Moskou blijft onvoldaan.
De imet&taek van
„Qeen ultimatum,maat
vtiendschappelifke mad.
Duitsche industriëelen
naar Moskou.
Mooi gebruind
Engelsche koningspaar
teruggekeerd.
SWATAU GEHEEL IN HANDEN
DER JAPANNERS.
En nu.
Ambtelijk apparaat
werkt te traag.
V R IJ D A Cr 23 JUNI 1939
HA"'AREEM'S DXGBEAD
5
De Britsch—Russische besprekingen.
tüace aotzaah dec temq=
houdendheid meet dan een
focmule-hmestie
In den loop van de gisteren te
Moskou gehouden bespreking heeft
Molotof, naar men meent te weten,
verklaard, dat de Britsch-Fransche
voorstellen nog steeds onaanvaard
baar zijn voor de Sovjetregeering,
aldus meldt Reuter. Dat door het
Kremlin nog meer wordt verlangd,
was gisterochtend vroeg reeds ont
huld.
In niet-officieele kringen gelooft
men dat de Sovjet-regeering staat op
hechte garanties voor de Oostzee -
staten en dat de nieuwe Britsch-
Fransche formule in dit opzicht niet
ver genoeg ging. Dit beteekent geen
afbreken der onderhandelingen, doch
het besprokene wordt thans ter ken
nis gebracht van Londen en Parijs en
waarschijnlijk zullen geen nieuwe be
sprekingen met Molotof worden ge
voerd, alvorens nieuwe instructies zijn
ontvangen.
Molotof.
Te Londen is nog geen officieele bevesti
ging ontvangen van het bericht, dat Molotof
de jongste Britsche voorstellen heeft verwor
pen en eerst zal thans bericht van Seeds
moeten worden afgewacht, alvorens de Brit
sche regeering een nieuw initiatief kan
nemen. In diplomatieke kringen heeft men
naar de diplomatieke medewerker van Reuter
verneemt, den indruk, dat de houding der
Sövjet-Unie doet vermoeden, dat hierachter
een diepere oorzaak schuilt dan alleen de
kwestie der formule, doch het is nog te vroeg
om zich een oordeel te vormen over wat hier
van de verklaring kan zijn.
Officieele kringen te Londen toonden zich
gisteravond uitermate terughoudend ten op
zichte van de onderhandelingn in Moskou en
gaven geen enkele aanwijzing ten aanzien
van den aard der besprekingen tusschen Mo
lotof en de Fransche en Britsche ambassa
deurs, noch betreffende het resultaat daar
van. Zij bepaalden zich ertoe te verstaan te
geven, dat men hoop blijft koesteren en dat
de tekst van Molotof, die tijdens het onder
houd van Donderdag is overhandigd, in staat
zal stellen de besprekingen onder gunstiger
omstandigheden voort te zetten, dan zekere
Aankoop van Russische
grondstoffen
Crediet van 750 millioen mark
voor Moskou.
Reuter verneemt uit Berlijn, dat
een groep belangrijke en invloedrijke
Duitsche industrieelen een delegatie
naar Moskou zal zenden met het doel
de Duitsch-Russische handelsbetrek
kingen te ontwikkelen.
Reuter meent te weten, idat de
delegatie uit zeven deskundigen be
staat. Enkelen zijn reeds vertrokken,
terwijl anderen binnenkort zullen
gaan.
Volgens berichten, die betrouwbaar
schijnen te zijn, is de delegatie ge
machtigd Moskou een crediet van tien
jaar ten bedrage van 750 millioen
mark aan te bieden voor aankoopen
in Duitschland, terwijl Duitschland
bereid is. enorme hoeveelheden grond
stoffen te koopen, in het bijzonder
hout, leder en olie.
Joden in Slowakije moeten hun
bezit opgeven.
Zelfde maatregel geldt voor de
buitenlanders.
