Mr. Cuépin pleit voor
een wereldomroep.
Badf&i
1940
Aspirin
Ik ontdek Amerika.
DINSDAG 2 JANUARI 194Ö
HAAREEM'S DSGBESD
„De tijd dringt".
Namens de directie van de Phohi heeft in de
Nieuwjaarsuitzending voor de overeesche gewes
ten Maandagmiddag mr. A. J. Guépin, voor de
Phohi-microfoon een Nieuwjaarsrede gehouden,
waarin hij de Nederlandsche luisteraars in verre
landen veel heil en zegen toewenschte in een we
reld, waarin het Europa van 1940 zal afsteken als
een indrukwekkend voorbeeld van herwonnen le
venskracht en gezonde levensopvattingen.
Mr. Guépin zeide verder o.m.: „Wij zien onze
taak aldus, dat wij u dagelijks in contact moeten
houden met hetgeen men in Nederland denkt en
doet, niet met het doel u te beleeren of bepaalde
gedachten op te dringen, doch opdat naast pers,
litteratuur en buitenlandsche radiopropaganda u de
beschikking behoudt over goed en deugdelijk ma
teriaal ter vorming van eigen opvattingen".
Spr. gelooft, dat men den Nederlandschen korte-
golf-omroep afbreuk doet, indien men zich te zeer
blind staart op wat het buitenlnad in deze ten
beste gaf. Het kan ook anders, het kan ook beter.
Het kan goed worden, indien men in Nederland
bereid is het statuut van den ultra-kortegolf om
roep opnieuw vast te stellen. Eind 1935, reeds vier
jaar geleden, heeft de Phohi op de wenschelijkheid
er van gewezen en de totstandkoming van een Ne
derlandschen wereldomroep betoogd. Talloos wa
ren en zijn nog steeds de publicaties in de Neder
landsche en Nederlandsch-Indische pers, doch ook
in die van b.v. Zuid-Afrika, waarin gewezen wordt
op den aanmerkelijken achterstand, dien Nederland
ten deze heeft in te halen. Inderdaad, de tijd dringt.
Niets voor niets heeft de Phohi vier jaar geleden
op de wenschelijkheid van een wereldomroep ge
wezen. Met den dag stijgt het aantal dergenen, die
de aether beschouwen als het gebied, waarin de
leus „vrijheid blijheid" wordt uitgeleefd, nu te land
en ter zee de afpaling en de afsluiting hand over
hand toenemen. In 1927 hebben wij voorzien, dat
de ultra-kortegolf omroep een rol van beteekenis
zou spelen in de verbinding tusschen Nederland
en Overzeesche Gewesten.
Wij waren de eersten, anderen zijn ons gevolgd.
In 1935 hebben wij voorzien, dat de ultra-kortegolf
omroep een factor van beteekenis zou worden in
het verkeer tusschen de landen onderling. Wij wa
ren onder de eersten, doch konden niet starten.
Thans zijn anderen ons ver vooruit. Nu is het onze
plicht er op te wijzen, dat de dga niet ver meer is,
of de verwezenlijking van een Nederlandschen
Wereldomroep, die een hem waardige plaats zal
innemen temidden van die der andere landen, be
hoort tot de onmogelijkheden en zal in de practijk
niet meer uitvoerbaar blijken. Men bergt niet on
gestraft de talenten, die men ontvangen heeft, on
der de aarde. Men behoudt niet door niets te doen
de beschikking over golflengten, die mede be
stemd zijn voor een wereldomroep.
„Onzerzijds" zoo eindigde spr. hebben wij
onzen plicht gedaan. Ondanks de onzekerheid om
trent de toekomst, ondanks de onzekerheid om
trent inkomsten ter dekking der uitgaven, on
danks tallooze moeilijkheden hebben wij gestadig
gewerkt aan de verbetering der technische appa
ratuur, en de gestadige verbetering van de ont
vangst van het gesproken woord. Duizenden uren
zijn wij in de lucht geweest, tonnen gouds werden
uitgegeven. Thans is het woord echter aan onze
regeering".
