£)e ongeCuksmg
Aannemer tot zes weken
hechtenis veroordeeld
H.D.*V ertclling
Een fijnproever
FRANKEN'S BROODFABRIEKEN
Nee>n Akkertje.
<UN/T IN UITEREN
H. O. V. Ledenconcert
GROENTJE
Maske in Blau.
DONDERDAG 2 NOVEMBE
R 1939
HA'AREEM'S DKGBEXD
KANTONGERECHT
Voor de vierde maal
onder invloed achter het stuur
Tot zes weken hechtenis veroordeelde de kan
tonrechter heden een 60-jarigen aannemer uit
Velsen, die voor de vierde maal terecht stond
omdat hij wegens het gebruik van sterken drank
niet in staat was zijn auto naar behooren te
besturen. Bovendien werd hem voor den tijd
van twee jaar het rijbewijs ontnomen.
Reeds in 1933 was de aannemer door de Recht
bank te Amsterdam veroordeeld wegens art. 308 W.
v. Str. Ook toen was de drank oorzaak van het
ongeluk geweest, zooals de Ambtenaar van het
O.M. in zijn requisitoir mededeelde. In 1935 en
1938 werd hij door den Haarlemschen kanton
rechter veroordeeld wegens overtreding van het
bekende artikel 22B der Motor- en Rijwielwet
en ook thans had hij zich weer voor hetzelfde
feit te verantwoorden.
Op 30 September had hij met zijn auto op den
Rijksstraatweg te Haarlem-Noord gereden in
de richting Velsen. Allereerst was hij daarbij
zoo rechts van den weg gekomen, dat hij een
daar fietsende journalist en diens vrouw bijna
omver had gereden. Vervolgens was hij op den
Rijksweg te Velsen recht op een tegenligger af
gestevend, doch de bestuurder van dien wagen
had op het laatste moment nog een aanrijding
weten te voorkomen door signalen met zijn kop
lampen te geven. De bestuurder van de bijna
aangereden auto. een ingenieur uit Velsen, had
daarop een agent gewaarschuwd. De agent
stapte in de auto van den ingenieur en weldra
had men den zig-zag over den weg rijdenden
automobilist, die inmiddels vlak bij zijn huis was
gekomen, ingehaald.
Volgens den agent was de man zóó dronken,
dat hij hei* aanraadde maar gauw zijn huis
binnen te gaan anders zou hij hem arresteeren
wegens openbare dronkenschap.
De aanemer beweerde echter, dat hij den
geheelen avond slechts twee glazen bier in twee
café's te Haarlem had gedronken en verder nog
eenige kogelfleschjes. Hij was echter door slaap
overmand geworden en had daarom slingerend
over den weg gereden. Volgens den agent was
de verdachte echter ook onvast ter been geweest
en had hij niet kunnen zeggen wat het nummer
van zijn eigen auto was. De ambtenaar van het
O. M. meende, dat iemand, die nuchter is nooit
zoo had gereden als de verdachte gedaan heeft.
Het is gelukkig een zeldzaamheid dat iemand
meerdere malen voor dit feit terecht staat. Dit is
een zeer ernstige overtreding waarop de maxi
mumstraf gevorderd moet worden. Spreker
vroeg daarom een hechtenisstraf voor den tijd
van drie maanden en Intrekking van het rijbe
wijs voor den tijd van twee jaar en voorts we
gens het roekeloos rijden een geldboete van
f 200.
Mr. A. Bruch. de verdediger hield een uitvoe
rig pleidooi waarin hij er op wees, dat uit de
getuigenverklaringen niet was komen vast te
staan, dat de verdachte veel alcohol had ge
bruikt. Men kan dan ook niet aannemen dat hij
door die paar glazen bier niet in staat zou zijn
geweest zijn auto te besturen. De verdachte
lijdt echter aan nachtblindheid en daaruit moet
zijn vreemde rijden verklaard worden.
Van overmatig alcoholgebruik is echter geen
sprake geweest.
