDAM.
Op de overweging, dat de Kamerdebatten
over het rapport Oss tot dusver niet den in
druk gevestigd hebben, dat een kabinetscrisis
voor de deur staat, was de Ameriko.ansche
dollar op de Amsterdamsche wisselmarkt he
denmorgen iets zwakker gedisponeerd, in
zooverre, dat de koers neiging vertoonde, om
af te glijden van den koers van afgifte van
het Nederlandsche egalisatiefonds en zich iets
onder het niveau van 1.88 3/8 te bewegen op
1.88 5/16 a 1.88 3/8. Er was dientengevolge
voor het egalisatiefonds geen aanleiding meer
om op te treden, zoodat in dit opzicht een
lichtelijk gewijzigde situatie tegenover giste
ren aan den dag trad. 'Overigens was de toe
stand vrijwel gelijk, en'deden zich geen wijzi
gingen van eenige beteekenis voor.
De zwakke stemming/ welke het pond ster
ling in Londen vertoont, komt ingevolge de
interventie van het Britsche egalisatiefonds
niet tot uiting en het Britsche devies bleef
zich bewegen op 8.81 11/16 a 13/16. De markt
droeg een zeer kalm karakter en de affaire
had weinig te beteekenen. Parijs werd verno
men op 4.99, Brussel op' 32.01 a 04, Zwitserland
op 42.46 a 48. en Berlijn op 75.55 a 60.
Het voorbeurseffectenverkeer was zoo mo
gelijk nog stiller dan de vorige dagen, en de
koersen weken meerendeels maar weinig af
van de slotkoersen van gisteren. Zoowel in
locale als in Amerikaansche fondsen was de
stemming uiterst rustig en onbewogen.
Pachtkamers en pachtbureaux
moeten één lijn trekken.
Vandaag en morgen wordt te Alkmaar de
69e jaarlïjksche algemeene vergadering ge
houden van de Nederlandsche juristenver-
eeniging. De bijeenkomst is vanmorgen ge
opend met een rede van den voorzitter, Mr.
A. D. H. Fockema Andreae, vice-president van
het gerechtshof te Arnhem, tevens voorzitter
van de pachtkamer van dat gerechtshof, het
rechterlijk college, dat in hoogste instantie
recht doet in pachtzaken. Spr. zeide van deze
gelegenheid gebruik te willen maken, iets van
de toepassing der pachtwet te vertellen, hoe
wel het daarvoor eigenlijk nog iets te vroeg
is, omdat die wet eerst sedert November van
het vorige jaar in werking is getreden en de
rechtspraak, die de uitlegging moet brengen,
nog in het beginstadium verkeert.
In het vervolg van zijn rede gaf spr. in
groote lijnen de rechtspraak bij pachtzaken
aan. waarbij hij o.m. uiteenzette, dat de
pachtkamer van het gerechtshof te Arnhem
zich reeds spoedig heeft kunnen uitspreken
over de belangrijke vraag of los land, dat
sinds jaren telkens voor een jaar wordt ver
pacht, ook onder de pachtwet voor één jaar
kan worden verpacht. Deze vraag is in het al
gemeen ontkennend beantwoord. Spr. stond
nader bij deze beslissing, bij haar beteekenis
en bij haar bestrijding stil, waarna hij nog
andere moeilijkheden onder de loupe nam.
De oppositie, die tegen de pachtwet be
staat. zou naar sprekers ooi-deel grootendeels
worden weggenomen als vaststond in welke
gevallen een korte duur toelaatbaar is en ten
aanzien der pachtprijzen, waar de grens van
het laten van een redelijk bestaan of van een
buitensporige verplichting ligt. Het zou van
belang ziin als pachtkamers en pachtbureaux
hierbij één lijn trokken.
Hierna werden aan de orde gesteld de pre
adviezen. uitgebracht door prof. mr. P. W.
Kamphuizen en mr. F. M. Westerouen van
Meeteren over; „is het wenschelijk de aan
sprakelijkheid van den ambtenaar wegens
onrechtmatige daad tegenover derden en
tegenover het. publiekrechterlijk lichaam,
waarbij hij in dienst is. nader te regelen? Zoo
ja, welke richtlijnen moeten daarvoor worden
aanvaard?"
