Jiunst
en gezinshoofden
ktilyett het eexst oerlof
VIER DAGEN PER MAAND
Weer oorlogsvluch telingen
naar ons land
'assage-tarieven
naar Indië hooger
WOENSDAG 13 SEPTEMBER 1939
HAARLEM'S DAGBLAD
S
REGELING GAAT
ZONDAG A.S. IN
De regeeringspersdienst meldt, dat een regeling is getroffen voor
de periodieke verloven. Deze komt hierop neer dat het personeel
der landmacht, een enkele categorie uitgezonderd, in elke kalender
maand twee maal twee dagen verlof kan krijgen. Het personeel der
marine krijgt drie dagen per drie weken of vier dagen per vier
weken.
Er zullen extra treinen worden ingelegd, waarmede de betrok
kenen voor Rijksrekening zullen kunnen reizen.
De regeling treedt Zondag in werking.
Voor de Landmacht.
Voor het personeel behoorende tot de konink
lijke landmacht geldt de volgende regeling:
1. Indien en zoo lang de omstandigheden zulks
gedoogen, kan, ingaande 17 September 1939, aan
het militair personeel behoudens dat bedoeld in
punt 2, naar onderstaande regeling periodiek
verlof worden verleend.
2. Deze regeling geldt niet voor personeel, dat
voor het volbrengen van de eerste oefening
korter dan 6 maanden in werkelijken dienst is.
3. De regeling van het verleenen van de ver
loven wordt opgedragen aan de commandanten
van compagnieën, escadrons, batterijen en over
eenkomstige oorlogsonderdeelen.
4. In elke kalendermaand kan aan ieder der
betrokkenen tweemaal twee dagen verlof wor
den verleend, met dien verstande, dat nimmer
meer dan 1/7 deel van het betrokken oorlogs
onderdeel met periodiek verlof afwezig mag
zijn, slechts in de avonduren zal het percentage
afwezigen als gevolg van het gestelde in punt 6,
gedurende enkele uren grooter mogen zijn.
Voor wat betreft de officieren en dienstdoende
officieren, behoorende lot de luchtverdedigings
organen geldt deze regeling slechts voor zoover
de dienst zulks toelaat.
Indien de betrokkene op grooten afstand van
zijn garnizoen woont, kan in stede van tweemaal
twee dagen per kalendermaand eenmaal vier
dagen per kalendermaand periodiek verlof wor
den verleend.
5. Bij het vaststellen van een regeling voor
het toekennen van periodiek verlof moet er re
kening mede worden gehouden, dat zoowel werk
dagen als Zon- en feestdagen aan elkaar gelijk
zijn. Indien derhalve de laatste verlofdag, bijv.
op Zaterdag valt, mag aan den betrokkene de
daaraan volgende Zondag geen verlof worden
verleend.
6. Degenen, aan wie verlof wordt verleend,
mogen in den avond voor den eersten verlofdag
vertrekken op zoodanig tijdstip, dat zij hun
woonplaats nog kunnen bereiken; zij moeten zich
Naar de Tel. verneemt heeft de minister
van Binnenlandsche Zaken een schrijven ge
richt tot een aantal gemeentebesturen met
het verzoek hem op te geven, welke moge
lijkheden aanwezig zijn of geschapen zouden
kunnen worden met het oog op het herbergen
eventueel van vluchtelingen uit andere lan
den, wanneer Nederland door den loop van de
krijksverrichtingen weder voor de taak zou
worden geplaatst dergelijke oorlogsslachtof
fers tijdelijk hier te lande onder te brengen.
De regeering heeft bij haar voorloopige plan
nen met het oog op de onderbrenging van
eventueele vluchtelingen vooral het oog ge
had op de Zeeuwsche en Zuidhollandsche
eilanden.
Dit onderzoek heeft dus niets te maken met
de huisvesting van de emigranten uit Duitsch-
land, welke zich geruimen tijd reeds in ons
land bevinden en die thans op verschillende
plaatsen zijn ondergebracht. Te hunnen op
zichte wordt nog vastgehouden aan de uitvoe
ring van de in het voorjaar gemaakte plan
nen voor een groot kamp bij Westerbork in
Drente.
