Haarlems Dagblad
Auto tegen boom gebotst
De Goede Muziek.
Een doode, twee
levensgevaarlijk
gewonden.
Tour de France.
Ochtendbeurs Amsterdam
■■I
Het Belangrijkste
57e Jaargang No. 17200
üïtgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N. V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEHEBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Maandag 17 Juli 1939
Abonnementen per week f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentiën s 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Regelahonncmentstnrieveu op aanvraag.
Vraag en uanbod 1-4 regels f 0.60. elko
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
Vanavond geeft het orkest van de H. O. V.
met twee gemengde koren en elf solisten op
nieuw de komische opera „Die Verkaufte
Braut" van den Tsjechischen componist Sme-
tana, in concertvorm. Ik geloof niet dat het
noodig is daar nog eens een speciale aanbe
veling voor te geven. De Gemeentelijke Con
certzaal zal wel weer vol zijn. Zou het anders
kunnen na het groote succes van de eerste
opvoering, die het Haarlemsche publiek tot
schier on-Hollandsche uitingen van geest
drift bracht? Ik wilde dan ook meer in het
algemeen de aandacht van den lezer vragen
voor de H. O. V., die weer onmiskenbaar in
een periode van groot succes gaat verkeeren.
Dat dankt zij ongetwijfeld niet alleen aan den
glimlach der Muze, die haar vaak deelachtig
is geworden, maar ook aan de ongewisse
lonkj es van Fortuna, want het publiek is
grillig. Nochtans staat wel vast dat die lonk-
jes het eerst het bestuur begunstigd hebben,
toen het aan het slot van het winterseizoen-
met-de-vele-proefdirigenten voor zijn keuze
stond en tot de door weinigen verwachte op
lossing kwam, Toon Verhey en Marinus Adam
beiden tot eerste dirigenten te benoemen. De
eerste drie concerten van het korte zomer
seizoen hebben al bewezen dat dit een zeer ge
lukkige greep is geweest. Men had hooge ver
wachtingen van Verhey: hij heeft ze in zijn
eerste twee concerten'al prachtig bewaarheid.
Men had groot vertrouwen in Adam, gegrond
op de ervaring met zijn optreden als tweede
dirigent: hij heeft zich dat met de voortref
felijke voorbereiding en uitvoering van Die
Verkaufte Braut opnieuw tenvolle waardig
getoond en er meteen mee bewezen dat in
derdaad twee eerste dirigenten benoemd zijn.
Weer heeft het geluk de H. O. V., die zoo
veel misère heeft moeten doorstaan, dus ge
diend bij de leiders-keuze. In Gerharz, in Van
Beinum, in Schuurman heeft zij leiders beze
ten die tot groote dingen in staat waren en
dan ook hun erkenning vonden; de twee
laatstgenoemden tenslotte door hun benoe
ming tot dirigent bij de beide eerste orkesten
des lands. Het is nu al duidelijk dat de tra
ditie wordt voortgezet. En ditmaal gebeurt
dat zonder de tijdelijke inzinking, waartoe de
dirigenten-wisseling vroeger leidde. Het laat
ste winterseizoen, na Schuurman's vertrek,
was door de vele leiders wat onevenwichtig,
misschien soms wat rommelig, maar het gaf
vele mooie concerten en boeide het publiek,
zoodat men van inzinking niet kon spreken.
Die onevenwichtigheid is nu voorbij, en van
de samenwerking der beide leiders wordt met
des te meer reden het beste verwacht omdat
zij menschen zijn, groot genoeg om eikaars
succes en daarmee dat van de H. O. V. met
vreugde té begroeten.
In deze omstandigheden rijst de hoop dat
de H.O.V. ook in financicelen zin betere tijden
zal gaan 'beleven. In de laatste jaren is de be
langstelling voor de volksconcerten op buiten
gewoon verblijdende wijze gegroeid en ik her
inner mij een jeugdconcert in den afgeloopen
winter, waarbij Frits Schuurman nog eens als
gastdirigent optrad, waarop de geestdrift van
het duizendtal jeugdige luisteraars zoo groot
en het „contact met de zaal" zoo onmisken
baar was dat men ook in dit opzicht wel
moest vaststellen: de belangstelling voor de
goede orkestmuziek is in Haarlem sterk
groeiende. Dat is natuurlijk het belangrijkste
van alles voor de toekomst van de H.O.V. Volle
zalen bij de volksconcerten en groote belang
stelling voor de jeugdconcerten beteekenen dat
het publiek dat van goede orkestmuziek wil
gepieten zich tot een grooter deel van de be
volking uitbreidt.