Uitvoerig werd over dit onderwerp van ge
dachten gewisseld.
Morgen, na de huishoudelijke vergadering
za! worden beraadslaagd over het onderwerp-
.behoeven de beginselen van schadeverzeke—
ringsrecht. opgenomen in de artikele 246—
283 W. v. K., wijziging?". Prae-adviezen zijn
uitgebracht door mr. T. J. Dorhout Mees en
Mr. W. Nolst Trenité.
Vreemdelingen kijken ons aan!
Nu de zomer na moeizame intrede dan einde
lijk op gezette tijden de stad met zonneschijn
overgiet en zoele winden langs haar bouwsels
waaien, doemt als een welkome seizoensver
schijning weer de figuur op van den vreemde
ling, den buitenlandschen toerist of de landge
noot „uit de provincie", die den argeloozen
Amsterdammer plots de aantrekkelijkheden van
zijn eigen woonstede, ten opzichte waarvan
hij in de dagelijksche sleur van zijn bestaan
een onvergeeflijke nonchalance aan den dag
pleegt te leggen, doet herinneren.
Zoo zoetjes aan mengen zij zich in het stads
beeld. Zij bewegen zich te midden van ons
zwoegers en jakkeraars, die geen oog meer heb
ben voor een verstild grachttafereei, een gevel
tje, dat van vervlogen tijden fluistert, een toren,
die majesteitelijk oprijst uit de huizenzee, voor
de forsche lijnen der nieuwe wijken, die getui
gen van levensdurf of voor de bruisende energie,
die ons tegemoet springt in het woelige haven
kwartier.
Wat brengt de vreemdelingen er toe ons te
komen opzoeken? Vanwaar komen zij en hoe
lang blijven ze op visite?
Ziedaar eenige vragen, met welker beant
woording de nieuwe Vereeniging voor Vreem
delingenverkeer zich al bijna 2 jaar bezig houdt,
om op de conclusies, welke er uit vallen af te
leiden, haar verderen propagandistischen arbeid
op te bouwen. Het verkeersbureau is een cen
trum, dat blaakt van activiteit en initiatief,
waar het de belangen van het hoofdstedelijk
toerisme geldt. Daar is men nooit moede de dui-
zend-en-een bezoekers te woord te staan en hen
op weg te helpen. Daar worden nauwkeurig de
bewegingen van het „vreemdelingen-legioen"
geregistreerd en op wetenschappelijke wijze ge
analyseerd. Daar worden steeds weer nieuwe
plannen uitgebroed om den vacantiegangers uit
den vreemde en uit het eigen land duidelijk te
maken, dat de Amsterdamsche stedemaagd weer
gereed staat haar taak als gastvrouwe te ver
vullen.
De vereeniging, opvolgster van „Het Kogge
schip", heeft in korte spanne tijds, aangevuurd
door haar voortvarenden directeur, den heer J.
Nikerk. bergen werk verzet. In tegenstelling met
voorheen, toen het uitgaansbedrijf zich voor een
goed deel tevreden kon stellen met locale wel
vaartsbronnen, wordt, nu deze niet zoo krachtig
meer vloeien, thans op forsche wijze de trom
geroerd voor de aloude Amstelveste. Welbewust,
met gebruikmaking van alle hulpmiddelen,
waarover de moderne reclametechniek beschikt,
wordt het bezoek aan de hoofdstad gestimuleerd.