KOOPLIEDEN NIET IN HET BEZIT VAN HET
VOORGESCHREVEN REGISTER.
De Amsterdamsche kantonrechter mr. v. d.
Krone heeft Dinsdag een tiental zaken be
handeld tegen opkocpers van goud- en zil
verwerk en andere roerende goederen, die
terecht moesten staan omdat de politie hen
had aangetroffen terwijl zij niet in het bezit
waren van het voorgeschreven register, waarin
bij aankoop de goederen moeten worden om
schreven.
De ambtenaar van het O.M. eischte in het
meerendeel der gevallen veertien dagen hech
tenis, hetzij acht dagen hechtenis op en in
enkele gevallen veroordeelde hij de verdach
ten tot geldboeten van vijf en twintig gul
den.
Opgave aardolieproducten.
Met verwijzing naar hetgeen is gepubliceerd
aangaande de beschikkingen van den mi
nister van Economische Zaken met betrekking
tot benzine, petroleum, donkere oliën en
smeeroliën, wordt er met nadruk op gewezen,
dat de verplichting van de producenten, im
porteurs en handelaren om zich bij het rijks
bureau voor aardolieproducten te laten in
schrijven. voor wat laatstgenoemde categorie
betreft uitsluitend geldt vcor die handelaren,
die de genoemde producten aan wederver-
koopers leveren en daarvan hun nea-maal be
drijf maken
De verplichting tot inschrijving rust dus niet
op handelaren en benzinepomphouders, die uit
sluitend aan verbruikers leveren.
Eén kind der Hengelosclie
vierling overleden.
Harmke, de laatstgeborene van de vierling,
ie de vorige maand te Hengelo is geboren, is
Dinsdag overleden.
in den avond van den laatsten verlofdag weder
bij hun oorlogsonderdeel melden. Het verleenen
van z.g. eerste reisgelegenheid is niet toege
staan.
7. De commandanten van de oorlogsonderdee
len, die aan daarvoor in aanmerking komend
personeel ingevolge het bepaalde in deze rege
ling periodiek verlof verleenen. dragen zorg
voor het doen aanleggen van een lijst waarin al
het betrokken personeel is vermeld en waarin
nauwkeurig aanteekening omtrent de verleende
verloven moet worden gehouden. Deze lijst moet
bij het oorlogsonderdeel worden bewaard.
8. Bij het vaststellen van de volgorde waarin
aan het personeel periodiek verlof moet worden
verleend, moeten de betrokken commandanten
er rekening mede houden, dat moet worden be
gonnen met het verleenen van dat verlof aan
het oudste personeel en daarvan in de eerste
plaats de gehuwden met de zwaarste gezinsom-
standighden.
9. Indien de omstandigheden zulks noodig
maken, zullen allen aan wie periodiek verlof is
verleend door middel van de radio worden te
ruggeroepen. Heeft zoodanige oproeping plaats,
dan zijn allen die zich op dat tijdstip met perio
diek verlof bevinden, verplicht onverwijld naar
hun standplaats terug te keeren.
Bovendien zal hieraan door het aanplakken
van kennisgevingen in de gemeenten bekend
heid worden gegeven.
10. Voor elk periodiek verlof wordt zoowel
voor de heen- als voor de terugreis vervoer voor
rijksrekening verleend. De commandanten zul
len hiertoe, tot het tijdstip waarop vanwege het
departement van defensie de vereischte bewijzen
zullen worden toegezonden, aan betrokkenen
een eenvoudige verlofpas, waarop de reis kan
worden gedaan, verstrekken. De verlofpas moet
zijn voorzien van de handteekening van den
betrokken comp. batterij, escadron. detache-
ments of overeenkomstigen commandant.
Tot zoover de regeling, die uitsluitend voor de
landmacht geldt.
Voor de Zeemacht.
Voor het marinepersoneel zal naar gelang van
de omstandigheden drie dagen per drie weken
of vier dagen per vier weken verlof worden ver
leend.
Mochten de omstandigheden een andere rege
ling noodzakelijk maken, dan zijn de betrokken
marine-autoriteiten gemachtigd om eene andere
regeling naar denzelfden maatstaf vast te stellen.
Overigens gelden voor het marinepersoneel de
zelfde bepalingen als voor het personeel van de
landmacht zijn vastgesteld.
