GARAGE RABO
H.C.ANDFR/EN
HET
LEELIJKE JONGE EENDJE
V RIJ DAG 23 JUSJ -1939
HAARLEM'S DAGBLAD
4
Jaarvergadering van den
N. C. A. B.
Rede van den heer C. Smeenk.
Tot besluit van de Jaarvergadering van den
Nederlandschen Christelijken Aannemers- en
Bouwpatroonsbona iN.C.A.B.) in de groote
zaal van het Gem. Concertgebouw alhier hield
de heer C. Smeenk. lid van de Tweede Kamer,
Donderdagmiddag een rede over: „Christelijke
werkgeversvakorganisatie eisch van beginsel en
practijk".
In de maatschappij, waarin wij leven, zijn
de anti-individualistische tendenzen steeds
sterker. Het feit dat de werknemers zich or
ganiseerden was aanleiding tot de organisatie
der werkgevers, doch ook andere factoren heb
ben daartoe meegewerkt.
Geestelijke en sociaal economische factoren
hebben geleid tot het prijsgeven van het libe
ralisme.
In breeden kring groeide de overtuiging dat
organisatie en overheidsbemoeiing noodzake
lijk waren. Thans leven we derhalve in een
anti-liberale wereld. Doch ook daarin schuilen
gevaren. Daar moeten we oog voor hebben,
ook al zouden we ook geen herstel van het
liberalisme wenschen.
De liberale regeerders zijn niet alleen ver
antwoordelijk voor alle misstanden in de 19de
eeuw.
De snelle ontwikkeling der techniek en de
verschuiving van het platteland naar de in
dustriecentra brachten groote veranderingen
teweeg. Toch valt niet te ontkennen dat de
liberale dwalingen vele onchristelijke hande
lingen hebben veroorzaakt.
Scherpe tegenstelling groeide tusschen werk
nemers en werkgevers.
De reactie op het liberalisme is het socia
lisme. Doch evenmin als het liberalisme heeft
het socialisme oog voor den constructieven
zin van het leven.
Spr. betreurde dat ook in ons land niet eer
der sociaal-Christelijke gevoelens waren opge
komen. want dan waren velen bewaard geble
ven voor geloofsafval.
Omstreeks 1895 was er onder de Christelijke
arbeiders vee! meenigsverschil over de ont
wikkeling van het organisatieleven.
De Christelijke vakbeweging heeft met har
den strijd haar positie moeten veroveren. Niet
alleen de socialistische arbeiders doch ook vele
werkgevers waren tegen de afscheiding. Doch
de Christelijke arbeiders voelden dat het niet
alleen ging om materieele dingen.
De Christen, die volgens de Schrift wil leven,
kiest tegenover het liberalisme en het socia
lisme een eigen standpunt.
Het gaat er niet om elkaar te bestrijden,
doch om met elkaar samen te werken. Werk
gevers en arbeiders komen bij organisatorische
vorming steeds in contact met de diepere
levenswaarden. Dit leidt tot een eigen visie
op sociaal-economische problemen.
Op sociaal-economisch of sociaal-politiek
terrein kan men niet neutraal zijn.
Het is niet de bedoeling der Christelijke
werkgevers zich in eigen kling te koesteren
en op anderen neer te zien.
Onze vakorganisaties hebben wij altijd ge
zien als middelen om den Christelijken in
vloed op ons volksleven te vergrooten.
De sociaal-economische verhoudingen hier
te lande ontwikkelen zich geleidelijk. De klas-
senstijdbeginselen zijn teruggedrongen. Het
gaat meer in de richting van bedrijfsorgani
satie: samenwerking tusschen werknemers en
werkgevers.
Het liberale tijdperk ligt achter ons.
Het bedrijf is een gemeenschap; samenwer
king tusschen bedrijfsgenooten is natuurlijk.
Wij mogen in dit land nog velerlei acties
beleven, die geleid worden door de religie van
het kruis. Er komen echter ook bewegingen
op, die niets met betrekking tot arbeid enz.
uit de Schriftuur af te leiden achten.