Het jongste bedrijf, de vreemdelingenindustrie
loopt gesmeerd. Toen men de vele mogelijkhe
den nader bestudeerde, bleek, dat het terrein in
tal van opzichten nog onontgonnen was. In het
„laboratorium" aan het Rokin, waar men zich
buigt over cijfers en grafieken, verkeert men
momenteel nog voor een goed deel in de periode
van de ontdekkingen. De belangrijkste vondst,
tot nu toe gedaan, is wel die van de verbetei'de
statistieken, welke Amsterdamsche uitvinding
haar weg reeds naar de officieele bureaux in den
lande heeft gevonden. Doordat sedert 1 Januari
1938 de Amsterdamsche hotels verplicht zijn da
gelijks de vereischte gegevens te verstrekken,
kreeg men de beschikking over zoo uitgebreid
mogelijk cijfermateriaal, dat bovendien op een
geheel andere manier dan tot dusver werd ge
groepeerd, hetgeen tot verrassende resultaten
leidde. Er ontstond daardoor een overzichtelijker
en duidelijker beeld van den omvang van het
toeristenverkeer, vooral wat het binnenland be
treft,'.waar van de. gegevens tot nu toe zoo goed
als geheel over het hoofd gezien werden.
In drommen blijken de „buitenmenschen"
naar Amsterdam „ons aller Metropolis", zooals
de Eindhovensche burgemeester onlangs de
hoofdstad vleiend betitelde, te komen en dan
vooral te logeeren in de goedkoopere hotels,
welke vroeger niet aan de statistiek meewerk
ten.
Zeer belangrijk is ook de nieuwe wijze van
berekenen der uitgaven, door de vreemdelin
gen te doen. Had men tot dusver klakkeloos
genomen, dat de verteringen op een bedrag van
tien gulden per overnachting moesten worden
gesteld, nu men over een gedifferentieerd over
zicht van de bezetting der hotels van verschil
lende prijsklassen beschikt, wordt de werkelijk
heid zeker het best benaderd, door uit te gaan
van de veronderstelling, dat de kosten van lo
gies een vierde van het toeristenbudget bedra
gen. Hierdoor kwam men tot de verheugende
slotsom, dat er in Nederland tweemaal zooveel
aan vreemdelingenverkeer werd „geëxporteerd"
dan werd aangenomen.
Het vorige jaar bracht de vreemdeling Am
sterdam 5 1/4 millioen gulden in het laadje. In
totaal werden 494.000 overnachtingen geboekt,
waarvan 290.000 buitenlandsche, of veertig pro
cent van hét totaal aantal in Nederland.
Van belang is verder het onderzoek, dat gaan
de is naar de soorten van belangstelling der
toeristen. Uit de enquête blijkt, dat de musea het
meest in trek zijn, gevolgd door de folklore, het
verkeer te water, stedenschoon, kunst, land- en
luchtverkeer, alsook nijverheid en handel. Ook
heeft men nu eenigszins een idee, in welke rich
ting de specifieke belangstelling der verschil
lende nationaliteiten uitgaat. Zoo is bijv. de in
teresse voor cultureele zaken bij de Engelschen
het grootst, bij de Amerikanen iets minder. De
Duitschers komen voornamelijk voor zaken. De
Franschen komen hoofdzakelijk voor musea,
floklore en kunst.
Ook wordt nagegaan hoeveel bezoekers elk
groot congres of elke bijzondere gebeurtenis
trekt en wordt gecalculeerd hoeveel die ople
veren. Het abstracte begrip toerist van weleer,
die een min of meer magische verschijning was,
heeft nu plaats gemaakt voor een beschouwing
van een levend wezen, welks interessen worden
onderzocht en welks psychologie door de man
nen van de drie v's wordt uiteengeplozen.
Suggestieve folders, waarin met enkele slag
zinnen de beteekenis van de hoofdstad van een
wereldrijk van 75 millioen inwoners wordt weer
gegeven, vliegen uit naar alle deelen der aarde.
Aantrekkelijke affiches pogen tot een bezoek
aan Amsterdam op te wekken, terwijl men er
tevens op uit is de vreemdelingen, die er een
maal zijn aangeland, zoolang mogelijk vast te
houden.
Dit alles vereisc'nt een veel-omvattende orga
nisatie en een groote toewijding. Het moet ge
zegd worden, dat het nieuwe bureau op een
voortreffelijke wijze zijn taak te dien opzichte
vervult. Nauw wordt samengewerkt met den
gemeentelijken commissaris voor het vreemde
lingenverkeer, die er eveneens op uit is dc aan
dacht op Amsterdam te vestigen, waarbij het
„Wordende Bosch" een belangrijke rol speelt.