Voor het vervoer naar hun woonplaatsen van
de militairen die met periodiek verlof vertrek
ken, zullen met ingang van 16 September van
des namiddags 16.00 uur af voor zooveel noodig
extra-treinen worden ingelegd. Ingaande Maan
dag 18 September zullen bovendien in de avond
uren extra-treinen worden ingelegd voor het
vervoer van de verlofgangers naar hun corpsen.
De „Groenlo" moet lossen in
Middlesbrough.
Naar wij vernemen, is het stoomschip
„Groenlo" van de Stoomvaart Maatschappij
.Noordzee" te Amsterdam, dat in den nacht
van 3 op 4 September door de Engelschen
is aangehouden en naar Ramsgate werd opge
bracht, thans op weg naar Middlesbrough.
Daar zal het schip op last van de Engelsche
autoriteiten de lading moeten lossen.
SERGEANT EN KORPORAAL VERLIETEN
ONGEOORLOOFD DEN DIENST.
De 22-jarige C. P. K. sergeant, en de 25-jarige
A. K. korporaal bij een grenscompagnie. zijn
door den krijgsraad tot 14 dagen gevangenisstraf
met aftrek van de preventieve hechtenis en ver
laging tot den stand van soldaat veroordeeld
wegens ongeoorloofde afwezigheid in tijd van
oorlog.
Zij waren n.l. beiden op 13 Mei van dit jaar
samen op den motor weggegaan en pas op 15 Mei
teruggekeerd. Gisteren heeft hun zaak voor het
Hoog Militair Gerechtshof gediend.
De advocaat fiscaal bij het hoog militair ge
rechtshof, mr. J. H. Polman achtte het gepleegde
feit zeer ernstig en vorderde bevestiging van het
gewezen vonnis.
De verdediger van den sergeant, mr. H. W.
Stomps, voerde als verzachtende omstandigheid
aan, dat op het tijdstip, dat beklaagden den
dienst verlieten een politieke ontspanning was
ingetreden, zoodat de soldaten dachten, dat nu
wel gauw alles afgeloopen zou zijn en ze het met
den dienst minder nauw namen.
In deze ernstige tijden zou verdachte er geen
oogenblik aan gedacht hebben zooiets te doen en
pleiter drong daarom op verzachting der straf
aan, temeer daar beklaagde in dienst voor dit
feit ook al zeer zwaar is gestraft.
JAN MUSCH
Naar de Tc-oneelspiegel verneemt, heeft
Jan Musch zich verbonden om gastrollen te
vervullen bij„De jonge spelers".
MET MISSIEVLIEGTUIG GEVLUCHT.
AMBOINA, 11 Sept. (Aneta-A.N.P.) Het
hoofd van plaatselijk bestuur te Merauke be
richtte Zaterdagmiodag, dat het Junkers-
missievliegtuig. met als piloot Werner Garms
en mecanicien Paul Rabe, uit Kejapit,
Australisch Nieuw Guinea, op de open vlakte
bij Merauke is geland. De landing geschied
de zonder ongelukken. Zij waren gevlucht om
aan gevangenschap te ontkomen.
UIT DE STAATSCOURANT.
DE NIEUWE BURGEMEESTERS.
De nieuwe burgemeester van Koedijk, de
heer J. A. Pesman, werd 15 Augustus 1903 te
Hoorn geboren. De heer Pesman is thans
ambtenaar ter gemeente-secretarie van
Zandvoort.
De nieuwe burgemeester van Bierum, de
heer P. S. Wiersema, is 42 jaar. Hij is land
bouwer te Spijk, gemeente Bierum.
Bij K. B. van 11 September 1939.
is met ingang van 15 September 1939, be
noemd tot burgemeester der gemeente Koe
dijk: J. A. Pesman, thans ambtenaar ter secreta
rie te Zandvoort;
is met ingang van 15 September 1939, be
noemd tot burgemeester der gemeente Bierum:
P. S. Wiersema, landbouwer te Spijk, gemeente
Bierum.
Vrijdag een trein uit Zwitserland
naar ons land.
Naar wij vernemen zal een extra-trein, welke
van Schaffhausen naar Nederland via Duitsch-
land zal loopen Vrijdagmorgen 15 September
uit Zwitserland vertrekken.
