Haarlem's Dagblad
FLadz hewvetd
doo>idz2aCen?
Chamberlain
confereert
STOOP'S BAD TE OVERVEEN
op Franschen bodem
Vijandelijke
artillerie blijft
reageeren
Saarbrucken onder het
Fransche vuur?
Bollenzorgen.
ïïeschikbaac: ZALEN
Wat het ^Duitsche
ieg.ei&eücht meldtr
Peedttisfeeifepspdfttee
BaeltUaudec A.l/etuoul
Hef Belangrijkste
57e Jaargang No. 17250
Ui tg are Lourcns Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerijs Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoons Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 13 September 1939
Abonnementen per week f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco pc*
post f3.55. losse nummer» 6 cent per ex.
Advertentiën s 1-5 regel» f 1.75, elke regel
meer f 0.3S. Reclame» f 0.60 per regeL
Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elk®
regel meer f 0.15. Groentjes rie rubriek.
Bespreking met Daladier
en generaal Gamelin
Het Bureau van den Franschen minister-president en het Engelsche
Ministerie van Voorlichting deelen het volgende mede
„Dinsdag is op Franschen bodem een vergadering van den Opper
sten Raad gehouden. Hieraan werd voor Groot-Brittannië deel
genomen door minister-president Chamberlain en Lord Chatfield,
minister voor de coördinatie der defensie, terwijl Frankrijk werd
vertegenwoordigd door minister-president Daladier en den opper
bevelhebber van het Fransche leger, generaal Gamelin.
In deze vergadering is opnieuw het vaste besluit van Frankrijk en'
Engeland gebleken al hun krachten en al hun hulpmiddelen aan te
wenden om het hoofd te bieden aan het conflict, dat hun is op
gedrongen. Zij hebben besloten, Polen, dat met zooveel moed weer
stand biedt aan den inval op zijn gebied, zoover in hun vermogen
ligt, hulp te bieden."
Chamberlain en Chatfield haddën hun reis ondernomen in een
militair vliegtuig. Zij keerden nog denzelfden middag naar Engeland
terug. De Britsche premier werd daarna door den Koning in audiëntie
ontvangen. In het onderhoud, dat bijna een half uur duurde, heeft de
premier verslag uitgebracht over zijn bezoek aan Frankrijk.
(Men zie verder de pagina buitenland.)
Het Fransche
legerbericht meldt:
PARIJS, 13 September. (Havas-
A.N.P.) Volgens het op 13 Septem
ber des ochtends uitgegeven Fransche
communiqué is in den afgeloopen nacht
de reactie van de vijandelijke artillerie
voortgezet.
Gisteren heeft de luchtmacht aan
beide züden een groote activiteit ont
wikkeld.
Het Fransche legerbericht van Dins
dagavond luidde:
„Het oprukken werd aan hetzelfde
front als Maandag voortgezet. De reac
tie van den vijand, vooral van zijn
artillerie, is krachtig".
Blijkens een bericht, dat volgens United Press
uit betrouwbare bron te Parijs is ontvangen
heeft de Fransche artillerie der Maginot-linie
nedenmorgen talf drie de buitenwijken van Saar-
brücken gebombardeerd.
Semi-officieele mededeelingen zeggen volgens
dit bericht, dat de Fransche druk toeneemt in
intensiteit, en dat elk oogenblik verwacht kan
worden, dat de Duitschers het terrein zullen op
geven en terug zullen vallen op de permanente
verdedigingswerken der Siegfried-linie.
De Duitsche zware artillerie heeft het door
de Franschen veroverde terrein onder vuur ge
nomen. Dit terrein ligt aan de Duitsche zijde
van de grens tusschen Rijn en Moezel. Van Fran
sche zijde wordt echter gezegd, dat men het ter
rein ondanks het zware vuur zal kunnen hou
den.
Charles Morice schrijft in de „Petit Pari-
sien", dat de Fransche manoeuvre in de rich
ting van Saarbrücken duidelijk wordt.
Zij bedreigt zeer ernstig de belangrijke in
dustriestad, welke reeds nu tot werkeloosheid
schijnt voorbestemd.
