Haarlem's Dagblad
MiiUaUe
Tïlendelssahn et Ca.
PETRIE&Co.
Een Uitstapje.
TE MOSKOU VERLOOPEN
„IN GUNSTIGE SFEER".
Gunstiger nieuws
over Dantzig
Het 40-Jarig priesterfeest
van Mgr. J. P. Huibers.
Toestand van dePrinsessen
uitstekend
krijgt voorloopige surséance.
Tweede koffer nog
niet gevonden
ste
57 ifiarj-ans; No, 17225
Uitgave l.ourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij IN, V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Fostgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Adwtn. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Dinsdag 15 Augustus 1939
Abonnementen per week f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f 3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentiën1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag cd aaubod 1-4 regels f 0.60. elko
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
Na een afwezigheid van ruim twee maanden
slechts een uitstapje in zulk een lang en
roemrijk leven is Watteau's meesterwerk
„lTndifférent" teruggekeerd. Wel niet direct
in het Louvre, waaruit het gestolen was, maar
dan toch in de handen der gestelde machten.
Want de dief, Serge Claude Bogoeslafski,
heeft het afgeleverd in het Paleis van Justitie
nadat hij en zijn advocaat, maïtre Mouraud,
eerst voor een openbare voorstelling gezorgd
hadden. De Parijsche dagbladen waren name
lijk per anoniem telefoontje uitgenoodigd,
verslaggevers en fotografen te zenden om een
sensationeele gebeurtenis bij te wonen. Som
mige bladen geloofden er niet aan en deden
niets, maar andere namen het kleine risico,
dat een uurtje tijds verspild zou worden. En
die kregen gelijk. Want temidden van het
groepje reporters verscheen een jonge man,
dragend een pakje-in-zilverpapier, onthulde
„lTndifférent" waarmee, zooals ik indertijd
schreef, letterlijk „de onverschillige" maar in
dit geval „de zorgelooze" wordt bedoeld en
verklaarde zijn roof. Waarna hij naar den
rechter van instructie wandelde en zich ter
beschikking van de Justitie stelde.
De verklaring hield in, dat hij het werk van
Antoine Watteau slechts uit liefde voor de
Kunst „geleend" had. Want hij vond dat het
Louvre zijn schilderijen slecht restaureerde en
dat lTndifférent een voorbeeld van dit euvel
was. Derhalve nam hij het schilderijtje (het
meet maar 25 x 20 c.m.) op 11 Juni onder zijn
jas mee naar huis en restaureerde het volgens
zijn inzichten. Inmiddels voltooide hij boven
dien zijn boek „Slechte restauratie van mees
terwerken" En toen werd hij benauwd van
wege de losgebroken perscampagne en wou
het doek aan den directeur van het Louvre
terugzenden en zich verdrinken. Maar een
vriend bracht hem van dit wilde denkbeeld af
en geleidde hem naar mr. Mouraud, die de
knoop op veel beter en vooral practischer
wijze ontwarde. Want hij bewoog Claude
Serge Bogoeslafski, oud 25 jaar, kunstschilder,
tot de teruggave-in-het-openbaar die zoowel
voor den dader en voor diens boek als voor
den advocaat een vervaarlijke reclame moet
beteekenen.
Ik schrijf dit zonder vreugde neer. Toen
twee maanden geleden het schilderijtje ver
dwenen was heb ik, vaststellend dat het van
wege zijn wereldvermaardheid onverkoopbaar
moest blijken, dé romantische veronderstel
ling geopperd dat de dief bevangen zou zijn
geweest door de wonderlijke spelingen van
licht en kleur, door Watteau meer dan twee
eeuwen geleden in dit kleine doek tot uiting
gebracht. Ik heb verondersteld dat hij ge
dreven zou zijn door een onweerstaanbare
neiging, deze schoonheid voor zichzelf alleen
te bezitten, zoodat hij er zich aan zou kunnen
verlustigen gelijk de vrek aan zijn goudstuk
ken, maar dan toch op een veel hooger plan
dan de vrek.
Helaas. Serge moge dan nog beweren dat
hij door zuivere kunstliefde, zich uitend in een
bepaalde restauratie-overtuiging, gedreven is,
maar de voltooiing van dat boek stemt mij
achterdochtig en de reclame-vertooning in
het Palais de Justice doet den twijfel aan de
zuivere kunstliefde en pure restauratie-geest
drift nog verder rijzen. Het heele geval krijgt
iets Amerikaansch. Het herinnert te sterk aan
gestolen parelsnoeren van actrices en film
sterren. Alle bekoring verzwindt, het zakelijke
element treedt naar voren de romantiek in
het gebeurde begint om zoo te zeggen „indif
férent" te worden, waarmee ik nu niet onver
schillig of zorgeloos bedoel maar „te ver
onachtzamen".
