Haarlems Dagblad
tngelcuid fuiüteüqj
Distributie
oom Qiaatscheepsche miCUaue actie.
Zal de blokkade de overwinning brengen?
Duitsch detachement
teruggeslagen.
Mgr. Tiso president
van Slowakije
Finsche delegatie terug
in Helsinki.
Kunstijs.
van suiker.
K. L. M.-toestellen
naar Napels.
Het Belangrijkste
57e Jaargang No. 17287
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groots
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Dtrndrrda» 26 October 1935*
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
0.15. Groentjes zie rubriek.
De Franschen melden:
De kwestie dei voedsel-
vooxzien'uiq.
Onze Londensche correspondent schrijft:
,,'t Is een rare oorlog waarin wij gewikkeld
zijn", vertellen de Britten elkaar. Dat is het
inderdaad tot nu toe. De Duitsche verkenners
en aanvallers, die de noordelijke kusten hier na
deren, vliegen nu zoo hoog dat er weinig verkend
en weinig aangevallen kan werden. Zij hebben
zooveel ontzag voor de projectielen van het lucht
doelgeschut dat zij er meestal boven blijven. Dat
gebeurde ook in de ontmoetingen tusschen Brit-
sche schepen en Duitsche vliegers in de Noord
zee. Voor de matrozen vielen de bommen niet
ver van den horizon. Dat kan ook haast niet
anders, daar ze van groote hoogte werden uit
geworpen. De Britten hebben in de eerste dagen
met veel durf den vijand bij Cuxhaven en Helgo
land aangetast. Maar zulke expedities, blijkbaar
uiterst gewaagd, zijn niet herhaald.
Er is ook door de geallieerden geen poging ge
daan de concentraties van Duitsche troepen
achter den Westwall van de lucht uit te besto
ken, hoewel zij het terrein daar, na de reeksen
verkenningsvluchten, door en door moeten ken
nen. Met uitzondering van het weik der Duit
sche duikbooten, die althans twee belangrijke
schepen van de Britsc-he vloot tot zinken hebben
gebracht met een aanzienlijk deel van de beman
ning, hebben zich geen oorlogsfeiten van be-
teekenis voorgedaan, niet te land, niet ter zee,
niet in de lucht.
Het is nu wel duidelijk geworden dat men,
zeker aan dezen kant, blijft aarzelen groote mi
litair-strategische ondernemingen te beginnen.
Men hoort verschillend oordeelen over de voor
nemens van de tegenpartij. Het meest wordt ge
oordeeld dat deze niet veel langer stil of be
trekkelijk stil kan blijven zitten. Als dat zoo is
dan zal „de rare oorlog" binnenkort de welbe
kende worden, met al zijn woede, verschrikking
en vruchtelooze opoffering. Ook hier wordt vurig
gehoopt dat het niet zoo ver zal komen en dat
de diplomatieke, politieke en economische oorlog,
dien wij tot heden vooral hebben gehad, de be
slissing, de hier gewenschte beslissing, zal kun
nen brengen.
Als van ouds zal de blokkade de overwinning
brengen, zegt men of hoopt men hier. De oorlogs-
opzet in groote lijnen schijnt daarop ontworpen
te zijn. De Engelsche troepen zijn aan het front
om te helpen voorkomen dat de tegenstander
daar doorbreekt als hij dat met al zijn macht
wil beproeven. De zee- en luchtmacht worden
gebruikt om de doeltreffendheid van de blokkade
te waarborgen. Ze bestrijden de macht, die
Duitschland ter zee kan ontwikkelen door te
beproeven de duikbooten uit te roeien en de
Duitsche vlootbases en oorlogsschepen onschade-
lijk te maken, opdat er van geen contra-blok-
kade van beteekenis sprake zal kunnen zijn.
In de benoeming van een minister voor de
Scheepvaart en van een economische commis
sie voor den Kanselier van de Schatkist en met
een raadsman van het gezag van Lord Stamp
ziet men het streven het binnenlandsch econo
mische front zoo sterk mogelijk te maken. Er is
ernstig verzet gerezen tegen het feit, dat een
beminnelijk conservatief politicus, die niets van
de scheepvaart weet, het officieel administratief
hoofd is geworden van dat bedrijf. Het verzet is
ten deele politiek, maar het bewijst ook dat men
terdege het hooge belang van de scheepvaart als
factor in de oorlogvoering beseft.