We moeten ons blijven buigen voor de auto
riteit van de Schrift. Ook in het sociale leven
vormt de Schriftuur de lamp voor den voet
en het licht op het pad.
De Bondsvoorzitter de heer J. Swarts uit
Groningen zeide den heer Smeenk dank voor
zijn rede. Vervolgens besloot de vergadering
om Dr. Colijn een gelukwenschtelegram te
sturen.
^/an Fortgens
Gr. Houtstraat 109
naast Cinema Palace
Gedistingeerdi
zoo'n gladdering
van
f
(Adv. Ingez. Med.)
STADSBIBLIOTHEEK EN LEESZAAL
PRINSENHOF.
(Openbare Leeszaal en Bibliotheek)
AANWINSTEN.
Godsdienst
Dyckmeester, Theodor Fliedner.
Groot. Waarom theosofie?
Minderbroeders, De, in Nederland.
Chemische en Mechanische Technologie.
Oss, van, Warenkennis en technologie, 2 dln.
1. Anorganische waren en brandstoffen.
2. Organische waren en verfstoffen.
A3rdri.ik.s-, Land- en Volkenkunde.
Trautz, Ceylon.
Verbraeck. Het Westland.
Wagner, München.
Kunst.
Cranach.
Kluge, Foto in Farben.
Lassaigne. Daumier.
Reichel. Albrecht Dürer.
Geschiedenis.
Fisher. Geschiedenis van Europa.
1. Oudheid en middeleeuwen.
George (Ps.) The betrayed Czechoslovakia.
Rauwerda. Een wandeling dwars door Haarlem
Suarez. Soixanle années d'histoire frangaise:
Clemenceau.
Nederl. en i. li. Nederl. vert. Romans.
Klauwaerdinne en Hannah (Ps. van de Maegt)
Dit. is de kleine almanak van Brabant uit het
verloren hoeksken. 2 dln.
Selleger-Elout. Vergeef ons onze zonden.
Traven. Modesta.
Engelsche Romans.
Wodehouse, The little nugget.
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO CENTRALE OP ZATERDAG
24 JUNI 1939.
Progr. I. Jaarsveld en Hilversum I.
Progr. II. Hilversum II.
Progr. III. Keulen 8.00; Radio P. T. T. Nord
10.20; Ned. Brussel 12.20; Keulen 2.20; Ned,
Brussel 3.25; Keulen 4.50; Ned. Brussel 6.20;
Keulen 7.50; Ned. Brussel 10.20; Fransch Brus
sel 10.30; Keulen pl.m. 11.00.
Progr. 4. Ned. Brussel 8.00; Diversen 9.20
11.05 London Regional 11.05; Droitwich 1.05:
London Regional 2.35; Parijs Radio 4.20; Radio
P. T. T Xord 6.05: Droitwich 6.20; London Re
gional 6.50; Droitwich 8.20.
Progr. V. 3.007.00 Diversen. 7.UÜ8.00 Eigen
grarr.oioonplatenconcert. Verzoekprogramma.
8.0012.00 Diversen.
(Adv. Ingez Med.)
De zangwedstrijd van „Proza en
Poëzie".
Begint Zaterdagavond.
A.s. Zaterdagavond zal de zangwedstrijd, uit
geschreven door de Mannenzangvereeniging
„Proza en Poëzie", dirigent Jan Booda, geopend
worden om 7 uur in de Gemeentelijke Concert
zaal. Op dien avond zullen 10 vereenigingen deel
nemen, namelijk Mannenkoor, Gem. Telefoon
Amsterdam, Haarlems Gerei'. Mannenkoor, en de
Vereenigde Zangers uit Maarsen, Gemengd Koor
Zanglust uit Pernis, Dubbel Gem. Kwartetten
Sempre Avanti Benningbroek, Zangkunst en Ar-
ti et Amicitia uit Haarlem en Onder Ons uit
Hilversum. Dameskoren, Bel Canto Schevenin-
gen en Viva Melodia uit Vlaardingen.