Natuurlijk kan Parijs er nog eenige dagen
plezier aan beleven. Het zaakje krijgt een jolig
aspect, want het schilderij is terug en mr.
Mouraud zal ongetwijfeld al een vernuftige
juridische redeneering in zijn hoofd hebben
waarmee hij aantoont dat zijn cliënt geen dief
is. Ik ben geen jurist, maar zou mij kunnen
voorstellen dat hij betoogt dat „het element
van opzet" namelijk van opzet-tot-het-
plegen-van-diefstal, waarmee men zich toch
moet willen bevoordeelen, ontbrak. Deze jonge
man, instede van zichzelf te bevoordeelen,
stelde integendeel zijn arbeid „om niet" ten
dienste van de Kunst en van het Louvre door
het schilderij volgens zijn eigen inzicht te
gaan restaureeren. Daar zou de Officier dan
weer op kunnen antwoorden: „Hij heeft
zich wel bevoordeeld: door de reclame die hij
eruit gehaald heeft" enzoovoorts. Maar de
vriend zal getuigen dat Serge nimmer reclame
beoogde, zich integendeel wou verdrinken toen
hij merkte dat de wereld niet zoo droomerig
en idealistisch-in-het-restauratiebedrijf was
als hijzelf. Et cetera. Er zit ongetwijfeld nog
veel meer in.
Het is te hopen dat Bogoeslafski geen school
maakt. Gelukkig zijn de Halsen in ons mu
seum alle groot van afmeting en dus niet ge
makkelijk te ontvoeren. Stel u voor dat de
een of andere jonge artist, niet instemmend
met de restauratiemethoden, indertijd door
den heer G. D. Gratama toegepast, er met een
Hals vandoor ging! En er zijn zooveel musea
met zooveel gerestaureerde schilderijen!
Gelukkig is lTndifférent spoedig terugge
keerd. Hij is maar twee maanden weg ge
weest. De Mona Lisa, in 1911 verdwenen, bleef
twee jaar zoek Ook in deze aangelegenheden
blijkt het tempo des levens te zijn versneld.
R. P.
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK IN ZWITSERLAND. Een trein van de
Simplonlijn ontspoorde bij het Italiaansche grensstation Domodossola. Ver
scheidene wagons werden vernield en zes personen kwamen daarbij om het leven.
Ook ditmaal oedangt
(Rusland echte c Oceedec Oasis
LONDEN, 15 Aug. (A.N.P.) De di
plomatieke oorrespondent van de Dai
ly Telegraph and Morningpost ver
neemt dat gisteren in Whitehall een
rapport is ontvangen uit Moskou be
treffende het stadium, dat thans is
bereikt in de stafbesprekingen tus-
schen Engeland, Frankrijk en Rus
land. Het schijnt dat de besprekingen
tot dusverre in een gunstige sfeer ge
voerd zijn langs wezenlijk constructie
ve lijnen.
De genoemde correspondent heeft
echter den indruk, dat de Sovjet-de
legatie voorgesteld heeft dat de basis
der overeenkomst gezocht zou moeten
worden op ietwat breeder en verder
reikenden grondslag dan onder oogen
Duitschland koopt rubber in
Engeland.
Ook koper en lood zou geleverd zijn.
LONDEN, 15 Aug. (Havas). Volgens de
„News Chronicle" koopt Duitschland op het
oogenblik groote hoeveelheden rubber op de
Londensche markt, waarbij aangedrongen wordt
op levering voor het einde van Augustus. De
Duitsche aankoopen sedert het begin van de
maand worden geraamd op ruim 3000 ton. De
Londensche markt zou bovendien 7500 ton ko
per en 5000 ton lood aan Duitschland verkocht
hebben voor een gezamenlijk bedrag van meer
dan 400.000 pond sterling.
Doodvonnissen in Bnlgaarsch
spionnageproces.
SOFIA, 15 Augustus (Reuter). Het mili
taire gerechtshof van Philippopel heeft twee
personen ter dood en drie tot een jaar ge
vangenisstraf veroordeeld, wegens het ver
strekken van geheime inlichtingen aan Turkije
Alle vijf veroordeelden zijn Bulgaren van
Turksche afkomst.