De kantonrechter deed hierna uitspraak en
veroordeelde den verdachte behalve tot de
genoemde vrijheidsstraf, ook nog tot eén geld
boete van f 100 20 dagen wegens het roeke
loos rijden.
Vervolgens stond een tandarts uit Amsterdam
eveneens voor hetzelfde feit terecht. Deze ver
dachte was in den nacht van 10 October na af
loop van een feestje in de omgeving van den
Schreuder van den Kolkweg verdwaald en was
tweemaal een doodloopend weggetje in gereden.
Een agent had dat nogal vreemd gevonden en
de vei'dachte mee naar net bureau genomen
daar hij constateerde, dat de tandarts alcohol
had gebruikt en niet erg vast ter been was. Uit
het getuigenverhoor bleek echter, dat de
tandarts vroeger een ziekte in zijn beenen
had gehad waardoor hij vaak nog wat wankel
liep.
De ambtenaar vroeg een hechtenisstraf van 5
'dagen en 3 maanden Intrekking van het rijbe
wijs.
Mr. T. A. M. A. van Löben Seis de verdedi
ger, wees er echter op, dat het hier een grens
geval betrof en dat niet gebleken is dat de ver
dachte niet in staat was zijn auto te besturen
De kantonrechter veroordeelde den tandarts
tenslotte tot f 200 boete.
EXAMENS.
Academische opleiding.
Bevorderd aan de Gem. Universiteit te Am
sterdam tot arts de heeren M. Plooy (Leiden)
en A. T. G. Ottink (Haaksbergen) en geslaagd
voor het artsexamen le eed. de heeren H. Sar-
louis (Amsterdam). A. G. Brom (Amsterdam)
en H. v. d. Meer (Heerhugowaard).
Apothekersassistent
Geslaagd mej. W. Bagnay te Bloemendaal.
De moeilijkheden in het
Bloembollenbedrijf.
De Kamer van Koophandel te Haarlem wendt
zich tot de Regeering.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Haarlem en omstreken heeft zich met een schrij
ven tot den Minister van Landbouw gewend. Daarin
wordt gezegd:
De Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Haarlem en Omstreken heeft met zeer bijzondere
bezorgdheid kennis genomen van den uiterst moei
lijken toestand, waarin het bloembollenbedrijf, spe
ciaal door de internationale verwikkelingen, en het
dientengevolge wegvallen van zeer belangrijke af
zetgebieden, verkeert.
Aangezien in haar district een zeer groot aantal
vakbeoefenaren gevestigd is en de welvaart in dit
gebied sterk beïnvloed wordt door den gang van
zaken in het bloembollenbedrijf, acht de Kamer zich
geroepen van haar zienswijze met betrekking tot
deze aangelegenheid te doen blijken.
Na de inkrimping van het tulpen- en hyacinten
areaal met niet minder dan vijftig procent, verkee-
ren de kweekers over de geheele linie in groote
moeilijkheden.
Niet alleen is een belangrijke werkgelegenheid
verdwenen, doch voor velen is het onmogelijk om
de vaste lasten, welke op het bedrijf drukken, te
voldoen, nu dit op zoo rigoureuse wijze is inge
krompen. Neemt men voorts in aanmerking, dat
het bedrijf op dit oogenblik in de plant-periode
verkeert, dan brenkt de groote onzekerheid met zich,
dat' betrokkenen niet weten wat opgeplant en wat
weggegooid moet worden.
Financieele hulp lean onmogelijk ontbeerd wor
den. Het bloembollenbedrijf is niet bij machte om
de gevolgen te dragen van het reeds zoo overvloe
dige normale surplus, dat nu nog zeer vergroot
wordt, doordat slecht 65 a 70 pet. van den normalen
export kan plaats vinden en doordat uit het plant
goed, over het in te krimpen areaal, leverbaar in
het surplus wordt gebracht.
Overheidshulp kan in dezen niet gemist worden.
