JmUukkeit
van een reis naar Berlijn
De auto door de fiets
verdrongen.
DONDERDAG 5 OCTOBER 1939
USAREE M'S DXGBEAD
Jiepeckte uedicht'utq en èepeckle menu's.
Een onzer lezers, die voor zakendoelelnden
naar Duitschland's hoofdstad moest reizen,
beschrijft hieronder zijn ervaring en indruk
ken, die hij op deze reis verkreeg.
Het ligt voor de hand dat in vergelijking
met de gemakkelijke en snelle verbinding vóór
het Poolsche conflict, toen men per vliegtuig
in 2la of per trein in circa 8 uur naar Ber
lijn kon komen, het reizen van thans zeer
ten ongunste van den vroegeren reisduur uit
valt.
Een directe verbinding met Berlijn bestaat
thans niet meer en het overstappen is niet
van de lucht.
Wie niet de kans wil loopen na midder
nacht in Berlijn aan te komen doet verstan
dig' met de vroegstmogelijke reisgelegenheid
uit Bentheim te vertrekken. Reizigers dus die
b.v. in Den Haag of Amsterdam wonen doen
verstandig in den namiddag naar Hengelo te
reizen, daar te overnachten en des ochtends
met den eersten trein naar Bentheim te gaan.
Allereerst is dan na het vertrek uit Hengelo
Oldenzaal aan de beurt en hier is het noodig
voor pas- en andere controle uit te stappen.
Nadat dit is geschied kan met eenig opont
houd naar Bentheim worden vertrokken. Hier
opent zich Duitschland's poort en vindt na
tuurlijk een grondige pas- en bagagecontrole
plaats, waarbij in twijfelachtige gevallen om
trent de betrokken reiziger of zijn reisplannen
het bekende ..dikke boek" wordt nageslagen,
waarin zich de namen bevinden van hen,
die als minder gewenschte bezoekers voor
Duitschland worden beschouwd.
In Bentheim is men dan ook met deze con
trole en het wachten op het vertrek van den
trein naar Osnabrück een uur kwijt.
Vindt dan eindelijk het vertrek plaats dan
gaat het verder met een boemel trein, die op
bijna elke plaats stopt. Het eerste belangrijke
station is Osnabrück. Hier wordt overgestapt
naar Löhne en moet op aansluiting naar
Hannover van Keulen uit worden gewacht.
De treinen van Keulen naar Berlijn zijn door
het zeer beperkte treinverkeer zeer sterk be
zet. zoodat het geen uitzondering is dat men
tot Hannover, en wanneer men pech heeft,
tot Berlijn moet staan. Daarbij komt nog dat
de treinen herhaaldelijk te laat zijn zoodat de
„Planmassige" aankomst in verhouding met
de vertraging overschreden wordt. Op de
reis zelf ziet men van den oorlog niet veel,
of het moesten de ambulance treinen zijn, die
met hun Roode Kruisteekens de algemeene
belangstelling hebben. Ook de ziekenhuizen,
sanatoria enz. zijn op de daken van het Roode
Kruisteeken voorzien om vliegers van vijan
delijke zijde op de be teekenis van deze ge
bouwen opmerkzaam te maken.
Verder ziet men nu en dan lange treinen
met oorlogsmateriaal, die van het Oostelijk
naar het Westelijk front trekken en dit alles
draagt er natuurlijk wel toe bij den buiten-
landschen reiziger er aan te herinneren dat
hij zich in een land bevindt, dat in oorlog
is.
Doch overigens ziet men op de reis niet veel
bijzonders. Aan de autowegen wordt normaal
doorgewerkt en eveneens is dit het geval
met de groote fabriek, waar de Duitsche volks
auto zal worden gebouwd.
In de Duitsche hoofdstad zelf zijn slechts
enkele factoren, die den bezoeker er aan her
inneren dat hij zich in een oorlogvoerend
land bevindt, n.l. Ie. de absolute verduistering
des avonds en des nachts; 2e. de betrekkelijk
beperkte spijskaarten in de restaurants; 3e,
het enorm ingekrompen autoverkeer.
De ..Verdunkelung" is, wanneer men deze
voor het eerst ziet in een stad die men steeds
als een „lichtstad" heeft gekend, zeker niet
geschikt om de gevaren van een aanval-uit-de-
lucht te doen vergeten. Het is er dan ook op
avonden, zonder maanlicht pikdonker en om
botsingen te voorkomen hebben vele Berlij-
ners zich lichtgevende plaatjes op de borst
gespeld.