ONTHEFFING WINKELSLUITING.
B. en W. van Haarlem hebben ten aanzien
van de winkels op het door de Speeltuinver-
eeniging „Flora'' op 19 en 20 Augustus 1939 op
haar speelterrein aan de Van Oosten de Bruijn-
straat te houden zomerfeest ingevolge de Win
kelsluitingswet 1930, Stbl. no. 460, ontheffing
verleend van de verbodsbepalingen van dié wet,
zoodat die winkels op Zaterdag 19 Augustus tot
des namiddags 12 uur en op Zondag 20 Augus
tus van des voormiddags 10 uur tot des namid
dags 10 uur voor het publiek mogen geopend
blijven, daarin mag worden verkocht en het
verkochte medegenomen.
Crisis voor het
oogenblik uitgesteld
LONDEN, 25 Aug. (Havas). De
„News Chroncle" schrijft uit Rome:
Wat precies ingevolge de Duitsch-Ita-
liaansche besprekingen besloten is, is
hier niet onthuld, maar het is veelzeg
gend, dat welingelichte kringen er
thans van overtuigd zijn, dat de crisis
betreffende Dantzig voor het oogen
blik is uitgesteld
was gezien door de Engelsche en Fran-
sche regeeringen, toen zij haar mis
sies naar Moskou zonden.
Hoewel dit rapport met een zekere reserve
moet worden beschouwd, zegt men dat de
Sovjet Unie behalve de Europeesche oorlogs
problemen de houding wil bespreken, die aan
genomen zou worden door Engeland en Frank
rijk in geval van het uitbreken van een oorlog
in het Verre Oosten tusschen de Sovjet Unie
en Japan. Volgens de ter beschikking van den
correspondent staande inlichting heeft de
Sovjet-missie een duidelijk omlijnde agenda
naar voren gebracht, aangevende dat er een
oprecht verlangen bestaat om de huidige po
litieke en militaire besprekingen tot een suc
cesvol einde te brengen op werkelijk realis-
tischen grondslag en zoo spoedig mogelijk.
Om het mogelijk te maken de besprekingen te
Moskou voort te zetten zullen Londen en Pa
rijs een eenigszins grootere ruimte moeten
laten aan hun thans in Moskou zijnde staf
officieren.
In gewoonlijk welingelichte kringen ver
wacht men dat nieuwe instructies naar Mos
kou zullen worden gezonden. Cambon, de
Fransche zaakgelastigde in Londen tijdens de
afwezigheid van ambassadeur C or bin, is uit
genoodigd gisteravond Iaat nog een bezoek te
brengen aan het Foreign Office, waar hij on
geveer een uur confereerde met den perma
nenten ondersecretaris, Sir Alexander Cado-
gan.
Plechtige viering
Heden, Maria Hemelvaart 15 Augustus, her
denkt de Bisschop van Haarlem Mgr J. P.
Huibers den dag, waarop hij vóór veertig jaar
tot priester werd gewijd.
De kerkelijke viering vond vanmorgen in de
prachtig versierde kathedraal plaats. Duizen
den rozen, dahlia's, gladiolen, anjers en chry
santen hadden de „Bavo" een feestelijk aan
zien gegeven. De Bisschop deed te tien uur zijn
plechtige intrede in de tot in alle hoeken ge
vulde kathedraal en werd daarbij omgeven en
voorafgegaan door assistenten en het Hoogwaar
dig Kapittel. Terwijl de Bisschop het kerkge
bouw betrad werd de introitus van de Mis: „La
ten we ons allen verheugen op dezen feestelij-
ken dag" gezongen. In de kathedraal hadden
talrijke kerkelijke en burgerlijke autoriteiten
plaats genomen. Daar waren zeer vele kerke
lijke hoogwaardigheidsbekleeders uit het bis
dom en voorts talrijke priesters. In de kerk
banken hadden o.m. plaats genomen de heeren
Ch. I. M. Weiter, minister van Koloniën, de
Commissaris van de Koningin in de provincie
Noord-Holland, mr. dr A. Baron Röell, en de
oud-ministers mr. T. Verschuur, mr. D. A. P.