Op dezen avond zulllen verplichte werken ten
gehoore worden gebracht van Hugo Wolf, Robert
Schumann, Fred. J. Roeske, Mendelssohn, Claude
Debussy, Zoltan Kodaly en Ol. Koop.
Naast de ol'ficieele opening zal door den heer
Jan Booda het concours geopend worden door
een orgelsolo.
MUZIEKSCHOOL VAN TOONKUNST.
Met ingang van 1 September a.s. is als
leeraar in den Koorzang aan de Muziekschool
van de Maatschappij tot Bevordering dei-
Toonkunst te Haarlem benoemd de heer Felix
de Nobel, directeur van Aerdenhout's Vrouwen
koor en het Nederlandsch Kamerkoor.
l/aat £uxe Vetkm*
zonder Chauffeur alleen
GASTHU1SVEST 11 - HAAKI.KM l'EL
Verzekerde Wagens
zy
(Levert alle z.fondsen
(Adv. Ingez. Med.)
(Adv. ingez. Medj
CRISTIAN SCIENCE.
Men zendt ons een verslag van The First
Church of Christ, Sientist te Bostond (V.S.).
Daaraan ontleenen wij;
In zijn boodschap aan de vergadering
constateert het hoofdbestuur wederom den
gestadigen groei van de beweging in al haar
geledingen, er waren o.m. 46 nieuwe vertak
kingen zoowel kerken als vereenigingen
geformeerd en ae verkoop van de werken van
Mrs. Eddy overtrof het gemiddelde van de
afgeloopen tien jaar.
Met erkentelijkheid werd gewezen op de
toenemende erkenning om op zuiver geestelij
ken grondslag te genezen. In het afgeloopen
jaar konden 688 leden als „pactitioners" of
ficieel worden aangewezen.
In deze tijden van politieke en economischs
onrust moeten wij ons ook ernstig afvragen
aldus het hoofdbestuur in zijn boodschap
of wij immer voldoende waakzaam zijn tegen
de strijdlustige menschelijke gedachten in
plaats van liefdevolle gedachten omtrent onze
mede-menschen te koesteren. Het vredeswerk
begint bij het individu.
Melding werd gemaakt van een aantal nieuw
benoemde functionarissen o.a. van den presi
dent der kerk, de heer George Shaw Cook, die
in zijn toespraak, zeide dat een juiste waardee
ring voor Christian Science alleen mogelijk
is bij een juiste waardeering voor degeen die
deze leer heeft geopenbaard. Doordat Mrs.
Eddy pal heeft gestaan voor de Christus-idee
kan haar kerk zich heden ten dage in een
geestelijken en numerieken groei verheugen.
Tenslotte vermeldde het verslag de toe
nemende belangstelling voor Christian Science
lezingen, over de geheele wereld en met name
in Duitschland, waar geen belemmeringen van
overheidswege werden ondervonden
Via Londen"
ADELBERT VAN MANNEKUS.
ONDEREND brullen de drie machtige
motoren, terwijl het groote vliegtuig
koers zet naar de grootste stad dei-
wereld: Londen. Met een snelheid van
driehonderd kilometer per uur laat het toestel
Continentaal Europa achter zich, de Britsche
eilanden tegemoet.
Gezagvoerder Laming kijkt met een tevreden
lachje naar de instrumenten voor hem, terwijl
hij onhoorbaar een bekend wijsje neuriet. Hij
voelt zich tevreden.
En hij heeft alle reden, tevreden te zijn. Vier
maanden is hij nu van huis geweest, vier lange
maanden van werken, vier lange maanden van
vechten tegen de elementen, die somtijds zoo
mooi en toch zoo verschrikkelijk zijn konden. In
den beginne had hij het prettig gevonden, dat
hij Verschuur vervangen moest op de lijn naar
Athene, nu was hij dankbaar, dat hij weer het
Kanaal oversteken kon en zijn oude route her
vatten. Het valt ook niet mee, om 4 maanden
van je vrouw gescheiden te moeten zijn, vooral
niet, als je eerst een jaar getrouwd was.
