Het Hoogovenbedrijf in oorlogstijd.
Een belangwekkende uiteenzetting
van Ir. G. A. Kessler.
Te BI
ridge
pel te 1
a vrie
en. Iec
lubavo
ïendaa
enlaar
Tre
1000.
400.
200,
0830
100.
0697 1
:1336
1022
1857
2881
3563
4301
1888
5475
6000
6420
7032
7993
3315
8685
9297
0018
11127
11760
12949
13350
14033
14904
15345
15820
16283
16667
17321
18261
18785
19565
20271
21399
1034
1145
1206
1463
1576
1769
2050
2217
2383
2719
3049
3506
3812
4119
4328
4613
4965
5266
5403
5818
6039
6250
6395
6749
6986
7185
7483
7561
7821
8040
8188
8507
8717
9039
9236
9352
9670
9998
10205
0353
10713
11213
11575
1804
12007
12196
12376
12575
12881
13157
13374
13855
14026
14188
14424
14656
14767
15134
15285
15501
15651
15916
16221
16554
16757
13954
17113
17533
17720
17916
18069
18389
18689
18834
19194
19444
'9602
'9335
10106
'0229
0411
'0528
0806
'0961
1162
1306
1511
1782
1934
Verl
'7557
BLJi
Beva
0 Sep
5 Jan
en-Ho
beulen
Oct
ieveld-
Oct.;
teick-A
an Ki
laarer
toot.
Over!
lichel.
tart. 5
1939
HAARLEM'S DAGBLAD
IJMUIDEN Woensdag.
De directie doet al het mogelijke
om het bedrijf op gang
te houden.
De directeur van de Kon. Ned. Hoog
ovens en Staalfabriek N.V., Ir. G. A. Kessler
gaf dezer dagen in een gecombineerde bijeen
komst van de vertegenwoordigers der arbei
ders en de Commissie van Overleg uit de be
ambten een uiteenzetting betreffende de
situatie waarin de bedrijven zich thans be
vinden.
Aan deze belangrijke uiteenzetting ont-
leenen wij het volgende:
Het bedrijf en de mobilisatie.
Alvorens u een en ander te vertellen over
den gang van zaken, een enkel woord over
de mobilisatie en hoe die' heeft ingegrepen
in onze samenleving. Ruim 200 leden van ons
vaste personeel moesten het land gaan die
nen en hebben hun plaatsen verlaten,
waardoor gedeeltelijk de taak voor de over-
blijvenden is verzwaard, terwijl gedeeltelijk
anderen in dienst zijn genomen om de oipen
plaatsen in te nemen. Het is zeer verblijdend
dat de gedachte om deze gemobiliseerden in
hun inkomen te steunen en dit weer op te
voeren tot bijkans dezelfde hoogte als waar
op het stond teen zij nog in het bedrijf
werkten, zoo populair blijkt te zijn. Na een
termijn van 2 maanden, gedurende welken
de maatschappij dit zelf doet, zal het ge
schieden door middel van een bijdrage van
maatschappij en personeel, dus via de fond
sen. Dit is een zeer mooie vorm die niet zoo
algemeen is in het land en wij kunnen niet
anders zeggen dan dat het ons een groot
genoegen doet, dat dit zoo gemeenschappe
lijk wordt opgevat en gedragen.
Wat nu de omstandigheden betreft waarin
onze bedrijven zijn komen te verkeeren: er
is daarin in de twee weken, die voorbij zijn
gegaan nog niet voldoende teekening geko
men om u te kunnen vertellen onder welke
voorwaarden het bedrijf zal kunnen worden
voorgezet. Er zijn massa's problemen, die ons
veel zorg geven en daarvan is het voornaam
st® of het mogelijk zal zijn om voor het be
drijf de noodzakelijke grondstoffen nog te
kunnen krijgen.
Force majeure.
Wij hadden, zooals gebruikelijk, veel ertsen
en kolen in bestelling, maar het uitbreken
van den oorlog was voor de meeste van de
contractanten een z.g.n. force majeure
(reden, dat de leveranciers huin contracten
mogen opzeggen en vrijheid van handelen
hernemen), zoodat wij de force majeure-
opzegging voor velen van onze erts-contrac
ten hebben gekregen ook voor die betref
fende de levering van Engelsche kolen. Wij
zijn dus een groot deel van onze dekking
kwijtgeraakt. Wij hebben behoorlijke voor
raden, maar de loopende contracten gingen
toch over zeer aanzienlijke hoeveelheden,
n.l. 350.000 ton ersten en meer dan 1ÜO.OOO ton
Engelsche kolen. Deze contracten bestaan
voor een groot deel niet meer. Er zijn na
tuurlijk met de leveranciers zekere gedach-
tenwisselingen op dat punt; sommigen ont
trekken zich niet ten volle aan hun ver
plichtingen. Zij hebben vrij op onze kade
verkocht, doch zij staan nu op het stand
punt, dat dit niet meer kan, dat zij niet
meer de kosten van de hooge vracht kun
nen dragen en de risico's van het vervoer
niet meer kunnen nemen. Wij moeten de
goederen zelf maar kómen halen en zelf
trachten de booten te charteren.