Verder zijn de normale verkeersobstakels,
die men in een groote stad in den vorm van
opgebroken staten en bouwwerken heeft, op
sterk uitspringende punten witgekalkt, zoodat
men met een beetje oplettendheid een ont
moeting met deze „harde" verrassingen bij
tijds uit den weg kan gaan. Ook zijn de si
garen-rookende Berlijners evenzoovele roode
signalen, die men uit den weg heeft te gaan.
De auto's hebben alle geblindeerde lampen en
leeren hoezen, speciaal hiervoor in den handel,
laten een enkele centimeter dikke lichtstreep
door, doch dit is zoo weinig dat er met een
zeer matig tempo gereden moet worden. Het
resultaat der „Verdunkelung" Is dan ook dat
elkeen, die niet des avonds op straat moet
zijn, thuis blijft en er dus van uitgaan weinig
komt. Er wordt anders op dit gebied genoeg
geboden want de theaters en bioscopen zijn
meest alle geopend. Het kan dan ook zijn,
dat, wanneer de Berlijners aan de verduiste
ring gewoon zijn, het normale leven des avonds
zich weer spoedig herstellen zal.
Wat nu de menu's in de restaurants betreft,
deze zijn zooals bekend sterk ingekrompen.
Waar vroeger een lange lijst van gerechten
prijkte, zijn thans slechts enkele spijzen
waaruit men een keuze moet maken. Verder
valt op dat als men des avonds een beetje
laat in een restaurant komt verschillende
gerechten uitverkocht zijn en men zijn toe
vlucht tot het een of ander „Eintopfgericht"
moet nemen. Deze „Eintopfgerichte", waaraan
men alle mogelijke namen gegeven heeft, zijn,
als men een beetje geluk heeft, zeer smakelijk
toebereid en daarbij niet duur. De restaurants i
zijn, niettegenstaande de beperkte gerechten
keuze, zeer druk bezocht en het komt her
haaldelijk voor dat men in groote restaurants,
zooals die van Kempinski in de Lelpzlger-
strasse of van Hotel Excelsior (5000 zitplaat
sen) geruimen tijd moet wachten om een
plaats te kunnen krijgen. Verschillende Ber
lijners schreven dit drukke restaurantbezoek
toe aan het feit dat de week daarop ook in
de restaurants voor verschillende spijzen
distributiekaarten moesten worden afgegeven
terwijl dit tijdens mijn verblijf nog niet noodig
was.
Het beperkte autoverkeer geeft wel een ge
heel ander uiterlijk aan Berlijn dan vroeger,
doch het is voor den voetganger niet
onaangenaam, want zonder veel gevaar kan
lüj thans de zoo drukke étraten als Friedrich-
Peipzigerstrasse of Kurfürstendamm
oversteken. Ook in Berlijn is het rijwiel weer
in eere hersteld en verschülende Berlijners
hebben zich een fiets aangeschaft. Het re
clame-element is ook hier weer actief, want
in de geïllustreerde bladen verschijnen foto's
van bekende filmsterren zooals Willy Blrgel
e.a. gezeten op de fiets!
De stemming in het land.
De stemming onder het publiek is betrek
kelijk verschillend: er zijn er die, niettegen
staande de oorlog met Polen tot een goed
einde is gebracht, zich er toch niet geheel
mede hebben kunnen vereenigen dat voor de
bevrijding van Dantzig enz. een oorlog noodig
was en dat o.a. de zoo snelle „Aufbau" van
Duitschland hierdoor eenigszins onderbroken
werd, anderen, en zij vormen de overgroote
meerderheid, zijn juist van meening dat het
huidige conflict een einde zal worden gemaakt
aan de onbillijkheden en onrechtvaardigheden
van, zooals men dit thans algemeen noemt,
het .Dictaat" van Versailles. Doch in het al
gemeen is er geen „hoera-stemming" onder
het publiek, hoewel de meening overheerscht
dat Duitschland uit den oorlog, ook al wordt
deze naar het Westen overgebracht, als over
winnaar te voorschijn zal komen. Het ver
trouwen in Hitler is onbeperkt en men heeft
zich dan ook ten volle aan hem en zijn ad
viseurs overgegeven. Men weet dat een oorlog
in het Westen tal van offers zal eischen en
dat de ontberingen groot zullen zijn, doch
men is bereid ze te dragen in het volle
vertrouwen, dat de resultaten dit alles weer
zullen goed maken. Men heeft de overtuiging
dat de Führer geen offers zal vragen als ze
niet noodig zijn.
