Haarlems Dagblad i Ciano over het buitenlandsche beleid van Italië. Russen melden bezetting van Salmijarvi. Onze Inzameling. Verhooging van den steun aan werkloozen. K.L.M.-verbinding met Noord Amerika? l/Veei mi U eet Weihnachts- stoilen Kerstkransen Smit's Kersfgave. IJSBANEN Vecyeefiscfie aanvatten BERICHT 57e Jaargang No. 17331 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant- Uitgaven en Algem Drukkerij N.V Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro- dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724, 14825 Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Zaterdag 16 December 1939 Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames'0.60 per regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer 0.15. Groentjes zie rubriek. Vandaag moet ik uw aller belangstelling nog eens inroepen voor onze inzameling van gelden voor het Comité, dat met die gelden een Kerst- gave aan de Stille Armen zal verstrekken. Wij zijn nu een kleine twee weken bezig en vandaag heeft het totaal der giften, bij dit blad ontvangen, al een bedrag van 6411.47 bereikt. Dat is heel mooi. Het is aanmerkelijk meer dan verleden jaar op 16 December was ontvangen. En aangezien toen het eindresultaat (bij dit blad) 7850.96 bedroeg zouden wij dus mogen veronderstellen, dat dit bedrag dit jaar aanmerkelijk overtroffen zal worden. Hetgeen, zooals ik bij den aanvang der inzameling heb verzekerd, ook noodig is. Want er zijn helaas nog veel meer menschen, die voor zulke hulp in aanmerking komen, dan in voorgaande jaren. En dat kan ook geen verwon dering wekken, nu het uitbreken van een nieuwen oorlog in Europa de economische ontwrichting ook in ons land verergerd heeft. Nu moet men altijd voorzichtig zijn met sta tistieken en er vooral niet te vlot een slotsom uit trekken. Zij hebben altijd de gevaarlijke eigen schap bezeten dat men er zoo gemakkelijk mee kan bewijzen wat men er zelf graag uit halen wil. Eén vergelijking van cijfers blijkt ook in dit geval niet afdoende. Wel is er nu in elf dagen tijds vrij- wat meer geld ontvangen dan een jaar geleden, maar het aantal gevers staat .daar niet mee in overeenkomstige verhouding. Het is zelfs vandaag nog iets lager dan het verleden jaar op 16 Decem ber was: 808 tegen 817. En inderdaad blijkt dit te bevestigen, dat het aantal kleine giften is afge nomen. Aangezien wij nu de meeste groote bij dragen al wel ontvangen zullen hebben is het duidelijk dat een nieuw beroep op „de kleine ge vers" noodzakelijk is. En dat doe ik bij deze. De argumenten kunnen niet nieuw zijn. Iedereen is zich wel bewust dat vele kleintjes een groote maken dat is wel de oudste aller bekende bewijsvoeringen op dit gebied en dat men de kleine bedragen niet missen kan als men een groot totaal wil bereiken. Ook heib ik al eens eerder aangevoerd dat men zich, al kan men maar weinig missen, toch veel prettiger voelt als men dat weinige heeft bijgedragen aan medemenschen die in een nood verkeeren, die ons niet onberoerd kan laten. Maar al zijn argumenten meer gebruikt, daarom is hun waarde niet minder geworden. Ik blijf vertrou wen op hun overtuigingskracht. Wij hebben de kleine gevers, jong en oud, kin deren en volwassenen, voor deze zaak noodig. Er zijn er ongetwijfeld velen onder hen, die minder kunnen afstaan dain zij in vorige jaren deden: wier gulden