N. Kooien, mr. dr. L. N. Deckers en mr. Ch. M.
J. F. Goseling, mr. J. B. Bomans lid van Ged.
Staten, de loco-burgemeester van Haarlem,
wethouder W. J. B. van Liemt en de gemeente
secretaris mr. Th. A. Wesstra. Verder de com
mandant van het indeelingsdistrict luitenant-
kolonel Steensel gezegd van der Aa, de com
missaris van politie, de heer E, H. Tenckinck en
mr. dr. F. A. Bijvoet, de voorzitter van de
rechtsche Raadsfractie. Na het Evangelie heeft
de Bisschop een korte toespraak gehouden,
waarin hij er aan herinnerde, dat het veertig
jaar geleden was, dat hij op hetzelfde altaar tot
priester werd gewijd.
Op dat oogenblik werd ons een taak opge
legd gelijk aan de taak van Jezus en Maria. Ook
wij werden opgenomen in de omhelzing van
God's bijzondere vriendschap. Voor die onbe
grijpelijke en onverdiende genade kan ik God
nooit genoegzaam danken, maar onze dankbare
blik gaat uit naar Maria, wier feestdag wij van
daag vieren. Ons veertig jarig priesterleven was
vol van God's genade en vriendschap. Het is
thans geen tijd voor uiterlijk en groot feestbe
toon, maar gij allen, die hier gekomen zijt hebt
dit feest van uw bisschop gemaakt tot een
geestelijk feest. Met groote ontroering gedenk
ik hoe in geheel ons bisdom priesters en ge-
loovigen met dankbaarheid de groote zegenin
gen herdenken die het priesterschap ons gege
ven heeft. Want gij hebt begrepen, dat de
priesters zijn: het licht der aarde. De eenheid
tusschen priesters en geloovigen is een onmis
bare voorwaarde voor ons eigen zieleleven'"
Prinses Juliana
mocht gisteren het bed verlaten
Men meldt ons van officieele zijde,
dat het met den gezondheidstoestand
van H. K. H. Prinses Juliana en de
jonge prinses Irene steeds goed blijft
gaan.
H.K.H. Prinses Juliana heeft giste
ren reeds gedurende korten tijd het
bed mogen verlaten.
Het woord is aan
Etienne Rey:
Politieke partijen, verschil
lend in haar beginselen, tra
dities en doel, vormen zich,
zoodra zij aan het bewind
zijn, alle naar één zelfde type.
Mgr. j. P. Huibers doet, omstuwd door kerke
lijke hoogwaardigheidsbekleeders, zijn intree
in de Kathedraal waar een Pontificale Mis
werd gecelebreerd ter herdenking van zijn 40-
jarig priester f eest
Na zijn toespraak gaf de Bisschop den Pause
lijken Zegen, waarop hij nadat het Misoffer was
voltrokken de kathedraal verliet, terwijl de
kerkgangers hem het „Magnificat" toezongen.
Hierna vond op het voorplein van de kathe
draal een huldiging plaats door de schooljeugd
waaraan ook door talrijke andere katholieken
werd deelgenomen.
Na deze huldebetuiging had in de pastorie
van de kathedrale kerk de felicitatie van den
Kerkvorst door het eere-comité plaats.
TEKORT OP RUIM f51 MILUOEN CERAAMD.
De Amsterdamsche Rechtbank heeft
voorloopige surséance van betaling
verleend aan Mendelssohn en Co., Am
sterdam.
De rechtbank benoemde tot bewind
voerders mr. M. van Regteren Altena,
advocaat en procureur te Amsterdam,
A. Pierson te Baarn, firmant van de
firma Pierson en Co.. bankiers te Am
sterdam en A. W. A. Meyer, procuratie
houder der firma Hope en Co., Am
sterdam.
De schuldeischers zullen op Don
derdag 30 November te twaalf uur in
de raadkamer van de derde kamer der
rèchtbank worden gehoord, teneinde
nader te beslissen over de definitieve
verleening van de surséance van be
taling.
De voorloopige surséance is verleend
met ingang van Maandag.
SURSéANCE MENDELSSOHN EN CO.
Staat van baten en lasten.
Baten:
Kassa, goud en couponsf 216.749.96
Debiteuren in gulden f 26.860.151.97
Debiteuren in vreemde valuta f 30.051.120.91
Buitenl. schatkistbiljetten f 20.050.983
Fondsen f 98.829.800.—
Nog te ontvangen fondsen f 13.359.191.