De tot bijna op elk gebied der voedselvoor
ziening, vetten, zeep en andere artikelen door
gevoerde distributie met haar rompslomp
wordt dan ook gelaten aanvaard, al geeft
het den huisvrouwen veel te doen om alles te
kunnen krijgen waarop de distributiekaarten
recht geven.
De terugreis naar Nederland is ongeveer
even omslachtig als de heenreis, hoewel door
vermindering van het aantal „overstap-sta-
tions" wel een eenigszins korteren reisduur
verkregen is. Men kan tenminste in één dag
van Berlijn naar Amsterdam of Den Haag
komen. Het oponthoud aan de grensplaatsen
is echter nog tij droovender dan op de heen
reis. Vooral in Bentheim wordt de controle
zeer streng toegepast. Er wordt geïnformeerd
hoe lang men in Duitschland was, waar men
was, wat men er deed enz., enz. en het komt
herhaaldelijk voor dat men zijn mededeelingen
door bewijzen heeft te staven. Alles geschiedt
echter op de meest correcte en hoffelijke wijze,
doch secuur. Dit is natuurlijk niet te ver
wonderen, wantmen bevindt zich in een
oorlogvoerend land en tegen spionnage wordt
zeer sterk gewaakt. Het ligt voor de hand
dat de genoemde strenge controle weinig er
varen reizigers zenuwachtig maakt, doch
degene, die niets te verbergen heeft, kan
zonder bezwaren de pascontrole tegemoet zien.
Degenen dan ook, die het op een scherpe con
trole aan de grens niet begrepen hebben en
niet voor zaken- of andere dringende doel
einden in Duitschland behoeven te zijn, doen
beter te wachten tot de oorlogstoestand v?m
nu voorbij is.
Nieuwe huisvesting voor
Amsterdam's telefoon.
Kosten zullen ruim twee millioen
bedragen.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
zich Woensdagmiddag vereenigd met een
voordacht van B. en W. tot het bouwen van
een administratiegebouw voor de gemeente
telefooncentrale Noord. Het nieuwe admi
nistratiegebouw zal verrijzen op het terrein
begrensd door de Hobbemakade. Nic. Maes-
straat. en Pieter de Hoochstraat. De kosten
hiervan zijn 1.710.000 gulden, bij welk be
drag zijn inbegrepen de kosten, noodig voor
de iiitbreiding van het gebouw van de tele-
foonccntrade Zuid. dat. grenst aan het terrein
waarop het nieuwe gebouw voor de telefoon
centrale zal verrijzen.
Het nieuwe gebouw voor de telefooncentra
le Noord is ontworpen op de terreinen van het
bestaande administratiegebouw van de ge
meente-telefoon aan de Heerengracht en van
de drie aangrenzende perceelen. De kosten van
dit project bedragen 425.000 gulden, waarbij
inbegrepen de kosten van het gebouw van dc
telefooncentrale Centrum, dat zich reeds in
dit complex bevindt.
Britsche verontschuldigingen voor
schending der neutraliteit in
Indië.
De regeeringspersdienst meldt:
Van den Nederlandschen consul-generaa:
te Singapore is bericht ontvangen dat de
commodore der Britsche marine in Malaya
hem namens de Britsche marine-autoriteiten
verontschuldigingen is komen aanbieden
voor het feit, dat in den ochtend van 16
December j.l. ter hoogte van Padang, op de
Westkust van Sumatra, een vliegtuig van hei
Britsche oorlogsschip ..Cornwall" zich wegens
minder goed zicht onopzettelijk te ver naai
de kust heeft begeven en te laat bemerkt
heeft dat het zich boven de Nederlandsch-
Indische territoriale wateren bevond.
DE STRAATVERLICHTING IN DE
THOMSONLAAN VERBETERD.
