JiCntscfiauw
êmi Ssmfft-öfau
I
iNeM laak
„Stoiet du Tlacd
N.V. „City Tax"
Een belangrijke schepping:
George Formby
heeft succes.
Schitterend Schouwspel
De caricaturist
ziet
Zeer lage
PRIJZEN
Dinsdag
2 Januari
R'
ONS KNIPPATROON
ZATERDAG 30 DECEMBER 1939
HAARLE M'S DAGBLAD
2T
Frans Hals
Louis Jouvet teekent zich in de cinematogra
fie af als een belangrijke persoonlijkheid. Door
zijn uiterlijke beheersching heen vibreert een in
nerlijke kracht, die ons niet loslaat. Ook in deze
film. Arletty als volksvrouw is treffend met haar
humor, haar steeds even cynische lachje, gewa
pend tegen de ellende van haar bestaan.
Annabella is het meisje, dat gedreven door
haar gevoel voor ideale liefde, dit menschelijke
onvolmaakte leven wil ontvluchten, maar door
het lot tot zichzelf wordt gebracht en tot het
besef dat het geluk niet op de vlucht wordt ge
grepen, maar midden in den dagelijkschen le
vensstrijd wordt geopenbaard. De jongen wordt
ook op overtuigende wijze tot leven gebracht.
Maar ziet eens welke andere naar het leven ge-
teekende, warmbloedige wezens deze film ons
nog toont: de baas en de bazin van het hotel, en
de°gasten, zij zijn allen zóó tot in de kleinste
fijnste trekjes raak weergegeven dat men be
grijpt dat er achter deze film één centrale figuur
staat, die filmleven schiep: Marcel Carné.
Carné spint om de gebeurtenissen in deze film
een sfeer, die het leven van alledag, zonder het
ook maar eenigszins ten onrechte te romantisee-
ren, verheft op een niet-alledaagsch peil.
Inderdaad, deze film bevestigt zooals ik
reeds in de krant van 16 September schreef
het woord van een wijs man:
,Er zijn geen groote en geen kleine menschen,
er'zijn alleen menschen. De waarde van ons le
ven wordt bepaald door zijn inhoud, niet door
de omgeving. In het leven van wat wij dan noe
men groote menschen zijn vaak kleine proble
men, die niet opgelost worden, maar ontvlucht
of verwaarloosd, in het leven van kleine men
schen werpen zich groote vraagstukken op,
die met den moed der wanhoop soms ook met
het inzicht der hoop aangedurfd worden. Het een
houdt het ander in evenwicht, en wat uit de wor
steling der wereld te voorschijn komt heet:
^DiMs'een door-en-door menschelijke en daar
om belangrijke film.
Het is alleszins begrijpelijk dat deze dwaze film,
waarin de filmkomiek George Formby de hoofdrol
vervult nog een week in Haarlem draait, want de
lachsalvo's zijn niet van .de lucht en in dezen tijd
is niets beter dan eens hartelijk te kunnen lachen.
In het voorprogram
ma kunt u ook weer het
Hollandsche muziek-
en zangfilmpje „Mobili-
satieklanken" zien,
hoofdzakelijk voor de genpbiliseerden vervaardigd,
waarin de Vocal Kings populaire liedjes zingen en
Adolf Engers den tekst verzorgt.
Voorts is er in het voorprogramma een kaleidos-
coop 1939 opgenomen, met tekst van Alex de Haas,
waarin de belangrijke gebeurtenissen in binnen-
en buitenland zijn vastgelegd.
Op het tooneel: Conrad Will met een vrouwelijke
partner, twee virtuooze xylophonisten en Conrad
Wil! is bovendien nog zeer komisch ook. Eenige
nummers,.die vooral insloegen, waren de Hongaar-
sche rhapsodie van Liszt en Tiger-Rag.
Fijnzinnig gegeven, menschelijke figuren,
in een sfeer gesponnen, die het leven van
alledag verheft.
