Haarlem's Dagblad
Ontploffing in den Bürgerbraukeller
te München.
Is er
geen weg:
Ceen hoeden af!
Buitengewone vergadering
van den ministerraad.
Verlies voor de Britsche
marine.
9\CitCec ivus luist uectcokken.
Streven naar herstel
van den vrede wordt
gewaardeerd.
Engelsche Geheime Dienst
beschuldigd.
Noordsche Staatshoofden
Uitvallen der Duitsche pers
Het Belangrijkste
57e Jaargang No. 17299
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Algem Drukkerij NV Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantooi Soendaplein 37 Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082. Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Donderdag 9 November 1939
Abonnementen per week 0 25, pei maand ƒ1.10,
per 3 maanden I 3 25. franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75. elke regel meer 0.35 Reclames ƒ0.60 per
regel Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60. elke regel meer
0.15 Groentjes zie rubriek
De Engelsclie, Fransche en Duitsche commen
taren op het vredes-initiatief van Koningin Wil
helmina en Koning Leopold wekken niet veel
boop op een gunstig resultaat. Zij zijn wel niet
vierkant afwijzend, maar zij meten de bezwaren
breed uit en stellen die voorop, daarbij verwij
zend naar de houding van de tegenpartij. Overi
gens wordt het initiatief in hoffelijke termen be
jegend en niemand kan loochenen dat het gewel
dige belangstelling in de geheele wereld heeft ge
wekt. Dat laatste is van veel belang ook als het
niet tot het verlangde doel leidt. En van belang
is eveneens dat nu gebleken is dat neutrale mo
gendheden wel degelijk met een dergelijk voor
ste] voor den dag kunnen komen zonder daarbij
den wrok of de verontwaardiging van een dei-
strijdende partijen te ontketenen. Van zulke ge
volgen is noch ter eene, noch ter andere zijde iets
te merken. Misschien zal dit, ook als het huidige
aanbod geen gevolgen heeft, in de naaste toe
komst zijn heilzamen invloed doen gelden op ver
dere pogingenhetzij van Nederlandsch-Bel-
gische, hetzij van andere neutrale zijde. Van de
zijde der Scandinavische staatshoofden is nu al
bijval betuigd.
Hierbij moge nog eens opgemerkt worden dat
er ten aanzien van de ontvangst van vredes
initiatief een heel andere stemming moet heer-
schen dan vroeger, omdat ook de in den oorlog
betrokken volken zulk initiatief verwelkomen.
Daarmee hebben zoowel regeeringen als „politieke
kringen", „diplomatieke kringen" en schrijvers
van hoofdartikelen rekening te houden. Ook is
aan dezen oorlog een tijdvak voorafgegaan, waar
in oorlog niet alleen door ijverige pacifisten maar
ook door tallooze regeeringen, met al haar aan
hang van politieke en diplomatieke kringen en
regeeringsorganen, is verguisd en gebrandmerkt
op een wijze die volkomen nieuw in de wereldge
schiedenis was. Het is zelfs op de meest officiëele
manier gebeurd, o.a. in het door tientallen staten
onderteekende Briand-Kellogg-Pact, dat den oor
log als middel tot oplossing van internationale
geschillen uitbande. Daar kunnen sommigen nu
wel om lachen, maar niet alleen is het niet
grappig maar bovendien zit er een blijvende
waarde in. Dat tijdvak is niet vergeefsch geweest,
al heeft het niet meteen tot zijn doeleinden ge
leid. Dat zaad heeft wortel geschoten en reeds
een andere houding tegenover den oorlog bij de
volken gewekt. Daar zal het niet bij blijven, zoo
als iedereen begrijpt, die zich wel eens verdiept
heeft in de ontwikkeling der groote geestelijke
stroomingen in de wereldgeschiedenis. Die ont
stonden ook altijd uit kleine beekjes, die hun weg
door hindernissen zochten, een langen weg, tot
zij zich vereenigden tot een grooten, onweer-
staanbaren stroom. En in dit opzicht is het ook
belangwekkend aan een uitspraak van Napoleon I
te herinneren: „In den oorlog is driekwart een
moreele aangelegenheid; de balans der mate-
rieele krachten vormt slechts het overige kwart".