Ook de economische commissie, als orgaan
van de beste oorlogssorganisatie van de econo
mische middelen en het economisch leven, vindt
men voor het vitale belang van de zaak ontoerei
kend. De zaak is dat het parlement zoo'n com
missie niet aan den tand kan voelen. Het wil een
minister een man van erkende kwaliteiten en
bevoegdheid die voor de economische verde
diging en voor de economische oorlogvoering (dat
deel dat het juiste midden moet bepalen tus
schen consumptie in het land en export naar
het buitenland) verantwoordelijk is tegenover
de volksvertegenwoordigers.
Er is hier al wat ongerustheid gerezen over
de voedselkwestie en omdat het gevoelen, dat
de voedselpositie waarschijnlijk zal aanwijzen
aan welken kant de oorlog gewonnen wordt,
ruim verbreid is wordt er scherp gelet op symp
tomen die op schaarschte zouden kunnen dui
den.
Doet dat. vraagt men elkaar, de snelle ver
hooging der voedselprijzen met gemiddeld 9
percent? Er is een ministerie voor Voeding in
gesteld, welks eerste taak uiteraard is te voor
komen dat er tekorten ontstaan. De aankoop
uit het buitenland is in zijn handen. Het con
troleert de binnenlandsche voorraden en re
gelt de distributie door den normalen groot-
Nieuwe instructies voor de
onderhandelingen met Moskou.
HELSINKI, 26 October. (Retuer-AN.P.)
De geheele Finsche delegatie is vanochtend
Uit Moskou te Helsinki aangekomen.
Verwacht wordt, dat zij zal terugkeeren na
nieuwe instructies dere regeering te hebben
ontvangen.
In een interview met vertegenwoordigers van
de Scandinavische pers heeft de Finsche minister
van Buitenlandsche Zaken o.m. gezegd: „Finland
zal krachtig de politiek van de Noordsche neutra
liteit voeren. De Finsche regeering houdt dagelijks
contact met de Scandinavische regeeringen".
Erkko verklaarde dat het non-agressiepact tus
schen Sovjet-Rusland en Finland, dat in 1932 was
gesloten, geldig is voor welke gebeurtenis ook.
Wanneer de goede wil slechts van beide kanten
komt, zullen de loopende ondex-handelingen bevre
digende resultaten kunnen opleveren.
en klein handel. De prijsstijging van de meeste
verbruikswaar heeft verklaarbare oorzaken, die
alsnog geen bijzondere redenen tot ongerust
heid geven. Zeeverbindingen, korte en lange,
zijn aanmerkelijk vertraagd en moeten veel
aanvoer hebben opgehouden.
De visch, die uit de zee moet komen, is bijna
onbetaalbaar geworden voor de menschen met
lage loonen. De scherpe verhooging van den
suikerprijs wijt men voor een groot deel aan
hamsteren. Denemarken heeft weken lang geen
spek kunnen aanvoeren.
De overtuiging is hier algemeen dat de ver
hooging van de kosten van levensonderhoud,
die uit dit alles is voortgekomen niet veel verder
mag gaan en dat de oorzaken er van uit den
weg moeten worden geruimd. De loonen van
bijna 2.000.000 werklieden ondergaan bij con
tract automatisch verhooging met de verhooging
van de levenskosten. Daarnaast staan 10.000.000
loontrekkenden, die hun bestaansvoet verkleind
zien door de prijsverhoogingen en die spoedig
zullen gaan ageeren voor hooger loon. Dat alles
zou kunnen leiden tot ontwrichting van het
systeem der industrieele productie en zijn finan-
cieelen opzet.
Het is nog niet zoo ver en met rantsoe
neering waar noodig, met uitbreiding van de
binnenlandsche productie van voedingsmiddelen
(waar men hard mee bezig is) en met drastische
maatregelen tegen hen, die op oorlogswinst uit
zijn, zal het oordeelt men hier niet zoo ver
behoeven te komen.
De Lloyd doet Marseille niet
meer aan.
Booten zullen thans Napels aandoen.
ROTTERDAM, 26 October. De Rotterdam-
sche Lloyd bericht dat de schepen, welke via
het Suez-kanaal naar en van Indië komen niet
Marseille noch Napels zullen aandoen.