De Slowaaksche regeering heeft zoojuist
een decreet inzake de Joden gepubliceerd, ge
lijk aan dat van Von Neurath. De Joden moe
ten binnen 60 dagen een cpgave verstrekken
van hun bezit en het is hun verboden hier
vrijelijk over te beschikken. De bezittingen
van buitenlanders moetgn eveneens aange
geven worden. De Slowaaksche regeering
rechtvaardigt dezen maatregel door te zeggen
odat zij het recht moet hebben, over de be
zittingen van buitenlanders te beschikken,
voor het geval de bezittingen van Slowaken
in het buitenland bedreigd mochten wor
den.
berichten uit Russische bron, die gepubliceerd
werden in de bladen van Donderdagavond
deden verwachten Men neemt aan, dat de
verantwoordelijke ministers terstond de mede-
deeling van Molotof in studie zullen nemen.
Accoord tusschen Frankrijk en
Turkije.
Heden onderteekening van overeen
komst te Parijs en Ankara.
Vanavond te half zeven zullen te
Parijs en te Ankara de Fransch-
Turksche overeenkomsten geteekend
worden. Het verdrag over de aan
hechting van het Sandjak bij Turkije
wordt te Ankara geteekend, de ver
klaring van wederzijdschen bijstand
te Parijs.
Een speciale verklaring, waarbij
Frankrijk de verzekering geeft, dat 't
de onafhankelijkheid van Syrië
tijdens den duur van het mandaat
niet zal prijsgeven ten voordeele van
een derde mogendheid, zal op 24 Juni
door den Franschen ambassadeur te
Ankara ter kennis van de Turksche
regeering worden gebracht in den
vorm van een nota.
De „Figaro" schrijft: „Voor heden is de
onderteekening van de FranschTurksche
overeenkomsten aangekondigd. Wij zullen de
teksten afwachten alvorens wij commentaar
leveren, doch reeds thans stellen wij er prijs
op uiting te geven aan de voldoening, die deze
belangrijke gebeurtenis bij ons wekt".
De „Epoque" zegt: „De accoorden zullen ein
delijk geteekend worden. Wij staan het Sand
jak af, maar Turkije zal in geval van oorlog
aan onze zijde staan. Fransche en Engelsche
schepen zullen vrijelijk de zeeëngten
kunnen passeeren. Dat is zoo belangrijk, dat
wij ons elders moeten getroosten."
De „République" schrijft: „Als Egypte, zoo
als men mag verwachten, zich in een of ande
ren vorm bij dit defensieve blok aansluit, ont
staat er een groep, welke hen kan ontmoedi
gen. die een aanslag op den status quo in de
Middellandsche Zee in den zin zouden heb
ben".
Nieuwe bepalingen voor het
protectoraat Bohemen en
Moravië.
Gehecle industrie en handel valt vrijwel in
dienst der landsverdediging.
Bij decreet is de rijksprotector voor Bohemen
en Moravië in het vervolg bekleed met de vol
machten, die vastgesteld zijn in de wet van 1936
op de verdediging van de Tsjecho Slowaaksche
republiek. Deze wet bepaalt, dat personen,,
„wier trouw twijfelachtig is", noch eigenaar,
noch directeur, noch employé kunnen zijn van
ondernemingen, die beschouwd worden als be
langrijk voor de landsverdediging. De bepalin
gen, die omschrijven, wat verstaan moet worden
onder ondernemingen, die belangrijk zijn voor de
landsverdediging, zijn zoo ruim, dat zij in staat
stellen om het meerendeel der industrieele en
handelsondernemingen des lands er onder te
doen vallen. Ook bepaalt de wet, dat iedere
onderneming, welke beschouwd wordt als be
langrijk voor de landsverdediging, regelmatig
statistieken moet indienen betreffende haar pro
ductie, haar grondstoffen, voorraden etc. Daar
mede wordt dus een controle ingesteld op deze
ondernemingen door de autoriteiten, die belast
zijn met de toepassing van de wet, welke boven
dien verplicht stelt om alle uitvindingen be
treffende de landsverdediging ter beschikking te
stellen van de autoriteiten. Uitvinders zijn ge
houden een volstrekt geheim te bewaren. Zij
kunnen niet over hun uitvinding beschikken
noch haar verkoopen. Indertijd hadden de Hen-
leinisten en Duitschland zich tegen deze wet
verzet met zoo'n kracht, dat de toepassing er
van door de Tsjechen zeer beperkt was.
worden gelaat, hals en armen door
AMILDA-zonnebruincrème. Voorkomt tevens
vervellen en de zoo pijnlijke zonnebrand.
Flacon 60 ct. Tube 60 ct. Doos 50 en 25 ct.