Die moreele aangelegenheid wordt nu door nieu
we begrippen beïnvloed. Dat geeft nu zoowel een
betere ontvangst als een betere kans aan ieder
initiatief dat den vrede ten doel heeft. En voor
het overige is ware Moed nog altijd een geëerde
eigenschap. Ik zou willen vragen of er minder
reden is om die aan den dag te leggen als men
naar vrede streeft dan als men oorlog voert
of meer?
Nu hebben buitenlandsche perscommentaren en
redevoeringen bij vele menschen ook in dit land
den indruk gewekt, dat er eigenlijk voor de oor
logvoerende partijen geen weg naar den vrede
meer is. Zij zeggen dat met even pessimistische
beslistheid als zij verklaren dat het sluiten van
vrede nu niets zou helpen omdat er over een jaar
toch weer oorlog zou uitbreken.
Zijn die beide beweringen juist? Mijn antwoord
luidt vierkant ontkennend. Ten eerste geloof ik
dat er wel een weg is, niet slechts op grond van
het spreekwoord „Waar een wil is, is een weg"
(een Engelsch spreekwoord).
De Engelschen eischen terugtrekking van Duit
sche troepen uit Polen en Tsjecho-Slowakije,
maar vergeten eraan toe te voegen tot welke ko
loniale regeling, tot welke economische samen
werking en tot welke deelneming in Europeesche
waarborgen zij bereid zouden zijn. De Duitschers
verwijzen naar Hitiers vredesaanbod, dat van de
andere zijde als een groep vage algemeenheden
werd aangeduid, vergeten daaraan toe te voegen
dat zij die preciseeren willen en geven evenmin
aanduidingen omtrent een werkelijken onafhan-
kelijken status voor Polen (wat het door hen ver
overde deel betreft, want de rest is in Russisch
bezit) en de landen Bohemen-en-Moravië en Slo
wakije. Is het ondenkbaar dat over al deze on
derwerpen nog eens te praten zal zijn? Waarom
zou dat ondenkbaar wezen? De wereldkaart is
voor vele wijzigingen vatbaar.
Dan voert men aan dat een wapenstilstand in
Duitschland's voordeel zou-wezen omdat daarbij
de blokkade opgeheven zou worden en dus nieu
we aanvoer zou kunnen plaats hebben. Is het
onmogelijk voorloopige besprekingen door middel
van neutrale aanbieders van goede diensten te
houden ook zonder wapenstilstand? Natuurlijk
niet. Zulke besprekingen heeten zelfs tijdens den
wereldoorlog beproefd te zijn.
„Maar Hitier wil niet", zeggen de Engelschen.
„Hij wil Europa veroveren".
„Maar Chamberlain wil niet", zeggen de Duit
schers. „Hij wil Duitschland vernietigen".
Is het zeker dat onwil om te overleggen, als
die nu bestaat, over een maand of drie maanden
of een half jaar nog zal bestaan? Voortdurend
Wijzigen zich immers de verhoudingen en de kan
sen En vergeet men dat Rusland als derde groot
macht „zijn handen vrij houdt", neutraal blijft
en afwacht? In Londen, Berlijn en Parijs zal men
dat zeker niet vergeten.
Er is nog het tweede punt: dat als men nu
vrede sloot, er over een jaar weer oorlog zou zijn.
Sterk, dat zoovelen met zooveel zekerheid voor
spellingen durven te doen terwijl de voorspel
lingen die „men"doet telkens en telkens weer ge
logenstraft zijn. De profeet „men" slaat figuur
op figuur maar wordt er niet door genezen. Wie
weet iets van zoo'n vrede af? En van de waar
borgen? En van de gevolgen in een wereld, die
toch al heelemaal in beweging isin zoo ve
lerlei opzicht? Waarom in Gods Naam zouden
wij het goede niet nastreven als wij weten dat
het goede doel is en dat geen oorlogsgeweld ooit
tot beter verhoudingen en tot levensgeluk heeft
geleid maar integendeel uitsluitend tot vernieti
ging, verarming en ellende?