Stijging van den kostprijs
Dit geeft dus een stijging van den kostprijs;
om maar een enkel voorbeeld te noemen:
de vracht van Spanje was 6 shillings ,ls ge
lijk f 2.50; op het oogenblik is zij f 6.50. De
vracht van Narvik en Lulea is resp. f 4.50
en f 6, terwijl zij vroeger was f 1.50 voor
Narvik en f 0.25 meer Lulea, d.w.z. de ver
hoogingen bedragen f 3 a f 4 per ton alleen
voor de vracht. Voor een ton ijzer zijn rond
2 ton erts noodig: de kostprijs van het ijzer
is dus alleen door de vrachtverhooging f 6
a f 8 hooger geworden.
Dan nog de molest-verzekering, d.i. de ver
zekering tegen het verloren gaan van de
lading. De booten zorgen wel voor hun eigen
verzekering, maar niet voor die der goederen
die vervoerd worden. De premies voor deze
verzekering zijn in de buurt van 5 tot 8 pet.
En toch geen prijsverhooging.
Erger echter dan deze verhoogingen van
den kostprijs is dat de Regeering op het stand
punt staat, dat wij onze prijzen niet mogen
verhoogen. Wij hebben dit dan ook nog niet
kunnen doen. Dit is niet vol te houden, maar
de gedachtenwisseling met de Regeering
heeft nog niet het gewenschte resultaat op
geleverd. Overal komen de prijzen, voor zoo
ver afhankelijk van den invoer, op een
hooger niveau terecht. Een ijzerprijsver-
hooging is niet te vermijden. Op het oogen
blik is deze nog niet toegestaan en wij dragen
dus ten volle het nadeel van de 'verhoogde kos
ten.
Maar veel belangrijker is natuurlijk de
vraag of de aanvoer van erts zal kunnen
worden intact gehouden. Sinds het uitbreken
van den oorlog en' de dagen, die daaraan
vooraf gingen (vijandelijkheden in Polen)
hebben wij geen enkele ertslading meer aan
gevoerd gekregen en ook zijn op onze oude
contracten geen nieuwe charters van schepen
tot stand gebracht. In verband hiermede
ders. Levenl. z. van A. Kamerman en P. J.
Brinkman.
Ondertrouwd: Gerrit van Sta1 26 j. en Geer
tje Klaassen, 25 j.. Johannes Jacobus Voges 26
j. en Helena Wolffgramm. 20 j.
Getrouwd: Paulus van der Horst, 22 j. en Jo-
z.efina van der Horst, 22 j. Johannes Willem
Santifort, 29 j. en Cornelia Barbera Linthout, 23
j Jacob Vissei f j. en Johanna van Leeuwen
25 jaar.
Overleden: Pieternella Roodzant, 74 j., echtg.
van W. H. Malipaard, Neeltje Los, 76 j.. echtg.
v. J. de Vlieger: Florent T-^eph de Booij, 36 j.
echtg. van M J Megrr "dirkje Stroosma. 70
j.. wed. v. D. Klein, Gust... Robert Lamm. 38 j.
echtg. van U. Folkenberg (wonende te Malmö).
hebben wij geprobeerd ertsen, die zich elders
in ons land bevinden, in eigendom te ver
krijgen en dat is ons in zekere mate gelukt.
Zoo liggen er thans in Rotterdam, dat ont
onder normale omstandigheden een belang
rijke doorvoerhaven voor ertsen is, eenige
duizenden tonnen, die hun oorspronkelijke
bestemming niet meer zullen bereiken en
die wij naar de mate van onze behoefte naar
ons bedrijf zullen brengen. Dit vergroot on
zen grijpbaren voorraad en maakt onze positie
op kort zicht iets beter. Op lang zicht is de
aanvoer totaal afhankelijk van de ontwik
keling der omstandigheden en van het stand
punt dat de oorlogvoerenden ten aanzien van
den uitvoer van goederen ten behoeve dei-
neutralen zullen blijken in te nemen.
