Haarlems Dagblad
JAx. de
Oze?
gestaagd
De vermoedelijke samenstelling
van het Kabinet
Voorzitters der
Haarlemsche raadsfracties
vergaderden.
Britsche
legervliegtuigen
verongelukt
Gespannen toestand
te Sjanghai
Doodelijk ongeval
op onbewaakten
overweg
57e Jaargang No. 17220
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V,
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 9 Augustus 1939
Abonnementen per week f 0.25. p. mniind
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse uuminer» b cent per ex.
Advertentiën •- 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer I 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Regelabonuemcntstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elko
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
Twee C. H., twee R. K., twee S- D-,
1 V. D., 1 A. R., en 2 neutralen
in het nieuwe Kabinet.
Hedenochtend
Kabinetsformatie
s in verband met de
de constitueerende
vergadering gehouden, welke tot resul
taat had, dat hedenmiddag de lijst van
nieuwe ministers aan H. M. de Koningin
zal worden aangeboden.
Naar het A. N. P. vernam zal Jhr. De
Geer de portefeuille van Financiën
onder zijn beheer nemen.
Onze Haagsche correspondent telefo
neerde ons, dat de ministerlijst er waar-
schijnliijk als volgt zal uitzien:
Jhr. Mr. D. J. de Geer (Chr. Hist.)
Algemeene Zaken en Financiën ad Int.
A. Q. H. Dijxhoorn (Neutraal) Defensie.
Mr. E. N. van Kieffens (Neutraal)
Buitenlandsche Zaken.
Ch. J. I. M. Welter (R. K.) Koloniën.
Ir. J. W. Albarda (S. D. A. P.) Water
staat.
G. Bolkenstein (V. D.) Onderwijs
Kunsten en Wetenschappen.
H. van Boeyen (Chr. Hist.) Binnenland-
sche Zaken.
Dr. J. van den Tempel (S. D. A. P.)
Sociale Zaken.
Mr. M. P. L. Steenberghe, (R. K.)
Economische Zaken.
Prof. Mr. P. S. Gerbrandy (A. JR.)
Justitie.
De Partijraad van de S. D. A. P. is gister
avond in Den Haag bijeen geweest. We kunnen
echter op goeden grond aannemen dat tijdens
die vergadering het program van de a.s. regee
ring niet ter sprake is geweest. Aan de heer Ir.
Albarda en Dr. v. d. Tempel is wel machtiging
verleend om als het program aan de socialisti
sche eischen voldoet, aan de regeering deel te
nemen.
Wat de gezindheid van A. Q. H. Dijxhoorn
betreft; deze wordt in militaire kringen niet tot
eenige partij gerekend. Hij zal dus met Mr. van
Kieffens een „wilde" in het kabinet zijn.
Nadat de heer De Geer zoowel van den heer
Bodenhausen, aan wien hij de post van minister
van financien aanbood als van Prof. Woltjer
(A. R.) wien hij de portefeuille van onderwijs
toedacht, een weigerend antwoord had ontvangen,
heeft de formateur eenige anderen geraadpleegd,
onder welke Mr. P. S. Gerbrandy (A. R.), die
weliswaar Antirevolutionair is, maar een groot
voorstander van ordening blijkt te zijn en zich
eenigszins buiten het partijgareel beweegt.
Voorts heeft Jhr. De Geer zich tot den heer
Bolkestein (V. D.) gewend, oud-inspecteur van
het gymnasiaal- en middelbaar onderwijs.
(BespcekUiyen ucwctqezeV
's-GRAVENHAGE, 9 Augustus).
Vanmorgen heeft de kabinetsforma
teur, jhr. mr, D. J. De Geer, in de ver
gaderzaal van het departement van
Binnenlandsche Zaken een bespreking
Vuurwerk blijkt vele slachtoffers
te hebben gemaakt.
Ook in Amsterdam en Den Haag.
In ons nummer van Dinsdag hebben wij
melding gemaakt van het feit, dat jongens
(voor het meerendeel opgeschoten jongens) de
feestvreugde voor zeer velen te Haarlem heb
ben bedorven door met vuurwerk te werpen.
