Haarlem's Dagblad Vorderingen tusschen Moezel en Saar. In Sportieve Sfeer. Drie punten door de Duitschers ontruimd Jaarbeurs. Nederlandsch schip gezonken Het Belangrijkste 57e Jaargang No. 17248 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-Uilgaven en Algem. Drukkerij N.V. BureauxGroote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Poatglrodienst 38810. Drukkeriji Znider Buiten Spaarne 12. TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Maandag 11 September 1939 Abonnementen per week f 0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per post f3.55. loeae nummers 6 cent per ex. Adrertentiëm 1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek. Aan de Spanjaardslaan hebben Zondag een paar duizend menschen een prettige en wel dadige afleiding van de gebeurtenissen dezer dagen gevonden bij een jubileum-tournooi van de zestigjarige H. F. C., waaraan de an dere jubilaresse, het vijftigjarige Haarlem, ook deelnam. En verder Ajax, de landskampioen, en H. F. C.'s oude rivaal van weleer, H. V. V., eertijds bekend als „de Leeuw van Wasse naar". Het waren aardige wedstrijden al ston den ze niet op het toppunt van spelpeil. Voor dat laatste waren redenen genoeg: de hitte, het optreden van vele invallers vanwege de mobilisatie, het krachtsverschil tusschen de eerste- en tweedeklassers. Toch hield H. F. C. zich gedurende het grootste deel van den strijd goed tegen Haarlem en bereikte zelfs na de rust nog een gelijken stand. Bij beide Haarlemsche clubs bleken onder de invallers veelbelovende krachten te schuilen. En de oude Leeuw van Wassenaar brulde nog eens tegen Ajax, dat met moeite en slechts met 1-0 kon winnen. Waarna H. V. V. op zijn beurt met 1-0 op het nippertje van H. F. C. won en Ajax den eersten prijs behaalde door Haarlem met 2-1 te slaan in een zeer spannenden strijd. Minder belangrijk dan de uitslagen vond ik de sport. Die was goed van gehalte, prettig om te zien dus fair. Er werd in een uitstekende, sportieve sfeer gevoetbald. De scheidsrechters hadden het gemakkelijk, zooals burgemeester de Vos van Steenwijk in zijn rede bij de prijs- uitdeeling zei en ik voelde de hoop in mij op komen dat de „noodcompetities" die nu voor de deur staan, heelemaal in zulk een vriend- schappelijken geest zouden verloopen als Zondag aan de Spanjaardslaan heerschte. Niet het minst gaf daarvan de ontmoeting tusschen de oude Haarlemsche tegenstanders blijk; zij was de eerste van het programma en gaf meteen den goeden toon aan. Het was een verkwikking deze wedstrijden te zien omdat men er den oorlog met al zijn narigheid en onzekerheid bij vergat. Daar werd, geloof ik, onder de toeschouwers niet of nauwelijks over gepraat. Het was een prettig gevoel ook dat zoo'n spel volgens de regels gespeeld wordt en dat we daar allemaal een rustig genoegen in kunnen scheppen terwijl het met spelregels en rustige genoegens in groote deelen der wereld zoo treurig is afge- loopen, Want wij zullen er in ons land, dat voor groote moeilijkheden is gesteld die zeker nog zullen toenemen, en waar al zooveel menschen door de piobilisatie in groote zorgen geraakt zijn, den moed en de levensvreugde in moeten houden. Wij zullen al hetgeen het vertrouwen in de goede spelregels des levens kan hand haven en al hetgeen een prettige sfeer en ook op het gebied van kunst en ontwikkeling een verheffenden invloed kan uitoefenen, moeten bevorderen. Veel, heel veel is al af gelast tijdens de eerste twee weken der mobi lisatie. Nu die voltrokken is zal er alles ge daan moeten worden, om zoowel voor de bur gerbevolking als voor de gemobiliseerden ont wikkeling en ontspanning te verschaffen. Wij moeten er den levenslust en den goeden geest in houden. Als ik den praeses van de jubileerende H. F. C., dr. C. Spoelder, als zoo danig ook de eerste voorstander van het laten doorgaan van dat Zondag gehouden juibi- leum-tournooi, als kenmerkend voorbeeld noem van de menschen die dit beseffen en ook voortdurend bereid zijn de daad bij het woord te voegen, dan noem ik een inspiree- rende persoonlijkheid in onze onmiddellijke omgeving. En meteen een man, wiens invloed zich geenszins tot het gebied van de sport beperkt Ik hoop dat op de velerlei