R. P.
(In Italië wordt in de pers thans
een actie gevoerd tegen het ge
bruik om, bij wijze van groet, den
hoed af te nemen.)
In het Italiaansche leven
Pakt men telkens weer iets aan,
Dat daar aanstoot schijnt te geven
En dus niet moet voortbestaan.
't Eerste ding waar we van hoorden,
Was een halsmisdaad idee:
In ons land geen stijve boorden,
Werd de leuze, weg ermee.
Toen weerstreefde men het geven
Van een trouwe vriendenhand,
Die gewoonte werd verdreven
Uit het Italiaansche land.
Nu is weer iets aan de orde.
Al wordt er nog steeds gegroet,
Er moet niet gegroet meer worden,
Met het lichten van den hoed.
Och, men kan van smaak verschillen,
Maar dit hoflijk manuaal
Zou ik hier niet missen willen,
Het staat zwierig joviaal.
Maar 'k gun ieder graag zijn keuze,
Als 't den Italiaan dan trekt,
Kiest hij voor mijn part de leuze:
Hoed je en hou je gedekt.
P. GASUS.
Onze Haagsche correspondent meldt ons:
Gisteravond van 6 uur tot half acht is op
het departement van Algemeene Zaken aan
den Kneuterdijk een buitengewone verga
dering van den Ministerraad gehouden. In
deze vergadering is het aanbod van goede
diensten door Koningin Wilhelmina en
Koning Leopold aan de oorlogvoerenden
gedaan, besproken.
Naar wij meenen te weten, waren op het
oogenblik, waarop de ministers uiteen gin
gen nog geen antwoorden van de betrokken
staatshoofden ontvangen. Wel is het mogelijk
dat de ministers van enkele voorloopige in
formaties van sommige gezanten konden
kennis nemen. Ook de algemeene toestand,
zooals die na den stap der Hollandsche en
Belgische souvereinen is geschapen, is on
getwijfeld nader onder de oogen gezien.
ONGEOORLOOFDE BELANGSTELLING.
De marechaussee heeft gistermiddag op strand
Muiderberg te Muiden een Nederlander aangehou
den, die in Duitschland werkt en hier met verlof
was. De man hield zich verdacht en langdurig op
in de omgevingvan een in aanbouw zijnd ver-
sterkingswerk.
Duikboot door ontploffing vernield.
In het Lagerhuis heeft Churchill medege
deeld, dat de Britsche duikboot „Oxley" is
vernield door een ontploffing, welke aan een
ongelukkig voorval te wijten is. Het ongeval
is geschied in omstandigheden, welke pu
blicatie op het tijdstip, dat het gebeurde,
ongewenscht maakten.
Reuter meldt nader:
De Admiraliteit heeft een lijst gepubliceerd
van de namen dergenen, die eenige weken
geleden om het leven zijn gekomen bij den
ondergang van de Engelsche duikboot
„Oxley". Vier officieren en 49 manschappen
hebben bij het ongeluk het leven verloren.
Duitsch antwoord op
het vredesinitiatief.
BRUSSEL, 9 November (Havas). Te Ber
lijn wordt bevestigd, dat de Rijksregeering
lang diplomatieken weg aan de regeeringen
van België en Nederland zijn standpunt
zal kenbaar maken over het aanbod van
goede diensten der souvereinen van deze
beide landen.
Er zal tot uitdrukking worden gebracht,
dat Duitschland den goeden wil der beide
souvereinen te streven naar een herstel
van den vrede begrijpt en waardeert, doch
dat moeilijk te gelooven is aan een prac-
tisch resultaat, aangezien de operaties tus-
schen de oorlogvoerenden in hevigheid toe
nemen.
MÜNCHEN, 9 November. Het Duitsche
Nieuwsbureau meldt:
Hitler is gisteren ter gelegenheid van de her
denkingsplechtigheid der oude strijders voor
een kort bezoek in München aangekomen.
In plaats van Hess hield de Führer zelf in
München de toespraak.
Aangezien de staatszaken den Führer
dwongen nog in den nacht naar Berlijn terug
te keeren, verliet hij vroeger dan oorspronke
lijk bepaald was den Bürgerbraukeller en be
gaf zich naar het station in den daar gereed-
staanden trein.