Over wat wij nog te verwachten hebben
kunnen wij dus slechts fantaseeren, daar het
eigenlijk zoo gek niat kan zijn of het be
hoort tot de mogelijkheden.
Het is dus in de eerste plaats de bezorgd
heid over de verderen aanvoer van erts en
in de tweede plaats is er een zekere bezorgd
heid over de mogelijkheid om onze produc
ten kwijt te raken.
Het uitvoerverbod.
Van het moment van het uitbreken van
den oorlog af is er een exportverbod gelegd
op al onze producten en zooals u dan ook
zult hebben opgemerkt is er niets meer van
ons ijzer verscheept, behalve dat wij een
permissie hebben gekregen voor een boot
met ferro-mangaan naar Amerika, daar di4
materiaal hier niet wordt gebruikt.
Het export-verbod voor ons ijzer heeft
met zich meegebracht, dat wij onzen geheelen
export-verkoop hebben moeten staken. Wij
konden niet verkoopen onder voorbehoud, dat
wij een permissie kregen, omdat wij wisten
dat deze permissie op kort zicht niet te ver
krijgen was. De Regeering laat zich leiden
door de zeer juiste opvatting, dat er in het
land eerst voldoende voorraden moeten zijn
voor de industrie en het verbruik voor dat zii
permiteert. dat 't product uit het land gaat
Voorloopig behoeft er voor ons land geen
enkele vrees te zijn, dat er een tekort aan
ruwijzer zal komen, maar de Regeering neemt
hier het zekere voor het onzekere en wil een
grijpbaren voorraad zien, een voorraad die
voldoende is voor 3 a 5 maanden verbruik.
Er is dus een voorloopig exportverbod: wij
doen op het oogenblik niet anders dan pro-
duceeren voor den voorraad van het land
de verkoop is geheel stopgezet. Als wij dezen
kunnen hervatten, als de Regeering daartoe
de vrijheid geeft, komen wij pas weer in con
tact met de markt. Frankrijk en België voeren
evenmin ijzer uit. Landen, die op invoer zijn
aangewezen, spannen zich tot het uiterste
in om hier of daar nog wat ijzer te krijgen
Naar mijn overtuiging zal er over eenigen tijd
een nieuw evenwicht komen, waarbij de samen
werking tusschen België en ons van groote
beteekenis zal zijn, en wij zoeken deze samen
werking weer op alle- punten tot stand te
brengen.
Internationale industrieele
accoorden.
Een fatalen invloed hebben de huidige om
standigheden gehad op de bestaande inter
nationale industrieele accoorden. Nergens zijn
deze nog in hun ouden vorm intact. In al deze
accoorden speelden de Duitschers, Franschen
en Engelschen een belangrijke rol en waar
deze in oorlog zijn gewikkeld, daar zijn de
staan de neutrale landen, in de eerste plaats
industrieele accoorden weg. Daartegenovei
België en Nederland en ook de Scandinavische
landen. Met hen trachten wij wat in elkaar
is gestort weer op te bouwen om een soort
neutraal gebied te behouden, waarin samen
werking niet geheel teloor gaat. Dit is nog
in een beginstadium, er moet nog een hcele
tijd over heen gaan voordat wij weten of het
slagen zal om weer opnieuw tot een min of
meer geordenden toestand te geraken.
Ertsaanvoer en afzetmogelijkheden.
Voor ons zijn dus de twee voornaamste
punten: het behouden van onzen erts-aan
voer en het behouden van de afzetmogelijk
heid van ons ijzer. Kan dit worden bereikt, dan
is het lang niet onmogelijk, dat wij ons be
drijf ongeveer in den ouden omvang kunnen
voortzetten want aan onze producten is groo
te behoefte. Er is een onbeperkte behoefte
aan cement en er is groote behoefte aan stik
stofproducten. De vraag hiernaar vanwege den
landbouw is naar alle waarschijnlijkheid nog
voor een verdere uitbreiding vatbaar, want aan
voedingsmiddelen bestaat in ons land een
tekort en de grond, die er is. zal men zoo in
tensief mogelijk moeten bebouwen, zoodat
waarschijnlijk de Nederlandsche markt voor
stikstofproducten zich nog verder zal ontwik
kelen. Alles tezamen genomen hopen wij dus.
dat ook de Mekog het bedrijf in ongeveer den
vollen omvang zal kunnen blijven voortzetten.
Dit blijft echter natuurlijk mede afhankelijk
van den omvang, waarin Hoogovens zijn pro
ductie zal kunnen handhaven.
Bouwplannen.