Steeds had hij zijn vliegtuig veilig aan den
grond kunnen zetten. Soms was het op het nip
pertje geweest bijvoorbeeld- als het vliegveld in
duister gehuld was en hij slecht zien kon door
den dikken mist, die over het veld hing. Maar
immer was hij er zonder kleerscheuren ai'
gekomen had zijn toestel met hetzelfde glim
lachje aan den grond gezet als gold het een alle-
daagsche landing. Voor de bewonderende blik
ken van den tweeden piloot had hij geen oog,
hij liep dan altijd snel naar het restaurant om
een kop koffie te drinken en een sigaret te roo-
ken.
Ook nu is de weersgesteldheid niet ideaal, de
weerberichten, die hij zoo juist ontvangen heeft,
vertellen hem, dat geheel Croydon in den mist
lag en dat een landing gevaarlijk was. Maar
wat kon hij doen? Hij had vijf passagiers, die
misschien even hard naar huis verlangden al:
hij zelf
Glimlachend kijkt hij den tweeden piloot, die
naast hem zit, aan. „De weerberichten zijn nu
niet zoo erg gunstig, maar wat komt dat er op
aan? We gaan naar huis.... hoeraaa, we gaan
naar huis!
Kinderlijk gelukkig klinkt zijn stem nu. Een
stem, die anders metaal-hard kon klinken, als er
gevaar dreigt.
De tweede piloot, Frits Brussee, knikt. Voor
jou is het dubbel gelukkig, dat je naar Enge
land gaat! mompelt hij, Zijn gezicht staat ern
stig.
Laming knikt even met het hoofd. „Voor jou.
is het minder prettig", zegt hij, nauwelijks hoor
baar boven het geronk van de motoren.
„Voor jou is het minder prettig. Maar wat.
vooruit, kop op kerel.... er begint nu een an
der leven.voor je. de toekomst ligt voor je
open.grijp je kansen in dit leven. ze ko
men niet te dikwijls!"
Hij denkt aan den jongen Frits, die naast hem
zit. Zijn vrouw is twee maanden geleden om
het leven gekomen bij een auto-ongeluk. Frits
had aan het stuur gezeten, toen het noodlot zijn
arm naar hen had uitgestrekt. Hoewel alles ge-
Copyright P. I B. B
„Zelfs ae vogels setenk-ken van me", dacht het eendje, „zóó leelijk ben ik dus!" Het deed de oogen dicht en vieeg ongetroost verder,
door onbekende gebieden, waar het nog nimmer geweest was.
Tegen den avond werd het eendje moe en het vloog, in de buurt li vol van gedachten aan zijn moeder en zusjes, die zoo leelijk gedaan
van een paar groote plassen, naar den grond. Daér ging het zitten, hadden en die tenslotte de oorzaak waren geweest van het besluit
om weg te vliegen
Moe en bedroefd bleef het den geheelen nacht aan den kant van
de plassen zitten, 's Morgens kwamen de wilde eenden, die hier
woonden, te voorschijn en zij keken nieuwsgierig naar het leelijke
eendje. „Wat ben jij voor iemand?" vroegen ze en het eendje
wendde zich naar alle kanten en groette zoo beleefd als het kon.
„Je bent zeldzaam leelijk", zeiden de wilde eenden, „maar dat kan
ons niet schelen, als je maar niet in onze familie trouwt." De
stakker dacht heeiemaal niet aan trouwen. Hij wilde alleen maar
permissie hebben hier te mogen bleven.
(Wordt vervolgd)
heel en al buiten zijn schuld was geschied, had
hij zichzelf telkenmale voor moordenaar uitge
scholden, maar de vriendschap van Laming,
waarmede hij reeds vijf jaren samen vloog, had
hem een heel eind overeind geholpen. Hij had
zich met alle kracht, die in hem was, geweerd
tegen de aanvallen van diepe moedeloosheid, die
hem plotseling konden overvallen Dan was La
ming gekomen en had hem mee genomen naar
een bioscoop of naar een cabaret. In den be
ginne had dit juist een averechtsche uitwerking
op Frits gehad, doch allengs begon hij wat meer
belangstelling in den loop der dingen te toonen.