De straatverlichting in de Thomsonlaan is,
zooals we onlangs meldden, voor het bestuur
van de vereeniging „Haarlem-Zuid-West" aan
leiding geweest de aandacht van het gemeente
bestuur daarop te vestigen. In het op het
adres, waarbij verbetering van den bestaanden
toestand gevraagd werd. door het gemeente
bestuur gegeven antwoord werd toegezegd dat
deze verbetering ter hand zou worden ge
nomen. zoodra "dit mogelijk was.
Thans is dit een feit geworden. Aan weers
zijden van de Thomsonlaan zijn moderne gas
lantaarns aangebracht, waardoor de straat
voortaan helder verlicht wordt.
De „Marnix" begint de nieuwe
uitreis te Lissabon.
De N.V. Stoomvaart Maatschappij „Neder
land" deelt mede, dat zij voornemens is het
thans thuisvarende m.s. „Marnix van St. Alde-
gonde" niet naar Amsterdam te laten komen,
doch haar thuisreis te laten eindigen in Lissabon.
Van Lissabon af zal de nieuwe uitreis begim
nen. De daarvoor geboekte passagers zullen naar
Lissabon vervoerd worden met het s.s. „J.
Coen".
De reden van het feit, dat voor de „Marnix
van St. Aldegonde" Lissabon als eindhaven is
aangewezen, is gelegen in de omstandigheid,
dat men van de zijde van de Stoomvaart Mij.
Nederland vreest, dat de Engelsche marine
autoriteiten dit schip te lang zullen vasthouden
in de Downs.
Men wil de kans hierop niet loopen, ook om
dat het niet uitgesloten is, dat binnen afzien-
baren tijd de „Marnix van St. Aldegonde" voor
namelijk voor vrachtvervoer, waarvoor scheeps-
ruimte te kort is, zal worden gebruikt,
In scheepvaartkringen is reeds het vermoe
den geuit, dat men de „Marnix van St. Alde
gonde" niet naar Amsterdam wil laten door
varen met het oog op het mijnen- en duik
bootengevaar, waaraan men dit kostbare,
moderne schip niet wenscht bloot te stellen. Uit
den aard der zaak is ook deze gedachtengang
niet geheel vreemd aan het genomen besluit.
Maar de voornaamste overweging is dit in geen
geval geweest.
Dit blijkt ti-ouwens ook uit het feit, dat het
m.s. „Christiaan Huygens", hetwelk zoo juist
uit Batavia is vertrokken en dat men toch even
zeer kan rekenen tot de moderne schepen te
behooren, niet zijn eindhaven in Lissabon zal
vinden doch in ieder geval door zal varen naar
Amsterdam. Een beslissing in deze zaak is reeds
genomen.
Verduisteringsproef in Amster
dam's liaven slaagde goed.
In het Amsterdamsche havengebied is Woens
dagavond tusschen acht en tien uur een zeer
goed geslaagde verduisteringsproef gehouden.
Het bewijs werd geleverd, dat de talrijke hulp
diensten in de hoofdstad ook op het water
voortreffelijk zijn georganiseerd en dat zij voor
de hun gestelde taak zijn berekend. De duister
nis, die er op en langs het breede IJ en in de
onderscheidene havens heerschte, had dieper
kunnen zijn, wanneer de proef zich tevens had
uitgestrekt over de aangrenzende stadsgedeel
ten. Dit was evenwel niet het geval, zoodat de
straatverlichting te noorden en ten zuiden
van het IJ, alsmede de verlichting op een aantal
fabrieksterreinen oriëntatie nog mogelijk
maakten. Zou de proef zich ook hebben uitge
strekt tot bovenbedoelde stadsgedeelten, dan
was het dezen avond volslagen donker geweest
op het water.
UITVOER VAN HARING NAAR DE VER.
STATEN EN CANADA.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen, is
de stichting Amca (ter bevordering van den
export van haring naar de Vereenigde Sta
ten van Amerika en Canada), Stationsweg
147 te 's-Gravenhage wederom aangewezen
als organisatie, welke voor den uitvoer van
haring naar de Vereenigde Staten van Ame
rika en Canada uitvoercertificaten kan afge
ven.
Met ingang van 6 October a.s. zal de uitvoer
van haring naar genoemde landen zonder een
dergelijk certificaat niet zijn toegestaan.