De urgentie daarvan behoeft zeker niet nader te
worden aangetoond. Het bloembollenvak. hetwelk
practisch gesproken altijd zich zelf heeft weten te
helpen en hetwelk te allen tijde in zeer beduidende
mate heeft bijgedragen tot de welvaart van ons
land, dient naar het oordeel der Kamer onder
alle omstandigheden in stand gehouden te worden
en mag niet aan zijn lot worden overgelaten. De
groote financieringsmoeilijkheden waarin velen
verkeeren noopt onze Kamer Uwe Excellentie met
den meesten aandrang te verzoeken ten spoedigste
bekend te maken op welke wijze het bloembolien-
vak financieele hulp van overheidswege verleend
zal worden.
Naar het oordeel der Kamer is naast het ver
sterken van de positie van het surplusfonds
noodig, tegemoetkoming in de kapitaalsvernieti
ging door de drastische inkrimping, alsmede
een vergoeding aan de exporteurs voor de reeds
gemaakte onkosten voor de orders, die tenge
volge van den ingetreden oorlogstoestand niet
kunnen worden uitgevoerd.
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO CENTRALE OP VRIJDAG 3 NOVEMBER
Progr. 1: Jaarsveld en Hilversum I.
Progr. 2: Hilversum II.
Progr. 3: 8.— Keulen, 10.20 Pauze of Diversen.
11.20 Ned. Brussel 1.20 Keulen 1.50 Danmarks 2.35
Diversen of gram. muziek 3.05 Danmarks Radio 3.50
Deutschlandsender of diversen 4.20 Ned. Brussel
5.50 Fransch Brussel 6.50 Beromunster of diversen
9.20 Keulen 9.30 Fr, Brussel 9.50 Ned. Brussel 10.20
Deutschlandsender (Breslau etc.)
Progr. 4: 8.Ned. Brussel, 8.20 Engeland, 11.20
Fr. Brussel 12.20 Engeland 12.50 Parijs Radio 2.20
Engeland 5.35 Fr. Brussel 5.50 Engeland 6.50 Ned
Brussel 7.20 Keulen 7.30 Engeland pl.m. 8.35 Di
versen of gram. muziek 10.35 Engeland
Progr. 5: 8.007.00 Diversen. 7.008.00 Eigen
gramofoonplatenconcert. „In het Verre Oosten".
1. Japanese Sandman, .Toe Daniels. 2. Way down
on Honolulu Bay, Lenn Filles, 3. Het lied van den
slangenbezweerder, Johnny and Jones; 4. Wedding
of Pocahontas. The Ramblers, 5. My Isle of golden
dreams. Paradise Tsland Trio, 6. Chinesische Stras-
senserenade. Symph. Orkest. 7. Op een Perzische
markt, Odeon Orkest 8. Jungle Drums, H. M. Gren.
Guards, 9. Capriccio espagnol v. Rimsky Korsakof.
Ass. des Concerts Lam.' 10. Am Ufer des Ganges
uit Suite Orientate, Staatskapel Berlijn, 11. Die
Geisha van Jones. H. E. Groh en M. Hesters, 12.
Gitaar berboenji, Sweet Java Islanders, 13. Eine
Nacht auf Java. Adalbert Lutter, 14. Oud Indisch
Lied nr. 2, 2 Indische meisjes, 15. Terang Boelan.
Bweet Java Islanders. 16. Awav in Hawaii. Rav '"'ox.
8.0012f00 Diversen.
ONDERSCHEIDING.
Bij K.B. van 27 October 1939 is toegekend de
aan de orde van Oranje-Nassau verbonden eere
medaille. in goud. aan A. H. A. Kraak, chef de
bureau bij de N.V. Haarlemsche Stoomzeep-
fabriek „Het Klaverblad" te Haarlem.
SYNAGOGEDIENSTEN.
Ned. Isr. Gemeente.
Sabbath: Vrijdagavonddienst te 4.15 uur.
Ochtenddienst te 8 u.ur.
Middagdienst te 1 uur.