En nunu was het slechts nog een som
bere herinnering, die hem kwelde Een herinne
ring aan een klein vrouwtje, dat hem zoo lief
had gehad. Dat hij zoo lief had gehad.
Frits schudt vermoeid het hoofd en tracht een
glimlach te forceeren, terwijl hij Laming aan
kijkt. Het wordt een akelige grimas.
„Jij praat gemakkelijk, Hans, ik weet wat het
is. We waren nog maar een paar maanden ge
trouwd
Laming kijkt strak voor zich uit.
Hij was liever voor goed van dit onderwerp
afgestapt, de herinnering aan zijn vrouw moest
uitgewischt wordentot op zekere hoogte.
„Ik ben ook getrouwd, Frits en ik zou weten,
wat het beteekende, om haar te verliezen....
ik zou.... enfin, wat zou ik?!"
Frits schudt het hoofd. „De verbeelding is zoo
geheel anders dan de werkelijkheid, Hans", zucht
hij. „De werkelijkheid is zooveel wreeder
zooveel harder
Gedurende eenige minuten is er niets te hoo-
ren buiten het geronk van de motoren.
Het witte gezicht van Frits wordt nog bleeker.
Hij ziet weer het gebeuren voor zich en plotse
ling grijpt een dolle woede hem aan. Hij kijkt
schuins naar zijn vriend. deze zit stil, zonder
een woord te zeggen voor zich uit te staren, ter
wijl een glimlachje om zijn lippen speelt.
„Hij kan wel gelukkig zijnhij gaat aan
stonds naar zijn vrouw toe.... maar ik? Wat
moet ik? Ja, lach jij maar.... jij bent geluk
kig, maar ik? Ben ik gelukkig? Daar houd je
geen rekening mee, hè? Als jij maar gelukkig
bent!"
Wild jagen de gedachten door zijn hoofd. De
motoren donderen hem in de ooren. er komt een
roode gloed voor ziin oogen. Hij ziet nog slechts
het grijzende gezicht van Laming voor zich....
dan uit hij een wilde kreet.
Laming kijkt een oogenblik verschrikt opzij,
dan sperren zijn oogen zich in doodsangst van
een. Frits heeft een revolver in zijn hand en
de loop is dreigend op zijn borst gevestigd
„Jij lacht, smerige hond.jij gaat aanstonds
naar je vrouw toe. en ik? Wat heb ik?"
Roodachtig schuim staat nu op zijn lippen, zijn
oogen zijn met bloed doorloopen. Wild kijkt hij
Laming aan.
Deze kijkt voor zich uit.zijn hart bonkt
wild in zijn keelFrits is krankzinnig ge
worden... spookt het door zijn hoofd.... het
kan niet anders. Nooit in de vijf jaren, dat ze
nu samen vlogen, had hij zoo iets van hem ver
wacht. Frits, doe niet zoo dwaas.leg die
revolver neer
Laming doet een greep naar den dreigenden
loop, maar een spottend gelach klinkt hem in de
ooren.
Wèg met je pooten. ellendelaar!"
Het bloed stroomt weg uit Lamings wangen.
Spierwit zit hij in den stuurstoel en staart strak
voor zich uit. Over tien minuten zijn ze bij
Croydon. hij landenin dit weer!
Dacht jij, dat ik jou gelukkig liet bij je
vrouw, terwijl ik niets heb? Nooit! Dacht je. dat
ik altijd alleen wilde zijn, als jij bij je vrouw
bent? Neen, hahaha, wij zullen samen ondergaan
hond die je bent!''
Op dat moment wordt er op het deurtje van
de cabine geklopt. Het is de marconist.
„De deur is afgesloten", huilt Frits van op
winding, „niemand zal hem open kunnen doen."
Dan lacht hij spottend.
