Nieuw Britsch economisch
strijdmiddel tegen Duitschland.
Hongarije waakt voor zijn veiligheid
HALF TARIEF
Mijnhardtjes
.Mijnhardtjes
.Mijnhardtjes
Inbeslagneming op zee
van export van Duitschen oorsprong.
Standrecht
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1939
HAARLEM'S DAGBLAD
In een verklaring over het Duitsche
mijnenveld heeft Chamberlain Dinsdagmid
dag in het Lagerhuis gezegd dat „de Brit-
sche regeering niet lijdelijk zal toezien dat
deze methoden van oorlogvoering voort
duren. De Duitsche aanvallen op koop
vaardijschepen rechtvaardigen represaille
maatregelen en wel deze „dat exporten
van Duitschen oorsprong op zee in beslag
worden genomen". „Vele schendingen van
het internationale recht", zoo voegde Cham
berlain hieraan toe, „en de meedoogenlooze
grofheid ran de Duitsche methoden hebben
ons doen besluiten, thans zulk een koers te
volgen. Binnenkort zal een koninklijk
besluit verschijnen, waarbij uitvoering wordt
gegeven aan dit voornemen".
Chamberlain's verklaring was het antwoord
op een vraag van den leider der Labour Oppositie
Attleen welke luidde:
„Stelt de regeering zich voor maatregelen te
nemen met het oog op het feit dat het zonder
waarschuwing leggen van mijnen op de scheep
vaartroutes in strijd met het internationale
recht is?" Attlee herinnerde daarbij aan den
ondergang van de „Simon Bolivar".
Chamberlain antwoorddg: „Het zal het Huis
bekend zijn, dat de laatste drie dagen meer dan
tien schepen, waaronder zes neutrale, door Duit
sche mijnen tot zinken zijn gebracht en dat
daarbij zeer ernstige verliezen aan menschen-
levens zijn te betreuren. De Haagsche conventie
welke door Duitschland is onderteekend
Duitschland heeft nog op 17 September ver
klaard deze overeenkomst te willen naleven
bepaalt dat bij het gebruik van verankerde
mijnen alle mogelijke voorzorgsmaatregelen voor
de veiligheid der vreedzame scheepvaart moeten
worden genomen. Dit is juist het kardinale punt
der conventie, daar de mijn geen onderscheid
maakt tusschen oorlogs- en koopvaardijschepen,
tusschen oorlogvoerenden en neutralen. De con
ventie eischt in het bijzonder, dat wanneer de
mijnen niet langer onder controle van hen, die
ze gelegd hebben, staan, de gevaarlijke zone
bekend gemaakt wordt, zoodra de militaire be
hoeften dat toelaten. Wanneer niet-verankerde
mijnen gebruikt worden, moeten zij onschadelijk
gemaakt worden ten hoogste een uur, nadat
degenen, die ze gelegd hebben, de controle over
de mijnen verlorén hebben. Bij het leggen van
de mijnen, welke de door mij genoemde verliezen
veroorzaakt hebben, heeft de Duitsche regeering
geen dezer bepalingen in acht genomen. Deze
gewelddaad is een hoogtepunt in de reeks ver
dragsschendingen waaraan Duitschland zich
heeft schuldig gemaakt. Ik behoef slechts te
herinneren aan het tot zinken brengen vair de
„Athenia", waarbij 110 menschenlevens verloren
gingen en de daarop volgende vernietiging van
Britsche, geallieerde of neutrale schepen door
middel van mijnen, torpedo's of kanonvuur.
Deze aanvallen zijn vaak zonder waarschuwing
ondernomen en in een stijgend aantal gevallen
met volkomen verontachtzaming van het door
Duitschland geteekende protocol over den duik
bootoorlog en de meest elementaire wetten van
menschel!jkheid. De Britsche regeering is met
voornemens toe te laten, dat deze methodes
van oorlogvoering voortduren zonder vergel
dingsmaatregelen (bijval). Ik moge het Huis
er aan herinneren, dat gedurenden den vongen
oorlog bij wijze van gerechtvaardigde represaille
voor de duikbootaan vallen op koopvaardij
schepen exporten van Duitschen oorsprong of
van Duitsche eigenaars op zee in beslag zijn ge
nomen. De vele schendingen van het interna
tionale recht en de meedoogenlooze grofheid
der Duitsche methoden hebben ons er toe doen
besluiten thans een dergelijken koers te volgen
(luide bijval). Binnenkort zal een Koninklijk
Besluit verschijnen, waarbij aan deze beslissing
uitvoering zal worden gegeven".