Mr. Guépin sprak tenslotte de hoop uit, dat deze
beschouwing goed zou mogen worden verstaan, op
dat thans binnen afzienbaren tijd het statuut voor
den Nederlandschen wereldomroep worde vast
gesteld.
Internationale Vrouwenbond voor
Vred^ en Vrijheid.
Bestuursvergadering te Genève gehouden.
De Internationale Vrouwenbond voor Vrede
en Vrijheid, die. midden in den wereldoorlog, in
1915, onder voorzitterschap van de Amerikaan-
sche Jane Addams werd gesticht, bevestigde in
haar te Genève gehouden internationale be
stuursvergadering opnieuw, dat zij ondanks den
tegenwoordigen chaos, voortgaat aan de waardig
heid en het verstand van de menschheid te
gelooven. en er van overtuigd is. dat slechts rede
lijke middelen de politieke, economische en so
ciale conflicten kunnen oplossen en de men-
schenrechten kunnen redden.
Her bestuur wendde zich tot de neutrale sta
ten, met het verzoek, steeds weer met geduld en
volharding bemiddelingspogingen te willen on
dernemen. Het verzocht president Roosevelt en
de regeeringen van aile neutrale staten, den oor
logvoerenden voorstellen te doen tot beëindiging
van het conflict, op zoodanige grondslagen, dat
een rechtvaardige en duurzame vrede zekerheid
wordt.
De bereidwilligheid der regeeringen om een
deel van haar souvereiniteitsrechten op te geven
en in het algemeen belang concessies te doen
zelfs wanneer dit schijnbaar nationale belangen
in den weg staat wordt beschouwd als voor
waarde tot het ontstaan van een ware volkeren
gemeenschap.
Scherp protest werd aangeteekend tegen de
gedwongen deportaties en verhuizingen van
volksgroepen voor politieke doeleinden. En de
hoop werd uitgesproken dat de regeering van
Groot-Brittannië. overeenkomstig de door Brit-
sche staatslieden erkende grondbeginselen van
rechtvaardigheid en vrijheid. Indië spoedig als
gelijkberechtigde in de volkerengemeenschap zal
opnemen.
RECHERCHE!'R BIJ ONTSNAPPINGSPOGING
VAN ARRESTANT DOODELIJK GEWOND.
Vrijdag 1.1. werd op last van den commissaris
van politie van Nijmegen in een der logementen
van Oud-Nijmegen aangehouden een zekeren
Van Sch. uit Capelle aan den IJsel. De man werd
door de politie gezocht, verdacht van brand
stichting en diefstal. Toen de rechercheur
Schraven hem in het logement had aangehouden
en hem langs de Priemstraat naar het hoofd
bureau wilde brengen, trachtte Van Sch. te
ontsnappen. Dat gelukte hem. De rechercheur
kwam bij de achtervolging van v. Sch. te vallen,
met het noodlottig gevolg, dat hij inwendige
kneuzingen opliep en denzelfden dag nog aan de
gevolgen overleed.
De verdachte heeft slechts kort van zijn vrij
heid genoten en is Zaterdag door twee recher
cheurs0gepakt en in verzekerde bewaring ge
steld.
J J. DE ROODE BENOEMD TOT OFFICIER IN
DE ORDE VAN ORANJE NASSAU.
Te zijnen huize te Amsterdam heeft de heer J. J.
de Roode Maandag het feit herdacht, dat hij voor
1 vijftig jaar zijn intrede in de journalistiek deed.
De jubilaris werd toegesproken door den heer G.
Polak Daniëls, voorzitter van den Ned. Journalis
tenkring, die den heer de Roode mededeelde, dat
het H.M. de Koningin had behaagd hem te benoe
men tot officier in de orde van Oranje Nassau.
De heer IJ. G. van der Veen, directeur van de
Arbeiderspers, overhandigde den geridderde de ver
sierselen aan deze orde verbonden.
Bedrijfsleven last in het duister.