„Groote films werpen haar schaduw vooruit",
ln de rubriek met dezen titel heb ik een poos ge
leden „Hotel du Nord", de schepping van Marcel
Carné op het thema van Eugene Dabit's boek,
aangekondigd, in de hoop ook daarmee dit cine
matografisch werk uit den stroom der massa
productie te hebben gelicht.
Dit is nu weer één van die Fransche films, die
de film als kunstuiting doen kennen. Schrikt
niet! Deze film liep vele, vele weken voor volle
zalen in Amsterdam. Gelukkig begint men in te
zien dat kunst ook in het filmwezen niet syno
niem is met iets wat niet boeit en vervelend is en
onbegrijpelijk.
Mag ik even een
stukje citeeren uit het
geen hier reeds over
deze belangrijke film
werd geschreven?
Marcel Carné ziet door zijn bewogen ge
moed, zijn begrip voor alles en allen, een hotel
verrijzen in een Parijsche achterbuurt: „Hotel du
Nord". Geen hotel, zooals Vicky Baum het in
dertijd opende, met een draaideur en allerhand
rare gasten, doch een hotel met een politie
agent op nummer 12, een jongen, die in een
bakkerij werkt, een mislukte, die achter zijn
wreed masker een ontstellende menschelijkheid
verbergt, een goedzak, die geld verdient met zijn
bloed te laten aftappen voor transfusie, en
wiens meisjs meer gesteld is op den chauffeur
van een vrachtwagen. Deze menschen leven te
zamen en hun levensdraden spinnen zich door
elkaar. In deze rag verschijnt een jong paartje,
dat zwervensmoe, de honger naar geluk in de
groote oogen, alleen nog het ideaal bezit, dat on-
vertrapt bleef: hun liefde voor elkaar. Om dit
eenige wat hun blijft, te behouden, besluiten
ze de levensdraad af te snijden, doch het leven
is vaak mild jegens hen, die werkelijk gelooven.
De draden worden verder gesponnen. Door de
heele film heen leidt één gedachte: er zijn
slechts twee menschen die voor elkaar geboren
zijn. Ach, als je tegenwoordig zoo denkt, dan
wordt alras gezegd: ouderwetsch. Of meer psy
chologisch georiënteerde menshen meenen dat
zoo'n ideale liefde in je gedachte bestaat als een
reactie op je minderwaardigheidscomplex. En
als je er een boek over schrijft, vertellen ze van
je: Moet je 'm thuis eens zien, dan is ie precies
het tegengestelde van wat ie schrijft. Het zij zoo
Er zijn kleine menschen en groote menschen,
een ieder denke het zijne. Maar velen zullen den
ken als Marcel Carné en Eugène Dabit, naar
wiens roman deze bijzondere film gemaakt werd.
Hun beveel ik deze film „Hotel du Nord" aan.
Het zien van deze film is een belevenis, 't Is of
een goede vriend je zijn kijk op het leven ont
hult. Wie van goede vrienden houdt, stelt prijs
op een eerlijke, boeiende film als deze.
CLAUDE RAINS:
„JA den geen
misdadige
Niemand, die de film ,,'n Reuzen type" ziet, zal
kunnen ontkennen, dat Daniele Darrieux inderdaad
een zeer bijzonder type is. Maar het zal het manne
lijk deel van het publiek, dat mogelijk menschen-
reddersneigingen heeft, wel eenigszins huiverig
maken om bij voorkomende gelegenheden die nei
gingen te volgen, als het zich dan tenminste nog
deze film herinnert en zich spiegelt aan de onder
vinding van Albert Prejean, die Daniele in een
onbewaakt oogenblik uit de Seine opvischte.