CEr worden onderhandelingeA
gevoerd, om de kunstijsbaan in
de hoofdstad binnenkort weer te
kunnen openstellen.)
't Kunstijs is alreeds gebroken,
La de hoofdstad wordt besproken,
Of dit jaar de kunstijsbaan,
Voor gebruik zal openstaan.
Als de vraag komt aan de orde,
Of de winter koud zal worden,
Dan voorspelt men weliswaar,
Zooals trouwens ieder jaar,
Dat de vorst streng zal regeeren,
Maar dat kan men niet riskeeren,
Daar dit vaak reeds, zacht gezegd.
Door de feiten is weerlegd.
Ik hoop wel dat dezer dagen,
D'onderhandelingen slagen.
En dat dus de kunstijsbaan
Binnenkort zal opengaan.
Meer dan ooit in deze tijden
Is de kunst van schaatsenrijden.
Een bijzonder nuttig ding
Voor den aardschen sterveling.
Vaardig op glad ijs bewegen,
Wordt door oefening verkregen.
En in elk geval is 't goed,
Dat de mensch wat moeite doet,
Om er zich voor te vrijwaren,
Dat hij tusschen de gevaren
Van dit zorgenvol bestaan,
Een te gekke schaats zou slaan.
P. GASUS.
PARIJS, 26 October (Havas) Het le-
gerbericht van den ochtend van den 26sten
October luidt: „Een kalme nacht aan het
geheele front. Slecht weer".
Het legerbericht van Maandagavond had
den volgenden inhoud:
„Gedurende den dag hebben onze verken-
ningsafdeelingen en die van den vijand een
zekere activiteit getoond. In het gebied,
grenzende aan de Moezel werd een Duitsch
detachement teruggeslagen."
Maandag en Dinsdag zoo zegt Havas heb
ben de Duitsche troepen gepoogd zich meester
te maken van een klein dorp bij het bosch van
Warndt. De heftige tegenstand van de Fran-
sche troepen heeft hen evenwel afgeschrikt en
Woensdag hebben zij in dezen sector geen actie
ontplooid. Gisteren was de krachtigste actie
van de Duitsche troepen langs de Moezel, zij
zonden een verkenningsafdeeling naar de Fran-
sche linies voor het grensdorp Apach aan de
monding van een lang en diep ravijn, dat in de
richting Oost-west loopt, loodrecht op de
Moezel. Dit detachement werd door het automa
tisch vuur van de Franschen gemakkelijk te
ruggeworpen.
Aan de rest van het front was de activiteit
ongewijzigd. De tegenstanders tasten wederkee-
rig naar elkaar's linies met verkenningsafdee-
lingen en kleine patrouilles, de Duitschers po
gen zooveel mogelijk inlichtingen te krijgen en
de Fransche troepen onderhouden het con
tact zooveel mogelijk, teneinde gewaarschuwd
te worden bij iedere wijziging binnen de Duit
sche linies en vooral op de hoogte te worden
gesteld, wanneer nieuwe Duitsche troepen aan
het front komen.
Feller actie tegen Engeland ter zee
en in de lucht?
BERLIJN, 25 October. Hedenmorgen
heeft Hitier een aantal generaals ontvangen,
o.a. Keitel en Von Brauchitsch, waarmede hij
een lang onderhoud had.
Alhoewel men in goedingelichte kringen ver
klaart dat dergelijke conferenties sedert het
uitbreken van den oorlog niets bijzonders zijn,
wordt er toch verband gelegd met de rede van
von Ribbentrop.
Niettegenstaande de meening, die in het bui
tenland werd gehoord dat Von Ribbentrop's
uitingen mogelijk het voorspel zouden zijn van
een Duitsch offensief, wordt in goed ingelichte
kringen verklaard dat het niet zeer waarschijn
lijk is dat een actie aan het Fransche front
doorgevoerd zal worden.
Integendeel hier verklaarde men dat de
conferentie van Woensdag waarschijnlijk
verband houdt met voorbereidselen voor een
grootere activiteit in de lucht en ter zee te
gen Engeland.
(United Press).
Het Duitsche legerbericht.