De Nieuwjaarsrede van den heer
Gottfr. H. Crone.
In de hedenmiddag gehouden vergadering van
de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Amsterdam, heeft de voorzitter, de heer Gottfr.
H. Crone. zijn gebruikelijke nieuwjaarsrede uit
gesproken.
Spr. zeide o.m.:
Het is voor het Nederlandsche bedrijfsleven
noodzaak, dat zoo spoedig mogelijk een regeling
wordt bereikt, waardoor komt vast te staan, op
welke wijze de overzeesche handel kan worden
voortgezet. Dat daarbij als in 1914 een compro
mis zal moeten worden gevonden, kan geen be
letsel vormen.
Naast de nadeelen voor handel en scheepvaart
staan de gevaren der zee.
Moge het bedrijfsleven eendrachtig en na
drukkelijk opkomen voor zijn belangen, opdat
overzeesche handel en scheepvaart zoo goed mo
gelijk door dezen ernstigen tijd heenkomen en
Nederland de rol blijft vervullen, die ons land
gedurende zoovele jaren reeds is toebedeeld.
Wat sommige omstandigheden aangaat, heeft
1939 zich merkwaardig gunstig van 1914 onder
scheiden. al vormen de toestand van onze over
heidsfinanciën en de werkloosheid thans veel
moeilijker problemen dan weleer.
Van belangrijker beteekenis voor het behoud
van de rust binnen onze samenleving is echter
het feit, dat de bestuurlijke organisatie van Ne
derland zooveel beter dan in 1914 op de buiten
gewone omstandigheden was voorbereid. Al se
dert jaren Ingericht op het beheerschen van het
economische leven op velerlei gebied, was de
door ae politieke spanningen der laatste jaren
noodig geworden oorlogsvoorbereiding daar
van een logisch en mogelijk complement.
Wij tasten geheel in het duister aangaande de
voorwaarden, waaronder naar wij hopen, het
Nederlandsche bedrijfsleven zich weer op de
buitenlandsche markten kan doen gelden, als
deze oorlog zal zijn geëindigd. Maar het lijkt
spr. wel zeker, dat een laag kostenpeil en een
door groote bewegingsvrijheid bevorderd con
currentievermogen daarbij onafwijsbare eischen
zullen zijn.
Vreemde vliegtuigen boven ons land
De regeeringspersdienst meldt: In den avond
van 31 December hebben verscheidene vliegtui
gen van onbekende nationaliteit zich bewogen
over Noord-Friesland en de Waddeneilanden.
Zij zijn door aldaar opgestelde luchtdoelartil
lerie beschoten.
BROEDERSCHAP VAN VAKDIRIGENTEN.
Prof. dr. Willem Mengelberg
eere-voorzitter.
Te Utrecht hield de Broederschap van Vakdiri
genten haar 3e vergadering.
De aftredende bestuursleden werden bij accla
matie herkozen, zoodat dit college aldus bleef sa
mengesteld:
Prof. dr. Willem Mengelberg, Amsterdam, eere
voorzitter, Piet Versloot, Nijmegen, voorzitter,
Nico Hoogerwerf, Haarlem, secretaris; Willem Zon
derland, Leeuwarden, penningmeester, Hendrik
Altink, Utrecht, Nico van der Linden, Amsterdam,
Theo Al. Smit, Utrecht, Toon Verhey, Haarlem,
leden.
F. van de Walle neemt afscheid
van het N. V. V.
In een drukbezochte bijeenkomst in de groote
zaal van Krasnapolsky te Amsterdam, heeft Za
terdagmiddag de moderne vakbeweging afscheid
genomen van den heer F. van de Walle, die
wegens het bereiken van den pensioengerechtig
den leeftijd aftreedt als lid van het bestuur van
het Ned. Verbond van Vakvereenigingen, waarin
hij verschillende functies heeft bekleed.
De heer Van de Walle werd allereerst toege
sproken door den voorzitter van het N.V.V. de
heer E. Kupers, lid van de Tweede Kamer, die
namens de leden van het verbondsbestuur een
aantal boekwerken aanbood, terwijl hij eindigde
met eenige vriendelijke woorden aan het adres
van mevr. Van de Walle, wie hij bloemen aan
bood.