Daniele is secretaresse bij een baas, op wien zij
dol verliefd is. Alles wat die stijve Hannes doet,
vindt ze even prachtig. Ze is onder den invloed van
dat ideaal een lief. zacht, ingetogen meisje. Deze
knaap is ook verliefd op haar, maar daar het niet
met z'n opvattingen strookte om verliefd te zijn op
een ondergeschikte heeft hij een mooie oplossing
gevonden. Hij ontslaat haar en als dan het dienst
verband geëindigd is, zal hij haar gelukkig maken,
door haar te vragen zijn vrouw te worden. Het
loopt anders dan hij het in zijn hooge wijsheid
geregeld heeft. Daniele wil zich verdrinken. Ze
springt in de Seine, maar wordt zeer tegen haar zin
gered door Albert Pre-
1 jean. Dat fuifnummer
CuDldlia I heeft in het begin maar
heel weinig plezier van
zijn edelmoedigen daad.
Zij bekt hem af en vraagt hem waarmee hij zich in
's hemelsnaam bemoeit. Het gaat hem geen cent
aan, wanneer zij een eind "aan haar leven wil ma
ken en zoodra hij weg is, springt ze weer in 't
water, zegt ze. Om dat te voorkomen neemt hij
haar resoluut op, stopt haar in z'n auto en rijdt met
haar naar zijn huis, waar juist een groot feest is.
Maar Daniele's temperament, dat op een uitzon
dering na, in haar secretaressetijd rustig gedommeld
heeft breekt nu in alle hevigheid los. Het lijkt wel
of het Seinewater als champagne op haar gewerkt
heeft. Ze is een kleine furie geworden. Door haar
toedoen ontaardt het geanimeerde feest in een vol
ledige knokpartij. De jonge dame beschikt over een
woordenrijkdom, die er met de bekende Fransche
radheid uitgeworpen wordt, die je doet duizelen.
Toegegeven, dat het een film vol dwaasheid is,
heeft -zij niettemin zeer groote waarde, vooral in
dezen tijd, omdat zij een heerlijke ontspanning
geeft en ongedwongen vroolijkheid. Daniele en
Albert Prejean en niet te vergeten de butler met
hun sprankelend," geestig spel zijn de drie, die
voortdurend onze geheele aandacht hebben en die
ons kostelijk amuseeren.
In „Ik ben geen misdadiger" is Claude Rains een
bokser, die ten onrechte van moord beschuldigd
wordt. Als zijn auto bij een achtervolging door de
politie in brand vliegt en de verkoolde lijken wor
den geïdentificeerd, wordt aangenomen, dat Claude
rongelukt. Claude moet nu stil verdwijnen. Hij
belandt op een ranch, gedreven door twee vrouwen,
waar jongens die op het slechte pad waren, een
kans wordt gegeven zich te verbeteren. Het zijn de
bekende „Dead end kids". Claude is na eenige moei
lijkheden toch betrekkelijk gauw de held van de
kids en van grootma en de verloofde van de klein
dochter. Er zijn spannende momenten in deze film,
die van het begin tot het einde boeit, het zijn men
schen, levende menschen, die hier voor u spelen.
Een programma, dat aanbeveling verdient.
DE „RAMBLERS" IN HAARLEM.
Het bekende dansorkest van de „Ramblers" zal,
op Nieuwjaarsdag een uitvoering geven in het Gem.
Concertgebouw te Haarlem. De amusementsvereeni-
ging „American Club" is erin geslaagd de volledige
11 man's bezetting van de „Ramblers" te engagee-
ren.. Als tweede dansorkest zal de negerband van
John Lewis optreden. De dansleiding berust bij den
heer Joh. van Duin.
In beeld, geluid en...
kleur I
Zij, die in een bioscoop houden van uiterlijk
vertoon, van „show", balletten, zang en dans,
kunnen met hooggespannen verwachtingen naai
de film „Sweethearts" gaan, en zij zullen niet
teleurgesteld worden. Dit is een prachtig schouw
spel in schitterende kleuren weergegeven.