Miss Wilkinson (Arbeiderspartij) vroeg of
de deskundigen van meening waren dat de
schepen in kwestie door een nieuwe soort
magnetische mijn tot zinken zijn gebracht.
Chamberlain antwoordde dat in deze aan
gelegenheid thans nog geen vaste overtui
ging kan worden uitgesproken.
De gevolgen voor Nederland.
Welk een funeste invloed het door Chamberlain
aangekondigde besluit der Engelsche regeering op
den handel der neutralen moet hebben, kan men het
beste zien uit onderstaande lijst, welke door het
Centraal Bureau voor de Statistiek verzamelde
cijfers bevat van den doorvoer van Duitschland via
Amsterdam en Rotterdam gedurende de eerste
negen maanden van dit jaar. Alleen die producten
en artikelen zijn vermeld,waarvan meer dan 1000
ton (1 ton 1000 K.G.) werd doorgevoerd.
den van dit jaar rond tien millioen ton goederen
uit Duitschland via Amsterdam en Rotterdam wer
den «vervoerd.
„Zeeschuimerij" zegt men te Berlijn.
Ten aanzien van de maatregelen tegen den Duit
schen uitvoer, merkt men in Duitsche politieke
kringen te Berlijn op dat de geheele Engelsche
oorlogsvoering ter zee opgebouwd is op de begin
selen van de zeeschuimerij, zoo zegt het D. N. B.
Wanneer Engeland thans overgaat tot openlijke
berooving van neutrale schepen in volle zee, is dat
met het oog op de meedoogenloosheid, waarmede
Engeland zich van oudsher niets heeft aangetrok
ken van Volkenrechtsbepalingen en gebruik heeft
gemaakt van geweld tegenover den zwakkere, niet
verrassend. Onder deze Engelsche methoden zullen
natuurlijk.in de eerste plaats de neutralen te lijden
hebben.
Protesten verwacht.
Reuter meldt uit Londen dat de Britsche autori
teiten verwachten dat door de neutralen protesten
zullen worden ingediend tegen het aanhouden van
hun schepen. Zij verklaren al het mogelijke te zul
len doen om verbetering te brengen in den toestand,
die gelijk zij zeggen, uitsluitend veroorzaakt is door
het illegale optreden van Duitschland. De goederen
zullen in beslag genomen' of verbeurd verklaard
kunnen worden.
Tarwe
Gerst
Dierlijke pro
ducten
Haver
Erwten en
boonen
Zaden
Veevoeder
Plantaardige
looistoffen
Ruwe rubber
Ijzererts
Steenkool
Cokes
Briketten
Petroleumcokes
Kalk en
cement
Kunstmest
Zwavel
Natuursteen
Oud ijzer en
afval
Rails etc
Metalen
Ruw ijzer
Koper en
brons
Lood in
blokken
Plaatijzer
Profieljjzer
Mineralen I
Meel en bloem
van tarwe
Meel en bloem
van rogge
Gepelde en ge
broken rijst
Gepelde granen
129.680
71.290
2.825
5C.388
9.974
1.811
11.080
8.050
1.292
18.813
.673.420
371.987
29.919
3.000
86.147
18.535
3.814
340.989
1.980
34.365
115.666
47.974
9.792
9.432
60.582
66,906
.272.619
7.117
51.031
3.214
2.484
9.905
19.196
Graanafval
Meelfabrikaten
Chemische
producten 172.507
Verf- en
kleurstoffen 55.470
Plantaardige oliën
en vetten
(in bulk)
Stookolie
Gasolie
Derivaten van
oliën
Traan
Harsen en
gommen
Was, glyce
rine enz
Hout 25.442
20.419
3.723
3.261
3.177
4.573
6.078
12.514
Mijnhout
Meubelen
Cellulose
Huiden en
vellen
Garens
Manufacturen
Aardewerk
Baksteen
Glas
Papier
Koffie
Zout
Suiker
Onbewerkte
tabak
Vischconserven
Voedings- en
genotmiddelen
Rij- en voer
tuigen
Machines
Diversen
4.022
4.541
38.445
8.340
1.225
2.374
3.062
25.910
6.006
44.704
2.623
2.363
48.525
2.821
1.593
2.863
23.181
5.294
De Britsche handel met de
neutralen.