De minister van sociale zaken, dr. J. van den
Tempel, die als oud-secretaris van het N.V.V
den heer van de Walle kent van het eerste oogen-
blik, dat deze in de vakbeweging werkzaam was,
herinnerde nog eens in 't bijzonder aan de ver
diensten van den scheidenden bestuurder op alle
gebieden van werkloosheidszorg, doch in het bij
zonder op het terrein van werkverschaffing en
werkverruiming.
Hierna hebben nog vele andere sprekers het
woord gevoerd. ij
Spr. deelde mede, dat de heer Van de Walle
benoemd was tot ridder in de Orde van Oranje
Nassau.
wenscht U een alles
zins gelukkig en
voorspoedig
Neemt voor het
jaar onderstaanden wenle
ter harte I
P. T. T. krijgt een dag extra
bezoldiging.
Bij gelegenheid van de jaarwisseling, welke dit
jaar voor P.T.T. een bijzondere beteekenis heeft,
omdat het op 1 Januari 25 jaren geleden was, dat
aan den P.T.T.dienst den vorm van staatsbedrijf
werd gegeven, heeft de regeering den directeur-ge
neraal der P.T.T. gemachtigd aan het personeel, dat
zich in al zijn geledingen zoozeer beijvert om het
bedrijf aan zijn doel te doen beantwoorden, een dag
bezoldiging of loon extra uit te keeren. De uitkeering
zal zoo spoedig mogelijk plaats hebben.
(Adv. lngez. Med.)
De tweede Afrika-vlucht van de
„Reiger".
Bemanning van het toestel aangewezen.
De bemanning van het K.L.M.-vliegtuig „Reiger",
dat over veertien dagen een tweede vlucht gaat
maken naar Zuid-Afrika, is thans definitief samen
gesteld. De reeds aangewezen gezagvoerder Blaak
zal worden geassisteerd door zijn collega, gezag
voerder Hulsebos, die de vlucht als tweede bestuur
der meemaakt. Radio-telegrafist is Sïemer, terwijl
de bemanning wordt gecompleteerd door Buitenhuis
boordwerktuigkundige en de Visser, steward.
We vernemen, dat reeds negen passagiers voor
de vlucht zijn geboekt. De passagiers vertrekken 11
Januari per trein via Frankrijk naar Napels, waar
de vlucht 15 Januari begint. 19 Januari zal het toe
stel in Johannesburg aankomen.
Tot het gezelschap, dat deze tweede Afrika-vlucht
meemaakt, behoort een in Indië wonende Neder
lander, die met verlof naar Europa komt en en pas
sant een uitstapje naar Johannesburg maakt. Deze
passagier vliegt eerst met een thuisvliegend Indië-
toestel van Batavia naar Alexandrië, stapt dan in
Cairo over in de „Reiger" en is op deze wijze in
rond acht dagen van Batavia in Johannesburg.
3 Februari zal de „Reiger" weer uit Johannesburg
naar Napels vertrekken. De route wijkt op het tra
ject over Tanganyika in Z. O. Afrika iets af van die
op de eerste vlucht. De redenen hiervan zijn van
technischen aard.
De totale lengte van het vliegtraject is 9000 K.M.
A. W. Groote tachtig jaar.
Op een uitermate druk bezochte receptie in hotel
American te Amsterdam heeft de uitvinder van
den momenteel meest gebruikten vorm van steno
grafie, de heer A. W. Groote, Zaterdagmiddag zijn
tachtigsten verjaardag herdacht.
Ter receptie waren aanwezig zeer veel deputaties
van vereenigingen, welke zich met het onderwijs
van stenografie bezig houden; voorts vele leeraren
in het kortschrift, oud-leerlmgen van den tachtig
jarige en familieleden. Tijdens de ontvangst voer
den verschillende sprekers het woord, teneinde de
capaciteiten en de groote verdiensten van den ju
bilaris te schetsen.