(Adv. ingez. Med.)
Amerika zal zoo noodig krachtig
in het Verre Oosten optreden.
Tot nog toe een voorzichtige politiek.
Een prominente persoonlijkheid uit
de omgeving van het Witte Huis heeft
officieus verklaard dat de betekkelijk
gematigde toon der officieele protesten
van de Amerikaansche regeering en de
pogingen, die in het werk gesteld zijn
om een vreedzame oplossing te zoeken
van het conflict te Tientsin niet uitge
legd moet worden als uitsluiting van
krachtiger maatregelen om de Ameri
kaansche rechten te doen eerbiedigen
ingeval Japan zou volharden in zijn
agressieve houding.
Men is hier inderdaad eens in erkenning, dat,
wanneer de Japanners thans hun streven richten
op de Britsche en Fransche concessies en de
Vereenigde Staten schijnen te willen sparen, dit
komt omdat Tokio rekent op de onmogelijkheid,
waarin Groot-Brittannië en Frankrijk zich be
vinden om hun strijdkrachten ter zee aan Euro
pa te onttrekken. Bijna alle dagbladen erken
nen. dat wanneer de poging tot pan-Aziatïsche
overheersching door Japan en talrijke bladen
wijzen in dit verband er op, dat de Japanners
duidelijk te kennen hebben gegeven, dat zij de
leer van de „open deur" niet meer zouden eer
biedigen tot staan gebracht wil worden, een
samenwerking van de Vereenigde Staten on
misbaar is. In de omgeving van het staatsde-
partement vergelijkt men de Japansche metho
de met die. welke door Duitschland toegepast
wordt en die er in bestaat de tegenstanders te
verdeelen en étappegewijs de eischen te ver-
hoogen, daarbij rekenende op den weerzin, dien
de Westersche democratieën hebben om alles in
het werk te stellen tot verdediging van naar den
schijn weinig gewichtige belangen.
De meeste bladen en talrijke politieke per
soonlijkheden echter zeggen, dat het oogenblik
nadert, waarop het in Azië zoowel als Europa
noodig zal worden te kiezen tusschen een alge-
heele abdicatie of een vastberaden tegenstand.
Hoewel de regeering der Vereenigde Staten voor
het oogenblik voorzichtig blijft optreden uit
vrees om ten aanzien van Groot-Brittannië en
Frankrijk aan de spits te komen staan en uit
vrees Japan te drijven tot een onmiddellijke
felle actie, streven de diplomatieke kringen er
naar de Japansche illusies ten opzichte van de
afwezigheid van Amerikaansche belangstelling
op te heffen.
Het practische probleem der middelen, die zou
den kunnen worden toegepast om doeltreffenden
invloed uit te oefenen op Japan, wordt bestu
deerd door bevoegde kringen en in de pers be
sproken.
Terwijl de openbare meening weigert een oor
log onder de oogen te zien, schijnt zij bereid
goedkeuring te hechten aan methoden van eco-
nomischen druk, zooals boycot en schorsing
van den handel met Japan. De vooringenomen
heid tegen een samenwerking der Vereenigde
Staten met de Europeesche democratieën in
Europa is veel minder levendig, wanneer het
het Verre Oosten betreft en de geheele open
bare meening schijnt bereid een zeer krachtige
houding van den kant der regeering der Ver
eenigde Staten goed te keuren.
Tokio zegt:
Hartelijke begroeting
te Southampton
en Londen.
LONDEN. 22 Juni. Te South
ampton wachten tienduizenden men-
schen uit de omliggende steden en
dorpen op de aankomst van den ko
ning en de koningin, die heden van
hun reis door Canada en de Ver
eenigde Staten terugkeeren.
In tusschen moet de begroeting door de
vloot achterwege blijven in verband met den
mist. Het plan was, dat de „Empress of Brit
ain" ter hoogte van Solent door een haag
van oorlogsschepen van de thuisvloot zou
varen. Daarvan heeft men nu moeten afzien.
De gezagvoerder van de Empres of Britain
is sedert gisteravond op de brug ge
weest. Er staat een hooge zee, terwijl het
zicht werd bemoeilijkt door zwaren regen,
gevolgd door mist.