Ik hoop en verwacht dat dit bij de aanmel
ding van leden van het a.s. winterseizoen tot
uiting zal komen. Er staat een prachtig win-
terprogramma voor de deur, dit korte zomer
seizoen geeft er de beste beloften en aanbe
velingen voor die men wenschen kan en de
prijzen zijn zoo laag dat talloozen zich de uit
gave kunnen veroorloven en genieten van de
eene of andere reeks concerten die voor hen
even zoovele schoone avonden in den donke
ren tijd des jaars zullen beteekenen. Laten
zij, die nog aarzelen of zij het doen zullen, de
proef maar eens nemen met een der zomer-
concerten. De twijfel zal verdwijnen en ons
orkest zal er trouwe aanhangers bij winnen.
Er is weer een rijzend getij voor de H.O.V.
R. P.
Jonge man verwondt zijn vrouw
ernstig.
JONCELUI REDEN NA
DANSAVOND EEN
EINDJE OM.
WESTWOUW, 17 Juli. In den af
geloopen nacht is op het Zwaagein-
derboekert, onder de gemeente West
woud, een zeer ernstig auto-ongeluk
gebeurd, waarbij één doode te betreu
ren is. Twee jongens werden levens
gevaarlijk gewond en twee minder
ernstig.
Omstreeks één uur reed een personenauto
met vijf jongens tusschen de twintig en dertig
jaar, 'die naar een dansavond te Westwoud
waren geweest en tot besluit nog een stukje
hadden omgereden naar Zwaagdijk, op het
Zwaageiruderboekert. Op deze plaats maakt de
WEEKBERICHT
Coöperatie Vooruitgang U.A.,
Haarlem.
ROOMBOTER per pond 74 ct.
LAVENDELZEEP p. stukje 6 ct.
LIMONADE per flesch 33 ct.
SLAOLIE per flesch maatje 45 ct.
LOLLIES per stuk 2 ct.
PINDA'S per pond 10 ct.
JAVARIJST met zilvervlies,., per pond 10 ct.
Met dividendbons.
(Adv. Ingez. Med.)
Huwelijksleven liet reeds lang te wenschen.
Omsteeks half negen Zondagavond heeft
in de tweede Egelantiersdwarsstraat een 22-
jarige meubelmaker zijn vrouw, die ongeveer
van denzelfden leeftijd is, met een mes een
diepe steekwond toegebracht in het onder
lichaam. Het was buren reeds geruimen tijd
bekend dat er tusschen de beide jonge men
schen oneenigheid heerschte. Dikwijls hadden
zij ruzie en ook Zondagavond kwam het tot een
woordentwist, die tenslotte zóó hoog liep, dat
de man zijn echtgenoote met een mes te lijf
ging met het reeds vermelde noodlottige ge
volg. De buren, die reeds vermoedden, dat het
deze keer niet bij een woordentwist was ge
bleven, verschaften zich toegang tot de wo
ning, waar zij de vrouw op den vloer zagen
liggen en den man in nerveuzen toestand aan
troffen. Zij verzochten hem mee te gaan naar
het politiebureau Marnixstraat,. waaraan hij
gewillig gevolg gaf. Na voorloopig yerhoor is
hij aldaar ingesloten. De G.G.D. vervoerde de
vróuw naar het Wilhelminagasthuis waar zij is
opgenomen.
Zwoegers in den Tour de France,
Uit den vreemde bonne chance!
Trappen," trappen, trappen, trappen,
Uren zonder af te stappen,
Naar je mededingers turen.
Door de nauwste gaatjes sturen,
Over asfalt, maar ook keien,
Mulle wegen tusschenbeien,
Steeds maar stampen op pedalen,
Om ontsnapten in te halen,
Band omleggen en soms plakken,
Slippen en gevoelig smakken,
Tobben tegen hooge bergen.
Alles van de spieren vergen,
Spieren, die door kou verstijven,
Nopende tot achterblijven,
Spieren, die door zon verbranden.
Leidende tot achterstanden.