Militairen trokken het mes.
Eén van hen ernstig gewond.
Dinsdagmiddag omstreeks één uur is in het
schoolgebouw aan de Hooge Prins Willem
straat een vechtpartij óntstaan tusschen twee
daar gelegerde militairen. De 20-jarige H. J.
D.. werd daarbij met een mes in de zijde en
in de beenen gestoken. In zorgwekkenden
toestand is hij naar het gemeenteziekenhuis
aan den Zuidwal vervoerd. Zijn toestand was
gisteravond bevredigend.
De dader is door de militaire politie in ar
rest gesteld
Gooische train torpedeerde
een boom.
Tengevolge van een defect aan een
wissel.
Dinsdagavond tegen tien uur is een motor
wagen van de Gooische tram, die om 20.57 uur
uit Laren was vertrokken, ontspoord op de
wisselplaats aan den Middenweg ter hoogte
van de Kruidlaan te Amsterdam.
Deze ontsporing is vermoedelijk veroorzaakt
door een defect aan een wissel. De motor
wagen liep uit de rails en botste met een he-
vigen slag tegen een aan den kant van den
weg staanden boom.
Het voertuig kwam vrijwel dwars over de
baan te staan. De boom knapte af en kwam
gedeeltelijk op den tramwagen terecht, die
aan de voorzijde zeer ernstig werd beschadigd.
Persoonlijke ongelukken kw'am'en niet voor.
De ongeveer 25 passagiers kwamen met den
schrik vrij. De bestuurder liep een schram aan
een der handen op. Het verkeer voor de Gooi
sche tram was versperd. De passagiers wer
den met een motorwagen van het station
W.P. afgehaald. Hoewel met vertraging kon
de dienst verder worden uitgeoefend, daar
men de passagiers voor de volgende ritten op
de plaats van het ongeluk liet overstappen op
een gereed staande tram, die vandaar Gooi-
waarts reed.
Zoowel bij luchtverkeer
als scheepvaart
De directie der K.L.M. is noodge
dwongen moeten overgaan tot ver-
hcoging van de passageprijzen van en
naar Nederlandsch-Indië.
Onder de tegenwoordige omstandigheden
beteekent de exploitatie van de Indië-route
een verhooging van uitgaven. Anderzijds is
de route gewijzigd, waardoor bepaalde trajec
ten verlengd zijn. Als gevolg hiervan kunnen
minder passagiers en vracht worden mede
genomen en het is duidelijk, dat hierdoor
een belangrijke derving van inkomsten ont
staat.
Met ingang van 16 September a.s. is daar
om de prijs van een enkele reis Amsterdam-
Batavia van f 1300 op f 1500 gebracht. Het
retour wordt verhoogd van f 2340 tot f 2700.
Passages in vreemde valuta worden niet meer
verkocht.
Ook de Scheepvaartmaatschappijen
verhoogen de prijzen.
De N.V. Stoomvaart Maatschappij Nederland
en de N.V. Rotterdamsche Lloyd deelen mede,
eveneens in verband met de als gevolg van
de internationale omstandigheden ingetreden
verhooging der exploitatiekosten, genoodzaakt
te zijn de passagetarieven te verhoogen.
Luchtmail voor Indië blijft nog
wachten.
Of eventueel een vliegtuig mag
vertrekken.
Daar er nog steeds eenig uitzicht bestaat,
dat de luchtmail voor Indië, weer met het
vliegtuig zal kunnen worden verzonden, wordt
de sedert Zaterdag j.l. ontvangen luchtpost
mail niet met het mailschip „Dempo", dat
heden naar Indië vertrekt, medegegeven.
Smokkelhandel in menschen
ontdekt.
Het is de Roermondsche politie gelukt, deels
in samenwerking met de marechaussee, een
complot te ontdekken, dat een smokkelhandel in
menschen dreef. Twee gevallen konden tot op
heldering gebracht worden.
