Haarlem's Dagblad
IJSBAAN Eindenhout
Gladheid ontwrichtte het verkeer
Finnen vernietigen Russische divisie
Geen ernstige ongelukken gebeurd.
De vorst weer teruggekeerd-
Als het glad is.
Gladdigheid.
IJSBAAN BREDERODE
daatdaapend geopend
KEIP
nsr
Het vroor 6° Celsius
44ste divisie der Sovjets bij
Suomussalmi verslagen.
57e Jaargang No. 17348
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant.
Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro*
flenst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
ïaelefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie
jjjoóOO, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
(4825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Dinsdag 9 Januari 1940
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden ƒ3.25, franco per post 3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
0.15. Groentjes zie rubriek.
,9
jl
ei Sinds gistermiddag is vrijwel geheel Nederland (Zuid-Limburg en Zeeland
e. in eenigszins mindere mate) één spiegelgladde ijsbaan geworden. Het auto-
Ij verkeer was vrijwel volkomen ontwricht, fietsen is haast onmogelijk geweest
e en het loopen ging uiterst moeilijk. Dank zij de door de Bilt verstrekte waar-
i5t schuwingen en de groote voorzichtigheid, welke allerwegen is betracht, zijn
i ongelukken, welke menschenlevens kostten, niet voorgekomen. Materiëele
schade is echter wel zeer veel aangericht, want honderden auto's zijn geslipt
w
en tegen boomen, lantaarnpalen of huizen gebotst of over den kop gestegen.
En natuurlijk zijn ook verscheidene fietsers en voetgangers uitgegleden en
hebben verwondingen gekregen. Doch werkelijk zeer ernstige ongelukken zijn
;u niet gebeurd. Nabij Loenen gleed een auto van den weg op het ijs van den
Angstel en zakte er door, maar een tuinbaas, die het ongeval zag gebeuren,
snelde toe, sneed de kap, welke voor een klein gedeelte boven water stak,
open en wist de twee inzittenden te redden, zoodat ook hier geen menschen
levens te betreuren waren.
Zooals het weerbericht van het Koninklijk
%derlandsch Meteorologisch Instituut gister
morgen had voorspeld, was de temperatuur in
>9en groot gedeelte van ons land gedurende den
lag belangrijk gedaald. Dit gold vooral voor het
boorden en het midden van ons land.
e' Gistermiddag tegen half twee was de tempera-
'3uur te Groningen gedaald tot zes graden vorst.
Twente vroor het eveneens zes graden.
In Holland's Noorderkwartier daalde de tem-
itjeratuur eveneens zeer sterk, zoodat het op ge-
'oioemd tijdstip in den Helder eveneens vier gra
aien vroor. Naar het zuiden werd het iets warmer,
i'loch ook op Schiphol bij Amsterdam daalde de
uhermometer tot één graad onder het vriespunt,
aj In het zuiden van ons land dooide het toen
uiog steeds. Zoo meldde Maastricht nog vier
ntraden boven het vriespunt.
rj Amsterdam een ijsbaan.
g.
el Te Amsterdam glibberden de voetgangers in
|e zonderlingste houdingen de brughoogten af
(n hadden het allen met hun evenwicht te
-twaad. 's Menschen waardigheid leed onder
leze gladheid en daarbij ook 's menschen zeker
heid. Want al waren er velen, die zich staande
Visten te houden, velen ook maakten onschul-
Uge buitelingen en een aantal kwam zoo on-
.cht tegen den grond terecht, dat de gemeente-
ke geneeskundige- en gezondheidsdienst as-
tentie moest verleenen.
Het rijdend verkeer had met groote moeilijk-
leden te kampen. Niet alleen moesten de fietsers
[fstappen, daar rijden onmogelijk werd, de be-
Jtuurders van auto's dienden uiterst voorzichtig
l"je zijn, om geen ongelukken te maken. De
icpagens werden op sommige punten van de stad
i|rijwel onbestuurbaar en daarbij kwam nog, dat
ï^en ijslaag zich op de voorruiten vastzette en
tyel dermate hardnekkig, dat zelfs ruitverwar-
..öers geen of weinig succes hadden.