BERLIJN 26 October (D. N. B.) Het opperbe
vel van de weermacht maakt bekend: „De vijand
heeft gisteren getracht de twaalf kilometer ten
westen van Völklingen dicht aan de grens gelegen
hoogte, welke onze troepen den vorigen dag ge
nomen hadden, terug te winnen. Zijn aanval, ter
sterkte van een bataljon, bleef nog op Fransch
terrein in ons artillerie- en machinegeweervuur'
liggen. Overigens vallen er geen noemenswaardige
gevechtshandelingen te vermelden."
„City of Flint" blijft voorloopig in
Moermansk.
Interneering der Duitsche bemanning
opgeheven.
Volgens een bericht uit Moermansk is de inter
neering der Duitsche bemanning van de „City of
Flint" door de vlootautoriteiten van Moermansk ge
annuleerd, aangezien is vastgesteld, dat het schip
naar de haven is gebracht voor herstel van machi
nes. Voorloopig blijft het stoomschip in Moermansk
ten behoeve van een nauwkeurige vaststelling van
de samenstelling der lading.
Mgr. Tiso.
BRATISLAVA, 26 October:
Het Slowaakselie parlement heeft met al-
gemeene stemmen mgr. dr. Tiso tot president
der Slowaaksehe republiek gekozen. (United
Press.)
Ontslag van den burgemeester van
Ootmarsum gehandhaafd.
UTRECHT, 26 October. Hedenmorgen deed
de centrale raad van beroep te Utrecht uitspraak
in de zaak van jhr. E. L. M. Th. von Bönning-
hausen, die in het begin van dit jaar werd ont
slagen als burgemeester van de gemeente Oot
marsum, als gevolg van klachten, welke werden
ingediend naar aanleiding van zijn uitlatingen
in een vergadering van het college van B. en
W. en op een jachtpartij te Oldenzaal.
Hierbij zou de burgemeester zoodanig van zijn
pro-Duitsche gezindheid hebben blijk gegeven,
dat men kon spreken van een niet-vaderlands
lievende houding in strijd met het nationaal
belang.
Door den centralen raad van beroep werd
hedenmorgen het door jhr. Von Bönninghausen
ingestelde beroep ongegrond verklaard.
Opereert de „Deutschland" nabij
New-Foundland?
Duitsche slagschip zou de „Stoncgate" en de
„Laurens W. Hansen" tot zinken hebben
gebracht.
Volgens het Zweedsche blad „Afterposten"
moet het Duitsche slagschip „Deutschland"
zoowel voor de torpedeering van het
Engelsche schip „Stonegate" als voor het tot
zinken brengen van het Noorsche schip
Laurens W. Hansen", metende 1900 ton,
aansprakelijk worden gesteld. De bemanning
van laatstgenoemd vaartuig werd door een
ander Noorsch schip gered. Het blad voegt
hieraan toe, dat de „Deutschland" in den
Atlantischen Oceaan ten Oosten en Zuiden
van New-Foundland heeft geopereerd.
Nog een Engelsch schip
tot zinken gebracht.
Uit Gibraltar meldt Havas dat het Engelsche
stoomschip „Tafna", vermoedelijk door een
Duitsche duikboot, tot zinken is gebracht. Het
schip is op ongeveer 80 mijl ten westen van de
straat van Gibraltar gezonken.
Naar vernomen wordt zijn 31 van de 35 op
varenden gered.
Naar Reutor meldt zijn bij den ondergang van
de „Clan Chisholm" niet zooveel menschenlevens
verloren gegaan als aanvankelijk gevreesd werd.
Men verneemt thans dat 60 inlandsche en 18
Europeesche opvarenden gered zijn. Over onge
veer 20 leden der bemanning heeft men geen in
lichtingen.
Het woord is aan
Arthur Schnitzler:
Hoe vaak houden wij dat
gene voor onverzoenlijkheid
van meeningen, dat niets
anders is dan verschil in
temperament.
De minister van economische zaken maakt
bekend dat voor het tijdvak van Maandag 30
October a.s. tot en met Maandag 20 November
a.s. tegen afgifte van een nader aan tc wijzen
bon der rijksdistributiekaart 1 K.G. suiker be
schikbaar wordt gesteld.
Sir Kingsley Wood óver het geven
van luchtalarm.
De Britsche minister van luchtvaart. Sir
Kingsley Wood, heeft gisteren in 't Lagerhuis
medegedeeld dat het bevel tot het geven van
luchtalarm wordt gegeven door den officier van
de luchtmacht, die het bevel voert in een district.