tot vijftig cent, wier kwartje tot een dubbeltje verlaagd zou moeten worden. Dat is begrijpelijk, maar de daad vermindert daarmee niet in waarde. En dat is werkelijk ook van veel beteekenis, zoowel voor de begiftigden, voor wie het een troost moet zijn dat velen zich hun lot aantrekken, als voor de gevers. Weer een oud ar gument dat niets van zijn kracht verloren heeft. Al diegenen die al hebben bijgedragen betuigen wij onzen dank. Maar aan de kleine gevers niet minder dan aan de groote. En ik zou den velen, die nog niet hun- offer gebracht hebben, willen vragen nog eens te denken aan de verschillende aangrijpende voorbeelden van stille armoede, die wij in deze dagen in dit blad hebben gegeven, aan de harde beproevingen die wij in korte trek ken hebben geschetst en die aanduiden wat er in stilte en vaak met zoo ontróerenden moed en zelfverloochening geleden wordt achter zooveel zwijgende gevels, waarlangs u wellicht dagelijks komt zonder te weten welk lijden daar woont. Denk vooral ook aan de kinderen! Ik heb onlangs, het was op St. Nicolaasdag, geschreven over de kinderen in een mooie kleine school. Dat waren gelukkige kinderen van wel gestelde ouders. Ik schrijf nu over de arme kin deren en vraag u te helpen, hun een blijde Kerstmis te bezorgen. Velen uwer zullen zich Speenhoff's roerende kleine lied uit zijn eersten tijd, „Kleine kleuters" herinneren. Laten zij dat nog eens overdenken, in deze donkere dagen, in deze koude, als zij zelf naar hun goedverwarmde, gezellige thuis gaan maar ondanks de dikke win terjas de koude nog aan gezicht en handen voe len. Laten zij zich even verplaatsen in de gedach ten van ouders, die hun kinderen die warmte en zelfs de avondverlichting, niet kunnen geven. En aan dat kleine jog dat vroeg: „Krijgen we iets met Kerstmis?" Dan antwoorden zij dat kleine jog: ja. Meer heb ik niet te zeggen. R. P. Van half December tot Maart 5 pCt. meer. De regeeringspersdienst meldt: De regeering heeft besloten de steunuit- keering aan de werkloozen en de Ioonen in de werkverschaffing gedurende den termijn van Maandag 18 Dec. tot Zaterdag 2 Maart a.s. met 5 pCt. te verhoogen. Door deze verhooging zullen in het algemeen niet overschreden mogen worden de thans in ver band met de in het vrije bedrijf geldende loonen gestelde maxima. BELGISCH SCHIP NA ONTPLOFFING VERGAAN. Het Belgische schip „Rosa" metende 1103 ton, is na een ontploffing voor de noordoostkust van Enge land vergaan. Een van de vijftien opvarenden .is omgekomen. Een patrouilleerend schip heeft, de veertien overigen gevonden. Zij voeren in de red dingboot. van hun schip. Twee van hen waren ge wond, een van dezen is met een gebroken been in «en ziekenhuis opgenomen. In de Tweede Kamer heeft de minister van Waterstaat, Ir. Albarda, Vrijdag middag medegedeeld, dat naast de verbinding met West-lndië, in ernstige overweging is een luchtverbinding tussc hen Nederland en Noord-Amerika, met Nederlandsche vliegtuigen te onderhouden. Vooralsnog konden hier over geen mededeelingen worden gedaan. Voorts deelde de minister mede, dat de onderhandelingen van de regee ring met de Nederlandsche vliegtuigindustrie en de K. L. M. hebben geleid tot de bestelling van vier belangrijke vliegtuigen bij Fokker, terwijl over andere zeer belangrijke machines nog wordt onderhandeld. ROME, 16 December. Vanochtend te