J, Geen wonder dus, dat het verkeer tegen den
[vond totaal in den knoop geraakte. Daar waren
jllereerst de trams, die wel normaal reden, doch
•oot oponthoud kregen door vastgevroren wis-
ils en bevroren contacten. Vijftien pekelwagens
•okken uit om de rails ijsvrij te maken, doch
lertraging kon niet worden voorkomen. Bij het
ddscheboschje reed een tram uit de rails, het-
|een extra stagnatie veroorzaakte. De buslijnen
Noord, alsmede de andere busdiensten moes
in tijdelijk worden stopgezet, doch nu en dan
^aagde een chauffeur er in zijn wagen op de
tormale wijze over den weg te krijgen. Ook
*,jner werd veel oponthoud gemeld,
dj De Noord- en Zuid-Hollandsche Tramweg
Maatschappij meldde eveneens vertragingen,
ürelke tegen zes uur mede door het veel druk
kere reizigersverkeer een toppunt bereikten.
De treinverbindingen van het Centraal Station
idervonden eveneens moeilijkheden, zoowel
ar Oost als West, doch de vertraging werd niet
•ooter dan vijftien minuten. Dat dit weer ab-
ïormale reizigersdrukte op de perrons gaf,
>reekt van zelf.
Maar het is toch vooral de gemeentelijke
jeneeskundige- en gezondheidsdienst geweest,
elke den geheelen dag en avond met meldingen
ï5an ongevallen is overstroomd. Tusschen één en
lfoegen uur rukten de ambulanceauto's 46 maai
It voor ongevallen, die in de meeste gevallen
lfelukkig niet van emstigen aard bleken te zijn.
och moesten verschillende gladheidsslacht-
iffers in de ziekenhuizen worden opgenomen.
)e meesten van hen liepen bij valpartijen her-
ben slachtoffer van de gladheid.
Maandagmiddag kwam een autobus op den hoek
tan de Leidschestraal en Gasthuislaan in botsing
Biet een vrachtauto, die door de gladheid niet
Vlug genoeg kon stoppen. De autobus werd in
ten blocmenzaak gedrukt. De vernielde pui. Per
soonlijke ongelukken kwamen gelukkig niet voor.
(Voor uitvoerige bijzonderheden over de gladheid
te Haarlem zie men pag. 2.)
senschuddingen of beenbreuken op, doch daar
bij bleef het zoodat niettegenstaande het groote
aantal meldingen slechts een gering percentage
van de slachtoffers in een ziekenhuis moest wor
den opgenomen
Te Rotterdam, Den Haag en Utrecht had men
met dezelfde moeilijkheden te kampen als in de
hoofdstad. Ook hier lag het verkeer vrijwel stil
en zijn een groot aantal kleine ongelukken ge
beurd.
Omstreeks 6 uur is nabij Den Deyl te Wasse
naar een groote vrachtauto met oplegger van
de firma Van der Schuyt van den weg naar be
neden gegleden. Het gevaarte kwam terecht te
gen de voorpui van een steenen bollenpakhuis
van de firma Overdevest. De botsing was zoo he
vig, dat de geheele pui werd stukgereden, zoodat
men overhaast den gevel moest stutten. Twee
personenauto's die juist passeerden, konden niet
meer stoppen en botsten tegen den autotractor
aan, waardoor de vernieling nog grooter werd.
Behalve het huis werden ook de auto's zwaar
beschadigd. Persoonlijke ongelukken kwamen
echter niet voor.
Automobilisten gewond.