Hij neemt Laming dreigend op. „Jij dacht,
dat jij die landing wel maken kon, hè? Wel.
probeer het dan!"
En luid lachend haalt hij den trekker van de
revolver over.een, twee. drie maal.
Bij het eerste schot is Laming overeind ge
sprongen, heeft zijn hand om de pols van Frits
geslagen en terwijl hij voelt, dal een kogel in
zijn dijbeen dringt, geeft hij zijn vriend met
alle kracht die in hem in een klap tegen de kaak.
Frits laat de revolver zakkenkijkt een
oogenblik verbaasd om zich heen.... zakt dan
door zijn knieën en blijft bewegingloos liggen.
Laming zet zich trillend van opwinding weer
achter het stuur. goede hemel, daar is he'
vliegveld reeds. en hij is veel te laag.
Met den moed der wanhoop trekt hij da
stuurknuppel naar zich toe.
Het statiönspersoneel zag het vliegtuig dicfa
bij den grond naderen.... dan leek het. alsot
het opeens een sprong in de lucht nam, daarna
sloeg het met een harden klap met den buik op
den grond, draaide een keer om zijn as. waarbij
een vleugel afknapte en boorde dan den neus
in den grond. Toen was er één moment van
doodelijke stilte
Laming kijkt om zich heen, de cockpit is ern
stig beschadigd. Hij is buiten de kogelwond in
zijn been niet gewondis er goed afgekomen
dan kijkt hij plotseling naar zijn vriend
Frits, die in een vreemd gebogen houding naast
hem op den vloer ligt.
Snel pakt hij het lichaam op en draagt het
de cabine uit, het vliegveld op. Daar legt hij
den bewegingloozen Frits voorzichtig neer en
haalt een platte flesch whisky uit zijn broekzak.
Voorzichtig giet hij eenige druppels tusschen de
half geopende lippen en zucht van voldoening,
als Frits de oogen open slaat.
„LamingHans. wat is er gebeurd
Een stekende pijn in zijn dijbeen, doet hem
eeh oogenblik zwijgen, dan tracht Hans te la
chen.
„We zijn afgezakt bij het landen, kerel", zegt
hij. geforceerd vriendelijk, met een mat lachje.
„Hoehoé is dat dan gekomen?" De fluiste
rende stem van Frits bereikt maar net zijn oor.
Maar dan flitst de herinnering terug door het
verdoofde brein van Frits Brussee en een rood
gloeiend overtrekt zijn wangen. Hij kreunt.
„Mijn borst. nu herinner ik me alles, Hans.
Hansvergeef me. ik was gek.Hans, ver
geef me. ik kon het niet helpen. ik miste
haar zooIkIk heb niets gezegd, Hans".
Laming knikt zwijgend. Hij kijkt even om zich
heen.
„Nee, niet noodig, Hans. Geen dokter halen.
Vergeef me voor mijn woorden, Hans.... de
stem van Frits werd al zwakker en zwakker
Hans, de werkelijkheid. iszooveel wree
der. dan.de verbeelding.
Frits' hoofd zakte opzij, Hans' gezicht staat
strak, als hij zich omdraait en Frits overgeeft
aan de mannen van het vliegveld. Zij zullen
toch niets meer voor hem kunnen doen.
En terwijl hij naar huis rijdt, klinkt het in zijn
hoofd; „De werkelijkheid is zooveel wreeder Jan
de verbeelding, Hans.
„Dat was niet zoo slecht", mompelt Frits
Brussee, terwijl hij zijn vriend Hans Laming
grinnikend aankijkt. „De film is beter geslaagd,
aan ik, eerlijk gezegd, verwachtte".
Hans Laming grinnikt eveneens. „Laten we
blij zijn. dat het een film was." bromt hij dan.
„In die film waren wij de hoofdpersonen, laten
we hopen, dat het nooit in het werkelijke leven
voor komt!"
„Tjade werkelijkheid is zooveel wreeder
dan de verbeelding....'' geeft Frits nadenkend
ten antwoord, terwijl ze de cantine van het
vliegveld uitloopen.