negen uur heeft de Italiaansche minister van buiten landsche zaken, graaf Ciano, zijn aangekondigde rede uitgesproken in de Kamer van de Fasces en Corporaties. In de vergadering waren aanwezig de Duce en alle leden van de regeering, terwijl de openbare tribune dicht bezet was. Graaf Ciano. Graaf Ciano begon zijn rede met de verklaring, dat hij, om het geheugen op .te frisschen, her innerde aan de woorden van den Duce in Mei 1927, toen hij in deze zelfde zaal voorspelde, dat tussohen 1935 en 1940 dè Europeesche geschiede nis op een kruispunt zou staan. Spreker verklaar de zich voor te behouden te bewijzen, dat de fas cistische regeering zich niet heeft beperkt tot passief het gevaar aan te duiden, doch op ver schillende tijden zijn opbouwende medewerking heeft aangeboden. Deze concrete pogingen zijn evenwel te pletter geloopen tegen het gebrek aan begrip van de anderen. Vervolgens gaf de minister een nauwkeurig overzicht van de waarschuwingen en raadgevin gen van den Duce aan Europa en de wereld. De collectieve veiligheid, beschouwd als een veiligheid van iederen staat door betrekkingen tot andere staten, was slechts een waanbeeld en een masker en diende slechts om in de practijk verbintenissen van wederkeerigen bijstand aan te gaan. Italië heeft gepoogd hier een einde aan te maken door een verdrag voor te stellen tusschen de vier groote Westelijke mogendheden. Tegelij kertijd diende de Duce een ontwerp tot ontwape ning in, dat inhield, den bestaanden toestand te handhaven binnen de limiet, voorgesteld door de BRITSCH RELAAS OVER HET LUCHTGEVECHT. De hevigste botsing uit den oorlog. ENGELSCHEN VERLOREN DRIE, DE DUITSCHERS VIJF TOESTELLEN. Uit Londen wordt vernomen dat bij den luchtaanval op de Duitsche kust Donderdag middag 5 Messerschmidt-toestellen zijn om- laaggeschoten. Bevestigd wordt, dat de Brit sche strijdkrachten 3 toestellen hebben verloren, ondanks de beweringen der Duit- schsrs, dat dit aantal zes c-f mer zou be dragen. Tot de Britsche bemanningen behooren ook personen die afkomstig zijn uit de dominions. Naar thans, volgens Reuter uitlekt, is dit luchtgevecht, dat Donderdagmiddag laat, dicht onder de Duitsche kust is ge leverd, een van de hevigste ontmoetingen geweest van dezen aard welke zich tot nu hebben voorgedaan. De slag werd voca-afgegaan door een strijd tegen de elementen. Kort na het vertrek uit- Engeland zagen de piloten zich midden in regenstormen. Langen tijd was het zicht zoo slecht, dat de vliegers bijna blind vlogen. On danks deze omstandigheden was het geheele eskader in staat den juisten koers te houden. Toen vijandelijke oorlogsschepen werden waar genomen, moesten zij de tegenstanders bij ver rassing nemen. De leider van de Britsche formatie heeft gedurende den geheelen strijd het logboek bij gehouden. Dit is van niet te schatten waarde met het oog op de door de Duitschers genoemde verliezen. De commandant noemt den slag een gevecht bij achtervolging langs de Duitsche eilanden. Het was van deze eilanden af dat de vijand groep na groep Messerschmidtvliegtuigen omhoog zond. De commandant heeft vier vijan delijke vliegtuigen brandend in zee zien stor ten. Hij zegt: het werd juist donker en deze vier hebben nog eenigen tijd gebrand nadat ze in het water waren terecht gekomen. Zij zagen eruit als vier enorme bakens. Zij hebben niet alleen het