Avonddienst te 5.11 uur.
Werkdagen: Ochtenddienst te 7 uur. Zondag
te 7.30 uur. Avonddienst te 7.45 uur.
Talmoed Torah: Sabbath te 12 uur.
Werkdagen 's avonds te 7.15 uur.
Zondag 's avonds te 7 uur.
De diensten op de werkdagen, alsmede
Talmoed Torah worden verricht in het Gemeente
gebouw, Lange Wijngaardstraat 14.
De overige diensten vinden plaats ter Synagoge
Lange Begijnestraat 11.
ONDERLINGE
BRANDWAARBORGVEREENIGING.
Op 18 November houdt de Onderlinge Brand-
waarborgvereeniging een algemeene vergadering
in café Brinkmann
Wegens periodiek aftreden van den heer P. Ris-
selada moet een nieuw bestuurslid worden gekozen.
Het bestuur draagt hiertoe voor: P. Risselada, E. H.
Krelage, A. H. Schipper, J. Vink, en C. J. J.
Jacques.
Voor de vacature van den heer J. P. de Klerk
worden voorgedragen: M. A. Reinalda, E. H. Kre
lage, A. H. Schipper, J. Vink en C. J. J. Jaques.
NAAR ESKEVIO'S EN INDIANEN IN CANADA.
Zaterdagavond 4 November houdt Dr. W. G. N
v. d. Sleen in rest. Brinkmann, Groote Markt voor
het Nationaal Verbond van Gemeente-ambtenaren
een lezing met smalfilm en lichtbeelden over:
„Naar Eskimo's en Indianen in Canada.
Pikant Diner.
door JAN MENS.
JE moet tóch es by ons op bezoek ko
men'', had m'n vriend Bastiaan al een
paar keer tegen me gezegd, m'n vriend
Bastiaan,die een paar maanden gele
den den vrijgezellen staat voor den echtelijken ver
wisseld beeft. „Dan kan je eens kennis maken
met m'n vrouw, en meteen m'n nieuwe woonstee
bekijken!" Ik had reeds een paar keer een uit
vlucht bedacht, maar Bastiaan blééf aanhou
den: ik moest en ik zou komen! Kort en goed:
ik zwichtte.
Op een Zondagochtend toog ik naar het dorp.
waar Bastiaan zijn jong geluk koesterde. Eerst
een half uur in den trein daarna een lang
durige rit per autobus. Want Bastiaan had 't
buitenleven verkozen boven 't stadsche. Bij
het eindpunt wachtte hij me op. Hij droeg een
licht zomerpak en Jiij straalde. Hij schudde mijn
hand alsof ik hem in geen jaren gezien had. „Blij
dat je er bent!" zei-ie hartelijk. Aan zijn stem
hoorde ik, dat hij 't meende.
Samen stapten wij over de zonovergoten hei
de. „Met een half uur zijn we er", troostte
Bastiaan, die veel jonger was dan ik.
,,'t Was zoo. Aan den zoom der heide dook een
rieten dak op. „Dat is 't", zei Bastiaan, „wat ligt
't daar prachtig, hè!" Hoe zoo'n groote vent
zoo sentimenteel kan zijn,
Bastiaan draaide het tuinhekje open, en
zijn vrouw snelde ons tegemoet. Even wendde
ik mij discreet af, en toen zag ik, dat Bastiaan
gelijk had. Werkelijk, hij had me niet te veel
verteld. Ze was aardig. Niet zoo aanstellerig,
maar echt spontaan. Èn hartelijk. Ze stelde me
direct op m'n gemak. Of ik niet vond, dat ze
echt romantisch woonde? „Als Romeo en Julia",
zei ik. Bastiaan kwam met z'n beste sigaren op
de proppen, we dronken een glaasje, (kwast!)
en toen moest ik het huis bekijken.
Aardig, ik kan niet anders zeggen. Klein,
maar geriefelijk. Een schatje van een huiska
mertje, met van die leuke zitjes. U weet wel.