Wij hebben toen enkele gevallen gemeld van
ongelukken ermede, welke wij zelf hadden zien
gebeuren en erop gewezen hoe gevaarlijk dit
spel was.
Thans is ons gebleken, dat onze waarnemin
gen over deze „aardigheid" kloppen met die in
andere steden. In de hoofdstad b.v. hebben
zich ettelijke feestgangers op de politiebureaux
in de binnenstad beklaagd, omdat zij brand
wonden hadden opgeloopen, doordat zij door
het vuurwerk waren getroffen, of omdat zij
brandgaten in hun kleeding hadden opgeloo
pen. De hoofdstedelijke politie was van oor
deel, dat het vuurwerk als uiterst gevaarlijk
was te beschouwen.
Later op den avond zijn dan ook een aan
tal opgeschoten jongens gefouilleerd, zoodat
men dra een vrij aanzienlijke hoeveelheid
materiaal bij elkaar had.
Maar niet alleen in de hoofdstad is de feest
vreugde voor velen vergald. Ook in den Haag
heeft men hetzelfde opgemerkt en ook daar
zijn velen vroeger naar huis gegaan uit vrees
voor overlast.
Voor hem, die het vuurwerk hanteert, is het
ook niet zonder gevaar. Zoo heeft een Haar-
lemsche jongen ernstige brandwonden aan
één van zijn handen opgeloopen. Tegen een
winkelier, die vuurwerk verkocht is te Haar
lem proces-verbaal opgemaakt.
SCHILDER MAAKT DOODELIJKEN VAL.
SITTARD, 9 Augustus. Vanochtend is de 54-
jarige schilder F. C. van een hoogte van vijf
meter van een ladder Pes tort en vijf minuten
later overleden.
gehad met een aantal personen, met wie
hij in de afgeloopen week in verband
met de kabinetsformatie, contact heeft
gehad. Wij zrfgen achtereenvolgens naar
binnen gaan de heëren H. van Boeyen,
minister van Binnenlandsche Zaken, ir.
J. W. Albarda, overste A. Q. H. Dijx
hoorn, dr. J. van den Tempel, mr. E.
N. van Kieffens, Ch. J. S. M. Wel ter,
mr. M. P. L. Steenberghe, en prof. dr.
R. H. Woltjer. Tevens ging naar bin
nen prof. mr. P. S. Gerbrandy, die
verklaarde te komen voor een radiobe
spreking.
Voorts ging naar binnen mr. A. Albarda, ad
ministrateur, hoofd der afdeeling geldwezen
van het departement Van Financiën.
De heer Mr. Albarda verliet voor half elf het
departement van Binnenlandsche Zaken, en
wilde zich niet uitlaten over de hem gestelde
vraag, of in hem een toekomstig minister moest
worden gezien. „Wij spreken elkaar later", zei-
de hij.
Ook prof. Woltjer ver.liet te kwart over tien
wederom het departement.
De eigenlijke bespreking zou, naar wij ver
nemen, te half elf aanvangen.
Te ongeveer kwart voor 12 arriveerden nog
de oud-inspecteur van het gymnasiaal en
middelbaar onderwijs G. Bolkestein.
De heeren Woltjer en mr. H. Albarda keer
den niet terug, zoodat hun deelneming aan
het nieuw te vormen kabinet niet waarschijn
lijk lijkt Daarentegen had prof. Gerbrandy
te 12 uur het deipartementsgebouw nog niet
verlaten,
(De levensloop van de hierboven genoemde
ministers in het Kabinet-de Geer vindt men
op pag. 2).
Thans zullen de fracties
zelve haar houding gaan
bepalen.
De voorzitters van de Haarlemsche raads
fracties (uitgezonderd de communisten) zijn
gisteravond op uitnoodiging van mra F. A.
Bijvoet, naar onze lezers reeds weten, te diens
huize bijeen geweest om informatorische be
sprekingen te voeren over de samenstelling
van het nieuwe college van wethouders in
September a.s. Beslissingen omtrent die be
zetting zijn Dinsdagavond begrijpelijkerwijze
nog niet genomen. Wel zullen, naar wij mee-
nen te weten, de verschillende raadsfracties
in den loop van deze week bijeenkomen om
het door de voorzitters der fracties besprokene
te overwegen en haar standpunt nader te be
palen. Begin volgende week, vermoedelijk
Maandag, zullen de voprzitters dan weer bij
eenkomen om de besprekingen verder voort te
zetten en eventueel een beslissing te nemen
over de bezetting van de wethouderszetels.