Invoering van een „navicert-systeem".
Het Engelsche ministerie voor de voorlich
ting deelt mede, dat het ministerie voor den
economischen oorlog een „navicert"-systeem
in de nabije toekomst zal instellen om den
bonafiden handel tusschen neutrale landen bij
te staan, aldus meldt Reuter. Dit systeem zal
in de eerste plaats beschikbaar gesteld wor
den voor den handel tusschen de Vereenigde
Staten en zekere neutrale landen, die aan
Duitschland grenzen. Men hoopt, dat het sy
steem later uitgebreid zal worden en dan een
groot deel zal dekken van den handel tus
schen overzeesche neutralen en aan Duitsch
land grenzende neutralen.
De „navicerts" kunnen omschreven worden als
handelspaspoorten voor consignaties, die goed
gekeurd zijn door vertegenwoordigers van de Brit
sche regeering voordat zij verzonden werden uit
het land van oorsprong. Dit systeem werd gedu
rende den vorigen oorlog toegepast en bleek suc
ces te hebben. Vele neutrale verschepers maakten
gebruik van de faciliteiten van dit systeem. Goe
deren die gedekt worden door navicerts zullen een
begunstigde behandeling krijgen in de contra
bandecontrole bases en de schepen welker geheele
lading door navicerts gedekt wordt zullen een
minimum vertraging ondervinden. Verschepers
in de Vereenigde Staten, die van navicerts ge
bruik willen maken wordt verzocht den Britschen
vertegenwoordigers bijzonderheden te geven over
de goederen, die zij willen uitvoeren, den aard,
hun hoeveelheid, land van bestemming en naam
en adres van den geconsigneerde, of, zoodra dat
bekend zal zijn den naam vair het schip waarmee
de goederen verscheept zullen worden benevens
den datum van verscheping.
Aanvraagformulieren zullen verkrijgbaar zijn
bij de Britsche ambassade of de consulaten en
moeten ook aan deze instanties worden voorge
legd wanneer zij ingevuld zijn.
Het navicert-systeem zal volgens Reuter van
toepassing zijn op alle verschepingen uit de Ver
eenigde Staten naar België, Denemarken, Est
land, Finland, IJsland, Letland, Nederland, Noor
wegen en Zweden. Het systeem zal uitgebreid
worden wanneer de gelegenheid daartoe bestaat.
Amerikaansch commentaar.
Uit WASHINGTON, 21 November. De Brit
sche ambassade heeft heden de toepassing van
het navicertsysteem bekend gemaakt.
Tijdens een persconferentie heeft onderstaats
secretaris Summer Welles over dit systeem ge
zegd, dat de regeering der Vereenigde Staten we
derom Groot Brittannië ervan in kennis had ge
steld dat zij zich alle rechten der regeering en
der onderdanen volgens het internationale recht
voorbehoudt en geen goedkeuring hecht aan
eenigerlei ingrijpen in den handel tusschen de
Vereenigde Staten en neutrale landen. Welles
voegde hieraan toe. dat het navicert-systeem voor
het oogenblik niet beschouwd zou worden als een
ingrijpen.
Aan de hand van deze cijfers kan men zich inden
ken, wat de gevolgen van economischen oorlog moe
ien zijn; waar gedurende de eerste negen maan-
in het Protectoraat opgeheven.
PRAAG, 21 November. Aangezien in Praag
volkomen rust heerscht, is voor groot-Praag
en eenige andere distriiten het standrecht
opgeheven. (D.N.B.)
Een nader bericht aan het D. N. B. meldt uit
Praag:
.,De door de autoriteiten genomen maatregelen
zijn, naar het schijnt, volkomen voldoende ge
weest om alle verdere pogingen van kleine groe
pen aanhangers van Benesj tot verstoring van
orde en rust in het protectoraat in de kiem te
smoren.