Artistiek, maar niet overdreven. En 'n dotje van
een slaapkamertje, met uitzicht in de wolken. En
een nóg leuker logeerkamertje, óók in de wol
ken. maar van den anderen kant. Toen daalden
we af en betraden de keuken.
Als een man, sta je daar wat onwennig te
genover. Wat is een keuken? Een werkplaats tot
het bereiden van biefstukken enz. Maar de keu
ken van de vrouw van m'n vriend Bastiaan was
iets bijzonders. Ik zag geheimzinnige luikjes,
laadjes, klepjes schuifjes, vakjes, alles vanwege
de moderne gemakken der lieve huisvrouw. En
dan: alles ging electrisch! Koken, bakken, bra
den, stoven, snusteren: een draai aan den knop!
Geen stof. geen roest, geen aanbranden, hèt-
moderne comfort was, (vergeef me de toepasse
lijke beeldspraak) vleeschgeworden werkelijk
heid.
Het lieve mevrouwtje glimlachte, Bastiaan
glunderde en ik bewonderde, ,,'t Heeft me een
paar slordige tientjes gekost", zei-ie, „maar nou
is 't ook in orde!"
Terug in het schattige huiskamertje dronken
we thee, electrisch gezette thee. Ik kreeg ge
legenheid een paar van m'n gerenommeerde
geestigheden te lanceeren, en daarop vroeg me
vrouwtje:
„Meneer Mens u blijft toch zeker bij ons
eten?"
Nu had ik daar wel op gerekend. Maar daar
ik net als ieder ander ben, maakte ik van die
smoesjes: of mevrouw 't niet te lastig vond, zoo
op Zondag, en meer zulks.
't Was niet lastig. Waarom? Alles ging toch
electrisch, en in de provisiekast was altijd nog
wel wat. Ja, zoo'n koelkast is toch maar een uit
vinding! Vroeger sleepten de stakkers met sta
ven ijs, tegenwoordig: leve de electra!
Ik besloot tot blijven. En mevrouwtje, lief,
voorkomend, ontwierp het menu. Of ik van soep
hield? Natuurlijk: dól was ik op soep. En of ik
nu es iets heel, héél graag lustte? Dan zou ze 't
klaarmaken!
„Mevrouw, alles wat u gaat gereedmaken, zal
me buitengewoon smaken", zei ik galant. Ja.
zoo'n huichelaar ben ik.
Een Haarlemsch gemobiliseerde
Zei dat hij slechts één ding ontbeerde
Hij had het aan de grens
Anders vrijwel naar wensch,
Maar het was FRANKEN'S BROOD dat hij
begeerde
HAARLEM HEEMSTEDE —BLOEMENDAAL
lAdv Ingez Med.j
Bastiaan was in de wolken. „Timmy. dan moést
je nog es van die Spaansche vleeschcrocettes
maken, weetje wel. kindje, die we op onze huwe
lijksreis in Barcelona gegeten hebben?"
Mevrouw Timmy glimlachte, en keek Bastiaan
zóó aan, dat ik begreep, dat hij zijn hart aan
dit kind verloren hadO ja zeg Bas
eenig! Daar zal je vriend wel van houden! Dat
is toch zoo'n pikant gerecht, dat zal u bij uw
thuis nooit gegeten hebben!"
Ik verzekerde, dat het. mij een waar genoegen
zou zijn. Werkelijk: ik houd van pikante, ge
rechten. Ik ben cr dol op.
„En dan zal Timmy nog een toetje maken,
waar je van zal smullen!" verzekerde Bastiaan
en gaf me een knipoogje.
„Nee. ik vertel niks", voegde hij er geheim
zinnig aan toe.
„Je zult het wel proeven!"
We babbelden nog wat. Bastiaan liet me z'n
tuin zien. en toen gingen we getweeën een
flinke loop maken. „Om trek te krijgen" zei
mevrouwtje lachend.