Kort na het vertrek van den Führer ont
stond in den Bürgerbraukeller een ontplof
fing. Van de nog in de zaal aanwezige oude
strijders der beweging werden er 8 gedood
en ruim 60 gewond.
De aanslag, waarvan de sporen wijzen op
buitenlandsche aanstichting, heeft in Mün
chen onmiddellijk groote verontwaardiging
gewekt. Voor het ontdekken van den dader
was aanvankelijk een be-looning van 500.000
R.M. uitgeschreven.
Door een vrijwillige bijdrage van particu
liere zijde is de uitgeloofde belooning met
honderdduizend Rijksmark verhoogd.
Nader meldt het D.N.B.: Het bericht, over den
aanslag in den Bürgerbraukeller te München
was te laat bekend geworden voor de eerste och
tendbladen. Alleen het „12 Uhr Abendblatt" kon
het bericht nog publiceeren. Het blad schrijft dat
het geen twijfel lijdt, dat de Engelsche Ge
heime Dienst de hand in het spel heeft. De hee-
ren in Engeland hebben zich dit maal evenwel
grondig verrekend.
Met de staatsvijanden in Duitschland. die mee
nen in dienst van de Secret Service hun mis
dadig spel te kunnen spelen zal nu met Duitsche
grondigheid een hartig woord worden gesproken,
aldus het D. N. B.
De „Deutscher Dienst" schrijft: „Toen wij gis
teravond het bericht ontvingen van de aanslag
poging op den Bürgerbraukeller stokte onze adem.
Toen evenwel doorstroomde ons een gevoel van
onzegbaren dank aan de voorzienigheid, De
Führer leeft. In eerbied neigen wij ons voor de
jongste dooden der beweging. Zij stierven in den
waarsten zin des woords voor den Führer. Want
hem gold deze misdaad. Hem wilde men vermoor
den, omdat men meende daarmee Duitschland
in het hart te kunnen treffen. Wie zijn de moor
denaars? Thans weten wij nog niet in bijzonder
heden hoe deze misdaad werd voorbereid, hoe zij
mogelijk was. Een ding weten wij evenwel: de
aanstichters, de geldgevers, degenen die tot een
zoo afschuwwekkende gedachte in staat zijn, dat
zijn dezelfde die reeds steeds met sluipmoord in
de politiek hebben gewerkt: Het zijn de agenten
van de Secret Service. Achter hen staan de Brit
sche oorlogsophitsers en het Jodendom.
Wanneer een gebeurtenis de vastbeslotenheid van
de Duitsche staatsleiding, de onwrikbare wil van
het Duitsche volk, te overwinnen, de trouw van
elk onzer tot den Führer zou kunnen doen toe
nemen, dan zou dit zeer zeker deze poging tot
moord op Adolf Hitler zijn. Maar Engeland moet
ons leeren kennen. Halverwege blijven wij niet
staan dat is de eed aan de baar der dooden.
In den strijd, die thans begint, treedt het Duit
sche volk waarlijk goed voorbereid in. Wanneer
wij tot nu toe nog consideratie hebben gehad met
staatsvijanden dan zal het wel duidelijk zijn dat
van vandaag af met hen zoo zal worden gehan
deld, dat. van hun zijde het leven en de veiligheid
van nationaal-sccialisten niet meer kanoën wor
den bedreigd. Sujetten, die voor Engelsch goud
tot misdaad overgaan, zal men in de toekomst
anders dan tot nu toe behandelen. Wanneei het
oog op den vijand is gericht, moet de rug vrij zijn.
Engeland moge het zich voor gezegd houden"
aldus besluit de „Deutscher Dienst", „dat wij
vastbesloten zijn thans den vijand niet uit het
oog te verliezen.
Wij weten na deze daad: het gaat om het
geheel"
Ongeveer 1500 menschen
waren in de Bürgerbraukeller
aanwezig,
Aanslag lang van te voren beraamd
zegt Berlijn.