In verband met de laatste gebeurtenissen was
bepaald dat de koffiehuizen en restaurants te
Praag om 22 uur moesten sluiten
Daar sedert 18 November ook te Praag geen
orde verstoring is voorgekomen, kon dit voor
schrift reeds weer worden ingetrokken. De bewe
ring van „United Press" als zou Praag een doode
stad zijn en als zouden de Tsjechen zooveel mo
gelijk in hun huizen blijven en zich niet op straat
begeven, is zelfs voor een enkelen dag niet juist,
zij is verzonnen. Iedere bezoeker van Praag heeft
zich er van kunnen overtuigen, dat het stads
beeld volkomen normaal was met uitzondering
van de demonstraties van Tsjechische intellec-
tueelen op 28 October en 15 November, die tot.
eenige straten beperkt bleven, dat het leven
overal het groote stadskarakter draagt en dat
schouwburgen en bioscooptheaters druk bezocht
worden, evenals alle koffiehuizen en restaurants."
EEN 2T.IT.teraKKET
Vier oudere lichtingen onder de wapenen.
Arrestafie van
verspreiders".
.geruchten
VER20NBEN AAN HET VELB-
poSTAJBRES \AN EEN MILITAIR
BENEUtN DEN RANG W OFFICIER
AANGEBODEN TUSSCHEN 2J EN 30,
NOVEMBER, MET 2. ELKAAR £>Ny-
DE-NDE LyNEN OVER HET ATSRE5»,
(Adv. IngezMed.)
Nog meer schepen vergaan.
Een Japansch vaartuig van bijna 12000 ton en
drie Britsche trawlers.
Voor de Oostkust van Engeland is Dins
dag het Japansche schip „Terukuni Maroe"
op weg van Japan naar Londen, gezonken.
De ..Terukuni Maroe" mat 11,930 ton en
had een bemanning van 180 koppen, terwijl
zich 26 passagiers aan boord bevonden.
Op het kantoor van de eigenaars te Lon
den is geen bericht ontvangen over dooden.
Men veronderstelt derhalve, dat alle opva
renden zijn gered.
Reuter voegt hieraan toe dat het schip
vermoedelijk op een mijn is geloopen, welke
door een Duitschen onderzeeër is gelegd.
De tot zinken gebrachte „Terukuni Maroe"
was het mooiste schip van de Nippon Yusen
Line, dat op Europa voer. De Japansche ambas
sadeur en de consulaire, ambtenaren begaven
zich na het ongeluk naar de haven om een on
derhoud te hebben met de opvarenden, ten einde
een onderzoek in te stellen.
Het schip bleef geruimen tijd nadat het op de
mijn was geloopen drijven en hierdoor, alsmede
door het feit, dat een kleine vloot reddende
schepen snel ter plaatse was, werd een grooter
onheil voorkomen.
Behalve het Japansche schip en de Brit
sche mijnenlegger „Mastiff" zijn drie En
gelsche trawlers Dinsdag vergaan. De „Sea
Sweeper" werd door een duikboot tot zinken
gebracht, evenals de. „Thomas Hankins".
Van laatstgenoemd schip werden alle op
varenden gered. De derde trawler die ver
ging was de te Fleetwood thuisbehoorende
„Delphine", waarvan de bemanning even
eens gered werd.
Een United Press-bericht meldt:
De trawler „Thomas Hankings", groot 276
ton, is voor de Noordwestkust van Ierland ge
zonken, tengevolge van den aanval van een on
derzeeër. De bemanning, bestaande uit 12 kop
pen, is veilig in een haven in het Noorden van
Groot Brittannië geland.
De bemanning verhaalde hoe zij na Donder
dag de haven van Fleetwood te hebben verlaten,
de netten hadden uitgezet, toen zij den com
mandotoren van een onderzeeër opmerkten, die
zonder waarschuwing het vuur op den trawler
opende Deze zonk in 15 minuten nadat de
bemanning in roeibooten het schip had verlaten.