In het door de Duitsche zenders verspreide
communiqué heeft de Duitsche generale staf
medegedeeld, dat de Fransche artillerie het
ontruimde vliegveld van de vroegere hoofd
stad van het Saargebied heeft gebombar
deerd. Dit is naar de meening van Morice
niet de geheele waarheid, daar de Fransche
kanonnen sedert 24 uur de geheele streek
ten noordwesten van het vliegveld voor de stad
bombardeeren.
Het is geoorloofd te zeggen, dat de voorste
den van Saarbrücken tot St. Arnual, een
klein plaatsje ten westen waarvan zich het
vliegveld uitstrekt, overvloedig wordt be
stookt.
Het oogenblik, zoo vervolgt de schrijver, zal
misschien niet meer zeer ver af zijn, waarop
de Duitschers onder onzen druk zich verplicht
zullen zien zich achter Saarbrücken terug te
trekken op stellingen, welke in het geheele
gebied ten noorden van deze stad zijn inge
richt
Drie Fransche verkenningsvliegtuigen
neergeschoten?
Het D. N. B. meldt, dat boven de luchtver-
dedigingszöne West drie Fransche verken
ningsvliegtuigen werden neergeschoten, nl.
twee door het luchtafweergeschut en een door
jachttoestellen, waarbij een vliegerkapitein ge
vangen werd genomen.
Het Duitsche legerbericht van heden deelt
mede, dat in het westen de Birnberg op on
geveer 6 K.M. ten zuid-oosten van Saar
brücken, waarop de vijand zich met twee
compagnieën had genesteld, in een tegen
aanval door' Duitsche voorposten werd terug
genomen. Overigens komen hier slechts klei
ne voorposten gevechten voor, zoo wordt ge
constateerd.
Het woord is aan
luvenalis:
Geen uitstel is ooit te lang,
indien 't het leven van een
mensch geldt.
De fabrikant is weer een tobber,
Waar gaat het nog voor hem naar toe?
Hij weet, het wordt een harde dobber,
Met dit rampzalig krijgsgedoe.
De handel zit in diepe zorgen.
Zoowel in 't groot als in het klein.
Wat houdt de toekomst nog verborgen,
Hoe zal het in den winter zijn?
Een ieder piekert om zijn standje,
't Is overal hetzelfde lied,
Voor ons neutrale kleine landje,
Ziet men ook wolken in 't verschiet.
Op één punt treft de slag ten volle,
Dat meldt men ons reeds deze week,
De handel van de streek der bollen,
Raakt onbetwist geheel van streek.
Wat kan men straks nog exporteeren?
De bollen zijn niet meer in tel.
Als Mars de wereld gaat regeeren,
Dan komen bommen in het spel.
De kweekers moeten het bezuren,
't Zal, nu 't geweer is aangelegd,
In 't buitenland wel even duren,
Voor men het weer met bloemen zegt.
P. GASUS.
Hedenmorgen is de jaloezieënfabriek van
Willeman, Klein Heiligland, uitgebrand. De
brandweer bestreed het vuur energiek, zoodat
de schade tot dit eene perceel beperkt kon
blijven.
voor vergaderingen, lezingen
clubbijeenkomsten e.d.
Turnzaal met toestellen en
piano, bij
(Adv. ingez. MedJ
Onder zeer groote belangstelling heeft Dinsdag op de begraafplaats te Huis
duinen de teraardebestelling plaats gehad van het stoffelijk overschot van den
luitenant ter zee 1ste klasse J. E. ten Klooster en van den luitenant ter zee
3e klasse der Kon. Marine Reserve G. Anema, die bij de ramp van de „Willem
van Ewijck" om het leven kwamen. Een overzicht van den stoet bij het vertrek
van het marine-hospitaal. Links onderscheidt men den kruiser „Sumatra".
Officieele
melding
door
Warschau
LONDEN 13 September (Reuter/
A. N. P.) Een te Warschau uitgege
ven communiqué deelt mede, dat Lodz
door de Polen is heroverd.
Ook wordt er in bevestigd, dat de
twee Poolsche legercorpsen, die het ge
vaar liepen in Posen en Pommersen
van de hoofdmacht te worden afgesne
den, er in geslaagd zijn het contact met
deze hoofdmacht der Poolsche strijd
macht tot stand te brengen.