De twee prinsessen, Elisabeth en Margaret,
zijn aan boord van een torpedojager gegaan
om de „Empress" tegemoet te varen.
Koningin Mary, de hertog en de hertogin
van Gloucester,, de hertog en de hertogin
van Kent, de Princess Royal en de graaf van
Harewood zijn met een specialen trein naar
TOKIO, 23 Juni. (D. N. B.) De
woordvoerder van het ministerie van
buitenlandsche zaken heeft heden uit
drukkelijk verklaard, dat de mededee-
lingr van het ministerie aan de mogend
heden cn de bekendmakingen van de mi
litaire autoriteiten te Swatau geen ulti
matum, maar een vricndschappelijken
raad beteckenden.
Inmiddels meldt Reuter, dat de Brit
sche autoriteiten het Japansche verzoek
hebben verworpen en verklaard heb
ben dat zij het volste recht hebben,
daar te blijven.
In het Britsche antwoord wordt nog
gezegd, dat Tokio op de hoogte is van het
standpunt der Britsche regeering in een
dergelijke aangelegenheid.
Nader wordt gemeld dat de Britsche marine
autoriteiten den Engelschen reeder ij en geadvi
seerd hebben, de vaart op Swatau te hervatten,
niettegenstaande het Japansche verzoek, dat
geen buitenlandsche schepen de haven zouden
binnenkomen. De blokkade wordt door de Brit
sche autoriteiten niet erkend.
De Engelsche torpedobootjagers „Scout" en
„Thanet" blijven in de haven om te voorkomen
dat de Britsche scheepvaart gehinderd wordt.
Verder liggen de Amerikaansche jagers „Pills-
bury" en „Pope" in de haven, terwijl de kanon
neerboot „Asheville" naar Koelangsoe vertrok
ken is, doch gereed blijft om naar Swatau terug
te keeren, indien dat noodig mocht blijken.
Te Hongkong zijn 70 Engelsche vrouwen en
kinderen uit Swatau aangekomen. Zij hebben
tijdelijk onderdak gekregen.
Naar verluidt is het in de stad Swatau rustig.
De Japanners hebben de bezetting van
de stad voltooid bij het schijnsel van de
enorme branden, die door de Chineezen wa
ren aangestoken. Het vuur heeft reeds
vele groote magazijnen vernield en
woedt nog steeds voort. De Chineezen
hebben ook de waterwerken vernield. De
buitenlandsche eigendom is tot dusverre
onaangetast gebleven.
Voorzorgsmaatregelen te Tientsin.
TIENTSIN. 23 Juni. (Reuter'.
Naar aanleiding van de berichten
volgens welke in den namiddag een
anti-Britsche massabetooging zou
worden gehouden in het onder Ja
pansche controle staande gebied, zijn
de voorzorgsmaatregelen in de Brit
sche concessie uitgebreid.
Southampton, vertrokken om den koning en
de koningin te begroeten.
De straten van Southampton zijn versierd
en een dichte menigte verdringt zich in de
stad.
Te 3.20 uur des middags is het ko
ningspaar aan land gegaan. Op de
kade werden de vorsten door een on
telbare menigte toegejuicht.
Toen de koning cn de koningin aan
land gingen, werden zij gevolgd door
de prinsesjes, die, zooals gemeld, hun
ouders aan boord van een torpedo
jager tegemoet gegaan waren. Zoowel
de koning als de koningin zagen er
zeer goed uit, de koning was gekleed
in de admiraalsuniform en de ko
ningin droeg een blauw costuum.
Om 5.24 uur Britsche zomertijd arri
veerde het koningspaar te Londen.
Na de begroeting door de autori
teiten en de diplomate^ Chamber
lain en Halifax waren o.a. aanwezig
reed het vorstenpaar met de konink
lijke familie in vier open landauers
van Waterloo Station naar Bucking
ham Palace. De koning en de koningin
werden door een groote menigte har
telijk verwelkomd. Bij hen in den
eersten landauer zaten ook de beide
prinsesjes.
Voor Buckingham Palace had zich een ge
weldige menigte verzameld, die luide haar
vreugde over den terugkeer van het konings
paar uitte. De koning en de koningin ver
schenen tweemaal op het balkon, eenmaal
voor het diner en eenmaal daarna.