Nu 10 uur geroeid te hebben werden zij door een
anderen trawler opgepikt
De Newcastle Line Ltd deelt mede dat men de
hoop heeft opgegeven dat het stoomschip
Newtonbeech, dat bijna een maand te laat is,
nog in veiligheid zal zijn. De „Newtonbeech"
meet 4600 ton en had een bemanning van dertig
tot veertig koppen.
Alle leden der bemannning van het Joego
slavische stoomschip ..Carica Milica", dat Za
terdag ter hoogte van de oostkust van Engeland
gezonken is, zijn gered. Negentien hunner be
vinden zich in Londen.
(Van onzen Boedapester correspondent).
De in de jaren 1901, 1902. 1903 en 1904 geboren
Hongaren, vier op elkaar volgende „jaargangen"
dus. waren tot dusver van militairen dienst ver
schoond gebleven. In veel gevallen hebben lieden,
die nog maar een paar maanden vroeger op de
wereld zijn gekomen, nog net aan den grooten
wereldoorlog moeten meedoen. En zij. die na den
eenendertigsten December van het jaar 1904 ge
boren werden, moesten ook soldaat worden. Nu
komen die vier jaargangen echter ook aan de
beurt. De vijf-, zes-, zeven- en achtendertigjari
gen moeten zich aan een lichamelijk onderzoek
onderwerpen en moeten, wanneer zij voor het
leger goedgekeurd worden, voorloopig gedurende
tien weken onder de wapenen komen. Maar ook
veel ouderen, die al over de veertig zijn en die in
den wereldoorlog meegestreden hebben, werden
en worden nog steeds onder de wapenen geroepen
om enkele weken of enkele maanden in het leger
te dienen. Hongarije wil zich zelf zoo veel moge
lijk weerbaar maken om op alle eventualiteiten
voorbereid te zijn. Niet dat men hier dadelijk aan
een onmiddellijk dreigend oorlogsgevaar gelooft,
maar toch: het is beter om in een gegeven geval
paraat te kunnen zijn.
In verband hiermede zal over enkele dagen ook
een soort volkstelling worden gehouden, waar
bij alle manlijke personen van 12 tot 70 jaar zich
moeten aanmelden, benevens alle personen van
het vrouwelijke geslacht van 16 tot 50. Van deze
meisjes en vrouwen moet bovendien vermeld wor
den of zij over bepaalde kwaliteiten beschikken,
welke eventueel ten dienste van het vaderland
gebruikt zouden kunnen worden. Of zij artsen,
tandartsen en tandtechnici of verpleegsters zijn.
of zij op laboratoria of bij de posterijen en tele
grafie werkzaam zijn of gewerkt hebben en of
zij in electriciteitsbedrïjven, ijzer- en steenbedrij-
ven, smederijen en glas- en ceramiekfabrieken.
leerlooierijen, boekdrukkerijen en -binderijen en
pelswerkerijen werkzaam kunnen zijn. Wie on
juiste opgaven geeft of in gebreke blijft deze te
verstrekken, kan met een gevangenisstraf tot vijf
jaar veroordeeld worden.
In Hongarije bloeit, zooals trouwens in al deze
streken in Middel- en Zuid-Oost Europa, het kof
fiehuis- en restaurantleven. De menschen
brengen hun tijd veel meer buitenshuis door dan
in ons vaderland. Zij ontmoeten elkaar geregeld
in verschillende lokalen, daar wordeu natuurlijk
allerlei gesprekken gevoerd en het is duidelijk dat
de politiek daarbij tegenwoordig een voorname
plaats inneemt. Een typisch verschijnsel van on
zen tijd vormen de geruchten. Geruchten over
alle mogelijke dingen, die wel eens ten deeie
waar zijn. maar veelal ook op onwaarheden en
vermoedens berusten. Deze kunnen wel eens van
een funeste uitwerking zijn. En daarom heeft de
regeering al sedert geruimen tijd het verspreiden
van alarmeerende geruchten verboden. Plakkaten
op de straat en in de lokalen moeten de men
schen steeds aan dit verbod herinneren. Maar
toch denken zij er vaak niet aan. Een poos ge
leden al hebben rechercheurs zich onder het
publiek gemengd, dat voor bureaux van kranten
de bulletins stond te lezen. Verscheidene men
schen stonden in groepjes met elkaar te „politi-
seeren". Een aantal hunner werd verzocht mee
naar het politiebureau te gaan. Hun namen wer
den den volgenden morgen voluit met hun adres
sen erbij in de bladen vermeld én voor een poosje
werden zij van hun dierbare vrijheid beroofd.