Bas en ik dwaalden door bosch en over heide,
snoepten bij dorpsche uitspanningen een klei
nigheidje (om nog méér trek te krijgen!) en
togen huiswaarts. Bastiaan bezong z'n vrouw
tje, z'n huisje, en 't komend diner. Zoo kwamen
we thuis, stoffig, moe, hongerig.
„Ik geloof, dat ze nog bezig Is", fluisterde
Bastiaan, en draaide voorzichtig de keukendeur
open.
Ik schrik. Daar in de keuken zat Timmy. Haar
oogen waren rood-omrand van 't huilen, en wan
hopig keek ze ons aan.
„Watwat is er gebeurd, lieveling?" sta
melde Bastiaan.
Zijn vrouwtje bette haar tranen met een zak
doekje, ,,'t Is verschrikkelijk," jammerde ze, „ver
schrikkelijk! Zoo dat ik met het eten wil begin
nen, slaat de stop van de electrische meter
door.
„Maar dat is toch zoo erg niet, kindje", tracht-
te Bastiaan haar te troosten. „Je hebt er na
tuurlijk meteen een nieuwe ingedraaid?"
Timmy schudde haar hoofdje. „Nee", snikte ze.
„nee, dat kon ik niet. Want 't was de eenige
stop die we nog in huis hadden, en op Zondag
zijn immers alle winkels in het dorp geslo
ten
Na een sneed je brood en een glaasje koude
melk bracht Bastiaan me naar de bus. „Vertel
maar niks op kantoor", zei-ie. En sloop als een
misdadiger terug over de heide
(Nadruk verboden. Auteursrecht voorbehou-
den.)
N. BOON t
In den ouderdom van 68 jaar is overleden de
heer N. Boon, te Haarlem in leven directeur der
Handelsvei-eeniging „Onderling Belang", een met
„De Bijenkorf" te vergelijken onderneming, die
verschillende zaken in Indië heeft en waarvan het
hoofdkantoor te Amsterdam is gevestigd.
Met 1 Januari a.s. zou de heer Boon juist 40 jaar
aan de Handelsvereen. „Ons Belang" verbonden
zijn geweest, waarvan ongeveer 20 jaar als
directeur.
Indertijd maakte de overledene deel uit van het
bestuur der Vereen, van Vrijz. Hervormden te
Haarlem.
De teraardebestelling is bepaald op Zaterdag 4
November a.s. te 12 uur op de Alg. Begraafplaats,
ingang Kleverlaan.
Spit.rheumatieki
(Adv. Ingez Med.)
MUZIEK.
Met die tweede symphonic van Saint-Saëns
werd dit concert geopend, de symphonie die in
ons land zoo zelden wordt uitgevoerd. Dat is
vreemd, daar de Hollander een bijzondere affi
niteit heeft tot den klassieken vorm. Maar ik ge
loof, dat ook in Frankrijk zelf alle aandacht
uitgaat naar de derde symphonie, die ook hier
herhaaldelijk wordt uitgevoerd. Bevreemdend is
't althans, dat zelfs Vincent d'Indy in zijn stan
daardwerk „Cours de Composition Musicale"
slechts het werk noemt en alleen vermeldt dat
het in zuiver klassieken vorm is geschreven. Wij
waren daarom dubbel fortuinlijk, nu Marinus
Adam niet alleen 't werk uitvoerde, maar ook zoo
uitnemend de sfeer van dit zuiver Fransche mu-
siceeren heeft getroffen, 't Zou al voldoende
zijn, te wijzen op het prachtige Scherzo, waar in
't trio opmerkelijk goed het veerend rhythme
werd volgehouden Hier werkt het geheele orkest
apparaat in gelijke krachten verdeeling. Maar
dit is lang niet altijd het geval in deze sympho-
niet, die bij voortduring de aandacht roept naar
de afzonderlijke orkestgroepen en daarin veel
en velerlei solistisch doet optreden: nu eens een
viertal violen, dan weer de hoorns op de wijze die
men van 't orkest in kamermuziek kent. Groote
allures, pompeuze effecten treft men er niet
Vervolgens kwamen de apen, die in een
zeer groote kooi heen en weer sprongen,
aan de beurt. Jammer genoeg was er één
klein aapje, dat niets anders deed dan
huilen. Waarom? De reden was duidelijk:
hgf aapje werd hevig door de andere apen
geplaagd..„,j
Dat was Dinges niet naar den zin. Hjj
dreigde de apen met z'n vuisten, opdat
zij met hun plagerijen op zouden houden.