Deelnemingen f 7.033.322.25
Syndicaatsrekeningen f 14.611.520.74
Onroerende goederenf 1.160.966.90
f 212.173.806.73
Lasten:
Crediteuren in guldens f 64.577.955.65
Crediteuren in vreemde valuta f 57.515.811.10
Consortiale crediteurenf 95.742.538.71
Nog niet betaalde chèques f 17.083.88
f 217.853.389.34
Tekort dus rond f 5.680.000
Dtegqen in Uleuoede
Jianaal heelt
geen succes
Onderzoek in het drama van
de Pijnackerstraat duurt voort
Justitie en politie krijgen van vele kanten
medewerking bij haar poging het drama dat
zich aan het einde van Juni in de Pijnacker
straat te Amsterdam heeft afgespeeld, volledig
te recontrueeren. De oproepen, die zij in den
loop der laatste dagen door middel van radio
en pers tot het publiek hebben gericht, met ver
zoek om inlichtingen naar aanleiding van be
paalde aanwijzingen zijn niet onbeantwoord ge
bleven. Zoo gjng het met den oproep naar aan
leiding van hét waschnummer, welk verzoek om
inlichtingen tot het vinden van het goede spoor
leidde, vervolgens was het een zakenman, die
zich als leverancier van drie koffers, waarbij
de groote hukoffer, aanmeldde en nog tal van
andere personen hebben zich de laatste dagen
bij de politie gemeld in de veronderstelling wel
licht belangrijke aanwijzingen te kunnen geven.
En het spreekt wel van zelf, dat de politie die
thans haar aandacht heeft geconcentreerd op
het zoeken naar de nog ontbrekende deelen van
het gevonden lijk, de haar verstrekte inlichtin
gen nauwkeurig bestudeert in de hoop een spoor
te vinden. Zoo vervoegde zich Zondagmiddag,
naar wij gisteren reeds hebben gemeld, een in
woner van Weesp bij de gemeentepolitie aldaar
met de mededeeling, dat hij op den avond van
24 Juni jl., toen hij zich per fiets naar huis be
gaf en zich ter hoogte van de nieuwe verkeers-
brug over het Merwedekanaal bij Weesperkar-
spel bevond, een plons in het water had ge
hoord.
Maandag heeft de Amsterdamsche politie bij
na den geheelen dag op de aangegeven plaats
gedregd. Resultaten heeft dit dreggen echter
niet gehad.
SEMARANG, 15 Aug. (Aneta/A.N.P.) De
verdachte in de affaire van den koffermoora,
de hofmeester K.. zal waarschijnlijk de vol
gende week op transport, naar Nederland wor
den gesteld. Het geleide zal zeer vermoedelijk
bestaan uit twee Europeesche hoofdagenten.
De verhooren van den verdachte worden
deze week gedurende enkele uren per dag
voortgezet. K. wordt streng geïsoleerd gehou
den, teneinde hem onkundig te laten van alles
wat reeds bekend is.
De hofmeester K. blijft volharden in zijn
ontkennende houding.
Gisteravond werd hij opnieuw verhoord,
doch ook ditmaal leverde dit geen resul
taat op.
Telef. 13870 (2 lijnen) Haarlem
Ged. Oude Gracht 82
GOEDKOOPE REISMARKEN
VREEMD GELD
BAGAGE-VERZEKERING
(Adv. Ingez. Med.)
HEDEN: 10 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
pag.
Dc soc. dem. raadsfractie te Heemstede pleit
voor de benoeming van een soe.-dem. wet
houder. 2
Thans heeft Haarlem het laagst aantal werk-
loozen sinds 1931. 4
De H. O. V. vraagt weer subsidie aan den
raad van Heemstede. 4
BINNENLAND.
De gearresteerde hofmeester blijft ontkennen. 1
Bij een vliegtuigongeluk op Nieuw Guinea is
een luitenant om het leven gekomen. 2
Mr. dr. A. baron Röell wordt 21 Augustus 75
jaar. 3
Onderzocht wordt of een oude man te Pijn-
acker door misdrijf om het leven is ge
komen. 6
BUITENLAND.
Prof. Burckhard, de Volkenbondscommissaris
in Dantzig heeft een onderhoud gehad met
Hitier. 5
Het te Parijs vermiste schilderij van Watteau
terecht. 5
ARTIKELEN, enz.
R. P.: Een uitstapje. 1
Mr. E. Elias: Ik ontdek Amerika 3
Melis Stoke: Mijn kabinetskwestie. 3
Langs de Straat: Jalousie d'Amour. 3
H. D. Vertelling: De gedachtenis 4
Karei de Jong over liet concert der H.O.V. 5
Van onzen Berlijnschcn correspondent: Een
internationaal wUncongrcs te Krcuznaeh. 9
De Burgerlijke Stand van Haarlem Is opge
nomen od f