Thans zijn politie-organen ook met open oor en
oog in restaurants en koffiehuizen gaan zitten.
Het gevolg daarvan was dat de kranten een lijst
van circa veertig personen publiceerden, tegen
wie een vervolging wordt ingesteld. Onder hen
bevinden zich lieden van zeer uiteenloopende
klassen der maatschappij. Men treft -1e namen
aan van advocaten en handelsreizigers, inge
nieurs en kellners, bankbeambten. fabrikanten en
werklieden.
Er werden deze maand in heel Hongarije ver
duisteringsoefeningen gehouden. De politie lette
er streng op dat nergens ook maar een straaltje
licht uit de huizen naar buiten mocht dringen.
Te Boedapest alleen werden niet minder dan
1500 personen opgeschreven, die niet voldoende
voorzorgsmaatregelen hadden getroffen. Zen
juwelier, verschillende winkeliers, een restaura
teur en tal van andere personen werden onvoor
waardelijk tot hechtenisstraffen van tien en vijf
tien dagen veroordeeld, anderen hebben geld
boeten van 100 en 200 pengö gekregen.
W. M. BEKAAR
Geen leden van liet Huis
Holirnzollrrn gearresteerd.
Brief van ex-kroonprins Wilhelm.
Het Duitsche Nieuwsbureau publiceert den vol
genden brief van den ex-kroonprins Wilhelm:
„Den laatsten tijd zijn door de anti-Duitsche
buitenlandsche pers zóó onzinnige en beleedigen-
de beweringen verspreid, dat het mij tegen de
borst stuit, daarvan kennis te nemen. Evenmin
staat het mij aan op al deze schaamtelooze leu
gens in te gaan of te trachten ze te weerleggen,
omdat zij alle zonder uitzondering verzonnen en
gelogen zijn. Noch ik. noch mijn broers en zoons,
noch eenig ander lid van het Huis Hohenzollern
of van een ander Duitsch vorstenhuis is gear
resteerd of doodgeschoten. Geen van dezen is
eenigermate in zijn vrijheid beperkt. De domheid
der lasteraars gaat zoo ver dat zij den reeds tien
jaar geleden gestorven prins Max von Baden
laten herrijzen. Het is wel voldoende mede te
deelen dat alle strijdbare leden der Duitsche
Vorstenhuizen zich aan het front bevinden. Leu
gens straft men het beste door ze aan belache
lijkheid prijs te geven. De bedenkers van derge
lijke leugens maken zich aan een misdaad schul
dig. (w.g. Wilhelm, kroonprins)".
Duitsch vliegtuig bij de Engelsche
kust neergeschoten.
Luchtalarm in een deel van het land.
Het Engelsche ministerie van Luchtvaart
meldt dat Dinsdagochtend een vijande
lijk vliegtuig de Oostkust van Engeland
naderde. Een gevechtsvliegtuig van de Ko
ninklijke Luchtstrijdkrachten bond den
strijd aan en heeft het vreemde vliegtuig
omlaaggeschoten.
De Britsche ministeries van oorlog en bin-
nenlandsche veiligheid deelen voorts mede dat
vijandelijke vliegtuigen aan de Oostkust Dins
dag even over zeven uur zijn waargenomen. Ge
meld werd, dat de toestellen op verschillende
hoogten vlogen. Gevechtstoestellen werden de
lucht in gezonden om hen op te vangen en lucht-
afweerbatterijen openden het vuur. Het signaal
alles veilig werd even voor half negen gegeven.
Er werden geen bommen geworpen.
Volgens Reuter hebben de sirenes geloeid in
een stad aan de Oostkust nadat het geronk van
vliegtuigen gehoord was. Boksers, die met wed
strijden bezig waren, in een zaal, bleven toe
kijken.