Kort na elkaar zijn 'smiddags omstreeks twee
uur nabij de brug over het Balgzandkanaal te
Anna Paulowna, twee ongelukken gebeurd. Even
over de brug, in de bocht van de Lelystraat, reed
een personen auto door de gladheid tegen een
verkeersbord. Het voertuig maakte vervolgens een
slag-om en botste met het achterste gedeelte
tegen een hek, dat vernield werd. Daarna stortte
ae wagen van den "berm en bleef beneden naast
het Balgkanaal liggen. In de auto werd nie
mand gewond,
Eenige oogenblikken daarna wilde de bestuur
der van een auto uit Wieringen enkele meters
voor de brug remmen. De auto reed evenwel het
trottoir op en sloeg tegen een muurtje, waarvan
een klein gedeelte voor in de auto drong. Pe
eenige inzittende, mevrouw Scholts uit den
Oever, geraakte bekneld tusschen stuur en ze
tel. Zij liep een hoofdwonde op en brak een
been en enkele ribben. Zij werd naar het Mari
ne-hospitaal in Den Helder vervoerd.
De West-Friesche Autocar Onderneming
(Waco) heeft later op den middag haar dien
sten geheel stop gezet. Dit besluit was niet te
verwonderen, want alle groote verkeerswegen in
het land leken op sommige oogenblikken par
keerplaatsen geworden. Zooveel auto's stonden
langs den kant En als men eindelijk weer ver
der kon of durfde rijden, geschiedde het uiterst
langzaam.
Het verkeer van de A.T.O. over den afsluitdijk
is gistermiddag eveneens stilgelegd.
Ijsbanen geopend.
Groote voorzichtigheid blijft geboden.
De winter van 1939-'40 onderscheidt zich in
zooverre van andere winters,, dat we nu op heel
korten termijn afwisselend vorst en dooi mee
maken. Zaterdagmorgen vroor het nog stevig, 's
middags begon het licht te dooien en reeds 24
uur later lagen er groote plassen water op de
ijsvlakten. De dooi leek nu wel volkomen! Maar
Maandagnamiddag draaide de wind weer. zoodat
het niet lang duurde of de vorst behaalde weer
de overwinning.
Voor de liefhebbers van schaatsenrijden dus
een buitenkansje, want de scheuren in het ijs
waren nu voor een groot deel verdwenen
De banen van de IJsclub voor Haarlem en Om
streken aan de Kleverlaan te Haarlem en ook de
banen van het Tennispark Eindenhout aan den
Wagenweg werden hedenmorgen weer openge
steld en hoewel er een felle Oostenwind staat,
waren er weldra weer velen aan het zwieren.
We herhalen onze waarschuwing in ons vorig
nummer, om nog niet op het ijs van open water
te gaan.
Verplichting om zand
en ascli te strooien.
Burgemeester en Wethouders van Haarlem
herinneren de inwoners aan de verplichting hun
opgelegd bij artt. 55 en 56 der Algemeene Politie
verordening om bij gladheid van den openbaren
weg voor of langs de volle breedte van hun per-
ceelen ter breedte van ten minste twee meter
zand, asch of turfmolm te strooien.
Voorts is het verboden, wanneer het vriest, den
openbaren weg te schrobben of daarop water uit te
storten.
Dc heer G. Spaan, die heden door de Haarlemsche Brandweer is gehuldigd in
verband met zijn gouden jubileum ,in zijn werkkamer.
(Voor het verslag der huldiging zie men pag. 2.)
De vorst vervormd' in kille speelschigheid,
Het pad der menschen, zijn trottoir en rijbaan.
Wel passend in het beeld van dezen tijd,
In een gevaarlijk glibbergladde glijbaan.
Het loopen gaat ons niet zoo glad meer ai.
't Zit ons niet glad, wanneer wij gladweg zitten.
Doordat de haast ons aanzet tot een draf,
Of ons verleidt tot al te gladde ritten.
Het menschlijk evenwicht heeft ook zijn grens,
Doe dus voorzichtig om het te bewaren.