Zoo werpt de gemeente zich thans op de foren
sen, wien de verlokkingen van het groote stads
leven wordt voorgehouden, in de verwachting,
dat zij als „verloren zoon" vol berouw van hun
desertie zullen terugkeeren. Ziehier enkele
„slogans", die bij deze actie opgeld doen: „Jaar
lijks keeren 1000 gezinnen terug!". „Amsterdam
is niet duur", „Woont, waar gij werkt", „Cij
fers dooden legenden" (volgt o.a. een rekensom,
waaruit blijkt, dat de uitgaven in Amsterdam
enkele honderden gulden 's jaars blijven bene
den die van bijv. de bewoners van Zuid-Kenne-
merland). Ook hier doet het toekomstige Bosch -
(Adv. Ingez. Med.)
park van 800 H.A. als paradepaard dienst. Het is
echter zeer de vraag of men zich door dit alles
zal laten overtuigen en ter wille van een aantal
voordeelen afstand zal doen van het buitenle
ven, welks waarde tenslotte niet alleen van
eventueele goedkoopte afhangt, omdat daarvoor
meerendeels andere maatstaven gelden.
In dit verband zal het vooral den Haarlem
mers inleresseeren, dat men er in Amsterdam
op het oogenblik op uit is, een goedkoope blik-
semverbinding met Zandvoort en het Kenne-
merland te verkrijgen, evenals met de andere
natuurlijke buitenplaatsen van de hoofdstad, om
zoodoende een compensatie te kunnen verschaf
fen aan de bewoners, die van grootsch natuur
schoon het weidsohe polderland trekt slechts
enkelen verstoken zijn.
Het vorige jaar bracht als gevolg van het re-
geeringsjubileum en het bezoek van Koning
Leopold een hausse voor het vreemdelingenver-
keer, waarop we nu nog een beetje teren. Op
het oogenblik moet Amsterdam het kalmpjes
aan doen. Pogingen om het een strandbad te ge
ven zijn afgestuit op de technische onmogelijk
heid en het voorstel om een soort zomerkermis
met vermakelijkheden op verschillende pleinen,
gepaard gaande met verlichting van grachten en
torens, is afgeketst.
Lieden, die meenen, dat er eens iets groots ge
beuren moet, hebben het getij tegen. Het afge
lasten van de Rai-automobieltentoonstelling was
een ernstige tegenslag, want die gebeurtenis
pleegt krachtens de V.V.V.-boekhouding 120.000
bezoekers te trekken, waarvan een groot ge
deelte van buiten. In het verschiet is nu de
Fransche beeldhouwtentoonstelling „Rondom
Rodin" in het Stedelijk Museum, welke waar
schijnlijk door minister Sarraut geopend zal
worden, een expositie, die een waardige pendant
is van „Honderd Jaar Fransche schilderkunst",
vorig jaar door duizenden bezocht.
De invoering van de verlate sluiting op Don
derdag en Zaterdag voor een beperkt aantal
cafés en restaurants wordt door velen als een
stap in de goede richting beschouwd. Voorts
verwacht Amsterdam nog verscheidene belang
rijke congressen, o.a. het oecumenische wereld-
jeugdcongres met 1500 deelnemers en dan als
sluitstuk de groote spoorwegten toonstelling op
het voormalige Paleis voor Volksvlijtterrein, die
een pi'achtige attractie zal blijken te zijn.
Een nieuwigheid is de komende openlucht
voorstelling van Vondel's „Gijsbrecht van Aem-
stel" op de Nieuwmarkt met de historiséhe St.
Anthoniswaag, overblijfsel van de gelijknamige
poort, als karakteristieke achtei-grond. Boven
dien in de onmiddellijke nabijheid van den
„Söhreyerstoren" aan de Prins Hendrikkade,
welke Gijsbrecht als toevlucht pleegt te dienen
en die thans met een kort ritje op lijn 8 in zijn
bereik ligt.