gebieden waarop vereenigingen en bonden werken dit inzicht zal blijken te overheerschen. Natuurlijk zul len zij alle met bezwaren te kampen krijgen. Die zijn er, ook in dezen tijd, om overwonnen te worden. Wij kunnen niet als een hoop treu rende ontmoedigden den loop van het Fatum gaan zitten afwachten, ons bepalend tot ons werk en verder de vreugden des levens maar prijsgevend. Dat zou een volkomen verkeer de uitwerking hebben en des te dwazer wezen omdat niemand voorzien kan hoe gunstig wellicht de kansen nog keeren kumien. „Engeland rekent op drie jaar oorlog" zegt de pessimist. En bedenkt niet dat in die aan kondiging vooral weer een stuk „psycholo gische propaganda" zit om Duitschland te ont stellen R. P. Moskousclie uitzending in twee talen. En met twee tendenzen. LONDEN, 11 Sept. In een radio-uitzending uit Moskou, die hier is opgevangen, werd ge zegd dat een groot aantal Duitsche vliegtuigen boven Berlijn is gesignaleerd, welke vliegtuigen zich naar het westen begaveh. De mededeeling ging voort met te zeggen, dat ook groote troe peneenheden van Polen naar het westen wer den verplaatst. In Londen viel het op, dat de woordvoerder, zoolang hij Russisch sprak, zich gunstig uitliet ten opzichte van Engeland en Frankrijk, terwijl hij Duitsch sprekende, ten gunste van Duitsch land sprak. Er was in deze berichtgeving ook eenige critiek op de Siegfried-linie, doch deze criliek was van technischen aard. Zoo werd ge wezen op de ongunstige ligging van de vooruit geschoven mitrailleur-nesten die nu door de Franschen veroverd zija (United Press). Fransch legerbericht meldt: DRIE FRANSCHE VLIEGTUIGEN NEERGESCHOTEN? Volgens de Vuitschexs telt de ogand oele dooden. Het Fransche oorlogscommuniqué van Zondagavond luidt: „Een reeks stelselmatige operaties aan het front heeft vorderingen tusschen de Saar en de Vogezen mogelijk gemaakt. De vijand heeft een aanvallende beweging onmiddellijk ten Oosten van de Moe zel, in de streek ten N.O. van Sierk, voorbereid. De Fransch-Britsche zeestrijdkrach ten hebben mijnenvelden gelegd in be paalde gedeelten van het Kanaal en de Noordzee. Onze luchtverkenning is in den loop van den dag voortgezet". Het communiqué van Zondagmorgen luidde; „De Duitschers' hebben Zaterdag tegenaan vallen uitgevoerd op talrijke punten van onze grens. In den loop van den nacht was de toe stand ongewijzigd. Normale activiteit der lu chtver kenn ingen." Zaterdagavond was het volgend legerbericht bekend gemaakt: „De vijand biedt tegenstand aan het ge- heele front. Hij heeft verscheidene plaatselijke tegenaanvallen gedaan. Een schitterende aanval van een van onze divisies heeft ons een belangrijke terreinwinst verzekerd. De artillerie van den vijand reageert hierop. Gedurende den loop van den dag is onze verkenning in de lucht voortgezet, niettegen staande de jachtvliegtuigen van den vijand." Het opperbevel van de Duitsche weermacht maakt 't volgende bekend: „In het Westen hebben voor de eer ste maal Fransche verkenningstroepen de Duitsche grens overschreden en zijn in gevechtscontact getreden met onze ver voor de Siegfriedlinie staande voorposten. De vijand liet talrijke dooden en gevangenen, o.w. zich een officier bevindt, achter. In den nacht van 8 op 9 September hebben Britsche vliegtuigen boven eenige steden in het Noorden en Wes ten van Duitschland vlugschriften uitgeworpen. De bemanning van een bij Uberstedt in Thüringen neerge stort Engelsch gevechtsvliegtuig werd gevangen genomen. Aan de Westelijke grens werden drie Fransche vliegtui gen boven Duitsch territoriaal gebied neergeschoten. Bomaanvallen hebben niet plaats gevonden. Het legerbericht van vanochtend con stateert dat de Fransche troepen plaat selijke vorderingen hebben kunnen maken. United Press vernam hedenochtend uit Parijs: De Franschen hebben gisteren aan zienlijke terreinwinst geboekt op de rechterflank aan het Saarfront door de operaties van de voorafgaande 2 dagen Oostelijk van Forbach en Saar- brücken uit te breiden. Er werd geope reerd op drie Duitsche punten, met name Zweibrücke, Blieskastel en Tem- rasse, die precies in de Siegfriedlinie liggen. De Duitschers hebben bevel gegeven deze drie plaatsen onmiddellijk te ontruimen. Op geen