water verlicht doch ook den hemel n gloed gezet. Een vijfde Messerschmidt dook verticaal in het water na door het geschut der Britsche vliegtuigen te zijn getroffen. Duitsche regeering, als het noodzakelijk mini mum. Het verdrag van vier en het ontwerp voor ontwapening bleven een doode letter. Thans had Italië slechts één plicht: door zijn wil en zijn kracht zijn eigen belangen te verdedigen bij de constructie van een imperiaal systeem, dat het toebehoorde. Hierdoor werd de actie in Abessynië noodzakelijk. Daarna behandelde Ciano de Spaansche kwestie. De „as". Onder de landen die het edele streven van Franco steunden, zoo zeide graaf Ciano o.a. in dit verband, bevond zich ook Duitschland. De parallel in de politiek van Duitschland en Italië werd steeds duidelijker en het is natuur lijk, dat een contact tot stand kwam om de actie der beide landen te coördineeren. De politiek van de As Rome-Berlijn, welke reeds merkbaar was tijdens den oorlog in Ethiopië vond zijn eerste werkelijke toepassing in de actie ten gunste van het nationalistische Spanje. De protocollen van Berlijn en de besprekingen met Hitier te Berchtesgaden hebben den grond slag gelegd voor de meest nauwe Italiaansch- Duitsche samenwerking. (De rede duurt voort.) Uitsluitend met Roomboter bereid LUXE-BAKKERIJEN Tel 10876, 13714, 11643, 12193, 21521 (Adv. Ingez. Med.) Het woord is aan Carlyle: Het granietblok, dat een hindernis was op den weg van den zwakke, dient den sterke om zich af te zetten. (Een sigaretten/abrikant te Eindhoven heeft als Kerstver rassing een millioen sigaretten disponibel gesteld voor de sol daten). Een goed idee is in het brein gerezen, Van dezen zuidelijken fabrikant, Een heir van menschen zal hem dankbaar wezen, In alle streken van ons vaderland. 't Is een idee dat in bijzondre mate Beschouwd mag worden in soldatengeest, Want sigaretten zijn bij de soldaten, Sinds jaar en dag wel zeer „in trek" geweest. Zij zullen met die kans van gratis rooken, Wel stellig zeer in de (rook) wolken zijn, Straks hult ons leger, militair gesproken, Zonder verwijl zich in een rookgordijn. Anders gezegd, het brengt het in extase, Als het zoo profiteert van het genot, Met Kerstmis nog wat extra uit te blazen, Tot meerdere verzoening met zijn lot. Waarbij het bovendien vanzelf mag spreken, Dat de soldaat er in zijn Kerstver zet. Figuurlijk nog wat meer van op kan steken, Dan letterlijk alleen een sigaret. Dat is besef, dat men niet zal vergeten, Dat hij daar voor ons allen waakzaam staat, Hij mag uit zulk een schenking nog eens weten, Dat er wordt meegeleefd met den soldaat. Wij hopen dan in diepen ernst daarneven, Dat hij nooit voor de noodzaak wordt gezet, Op andre wijs in ernst eens vuur te geven, Dan voor het rooken van een sigaret. P. GASUS. Buttler, de leider der Engelsche delegatie ter Volkenbondszitting, in gesprek met Holsti, den Finschen afgevaardigde, die het pleidooi voor zijn land hield De Fransche legerberichten. Vrijdagavond: „Eenige ontmoetingen tusschen vooruitge schoven elementen in de streek onmiddellijk ten Oosten van de Vogezen". Zaterdagmorgen „Niets bijzonders te melden." EINDENHOUT en BREDERODE zijn bij doorgaand vriezend weer ZONDAG en zoo mogelijk reeds HEDENAVOND GEOPEND. Inlichtingen SPORTHUIS „HAARLEM", TELEFOON 12215. (Adv. Ingez. Med.) Sovjet-oorlogsschip tot tot zinken