In het eerste geval was betrokken een zekere
P. uit Roermond en B. uit Maasniel. Zij stonden
reeds lang onder verdenking en werden nauw
keurig geschaduwd. De zaak kwam eerst goed
aan 't rollen, toen men de hand wist te leggen op
drie Poolsche Joden, die men des morgens om
half zes aantrof op de Kapellerlaan te Roer
mond. Zij werden meegenomen naar het politie
bureau en aan een langdurig verhoor onderwor
pen. Tijdens hun ondervraging dischten zij de
meest fantastische verhalen op, maar eindelijk
bekenden zij, over de Duitsche grens te zijn ge
smokkeld. De heele affaire was geleid door zekere
vrouw B. uit Eysden.
Na de bekentenis der Polen werden P. en B.
opgespoord, aan een verhoor onderworpen en
met de Polen geconfronteerd. Een van hen bleef
ontkennen, doch de ander viel al spoedig door de
mand.
In het tweede geval maakte een zekere J. B.
gebruik van een vervalscht bewijs van Neder
landerschap van zekeren D. uit Roermond, om
daarmee een Duitschen jood eveneens via Neder
land naar België te smokkelen.
Tegen D. is proces-verbaal opgemaakt.
Gebrek aan krachtvoeder voor
het vee.
Onder leiding van den heer H. D. Louwes
werd in verband met den ingetreden oorlogs
toestand, een buitengewone vergadering der
eerste afdeeling van het Kon. Ned. Landbouw
Comité gehouden te Utrecht.
Verschillende mededeelingen werden ge
daan omtrent de toekomstige toepassing der
bodemproductiewet 1939, waarbij tevens een
overzicht werd gegeven van den toestand
der voedselvoorziening van mensch en dier.
Gebleken is, dat er ernstig tekort dreigt
aan krachtvoeder, aangezien de hier te lande
aanwezige voorraden gering zijn. De regeering
zal gebruik maken van haar bevoegdheid te
bepalen wat er met onzen cultuurbodem moet
gebeuren, teneinde de veevoederproductie zoo
veel mogelijk op te voeren. Intusschen ligt
het niet in de bedoeling het scheuren van
goed grasland in de weide-bedrijven voor te
schrijven. Wel zal het drogen van gras zoo
veel mogelijk worden bevorderd, alsmede de
verbouw van voeraardappelen. Van andere
producten als bijv. fijne zaden zal wellicht
de teelt moeten worden ingekrompen.
in Haarlem
en daarbuiten
Kathe Kollwitz? „Das Warten"
Na de vriendelijk beminnelijke kunst van
een Raffaelli, laten wij ditmaal een. groote
Duitsche kunstenares aan het woord, wier
arbeid voor dezen tijd opnieuw beteekenis
krijgt.
In de laatste jaren van den vorigen grooten
oorlog en in de eerste jaren die er op volg
den. verschenen van Kollwitz een aantal
prachtige etsen en litho's, die aan het leed
van den oorlog een uitdrukking gaven, onge
hoord aangrijpend in hun krachtigen. tot den
grootst mogelijken eenvoud teruggebrachten
norm. Sterk sociaal voelende kunstenares, als
zij zich reeds onder de weelde-jaren van het
Duitsche Rijk van vóór den oorlog getoond
had, is zij door de catastrofe van 1918 van
alle kanten, maatschappelijk en persoonlijk,
in hevige mate getroffen. Het zwaarst woog
het verlies van haar jongen, die in '16 aan het
front gevallen was, en waardoor zij grooter
leed zal hebben ondervonden, dan door het
verlies harer positie als professor aan de Ber-
lijnsche Kunstakademie, een eerbetoon, na
den val der republikeinsche regeering door
het nieuwe bewind te niet gedaan. Kathe
Kollwitz. intusschen de zeventig gepasseerd,
woonde den laatsten tijd in Zwitserland. Van
haar beeldhouwwerk, waar zij kort na den
oorlog mede bezig was. een grafmonument o.a.
voor haar zoon, heb ik nimmer iets gezien;
wel ken ik de expressionistische houtsneden,
die in dienzelfden tijd ontstonden en die van
zoo felle tragiek, zoo groote hevigheid zijn,
dat ze de grenzen der ontroerings-mogelijk-
heid bijna overschrijden.