Spieren, die door koorts verslappen,
Dwingende om af te stappen,
Doodlijke vermoeidheidsvlagen,
Kramp in beenen en in magen,
Af en toe een stormwind tegen,
Felle zon of stroomen regen,
In de nattigheid of hitte,
Op het harde zadel zitten,
Door een prachtig landschap rijden,
Zonder het een blik te wijden,
Zoo is 't in den Tour de France,
Met zijn zeer bescheiden kansen.
Op uiteindelijke glorie,
Van één man, in de victorie,
Voor de andren Fransche franken,
Aan hun energie te danken,
'k Wil het graag een ander gunnen,
En ik zou het ook niet kunnen,
Maar ik zal ook nooit begeeren,
Zulk een kracht „toer" te presteeren.
Trappen, trappen, trappen, trappen,
Hulde hun die 'm dat lappen.
weg een kleine bocht. De wagen, die bestuurd
werd door A. Schouten uit Blokker, reed hier
met een groote vaart tegen een boom. De bot
sing was zóó hevig, dat de wagen door den
zwaren slag een geheele omwenteling maakte.
Opgeschrikt door angstig geschreeuw en ge
kerm vond een voorbijganger de slachtoffers,
van wie de meesten er zeer ernstig aan toe
waren. In allerijl werden de plaatselijke auto
riteiten gewaarschuwd en werd geestelijke- en
geneeskundige hup ingeroepen.
Toen de gewonden uit het autowrak
waren 'bevrijd, bleek, dat P. Jong uit
de Bangert reeds was overleden. De
jongens J. Spek uit Hoogkarspel en N.
Laan uit Westwoud waren zeer ernstig
gewond en hadden een schedelbasis-
fractuur. Ook de twee andere inzitten
den, de chauffeur A. Schouten uit Blok
ker en N. Buisman uit Hoogkarspel
waren min of meer ernstig gewond.
Met twee ziekenauto's werden het
stoffelijk overschot en de gewonden
naar het St. Jans-Ziekenhuis te Hoorn
vervoerd.
Vanochtend was de toestand van Spek en
Laan zeer zorgwekkend. De toestand van
Schouten is bevredigend, evenals die van Buis
man. De wagen, een huurauto, werd volkomen
vernield.
Luchtbescherming in Noord-
Holland.
Samenwerking tot stand gebracht.
In aansluiting aan het vroegere ten aanzien
van andere deelen der provincie gepleegd over
leg, hebben dezer dagen besprekingen plaats ge
had met de autoriteiten van ruim 75 gemeenten
in het midden en oostën van Noord-Holland. De
burgemeesters hebben daarbij toegezegd zorg te
zullen dragen, alle materiaal, dat noodig werd
geacht, zonder verwijl aan te Schaffen. De be
sprekingen hebben plaats gehad in de gemeenten
Zaandam, Alkmaar, Medemblik, Hoorn en Pur-
m erend.
Met het oog op de intercommunale samenwer
king heeft de Commissaris der Koningin zeven
kringen gevormd, terwijl de burgemeesters van
Haarlem, Alkmaar, Den Helder, Hoorn, Zaan
dam, Purmerend en Hilversum zijn uitgenoodigd
de leiding van de voor deze regeling noodige be-
sprekingen te nemen.
Aan het moeilijke vraagstuk van de verzorging
der gewonden zal daarbij bijzondere aandacht
worden gewijd.
J. G. Martin, f
In den ouderdom van 72 jaar is Zondag over
leden de heer J. G. Martin, rustend dansleeraar.
Deze tijding zal in vele kringen niet zonder
ontroering worden vernomen. De heer Martin
toch was een bekend Haarlemmer: hij was de
oudste van de vier gebroeders Martin, die eerst
als dansleerar£n onder hun vader, den popu-
lairen „ouden heer Martin" werkzaam waren en
na diens dood gezamenlijk zelfstandig de Dans-
academie in de Schagchelstraat leidden. Hoevelen
hebben niet van „Johan Martin" dansles gehad,
niet alleen te Haarlem, maar ook in Amsterdam
en andere plaatsen, waar de heeren Martin de
danskunst onderwijzen.
In de laatste jaren oefende de heer Martin het
vak niet meer uit. Indertijd had hij als commis
saris zitting in het bestuur van de Ned. Vereen,
tot bevordering dei* danskunst.
In vroeger jaren stond de heer Martin bekend
als een uitmuntend schermer. Hij behaalde vele
prijzen en is zelfs internationaal kampioen op
den degen geweest.