Zelfs voor een extra evenwichtig mensch,
Vertoont het levenspad nu veel gevaren.
De leuze „zand erover" komt van pas,
Om samen voor het ergst „geval" te hoeden,
Strooi niet uw hoofd maar strooi den weg
met asch,
Wat andren doen komt ook weer u ten goede.
Want in de vraag: wat doen wij in de kou?
Is weer opeens een nieuw probleem gerezen,
Wij kunnen enkel hopen, dat maar gauw
De' gladde weg weer gladweg weg zal wezen.
P. GASUS.
Toegangsprijs 20 ct.
Fietsenstalling gratis
(Adv. Ingez Med.j
Betere zijn er niet dan
13rillen van tyCeip
GP. HOUTSTRAAT naast Lu
(Adv ingez. Mea
Het Duijteche legerbericht.
BERLIJN, 9 Januari (D.N.B.) Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
„Afgezien van plaatselijke activiteit van pa
trouilles en verkenningsvluchten van het lucht-
wapen in het noordelijke deel van de Noordzee
waren er geen gebeurtenissen van beteekenis".
HEDEN: 10 PAGINA'S.
HAARLEM EN OMGEVING
pi
Haarlem's dreven spiegelglad.
BINNENLAND
Gladheid ontwrichtte het verkeer.
Groene erwten komen binnenkort weer in
den vrijen handel.
Op 19 Januari begint de distributie van boo-
nen en grauwe erwten.
De verbinding AmsterdamHet Gooi wordt
verbeterd.
De tooneelspeler Lau Ezerman is overleden.
BUITENLAND
De Finnen vernietigen een Russische divisie.
Tusschen Italië en Hongarije zou een mili
tair pact gesloten worden.
Churchill en generaal Ironside vertoeven in
Frankrijk.
Minister Rurgin sprak voor de Fransche zen
ders over het Engelsche expeditieleger.
ARTIKELEN, cm
C. C. K.-L-: Kerstmanden in de hitte.
Van een medewerker: Maximum aantal ver
gunningen.
H. D. Vertelling: De Filmster en het hart.
Van onzen Scandinavischen correspondent:
Finsche vluchtelingen.
Van onzen correspondent te Rome: Italiaan-
sche sympathie voor Finland.
K. de Jong: Het a.s. concert der C. O. V.
J. B. Schuil over. F.en dokters dilemma.
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op
laatste berichten.
Werk van saboteurs?
Hotel te Helsinki door brand verwoest.
STOCKHOLM 9 Januari (D. N. B.ï De
Zweedsche bladen melden, dat het Bristol hotel te
Helsinki vanmorgen door brand vernield is.
Volgens onbevestigde geruchten zou de brand
aan sabotage te wijten zijn.
Het is nog niet bekend, of zich persoonlijke
ongelukken hebben voorgedaan.
DOORLOOPEND GEOPEND.
TOEGANGSPRIJS 25 cent
Fietsenstalling gratis.
(Adv. Ingez. Med.)
Hec woord is aan
Augustinus:
Het strekt tot grooter roemden oor
log met het woord te dooden dan men
schen met het zwaardU en den vrede door
vrede te verwerven, niet door oorlog.
SNELTREIN NIJMEGEN-DEN
BOSCH ONTSPOORD.
Locomotief uit de rails.
geen persoonlijke ongelukken.
's HERTOGENBOSCH 9 Januari De snel
trein, die om 9.02 uit Nijmegen naar 's Herto
genbosch vertrekt, is vanochtend tusschen Oss
en Berghem ontspoord. De trein had nog niet
veel snelheid, zoodat slechts de locomotief uit
de rails liep. Er deden zich geen persoonlijke
ongelukken voor. De reizigers zijn per extra-
trein van Oss naar hun bestemming vervoerd.