MÜNCHEN, 9 November. Langzamerhand be
ginnen de bijzonderheden van den aanslag in de
Bürgerbrau-Keller uit te lekken doch nog altijd
wordt zorgvuldig geheim gehouden wie door de
explosie gedood en gewond zijn. Het is de ge
woonte dat de leidende figuren uit de partij na
het vertrek van Hitier nog eenigen tijd bij elkaar
blijven met de oude garde. Zoodoende moeten er
op het oogenblik van de ontploffing onder de on
geveer 1500 aanwezige menschen tal van hooge
nationaal-socialistische leiders geweest zijn.
Door de explosie werd een groot deel van het
dak en vrijwel de geheele galerij vernield. Vele
straten verder werd de ontploffing gehoord. De
politie zette onmiddellijk de omgeving af, ambu
lance-auto's voerden dooden en gewonden weg.
Men is van meening dat de aanslag door de „ver
duistering" vergemakkelijkt werd. Bovendien kan
de dader gemakkelijk den kelder bereikt hebben,
daar dit gebouw een onderdeel is van een groot
huizencomplex, waarin pakhuizen en appartemen
Het woord is aan
Robert Schumann:
Alleen hem is lof nuttig, die blaam op
prijs weet te stellen.
ten aaneengrenzen. Dit complex heeft tal van uit
gangen naar de straat.
Inmiddels geeft een fel geïnspireerd commentaar
in Berlijn te kennen dat er geen twijfel aan be
staat of de Britsche geheime dienst heeft hier de
hand in het spel gehad.
Terwijl Hitler in zijn specialen trein op weg was
van München naar de hoofdstad, begon de politie
in het geheele rijk de jacht op den dader van den
bomaanslag. De politie in München verkeert ge
heel in staat van alarm.
Eenige tientallen gewonden zijn naar de chirur
gische kliniek en het Isar Krankenhaus overge
bracht. De autoriteiten van beide ziekenhuizen
weigeren categorisch iets te vertellen over het aan
tal gewonden, hun identiteit of den aard van hun
verwondingen.
Het is tot dusver nog niet mogelijk te zeggen
welke maatregelen de politie zal nemen en tegen
wie deze gericht zullen zijn. Het is precies een
jaar geleden dat Grynszpan in Parijs den Duit-
schen diplomaat Vom Rath vermoordde welke
moord gevolgd werd door de groote Jodenvervol
ging in Duitschland. Op het oogenblik is er nog
geen aanwijzing dat wederom de Joden de gevol
gen van dezen aanslag moeten dragen. De offi-
cieele mededeeling spreekt slechts van „buiten
landsche aanstichting".
Hitler is aan dezen eersten aanslag in de 16 ja
ren na de mislukte Putsch in München op haast
wonderbaarlijke wijze ontsnapt. Weliswaar zijn er
geruchten in omloop geweest over andere aansla
gen op Hitler in de laatste paar jaren doch hier
van is verder nooit iets bekend geworden.
In de Duitsche hoofdstad wekte het nieuws van
den aanslag groote opwinding. In het eerst werd
het bericht sceptisch ontvangen en nauwelijks ge
loofd tot het officieele communiqué werd gepubli
ceerd.
Men is er te Berlijn van overtuigd dat de aan
slag lang van te voren zorgvuldig is voorbereid.
De binnenkomenden in de Bürgerbrau werden al
len grondig gadegeslagen en het is uitgesloten te
achten dat een onbevoegde toegang heeft gekre
gen. Daarom gelooft men dat de tijdbom lang van
te voren geplaatst is. Ofschoon het niet bekend was
dat Hitier zou spreken nam men toch algemeen
aan dat de Führer eenigen tijd in de hal zou door
brengen, gelijk hij ieder jaar bij deze herdenking
doet.
Er is nog geen officieele mededeeling uitgege
ven over de te nemen maatregelen en er is nog
geen enkele aanwijzing dat massa-arrestaties zul
len plaats vinden.
Het Bürgerbrauhaus is gelegen in de Rosenhei-
merstrasse in een van de buitenwijken van Mün
chen in de benedenstad. De hall is ongeveer hon
derdvijftig voet lang en honderdtachtig voet breed.