Twee bedevaartsoorden voor vreemdelingen
bij uitnemendheid voerden met succes den strijd
voor hun bestaan: Schiphol, dat de aanslag voor-
loopig afweerde, en Artis, dat, dank zij het in
grijpen van de gemeente, gered is en dat nu door
de hulpvaardigheid van .toegeschoten burgers"
een belangrijke vernieuwing en verfraaiing zaï
kunnen ondergaan.
Vol goeden moed gaat Amsterdam den zomer
tegemoet!
A. D. L.
„Onze Vloot" dringt aan op
versterking der vloot.
Jaarvergadering te Eindhoven.
Onder voorzitterschap van den heer N. van
Zalinge heeft de Koninklijke Nederlandsche
Vereeniging „Onze Vloot" te Eindhoven haar
jaarvergadering gehouden.
In zijn openingswoord uittte de voorzitter zijn
tevredenheid over den groei der vereeniging en
met vreugde stelde hij vast, dat het defaitisme
in den lande aanzienlijk verminderd is.
Op voorstel van den voorzitter der Eindhoven
sche afdeeling, mr. J. J. van der Putt, werd be
sloten, de volgende motie aan de regeering te
zenden:
„De vergadering van „Onze Vloot", zeer waar-
deerende de in den laatsten tijd getroffen
maatregelen tot uitbreiding en versterking onzer
marine, is van meening, dat met het oog op de
naar algemeen oordeel zich ongunstig ontwik
kelende internationale verhoudingen en de daar
in waarschijnlijk gelegen bedreiging onzer
nationale zelfstandigheid, deze' versterking nog
ontoereikend moet worden geacht, betreurt vooral
met het oog op de onvoldoende geachte veilig
heid van Nederlandsch Oost Indië, dat nog geen
regeeringsbesluit werd genomen tot den aanbouw
van groote vlooteenheden als bedoeld in het
onlangs officieus bekend geworden vlootplan en
verzoekt den ministerraad ten spoedigste tot
zulk een besluit te komen".
Uit het jaarverslag van den secretaris bleek,
dat het ledenaantal in het voorbije jaar met 1935
groeide tot 8858 en vele nieuwe afdeelingen in
1938 en 1939, o.a. te Brussel en te New York
werden gesticht. Voorts vermeldde het jaarver
slag de instelling van een leerstoel in de mari
tieme geschiedenis aan de rijksuniversiteit te
Utrecht.
Met uitzondering van den heer Wilkens, die
niet voor een herbenoeming in aanmerking
wenschte te komen, werden de aftredende be
stuursleden bij acclamatie herkozen. Het waren
de heeren Braat, Poortman, jhr. mr. dr. A. B, G.
M. van Rijckevorsel, W. Voorbeytel Cannen-
burgh en jhr. C. van der Wijck. In de vacature
de Booij en Engelbrecht zijn in den algemeenen
raad gekozen mr. dr. L. N. Deckers en luit.-gene-
raal jhr. W. Röell, oud-commandant van het
veldleger. In het hoofdbestuur werden gekozen
de heeren Heeres en van Ramhorst, laatstge
noemde zal het secretariaat op zich nemen.
Ten slotte werd als plaats voor de volgende
jaarvergadering Alkmaar aangewezen.
BROCKWAY BUS IN BRAND.
Donderdagmiddag om tien over half vier
is een Brockwaybus op het kruispunt Groote
MarktZijlstraat onder de motorkap in
brand gevlogen, vermoedelijk door kortslui
ting.
De brandweer, die onmiddellijk ter plaatse
was. bluschte de vlammen met een snelblus-
scher.
De bus werd naar een garage gesleept.
MIDDENSTANDSHUIS H.AARL. HANDELS-
VEREENIG ING
De opening van het nieuwe Verenigings
gebouw „Het Middenstandshuis van de Haar=
lemsche Handelsvereniging". Wilhelmina-
straat 3. zal plaats hebben op Vrijdag 30 Juni
te 3 uur.
De burgemeester, dr. J. E. baron de Vos van
Steenwijk, heeft zich bereid verklaard, het ge
bouw officieel te openen.