De
speciaalzaak
in
ANEOANG HU broeken
RALIC
_ir—i1
PRDEEAMMA
ZATERDAG 24 JUNI 1939.
HILVERSUM I. 1875 en 415,5 M.
KRO-Uitzending.
8.009.15 Gramofoonmuziek. (Om 8.15 Be
richten). 10.00 Gramofoonmuziek. 11.30 Gods
dienstig halfuur. 12.00 Berichten. 12.15 KRO
orkest (1.001.20 Gramofoonmuziek en ca.
1,15 Berichten). 2.00 Voor de rijpere jeugd. 2.30
Gramofoonmuziek. 2.45 Kinderuur. 4.00 Gramo
foonmuziek. 4.15 KRO-orkest, 5.00 Gramofoon
muziek. 5.15 Filmpraatje. 5.30 Gramofoonmuziek
5.45 De KRO-Nachtegaaltjes. 6.15 Gramofoon
muziek. 6.20 Journalistiek weekoverzicht. 6.45
Berichten, gramofoonmuziek. 7.00 Berichten. 7.15
Causerie „Werklooze jeugd Herboren jeugd".
7.35 Actueele aetherflitsen. 8.00 Berichten A. N.
P., mededeelingen. 8.15 Overpeinzing met muzi
kale omlijsting. 8.35 Gramofoonmuziek. 8.45 Ge
varieerd programma. 10.30 Berichten A. N. P.
10.40 Causerie „Het onvergankelijke Rijk" (met
gr. pl.). 11.0012.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM H ,301,5 M.
VARA-Uitzending. 10.0010.20 v.m. en 7.30
8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek. (Ca. 8.16 Berichten)
10.00 Morgenwijding. 10.20 Voor arbeiders in de
continubedrijven. 12.00 Gramofoonmuziek (ca.
12.15 Berichten). 2.00 Causerie „Door China,
langs onbekende wegen". 2.20 Esmeralda. 3.00
Reportage. 3.00 VAR A-orkest en solisten. 4.20
Gramofoonmuziek. 4.30 Esperanto-uitzending.
4.50 Gramofoonmuziek. 5.30 Filmland. 6.00 Or
gelbespeling (Opn.) 6.28 Berichten. 6.30 Gra
mofoonmuziek. 7.00 VARA-Kalender. 7.05
Felicitaties. 7.10 Politiek radiojournaal. 7.30
8.00 Een half uur met ouders. 8.05 Herhaling
SOS-Berichten. 8.07 Berichten A. N. P. VARA-
Varia. 8.20 VARA-orkest. 8.40 Esmeralda en
soliste. 9.00 Puzzle-uitzending. 9.15 VARA-orkest.
9.45 Esmeralda en soliste. 10.00 Berichten A.N.P.
10.10 VARA-orkest. 10.30 Radiotooneel. 10.45
Community-Singing (opn.). 11.00 Orgelspel.
11.20 Gramofoonmuziek. 11.3012.00 Jack de
Vries' Internationals en solisten.
DROITWICH, 1500 M.
11.20 Pianovooi-dracht. 11.50 BBC-Northern
Ireland-orkest. 12.50 Gramofoonmuziek. 1.35
Reportage. 1.50 Orgelspel. 2.20 Variété (gr.pl.)
3.05 Mario de Pietro en zijn Estudiantina. 3.40
Reportages. 6.20 Berichten. 6.50 Sportpraatje.
7.05 Orgelspel. 7.40 BBC-orkest. 8.20 Music-
Hall-programma. 9.20 Berichten. 9.50 Uit
Amerika: Amerikaansch overzicht. 10.05 BBC-
Theaterorkest. 10.50 Grosvenor House Dans-
orkest en solisten. 11.50 Dansmuziek (gr.pl. j
12.15—12.20 Berichten.
RADIO PARIJS, 1648 M.
9.00—9.20; 10.00; 10.30 en 11.20 Gramofoon
muziek. 12.30 Zang. 1.00 Gramofoonmuziek. 1.25
Eddie Foy's Band. 2.35 en 3.35 Zang. 4.05 Piano
voordracht. 4.20 De „Cambridge Madrigal So
ciety". 6.00 Gramofoonmuziek.. 7.20 Zang 7.50
Pianovoordracht. 8.50 Radiotooneel. 9.30 Geva
rieerd programma. 10.25 Zang. 10.50 Gramofoon
muziek. 11.2012.50 Jo Bouillon's dansorkest.