Het communiqué besluit met de mede-
deeling, dat op alle andere fronten de
Duitschers in bedwang worden gehou
den en niet verder kunnen.
Duitsche luchtmacht poogt de
verbindingen met Roemenië af te
snijden.
LONDEN, 13 September (Reuter).
De speciale correspondent van Reuter
te Cernautzi (Czernowïtz) aan de
Poolsch-Roemeensche grens meldt:
De Duitsche luchtmacht probeert de
verbindingen af te snijden met Roeme
nië door de spoorwegen en straatwegen
van Lwow (Lemberg) en Stanislaw
naar de grens te Cernautzi hevig met
bommen en uit machinegeweren te be
stoken.
Het reizen langs den weg is uiterst gewaagd
en tal van auto's doorboord door mitrailleurko
gels ziet men verlaten langs den weg. Gisteren
is een groep Amerikaansche filmoperateurs op
het nippertje ontsnapt toen een benzinetank
station door een bom tot ontploffing was ge
bracht, slechts een halve minuut, nadat zij voor
bij waren. Gemeld wordt, dat Lwow de laatste
paar dagen hevig is gebombardeerd en daarbij
érnstige schade heeft opgeloopen. Naar men zegt
bestond de eenige verdediging tegen aanvallen
uit de lucht te Lwow tot nu toe uit één machine-
geweerpost. op het dak van een gebouw, hetgeen
tot gevolg had, dat het verschijnen van een en
kel Duitsch verkenningsvliegtuig voldoende is
om de geheele bedrijvigheid in de stad te ver
lammen.
Afzonderlijke vliegtuigen kunnen over de hui
zen vliegen en ongestraft bommen uitwerpen of
uit machinegeweren schieten.
Gemeld wordt, dat ook Snyatin gebombar
deerd is.
Roemeensche boeren kunnen van het markt
plein van Cernautzi af zien hoe Duitsche vlieg
tuigen aan de andere zijde van de grens, welke
zeer dicht bij is, over boomen scheren en bom
men uitgooien.
Van betrouwbare zijde wordt gemeld,
dat zeven bommen terecht zijn gekomen
op het drukke marktplein van een doon
Joden bewoond dorp, waarbij tweehon
derd personen werden gedood.
Nadat ee ntrein, waarin zich Poolsche
ambtenaren bevonden, bij Lublin was
gebombardeerd, bleek, dat twintig per
sonen gedood waren. Verscheidene voor
aanstaande personen worden vermist.
De Roemeensche grens wordt scherp bewaakt,
teneinde de vluchtelingen te kunnen controlee
ren, die uit Polen aankomen.
Vele Duitsche slachtoffers.
Havas verneemt uit Zürich:
Volgens inlichtingen uit betrouwbare bron
zijn de verliezen der Duitsche troepen in Polen
aanzienlijk. De Duitsche mededeelingen hebben
de verliezen slechts in percentages genoemd.
Het blijkt, dat het aantal dooden en gewonden
oneindig hooger is dan de officieele berichten
melden. De verliezen waren zoo hoog en over
troffen zoozeer de verwachtingen van het leger-
commando, dat het corps verpleegsters en dok
ters onvoldoende was.
Het vervoer der gewonden was geheel gedes
organiseerd, waardoor het aantal dooden nog
steeg. Deze inlichtingen, aldus Havas, geven
licht in een geheele reeks berichten, waarvan
sommige door de Duitsche bladen zelf gepubli
ceerd zijn.
Te Berlijn wordt de helft der scholen als hos
pitaal gebruikt. Te Weenen zijn ziekenhuizen en
scholen vol gewonden. In een officieele mede-
deeling is nadruk gelegd op noodzakelijkheid
van vervroeging der medische examens „in
verband met de bestaande omstandigheden", al
dus besluit Havas.
BERLIJN, 12 September (DHH./A.N.P.)
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakt bekend:
Op 12 September heeft het Duitsche leger
in het oosten met zijn zuidelijken resp. noor
delijken vleugel de stormachtige achtervolging
van den vijand voortgezet.
Aan beide zijden van Przemysl optrekkend,
werden Sambor en Jaworow genomen. De
vooruitgeschoven afdeelingen hebben Lem
berg bereikt. De ten zuiden van Radom inge
sloten Poolsche groep heeft opgehouden te be
staan. De geweldige buit aan geschut en oor
logstuig van allerlei soort wordt nog gesor
teerd en geteld.