Ook hebben de sirenes gisteravond weerklon
ken in Oost-York. De manschappen van de
luchtbescherming begaven zich naar hun pos
ten. De op straat zijnde bevolking begaf zich
snel naar de onderkomens. Trams en autobussen
bleven rijden, tot zij bij openbare schuilgelegen-
heden waren aangekomen. De meeste menschen
die in bioscopen en theaters waren, bleven daar
tot het signaal „alles veilig" gegeven werd. Er
werd niets gezien van een vijandelijk vliegtuig
en geschutvuur is niet gehoord. Het signaal
„alles veilig" werd een uur na het begin van
het luchtalarm gegeven.
In een andere stad in Yorkshire is gisteravond
met zoeklichten gewerkt. Het ronken van een
vliegtuigmotor en het ratelen van machinege
weervuur werd in het Zuid-Westen van de stad
gehoord.
Des morgens werd een Duitsche bommenwer
per waargenomen boven Sutherland. Het toestel
verdween in Noordelijke richting. De Duitsche
kenteekenen op de machine waren duidelijk
zichtbaar.
Reuter meldt verder nog dat drie Duitsche
vliegers drijvende zijn gevonden in een vouw
boot. Zij werden gered door een Britsch schip
op de Noordzee. Zij zijn in een haven aan de
Oostkust aan land gezet.
Ook luchtalarm in Frankrijk
Dinsdagmorgen te kwart voor elf werd in het
Noorden van Frankrijk luchtalarm gemaakt. De
alarmtoestand duurde tot kwart voor een.
SPROOKJESACHTIGE BEKORING gaat er voor
kinderen uit van de
PALESTINA DIORAMA'S.
Eiken werkdag (beh. Vrijdag) 35 en 79 uur.
SCHOTERSINGEL 117 A.
Entree 10 en 15 cent.
'Adv. Ingez. Med.s
Litauer» he^ft weer een regeering.
Kabinet Merkys tot stand gekomen.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt uit Kaunas:
De sinds eenige weken gevoerde onderhandelin
gen tot vorming van een nieuwe Litausche regee
ring hebben tot resultaat geleid. Dinsdag werd het
volgende kabinet gevormd:
Minister-president: Merkys: gevolmachtigde voor
het gebied van Vilnius (Wilna): Tautininkai (eer
ste burgemeester van Kaunas); vice-minister-pre
sident: Bizauskas: minister van Buitenlandsche
Zaken: Urbsys; minister van Oorlog: generaal
Musteikis; minister van Binnenlandsche Zaken:
generaal Skucas: minister van Onderwijs: professor
Örjokantas, minister van Financiën: Ernest Galva-
uauskas; minister van Lhndbouw: Audickas: mi
nister van Verkeer: Masiliunas; minister van
Justitie: professor Tamosaitis,
tegen Hoofdpijn, Kiespijn, Migraine
tegen Gevatte koude, Koorts, Griep
2 stuks 10 ct. - 12 stuks 50 ct.
(Adv Ingez. Med.)
BAEIC |<A<
SS®»
PROGRAMMA
DONDERDAG 23 NOVEMBER.
HILVERSUM I 1875 en 414.4 M.
8.00—9.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.0Q
KRO 2.00—12.00 NCRV.
8.00 Berichten ANP 8.05—9.15 en 10.00 Gramo-
foonmuziek. 10.15 Morgendienst. 10.45 Gramo
foonmuziek. 11.30 Godsdienstig halfuur 12 00
Berichten. 12.15 KRO-orkest (12.45—1.10 Berich
ten ANP en gramofoonmuziek) 2.00 Handwerk-
uwtje. 3.00 Pianovoardracihit cn gramofoon
muziek). 3.45 Bijbellezing. 4.45 Gramofoonmuziek.
5.00 Handenarbeid voor de jeugd. 5.30 Gramo
foonmuziek, 6.00 Orgelconcert. 7.00 Berichten.
7.15 Boekibespretotng. 7.45 Causerie: Metaalbe
werking. 8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-be-
richten. 8.15 Utr. Sled. Ork. Chr. oratoriumver -
eeniging en solisten. 9.45 Gramofoonmuziek. 10.00.