KEULEN, 456 M.
6.50 Gramofoonmuziek. 7.35 Stedelijk orkes!
van Recklinghausen. 8.509.35 Schupo-orkest
12.20 Het Omroep-Amusementsorkest. 2.30 Gra
mofoonmuziek. 4.20 Solistenconcert. 7.30 De
Keulsche Cithermuziekvereeniging en solist. 8.30
Gramofoonmuziek. 8.50 Zie Brussel 322 M. 9.35
Het Omroeporkest. 11.00 Hermann Hagestedt's
orkest. 12.20 Dansmuziek (gr.pl.). 2.20—3.20
Silezisch Gouw-orkest en het Omroeporkest.
BRUSSEL, 322 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30 Het
Omroeporkest. 1.502.15 Gramofoonmuziek.
2.25 Gramofoonmuziek (Met toelichting). 3.25
Het Conservatorium-orkest van Mechelen. 5.05
5.30 Gramofoonmuziek. 6.20 Het Omroep
orkest, soliste en gramofoonmuziek. 8.20 Gramo
foonmuziek. 8.35 Radiotooneel. 8.50 Het Omroep
koor. 9.00 Het Omroeporkest en -koor. 9.25 Het
Omroepkoor. 9.35 Zie Keulen. 10.30 Populaii
concert. 11.2012.20 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL, 484 M.
12.20 Het Omroepdansorkest. 12.50 Gramo
foonmuziek. 1.30 Het Omroepdansorkest. 1.50—
2.15; 2.55; 4.20 en 5.35 Gramofoonmuziek. 5.55
Dansmuziek (gr.pl.) 6.35 Gramofoonmuziek met
toelichting. 7.35 Gramofoonmuziek. 8.20 Het
Radio-orkest. 8.50 Zie Brussel 322 M. 9.35 Zie
Keulen. 10.30 Het Omroepdansorkest en solist.
11.2012.20 Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
8.35 Otto Dobrindt's orkest en solisten. 10.20
Berichten. 10.40 Karl Ristenpart's kamer-orkest
en solist. 11.00 Berichten. 11.20—12.20 Het Om-
roepkleinorkest en solist.
Men vreest, dat pogingen zouden
kunnen worden gedaan de menigte
aan te zetten tot een marsch naar de
concessie. Op de markt staan spe
ciale wachtposten ter bescherming van
de Chineesche kooplieden, die de
politie hebben medegedeeld, dat Ja
pansche en Koreaanschee agitatoren
hebben gedreigd met maatregelen te
gen hen en hun bloedverwanten voor
het geval zij levensmiddelen aan
vreemdelingen zouden blijven leveren.
Volgens Japansche berichten uit Sjang
hai zijn reeds in het geheele door de Japan
ners bezette gebied in China anti-Britsche
demonstraties gehouden o.a. in de steden Pe
king, Tientsin, Tsingtau, Kaifeng, Nanking,
Hankau. Kanton en Taijoean, aldus United
Press. Deze waren meetal' door Chineesche
patriotische vereenigingen, die op initiatief
der Japanners zijn gevormd georganiseerd.
Japansche vliegtuigen zijn gecharterd om
anti-Britsche brochures boven de steden uit
te werpen. In kleine dorpen is een oproeping
tot de bevolking gericht om de beschrijving
van de demonstraties te Peking, die door de
radio-omroep aldaar wordt uitgezonden, te
beluisteren.
Volgens Japansche berichten hebben de
Japansche autoriteiten opnieuw herhaald, dat
zij de blokkade tegen de Engelsche concessie
te Tientsin gericht niet eerder zullen ver
zachten vóórdat de Engelschen den steun
aan Tsjang Kai Sjek zullen opgeven.
Van semi-officieele zijde worden de be
richten over de mishandeling van de Engel
schen te Tienstin ontkend en verklaard: dat
alle buitenlanders op dezelfde wijze naar de
houding van hun gedrag tegenover de Japan
ners worden behandeld. De Engelschen ech
ter zoo zeggen zij doen hun best om zoo
arrogant mogelijk tegenover de Japanners op
te treden.