gebracht? op de Jiacetische tandengte Uit Moskou: Het hoofdkwartier van het militaire district Leningrad deelt mede dat op Vrijdag 15 December de Russische troepen in het district Moermansk de stad Salmijarvi op 60 K.M. ten zuiden van Petsamo, hebben be zet. In het district Ukhta zijn de Russische troepen opgerukt tot 128 K.M. van de staatsgrens. In het district Petrosavodsk hebben zij het dorp Leppa- silta en de daar passeerende spoorlijn bezet. In het district Kexholm hebben de Russen hun opmarsch met succes ontwikkeld. Met het oog op de slechte weersomstandigheden was er geen activiteit in de lucht. Het gisteravond uitgegeven Finsche legerbericht meldt: „Te land: Op 14 December heeft de vijand op verschillende plaatsen op de Karelische landengte, gesteund door zwaar artillerievuur en tanks, aan vallen ondernomen. Vooral te Punnusjoki volgde aanval op aanval. De Russen werden overal afge slagen en verscheidene tanks werden vernield. Op het oostelijke front is de vijand aangevallen na zware artillerievoorbereidingen op een deel van het front tusschen Loimala en het Ladoga-meer. Hij werd echter afgeslagen en wij maakten vijf tanks en ander oorlogsmateriaal buit. Bij Tolva- jarvi gaan onz troepen voort op te rukken. Het buitgemaakte oorlogsmateriaal nam toe en in den avond van veertien December waren in het geheel 15 middelzware tanks in dezen sector in onze han den gevallen. Te Suomussalmi zijn onze troepen na vier dagen hardnekkigen strijd er in geslaagd den weg af te snijden, die van de kerk van Suomus salmi naar de grens leidt. Onze troepen hebben het dorp Suomussalmi her overd en zelfs een deel van de vijandelijke troepen naar het westen van het meer Kiantajarvi gedre ven. Elders geen wijziging in den toestand". Het communiqué over de krijgsverrichtingen ter zee deelt o.m. mede: tijdens een gevecht bij de buitenste eilanden der archipel van Abo heeft het vuur van een kustbatterij schade toe gebracht aan een Russischen torpedobootja- ger van het type „Gordij", welke bodem vol gens latere berichten zou zijn gezonken. Volgens Havas meldt het legercommuniqué over den strijd in de lucht nog het volgende: Vijande lijke vliegtuigen hebben gevlogen boven de streel: van Petsamo en eenige bommen neergeworpen die geen schade veroorzaakten Finsche vliegtuigen hebben met succes vijandelijke colonnes aange vallen. Finsche toestellen zijn er in geslaagd een Sovjet Russisch convooi dat benzine vervoerde, in brand te doen vliegen Alle weerbare mannen tol 40 jaar opgeroepen. Uit Helsinki, 15 December. Alle nog niet opgeroepen reservisten moeten zich onver wijld aanmelden. Het verluidt dat deze maatregel reserve officieren tot zestig jaar en minderen tot veer tig jaar betreft. De landweer is nog niet op geroepen. Alle weerbare mannen van 20 tot 40 jaar worden hiermede onder de wapenen geroe pen. De Finsche legatie :n Londen heeft gisteravond medegdeeld dat de Roode Troepen zich volgens officieele berichten van strijdgassen hebben be diend in de omgeving van Suomussalmi, Tiende verantwoording giften Stille Armen. Tiende verantwoording van bij ons blad binnengekomen giften A. R. ƒ0.50; J. v. M. ƒ1.—; N. N. ƒ5.—; N. N ƒ5.-; E. S. /2.50; Mevr. L. ƒ5.—; Mevr. A. C.—S. ƒ20.—; J. V ƒ2.—; H. R. ƒ2.50; N. N. ƒ5.—; W. H. S. te A'hout ƒ5.—; J .J. B. ƒ2.50; J. H. S. ƒ1.—; Mevr. V. d. H.