Het woord is aan
Lichtenberg
Zeiljacht door onweersbui
overvallen.
Schipper verdronken.
Zondagmiddag te ongeveer half twee is voor
de haven van Nijkerk een zeiljacht uit Amster
dam, bemand met vijf personen, door een on
weersbui overvallen. De schipper, de onge
veer 55-jarige heer Nijdam uit Amsterdam,
wilde het zeil neerlaten. Hierbij sloeg hij plot
seling, vermoedelijk tengevolge van een ruk
wind overboord, en verdronk.
Ook in de kringen van dc Haarlemsche vrij
willige brandweer zal men den heer Martin zeer
missen. Het is nog maar eenige jaren geleden,
dat Joh. Martin onder groote belangstelling zijn
50-jarig jubileum bij de Brandweer vierde. Hij
was toen ondercommandant. Gedurende een
halve eeuw was hij een enthousiast lid van de
Haarlemsche Brandweer, die steeds op hem kon
rekenen. In den laatsten tijd had hij zich ook
uit dit werk, dat hem zoo hef was, terugge'
trokken.
Vele jaren was de heer Martin ook lid van het
Hoofdbestuur van „Koninginnedag", welke func
tie hij tot zijn overlijden vervulde.
De teraardebestelling is vastgesteld op Woens
dag 19 Juli, te 12 uur, op de Alg. Efegraafplaats
aan de Kleverlaan.
Koersen van de Ochtendbeurs te Amsterdam
van heden van 10.30 uur tot 11.25 uur.
Kon. Olie 301
Unilever 127
Beth. Steel 42 1/8—3/8
Republic Steel 11 7/8
Anaconda 19 3/8y
WANDGEDIERTE
RADICALE VERDELGING onder geheimhou
ding en schriftelijke garantie, zonder iets te
beschadigen.
Zuivering Onderneming
„RADICAAL"
Gen. Cronjéstraat 135 Telefoon 11657
„Waar anderen faalden, slaagden wij."
(Adv. Ingez. Med.)
De Engelsche briefschrijver laat
weer van zich hooren.
BERLIJN (D.N.B.) - King Hall heeft weder
om een schrijven gezonden aan Duitsche par
ticulieren, waarin hij spreekt over den drei
genden oorlog en er op wijst, dat de groote rede
van Halifax in de Duitsche pers niet is gepu
bliceerd, voorts het vermoeden uit, dat Hitier
verkeerde adviezen krijgt, en zegt, dat een
oorlog zal uitbreken, wanneer Dantzig in het
Duitsche rijk wordt opgenomen. Tevens be
spreekt King Hall in dezen brief de kwestie der
Zuïd-Tirolers. Hij schrijft verder, dat de bui-
tenlandsche politiek van het nat. soc. regime
gewijzigd moet worden en dat de Duitsche lei
ders zich werkelijk bereid moeten toonen tot
samenwerking in vrede om een beter wereld
tijdperk tot stand te brengen. Tenslotte schrijft
hij nog over de onderdrukking der Tsjechen
en over de Joden.
De Deutsche dienst levert hierop een fel
commentaar, waarin o.m. gezegd wordt: In
Duitschland kennen wij geen angst voor oor
log. Op de passage betreffende de niet publi
catie van de rede van Halifax antwoordt de
Duitsche dienst met er op te wijzen, dat het
commentaar van Göbbels op den eersten brief
van King Hall in de Engelsche pers niet is ge
publiceerd. „Wij laten ons in ieder geval niet
onder den indruk brengen van dreigementen
met de kracht van de Engelsche vloot en het
Engelsche luchtwapen, maar verwijzen slechts
naar onze eigen militaire kracht". In plaats
van te spreken over verandering van de bui-
tenlandsche nat. soc. politiek, moest King Hall
Halifax liever overhalen zijn inmenging in
dingen die hem niets aangaan, na te laten en
zich liever te bepalen tot de pacificatie van
zijn eigen Britsche wereldrijk. Voorts insinueert
de Duitsche dienst, dat King Hall geld krijgt
van Joodsehe zijde.
Het is een gulden regel
dat men de menschen niet
naar hun meeningen moet
bcoordeelen, maar naar dat
gene, wat die meeningen van
hen maken.
Het onweer van Zondagavond.
Een hevige regenval.