In de voormalige Dominicaner Kerk te
Maastricht is hedenmorgen de 162ste jaar
lij ksche algemeene vergadering begonnen
van de Nederlandsche maatschappij voor Nij
verheid en handel.
Na afdoening van een aantal organisatori
sche aangelegenheden heeft in de ochtend
vergadering de voorzitter van het hoofdbe
stuur, ir. A. Plate, uit Rotterdam, de jaar
rede gehouden.
Art. 1 van de wet der maatschappij voor
Nijverheid en Handel stelt als doel de vermeer
dering van volkswelvaart door de bevorde
ring van fabrieks- en handwerksnijverheid,
koophandel, scheepvaart en ander verkeers
wezen, landbouw, mijnbouw en visscherijen.
Deze taak is altijd ruim opgevat.
Zoo hield de maatschappij zich in den loop
der jaren bezig met onderwerpen, rakend de
werking van onze staatsinrichting op verschil
lend terrein, omdat direct of indirect de volks
welvaart daarbij betrokken is en het be
drijfsleven bij vlotter werkende overheids
lichamen of door betere overheidsfinancie
ring baat vindt.
Spr. stelde zich de vraag of in de naaste
toekomst voor de maatschappij op dit gebied
niet nog meer te doen valt. Er valt in deze
tijden van hevige beroering en snelle verande
ringen in ons regeerstelsel een ontwikkeling
waar te nemen, waaruit groote gevaren voor
onze volksgemeenschap kunnen voortsprui
ten.
Deze ontwikkeling is in enkele woorden als
volgt te schetsen. In het bedrijfsleven een
sterke tendens tot vlugger produceeren. in
den handel tot vlugger leveren, als gevolg van
een groote versnelling van het verkeerswe
zen. sneller transport, sneller berichtgeving.
In ons regeersysteem zien wij echter som
tijds een ontwikkeling welke eerder neiging
toont tot vertraagde handeling. Een ontwikke
ling die daarom temeer gevaren toont omdat de
belangen van het bedrijfsleven thans veel
meer dan vroeger afhangen van het regee-
ringsapparaat, zoodat vlotheid van werken
bij dit laatste van groote beteekenis is voor
de actie in het bedrijfsleven,
Het rhythme van beide moet overeenstem
men.
Eenmaal vaststaande, dat de regeering er
toe is overgegaan om op uitgebreide schaal re
gelingen betreffende het economisch leven te
treffen, is het van het allergrootste belang,
dat deze regelingen zoo vlot en doeltreffend
mogelijk in practijk worden gebracht. Voor
zoover dit door middel van nieuw ingestelde
ambtelijke regeeringsbureaux thans gebeurt,
voldoet de practijk aar. redelijke eischen be>-
treffende vlotheid en doeltreffendheid.
Het gevaar evenwel, aan ambtelijke bureaux
eigen, om zichzelf onmisbaar te maken, ook
als het tijdstip gekomen is, waarop minder
behoefte aan hun medewerking meer be
staat, is niet denkbeeldig.
Een zwak punt is de werking van adviescolle
ges
Op sociaal terrein is de hooge raad van ar
beid, waarin ook de maatschappij van den
aanvang is vertegenwoordigd is. een college,
in hoofdzaak samengesteld uit vertegenwoor
digers van de groote werkgevers- en werkne-
rr.ersvakvereenigingen, aangevuld met amb
tenaren, hoogleeraren en hun gelijken.
Als eerste opzet, bedoeld om den minister
van Arbeid bij de sociale wetgeving beter
beslagen ten ijs te doen komen, kon het insti
tuut van den Hoogcn Raad van Arbeid sym
pathie verwerven
Maar wie jarenlang het werk van dit college
in de practijk heeft meegemaakt, zal tot de
conclusie komen, dat de raad bij zijn huidige
samenstelling en werkwijze aanleiding moet
geven tot critiek.
Hervorming van den Hoogen Raad van Ar
beid wordt daarom langzamerhand noodig.
Evenals de Hooge Raad van Arbeid bij zijn
tegenwoordig statuut vertragend werkt bij
de voorbereiding van sociale maatregelen,
zoo werkt de economische raad somtijds ver
tragend bij de afhandeling van verschillende
economische maatregelen door de regeering
te nemen.