—R. 2.50; Mej. Joh. C. A. B. 5.—; Mevr. J. W. B. 10.Mevr. de J. 2. C. V. 1.—; S. C. P. 1.—; Mevr. H. J. B. 1.—; N. N. 2.50; N. N. 1.—; v. M. v. M. ƒ10.—; Verica ƒ2.50; P. v. B. ƒ2.50; H. IJ. ƒ0.25; C. J. K., Overveen, ƒ1.—; H. K. 1.—; J. B. A. K. 1.—; N. N. 1.—; N. N. ƒ0.25; A. L. ƒ50.—; fam. S. ƒ17.50; dames H. ƒ10.—; J. J. B. ƒ10.—; M. C. K.J. ƒ10.—; E. T. ƒ10.—; gezin v. d. W. ƒ5.—; fam. F. ƒ5.—; J. K. 5—; N. N. ƒ5.—; N. N. ƒ5.—; G. C. ƒ5.—; R. H. ƒ5.—; B. v. W. ƒ5.—; L. L. /2.50; H. B. ƒ2.50; C. F. II. H. 2.50; J. K. 2.50; G. J. v. d. B. 2.50; J. K. 2.50; H. v. d. V. ƒ2.50; J. G. D. 2.50; van Gerrie ƒ2.—; Wed. P. W. ƒ2.—; D. J. W., Bloemendaal, 1.50; D. J. N. K. 1.—; N. S. ƒ1.—; H. F. v. B. ƒ1.—; J. C. K. 1.—; J. v. V. 1.—; J. R. de J. 1.—; N. R. 1.—; Ls. v. d. H. te S. ƒ2.50; H. Sch. 2.50; N. N. ƒ1.— A. S. ƒ1.—; Mej. B. K. 2.—; Zuster S. 3.—; Dames de M. 5.—: v. O. 1.—. Thans zijn in het geheel bij ons blad binnengekomen 808 giften tot een bedrag van 6411.47. Giften kunnen worden af gegeven aan onze Bureaux Groote Hout straat 93 en Soendaplein 37 of worden overgeschreven op onze postgirorekening no. 38810 onder vermelding „Voor de Stille Armen" en onder opgave, hoe men zijn gift verantwoord wenscht. Ten behoeve van het Comité voor de „Stille Armen", werd bij de Twentsche Bank gestort door Ir. C. W. ƒ2.50; Dr. Ch. L. D. ƒ10.—; Mevr. S. M. S.—C. 1.50; Mevr'. G. v. B.—H. ƒ2.50; C. v. V. V. ƒ5.—; W. D. ƒ1.50; Mevr. C. W—K. ƒ20—; E. T. K. ƒ2.50; M. V. H. ƒ2.—; M. A. D. ƒ2.50. MET TAFELVERSIERINGEN van MUYS gezelliger in huis. GED. OUDE GRACHT 103, Tel. 11723 (Adv. Ingez. Med.) Zij, die zich met ingang van 1 Januari per kwartaal abonneeren, ontvangen de in December nog te verschijnen nummers gratis. DE ADMINISTRATIE. HEDEN: 16 PAGINA'S. HAARLEM EN OMGEVING pag. De nood in het bloembollenbedrijf. Gevreesd wordt dat de hulp der regeering onvoldoende zal zijn. 2 Van de gemeente Haarlem worden weer nieuwe bezuinigingen verlangd in verband met vcr- eischte goedkeuring van de begrooting voor 1939. 8 Een centrale school te Haarlem die wel tc wei nig leerlingen heeft, maar die B. en W. toch willen behouden. 4 BINNENLAND Er worden voorbereidingen getroffen voor een luchtdicnst tusschen Nederland en Noord- Amerika. 1 De K. L. M. wil in 1940 een postdienst op Zuid- Amerika openen. 3 De Rijksmiddelen blijven rijkelijk vloeien. 3 Minister Bolkestein ontvouwt zijn plannen. 6 BUITENLAND De Russen melden de bezetting van Salmijarvi. 1 België's buitenlandsche politiek in de Belgi sche Kamer ter sprake. 5 De „Graf Spee" zal wellicht dit weekeinde Montevideo verlaten. 5 Chamberlain bezoekt het Engelsche expeditie- leger. 5 SPORT. Schaakrubriek. 6 ARTIKELEN, enz. R. P.: Onze inzameling. 1 R. P.: Journaal van de week. 5 P. v. d. Hem: Dc oorlog ter zee. 3 C. J. E. Dinaux: Als dc steencn spreken kon den 7 Van onzen Amerikaanschcn correspondent: Drang naar feiten bcheersclit Amerika. 7 J. II. de Bois: Litteraire Kanttcekeningen. 7 Filmschouw 8 II. D. Vertelling: In de herfst. 8 Financieel Economisch Weekoverzicht: De Fransch-Britsche monetaire overeenkomst. Een deskundige medewerker: De „Admiral Graf von Spee". is K. de Jong: Muziekavond Toonkunst. 12 J. B. Schuil: De beursbengels. 12 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op 13

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1