Belangengemeenschap tusschen de
„Holland"" en de „Groninger" tot
stand gekomen.
Met ingang van 1 Januari j.l. is tusschen de
N.V. Brandverzekering Maatschappij „Holland
van 1859" te Dordrecht en de Groninger Brand
waarborg Maatschappij, opgericht anno 1890,
met kantoren te Groningen en Zeist, een belan
gengemeenschap tot stand gekomen. Zoowel
het bestuur als het personeel der Groninger
Brandwaarborg Maatschappij zal geheel opge-
wijzigd blijven.
Haar zaken zullen geheel zelfstandig en op
denzelfden voet als voorheen worden voortgezet.
Ruwe Huid j DIIDHI
Ruwe Handen' ïj
D j V üoos 30 cent.
KllWe Lippen 1 Bij Anoth. en Drogist
(Adv. lngez. Med.)
Traditiegetrouw had op Nieuwjaarsdag in den Stadsschouwburg te Amsterdam
de opvoering plaats van „Gysbrecht van Aemstel". Een scène uit Vondel's bekend
drama, waarin de hoofdrollen vervuld werden door Albert van Dalsum en
Charlotte Kohier.
CENTRALE RAAD VAN BEROEP
Bij K. B. is aan mr. dr. Ch. M. A. Bijleveld, op
zijn verzoek met ingang van 1 Januari 1940 eervol
ontslag verleend als voorzitter van den Ccntralen
Raad van Beroep te Utrecht, onder dankbetuiging
oor de door hem aan de administratieve recht
spraak bewezen diensten.
Bij K. B. benoemd tot voorzitter van den Cen-
tralen Raad van Beroep te Utrecht mr. dr. E. J.
Beumer, thans ondervoorzitter van dezen Raad.
Conflict hij de „Alkmaar Packet'1
dreigt.
Het hoofdbestuur van den Centralen Bond van
transportarbeiders deelt ons mede;
De N.V. Maatschappij „Alkmaar Packet" die
binnenbeurtvaartbedrijven uitoefent en niet is
aangesloten bij de vereeniging van werkgevers in
het binnenbeurtvaart- en autobeurtdienstbedrijf,
heeft voor de daarbij in dienst zijnde arbeiders
een regeling van loon- en arbeidsvoorwaarden,
die zeer ongunstig afsteekt bij die der landelijke
regeling, afgesloten tusschen de transport-
arbeidersbonden en de genoemde vereeniging
In een zeer druk bezochte personeelvergadering
waarbij de arbeiders uit Den Helder. IJmuiden
Alkmaar en Amsterdam aanwezig waren, is be
sloten niet te berusten in n afwijzing van door de
arbeiders naar voren gebrachte verlangens, doch
een referendum te houden onder het geheele per
soneel over de vraag of een ultimatum moet
worden gezonden. De uitslag van dit referendum
is thans zoodanig, dat met vrijwel algemeene
stemmen het hoofdbestuur van den Centralen
Bond van transportarbeiders machtiging is ge
geven tot het stellen van een ultimatum en
thans is aan de directie van de „Alkmaar Packet"
bericht, dat de volgende eischen door het per
soneel worden gesteld:
a. Toepassing van de loonregeling, zooals deze
is overeengekomen met de vereeniging van werk
gevers in het binnenbeurtvaart- en autobeurt
dienstbedrijf;
b. Voor de chauffeurs het loon te stellen op het
bedrag, dat geldt voor de vaste walwerkers;
c. Toepassing van de jeugdregeling, zooals deze
is overeengekomen met de vereeniging van werk
gevers in het binnenbeurtvaart- en autobeurt
dienstbedrijf;
d. Opheffing van het verschil in loon tusschen
het zgn. losse en vaste personeel op de booten en
motoren.
Voorts is nadrukkelijk medegedeeld, dat. in
dien vóór 13 Januari 1940 geen overeenstemming
is bereikt, niet kan worden ingestaan, dat de
rust in het bedrijf gehandhaafd blijft.