Nelson Eddy en Jeanette MacDonald vormen
het love team in de operette en ook in de pau
zes en na de voorstelling in de film, want zij
zijn Mrs. en Mr. Lane, worden voor de radio, de
gramofoon gepresenteerd als ideale tortelduifjes,
en voorts op liefdadigheidsfeesten en wat voor
uitvoeringen al niet meer geïnviteerd om een
lied te zingen. Ze hebben derhalve geen minuut
voor zichzelf over!
Hollywood lokt de tooneelsterren want hun
wordt voorgespiegeld
dat het maken van één
film eigenlijk hetzelfde
is als het geven van
honderden voorstellin
gen; in Hollywood zullen ze dus tijd voor zich
zelf kunnen hebben! Maar de theaterdirecteur
(Frank Morgan) wil zijn sten-en niet kwijt en
dank zij de listen van den tooneelschrijver
(Mischa Auier) slaagt hij erin de „sweethearts"
voor zijn .onderneming te behouden. De inhoud
is voorwaar niet het bijzondere van deze film.
Veeleer maakt het feit dat Nelson en Jeanette
er ondanks hun krachtdadige pogingen niet in
slagen een oogenblik vrijen tijd te krijgen deze
film zoo aantrekkelijk, althans voor hen, die
van de sonore krachtige frissche stem van Eddy
en het lieflijke geluid van Jeanette houden,
want het tweetal valt van het eene lied in het
andere.
Een alleraardigste, en vooral voor Haarlem
Een alleraardigste, en vooral voor Haarlem
en omstreken van bebeekenis zijnde ouverture
wordt gevormd door de Hollandsche boerendans
temidden van de bloembollenvelden. Het zal de
bewonderaars van Jeanette MacDonald verheu
gen haar in een Hollandsch boerinnecostuumpje
te zien verschijnen! Overigens, dit is niet haar
eenige costuum in deze film. Zij slaat in dit
opzicht werkelijk een record, onder de bedrijven
door demonstreert ze voor ons een overvloedige
modeshow. Voor de dames dus iets aantrekkelijks,
temeer daar de film dus ook de costuums
in kleuren zijn weergegeven, ongetwijfeld zeer
bijzondere kleuren, die het geheel maken tot
een schitterend schouwspel. Het is een te loven
daad van de directie van het Luxor Theater
dat ze juist voor deze film „Sweethearts" die
zulke groote eischen aan de geluidsweergave
stelt, de nieuwe Zeiss Ikon geluidsinstallatie in
werking heeft gesteld, welke tezamen met de
door den geluidsingenieur van de Metro Goldwyn
Mayer, Douglas Shearer (de broer van de be
faamde Norma!) samengestelde loudspeaker zoo
wel aan de hooge als aan de lage tonen en aan
alle spelingen van het geluid, die ons oor kun
nen streelen, recht laat wedervaren
(De
Jilmsiemen-
laacht
signaleert
Jean Hersholt is in 1886 te Kopenhagen geboren
en haalde zijn einddiploma aan de academie voor
beeldende kunsten te Kopenhagen. Louter uit geld
verlegenheid aanvaardde hij een engagement bij het
Kopenhagensch tooneel. In hetzelfde jaar, 1906,
maakte hij zijn filmdebuut voor de Nordisk, toen
gevestigd in de Deensche hoofdstad. Zoo sterk werd
zijn drang naar het tooneel, dat hij de schilderkunst
voortaan alleen nog uit liefhebberij beoefende. In
1913 arriveerde Hersholt in Hollywood met niet
meer dan een rondreis-biljet en 50 dollar op zak. De
voormalige Balboa Film Company bood hem werk
aan slechts om ervaring op te doen. Hij sloeg dit
af. Thomas. Ince evenwel gaf hem een contract voor
twee jaar en liet hem belangrijke rollen spelen.