Maar de apen dachten misschien, dat hij
spelen wilde, want zjj staken allemaal
eveneens hun vuisten op en schudden die
dreigend tegen mijnheer Dinges,
Mijnheer Dinges werd kwaadEn als
hij boos was, deed hij dingen, die hij an
ders stellig niet zou doen. Ook nu. Met
een ruk trok hij de deur van de kooi open
en stapte naar binnen, 't Lieve leven was
direct in vollen gang, want de apen keer
den zich eensgezind tegen hem.
plftATS EEN
aan, het is alles de verfijnde kunst van Saint
Saëns op z'n best. Dit begreep ook het orkesl
dat wij in zijn leider opa-echt mogen gelukwen
schen.
De antipode van dit werk is Wagenaar's Ouvei
ture „Cyrano de Bergerac". Hier de romantié
en 't programmatische van een Richard Straus
in kleur gezet volgens 't recept van Richar
Wagner, een heroïsch als Richard Leeuwenhar
Maar dr. Jan Wagenaar viert er zijn knappe oi
kesttechniek den teugel en maakt hier een bro
echte muzikantenmuziek waaraan musici en dirt
gent te gast gaan. Ik miste een der drie bazuine
en vernam dat de heer Wortel plotseling doe
ziekte moest uitvallen, vervangen was nu ni<
meer mogelijk.
Het fijnzinnig gebaar van Saint-Saëns en d
grandezza van Wagenaar's muziek waren begi
en slot van dit concert. In het middendeel gin
onze aandacht voornamelijk uit naar het sp<
der pianiste Coba Rijneke, die vóór de pauze d
„Variations symphoniiques" van César Franck e
daarna Ravel's pianoconcert speelde.
In de schoone inleiding bij Franck, waar me
kennis maakt met de beide hoofdthema's van
geheele werk, kon men terecht onder de bekc
ring komen van het prachtig opklinken van de
vleugel. En heel 't eerste deel met de vijf varia
ties waren een mooi evenwichtig samengaai
van 't orkest en klavier. Ook trof ons in ht
tweede deel (sonatenvorm) in de doorvoering c
goede beheersching van het geheel. De slot-expc
sitie was minder gelukkig, omdat bijwijlen h
contact dreigde zoek te raken en dit noodwend!
een terug slag gaf op de technische beheei
sching bij de soliste. Storend was het alleen i
zóóverre, dat de machtige bekroning, waarop w
krachtens het voorgaande rekenden, niet te:
volle werd bereikt.
Het pianoconcert van Ravel kan ik slechts 1
zóóverre waardeeren. dat het overschoone Ad?
gio vizioenen oproept, ongeveer als dit het mie
dendeel doet bij Beethoven's derde klavierconcei
door de tegenstelling tot de beide hoekdeele:
Beethoven voert (door zeer ver wegvoerende toor
verwantschap) naai- oorden die liggen buite:
het aardseh bestaan. Dit middel is den moderne
ontvallen, voornamelijk door het jongleeren m<
al wat tonaliteit heet, Dies zoekt men het i
klank-effecten. Natuurlijk moest het den klar
kenfantast Ravel gelukken. Maar bij 't terugzie
rust bij Beethoven nog altijd de blik op een ka
thedraal, bij Ravel op een openluchtfeest waa
men zich uitmuntend amuseeert, zij 't voc
één dag.