Niet aldus ligt het geval met die prachtige
litho uit 1916, ..Das Warten", die hierbij gere
produceerd wordt. Daar is niets overdrevens,
niets opzettelijks in de expressie der vrouw,
die in een doffe berusting het nog ongeweten
leed over zich voelt naderen. Daar is zoo
voor de hand liggend in een beelding als deze
geen enkele duidelijke aanwijzing dat zij
bidden zou. Maar in de uitdrukking van dien
lijdenden kop is zoo sterk het bezig zijn met
het Ongewetene aanwezig, dat iedere nadruk
kelijkheid hier schaden zou en alleen de liefde
om kind of man, die weg zijn, voelbaar wordt
gemaakt. De proletarische vrouw is op aan
grijpende wijze hier in contact met het On
eindige voorgesteld. En er is ditmaal geen bij
zondere artistieke training voor noodig om te
gevoelen dat hier een zuivere kunstuiting ont
stond: uit een sterk bewogen gemoed en met
de middelen, waarover slechts een voldragen
kunstenaarschap beschikken kan.
Die rijpheid als mensch en als artiste is ook
bij Kathe Kollwitz niet zóó maar in eens op
komen zetten. Al was er ook aanleg aanwezig,
die in de sfeer harer jeugdjaren opgemerkt
en aangekweekt kon worden. Kathe Schmidt
(■zoo was haar meisjesnaam) werd in 1867 in
Koningsbergen geboren. Haar vader, die aan
vankelijk in de rechten gestudeerd had, nam
deel aan de politieke en vrij-religieuze bewe
ging van 1848 en staakte in verband daarmee
zijn studies om met de dochter van den pre
dikant Rupp. den voorganger dier beweging,
in het huwelijk te treden. Na Rupp's dood
volgde hij zijn schoonvader op. De jeugdige
Kathe groeide dus in een voor dien tijd zeer
vrijzinnig milieu op. Daaraan was het ook te
danken dat zij, toen zij aanleg voor teekenen
vertoonde, van haar vader lessen mocht gaan
nemen, om later serieus de kunstenaarsloop
baan in te slaan, hetgeen zestig jaar geleden
voor een meisje in een Duitsche provinciestad
nog wel iets bijzonders was. Na eenig voorbe
reidend onderwijs in Koningsbergen mocht zij
een proefjaar in Berlijn doormaken bij Stauf-
fer, in welk jaar zij met het werk van Max
Klinger kennis maakte (Klinger's etsenseries,
als ..Ein Leben" en later zijn beeldhouwwerk
als de „Beethoven" maakten indertijd ook in
Holland furore, doch zijn thans voor de jeugd
sprookjesnamen geworden). Na dat proefjaar
keerde Kathe naar Koningsbergen terug, stu
deerde er hard en mocht daarna bij Herterich
in München verder aan haar vakkundige trai
ning arbeiden. Dat waren heerlijke arbeids
jaren in het vroolijke en hoogst beschaafde
Münchensche milieu waarin zij met artisten
en kunstgeleerden als Kögel. Greiner en Fied
ler kennis mocht maken. Kort daarop volgde
haar verloving met den Berlijnschen kinder
arts Dr. Kollwitz, spoedig gevolgd door haar
huwelijk en vertrek naar Berlijn. Dit vindt
plaats in 1891. Door den arbeid van Ir ar man
onder de volksklassen van de hoofds >d wor
den haar sociale gevoelens, reeds doo de lec
tuur van dien tijd (Zola o.a.) gevor id, aan
de praktijk van het leven getoetst. Het echt
paar is uit volle overtuiging de beginselen der
sociaal-democratie toegedaan hetgeen aan
vankelijk voor haar de openlijke algemeene
waardeering als kunstenares in den weg ge
staan zal hebben. Tenminste niet vóór 1900
wordt haar werk op een expositie van de Se
cession (de Berlijnsche onafhankelijken, mi
nus de hier en in Parijs gebruikelijke ballast-
aan absolute onbenulligheden) opgemerkt en
geroemd. Eerst in 1903 schrijft Max Lehrs, de
uitnemende, kundige directeur van het be
roemde prentenkabinet in Dresden, een stu
die over Kathe Kollwitz' kunst in de zeer vrije
..Zukunft" van Maximilian Harden. Dat arti
kel mocht ik indertijd, met toestemming van
Prof. Lehrs, in 't Hollandsch bewerken,
wat hier boven aan feiten en data gegeven
werd is daaraan, en aan correspondentie met
de artiste gevoerd, ontleend.