Nieuwjaarsrede van dr. H. Colijn.
Geen reden voor defaitisme.
De minister van staat dr. H. Colijn, heeft gister
avond voor de Ned. Chr. Radio Ver. een rede ge
houden:
Dr. Colijn zeide o.m.
Er was de laatste 5 jaren een groeiende vrees
voor een weer naderenden oorlog, een vrees die
vier maanden geleden tot werkelijkheid werd, zoo
dat we, staande op den toegangsdrempel van het
jaar 1940, andermaal weer een oorlogs-nieuwjaars-
feest beleven, we andermaal vragen of dit jaar ons
den vrede brengen zal en, indien zulks het ge
val mocht zijn, welk soort van vrede we dan zullen
aanschouwen. Zal men er thans in slagen een duur-
zamen vrede in het leven te roepen of zal ook nu
weer, als in 1919, hartstocht zegevieren over het
verstand?
Dat is wel de eerste vraag, die het meerendeel
van de menschheid op dezen dag bezighoudt. En de
tweede, die er dadelijk op volgt en er nauw ver
band mee houdt is deze: zal men, méér dan in 1919,
bij de vredessluiting rekening houden met de fac
toren die in zoo sterke mate de welvaart der vol
keren beinvloeden.
Als men op alles let is er metterdaad oorzaak
om, op dezen Nieuwjaarsdag, den toestand met be
zorgdheid in te zien.
En toch mag dit het laatste woord op dezen dag
niet zijn.
Allereerst mogen we bij deze dingen niet uitslui
tend met ons zelf rekenen, met den tijd waarin wij
zelf leven. Al geef ik toe, dat dit moeilijk is omdat
we den terugslag van een kwaden tijd eiken dag al:
het ware aan den lijve voelen, voor ons volksbe
staan ligt de zaak'toch iets anders, omdat dit be
staan een veel ruimeren tijd omvat dan het leven
van den enkelen mensch.
Mag ik u eens herinneren aan enkele episoden
uit onze historie. Aan onzen tachtigjarigen strijd te
gen Spanje en aan de daarop gevolgde oorlogen
met Engeland en Frankrijk. In de jaren tusschen
1568 en 1713, d.i. bijna 159 jaar, hebben we slechts
ongeveer een vierde van dien tijd vrede gekend
Drie vierde van die anderhalve eeuw was ons land
in oorlog gewikkeld. Denk ook aan de binnenland
sche verwikkelingen in de tweede helft der 18c
eeuw, waarvan we thans onder het koningschap
der Oranjes gelukkig bevrijd zijn. Denk aan den
Franschen tijd en de gevolgen daarvan op de
staats- en volkshuishouding.
In het begin der vorige eeuw is er een jaar aan te
wijzen waarin het totaal der gewone staatsinkom
sten slechts 30 millioen gulden bedroeg, terwijl al
leen de rente van de staatsschuld reeds 34 millioen
vorderde. In Amsterdam werd destijds de helft dei-
bevolking bedeeld. In den Haag en Haarlem, die
toen zeer veel kleiner waren dan thans, werden
resp. 650 en 500 groote huizen en lusthoven ge
sloopt, wijl er geen bewoners meer voor te vin
den waren.
En let er dan eens op, hoe Nederland, onder Gods
zegen, al die moeilijkheden te boven kwam en ten
slotte Engeland, waarschijnlijk het rijkste land dei-
aarde, in welvaart zeer nabij kwam.
Neen, als men de historie laat spreken, dan is er,
hoe donker het uitzicht momenteel ook is, geen
reden om te wanhopen aan de toekomst van ons
volk, geen oorzaak tot defaitisme. En zoo moet een
volk dat leeft steeds den toestand van het oogen
blik bezien.
Maar, om dat te kunnen doen is geestelijke kracht
noodig.