Het uitvoermonopolie van de Nederland-
sche visscherijcentrale blijft gewoon gehand
haafd, zoodat voor den uitvoer, voor zoover
deze kan worden toegestaan, ook de gebrui
kelijke machtigingen tot uitvoer zijn ver-
eischt
MILITAIRE TAPTOE OP VRIJDAG
AVOND.
Vrijdagavond as. zal door de Harmonie
Crescendo een groote militaire taptoe worden
gehouden met medewerking van een groot
aantal tamboers en hoornblazers uit het gar
nizoen Haarlem.
Te 8.45 uur wordt agemarcheerd van de
Dreef naar de Groote Markt. Te 9 uur tap
toe.
Programma:
1, Roffel tamboers. 2. Taptoe Infanterie
3. Wilhelmus. 4. Taptoe tamboers. 5. Valerius
Gedenkklank. 6. Taptoe Cavalerie. 7. Koraal.
8. Marschen der tamboers, gevolgd door de
feestmarsch. 9. Defileermarsch „Turf in je
ransel". 10. Taptoe Artillerie. 11. Vredes-
klaroenen. Marsch. 12. Oranjeliederen Marsch.
13. Wilhelmus.
De leiding der tamboers berust bij den
sergeant-tamboer Wissing.
Dieren en het oorlogsgevaar.
Geen vrees voor voedsel-tekort
In de Telegraaf lezen wij de mededeeling
dat in ons land sedert de oorlogsverklaring
honderden huisdieren (voornamelijk honden>
zijn afgemaakt, omdat de eigenaars blijkbaar
bang waren, dat er in dagen van oorlog geen
eten voor deze dieren zal zijn.
Wij kunnen gelukkig verzekeren
dat te Haarlem de hondenbezitters
minder zenuwachtig zijn. Ons werd
verklaard dat er in dezen t-ijd in onze
omgeving niet meer huisdieren wor
den afgemaakt dan in normalen
tijden.
Er is trouwens ook geen reden voor die on
gerustheid Als er een distributie-regeling
voor het menschelljk voedsel komt. worden
<*r ook maatregelen genomen om hondenvoer
beschikbaar te stellen. Dat is ln den oorlog
19141918 ook gebeurd, toen werd er name
lijk meel, waardoor ossenbloed gemengd was.
gebakken en voor bezitters van honden ver
krijgbaar gesteld.
Laat de honden dus leven!
GEEN VOORANG VERLEEND.
Woensdagmiddag omstreeks half drie is op
den hoek Kleine' Houtweg—Twijnderslaan
'n zestien-jarige fietser door een vrachtauto
aangereden. De fletser kwam In snellen vaart
de Twijnderslaan uit en verleende geen voor
rang aan de vrachtauto, die in de richtine
Heemstede reed. De jongen reed tegen den
••echter koplamp van den vrachtwagen op en
viel bewusteloos op den grond. Na door D
*e zijn geholpen is hij naar de Maria Stichtin?
overgebracht waar hij ter observatie werd
opgenomen. Zijn toestand is niet ernstig. Den
autobestuurder treft geen schuld.
Instituut voor Arbeiders-
ontwikkeling.
Schema voor het winterwerk.
Wij ontvingen een schema van het winter
werk van het Instituut voor Arbeidersont
wikkeling (afd. Haarlem).
Bij voldoende deelneming worden de vol
gende clubs georganiseerd: Esperantocursus,
Eerste Hu'.p bij Ongelukken, Volksdanscursus.
Muzïekclubje.
Er zal een schriftelijke cursus worden ge
geven over ..De grondslagen van het Demo
cratisch Socialisme.
Evenals verleden jaar zal ook dezen winter
een seriecursus georganiseerd worden, waar
schijnlijk onder leiding van den heer van
Ray uit Amsterdam, over ,De aarde en de
andere planeten".
Indien tot overeenstemming kan worden
gekomen met de directie van het Frans
Halstfyeater, zullen op eenige Zondagmorgens
filmbijeenkomsten georganiseerd worden.
Dr. Garmt Stuiveling komt waarschijnlijk
op Zondag 19 November een lezing houden
over een nader bekend te maken onderwerp
Er is aan den heer B. W. Schaper gevraagd
in twee avonden te behandelen: Vergelij
kingen 1914—1939.
Jan P. Strijbos spreekt op 17 October bij
lichtbeelden over zijn beroemden tocht „Langs
de kusten van Spitsbergen".