Marinus Adam gaf met zijn orkest een Eerst
uitvoering van het werk, dat door de pianist
Coba Rijneke technisch en geestelijk werd bc
heerscht. Al was in II de onderlinge stemmin
een moment weifelachtig, het deed geen ai
breuk aan den indruk van 't geheel, die doe
de uitnemende verzorging een volledig respec
afdWOn«- G. J. KALT.
Voor een nagenoeg geheel bezette schouwburg
zaal voerde een operettegezelschap uit Münster d
operette „Maske in Blau" uit. Een groot gezelscha
was het: naar mij werd meegedeeld, niet minde
dan 120 personen tellend.
De opvoering was dan ook een grand spectacl
Zes tafereelen eischten vijf verschillende decor
die onze verbeelding achtereenvolgens naar de zon
nige Rivierakust, naar een zeer incomfortabel e
bouwvallig schildersatelier, naar een feestzaal va
een Italiaansch palazzo. naar een Zuid-Amerikaan
sche hacienda en naar een dito taveerne verplaal
sten. De kleedij der vertoonenden wisselde ovei
eenkomstig daarmee. Voorts was er een balleter
semble, dat in alle tafereelen actief optrad en welk
costumeering dus evenzeer aan groote verander
lijkheid onderhevig was.
Dat de tekstinhoud dezer operette ons voor vel
onwaarschijnlijkheden stelt mag niet als een groc
bezwaar geteld worden: we zijn dat wel gewenc
Maar zij bevat geen eigenlijke aanvaardbare ont
knooping. De sluwe intrigant is in het laatste bedrij
plotseling uit het spel verdwenen. Bovendien ont
aardt het stuk in het vijfde tafereel in een op he
tooneel gebrachte Wild West-film met revolver
schoten, smijterijen, een vlucht in een regentor
die met den vluchteling uit wandelen gaat en der
gelijke griezelige en lachwekkende onmogelijkhe
den, waarbij de muziek langen tijd zwijgt, en waa
dus het karakter eener „operette" vrijwel gehee
verloren gaat.
Over 't geheel kwam het me' voor dat de inhouc
ook de muzikale, van begin tot eind een anticlima:
vertoonde. In de eerste tafereelen hoorden we ver
scheidene aardige, zij het ook niet zeer oorspron
kelijke muzieknummers, waarin echter terstond he
heen-en-weer-zwalken tusschen modern bedoeld
en zeer conservatieve klanken en de verbasterin,
der orkestratie door jazz-effecten de aandach
trokken. De pogingen van den componist Fred. Ray
mond om in IV Spaansche muziek te scheppen lie
pen uit op een copie van de Canzonetta uit Tchai'
kowsky's Vioolconcert plus een reminiscentie aai
Verdi's „II Trovatore".
Het spel en de regie waren vlot, zooals dat in eei
operette behoort. Wel misten we de gemoedelijk!
sfeer, waarmee Fritz Hirsch ons vertrouwd ge>
maakt heeft en ook de vele snedige en rake opmen
kingen, die hij steeds tusschen den tekst weet t<
lanceeren. Het meer dan 30 man tellende orkes'
speelde echter bescheidener dan we anders wel een:
hooren. In vocaal opzicht onderscheidde zich voora
Sonja Reschke, doch ook de tenor All Erik Renolc
had in zijn zang goede momenten. Voortreffelijl
was het ballet, in welks samenwerking geen oogen
blik de homogeniteit ontbrak, doch welks som:
sub-umbilicale costumeering een gelegenheid gal
tot naaktstudies, die gelukkig! in ons land nog
tot de uitzonderingen behooren. De temperament
volle actrice Gina Schaghy bleek tevens een merk
aardig lenige acrobate te zijn.
Het auditorium bestond dezen avond nagenoeg
geheel uit landgenooten van het operettegezelschap:
we hoorden in de pauze nagenoeg geen Hollandsch
spreken. De enkele aanwezige Nederlanders moeten
zich er wel over -erbaasd hebben, hier zóó veel
vreemden alleen u -nzè stad en onmiddellijke om
geving bijeen te zien.
DE JONG,