Hersholt was toen in staat om te trouwen. Vervol
gens kwam hij bij Carl Laemmle, nog vóór er een
Universal Studio bestond en bleef tot 1917 bij hem.
Ter afwisseling stemde de ambitieuze jonge Deen
er in toe eenige films te regisseeren voor de vroe
gere Triangle Film Company, gevolgd door tal van
andere voor B. B. Hampton. Daarop wijdde Hersholt
zich weer aan het acteeren. Hij acff* „Greed", onder
regie van Eric von Stroheim, zijn beste rol,, alhoe
wel hij een zwak heeft voor „Country Doctor", een
film met de Canadeesche vijfling. Onlangs vierde
hij zijn zilveren bruiloft en trad zijn 24-jarige
zoon Allan, in het huwelijk. In 1937 wijdde Jean
Hersholt voor de radio een serie hoorspelen in, ge
titeld „Dr. Christian of River's End", die RKO
Radio Pictures inspireerde tot het maken van een
serie „Dr. Christian" films.
KAY FRANCIS
CARY GRANT
BARTELJORISSTRAAT 26-28
(Adv. Ingez. Med.)
Nieuwjaarswensch die in 1783 aan de inwoners der stad Naarden
werd aangeboden.
Van het Oude in het Nieuwe.
Een en ander over Oude- en
Nieuwjarsgebruiken.
EEDS in de grijze oudheid werd er op
Nieuwjaarsdag feest gevierd. Duizend
jaar voor onze Christelijke jaartelling
gaven de oude Egyptenaren elkaar al een
klein fleschje, waarop een heilwensch was ge
schreven. De Germanen richtten groote smul
partijen en drinkgelagen aan en waren erg luid
ruchtig. ook al weer om evenals in den Kerst
tijd de booze geesten af te weren. Zoo vindt het
..uitluiden" van het Oude Jaar zijn oorsprong in
dit bijgeloof en als de booze geesten dan ver
jaagd waren, bracht men een heildronk uit op
het Nieuwe Jaar.
De Romeinen brachtén op Nieuwjaarsdag ge
woonlijk offeranden aan Janus en maakten dan
gaarne een aanvang met belangrijke zaken, om
dat zij hem voor een gelukaanbrengenden dag
(dies faustus) hielden. Ook kwamen toen reeds
de Nieuwjaarswenschen en Nieuwjaarsgeschen
ken in zwang. Nadat de geboortedag van Jezus
op 25 December was vastgesteld, verplaatste de
Christelijke kerk het feest der besnijdenis op 1
Januari en nog steeds wordt door alle Christe
lijke volken Nieuwjaar op dien dag gevierd.
In Londen kwamen bijv. op Oudejaarsavond
honderden Schotten bijeen voor de kathedraal
van St. Paul en als het twaalf uur had gesla
gen, gaven zij elkaar de hand en vormden zij een
grooten kring- terwijl zij het lied zongen ,Auld
lang Syne".
Te Parijs bestaat nog (tenminste eenige ja
ren geleden) een typisch gebruik bij de opera-
artisten. De vrouwelijke artiste die namelijk het
eerst, wanneer het twaalf-uur heeft geslagen, er
in slaagt den brandweerman een zoen te geven,
kan ervan verzekerd zijn een gelukkig jaar tege
moet te gaan!
De laatste avond des jaars pleegt men ook wel
Sylvesteravond te noemen. Volgens sommigen
omdat Paus Sylvester I op den laatsten dag van
335 overleed; volgens anderen ter eere van St-
Sylvester, den bisschop, die keizerin Helena en
haar zoon Constantijn den Grooten, tot het
Christendom zou hebben bekeerd. De nacht van
Oud op Nieuw was de Moedernacht, de moeder
van de komende 365 dagen.