enkel punt hebben de Franschen tot nu toe de Siegfried-linie zelf aangevallen, maar zij probeeren terrein te veroveren, ten einde zichzelf stevig te nestelen tegenover den sector van de Siegfriedlinie ten Oosten van Forbach, waardoor zij practisch gesproken het rijke Saarbekken in handen zouden krijgen. De operaties van gisteren bestonden uit langzaam voorwaarts trekken van tanks, in fanterie en mitrailleurs, gevolgd door het schoonvegen van het veroverd terrein. De Duitsche tegenstand was hevig, maar werd gebroken en ging over in een gestadig terugtrekken. Tijdens een tegenoffensief trachtten de Duitschers de versterkingen van de Maginotlinie op den Franschen linker vleugel vlak langs de Luxemburgsche grens bij Sierck aan te vallen. De Duitschers brach ten groote troepeneenheden in het vuur, om dat dit deel van het front uiterst belangrijk is voor de operaties. Zij leden hevige verliezen, waartegenover echter een kleine terreinwinst stond, omdat de Maginot-linie hier een paar honderd me ter achter het front ligt. 'De Franschen ont- Voor een beschouwing over den strijd in Polen, door een des kundigen medewerker, zie men pag. 3. De kranslegging bij het monument „Voor hen die vielen" in Den Helder, ter nagedachtenis van hen. die bij de ramp van de „Willem van Ewijck" om het leven kwamen, door schout-bij-nacht baron De Vos van Steenwijk namens H. M. de Koningin. der overlevenden, 1ste luitenant ter zee F. van Straelen, commandant mijnenleggers-divisie. Links zijn echtgcnoote, rechts zijn vader. Nu opent men de Jaarbeurs weer, Als reeds zoo menig vorig keer, En stelt daarbij de kans weer open, Om veel te zien en veel te koopen. Wij leven in een droeven tijd, Beheerscht door nieuw geweld van strijd, Wij voelen ons belast niet zorgen En vreezen voor den dag van morgen. En steeds weer denken wij er aan, Hoe het de wereld moet vergaan. Wij kunnen niet die zorg verbannen, Maar toch, wij moeten ons vermannen. Al gaat het niet gewoon zijn gang, In 't eigen en het landsbelang. Al stelt het leven ons problemen, Bij veel dat wij nu ondernemen, Wij slaan er ons manmoedig door, Daar zijn wij Nederlanders voor. De Jaarbeurs komt het voorbeeld geven, Wij blijven werken, blijven streven In toegewijden ernst en rust. Van eigen taak en kracht bewust. Want zaken moeten zaken blijven En Nederland moet handel drijven. P. GASUS. vingen de Duitschers met geconcentreerd vuur. Volgens de „Daily Telegraph" heb ben de Franschen op het oogenblik 350 vierkante mijl Duitsch gebied in handen. (United Press) In een hedenmorgen door het Duit sche opperbevel uitgegeven legerbe richt werd medegedeeld dat het ont ruimde vliegveld van Saarbrücken door Fransche artillerie beschoten is. Duitsch tegenoffensief afgeslagen. PARIJS, 11 September. Het Duit sche tegenoffensief langs de grens van Luxemburg .is in den loop van den nacht tot stand gebracht. De strijd speel de zich voornamelijk af op de Duitsche zijde van de grens tot Buchsdorf toe. Het Duitsche tegenoffensief droeg een zeer heftig karakter; in het open ak kerveld langs den weg van Sierck naar Saardorf kwam het zelfs tot bajonetge vechten van man tegen man, maar tenslotte werden de Duitsche tegenaan vallen afgeslagen. (United Press). Goering op den voorgrond. Veronderstellingen van een bekend Engelsch journalist. LONDEN, 11 September (Havas) Ward Price schrijft in de ..Daily Mail" van van ochtend., dat de redevoering van Goering (op genomen op pag. 6) kenmerkend is voor den tegenwoordigen toestand in Duitschland. Deze redevoering zou naar zijn meening er op wij zen, dat men er in zekere hooge kringen, evenals in het Duitsche volk, voor vreest, zich zonder hoop te storten in een oorlog tegen de gezamenlijke strijdkrachten der democra tie. Het feit, dat Goering en niet Hitier de eerste belangrijke redevoering in oorlogstijd heeft gehouden, geeft- Price aanleiding tot verscheidene veronder stellingen: zou in het karakter der rijksregeering reeds een geheime wij ziging zijn ingetreden ten koste van het opperste gezag van Hitier? Zouden lieden, gelijk Goering, die minder neurastenisch en practischer zijn, probeeren Duitschland uit de gevaarlijke situatie te trekken, waarin onverdraagzaamheid en