Zooals u bekend is, hadden wij reeds ge-
ruimen tijd voor dat de oorlog uitbrak zeer
vergaande bouwplannen. Wij hadden het plan
om een walserij neer te zetten, wij zijn bezig
om de staalfabriek van een tweeden oven te
voorzien en wij hadden het plan er nog een
derden en misschien nog een vierden oven
bij te bouwen. Hoe staat het nu met deze
bouwplannen? Dit is een lastig vraagstuk, dat
onze onafgebroken aandacht heeft. De kan
sen dat deze plannen volledig en ongestoord
ten uitvoer zullen kunnen worden gebracht
zijn natuurlijk geringer geworden: voor het
grootste deel is levering uit het buitenland
noodig. zoowel van Duitschen als van Engel
schen kant. Hoe het met de mogelijkheid
van levering zal zijn, laat zich alleen maar gis
sen. In beide landen staan de leveranciers nog
ongeveer op het standpunt, dat zij opdrach
ten kunnen aanvaarden en meenen zij de le
veringen te kunnen uitvoeren. Of de practijk
dit mogelijk zal maken, weet ik niet. Maar wij
stonden voor de groote vraag: wat doen wij
met de gelden, die wij voor dit doel beschik
baar hebben? Dit is een zeer groot bedrag
Gaan wij dit besteden voor deze onzekere
bestellingen of stoppen wij met de uitbrei
ding van het bedrijf tot betere tijden zijn
teruggekeerd, om ons er thans toe te bepalen
alles in het werk te stellen om het bedrijf
zoo veel mogelijk gaande te houden? Na rijp
beraad en in overleg met onze Commissaris
sen hebben wij besloten te trachten met onze
meuwbouw-werkzaamheden niet te stoppen,
maar daarentegen deze ten uitvoer te bren
gen. Dat wil dus zeggen, dat wij zullen
trachten onzen tweeden staaloven gereed te
krijgen, zullen pogen om het gebouw van de
staalfabriek te vergrooten, zoodat er gele
genheid komt om den derden staaloven,
misschien zelfs den vierden te bouwen en
cat wij. wat betreft onze platenwalserij. zullen
probeeren de bestelling, althans voor de voor
naamste onderdeelen, onder dak te krijgen.
Het is een immens bouwprogramma, waar
mede onder normale omstandigheden een be
drag van tegen de 10 millioen gulden zou zijn
gemoeid geweest. Of wij voor dit bedrag
thans het geheele programma zullen kunnen
uitvoeren, weet ik niet, De prijsstijging is niet
af te wenden. Wij probeeren nog zooveel mo
gelijk tegen redelijke prijzen te bestellen en
binnen té krijgen in de hoop, door deze bui
tengewone omstandigheden niet te veel in de
achterhand te geraken en tegen dat de toe
stand weer normaal wordt met een vergroot en
sterker bedrijf onze werkzaamheden te kun
nen voorzetten.
BESOMMINGEN.
Deensche kotter: E 19 f1135.
Hollandsche kotters: UK 185 f26: UK 243
f193: UK 161 f52; UK 1158 f55; UK 90 f43,
UK 2 f122; UK 64 f80; UK 83 f 56 UK 104
f48; HD 22 f28; KH 49 f165; KH 37 f204:
FH 11 f242; KH 833 f265; FH 24 f70 FH 39
f273; FH 32 f209; FH 14 f189.
Benevens 9 consignatiezendingen.
Tarbot 170150 cent per K.G.
Tong 16572 cent per K.G.
Kleinschol f27—f 11,50 per 50 K.G.
Poontjes f 10,50 per 50 K.G.
Wijting f7f 5 per 50 K.G
VELSEN
BURGERLIJKE STAND.
Bevallen: C. Huizing—Tijm, z.. Tuinders
hofje 6, IJmuiden; M. L. HeeremansArtner,
z., Tulpenstraat 22. Santpoort; P. Visser—van
der Wei;f, d., Kanaalstraat 83r., IJmuiden; W.
Bakker—Prinsse, d.,van Nidekstraat 3, Velsen
N.; A. van Oevelende Vries, d., de Ruijter
dwarsstraat 4, IJmuiden; H. Carton—Rutte, z.,
Van Wassenaerstraat 20, IJmuiden; H. Alberts
Steenbeek, z., Houtmanstraat 26, IJmuiden;
C. BetistBruins, z., Lindenstraat 5, IJmui
den; A. WesterwalMijzen, z., S. P. Kuiper
straat 6, IJmuiden; J. van Osvan der Veer,
d., Kanaalstraat 62rd., IJmuiden.