Met veel lawaai, zoo viert men nog steeds in
Nederland en bijna in geheel Europa Oude
jaarsavond en natuurlijk is dit nog een over
blijfsel van de oude heidensche gebruiken. Voor
al in de dorpen zijn nog veel van die oude tra
dities in eere gebleven. We denken daarbij in ons
land aan het loeien der sirenes, het afsteken
van vuurwerk en aan het schieten. Dit schie
ten werd later hier en daar verboden en daar
voor in de plaats kwam het aanbieden van
Nieuwjaarsprenten met een wensch op rijm. Ook
deze prenten zijn later weer verdwenen en ver
vangen door Nieuwjaarskaarten, waarop bijv.
een hoefijzer -stond afgebeeld; dus dit zijn de
kaarten die we tegenwoordig nog kennen.
In de Middeleeuwen was het gewoonte zich
potsierlijk toe te takelen en zoo zingend en dan
send door de straten te trekken. Ook in lateren
tijd vindt men dit gebruik nog terug, kenne
lijk met de bedoeling om te bedelen. In een
groot gedeelte des lands werd dit gebruik later
verboden, maar in Zeeland en Noord-Brabant
vinden we het nog wel terug. In Groningen
heeft het klokluiden zich nog gehandhaafd: van
acht uur 's avonds tot acht uur 's morgens
worden daar door de boerenknechts de klokken
geluid.
Een typisch oud gebruik is ook het bakken
van Nieuwjaarskoeken; op Oudejaarsavond
Zondagochtendvoorstellingen.
REMBRANDT-THEATER: Populair weten
schappelijke film: „Door het land van
Boeddha en Brahma" met een inleiding
van G. de Josselin dc Jong.
PALACE: Teekenfilm: „Sneeuwwitje" van
Walt Disney.
LUXOR: Speelfilm „Dc wereld in wording"
met Raymond Massey (naar het boek van
H. G. Wells ..Shapes of things to come").
oliebollen en op Nieuwjaarsdag oblieën (een
soort wafels, van welke het eigenaardige is, dat
zij als ze uit het bak-ijzer komen, opgerold wor
den)-. in die ijzers waren vaak inschriften of
voorstellingen gesmeed, welke dan natuurlijk in
de oblieën als het ware afgedrukt werden.
In het aanbieden van verrassingen op Nieuw
jaarsdag in den ouden tijd wortelt het fooien
stelsel. Die geschenken heeten bij de Fran-
schen „Etrennes" genoemd naar een oud-hei-
densche godin van het geluk). Elders is het ge
woonte dat de jongelui zelf die geschenken gaan
halen, terwijl zij hun komst aankondigen door
met hamertjes op de deuren en vensters te klop
pen. Volgens sommigen dankt dit zijn oor
sprong aan het aankloppen van Jozef en Maria
aan vex-schlllende logementen, toen zij in Bethle
hem geen onderdak konden vinden.
Het bovenstaande is natuurlijk slechts een
greep uit de tallooze oude gebruiken, <^jc heden
ten dage nog geheel of gedeeltelijk in eere wor
den gehouden, zij het dan ook in gewijzigden
vorm.
Een VOORSPOEDIG NIEUWJAAR wenscht U de
16172 TELEFOON 15300
DAG EN NACHT GEOPEND.
R O Z E N S T R A A T 49, bij het station.
(Adv. Ingez. Med.)
JURK VOOR GROOTERE MEISJES.
De uitgeslagen patroongedeelten geven aan, hoa
eenvoudig deze jurk te maken is. De plooitjes geven
eer. mooie, aansluitende lijn, die slank kleedt; zH
worden aan den binnenkant gewerkt, evenals de
schoudernaden. Lange, aansluitende mouwen en een
kraag, die hoog dicht gaat.
Benoodigde stof voor maat 40 2»/, M. van 130 cM
breed.
Het patroon kost 26 cents en is van Dinsdag af
gedurende een week verkrijgbaar btf het bureau
gedurende een week verkrijgbaar bij de bureaux
van dit blad, Gr. Houtstraat 93 en Soendaplein 37.