Vele dooden
en gewonden
Te Tollerton nabij York in Engeland is een
groot bombardementsvliegtuig neergestort en
ontploft, waarbij naar men meldt vijf perso
nen om het leven zijn gekomen.
Voorts hebben reddingsbooten den geheelen
nacht de zee voor de kust van Essex afge
zocht naar een militair vliegtuig, dat vermist
wordt. Het zoeken werd later overgenomen
door twee torpedojagers uit Chatham.
Nabij Aboekir is een bombardementsvlieg
tuig van de Britsche luchtmacht tegen een
dijk te pletter gevlogen. De zeven inzittenden
werden allen min of meer ernstig gewond.
Japanners
arresteeren
twee Canadeezen
Alle buitenlandsche strijdkrachten te Sjang
hai en de geregelde en speciale politietroepen
zijn uit voorzorg gemobiliseerd met het oog op
den tweeden verjaardag van het uitbreken der
vijandelijkheden te Sjanghai.
Deze verjaardag valt op Zondag, doch reeds
thans zijn vele straten gebarricadeerd.
Over mijlen lengte zijn prikkeldraadversper
ringen opgericht.
In de Fransche concessie rijden pantserwagens
volledig bemand rond.
Tot de strijdkrachten behooren twee Britsche
bataljons, een regiment Amerikaansche mari
niers, Fransche koloniale troepen en Italiaansche
mariniers.
Volgens een persbericht uit Hsoetsjau heb
ben de autoriteiten van het Japansche garni
zoen aldaar op 6 Augustus twee Canadeezen
en vier Chineezen gearresteerd, beschuldigd
van spionnage.
Amerika's handelsbetrekkingen
met de totalitaire staten.
WASHINGTON, 9 Augustus. (Reuter). Gra
dy, die Sayre als onderminister opvolgt, heeft in
zijn verklaring o.m. gezegd, dat de Vereenigde
Staten onmogelijk de handelsbetrekkingen met
de totalitaire staten zullen kunnen uitbreiden,
zoolang deze het niet noodig oordeelen, hun
principieele economische philosophieën te wij
zigen. In beginsel, 'aldus Grady, is de totalitaire,
economische philosophie gebaseerd op agressie
De onze is gebaseerd op den vrede en tenzij zij
hun tegenwoordige werkwijzen opgeven, kan
er tusschen ons geen bevredigende regeling in
handelsaangelegenheden tot stand komen. Wij
hadden oprecht gehoopt, dat wij zoowel met
Duitschland als met Italië tot een wederzijds
voordeelig accoord zouden kunnen komen, doch
wij schijnen op een steenen muur te zijn ge
stuit, waar men niet doorheen kan dringen.
LOOPGRAVEN BIJ GIBRALTAR.
De Spaansche autoriteiten laten loopgraven"
aanleggen op neutraal gebied op een afstand
van ongeveer vijftien tot twintig meter van de
Britsche schildwachtenlinie bij Gibraltar. In
Mei van dit jaar werd begonnen met het aanleg
gen van loopgraven ten oosten en ten westen
van het neutrale gebied. Ook zijn op den weg
van Gibraltar naar La Linea versperringen aan
gebracht.
H. van Boeyen.
G. Bolkestein.
Jhr. Mr. D. J. de Geer.
Prof. Mr. P. S. Gerbrandy.
Chr. J. I. M. Weiter.
Mr. P. L. M. Steenberghe.
Dr. J. v. d. Tempel.
Verder zullen in het ministerie-De Geer zeer waarschijnlijk
zitting nemen:
Mr. E. N. van Kieffens (neutraal), Buitenlandsche Zaken en
overste A. Q. H. Dijxhoorn (neutraal), Defensie.
Het woord is aan
Börne:
Onveranderlijke vriend
schap en eeuwige vrede tus
schen alle volken, zijn het
droomenNeen, haat en oor
log zijn droomen, waaruit
trien eens zal ontwaken.