In vroeger tijd stonden er tijdens de bijeenkom
sten van de partij groote houten tafels, heden ten
dage hebben rijen vouwstoelen de eikenhouten ta
fels vervangen. Een gids toont den bezoekers een
kogelgat in den zolder dat Hitier daarin zestien
jaar geleden schoot. Hitier viel toen die historische
Nazi-vergadering binnen, schoot zijn revolver in
de lucht af en proclameerde de revolutie.
Hitier sprak van een klein platform aan het
eene einde van den kelder, daartegenover ligt een
kleine kamer, die in vroeger dagen als een soort
raadskamer diende.
Gisteravond overheerschte het groen en blauw
van leger, vloot en luchtvaart-uniformen, terwijl
andere jaren gewoonlijk bruin de domineerende
kleur was in deze jaarlijksche bijeenkomst. Het
program van de bijeenkomst werd aanzienlijk be
kort. Heden zal een parade plaats vinden van het
Bürgerbrauhaus naar het monument opgericht
voor de zestien nationaal-socialisten, die sneuvel
den tijdens de mislukte Putsch van 1923.
(United Press).
De namen der slachtoffers.
De namen der dooden van den aanslag op den
Bürgerbraukeller zijn:
Franz Lutz (München), drager van de bloedorde
en lid van de stoottroep Hitier.
Wilhelm Kaiser, koopman te Solin bij München,
drager van de bloedorde. Hauptsturmfiihrer van
het nationaalsocialistische vervoerscorps en plaats
vervangend leider van motorstandaard 86, lid van
de stoottroep Adolf Hitler.
Een onbekende vrouw, vermoedelijk de cassière
van den Bürgerbraukeller, Maria Henle
(München).
Weber, omroeper voor de radio bij de Reichs-
Autozug Deutschland.
Leonhard Reindl, kantoorbediende.
Emil Kasberger, van het muziekcoprs van de
gonuw München.
Eugen Schachta. lid van de Reichautozug-
Deutschland, oudste medewerker daarvan.
Dan is er nog een doode. die nog niet geïdenti
ficeerd is.
Helsche machine was op het dak
van het gebouw geplaatst.
MÜNCHEN, 9 November (Stefanl). De ber
gingswerkzaamheden in den Bürgerbraukeller
zijn reeds afgeloopen.
Het schijnt, dat een hedsche machine tijdens
de redevoering van Hitier op het dak van het
gebouw was geplaatst boven de tribune van waar
ae Führer sprak en dat het uurwerk op 21 uur
22 was gesteld.
Hitler was tien minuten te voren met zijn
gevolg vertrokken en heeft een uur later kennis
gekregen van den aanslag op het station
Trechtlinger, waar zijn speciale trein stilhield.
Verscheidene personen werd gearresteerd.
De leider van de Gestapo heeft zijn plaats
vervanger opdracht gegeven de leiding van het
onderzoek op zich te nemen.
Er zijn speciale maatregelen genomen tegen
vreemdelingen.
De bladen schrijven de organisatie van den
aanslag toe aan Engeland.
Voor den eersten keer sinds 3 September werd
de stadsverlichting ontstoken. Dat gebeurde di
rect na den aanslag, teneinde de daders de mo
gelijkheid te ontnemen in het donker te ont
vluchten.
Geen bekende personen het
slachtoffer.
Naar het D.N.B. van welingelichte rijde ver
neemt. bevinden zich geen bekende personen
onder de slachtoffers van den aanslag in den
Bürgerbraukeller.
betuigen hun instemming
met het vredesinitiatief.
De regeeringspersdienst meldt dat de ko
ningen van Denemarken, Noorwegen en Zwe
den evenals de president van Finland aan H M.
de Koningin en aan Koning Leopold telegram
men hebben doen toekomen, waarin deze
staatshoofden hun adhaesie betuigen met het
initiatief ter bevordering van het herstel van.
den vrede, hetwelk gisteren door de souverei
nen van Nederland en België is genomen.
Sympathie van het Vaticaan.
Het vredesinitiatief van Koningin Wilhelmina en
koning Leopold is in het Vaticaan met de grootste
belangstelling vernomen.