Openingsavond.
Op Zondag 15 October wordt de openings
avond gegeven in Hotel „De Leeuwerik" met
Jan Musch en Polien Numan ln voordracht
en tooneelspel. Opgevoerd wordt o.a. „De be
graven kandelaar", naar den bekenden roman
van Stefan Zweig.
In overleg met de Plaatselijke commissie
voor Ontwikkeling en Ontspanning voor Mi
litairen, hebben gemobiliseerden op alle bij
eenkomsten toegang tegen betaling van een
zeer gering bedrag, met uitzondering van de
filmvoorstellingen en de openingsbijeen
komst.
De Arbeiders-avondvakschool geeft dezen
winter weer gelegenheid, onderricht te ont
vangen in de vakken Nederlandsch, rekenen
en sociale kennis (aardrijkskunde en Staats
inrichting).
Het onderwijs aan de plaatselijke kader-
school is er op gericht, functionarissen en
toekomstige functionarissen in de S.D.A.P.
voldoende kennis bij te brengen, om hun
functie naar behooren te vervullen. Er wordt
les gegeven in economie, staatsinrichting,
geschiedenis, boekhouden en Nederlandsch.
Het Natuiurvriendenwerk.
Het Natuurvriendenwerk omvat het vol
gende:
Zondag 15 October: Ochtendwandeling
richting Leiduin: Leider Joop Nijssen.
Zondag 22 October: DagtoQht naar Paas-
duin. Leider Teun Stouten.
Zondag 29 October: Dagwandeling in de
Waterleidingduinen. Leider An. v. d. Horst.
45 November: Weekeind Natuurvrienden
huis „Over Holland". Leider: Toon Bink.
Zondag 12 November: Avondwandeling
Zeeweg. Leidster: Ali Schoemaker.
MUZIEK IN DE JACOBIJNESTRAAT
In verband met een herdenkingsavond van de
Apostolische Kerk zal de muziekuitvoering van
de Haarlemsche Harmonie niet Vrijdag maar
Maandagavond a.s. van 810 uur plaats vinden,
WISSELKOERSEN.
Londen 7.60
Berlijn 75.
Parijs 4.3014
Brussel 31.52
Zwitserland 42.20
New-York 1.87 13/16
Amsterdam, 10.15 uur.
DEEL DER BEMANNING VAN DE „BREMEN"
NAAR DUITSCHLAND?
MOSKOU, 5 October. Zeshonderd leden van
de bemanning van de „Bremen" hebben Moer-
mansk verlaten om zich naar hun vaderland te
begeven, aldus verluidt in diplomatieke krin
gen. (United Press).
De Amerikaansche neutraliteits-
wet.
Voor- en tegenstanders van de opheffing
van het wapenembargo aan het woord.
Bij den aanvang van den tweeden dag der
debatten in den Amerikaanschen Senaat over
het neutraliteitsontwerp heeft senator Connally
het woord gevoerd. Hij verklaarde, dat Duitsch
land spoedig zou beginnen met het tot zinken
brengen van Amerikaansche koopvaardijsche
pen, tenzij het embargo op wapens werd inge
trokken en de Amerikaansche scheepvaart
werd beperkt. Schepen der Vereenigde Staten
waren aangevallen of tot zinken gebracht door
Duitschland, voordat Amerika ging deelnemen
aan den wereldoorlog.
Hij voegde hieraan toe: Wat Duitschland in
den wereldoorlog deed. zal het ook in dezen oor
log doen. De onbeperkte duikbootoorlog tegen
alle neutrale koopvaardij is reeds begonnen.
Voortgaande zeide Connally: De Vereenigde
Staten werden den wereldoorlog ingesleept niet
door den verkoop van wapens, maar door den
verkoop van algemeene vrachtgoederen, welke
Amerikaansche schepen vervoerden. Op gelijke
wijze brengt de bestaande wet een voortduren
de bedreiging mede. dat de Vereenigde Staten
:n den oorlog zullen worden gestort door het
tot zinken brengen van Amerikaansche schepen
en Amerikaansche ladingen.
De volgende spreker, Senator Vandenburg,
verklaarde, dat een opheffing van het embargo
zou zijn ,en opzettelijk onneutrale daad, welke
maar al te gemakkelijk een voorlooper zou kun
nen zijn van andere daden, wanneer de ge
woonte eenmaal begint".