Eerst met den ooi-log van '14-'18 is de ar
tistiek belangrijke figuur Kathe Kollwitz, de
haar toekomende plaats kunnen gaan inne
men en dreigt sommig werk van haar weer
actueele beteekenis te verkrijgen. De pijn van
„Das Warten" kan even fel gaan schrijnen als
voor vijf en twintig jaar. Het algemeen men-
schelijke in dat blad voorkomt, nu zoowel als
toen. dat de artistieke waarde ervan overzien
wordt, ten gerieve van den socialen inhoud.
Sluiten wij dus met een citaat van den zelfden
Max Lehrs. uit zijn Zukunft-artikel:
,De kunst mag niet in dienst staan van de
wisselende bedoelingen der partijen en zij doe
zulks dan ook niet. Hoog boven de hoofden
der menschen gaat haar zonnebaan, en over
11 e n moet zij schijnen".
J. H. DE BOTS
Hamstert geen benzine.
Onnationaal, strafbaar en gevaarlijk.
De A.N.W.B. schrijft:
Geen pleziertochtjes per auto of motor! Geen
ongemotiveerde autoritten, dus ook geen haast-
bestellingen bij leveranciers, waarvoor extra
ritten moeten worden uitgevoerd. Zuinig zijn
met de benzine, want anders.
Het laat zich gemakkelijk raden, wat er an
ders gebeuren zal. En het is nog niet eens ze
ker, of dat andere onder alle omstandigheden
kan worden voorkomen. Daarom zijn er enke
len, die „het zekere voor het onzekere nemen"
en maar vast een klein voorraadje benzine in
slaan: de verkoop is nu vrij, zoo wordt door hen
gedacht en je kunt nooit weten, wat er gaat ge
beuren.
Tegen deze 'methode moet met klem worden
gewaarschuwd: hamsteren van benzine is een
zeer onnationale misdraging! Hamsteren van
benzine is strafbaar! Voor hen, wien deze twee
overwegingen nog niet zouden beletten, om ben
zine op te slaan kan daaraan nog worden toe
gevoegd, dat het in voorraad hebben van deze
licht ontvlambare brandstof ernstige gevaren
met zich brengt! Zelfs indien men denkt vol
doende voorzorgen te hebben genomen, zijn ge
varen geenszins uitgesloten, de lange lijst van
ongevallen, van explosies (ook wel ontstaan in
ledige blikken) bewijst het voldoende!
En tenslotte moge een ieder zich er reken-
chap van geven, dat het in voorraad hebben
van benzine catastrofale gevolgen kan hebben,
als er werkelijk „iets gebeurt", men is dan geens
zins zeker van de geldigheid van een brandver
zekering!
Van alle gehamster is hqt opslaan van benzine
wel het meest afkeurenswaardig!
Vordering van zeeschepen.
De regeering heeft een wetsontwerp
ingediend tot aanvulling van 't tweede
boek van het Wetboek van Koop
handel met enkele bepalingen aan
gaande het vervoer van goederen en
van personen, welke gewenscht waren
met het oog op mogelijke toepassingen
van de Zeeschepenvorderingswet 1939
en ook op andere gevallen, waarin
door een maatregel van hoogerhand
een schip geheel of gedeeltelijk aan
de beschikking van den vervoerder
wordt onttrokken.
Meer drijvende mijnen gemeld.
De inspecteur-generaal voor de scheepvaart
maakt bekend, dat drijvende mijnen zijn aan
getroffen langs de Noordzeekust, op de Ooster-
schelde en in de Waddenzee.
Geen oorlogsiournaals in de
bioscopen.
Het zal den bioscoopbezoeker wellicht zijn op
gevallen, dat sedert eenigen tijd in de Neder-
landsche bioscopen geen journaals worden ver
toond, welke een beeld geven van handelingen,
die onmiddellijk met den oorlog in verband
staan.
Naar wij thans vernemen heeft de centrale
commissie voor filmkeuring op 6 September het
vertoonen van dergelijke journaals voor het ge-
heele land verboden. De bedoeling van dezen
maatregel is de absolute onzijdigheid van ons
land ook in dit opzicht fè waarborgen.