Als dc werkelijkheidszin in deze onheilvolle da
gen niet gepaard gaat met zelfverloochening, met
verantwoordelijkheidsgevoel, met opofferingsge
zindheid, met berusting in wat God over ons laat
gebeuren, dan zijn we nog lang niet waar we we
zen moeten. Dan blijven we een negatieve factor
in ons volksleven.
Willen we meer zijn of meer worden dan dat, dan
zullen we, met het oog op God gewend alle vezelen
van onze kracht moeten spannen om te doen wat
onze hand vindt om te doen, om na te laten wat
niet past bij den ernst van dezen tijd.
Dank en kalkoenen.
P Thanksgiving-day dankt de Amerikaan
ervoor dat hij Amerikaan is. Het is een
dag van patriottische beteekenis en zijn
eetbare symbool is de kalkoen. Alle winkels lagen
vol met kalkoenen en alle kranten staan dan vol
met woorden van dankbaarheid.
Thanksgiving is, voor Amerika, een stokoude
traditie: ongeveer honderdvijftig jaar.
En Amerikanen met al hun modernisme, al
hun wonderen der techniek, al hun gcstroomlijn
zijn zóó dol op traditie als alleen maar iemand
zonder traditie kan zijn.
Daarom praten en schrijven, weken vóór den
grooten dag, alle Amerikanen en alle tweeduizend
Amerikaansche kranten en alle twintigduizend
Amerikaansche tijdschriften, voortdurend over:
hoe in 't ouderlijkhuis deze dag gevierd werd en
over hoe Oma den kalkoen bereidde en hoe Opa
den kalkoen sneed en hoe Oma de bruine jus
maakte en hoe Opa den kalkoen eerlijk ver
deelde en hoe Oma's cranberry-saus, die bij
kalkoen behoort als onze gebakken aardappeltjes
bij onze biefstuk, de beste, lekkerste, dikste en
roodste cranberry-saus van de heele wereld
as.
Trouwens bij al die dank voor het voorrecht
Amerikaan te zijn doet het begrip „ste" weer al
het opgeld dat het in Amerika a 11 d doet
Als niet-Amerikaan wordt ge dan weer ge
plaatst tegenover, tusschen en middenin het
meest irriteerende Amerikanisme dat er bestaat:
de eeredienst aan den allesovertreffenden trap,
de beste, de dikste, de lekkerste superlatieven-
saus.
De leest honderd van de honderddui
zend Thanksgiving-artikelen en ge leest
honderdmaal: „Amerikanen laten wij dankbaar
zijn dan wij Amerikanen zijn, want Amerika is
het mooiste, het grootste, het rijkste, het liefste,
het modernste, het knapste, het vredigste, het
prettigste, het vrijste, het meest democratische
land van de wereld".
Ge leest al die superlatieven, ge slikt die dikke,
gesuikerde zoete saus van de burgerlijkste zelf
genoegzaamheid en ge denkt: Zeker, Amerika is
heel mooi. maar het mooisteZeker, Amerika
is schatrijkmaardie twaalf millioen
werkloozen? en die verschrikkelijke, mensch-
onteerende achterbuurten en negerwijken?
Zeker, zekerer zijn heel wat knappe men-
schen in Amerikamaar om nu zoo maar
weer met dat ste aan te komen zettenEn wat
die democratie betrefto, ja, natüürijk
Amerika is heel democratisch, maar de democra
tie is er heel kapitalistisch en dat negervraaestuk?
Ennede macht van de groote rijke mannen?
Ennehet Unionisme? Ennede benoeming
van het opperste rechtsprekende college door den
President, diepartijdig is? Kom. kom, col
lega's van al die dankbaarheidsaxtikelen
slaat u niet een beetje dóór? Is uw superlatieven-
saus niet een beetje te dik en te zoet?
Ge leest al die artikelen en als niet-Amerikaan,
die een werkelijk diepe en groote bewondering
heeft voor dit groote land en dit groote volk en
zijn groote instituten, voor den vrede, die hier
hèerscht en de vrijheid en de menschlievendheid,
voor alles wat hier wetenschappelijk en industri
eel en letterkundig en op industrieel, op staat
kundig en op artistiek gebied bereikt is en wordt
als niet-Amerikaan wordt ge dan toch een beet
je kriebelig over al die zoete kleinburgerlijkheid
en al die dikke zelfvoldaanheid en al die druipende
eigenlof, waarin deze gerechtvaardigde dank
baarheid ontaardt.