Algemeene Vereeniging voor
Bloembollencultuur bestaat
1 Juli 80 jaar.
Op 1 Juli a.s. zal de Algemeene Vereeniging
voor Bloembollencultuur 80 jaar bestaan. In
verband met de tijdsomstandigheden zal er ech
ter van een feestelijke viering naar alle waar
schijnlijkheid niets komen.
In Haarlem en omgeving heeft het in den
afgeloopen nacht tot 6 gr. Celsius gevroren.
De thermometerstand omstreeks het middag
uur van heden was: 4 gr. Celsius.
Meer dan 1000 krijgsgevangenen
Groote buit valt den Finnen in handen.
Het Maandag uitgegeven Finsche leger
bericht meldt:
„In dc afgeloopen dagen is het voornaam
ste doel van den strijd geweest de 44ste Rus
sische divisie terug te slaan, die oprukte uit
de richting Raate naar Suomussalmi. Dat is
thans bereikt: de vijandelijke strijdmacht is
vernietigd. Ruim duizend krijgsgevangenen
werden gemaakt en veel buit viel ons tot dus
verre in handen, o.m. 102 stukken geschut.
43 tanks, 10 pantserwagens, 1 vliegtuig, 20
tractors, 278 motorrijtuigen van verschillende
soorten, waarbij zich tien anti-tankwagens
bevonden, gewapend met vicrloopsluchtaf-
weergeschut. 1170 paarden, ontelbare andere
wapens en 47 veldkeukens. De zuivering van
het terrein en de verzameling van den buit
gaat nog voort.
Aan de andere fronten was het betrekkelijk
rustig, behalve de gebruikelijke activiteit van pa
trouilles en artillerie. Finsche patrouilles hebben
verscheidene Russische patrouilles vernietigd,
evenals verbindingsmiddelen.
Ter zee: niets van belang.
In de lucht: zeer rustig. Er waren nauwelijks
vijandelijke vliegtuigen te zien".
De 44ste Russische divisie is verslagen
voor een groot deel met behulp van oorlogs
materiaal dat buit gemaakt was op de 163e
divisie, die een week geleden aan hetzelfde
front werd vernietigd, zoo meldt Reuter uit
Helsinki. De Russen rukten op van Raate, in
een nieuwe poging om in westelijke richting
vorderingen te maken naar de Bothnische golf.
Na een korte campagne zagen de Russen zich
afgesneden van hun voedselvoorraden en ver
bindingsmiddelen. Hun zware materiaal bleef
in de moerassen steken
Havas meldt:
De Finsche overwinning waarvan in het leger
bericht van Maandag melding gemaakt wordt, is
ongetwijfeld de grootste, tot dusverre door de Fin
nen behaald. In drie weken tijds hebben zij drie
Russische divisies vernietigd, een bij Tolvajarvi,
een bij Suomussalmi en de derde tusschen Suomus
salmi en Raate. Een Russische divisie is 15000 tot
18000 man sterk.
De Finsche oorlogsbuit is. zooals gemeld, zeer
aanzienlijk. Ook ditmaal hebben de Finnen de
tactiek van patrouilles gevolgd. Deze patrouilles
sneden de ravitailleeringsafdeelingen van den
vijand af en verrastten de opmarcheeren:'o troepen
of de verkenningsafdeelingen. De Finsche lucht
macht heeft een vrij belangrijke rol gespeeld door
de Russische kampementen en convooien tot vrij
ver op Russisch gebied aan te vallen in een strijd
van een tegen tien hebben de Finnen ten volle ge
bruik gemaakt van hun patrouilletechniek en hun
bewegingssnelheid.
Mislukte doorbraakpogingen bij Salla.