Spreker zeide dat het wapenembargo het
symbool was geworden der Amerikaansche neu-
trliteit en een opheffing zou door de wereld
opgenomen worden als een aanduiding, dat
Amerika partij kiest.
Spreker waarschuwde zijn hoorders, dat de
Vereenigde Staten wellicht zouden beginnen
met „het plan van contante betaling en vervoer
in eigen schepen", de volgende stap echter zou
zijn „crediet vervoer in eigen schepen" en dan
.leeningen en vervoer in eigen schepen".
Senator Edwin Johnson diende een
resolutie in, waarin president Roose
velt verzocht wordt zich aan te sluiten
bij andere neutralen om aan te drin
gen op een onmiddellijken wapenstil
stand in Europa.
Publiciteit
door BAS VAN DEILEN
rofessor Beverbont, de beroemde oudheid
kundige, was het type van een eenzelvig
kamergeleerde. Buiten zijn wereldver
maarde museum van fossielen bestond
er voor den grijzen vrijgezel ongeveer niets ter
wereld, dat hem veel belangstelling inboezemde.
In hooge mate verstrooid en slordig als hij was,
liet de professor zich vooral weinig aan z'n klee
ding gelegen liggen, en hij had de gewoonte z'n
costuums zóó lang af te dragen, tot z'n oude huis
houdster door list of geweld er in slaagde den
kleermaker in de studeerkamer van den profes
sor binnen te smokkelen.
Toen de groote geleerde dan ook tijdens een
treinreis bij het naar buiten kijken het ongeluk
had, dat zijn hoed afwoei, voelde hij zich vol
strekt niet wanhopig, en dacht er zelfs niet aan
voor zoo'n wissewasje aan de noodrem te trek
ken. Hij berustte met filosofische kalmte in z'n
tegenslag, en vond bij zichzelf, dat de meneer,
die als eenige mede-passagier tegenover hem zat,
wel wat erg overdreven was in z'n betuigingen
van medegevoel.
En als dat nu nog maar alles was geweest
maar de meneer in kwestie ontpopte zich ten
slotte als expert op het gebied van hoeden, al-
leenv?rregen\voordiger van de wereldbekende
„Bortpapiro"-hoeden. Omdat hij een zakenreis
maakte, had hij een tiental verschillende model
len van het unïverseele merk in z'n koffer, en
hij znu het zich tot een eer rekenen, wanneer
professor Beverbont van hem een Bortpapiro-
hoed zou willen accepteeren, zonder eenige ver
goeding natuurlijk, louter om te voorkomen, dat
de professor kou zou vatten.
Met z'n gedachten feitelijk alweer bij het con
gres, waar hij dien dag een inleiding zou houden,
luisterde de professor maar half, en stemde ten
slotte met een afwezig gezicht toe in het voorstel.
In een ommezien had de Bortpapiro-man een
passenden hoed voor hem gevonden en hij toon
de zich zoo overdreven erkentelijk voor de paar
woorden van dank die de professor tot hem
richtte, dat ieder ander dan de verstrooide ge
leerde argwaan zou hebben opgevat.
Na een paar weken, was de professor het heele
geval al weer totaal vergeten, en toen hij in de
collegezalen, en overal, waar hij zich nog meer
vertoonde, een zekeré spanning waarnam bij
zijn verschijnen, zou hij wel in de laatste plaats
gedacht hebben aan de mogelijkheid, dat zijn
gratis-hoofddeksel daarvan de oorzaak kon zijn.
Maar toen het gefluister en gegichel, vooral
van de meisjes-studenten, niet wilde ophouden,
begon hij er op zekeren dag genoeg van te krij
gen, te meer omdat hij zeker wist, ditmaal niet
zijn boord of das te hebben vergeten, iets wat
hem op andere dagen nog wel eens overkwam.