Zondagavond ontlastte zich boven onze stad
en haar omgeving bij tusschenpoozen hevige
onweders, die gepaard gingen met een zwaren
regenval, zoodat eenige straten blank stonden,
(zooals Zaterdagmiddag trouwens ook al kor
ten tijd het geval was geweest) waardoar het
autoverkeer hier en daar eenige stagnatie on
dervond. Gelukkig duurde deze overlast slechts
kort en de afd. Rioleering van Openbare Wer
ken heeft geen bijzondere maatregelen behoe
ven te treffen.
Het electrisch licht ondervond in Haarlem
omgeving geen storing. Bij Medemblik
sloeg de bliksem in een voedingsleiding, waar
door kortsluiting ontstond. Dit gaf echter al
leen korten tijd storing ten Noorden van de lijn
Aikmaar-Hoorn. In onze omgeving merkte men
hiervan niets anders dan het minder worden
van de lichtsterkte gedurende een zeer kort
oogenblik.
Naar wij nader vernamen, werd in de Dr.
Leijdsstraat een der op het dak van een huis
geplaatste marmerstukken door den bliksem
getroffen en geheel doormidden gespleten. Een
paar huizen verder sloeg in het voorvertrek,
waar de familie gezeten was. de bliksem in een
lamp, die vernield werd. De bewoners kwamen
er ongedeerd af.
In beide gevallen werd geen brand veroor
zaakt.
Te Bloemendaal.
De zware stortbui Zondagavond in Bloemen
daal, heeft eenigen hinder veroorzaakt. Op de
Ernst Casimirlaan ontstond een diepe kuil in
het voetpad, op den Iloogen Duin- en Daalsche
weg, hoek Lonbar Petrilaan, waren vermoede
lijk door verstopping der roosters de wegen ge
heel onbegaanbaar. Van een en ander werd aan
Publieke Werken kennis gegeven.
De betoogingen tegen kardinaal
Innitzer.
De Osservatore Romano maakt voor den eer
sten keer melding van onlangs te Könings-
brunn (beneden Oostenrijk) tegen Kardinaal
Innitzer gehouden betoogingen. Het blad ver
klaart dat reeds in den nacht van 1 op 2 Juli
met steenen was gegooid naar een pastorie
waar de kardinaal een bezoek had gebracht.
Den volgenden middag omstreeks vier uur,
na afloop van een godsdienstige plechtigheid
in de kerk van Königsbrunn hebben ongeveer
30 jongelieden den kardinaal aangevallen en
met rotte eieren bekogeld. Een der aanvallers
pakte den kardinaal zelfs bij den schouder,
doch priesters kwamen krachtig tusschenbei-
den en slaagden er in den kardinaal te ont
zetten, die de pastorie kon bereiken. Pas tegen
zeven uur 's avonds, aldus de Osservatore,
kwam de politie om den persoon van den kar
dinaal te bewaken. De incidenten hebben he
vige verontwaardiging gewekt bij de bevolking.
II usschen vele onzekerheden van
dezen tijd, vormt een GROENTJE in
HAARLEM'S DAGBLAD een oase van
zekerheid.
Zekerheid van succes.
HEDEN: 12 PAGINA'S
Minister Steenberghe voert namens de regcering het woord tijdens de overdracht van het ms „Oranje" In het
midden Z K. H. Prins Bernhard, die de officieele proefvaart medemaakte.
HAARLEM EN OMGEVING.
Pag.
Samenwerking inzake luchtbescherming in
Noord-Holland tot stand gekomen. 1
Ds. R. H. Oldeman te Santpoort is beroepen
tot voorganger der Vereeniging van Vrij
zinnig Hervormden te Haarlem. 2
BINNENLAND.
De „Oranje" officieel overgedragen. 3
BUITENLAND.
De boeren in Zuid-Tirol verklaren niet vrij
willig weg te trekken. 9
De besprekingen tusschen Arila en Craigie
zün begonnen. 9
Drie schepen met Joodsehe vluchtelingen
zwalken voor de Palcstijnsche kust. 9
SPORT.
Bij de Nederlandschc rocikampioenschap-
pen zijn enkele goede ploegen naar voren
gekomen. 5
ARTIKELEN, enz,
R. P.: De goede Muziek. j
K. de Jong: Opera-concert. n
G. J. Kalt: Muziekconcours te Aalsmeer. 11
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen 0D O