Er zijn twee mogelijkheden; een is het alarm te
geven in elk district, waarover naderende vlieg
tuigen kunnen vliegen en in ieder geval. De an
dere methode is alleen luchtalarm te geven, wan
neer de commandeerende officier in een district
van mecning is. dat een aanval zal worden gedaan
op het district. De eerste methode zou veel moei
lijkheden en onderbrekingen van het industrieele
leven met zich brengen, dikwijls zonder werke
lijke noodzaak. De andere methode brengt eenig
risico mede. doch in de practïjk is deze de beste
gebleken.
Indien wordt opgetreden tegen vijandelijke
vliegtuigen zonder dat luchtalarm is gemaakt,
moet de burgerbevolking in huis blijven, liefst
op de lager gelegen verdiepingen, teneinde te
voorkomen, dat zij getroffen wordt door granaat
splinters of kogels. Zij moet hier blijven, tot uit
het staken van het vuur blijkt, dat het gevecht
voorbij is.
Wanneer een commandeerend officier van de
luchtmacht meent, dat de vijand vermoedelijk
een aanval zal doen op zijn district, dan zal
luchtalarm worden gemaakt.
gaan volgende week
Bijzondere voorzieningen
aan vliegtuigen zijn niet
noodig.
Nadat reeds eenigen tijd geleden de principieele
toestemming was verkregen van de Duitsche auto
riteiten om drie K.L.M.-vliegtuigen over Duitsch
gebied naar Napels te laten vliegen, is thans in
overleg met .de desbetreffende instanties de route
vastgesteld. Het zullen de Oehoe, de Reiger en de
Emoe zijn, die in het begin van de volgende week
naar het "Zuiden vertrekken. Zij moeten daarbij
evenwel een omweg maken. Van Amsterdam gaat
de tocht naar Kopenhagen, vandaar beoosten van
Berlijn naar Weenen en vervolgens naar Venetië
en via Rome naar Napels.
De route is zoo gekozen, dat de vliegtuigen zonder
bijzondere voorzieningen kunnen worden overge
bracht. Er zijn voldoende tusschenlandingen om het
aanbrengen van extra-benzinetanks onnoodig te
maken.
Zooals bekend, heeft de vlucht van de drie vlieg
tuigen tot doel uitbreiding van het materiaal, dat
in gebruik is op de Indië-route en om, wanneer
eventueel besloten wordt tot een driemaal weke-
lijkschen dienst op Indië, voldoende vliegtuigen be
schikbaar te hebben in het beginpunt Napels.
Nu de vliegtuigen inderdaad worden overgevlo
gen, zullen de plannen voor een eventueele tweede
Zuid-Afrika-vlueht gemakkelijker te verwezenlij
ken zijn.
HEDEN: 12 PAGINA'S.
BINNENLAND
Pag.
Ontslag van dienstplichtigen wordt opgeschort. 3
BUITENLAND
Drie K. L. M. toestellen gaan volgende week
naar Napels. 1
De Finsche delegatie is weer te Helsinki terug 1
De Duitsche propaganda zou vrijwel uitsluitend
op Engeland geconcentreerd worden. 5
Moskou keert zich tegen de Engelsche dwang
maatregelen op koopvaardijschepen. 5
Er is een Britsch-Fransch arbeidsfront gevormd. 5
De landbouwpositie in ons land. 6
ARTIKELEN, enz.
Van onzen Londcnschen correspondent: Enge
land huiverig voor grootscheepschc militaire
actie. l
J. B. Schuil: Jubileumavond Julia de Gruytcr. 2
K. de Jong: Concert der H. O. V. 2
Mr. E. Elias: Ik ontdek Amerika. 3
Van een specialcn verslaggever: Een dorado
voor visschers. 3
Van onzen Londenschen correspondent: Ver
oordeeld wegens een vermageringskuur. 3
H. D. Vertelling: De gelukkige speler. 4
Mr. E. Elias: Oom Sam's vrees, zorg en vastbe
radenheid. 5
Voor de Vrouw. 10
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opee
nomen op 7
De soep was best, oordeelde de generaal, die op inspectietocht langs de Britsche trainings
kampen ook een bezoek aan den kok 'm den keuken kwam brengen