Dienzelfden avond kwam de wreede ontgooche
ling. Professor Beverbont sloeg het avondblad
op, en toen hij tot de advertentie-kolommen ge
naderd was, staarde hij plotseling op z'n eigen
portret, geflankeerd door een reusachtige adver
tentie voor de „Bortpapiro"-hoeden
Het was een vlot-geschreven en smakelijk-op-
gedischte tekst, onderdeel van een serie: „Be
roemde mannen, die „Bortpapiro" dragen". De
handige meneer uit den trein had kans gezien in
den vorm van een interview met den grooten ge
leerde diens speciale voorkeur voor het Bort-
papiro-merk in het licht te stellen, zonder ove
rigens met een enkel woord te vermelden, wat
de aanleiding was, dat de professor zich een der-
gelijken hoed had laten aanmelden.Nu begreep de
geleerde, wat dat gegichel van z'n studenten
te beteekenen had, en hij richtte een veront
waardigden brief tot den Bortpapiro-man. Maar
deze, dolgelukkig met zijn prachtreclame, die
den naam Bortpapiro op ieders lippen bracht,
hield zich van den domme, en toonde zich zelfs
gegriefd, dat de professor zoo weinig een ge
schenk op prijs wist te stellen.
De Bortpapiro-hoeden werden een obsessie
voor professor Beverbont. Hij had z'n eigen
exemplaar al lang in den vuilnisbak gesmeten,
maar de kranten bleven met tergende regelmaat
zijn portret afdrukken in hun advertentie-ko
lommen, afgewisseld door de konterfeitsels van
café-chantanthelden en bokskampioenen: over
weldigende lichtreclames met de woordcombina
tie „Beverbont-Bortpapiro" vlamden 's avonds
fel op tegen de gevels langs de groote boulevards
luidspreker-auto's bralden schor zijn naam uit,
voorafgegaan door het laatste modedeuntje, en
alweer gevolgd door de onvermijdelijke aanprij-
zin van de fatale hoeden, en in honderden bios
copen werd avond aan avond het publiek zóó met
de combinatie van de twee namen vertrouwd ge
maakt, dat langzamerhand de wetenschappelijke
wereld tot de overtuiging kwam, dat die oude
Beverbont met z'n Amerikaansche reclame-me
thoden wel voor z'n vak verloren zou zijn.
Maar toen niets hielp om de Bortpapiro-la-
wine tot staan te brengen, berustte professor
Beverbont in zijn noodlot, en bedacht, dat de
aardigheid er wel gauw zou afgaan. Getroost door
die gedachte, hield hij zich kalm bij alle sar
castische vragen naar z'n optreden als business
man, en diende alle spotlustigen moedig van
repliek.
Todat hij op een avond, na een lezing van een
buitenlandschen collega te hebben aangehoord,
met dezen op een café-terras een kop koffie ging
drinken. Na de beide heeren een kwartiertje te
hebben gadegeslagen, kwam een bijzonder ele
gant gekleed jongmensch op hun tafeltje toe, en
roeg beleefd professor Bever-bont een oogen
blikje te mogen storen.
Belangstellend luisterde de geleerde naar den
jongeman, maar wat hij hoorde, was van dien
aard, dat het alles overtrof wat de professor in
de laatste weken te verduren had gehad. Het
jongmensch dan zei: „Vermoedelijk kent U me
wel; m'n naam is Charles Partout. ik ben
de jeune-premier van het Metropole-Theater.
Tk zou U dezer dagen graag eens komen opzoe
ken, om te zien of U en ik samen niet iets tegen
de Bortpapiro-fabrïeken kunnen beginnen. Ik
weet natuurlijk niet op welke condities U voor
die lui werkt, maar wat mij betreft, ik vind een
provisie van een achtste procent van den omzet
niet in overeenstemming met de geweldige publi
citeit, die wij dan toch maar voor hen maken!
Wij zijn in zekeren zin collega's, en daarom....
nietwaar professor, vind U zelf ook niet?
Tot z'n grenzenlooze verbijstering zag de Duit
sche geleerde, die rustig was blijven wachten,
toen opeens, hoe z'n grijze collega als een wild
geworden tijger naar voren sprong, en den niets
vermoedenden acteur een uppercut gaf, die tech
nisch misschien niet onberispelijk was, maar
overigens het gewenschte effect sorteerde.
De groote oudheidkundige onderging een
kwartier later de sensatie, door een slungeligen
adjunct-inspecteur van politie ondervraagd te
worden, of hij misschien te veel gedronken
had
Nadruk verboden. Auteurssrecht voorbehouden)
DR. SAHM OVERLEDEN.
Op 63-jarigen leeftijd is overleden dr. Hein-
rich Sahm, Duitsch gezant te Oslo en oud-
burgemeester van Berlijn.