Overleden: J. Falk, 21 j., ongehuwd, Juliana-
kade 36 IJmuiden; C. Landwehr, 72 j., wedr.
van E. D. Greif, Breesaapstraat 41rd. IJmui
den; B. Korthoven, 38 j.. echtgen. v. M. E.
Bohne, Nw. Schulpweg 317, Velsen N.; L.
Janssen, 56 j., echtgen. v. J. C. Rond, J. Kos-
terlijklaan 13, Velsen; J. Schaap, 71 j„
echtgene. v. L. Bogstra, Vinkenbaan 28, Sant
poort; H. van der Steen, 30 j., echtgen. v. P.
de Winter, Mahustraat 11. IJmuiden; W. van
der Vaart, 78 j., wedr. v. J. Schilder, J. P. Coen-
straat 105, IJmuiden; W. G. van Burgel, 3 d.,
z. v. B. van Burgel, Westerwijkstraat 14, Vel-
sen-Noord.
(Is reeds in een deel eener vorige oplage
opgenomen.)
Pan-Amerikaansche conferentie
besluit lot vaststelling van
„veiligheidszone".
PANAMA, 3 October (Reuter-A.N.P.) De
Pan-Amerikaansche conferentie heeft gister
avond een resolutie aangenomen, waarbij
vliegtuigen van oorlogvoerende mogendheden
verboden wordt boven het Amerikaansche
continent te vliegen. Deze „continentale neu-
traliteitsresolutie" laat de kwestie der toela
ting van duikbooten ter beslissing over aan
ieder afzonderlijk land.
De conferentie heeft ook een „verklaring
van Panama" goedgekeurd, waarbij een „vei
ligheidszone" wordt vastgesteld, welke in som
mige gevallen loopt tot een afstand van 600
mijl uit de Amerikaansche kust. In deze zóne
zullen geen vijandige of oorlogsdaden worden
toegelaten, hetzij ter zee, hetzij in de lucht.
Van deze kustlijn worden uitgesloten Canada
en de koloniën en bezittingen van Europee-
sche mogendheden.
De verklaring voorziet in een patrouille-
zóne voor de belanghebbende naties, voor zoo
ver zij dat noodig achten.
Andere resoluties, welke werden aangeno
men. wijzen op de noodzakelijkheid van een
humaniseering van den oorlog en geven een
definitie van het oorlogscontrabande.
De resolutie inzake de contrabande geeft
uitdrukking aan het verzet der republieken le
vensmiddelen en kleeding voor de burgerbe
volking op te nemen onder het begrip contra
bande en verklaart, dat het verleenen van
credieten aan oorlogvoerenden voor het aan-
koopen van dergelijke artikelen, niet strijdig
is met de neutraliteit en machtigt de commis
sie voor de continentale neutraliteit de maat
regelen aan te bevelen welke iedere republiek
zou moeten nemen om den vrijhandel te be
houden.
Russische troepen in Sinkiang.
NEW YORK, 3 Octobr (Reuter). De cor
respondent van de New York Times te
Sjanghai verklaart dat volgens uit het bin
nenland van China te Sjanghai ontvangen
berichten.'sedert het Russisch-Japansche "be
stand groot aantallen. Sovjettroepen de pro
vincie Sinkiang zoune binnentrekken.
De correspondent meldt nader, dat
volgens sommige aldaar ontvangen
berichten de sterkte der Russische
troepen in Sinkiang bijna 300.000 man
zou bedragen.
Twintigjarig hestaan verlichtings
speciaalzaak D. S. Leeflang.
De bekende verlichtingsspeciaalzaak var
den heer D. S. Leeflang in de Lange Veer-
straat, bestaat dezer dagen 20 jaar. Deze zaak
is in den loop der jaren uitgebreid tot een
der modernste inrichtingen op dit gebied en
hoezeer de heer Leeflang de achting van zijr
zakenrelaties geniet, blijkt wel uit het drukk'
bezoek tijdens de recept:e die eirtermidda-
werd gehouden. Talrijke bloemstukken oo>
uit het buitenland werden ontvangen. Al?
bijzondere attractie is de voorgevel gedurendr
acht dagen op bijzonder fraaie wijze geïllu-
minerd. Ongetwijfeld zal iedereen, die des
avonds door de Lange Veerstraat wandelt door
deze biizondere verlichting worden getroffer
A's extra-attractie ontvangt iedere koopo-
van een lamp een alleraardigst schemer
lampje cadeau. Zoo is dus niets onbeproefc
gelaten om dit jubileum op even waardige