Ook het aantal gevangenen is nog niet ge
teld. De pogingen van vijf Poolsche divisies
en twee cavaleriebrigades naar het zuiden
door te breken, zijn mislukt. De concentrische
tegenaanval van onze divisies is gaande.
Ten oosten en ten zuid-oosten van Warschau
zijn de straatwegen en spoorlijnen van War
schau naar Siedlce door sterke strijdkrachten
overschreden. Aan den uitersten oostelijken
vleugel staan gemotoriseerde troepen op 40
k.m. ten noorden van Brest. Ver achter het
front is de te laat uit Lomza naar het zuiden
wijkende achttiende Poolsche divisie ten noor
den van de Boeg in het veld gebracht. Het
luchtwapen heeft ook gisteren met succes
straatwegen, bruggen en spoorwegen ten oos
ten van den Weichsel aangevallen. Op het
station van Krystynopol staan drie treinen in
brand. Het vliegveld van Luck werd ernstig
beschadigd. De vliegtuigenfabriek te Biala
Podlask werd in brand geschoten. Veertien
vijandelijke vliegtuigen werden vernield,
waarvan twee bij luchtgevechten. De lucht-
verkenning heeft uitstekende en voor de lei
ding kostbare resultaten opgeleverd.
Duitsche vliegers boven
Russisch gebied?
BOEDAPEST, 13 September Radio Lem
berg heeft omgeroepen dat de Sovjet-regee
ring een communiqué uitgegeven zou hebben
waarin gemeld werd dat drie bommenwerpers
met de Poolsche kleuren over Russisch grond
gebied in de streek van Minsk hebben gevlo
gen. Een der toestellen werd door het Rus
sische afweergeschut naar beneden gehaald.
De bemanning bleek te bestaan uit Duit
schers. (United Press.)
Autohanden worden in Duitsch-
land geconfiskeerd.
BERLIJN, 13 September. Het Ministerie
van Economische Zaken kondigt aan, dat alle
rubberbanden door den staat in beslag zullen
worden genomen, behalve die van voertuigen
die 'n speciale toestemming hebben. De reeds
op voertuigen gemonteerde banden moeten
aangegeven en door den eigenaar in den
tegenweordigen staat worden gehouden, ter
wijl reserve-banden moeten worden ingeleverd
tegen betaling van een prijs, die loopt van
die voor een nieuwen band tot die vam oud
rubber. Nieuwe banden kunnen alleen worden
gekocht op een distributiekaart, terwijl de
oude band tegelijk moet worden ingeleverd.
Kleiner vleeschrantsoen
in Berlijn.
Bericht wordt voorts, dat het vleesch
rantsoen inclusief dat voor worst, voor Ber
lijn gedurende de volgende 2 weken vermin
derd zal worden van 7C0 tot 500 gram per
week. (United Press).
In voorraad bij
WARMOESSTRAAT 10 - Tel. 10547
BLOEMEND.WEG 255 - Tel. 22292
BLOEMEND.WEG 53 - Tel. 23039
(Adv. ingez. Mea.j
HF.DEN12 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
pag.
De bouw van de Koningin Wilhelmina-
kliniek te Haarlem is voorloopig uitge-
gesteld. 2
BINNENLAND.
De verlofregeling voor militairen gaat a.s.
a.s. Zondag in. S
De passagetarieven naar Indië worden
verhoogd. 3
BUITENLAND
Chamberlain en Lord Chatfield hebben
gisteren op Fransch gebied besprekin
gen gevoerd met Daladier en generaal
Gamelin. 1 en 5
Een Finsche viermaster liep op een mijn,
veertien opvarenden verdronken. 5
In Duitschland wordt erop aangedrongen
dat de neutrale landen den handel met
Duitschland zullen voortzetten. 5
ARTIKELEN, enz
J. B. Schuil over: Van muizen en menschen 2
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en
daarbuiten. 3
H. D. Vertelling: De brutalen en de halve
wrereld. 4
L. v. P.: Canada, de achterdeur van
Engeland. 5
Sport in 't Kort. 7
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op-
«""noxnen od 9