Berichten ANP, actueel halfuur. 10.30 Gramo
foonmuziek. 11.50—12.00 Schriftlezing.
HILVERSUM 11 301.5 M.
AVRO-uitzending.
8.00 Berichten ANP, gramol'oon pl. 10.00 Morgen
wijding. 10.15 Gewijde muziek (gr. pl.) 10.30 Voor
de vrouw. 10.35 Omroeporkest. 11.00 Weekover
zicht. 11.15 Omroeporkest en solist. 12.15 AVRO-
Dansorkest en solLste. 12.45 Berichten ANP, Gra
mofoonmuziek. 1.00 Pianosoli. 1.15 De Twilight
Serenaders. 2.00 Voor de vrouw. 2.30 Vioolvoor
dracht met pianobegeleiding. 3.00 Brei- en bor-
duurcursus. 3.45 Gramofoonmuziek. 4.00 Voer zie
ken en thuiszittenden. 4.30 Gramofoonmuziek.
5.00 AVRO-Weekkaleidoscoop. 5.30—6.27 AVRO-
Amueementsorkest en solist. 6.30 Sporthalfuur.
7.00 Voor de kinderen. 7.05 Programma voor mi
litairen. 7.30 Engelsche les. 8.00 Berichten ANP,
mededeelingen. 8.20 Concertgebouw-orkest en
solist (ca. 9 15 Causerie over Racine). 10.25 Gra
mofoonmuziek. 11.00 Berichten ANP, hierna:
AVRO: AVRO Dansorkest. 11.4012.00 Gramo
foonmuziek.
ENGELAND 391 en 449 M.
12.20 Het Rich. Crean-orkest. 1.05 Causerie
„Simplefacts". 1.20 Berichten. 1.30—2.20 Orkest
concert. 3.20 Geïger en zijn orkest. 3.50 Dans
muziek. 4.20 Berichten. 4.35 Causerie „Talking it
over". 4.50 Matinee-programma 5.20 Kinderuurl
tje. 5.35 Raadseluitzending. 5.50 De Entr'acte
Players. 6.20 Berichten. 6.35 Voor de boeren. 6.50
Variété-uitzending. 7 20 Radiotooneel. 7.50 BBC-
Theaterorkest. 8.20 Pianovoordracht. 3.40 BBC-
Revue-koor en BBC Variété orkest, 9.20 Berich
ten. 9.35 Causerie „War Commentary". 9.50 BBC-
orkest. 10.35 Korte Kerkdienst. 10.55 BBC-Har-
monle orkest. 11.35 Dansmuziek. 12.20—12.35 Be
richten.
RADIO-PARIS 1648 M.
Geen opgave ontvangen.
KEULEN 456 M.
5.50 Omroeporkest. 7.40—8.50 en 9.30—9.50 Gra
mofoonmuziek. 10.50 Harpvoordracht. 11.20 Leo
Eysoldt's orkest. 1.35 Populair concert. 2.20 Cau
serie over het Duitsche soldatenlied (met illustra
ties). 2.40 Gramofoonmuziek. 2.50 Kinderkoor
zang. 3.20 en 4.30 Gramofoonmuziek 5.00 Folklo
ristisch programma. 5.20 Omroepklein orkest.
7.3512.20 Deutschlandscnder.
BRUSSEL 322 M.
12.20 Gramofoonmuziek 12.50 cn 1.30 Omroep
orkest. 1.50—2.20, 5.20, 6.50 en 7.20 Gramofoon
muziek. 8 20 Ontspanningsprogramma voor sol
daten. 8.50 en 9.20 Omroeporkest. 10.30—11.20
Gramofoonmuziek.
BRUSSEL 484 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30 Radio
orkest. 1.50—2.20, 5.20, 6.35 en 7.35 Gramofoon
muziek. 8.20 Uitzending voor soldaten. 8.50 Om-
roepsymphome-orkest. Omroepkoor en solisten.
10.3011,20 Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
7.35 Folkloristisch programma. 8.05 Operacon
cert. 9.20 Berichten. 9.50 Planotrio- 10.20 Con
cert. 11.20 Berichten. Hierna tot 12.20 Nacht
concert.