Wat den strijd rond Salla betreft, meldt United
Press dat nu reeds vier dagen lang de pogingen der
Russen, om door de Finsche linies te dringen, mis
lukt zijn. De Russen, die over achtduizend man be
schikken, trachten armslag te verkrijgen door aan
vallen langs de hoofdwegen ten noordwesten en
oosten van Salla. nadat de artillerie eerst de Fin
sche stellingen gebombardeerd had. De ring rond
Salla. dat nog steeds in handen der Russen is, kon
door de Finnen nog steeds niet gesloten worden
en in deze door de rooden bezette stad moeten den
laatsten tijd nog versterkingen en voorraden aan
gekomen zijn. Op hun patrouilletochten rond de
stad vinden de Finsche patrouilles overal de lijken
van doodgevroren Russen, dikwijls nog het geweer
in de hand.
Om zich tegen onverhoedsche aanvallen te be
schermen, spannen de Russen op c.a. honderd me
ters van hun loopgraven, prikkeldraad, soms op
manshoogte, soms heel laag, in de hoop, dat de
Finnen er met hun ski's in blijven steken. Doch
prikkeldraad beschermt niet tegen honger en kou
de, waartegen ook de houtvuren niet helpen: im
mers, de Finnen vinden dikwijls posten van 20
Russen en meer, dood rond het kampvuur, omdat
de schildwacht, die het vuur brandend moest hou
den, in slaap gevallen was. Doordat de Finnen
vooral de veldkeukens aanvallen, laat ook de voed
selvoorziening veel te wenschen over.
Russisch legerberichtNiets bijzonders.
Het hoofdkwartier van het militaire district Le
ningrad deelt mede: „Op 8 Januari heeft zich aan
het front niets van belang voorgedaan. In de dis
tricten Ukhta, Repola en Petrozavodsk activiteit
van patrouilles verkenners. Op de landengte van
Karelië activiteit van verkenners, geweer- en
mafchinegeweervuur en optreden der artillerie van
beide zijden.
Wegens het ongunstige weer heeft de Russische
luchtmacht, alleen verkenningsvluchten gemaakt'.
Courantbczorging en de gladheid.
Wanneer de wegen spiegelglad zijn, kunnen
wielrijders en wandelaars minder snel voort dan
anders. Dit geldt voor allen en dus ook voor cou-
rantbezorgers. Met den besten wil is het hun
niet mogelijk in zulke omstandigheden het nor
male tempo van bezorging vol te houden. Daar
door moet onvermijdelijk hier en daar eenige
vertraging in de bezorging ook van ons blad op
treden en wij vertrouwen, dat onze abonnés met
deze moeilijkheden rekening willen houden.
Nog een kranige reddingspoging.
Naar wij van een ooggetuige vernemen was
reeds vóórdat soldaat Schouten op zoo'n moedige
wijze de Zaterdagmorgen door het ijs van de
Delft te Haarlem gezakte kinderen had gered,
door een onbekend gebleven ongeveer veertien
jarige jongeman een kranige reddingspoging
ondernomen. Deze redder zakte eveneens door
het ijs en moest door omstanders op den kant
worden getrokken Bij de politie was van deze
eerste reddingspoging niets bekend.
Sleclil gekleed en verkeerd
voorgelicht.
Russische soldaten dachten tegen Engeland
te moeten vechten.
KOPENHAGEN 9 Januari. „Berlingske Tiden-
de" vermeldt een interview met Russische gevange
nen aan het noordelijk front. Deze Russen
bevestigden dat er moeilijkheden achter het Rus
sische front zijn en verklaarden dat vele soldaten
door hun eigen officieren gedood worden daar zij
onwillig zijn te vechten en protesteeren tegen de
slechte condities in het algemeen. Zij vertelden dat
toen de soldaten zich over de slechte kwaliteit van
het schoeisel beklaagden de officieren hun ant
woordden dan maar barrevoets loopen.
Zij vertelden dat zij 18 September gemobiliseerd
werden en naar Moermansk werden gezonden. Zij
dachten dat zij tegen Engeland moesten vechten.
Aan het eind van November werden posities zuid
waarts ingenomen. (United Press),