het ongeduld van Hitier het hebben gestort? Voorts schrijft Price, dat het vertrek van Hitier naar het front uit andere fundamen- teele redenen zou kunnen worden verklaard. Hitier zou zich in geval van onlusten in Duitschland temidden van het leger veiliger voelen. Zoo lang hij bij zijn generaals zou zijn. zou er minder waarschijnlijkheid bestaan dat een militaire staatsgreep zou uitbarsten om een einde te maken aan den oorlog, welke tot mislukking zou zijn gedoemd, zooals tal van generaals tegenover Hitier hebben verklaard. Tenslotte zou Hitier zijn generaals niet de vreugde willen geven, alleen Polen te „ver overen". Indien zekere dezer veronderstel lingen juist zouden zijn, zou men er volgens Price uit kunnen concludeeren, dat Goering ertoe geroepen is een meer beslissende rol te spelen in de aangelegenheden van het Rijk. Price noemt Hitier een „soort roekeloos automobilist, die heftig allerlei kansen trot seert. doch wanneer de zaken een kwade wending beginnen te nemen, zichzelf niet meer in bedwang heeft". Goering zou meer koelbloedigheid en ge zond verstand hebben. Hij zou er, ondanks zijn pocherijen, van overtuigd zijn, dat Duitschland niet kan overwinnen. Parijzenaars voor luchtalarm gewekt. Van paniekstemming geen sprake. PARIJS, 11 September. (Havas-ANP) Om zes minuten over vier vannacht werden de Parijzenaars uit hun slaap gewekt. Sinds een paar dagen was hun nachtrust niet verstoord. Zeer spoedig bereikten de bewoners in volmaakte orde en kalmte de schuilplaatsen. Om 5 uur 29 werd het signaal gegeven, dat alles weer veilig was. Het woord is aan Landriot: Naast den moed, die handelt bestaat de moed die aanvaardt. door mijnontploffing KOPENHAGEN, 11 Sept. (A.N.P.): Uit Thisted wordt gemeld, dat elf leden van de bemanning van het Ne- derlandsche s.s. „Mark", afkomstig uit Rotterdam, in een reddingsboot te Vorupoer zijn aangekomen. Zij deelden mede, dat de „Mark" Zaterdagmiddag op weg van Fintand naar Nederland op een mijn is geloo- pen en gezonken, De bemanning, die uit twee-en-twintig koppen bestond, begaf zich in de beide reddingssloepen. Zij voeren tot gisteravond in eikaars nabijheid. Een motorreddingsboot uit Klitmoel- ler en reddingsbooten uit Vorupoer en Lyngby zochten daarop naar de andere boot, welke zij hedenochtend op eenige kilometers afstand van de kust van Lyngby vonden. In deze boot bevon den zich de andere elf der bemanning. Alle twee-en-twintig schepelingen waren uitgeput door de vermoeienis sen, welke zij hebben uitgestaan gedu rende den langen tocht in reddings booten. De kapitein van de „Mark", de heer A. G. van Dam, en de eerste officier, de heer J. Vinke, werden tengevolge van de mijnontploffing gewond. Zij bevinden zich onder geneeskundige behandeling. (De „Mark" behoort aan de N.V. Hout vaart, Firma Vinke en Co. te Rotter dam. Het schip meet bruto 1514 ton en werd in 1930 gebouwd). Maarschalk Pctain in het Fransche kabinet? Bonnet zou tot ambassadeur in Spanje worden benoemd. PARIJS, 11 Sept. Van betrouwbare zijde ver neemt United Press, dat Daladier voornemens is een kabinetswijziging door te voeren waarbij hij zelf buitenlandsche zaken en Pétain de por tefeuille van oorlog krijgt. Men neemt aan, dat in dat geval Bonnet als ambassadeur naar Span je zal gaan. (United Press). tAdv tngez. Mea.j HF.DEN: 12 PAGINA'S BINNENLAND. Een Nederlandsch schip is op een mijn ge loopen en gezonken; alle opvarenden zijn gered. Zaterdag en Zondag zijn zeven menschen door verkeersongelukken om het leven gekomen. BUITENLAND. De Duitschers ontruimen 3 punten. Goering heeft Zaterdag in een redevoering felle verwijten aan het adres van Enge land gericht, maar er verder den na druk op gelegd dat „Duitschland nog al tijd voor den vrede klaar staat." Rusland heeft reservisten opgeroepen. Reynaud constateerde in een radioredevoe ring, dat Frankrijk en Engeland zullen overwinnen en dat Duitschland econo misch grootcndeels reeds uitgeput is. ARTIKELEN, enz. R. P.: In sportieve sfeer. Melis Stoke: Overpeinzing voor een reis bureau. Van een deskundigen medewerker: De groote oorlog. De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op Pag. 1 3 1

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1