Ge denkt: iedere Amerikaan heeft zijn kal
koen met cranberry-saus op tafel en dit heele
groote volk. dat zooveel goeds en groots heeft
gewrocht, denkt met dankbaarheid aan dc voor
vaderen en de vrouwen van de voorvaderen, die
voor dit alles, voor dit in ieder opzicht indruk
wekkende gemeenebest den grondslag hebben
gelegd en dat is op zich zelf al heel indrukwek
kend en mooi, maar, blanke broeder van het
westelijk halfrond, overdrijft u niet een beetje?
En. brave nazaat van Oma, die den lekkersten
kalkoen van de heele wereld braadde, slaat a
niet een beetje dóór?
Een Amerikaansche professor, die dol op Ame
rika en trotsch op zijnAmerikaansch burger
schap is. heeft mij onlangs gezegd: „Dit is een
groot volk en dit is een prachtige staat. maar.we
zijn nog zoo jong en die jeugd doet ons dóór
draven en zoo komt het ook dat wij zoo vatbaar
zijn voor propaganda en dat het zelfgenoegzame
Amerikaansch overdreven lokaal-patrottlsme het
grootste propaganda-apparaat van de wereld Is
en dat wij daarom al die superlatieven over ons
zelf ook écht gelooven en wilt u dat dan niet,
bij als het werkelijk goede en mooie van Ame
rika, op den koop toenemen?"
Ja, dat wil ik graag, professor.
Maar bij al die begrijpelijke dankbaarheid en
bij al die voor mij wat irriteerende zelfgenoeg
zaamheid, bij al die millioenen kalkoenen en
die stroomen van cranberry-saus, heb ik met
dankbaarheid aan Nederland gedacht en dien
avond hebben we biefstuk en gebakken aard
appelen gegeten.
Zooals grootmoeder die bakte.
De lekkerste van de hééle wereld.
MR. E. ELÏAS.
Burgemeester Lambooy nam
afscheid van Hilversum.
In een plechtige zitting van den gemeenteraad
heeft de Hilversumsche burgemeester, de heer J.
M. J. H. Lambooy, Zaterdagmiddag wegens het
bereiken van den 65-jarigen lefiijd zijn ambt
neergelegd. Raadszaal en tribunes waren dicht
bezet.
De loco-burgemeester, wethouder B. H. Bakker,
heeft den scheidenden burgemeester toegesproken
In dc geschiedenis van Hilversum, aldus de
heer Bakker, zal de naam van burgemeester
Lambooy met eere blijven genoemd.
Op 13 December heeft de raad besloten tot in-
stelline eener groote gouden medaille ter uitrei
king a~an personen van bijzondere verdienste
jegens de gemeente. Zij zal als eerste aan den
heer Lambooy worden toegekend.
Spreker overhandigde den heer Lambooy de
medaille in étui en eindigde met burgemeester en
mevrouw Lambooy een gelukkigen levensavond
toe te wenschen.
De heer van Dillewijn sprak hierop als nestor
van den raad.
Namens een huldeblijk-commissie in geheime
zitting ingesteld, sprak hierop het raadslid, de
heer T. van der Heeg.
Namens den raad bocd spreker een sigarendoos
aan. wenschte hem verder een goede gezondheid
en uitte de hoop. dat de burgemeester met even
veel waardeering aan den raad zou blijven den
ken, als de raad aan hem.
GIFTEN VOOR DE SLACHTOFFERS VAN DE
AARDBEVING IN TURKIJE.
De consul-generaal van Turkije te Amsterdam
heeft in de laatste dagen van verschillende zijden
bedragen ontvangen, welke bestemd zijn ter leni
ging van den nood der slachtoffers van de aardbe
vingsramp in Turkije.