Men wijst er hier op, dat stappen van dezen aard
bij den H. Stoel de grootste sympathie en de groot
ste aandacht wekken. Er naar wijzend, dat de actie
van het Vaticaan ook altijd gericht was op een sta
king der vijandelijkheden, herinnert men eraan, dat
een vrede, zooals de H. Stoel dien wenscht, uit
sluitend een hechte vrede kan zijn, gebaseerd op
gerechtigheid en menschenliefde. Het Vaticaan
toont zich gereserveerd over de mogelijkheden van
succes van den Nederlandsch-Belgischen stap, en
beperkt zich tot de opmerking, dat het succes van
een dergelijke onderneming minder afhangt van
hen die daartoe het initiatief namen, dan wel van
de oorlogvoerende regeeringen.
De „Osservatore Romano" brengt hulde aan de
menscheüjke gevoelens, waaruit het gebaar van de
beide vorsten is voortgevloeid en merkt op, dat
deze stap in wezen erop gericht is de procedure van
een eventueel in contact treden der partijen te ver
gemakkelijken.
Toenemende activiteit aan het
Front.
PARIJS, 9 November (Havas). Het leger-
bericht van den ochtend van den negenden No
vember luidt: In den afgeloopen nacht toegeno
men activiteit aan het geheele front. Verkennin
gen en vinnige plaatselijke gevechten met na
me tusschen Moezel en Saar.
DUITSCH STOOMSCHIP IN BESLAG
GENOMEN.
Te Londen vvordl vernomen, dat het Duitsche
stoomschip „Uhenfels" (7603 ton) in beslag is ge
nomen en opgebracht naar Freetown (Sierra
Leone).
tegen de neutrale landen gestaakt.
De scherpe uitvallen van de Duitsche pers tegen
de kleine neutrale landen zijn gistermorgen bruusk
afgebroken. Goed ingelichte kringen zijn van mee
ning dat de Duitsche regeering oordeelt dat de uit
latingen van de Duitsche pers zooals die zijn ver
schenen voorloopig voldoende zijn en men wacht
nu slechts de reacties daarop in Nederland en
België af.
Genoemde Duitsche kringen zeiden bij het be
spreken van de critiek der Duitsche pers op de
kleine neutrale landen „Wij kunnen aannemen dat
onze opmerkingen een zeker effect hebben gehad
de neutrale landen."
Deze kringen herhalen dan ook hun verwachting
dat de neutralen zich niet aan de Britsche blok
kade zullen onderwerpen Op de vraag wat de neu
tralen dan precies zouden moeten doen antwoordde
men „wij verwachten van de neutralen dat zij nu
niet precies glimlachen indien Engeland hen op de
de teenen trapt".
(United Press)
HEDEN: 12 PAGINA'S.
HAARLEM EN OMGEVING
pag.
In dc Maerten van Heemskerkstraat heeft
Woensdagavond brand gewoed. 2
De bezuinigingen bij Hout en plantsoenen aan
de orde in den gemeenteraad. 4
BINNENLAND
De ministerraad is gisteren in buitengewone
vergadering bijeen geweest. 1
De P. T. T. begrooting door de Tweede Kamer
goedgekeurd. 3
Nog meer uniformensmokkelarijen 3
Stijging van het aantal studenten in Nederland 3
BUITENLAND
De Noordsche staatshoofden betuigen hun in
stemming met het vredesinitiatief.
Een Englsche duikboot is door een ontploffing
vernield. 1
Hitler is te München ternauwernood aan een
aanslag ontkomen. 1
In zijn te München gehouden rede zcide Hitler
dat Duitschland voor vijf jaar oorlog gereed is 5
Churchill heeft verklaard dat Engeland de duik-
bootaanvallen meester zal worden. A.
SPORT.
Schaakrubriek. 6
ARTIKELEN, enz.
K. P.: Is er geen weg?
Mr. E. Elias: Dagboek van een busreis door
Amerika. 3
J. B. Schuil: Met „Cremer" naar een fort er
gens aan de Hollandsche waterlinie. Q
Voor de Vrouw. 9
Dc Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op f