Joodsche
vluchteling overreden
SANTPOORT Woensdag.
Op den onbewaakten overweg in den Kruid-
bergerweg is hedenmorgen een doodelijk
ongeval geschied. Een Joodsche vluchteling,
wonende te Amsterdam, die in de omgeving
der hoofdstad zijn brood verdiende met den
verkoop van vleeschwarcn, naderde op zijn
fiets den onbewaakten overweg om dien over
te steken, juist toen een trein uit de richting
Velsen kwam aanrijden. De bestuurder van
den trein zag den man aankomen en gaf daar
om fluitsignalen. Het was echter al te laat.
De man werd door den trein gegrepen en was
onmiddellijk dood. De politie stelt een onder
zoek in. Door dit ongeval ondervond de
treinenloop eenige vertraging.
DENKT OM HET NIEUWE
RIJWIELPLAATJE
Zooals onze lezers weten was het Maandag
7 Augustus de laatste dag, dat de wielrijders
zonder een rijwielbelastingmerk mochten rijden.
Het plaatje moest Dinsdag 8 Augustus zichtbaar
op de fiets of op de borst gedragen worden.
Hedenmorgen hebben belastingambtenaren
reeds vele wielrijders aangehouden, die niet
tegenstaande de herhaalde waarschuwingen in
gebreke zijn gebleven.
Men zij dus nog eens nadrukkelijk gewaar
schuwd. Maar ook tegen lieden, die er op uit
zijn, om het plaatje te stelen.
Dinsdagmiddag heeft de Haarlemsche recher
che, op aanwijzing van een brugwachter op de
Krocht een 33-jarigen schoenmaker uit Den
Haag aangehouden, verdacht van diefstal van
een fiets. Hij werd meegenomen naar het bureau
aan de Smedestraat, waar hij het feit bekende.
Hij vertelde daar, dat het hem echter niet om de
fiets te doen was, maar om het nieuwe rijwiel
belastingmerk, dat volgens hem meer waarde
had. Uit een door de, recherche ingesteld onder
zoek is verder gebleken, dat hij 's morgens aan
een juffrouw in de Lange Poellaan een nieuw
belastingplaatje voor f 1,50 had verkocht. Hij
ontkende, dit plaatje gestolen te hebben; hij had
het van een onbekenden man in de Kleine Hout
straat voor f 1,25 gekocht. De politie gelooft
echter 's mans beweringen niet; daarom heeft zij
hem in verzekerde be ing gesteld in afwach
ting van een nader ri nar in te stellen onder-
zoek
Koelie steekt blanke neer.
MAL AN G 8 Augustus (Aneta) Een Euro-
pcesch employe van de onderneming Soember-
kottes de heer L. W Nobel werd door een
koelie van de onderneming met een pLso
blatti gestoken Zijn long werd geraakt, ten
gevolge waarvan de heer Nobel is overleden.
De aanleiding tot den aanslag was een wraak
neming De koelie is in arrest gesteld.
HEDEN: 12 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
Pag.
Doodelijk ongeluk op den onbewaakten over
weg te Santpoort. 1
Voorzitters der Haarlemsche Raadsfracties
vergaderden. 1
Jac. v. Kempen overleden. 2
BINNENLAND.
DE VERMOEDELIJKE .SAMENSTELLING
VAN HET KABINET DE GEER
Eerste Nedcrlandsche Kunstweck geopend.
Uitvoer van bloembollen naar Amerika ge
stegen.
BUITENLAND.
De nieuwe Spaansche regeering.
Britsche kantoren te Tientsin overvallen
Passagiersdiensten der Imperial Airways
worden beperkt.
SPORT.
Het sporlgesprck van de weck.
Prachtig zeilen van de Nedcrlandsche jach
ten in IJmuidenSolent race.
Gemiddelden van Haarlem en Rood-YVit.
ARTIKELEN, enz.
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en daar
buiten.
Melis Stoke: Ons Vredes Prinsesje.
Van onzen Bocdapester correspondent: Tegen
stellingen in Joego Slavië.
VV. v. d. T.: De twee artisten van den Dam.
Mr. E. Elias: Amerikaansche koetjes en haar
kalfjes.
Brieven van een Ambtenaar B. B.